AVRUPA KONSEYİNİN
İMTİYAZ VE MUAFİYETLERİNE MÜTEALLİK
UMUMİ ANLAŞMAYA EK 6
NUMARALI PROTOKOLÜN
ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA
DAİR
KANUN
|
Kanun No. 4869 |
|
Kabul Tarihi : 4.6.2003 |
MADDE 1. – Avrupa
Konseyi tarafından 5 Mart 1996 tarihinde imzaya açılan ve Türkiye Cumhuriyeti
adına 15 Şubat 1999’da Strazburg’da imzalanan “Avrupa Konseyi’nin İmtiyaz ve
Muafiyetlerine Müteallik Umumi Anlaşma’ya Ek 6 Numaralı Protokol”ün onaylanması
uygun bulunmuştur.
MADDE 2. – Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. – Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
AVRUPA KONSEYİNİN İMTİYAZ VE MUAFİYETLERİNE MÜTEALLİK
UMUMİ ANLAŞMAYA EK 6 NUMARALI PROTOKOL
Avrupa Konseyinin bu Protokol’de imzası bulunan üye
ülkeleri,
4 Kasım 1950 tarihinde Roma’da imzalanan İnsan
Haklarının ve Temel Özgürlüklerin Korunması Sözleşmesi’ni (bundan böyle
“Sözleşme” olarak anılacaktır) dikkate alarak;
11 Mayıs 1994 tarihinde Strazburg’da imzalanan ve
denetim mekanizmasını yeniden yapılandırarak Avrupa Komisyonu ve İnsan Hakları
Mahkemesi’nin yerine daimî bir Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (bundan böyle
“Mahkeme” olarak anılacaktır) tesis eden Sözleşme’nin 11. Protokolünü (bundan
böyle “Sözleşme’ye Ek 11 Numaralı Protokol” olarak anılacaktır) dikkate alarak;
Aynı zamanda, yargıçların vazifelerinin icrası
esnasında Avrupa konseyi İçtüzüğü’nün 40. maddesi ile kendilerine sağlanan
ayrıcalık ve dokunulmazlıklardan yararlanma hakları olduğuna işaret eden
Sözleşme’nin 51. maddesini dikkate alarak;
2 Eylül 1949 tarihinde Paris’te imzalanan Avrupa
Konseyi’nin İmtiyaz ve Muafiyetlerine Müteallik Umumî Anlaşma’yı (bundan böyle
“Genel Anlaşma” olarak anılacaktır) ve bunun ikinci, dördüncü ve beşinci
Protokollerini göz önünde tutarak;
Mahkeme yargıçlarına ayrıcalık ve dokunulmazlıkların
uygulanması için Genel Anlaşma’ya yeni bir Protokol’ün eklenmesinin
yerindeliğini göz önünde tutarak;
Aşağıdaki maddeler üzerinde anlaşmaya varmışlardır :
Madde 1
Genel Anlaşma’nın 18. maddesinde belirtilen ayrıcalık
ve dokunulmazlıklara ek olarak, yargıçlara, kendisini ilgilendirdiği ölçüde,
eşleri ve yetişkin olmayan çocuklarıyla ilgili olarak uygulanacak ayrıcalık ve
dokunulmazlıklar, muafiyet ve tanınan kolaylıklar, uluslararası hukuka uygun
olarak, diplomatik delegelere uygulandığı şekilde olacaktır.
Madde 2
Bu Protokol’ün tatbiki için “yargıç” terimi, fark
gözetmeksizin Sözleşme’nin 22. maddesi gereğince seçilen yargıçları ve
Sözleşme’nin 27. maddesinin 2. fıkrası gereğince ilgili Devlet tarafından
atanan “ad hoc” yargıçları içerir.
Madde 3
Yargıçlara, görevlerinin ifası sırasında tam bir söz
hürriyeti ve tam bir bağımsızlık sağlamak amacıyla, görevlerinin ifası
sırasında kendilerinden sâdır olacak söz, yazı veya eylemler dolayısıyla
tanınan yargısal dokunulmazlık, görevlerinin son bulmasından sonra da tanınmaya
devam edecektir.
Madde 4
Ayrıcalıklar ve dokunulmazlıklar, yargıçların kişisel
çıkarları için değil, görevlerini bağımsız olarak yapabilmelerini güvence
altına almak amacıyla verilmiştir. Yargıçların dokunulmazlıklarını kaldırmaya
yetkili tek merci Mahkeme Genel Kurulu’dur; dokunulmazlığın adaletin yerine
getirilmesine engel oluşturduğu ve dokunulmazlığın kaldırılmasının
dokunulmazlığın tanınma nedeni olan amaca zarar vermeyeceği görüşünde olduğu
bütün durumlarda, dokunulmazlığın kaldırılması Mahkeme için yalnızca bir hak
değil, aynı zamanda görevdir.
Madde 5
1. Bu Protokol’ün 1, 3 ve 4. maddeleri hükümleri
Mahkeme’nin Yazıişleri Müdürüne ve Sözleşme’ye taraf Devletlere resmen
bildirilen Yazıişleri Müdürü Yardımcısına uygulanacaktır.
