TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE LETONYA CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ
ARASINDA GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLERDE
ÇİFTE
VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME VE VERGİ KAÇAKÇILIĞINA
ENGEL OLMA
ANLAŞMASI VE EKİ PROTOKOLÜN
ONAYLANMASININ
UYGUN BULUNDUĞUNA
DAİR KANUN
Kanun No. 4938 |
|
Kabul Tarihi : 15.7.2003 |
MADDE 1. - 3 Haziran 1999
tarihinde Ankara'da imzalanan "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya
Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması" ve eki
Protokol'ün onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE LETONYA
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA GELİR
ÜZERİNDEN
ALINAN VERGİLERDE ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ
ÖNLEME VE
VERGİ KAÇAKÇILIĞINA ENGEL OLMA
ANLAŞMASI
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
VE
LETONYA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
Gelir üzerinden alınan
vergilerde çifte vergilendirmeyi önleyen ve vergi kaçakçılığına engel olan bir
Anlaşma yapmak isteğiyle
AŞAĞIDAKİ ANLAŞMAYA
VARMIŞLARDIR :
MADDE 1
ANLAŞMA KAPSAMINA GİREN KİŞİLER
Bu Anlaşma, Âkit
Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olan kişilere uygulanacaktır.
MADDE 2
KAVRANAN VERGİLER
1. Bu Anlaşma, ne
şekilde alındığına bakılmaksızın, bir Âkit Devlet veya mahalli idareleri
tarafından gelir üzerinden alınan vergilere uygulanacaktır.
2. Menkul veya
gayrimenkul varlıkların devrinden doğan kazançlara uygulanan vergiler dahil
olmak üzere toplam gelir veya gelir unsurları üzerinden alınan tüm vergiler,
gelirden alınan vergiler olarak kabul edilecektir.
3. Bu Anlaşmanın
uygulanacağı şu anda geçerli olan vergiler özellikle:
a) Letonya'da:
i) teşebbüs gelir
vergisi (uznemumu ienakuma nodoklis),
ii) gerçek kişilerden
alınan gelir vergisi; (iedzivotaju ienakuma nodoklis);
(Bundan böyle
"Letonya vergisi" olarak bahsedilecektir.)
b) Türkiye'de:
i) gelir vergisi;
ii) kurumlar vergisi;
ve
iii) gelir vergisi ve
kurumlar vergisi üzerinden alınan fon payı;
(Bundan böyle
"Türk vergisi" olarak bahsedilecektir)
4. Anlaşma aynı
zamanda, Anlaşmanın imza tarihinden sonra mevcut vergilere ilave olarak veya
onların yerine uygulanan ve mevcut vergilerle aynı nitelikte olan veya onlara
önemli ölçüde benzeyen vergilere de uygulanacaktır. Âkit Devletlerin yetkili
makamları, ilgili vergi mevzuatlarında yapılan önemli değişiklikleri
birbirlerine bildireceklerdir.
MADDE 3
GENEL TANIMLAR
1. Bu anlaşmanın
amaçları bakımından, metin aksini öngörmedikçe:
a) "Letonya"
terimi, Letonya Cumhuriyeti'ni ifade eder ve coğrafi anlamda kullanıldığında,
Letonya Cumhuriyeti'nin egemenlik alanı ile Letonya Cumhuriyeti karasularına
bitişik olan alanları ve deniz yatağı, toprak altı ve buralardaki doğal kaynaklarla
ilgili olarak Letonya'nın, Letonya Kanunları uyarınca ve uluslararası hukuka
uygun olarak üzerinde hak sahibi olduğu diğer bütün sahaları ifade eder.
b) "Türkiye"
terimi, Türkiye'nin sahip olduğu egemenlik alanını, karasularını, aynı zamanda
uluslararası hukuka uygun olarak doğal kaynakların araştırılması, işletilmesi
ve korunması amaçlarıyla yargı yetkisi veya egemenlik haklarına sahip olduğu
deniz alanlarını ifade eder;
c) "Bir Âkit
Devlet" ve "diğer Âkit Devlet" terimleri, metnin gereğine göre
Türkiye veya Letonya anlamına gelir;
d) "Kişi"
terimi, bir gerçek kişi, bir şirket ve kişilerin oluşturduğu diğer herhangi bir
kuruluşu kapsamına alır;
e) "Şirket"
terimi, herhangi bir kurum veya vergileme yönünden kurum olarak muamele gören
herhangi bir kuruluş anlamına gelir;
f) "Bir Âkit
Devletin teşebbüsü" ve "diğer Âkit Devletin teşebbüsü" terimleri
sırasıyla, bir Âkit Devletin mukimi tarafından işletilen bir teşebbüs ve diğer
Âkit Devletin mukimi tarafından işletilen bir teşebbüs anlamına gelir;
g) "Uluslararası
trafik" terimi, bir Âkit Devletin teşebbüsü tarafından yalnızca diğer Âkit
Devletin sınırları içinde yapılan gemi ve uçak işletmeciliği hariç gemi veya
uçak işletilerek yapılan taşımacılığı ifade eder;
h) "Yetkili
makam" terimi:
i) Letonya yönünden,
Maliye Bakanlığı veya onun yetkili temsilcisini;
ii) Türkiye yönünden,
Maliye Bakanını veya onun yetkili temsilcisini;
ifade eder;
i)
"Vatandaş" terimi Bir Âkit Devletin vatandaşlığına sahip herhangi bir
gerçek kişiyi ve bir Âkit Devlette yürürlükte olan mevzuata göre statü kazanan
herhangi bir tüzelkişiliği, ortaklığı veya derneği ifade eder.
