SİNEMATOGRAFİK ORTAK YAPIM AVRUPA SÖZLEŞMESİNİN
|
Kanun No. 5115 |
|
Kabul Tarihi : 7.4.2004 |
MADDE 1. - Türkiye
tarafından 10 Ocak 1997 tarihinde imzalanan “Sinematografik Ortak Yapım Avrupa
Sözleşmesi”nin onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
SİNEMATOGRAFİK ORTAK YAPIM
AVRUPA SÖZLEŞMESİ
Strazburg, 2 Ekim 1992
Önsöz :
Avrupa Konseyine üye
Devletler ve Avrupa Kültürel Sözleşmesine taraf diğer Devletler İşbu sözleşmeyi
imza edenler,
Avrupa Konseyinin amacının,
özellikle ortak miraslarını oluşturan ideal ve ilkeleri koruyup geliştirebilmek
için üyeler arasında daha fazla birlik gerçekleştirmek olduğunu gözönüne alarak;
Yaratma özgürlüğünün ve ifade
özgürlüğünün bu prensiplerin temel unsurlarını oluşturduğunu gözönüne alarak;
Farklı Avrupa ülkelerinin
kültürel çeşitliliğini korumanın Avrupa Kültür Sözleşmesinin amaçlarından biri
olduğunu gözönüne alarak,
Sinematografik ortak yapımı,
Avrupa çapında yaratma aracı ve kültürel çeşitliliğin ifadesi olarak
kuvvetlendirilmesini gözönüne alarak,
Bu prensipleri geliştirmek
kararlılığı ile ve Bakanlar Komitesinin sinema ve görsel-işitsel alandaki
tavsiye kararlarını ve Avrupa'da görsel-işitsel yapımın teşviki hakkındaki
özellikle tavsiye kararı no: 12 R (86) 3'ü hatırlayarak;
Eurimages, Yaratıcı Sinematografik ve
Görsel-İşitsel Eserlerin Ortak Yapımını ve Dağıtımını Destekleme Avrupa
Fonu'nun oluşturulmasının, Avrupa sinematografik ortak yapımlarının
desteklenmesi ihtiyacına cevap vereceğini ve Avrupa'da sinematografik ortak
yapımların gelişimine böylece yeni bir itici güç sağlandığını bilerek,
Üretimi arttırmak ve Avrupa
çok taraflı sinematografik ortak yapımlarının tamamına uyan kuralları
tanımlamak için gösterilecek ortak bir çaba sayesinde bu kültürel amaca ulaşmak
kararlılığında olarak;
Ortak kuralların kabulünün
kısıtlamaları azaltabileceği ve sinematografik ortak yapımlar alanında Avrupa
işbirliğini teşvik edeceği gözönünde bulundurularak;
Aşağıdaki hususlarda
mutabıktırlar :
BÖLÜM - I
Genel Hükümler
MADDE l - Sözleşmenin Amacı :
Bu sözleşmenin Tarafları,
aşağıdaki hükümlere uygun olarak, Avrupa Sinematografik ortak yapımının gelişimini
teşvik etmekle yükümlüdür.
MADDE 2 - Kapsam :
1. Bu Sözleşme, Tarafların
kendi ülke topraklarında gerçekleştirilen çok taraflı ortak-yapımlar alanında
Taraflar arasındaki ilişkileri düzenleyecektir.
2. Bu Sözleşme:
a) Sözleşmeye Taraf üç farklı
ülkede kurulu, en az üç ortak yapımcının içinde bulunacağı ortak yapımlara ve,
b) Sözleşmeye Taraf üç farklı
ülkede kurulu en az üç ortak yapımcının içinde bulunacağı ortak-yapımlara ve bu
Taraf ülkelerde kurulu bulunmayan bir veya daha fazla ortak yapımcının içinde
bulunacağı ortak yapımlara uygulanacaktır. Ancak, sözleşmeye taraf ülkelerde
kurulu bulunmayan ortak yapımcıların toplam katkısı yapımın toplam maliyetinin
% 30'unu geçemez.
Her halükârda, bu Sözleşme,
sadece aşağıdaki 3. maddenin 3. paragrafında tanımlandığı üzere, ortak yapım
çalışmasının bir Avrupa sinematografik eser tanımına uyması şartıyla
uygulanacaktır.