2. Bu Protokol’ün 3. maddesi ve Genel Anlaşma’nın 18.
maddesi hükümleri Mahkemenin Yazıişleri Müdürü Yardımcısına uygulanacaktır.
3. Bu maddenin 1. ve 2. paragraflarında öngörülen
ayrıcalık ve dokunulmazlıklar Yazıişleri Müdürü ve Yazıişleri Müdürü
Yardımcısına şahsî çıkarları için değil, görevlerinin icrasını kolaylaştırmak
amacıyla tanınmıştır. Yazıişleri Müdürü ile Yazıişleri Müdürü Yardımcısının
dokunulmazlıklarını kaldırmaya yetkili tek merci Mahkeme Genel Kurulu’dur;
dokunulmazlığın adaletin yerine getirilmesine engel oluşturduğu ve
dokunulmazlığın kaldırılmasının dokunulmazlığın tanınma nedeni olan amaca zarar
vermeyeceği görüşünde olduğu bütün durumlarda, dokunulmazlığın kaldırılması
Mahkeme için yalnızca bir hak değil, aynı zamanda görevdir.
4. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, Mahkeme
Başkanı’nın onayıyla, Mahkeme kaleminin diğer üyelerinin dokunulmazlıklarını
Genel Anlaşma’nın 19. maddesi hükümlerini ve 3. paragraftaki hususları da
dikkate alarak kaldırmaya yetkilidir.
Madde 6
1. Mahkeme’nin, yargıçların ve Mahkeme kaleminin
belge ve evrakları, Mahkeme’nin faaliyetleriyle ilgili olduklarında,
dokunulmazlığı haizdirler.
2. Mahkeme’nin, yargıçların ve Mahkeme kaleminin
resmi yazışmaları ve diğer resmî tebligatı alıkonamaz veya sansür edilemez.
Madde 7
1. Bu Protokol,
a. onay, kabul veya uygun bulma kaydına bağlı
olmaksızın imzalama, veya
b. onay, kabul veya uygun bulma kaydıyla imzalama, ve
bu imzalamayı takiben
onay, kabul veya uygun bulma
suretiyle Protokol ile bağlanma muvafakatlerini beyan
edecek Genel Anlaşma’da imzası bulunan Avrupa Konseyi’ne üye Devletlerin
imzasına açık olacaktır.
2. Onay, kabul veya uygun bulma belgeleri Avrupa
Konseyi Genel Sekreteri’ne tevdi edilecektir.
Madde 8
1. Bu Protokol, üç üye Devletin bu Protokol ile
bağlanmaya muvafakat ettiklerini 7. maddenin veya Sözleşme’ye Ek 11 Numaralı
Protokol’ün yürürlüğe girdiği tarihteki (hangisi daha sonra ise) hükümlerine
göre beyan ettikleri tarihle başlayan bir aylık sürenin tamamlanmasını izleyen
ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
2. Bu Protokol, Protokol’ü daha sonra, onay, kabul
veya uygun bulma kaydı olmaksızın imzalayan veya onaylayan, kabul eden veya
uygun bulan Genel Anlaşma’ya taraf her Devlet için imza tarihinden veya onay,
kabul veya uygun bulma belgesinin tevdi edildiği tarihten bir ay sonra
yürürlüğe girer.
Madde 9
1. Her Devlet, onay kaydı olmaksızın imzalama,
onaylama esnasında veya daha sonraki bir tarihte, Avrupa Konseyi Genel
Sekreteri’ne, bildirim yoluyla, bu Protokol’ün uluslararası ilişkilerinden
sorumlu olduğu ülke veya bu ülkelerden herhangi birinde ve Sözleşme ve
Protokollerinin uygulandığı yerlerde uygulanacağını bildirebilir.
2. Protokol, bildirimde belirtilen ülke veya
ülkelerde, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri’nin bu bildirimi aldığı tarihten
itibaren otuz gün sonra uygulamaya konur.
3. 1. fıkraya uygun olarak herhangi bir ülkeyle
ilgili olarak yapılan her türlü beyan Genel Sekreterliğe yönelik bir bildirimle
geri alınabilir veya değiştirilebilir.Geri alma veya değiştirme işlemi Genel
Sekreter tarafından bilidirimin alındığı tarihten sonraki bir aylık süreyi
izleyen ayın birinci günü yürürlüğe girer.
Madde 10
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, Konsey üyesi
Devletlere;
a) her imzalamayı;
b) her onay, kabul veya uygun bulma belgesinin
tevdiini;
c) Protokol’ün 8. ve 9. maddelerine göre her
yürürlüğe giriş tarihini; ve
d) Bu Protokol ile ilgili her işlem, ihbar veya
bildirimi tebliğ edecektir.
Yukarıdaki hükümlerin kabulu için yetkili kılınmış
aşağıda imzası bulunanlar bu Protokol’ü imzalamışlardır.
Aynı geçerlilikte İngilizce ve Fransızca iki metin
halinde Avrupa Konseyi arşivlerine konacaktek nüsha olarak 5 Mart 1996
tarihinde Strazburg’da düzenlenmiştir.Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, Avrupa
Konseyi üyesi Devletlerin her birine bu Protokol’ün aslına uygun tasdikli bir
örneğini iletecektir.