2. Bu Anlaşmanın bir
Âkit Devlet tarafından herhangi bir tarihte uygulanmasına ilişkin olarak,
Anlaşmada tanımlanmamış herhangi bir terim, metin aksini öngörmedikçe,
Anlaşmanın uygulanacağı vergilerin amaçları bakımından, o tarihte bu Devletin
mevzuatında sahip olduğu anlamı taşıyacak ve bu Devletin yürürlükteki vergi
mevzuatında yeralan bir anlam, bu Devletin diğer mevzuatında bu terime verilen
anlama göre üstünlük taşıyacaktır.
MADDE 4
MUKİM
1. Bu anlaşmanın
amaçları bakımından, "bir Âkit Devletin mukimi" terimi, bu Devlet ve
mahalli idaresi de dahil olmak üzere o Devletin mevzuatı gereğince ev,
ikametgâh, yönetim yeri, kanunî merkez, kurumlaşılan yer veya benzer yapıda
diğer herhangi bir kriter nedeniyle vergi mükellefi olan kişi anlamına gelir.
Ancak bu terim, yalnızca o Devletteki kaynaklardan elde edilen gelir nedeniyle
vergiye tabi tutulan herhangi bir kişiyi kapsamaz.
2. 1 inci fıkra
hükümleri dolayısıyla bir gerçek kişi her iki Âkit Devlette de mukim olduğunda,
bu kişinin durumu aşağıdaki şekilde belirlenecektir:
a) Bu kişi, yalnızca
daimi olarak kalabileceği bir evin bulunduğu Devletin mukimi kabul edilecektir.
Eğer bu kişinin her iki Devlette de daimi olarak kalabileceği bir evi varsa, bu
kişi, kişisel ve ekonomik ilişkilerinin daha yakın olduğu (hayati menfaatlerin
merkezi olan) Devletin bir mukimi olarak kabul edilecektir;
b) Eğer kişinin hayati
menfaatlerinin merkezinin yer aldığı Devlet saptanamazsa veya her iki Devlette
de daimi olarak kalabileceği bir evi yoksa, bu kişi yalnızca kalmayı adet
edindiği evin bulunduğu Devletin bir mukimi kabul edilecektir.
c) Eğer kişinin her
iki Devlette de kalmayı adet edindiği bir ev varsa veya her iki Devlette de böyle
bir ev sözkonusu değilse, bu kişi yalnızca vatandaşı olduğu Devletin mukimi
kabul edilecektir;
d) Eğer kişi her iki
Devletin de vatandaşıysa veya her iki Devletin de vatandaşı değilse, Âkit
Devletlerin yetkili makamları sorunu karşılıklı anlaşmayla çözeceklerdir.
3. Gerçek kişi
dışındaki bir kişi 1 inci fıkra hükümleri dolayısıyla her iki Âkit Devletin de
mukimi olduğunda Âkit Devletlerin yetkili makamları, sorunu çözümlemek ve
Anlaşmanın bu kişiye hangi şekilde uygulanacağını belirlemek için karşılıklı
anlaşmaya varacaklardır. Böyle bir anlaşmaya varılamaması halinde, bu kişi
Anlaşmanın hükümlerinden yararlanmak bakımından Âkit Devletlerden hiç birinin
mukimi olarak kabul edilmeyecektir.
MADDE 5
İŞYERİ
1. Bu Anlaşmanın
amaçları bakımından "işyeri" terimi, bir teşebbüsün işinin tamamen
veya kısmen yürütüldüğü işe ilişkin sabit bir yer anlamına gelir.
2. "İşyeri"
terimi özellikle şunları kapsamına alır:
a) Yönetim yeri;
b) Şube;
c) Büro;
d) Fabrika;
e) Atölye, ve
f) Maden ocağı, petrol
veya doğal gaz kuyusu, taş ocağı veya doğal kaynakların çıkarıldığı diğer
herhangi bir yer.
3. Bir inşaat
şantiyesi, yapım, montaj veya kurma projesi veya bunlarla ilgili kontrol
faaliyetleri yalnızca bu tür şantiye, proje veya faaliyet dokuz ayı aşan bir
süre devam ettiğinde işyeri oluşturur.
4. Bu maddenin daha
önceki hükümleri ile bağlı kalınmaksızın, "işyeri" teriminin
aşağıdaki hususları kapsamadığı kabul edilecektir:
a) Teşebbüs
olanaklarının, yalnızca teşebbüse ait malların veya ticarî eşyanın depolanması,
teşhiri veya teslimi amacıyla kullanılması;
b) Teşebbüse ait mal
veya ticarî eşya stoklarının, yalnızca depolama, teşhir veya teslim amacıyla
elde tutulması;
c) Teşebbüse ait mal
veya ticarî eşya stoklarının, yalnızca bir başka teşebbüse işlettirilmesi
amacıyla elde tutulması;
d) İşe ilişkin sabit
bir yerin, yalnızca teşebbüse mal veya ticarî eşya satın alma veya bilgi
toplama amacıyla elde tutulması;
e) İşe ilişkin sabit
bir yerin, teşebbüs için yalnızca hazırlayıcı veya yardımcı karakter taşıyan diğer
herhangi bir işin yürütülmesi amacıyla elde tutulması;
f) İşe ilişkin sabit
bir yerin, yalnızca a) ila e) bentlerinde bahsedilen faaliyetlerin bir veya
birkaçını bir arada icra etmek için elde tutulması; ancak işe ilişkin sabit
yerdeki bütün bu faaliyetlerin bir arada yürütülmesi sonucunda oluşan
faaliyetin hazırlayıcı ve yardımcı nitelikte olması şarttır.