3. Bu Sözleşmenin Taraftarı
arasında imzalanan iki taraflı anlaşma hükümlerinin ikili ortak yapımlara
uygulanmasına devam edilecektir.
Çok taraflı ortak-yapımlar sözkonusuysa, Sözleşmenin Tarafları arasında yapılan iki
taraflı anlaşmaların hükümleri yerine bu Sözleşme hükümleri geçerli olacaktır.
İki taraflı ortak-yapımlarla ilgili hükümler bu Sözleşme hükümleriyle
çelişmedikçe yürürlükte kalacaktır.
4. İşbu Sözleşme, Sözleşmeye
Taraf iki ülke arasında ikili ortak-yapım ilişkilerini düzenleyen herhangi bir
anlaşma bulunmadığı ve Taraflardan biri 20. maddede yer alan hükümler
çerçevesinde çekince koymadığı takdirde, iki taraflı
ortak-yapımlara da uygulanacaktır.
MADDE 3 - Tanımlar
Bu Sözleşmenin amaçları
gereği :
a) "Sinematografik
Eser" terimi, herhangi bir uzunlukta ve ortamda olan, ilgili Taraflardan
her birinin film endüstrilerini düzenleyen yürürlükteki hükümlerine uyan ve
sinemalarda gösterilmesi amaçlanan, özellikle kurgu, çizgi film ve belgesel
eserler için kullanılacaktır.
b)
"Ortak-Yapımcılar" terimi, bir ortak-yapım anlaşmasıyla bağlı ve
Sözleşmeye taraf ülkelerde kurulu bulunan yapımcılar veya sinematografik yapım
şirketleri için kullanılacaktır.
c) "Avrupa
Sinematografik Eseri" terimi, bu Sözleşmenin bütünleyici bir parçası olan
EK II'de sözü edilen şartlara uyan bir sinematografik
eser anlamında kullanılacaktır.
d) “Çok Taraflı
Ortak-Yapım" terimi, 2. maddenin 2. paragrafında tanımlandığı üzere en az
üç ortak-yapımcı tarafından üretilen bir sinematografik eser anlamında
kullanılacaktır.
BÖLÜM - II
Ortak Yapımlara Uygulanabilir Kurallar
MADDE 4 - Yerli filmlerle
özümlenme:
1. Çok taraflı ortak yapımlar
olarak üretilen ve bu Sözleşmenin kapsamına giren Avrupa sinematografik
eserleri, ilgili ortak-yapıma katılan, bu Sözleşmenin Taraflarının her birinde
yürürlükte olan yasal ve idarî düzenlemelerce yerli filmlere sağlanan
imkânlardan yararlanmaya hak kazanacaklardır.
2. Bu Sözleşmenin hükümleri
uyarınca ve ortak yapımcının kurulu olduğu Tarafta yürürlükte olan yasal ve
idarî düzenlemelerce belirlenen şartlar ve sınırlar çerçevesinde, imkânlar, sözkonusu Tarafça her ortak-yapımcıya tanınacaktır.
MADDE 5 - Ortak-Yapım
Statüsünü Kazanma Şartları :
1. Herhangi bir
sinematografik eser ortak-yapımı, Ek l'de belirtilen
prosedürler uyarınca, yetkili makamlar arasındaki danışmalardan sonra,
ortak-yapımcıların kurulu olduğu Tarafların yetkili organlarının onayına bağlı
olacaktır. Ek l, bu Sözleşmenin bütünleyici bir parçasını teşkil edecektir.
2. Ortak-yapım statüsü için
başvurular Ek l'de belirtilen başvuru usulüne uygun
olarak yetkili organlara onay için sunulacaktır. Bu onay, sanatsal, malî ve
teknik konularla ilgili başlangıç taahhütlerinin yerine getirilmemesi durumu
dışında nihai olacaktır.
3. Aşikâr bir şekilde
pornografik özellikli veya şiddeti savunan veya açıkça insan saygınlığını ihlal
eden projelere ortak-yapım statüsü verilemez.