5. 1 inci ve 2 nci
fıkra hükümleri ile bağlı kalınmaksızın bir kişi -6 ncı fıkra hükmünün
uygulanacağı bağımsız nitelikteki acente dışında- bir teşebbüs namına hareket
ederek bir Âkit Devlette bu teşebbüs adına mukavele akdetme yetkisine sahip
olur ve yetkisini mutaden kullanırsa, kişinin faaliyetleri 4 üncü fıkrada
belirtilen ve işe ilişkin sabit bir yerden yapılması durumunda bu yeri işyeri
haline getirmeyen nitelikteki faaliyetlerden olmadıkça; bu teşebbüsün bu
Devlette sözkonusu kişinin faaliyetleri dolayısıyla bir işyerine sahip olduğu
kabul edilecektir.
6. Bir Âkit Devlet
teşebbüsü, diğer Âkit Devlette işlerini yalnızca, kendi işlerine olağan şekilde
devam eden bir simsar, genel komisyon acentesi veya bağımsız statüde diğer
herhangi bir acente vasıtasıyla yürüttüğü için bu diğer Devlette bir işyerine
sahip kabul olunmayacaktır. Fakat, sözkonusu acentenin faaliyetlerini tamamen
veya tamamına yakın bu teşebbüs adına hasretmesi ve bu acente ile bu teşebbüs
arasındaki koşullar bağımsız kişiler arasında olması gerekenden farklı olması
halinde sözkonusu acente bu fıkrada belirtilen anlamda bağımsız statüde bir
acente olarak kabul edilmeyecektir. Bu durumda 5 inci fıkra hükümleri
uygulanacaktır.
7. Bir Âkit Devletin
mukimi olan bir şirket, diğer Âkit Devletin mukimi olan veya bu diğer Devlette
ticarî faaliyette bulunan (bir işyeri vasıtasıyla veya diğer bir şekilde) bir
şirketi kontrol eder ya da onun tarafından kontrol edilirse bu şirketlerden
herhangi biri diğeri için bir işyeri oluşturmayacaktır.
MADDE 6
GAYRİMENKUL VARLIKLARDAN ELDE EDİLEN
GELİR
1. Bir Âkit Devlet
mukiminin diğer Âkit Devlette bulunan gayrimenkul varlıklardan elde ettiği
gelir (tarım veya ormancılıktan elde edilen gelir dahil), bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. "Gayrimenkul
varlık" terimi, sözkonusu varlığın bulunduğu Âkit Devletin mevzuatına göre
tanımlanacaktır. Terim her halukârda gayrimenkul varlığa müteferri varlıkları,
tarım ve ormancılıkta kullanılan araçları ve hayvanları, özel hukuk
hükümlerinin uygulanacağı gayrimenkul mülkiyetine ilişkin hakları, gayrimenkul
intifa haklarını ve maden ocaklarının, kaynakların ve diğer doğal kaynakların
işletilmesi veya işletme hakkı karşılığında doğan sabit ya da değişken ödemeler
üzerindeki hakları kapsayacak; gemiler, vapurlar ve uçaklar gayrimenkul varlık
sayılmayacaktır.
3. 1 inci fıkra
hükümleri, gayrimenkul varlığın doğrudan kullanımından, kiralanmasından veya
diğer herhangi bir şekilde kulanımından elde edilen gelire uygulanacaktır.
4. Bir şirketin
hisselerine veya diğer şirket haklarına sahip olan kişi, bu hisse veya şirket
hakları dolayısıyla şirketin mülkiyetinde bulunan gayrimenkul varlıklardan
yararlanma hakkını elde ederse, sözkonusu yararlanma hakkının doğrudan
kullanımından, kiralanmasından veya diğer herhangi bir şekilde kullanımından
elde edilen gelir, gayrimenkul varlığın bulunduğu Âkit Devlette
vergilendirilebilir.
5. 1, 3, ve 4 üncü
fıkra hükümleri aynı zamanda, bir teşebbüsün gayrimenkul varlıklardan elde
ettiği gelir ile serbest meslek faaliyetlerinin icrasında kullanılan
gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelire de uygulanacaktır.
MADDE 7
TİCARÎ KAZANÇLAR
1. Bir Âkit Devlet
teşebbüsüne ait kazanç, sözkonusu teşebbüs diğer Âkit Devlette yeralan bir
işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunmadıkça, yalnızca bu Devlette
vergilendirilecektir. Eğer teşebbüs yukarıda bahsedilen şekilde ticarî
faaliyette bulunursa, teşebbüsün kazançları bu diğer Devlette, yalnızca
işyerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere vergilendirilebilir.