4. Ortak-yapım statüsünün
sağladığı imkânlar, yeterli teknik ve malî organizasyona ve profesyonel
niteliklere haiz olduğu düşünülen ortak-yapımcılara tanınacaktır.
5. Her Âkit Devlet, yukarıda
2. paragrafda sözü edilen yetkili makamları, imza
tarihinde veya tasdik, onaylama ve katılma belgelerini tevdi ettiğinde yapacağı
bir açıklama ile belirtecektir. Bu açıklama daha sonraki bir tarihte
değiştirilebilecektir.
MADDE 6 - Her ortak
yapımcıdan alınacak katkı oranları:
1. Çok taraflı ortak-yapım sözkonusu olduğunda, asgari katkı sinematografik eserin
toplam yapım maliyetinin % 10'dan az olamaz, azami katkı % 70'i geçemez. Asgari katılımın % 20'den az olması durumunda,
ilgili Taraf, yerli yapım destek projelerinden yararlanmayı sınırlama veya
engelleme yönünde önlemler alabilir.
2. Bu sözleşmenin, 2.
maddenin 4. paragrafındaki hükümler çerçevesinde iki taraf arasında yapılan
ikili anlaşmanın yerini alması durumunda, sinematografik eserin toplam yapım
maliyeti içinde asgari katkı % 20'den az, azami katkı ise % 80'den fazla
olamaz.
MADDE 7 - Ortak Yapımcıların
Hakları
1. Ortak-yapım sözleşmesi,
her ortak yapımcıya orijinal film ve ses negatifinin ortak mülkiyetini garanti
etmelidir. Sözleşme, bu negatifin, ortak-yapımcıların birlikte kararlaştırdıkları bir yerde
saklanacağı ve ona serbestçe erişilmesinin garanti edileceği hükmünü
içerecektir.
2. Ortak-yapım sözleşmesi,
her ortak-yapımcıya bir internegatif veya herhangi
bir diğer kopyalama aracı hakkını da garanti etmelidir.
MADDE 8 - Teknik ve sanatsal
katılım
1. Her ortak-yapımcının
katkısı, etkin teknik ve sanatsal katılımı içerecektir. Prensip olarak ve
tarafları bağlayan uluslararası yükümlülükler uyarınca, ortak-yapımcıların
yaratıcı, teknik, sanatçı personel, oyuncular ve imkânlar ile ilgili katkıları
yatırımlarıyla orantılı olmalıdır.
2. Tarafları bağlayan
uluslararası yükümlülüklere ve senaryonun gereklerine göre, eserin filme
alınmasında görevli teknik ve zanaat ekibi, ortak-yapıma katılan Devletlerin
vatandaşlarından oluşturulmalı ve yapım sonrası çalışmaları normal olarak bu
Devletlerde yürütülmelidir.
MADDE 9 - Malî ortak-yapımlar
1.8. madde hükümlerinden
etkilenmeksizin ve Tarafların ülkelerinde yürürlükte olan kanun ve
düzenlemelerde belirtilen spesifik şartlar ve sınırlamalara bağlı olarak,
aşağıdaki şartları karşılayan ortak-yapımlara, bu Sözleşmenin hükümleri
çerçevesinde ortak-yapım statüsü verilebilir :
a) Ortak-yapım anlaşması
uyarınca, yapım maliyetindeki payın % 10'dan az veya % 25'den fazla olmaması
koşuluyla, bir veya daha fazla sadece parasal olabilecek azınlık katkılarını
içermesi;
b) Etkin teknik ve sanatsal
katkı sağlayan ve sinematografik eserin kendi ülkesinde ulusal bir eser olarak
tanınması için gerekli şartları yerine getiren bir çoğunluk ortak- yapımcısını
içermesi;
c) Avrupa kimliğinin
gelişmesine katkıda bulunması ve;
d) Gelir dağıtımına ilişkin
hükümler içeren ortak-yapım anlaşmalarında yer alanlar.
2. Malî ortak-yapımlar,
sadece yetkili makamların her münferid olayda
onaylarını vermelerini takiben, bilhassa aşağıda kayıtlı 10. maddedeki hükümler
gözönünde tutularak, ortak-yapım statüsü kazanacaklardır.