Bununla birlikte, bu işyeri vasıtasıyla yapılan mal veya ticarî eşya satışının
aynısının veya benzerinin yapılması veya diğer ticarî faaliyetlerin aynısının
veya benzerinin yürütülmesinden elde edilen kazançlar, eğer bu tür satış veya
faaliyetlerin işyerinin bulunduğu ülkede vergi vermekten kaçınılacak şekilde
oluşturulduğu kabul edilir ise, bu işyerine atfedilebilir.
2. 3 üncü fıkra
hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet teşebbüsü diğer Âkit Devlette
yeralan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunduğunda, her iki Âkit
Devlette de bu işyerine atfedilecek kazanç, bu işyeri aynı veya benzer koşullar
altında aynı veya benzer faaliyetlerde bulunan, tamamen ayrı ve bağımsız bir
teşebbüs olsaydı ve işyerini oluşturduğu teşebbüsten tamamen bağımsız bir
nitelik kazansaydı ne kazanç elde edecek ise aynı miktarda bir kazanç
olacaktır.
3. Bir işyerinin
kazancı belirlenirken, işyerinin bulunduğu Devlette veya başka herhangi bir yerde
yapılan, yönetim ve genel idare giderlerini de kapsamına alan, işyerinin
amaçlarına uygun düşen giderlerin indirilmesine müsaade edilecektir.
4. İşyerine, bu işyeri
tarafından teşebbüs adına yalnızca mal veya ticarî eşya satın alınması
dolayısıyla hiç bir kazanç atfedilmeyecektir.
5. Kazanç, bu
Anlaşmanın diğer maddelerinde ayrı olarak düzenlenen gelir unsurlarını da
kapsamına aldığında, o maddelerin hükümleri bu madde hükümlerinden
etkilenmeyecektir.
MADDE 8
DENİZ VE HAVA TAŞIMACILIĞI
1. Bir Âkit Devlet
teşebbüsünün uluslararası trafikte gemi ve uçak işletmeciliğinden elde ettiği
kazançlar, yalnızca bu Devlette vergilendirilebilecektir.
2. 1 inci fıkra
hükümleri aynı zamanda, bir ortaklığa, bir ortak teşebbüse veya uluslararası
faaliyet gösteren bir acenteye iştirak dolayısıyla elde edilen kazançlara da
uygulanacaktır.
MADDE 9
BAĞIMLI TEŞEBBÜSLER
1. a) Bir Âkit Devlet
teşebbüsü doğrudan veya dolaylı olarak diğer Âkit Devlet teşebbüsünün yönetim,
kontrol veya sermayesine katıldığında, veya
b) Aynı kişiler
doğrudan veya dolaylı olarak bir Âkit Devlet teşebbüsünün ve diğer Âkit Devlet
teşebbüsünün yönetim, kontrol veya sermayesine katıldığında,
ve her iki halde de,
iki teşebbüs arasındaki ticarî veya malî ilişkilerde oluşan veya oluşturulan
koşullar, bağımsız teşebbüsler arasında oluşması gereken koşullardan
farklılaştığında, olması gereken fakat oluşan veya oluşturulan koşullar
nedeniyle teşebbüslerden birinde kendini göstermeyen kazanç, o teşebbüsün
kazancına eklenir ve buna göre vergilendirilebilir.
2. Bir Âkit Devletin
kendi teşebbüsünün kazancına dahil edip vergilendirdiği kazanç diğer Âkit
Devlette vergilendirilen diğer Devletin teşebbüsünün kazancını içermesi ve aynı
zamanda ilk bahsedilen Devletin kavradığı kazanç, iki teşebbüs arasında olması
gereken koşullar gözönünde tutularak, sonradan ilk bahsedilen Devletçe yapılan
hesaplamalar sonucunda belirlenen kazanç olması durumunda diğer Devlet bu
belirlemenin yerinde olduğu kanaatine varırsa, sözkonusu kazanç üzerinden
aldığı verginin miktarında gerekli düzeltmeleri yapacaktır. Bu düzeltme
yapılırken, bu Anlaşmanın diğer hükümleri gözönünde tutulacak ve gerektiğinde
Âkit Devletlerin yetkili makamları birbirlerine danışacaklardır.
MADDE 10
TEMETTÜLER
1. Bir Âkit Devletin
mukimi olan bir şirket tarafından diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen
temettüler, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber
sözkonusu temettüler, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu Âkit Devlette ve
bu Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak, temettünün gerçek
lehdarı diğer Âkit Devletin bir mukimi ise, bu şekilde alınacak vergi gayrisafi
temettü tutarının % 10'unu aşmayacaktır.
Bu fıkra, bir
şirketin, içinden temettü ödenen kazancı ile ilgili olarak vergilendirilmesini
etkilemeyecektir.
3. Bu maddede
kullanılan "temettü" terimi, hisse senetlerinden, intifa
senetlerinden veya intifa haklarından, kurucu hisse senetlerinden veya alacak
niteliğinde olmayıp kazanca katılmayı sağlayan diğer haklardan elde edilen
gelirler ile dağıtımı yapan şirketin mukim olduğu Devletin mevzuatına göre,
vergileme yönünden hisse senetlerinden elde edilen gelirle aynı muameleyi gören
diğer şirket haklarından elde edilen gelirleri ifade eder.
4. Diğer Âkit Devlette
yeralan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunan bir Âkit Devlet
şirketinin kazancı, bu işyerinin bulunduğu Âkit Devlette 7 nci maddeye göre
vergilendirildikten sonra, kalan kısım üzerinden bu maddenin 2 nci fıkrasına
uygun olarak vergilendirilebilir.
5. Bir Âkit Devlet
mukimi olan temettünün gerçek lehdarı, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu
diğer Âkit Devlette yeralan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa
veya bir Türkiye mukimi Letonya'da bulunan bir sabit yer vasıtasıyla Letonya'da
serbest meslek faaliyetinde bulunursa ve sözkonusu temettü elde ediş olayı ile
bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa 1 inci ve 2 nci
fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu durumda, olayına göre 7 nci veya 14 üncü
madde hükümleri uygulanacaktır.
6. Bu maddenin 4 üncü
fıkra hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet mukimi olan bir şirket,
diğer Âkit Devletten gelir veya kazanç elde ettiğinde, bu diğer Devlet
temettülerin kendi mukimlerinden birisine ödenmesi veya temettü elde edilmesi
ile bu diğer Devlette bulunan bir işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ
bulunması durumları hariç olmak üzere, bu şirket tarafından ödenen temettüler
üzerinden herhangi bir vergi alamaz. Aynı şekilde, bu diğer Devlet, ödenen
temettülerin veya dağıtılmamış kazancın tamamen veya kısmen bu diğer Devlette
elde edilen kazanç olup olmadığına bakmaksızın bu şirketin dağıtılmayan
kazançları üzerinden dağıtılmayan kazançlara uygulanan bir vergiyi alamaz.
MADDE 11
FAİZ
1. Bir Âkit Devlette
doğan ve diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen faiz, bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber bu
faiz, elde edildiği Âkit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de
vergilendirilebilir; ancak faizin gerçek lehdarı diğer Âkit Devletin bir mukimi
ise, bu şekilde alınacak vergi, faizin gayrisafi tutarının yüzde 10 unu
aşmayacaktır.
3. 2 nci fıkra
hükümlerine bakılmaksızın:
a) Letonya'da doğan ve
Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine veya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına ödenen
faizler Letonya vergisinden muaf tutulacaktır;
b) Türkiye'de doğan ve
Letonya Cumhuriyeti Hükümetine veya Letonya Bankasına (Latvijas Banka) ödenen
faizler Türk vergisinden muaf tutulacaktır.
4. Bu maddede
kullanılan "faiz" terimi, ipotek garantisine bağlı olsun olmasın veya
borçlunun kazancına katılma hakkını tanısın tanımasın, her nevi alacaktan doğan
gelirleri ve özellikle kamu menkul kıymetleri ile tahvil veya borç
senetlerinden elde edilen gelirler ile bunların prim ve ikramiyelerini ifade
eder. Geç ödemelerden kaynaklanan gecikme cezaları, bu maddenin amaçları bakımından
faiz olarak nitelendirilmeyecektir.
5. Bir Âkit Devlet
mukimi olan faiz lehdarı, faizin elde edildiği diğer Âkit Devlette yer alan bir
işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa veya Türkiye bakımından
Letonya'da bulunan sabit yeri kullanarak Letonya'da serbest meslek faaliyetinde
bulunursa ve sözkonusu faizin ödendiği alacak ile bu işyeri veya sabit yer
arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa, 1 inci, 2 nci ve 3 üncü fıkra hükümleri
uygulanmayacaktır. Bu durumda, olayına göre, 7 nci veya 14 üncü madde hükümleri
uygulanacaktır.
6. Bir Âkit Devletin
bir mukimi tarafından ödenen faizin, o Âkit Devlette elde edildiği kabul
olunacaktır. Bununla beraber, faiz ödeyen kişi, bir Âkit Devletin mukimi olsun
veya olmasın, bir Âkit Devlette faiz ödemeye neden olan borç-alacak ilişkisiyle
bağlantılı bir işyerine veya sabit yere sahip olduğunda ve faiz bu işyeri veya
sabit yer tarafından yüklenildiğinde, sözkonusu faizin, işyerinin veya sabit
yerin bulunduğu Âkit Devlette elde edildiği kabul olunacaktır.
7. Alacak karşılığında
ödenen faizin miktarı, ödeyici ile gerçek lehdar arasında veya her ikisi ile
bir başka kişi arasında var olan özel ilişki nedeniyle, böyle bir ilişkinin
olmadığı durumlarda ödeyici ve lehdar arasında kararlaştırılacak miktarı
aştığında, bu madde hükümleri yalnızca en son bahsedilen miktara
uygulanacaktır. Bu durumda ilave ödeme, bu Anlaşmanın diğer hükümleri de
dikkate alınarak, her bir Âkit Devletin mevzuatına göre vergilendirilecektir.
MADDE 12
GAYRİMADDİ HAK BEDELLERİ
1. Bir Âkit Devlette
doğan ve diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen gayrimaddi hak bedelleri, bu
diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber,
sözkonusu gayrimaddi hak bedelleri elde edildikleri Âkit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de
vergilendirilebilir; ancak, gayrimaddi hak bedelinin gerçek lehdarı diğer Âkit
Devletin bir mukimi ise, bu şekilde alınacak vergi:
a) Sınaî, ticarî ve
bilimsel teçhizatın kullanım hakkı karşılığında ödenen gayrimaddi hak
bedellerinin gayrisafi tutarının % 5'ini,
b) Tüm diğer
durumlardaki gayrimaddi hak bedellerinin gayrisafi tutarının % 10'unu
aşamayacaktır.