MADDE 10 -Genel Denge
1. Sinematografik ortak-yapım
eserleri için gerek yapılan toplam yatırım miktarı gerekse sanatsal ve teknik
katılım hususlarında tarafların sinematografik ilişkilerinde genel bir denge
sağlanmalıdır.
2. Bir veya daha fazla
Tarafla arasındaki ortak-yapım ilişkilerinde, makul bir süreden sonra, bir açık
saptayan Taraf, kendi kültürel kimliğini sürdürme düşüncesiyle, açığa sebep
olan Taraf veya Taraflarla sinematografik ilişkilerdeki denge tekrar sağlanıncaya
kadar, sonraki bir ortak-yapım onayını saklı tutabilir.
MADDE 11 - Giriş ve İkamet
Yürürlükteki kanun ve
düzenlemeler ve uluslararası yükümlülüklere göre, her Taraf ortak-yapıma
katılan Tarafların teknik ve sanatçı personeline, giriş ve ikametin yanısıra, ülkesinde çalışma izinlerinin verilmesinde
kolaylık sağlayacaktır. Aynı şekilde, her Taraf sözleşmenin kapsamına giren
sinematografik eserlerin yapım ve dağıtım için gerekli araçların geçici
ithaline ve yeniden ihracına izin verecektir.
MADDE 12 -Ortak-Yapımcı
ülkelerin isimlerinin zikredilmesi
1. Ortak-yapım sinematografik
eserlerde, Ortak-yapımcı ülkelerin isimleri zikredilecektir.
2. Bu Ülkelerin adları,
başlıklarda, tüm reklam ve promosyon malzemelerinde ve sinematografik eserler
gösterilirken açıkça belirtilecektir.
MADDE 13 - İhracat
Bir ortak-yapım.
sinematografik eser, sinematografik eserlere kota uygulanan bir ülkeye ihraç
edilmişse ve ortak-yapımcı Taraflardan biri, sinematografik eserleri için,
ithal eden ülkeye serbest giriş hakkına sahip değilse;
a) Normal olarak,
sinematografik eser, çoğunluk katılımını yapmış olan ülkenin kotasına
eklenecektir.
b) Değişik ülkelerin eşit
katılımlarını içeren bir sinematografik eser söz konusuysa; sinematografik
eser, ithal eden ülkeye en iyi koşullarda ihraç yapabilecek ülkenin kotasına
eklenecektir.
c) (a) ve
(b) alt-paragraflarındaki hükümlerin
uygulanamadığı durumlarda,
sinematografik eser, yönetmeni sağlayan tarafın kotasına eklenecektir.
MADDE 14 - Diller
Ortak-yapım statüsü
verilirken, Taraflardan birinin yetkili makamı o yerin ortak-yapımcısından
sinematografik eserin sözkonusu Tarafın dillerinden
birinde yapılmış son versiyonunu isteyebilir.
MADDE 15 - Festivaller
Ortak-yapımcılar aksine karar
vermediği sürece ortak-yapım sinematografik eserler, çoğunluk ortak-yapımcının
bulunduğu Tarafça veya eşit mali katılım söz konusuysa, yönetmeni sağlayan
Tarafça uluslararası festivallerde gösterilecektir.
BÖLÜM III
Son Hükümler
MADDE 16 - İmza, Onaylama,
Kabul Edilme, Tasdik
1. Bu sözleşme, Avrupa Konseyine
üye devletlerin ve Avrupa Kültürel Sözleşmesine taraf diğer Devletlerin
imzasına açık olacaktır ve bu Devletler muvafakatlarını:
a) Onaylama, kabul edilme
veya tasdik işlemleri hakkında çekince koymaksızın imza yoluyla ya da,
b) Onaylama, kabul edilme veya
tasdik işlemlerine bağlı olarak onaylama, kabul edilme veya tasdik işlemlerini
takiben imza yoluyla beyan edeceklerdir.
2. Onaylama, kabul edilme
veya tasdik belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreterliğine tevdi edilecektir.
MADDE 17 - Yürürlüğe Giriş :
1. Sözleşme, en az dördü
Avrupa Konseyi üyesi olmak üzere beş devletin 16. madde hükümleri uyarınca,
Sözleşmeye tâbi olmaya muvafakatlarını beyan
ettikleri tarihi izleyen üç aylık sürenin bitimini takip eden ayın ilk günü
yürürlüğe girecektir.
2. Sözleşmeye tâbi olmaya muvafakatını müteakiben beyan eden imzacı bir devlet için,
Sözleşme, onaylama, kabul edilme veya tasdik belgelerinin tevdî ediliş ya da imza tarihinden sonraki üç aylık sürenin bitimini
takip eden ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
MADDE 18 - Üye olmayan
devletlerin katılımı:
1. Sözleşmenin yürürlüğe
girmesinden sonra, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Avrupa Ekonomik
Topluluğunun yanısıra Avrupa Konseyine de üye olmayan
bir Avrupa Devletini, Avrupa Konseyi Yasasının 20 "d" maddesinde sözü
edilen çoğunluğun kararıyla ve Bakanlar Komitesinde temsil edilme hakkı olan
Âkit Devletlerin temsilcilerinin oybirliğiyle, bu Sözleşmeye katılmaya davet
edebilir.
2. Katılmakta olan herhangi
bir devlet veya Avrupa Ekonomik Topluluğu açısından, Sözleşme, giriş belgesinin
Avrupa Konseyi Genel Sekreterine tevdi edilme tarihinden sonraki üç aylık
sürenin bitimini takip eden ayın ilk günü yürürlüğe girecektir.
MADDE 19 - Toprak Hükmü
1. Herhangi bir Devlet, imza
tarihinde ya da onaylama, kabul edilme, tasdik veya
katılım belgelerinin tevdi edilişinde, Sözleşmenin uygulanacağı toprak ya da toprakları belirleyebilir.
2. Herhangi bir Devlet, daha
sonraki bir tarihte, Avrupa Konseyi Genel Sekreterliğine muhatap bir
bildiriyle, işbu Sözleşmenin uygulanmasını, bildiride belirtilen diğer bir
toprak parçası ile genişletebilir. Bu toprak parçası açısından Sözleşme,
bildirinin Genel Sekreterin eline geçiş tarihinden
sonraki üç aylık sürenin bitimini takip eden ayın ilk günü yürürlüğe
girecektir.
3. Yukarıdaki paragraflara göre
yapılmış bir bildiri, bildiride belirlenmiş herhangi bir toprak parçası
açısından, Genel Sekreterliğe gönderilecek bir bildirimle geri çekilebilir.
Geri çekme, bildirimin Genel Sekreterliğe ulaşmasından sonraki üç aylık sürenin
bitimini takip eden ayın ilk günü geçerli olacaktır.
MADDE 20 - Çekinceler
1. Herhangi bir Devlet, imza
tarihinde ya da onaylama, kabul edilme, tasdik veya
katılım belgelerinin tevdi edilişinde, 2. maddenin 4. paragrafının bir ya da daha fazla Tarafla yaptığı ikili ortak-yapım ilişkilerine
uygulanmayacağını beyan edebilir. Buna ilaveten, 9. maddenin l "a"
paragrafında belirtilenden farklı bir azami katılım payı saptama hakkını saklı
tutabilir. Başka bir çekince konulamaz.
2. Bir önceki paragrafta
çerçevesinde çekince koyan bir Taraf, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine
göndereceği bir bildirim ile, bu çekinceyi tamamen veya kısmen geri çekebilir.
Geri çekme, Genel Sekreterliğin bildirimi aldığı tarihten itibaren geçerlidir.
MADDE 21 - Fesih
1. Herhangi bir Taraf
herhangi bir zamanda, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine göndereceği bir bildirim
ile Sözleşmeyi feshedebilir.
2. Fesih, bildirimin Genel
Sekretere ulaşmasından sonraki altı aylık sürenin bitimini takip eden ayın ilk
günü geçerli olacaktır.
MADDE 22 - Bildirimler
Avrupa Konseyi Genel
Sekreteri, Sözleşmeye katılabilen ya da bunun için
davet edilebilen herhangi bir Devlet ve Avrupa Ekonomik Topluluğunun yanısıra Konseye üye Devletlere,
a) Herhangi bir imzayı;
b) Bir onaylama, kabul
edilme, tasdik ya da katılım belgesinin tevdi edilişini;
c) 17,18 ve 19. maddeler
uyarınca, Sözleşmenin herhangi bir tarihte yürürlüğe girişini;
d) 5. maddenin 5. paragrafı
uyarınca yapılan herhangi bir bildiriyi;
e) 21. madde uyarınca
bildirimi yapılmış bir fesih işlemini;
f) Sözleşmeyle ilgili
herhangi tasarruf, bildirim ya da yazışmayı
bildirecektir.