3. Bu maddede
kullanılan "gayrimaddi hak bedelleri" terimi, sinema filmleri ile
radyo ve televizyon yayınlarında kullanılan filmler veya bantlar dahil olmak
üzere edebi, sanatsal veya bilimsel her nevi telif hakkının, her nevi patentin,
alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim
yönteminin kullanımı veya kullanım hakkı veya sınaî, ticarî veya bilimsel
tecrübeye dayalı bilgi birikimi için veya sınaî, ticarî veya bilimsel
teçhizatın kullanımı veya kullanım hakkı karşılığında yapılan her türlü
ödemeleri kapsar.
4. Bir Âkit Devlet
mukimi olan gayrimaddi hak bedelinin gerçek lehdarı, sözkonusu bedelin elde
edildiği diğer Âkit Devlette yeralan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette
bulunursa veya bir Türkiye mukimi Letonya'da bulunan sabit bir yeri kullanarak
serbest meslek faaliyetinde bulunursa ve sözkonusu bedelin ödendiği hak veya
varlık ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa, bu
maddenin 1 inci ve 2 nci fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu durumda, olayına
göre, 7 nci veya 14 üncü maddelerin hükümleri uygulanacaktır.
5. Bir Âkit Devletin
bir mukimi tarafından ödenen gayrimaddi hak bedelinin, o Âkit Devlette elde edildiği
kabul olunacaktır. Bununla beraber, gayrimaddi hak bedelini ödeyen kişi, bir
Âkit Devletin mukimi olsun veya olmasın, bir Âkit Devlette gayrimaddi hak
bedelini ödemeye neden olan hak veya varlık ile bağlantılı bir işyerine veya
sabit yere sahip olduğunda ve gayrimaddi hak bedeli bu işyeri veya sabit yer
tarafından yüklenildiğinde, sözkonusu gayrimaddi hak bedelinin, işyerinin veya
sabit yerin bulunduğu Âkit Devlette elde edildiği kabul olunacaktır.
6. Kullanım, hak veya
bilgi karşılığında ödenen gayrimaddi hak bedelinin miktarı, ödeyici ile gerçek
lehdar arasında veya her ikisi ile bir başka kişi arasında var olan özel ilişki
nedeniyle, böyle bir ilişkinin olmadığı durumlarda ödeyici ile gerçek lehdar
arasında kararlaştırılacak miktarı aştığında, bu madde hükümleri yalnızca en
son bahsedilen miktara uygulanacaktır. Bu durumda ilave ödeme, bu Anlaşmanın
diğer hükümleri de dikkate alınarak, her bir Âkit Devletin mevzuatına göre
vergilendirilecektir.
MADDE 13
SERMAYE DEĞER ARTIŞ KAZANÇLARI
1. Bir Âkit Devlet
mukimince, diğer Âkit Devlette yeralan ve 6 ncı maddede belirtilen gayrimenkul
varlıkların veya değeri esas itibariyle bu gayrimenkullerden kaynaklanan bir
şirketin hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, bu diğer
Devlette vergilendirilebilir.
2. Bir Âkit Devlet
teşebbüsünün diğer Âkit Devlette sahip olduğu bir işyerine ait menkul
varlıkların veya bir Âkit Devlet mukiminin diğer Âkit Devlette serbest meslek
faaliyeti icra etmek üzere kullandığı sabit bir yere ait menkul varlıkların
elden çıkarılmasından doğan kazançlar, bu işyerinin (yalnız veya tüm teşebbüsle
birlikte) veya sabit yerin elden çıkarılmasından doğan kazanç da dahil olmak
üzere, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
3. Bir Âkit Devlet
teşebbüsünce uluslararası trafikte işletilen gemi veya uçakların veya sözkonusu
gemi veya uçakların işletilmesiyle ilgili menkul varlıkların elden
çıkarılmasından sağlanan kazançlar, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.
4. 1, 2 ve 3 üncü
fıkralarda belirtilenlerin dışında kalan varlıkların elden çıkarılmasından
doğan kazançlar, yalnızca elden çıkaranın mukim olduğu Âkit Devlette
vergilendirilecektir.
MADDE 14
SERBEST MESLEK FAALİYETLERİ
1. Bir Âkit Devlet
mukimi olan bir gerçek kişinin, serbest meslek faaliyeti veya bağımsız
nitelikteki diğer faaliyetleri dolayısıyla elde ettiği gelir, bu kişi diğer
Âkit Devlette faaliyetlerini icra etmek amacıyla sürekli kullanabileceği sabit
bir yere sahip olmadığı sürece, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.
Gerçek kişinin, böyle bir sabit yere sahip olması durumunda gelir, yalnızca
sözkonusu sabit yere atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere, bu diğer Âkit
Devlette vergilendirilebilir. Bir Âkit Devletin mukimi olan bir gerçek kişi
böyle bir sabit yere sahip değilse, ancak diğer Âkit Devlette ilgili mali yıl
içinde başlayan veya sona eren herhangi bir oniki aylık dönemde bir veya birkaç
seferde toplam 183 gün veya daha fazla kalırsa bu kişinin bu diğer Devlette
düzenli olarak yararlandığı bir sabit yere sahip olduğu kabul edilecek ve bu
diğer Devlette icra edilen yukarıda bahsedilen faaliyetlerinden elde edilen
gelirler bu sabit yere atfedilebilecektir.
2. "Serbest
meslek faaliyetleri" terimi, özellikle bağımsız olarak yürütülen bilimsel,
edebi, sanatsal, eğitici veya öğretici faaliyetleri, bunun yanısıra
doktorların, avukatların, mühendislerin, mimarların, dişçilerin ve
muhasebecilerin bağımsız faaliyetlerini kapsamına alır.
MADDE 15
BAĞIMLI FAALİYETLER
1. 16, 18, 19 ve 20
nci maddelerin hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet mukiminin bir
hizmet dolayısıyla elde ettiği ücret, maaş ve diğer benzeri gelirler, bu hizmet
diğer Âkit Devlette ifa edilmedikçe, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.
Hizmet diğer Devlette ifa edilirse, buradan elde edilen sözkonusu gelir bu diğer
Devlette vergilendirilebilir.
2. 1 inci fıkra
hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devlet mukiminin diğer Âkit Devlette ifa
ettiği bir hizmet dolayısıyla elde ettiği gelir, eğer :
a) Gelir elde eden
kişi, diğer Devlette ilgili malî yıl içinde başlayan veya biten herhangi bir
oniki aylık dönemde bir veya bir kaç seferde toplam 183 günü aşmamak üzere
kalırsa, ve
b) Ödeme, diğer
Devletin mukimi olmayan bir işveren tarafından veya böyle bir işveren adına
yapılırsa, ve
c) Ödeme, işverenin
diğer Devlette sahip olduğu bir işyerinden veya sabit yerden yapılmazsa
yalnızca ilk
bahsedilen Devlette vergilendirilecektir.
3. Bu maddenin önceki
hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devletin bir teşebbüsünce uluslararası
trafikte işletilen bir gemi veya uçakta ifa edilen bir hizmet dolayısıyla elde
edilen gelir bu Devlette vergilendirilebilir.
MADDE 16
MÜDÜRLERE YAPILAN ÖDEMELER
Bir Âkit Devlet
mukiminin, diğer Âkit Devlet mukimi olan bir şirketin yönetim kurulu veya
denetim kurulu üyesi olması dolayısıyla elde ettiği ücret ve diğer benzeri
ödemeler, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
MADDE 17
SANATÇI VE SPORCULAR
1. 14 ve 15 inci
maddelerin hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devlet mukimi olan tiyatro,
sinema, radyo veya televizyon sanatçısı gibi bir sanatçının veya bir müzisyenin
ya da bir sporcunun diğer Âkit Devlette icra ettiği şahsî faaliyetleri
dolayısıyla elde ettiği gelir, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bir sanatçının ya
da sporcunun icra ettiği şahsî faaliyetlerden doğan gelir, sanatçının veya
sporcunun kendisine değil de bir başkasına yönelirse, bu gelir 7, 14 ve 15 inci
maddelerin hükümleriyle bağlı kalınmaksızın, sanatçı ya da sporcunun
faaliyetlerinin icra edildiği Âkit Devlette vergilendirilebilir.
3. Bir sanatçı veya
sporcunun bir Âkit Devlette icra ettiği faaliyetler dolayısıyla elde ettiği
gelire bu Devlete yapılan ziyaretin tamamen veya önemli ölçüde Âkit
Devletlerden birinin veya ikisinin ya da yerel idarelerin kamusal fonlarından
desteklenmesi halinde 1 ve 2 nci fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Böyle bir
durumda sözkonusu gelir yalnızca sanatçı veya sporcunun mukim olduğu Âkit
Devlette vergilendirilebilecektir.
MADDE 18
EMEKLİ MAAŞLARI
1. 19 uncu maddenin 1
inci fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet mukimine geçmiş
çalışmalarının karşılığında ödenen emekli maaşları ve diğer benzeri ödemeler
yalnızca bu Devlette vergilendirilebilecektir. Bu hüküm aynı zamanda, bir Âkit
Devlet mukimine yapılan düzenli ödemelere de uygulanacaktır.
2. "Düzenli
ödeme" terimi, tam veya yeterli bir karşılık ödeme yükümlülüğünün yerine
getirilmesi için bir gerçek kişiye ömür boyu veya sınırlandırılmış veya
sınırlandırılabilir bir süre içinde, belirli zamanlarda dönemsel olarak, para
veya para ile ölçülebilir bir menfaat şeklinde belirlenmiş ödenecek toplam bir
meblağı ifade eder.
MADDE 19
KAMU HİZMETİ
1. Bir Âkit Devletin
kendisine veya mahallî idaresine bir gerçek kişi tarafından verilen hizmetler
karşılığında, bu Devlet veya idare tarafından yapılan emekli maaşları da dahil
olmak üzere ücret, maaş ve diğer benzeri ödemeler yalnızca bu Devlette
vergilendirilebilecektir.
2. Bir Âkit Devletin
kendisi veya mahallî idaresi tarafından yürütülen ticarî faaliyetlerle
bağlantılı hizmetler karşılığında yapılan ücret, maaş ve diğer benzeri ödemeler
ile emekli maaşlarına 15, 16, 17 ve 18 inci madde hükümleri uygulanacaktır.