Gerektiği biçimde
yetkilendirilmiş aşağıda imzası olan kişilerin tanıklığıyla bu sözleşme
imzalanmıştır.
2 Ekim 1992 tarihinde Strazburg'da İngilizce ve Fransızca dillerinde yapılan, her
iki dildeki metin de asıl olan, bu Sözleşme tek bir metin olarak Avrupa Konseyi
arşivlerinde saklanacaktır. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, bu Sözleşmeye
katılması için davet edilebilen herhangi bir devlet ve Avrupa Ekonomik
Topluluğu'nun yanısıra 16. maddenin 1. paragrafında
sözü edilen Devletlere, Sözleşmenin onaylı kopyalarını gönderecektir.
EK-I
Başvuru Usulü
Bu Sözleşmenin hükümlerinden
yararlanmak için, Tarafların ortak-yapımcıları, film çekiminin başlamasından
iki ay önce aşağıdaki belgelerle birlikte ortak-yapım statüsü için bir başvuru
yapmalıdırlar. Bu belgelerin, diğer Tarafların yetkililerine film çekiminden en
geç bir ay önce iletilmesi için, yetkili makamlara yeterli sayıda ulaştırılması
gerekmektedir :
- Eserin ticari amaçlı
kullanımı için telif hakkı alımına ait kontratın bir kopyası ya da telif hakkı alımını belgeleyen diğer bir kanıt;
- Ayrıntılı bir senaryo;
- İlgili her bir ülkenin
yaptığı teknik ve sanatsal katkıların bir listesi;
- Maliyet hesabı ve ayrıntılı
finans planı;
- Sinematografik eserin yapım
programı;
- Ortak yapımcılar arasında
yapılan ortak-yapım kontratı. Bu kontrat gelirlerin ya
da toprak parçalarının ortak yapımcılar arasındaki dağılımına ilişkin maddeler
içermelidir.
Mümkün olduğu takdirde,
başvuru ve diğer belgeler sunuldukları yetkili makamların kendi dillerinde
olmalıdır.
Yetkili ulusal makamlar,
başvuruyu ve ekli belgeleri aldıkları anda birbirlerine göndereceklerdir.
Azınlık mali katılımı yapan Tarafın yetkili makamı, çoğunluk mali katılımı
yapan Tarafın görüşü alınıncaya kadar onayını vermeyecektir.
EK II
1. Sinematografik bir eser,
aşağıda sıralanan Avrupa Unsurları tablosuna göre, mümkün olan toplam 19
puandan en az 15 puan alabilirse, 3. maddenin 3. paragrafına göre
"Avrupalı" olarak nitelendirilir.
2. Senaryo gerekleri gözönünde bulundurularak, yetkili makamlar, birbirlerine
danıştıktan sonra ve eğer eserin her
halükârda bir Avrupalı kimliğini
yansıttığını düşünüyorlarsa; normalde kabul edilen 15 puandan daha az
puana sahip olan esere ortak-yapım statüsü verebilirler.
AVRUPA UNSURLARI : ÖLÇÜM PUANLARI :
YARATICI GRUP
Yönetmen 3
Senarist 3
Besteci l
7
İCRACI GRUP
l. Rol 3
2. Rol 2
3. Rol l
6
TEKNİK VE ZANAAT GRUBU
Kameraman l
Ses Kayıtçı l
Editör l
Sanat Direktörü l
Stüdyo veya Çekim alanı l
Post Prodüksiyon alanı l
6
NOT :
a) Birinci, ikinci, üçüncü
roller çalışma günlerinin sayısına göre saptanmaktadır.
b) 8. madde sözkonusu olduğunda, "sanatsal" terimi yaratıcı
ve icracı grupları; "teknik'' terimi ise teknik ve zanaat grupları ifade
etmektedir.