MADDE 20
ÖĞRENCİLER, PROFESÖRLER VE ARAŞTIRMACILAR
1. Bir Âkit Devleti
ziyareti sırasında veya ziyaretinden hemen önce diğer Âkit Devletin mukimi
durumunda olan ve ilk bahsedilen Devlette öğrenim veya meslekî eğitim amacıyla
bulunan bir öğrenci, meslekî eğitim gören kişi veya stajyere geçimini,
öğrenimini veya meslekî eğitimini sağlamak amacıyla bu Devlet dışındaki
kaynaklardan yapılan ödemeler bu Devlette vergilendirilmeyecektir.
2. Bir Âkit Devleti,
bir üniversite, yüksekokul veya diğer tanınmış eğitim kuruluşunda öğretim veya
araştırma yapmak amacıyla ziyaret eden ve bu ziyareti sırasında veya hemen
öncesinde diğer Âkit Devletin mukimi olan bir gerçek kişinin ilk ziyaret
tarihinden itibaren iki yılı aşmayan bir dönem için sözkonusu öğretim veya
araştırma karşılığında elde ettiği her türlü ücretler, bu Devletin dışındaki
kaynaklardan elde edilmesi koşulu ile ilk bahsedilen Devlette vergiden istisna
edilecektir.
3. Sözkonusu araştırma
faaliyetinin kamu yararına değil de, esas olarak belirli bir kişi veya
kişilerin özel menfaati için yapılması halinde, bu faaliyetlerden elde edilen
gelire bu maddenin 2 nci fıkra hükümleri uygulanmayacaktır.
MADDE 21
DİĞER GELİRLER
1. Bir Âkit Devlet
mukiminin, nerede doğarsa doğsun, bu Anlaşmanın daha önceki maddelerinde
belirtilmeyen lehdarı olarak sahip olduğu gelir unsurları, yalnızca bu Devlette
vergilendirilecektir.
2. 6 ncı maddenin 2
nci fıkrasında tanımlanan gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelir hariç
olmak üzere, bir Âkit Devlet mukimi olan sözkonusu gelirin lehdarı, diğer Âkit
Devlette yeralan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa veya bu
diğer Devlette bulunan bir sabit yerden serbest meslek faaliyeti icra ederse ve
sözkonusu işyeri ya da sabit yer ile geliri doğrudan hak veya varlık arasında
önemli bir bağ bulunmakta ise bu gelire 1 inci fıkra hükümleri
uygulanmayacaktır. Bu durumda olayına göre, 7 nci veya 14 üncü madde hükümleri
uygulanacaktır.
MADDE 22
ÇİFTE VERGİLENDİRMENİN ÖNLENMESİ
1. Letonya mukimleri
için çifte vergilendirme aşağıdaki şekilde önlenecektir :
a) Bir Letonya mukimi,
bu madde hükümlerine göre Türkiye'de vergilendirilebilen bir gelir elde
ettiğinde, Letonya, kendi iç mevzuatında daha avantajlı bir uygulama sözkonusu
olmadığı sürece, bu mukimin gelirine ilişkin vergiden, Türkiye'de ödenen gelir
vergisine eşit bir tutarın mahsubuna müsaade edecektir.
Bununla birlikte,
sözkonusu mahsup, Türkiye'de vergilendirilebilir gelire atfedilebilen,
mahsuptan önce Letonya'da hesaplanan gelir vergisi miktarını aşmayacaktır.
b) (a) bendinin
amaçları bakımından, Letonya'da mukim olan bir şirketin, Türkiye'de mukim olan
bir şirketten en az % 10 oy hakkına haiz hisseleri dolayısıyla temettü elde
ettiğinde, Türkiye'de ödenen vergi sadece temettüler üzerinden ödenen vergiyi
değil, aynı zamanda sözkonusu temettünün içinden ödendiği şirket kazancı
üzerinden ödenen vergiye uygun düşen miktarı da içerir.
2. Türkiye mukimleri
için çifte vergilendirme aşağıdaki şekilde önlenecektir :
a) Bir Türkiye mukimi,
(b) bendinde kavranan gelirler hariç olmak üzere, bu Anlaşma hükümlerine göre
Letonya'da vergilendirilebilen bir gelir elde ettiğinde, Türkiye, bu geliri
vergiden muaf tutacak; ancak, bu kişinin geriye kalan gelirine ilişkin vergiyi
hesaplarken, muaf tutulan geliri vergiden muaf değilmiş gibi dikkate alarak bir
vergi oranı uygulayabilecektir.
b) Bir Türkiye mukimi,
bu Anlaşmanın 10, 11 ve 12 nci maddelerine göre Letonya'da vergilendirilebilen
bir gelir elde ettiğinde, Türkiye, bu kişinin gelirine isabet eden vergiden,
Letonya'da ödenen vergiye eşit bir tutarın mahsubuna müsaade edecektir.
Bununla birlikte
sözkonusu mahsup, Letonya'da vergilendirilebilir gelir için, mahsuptan önce
hesaplanan vergi miktarını aşmayacaktır.
MADDE 23
AYRIM YAPILMAMASI
1. Bir Âkit Devletin
vatandaşları, diğer Âkit Devlette, bu diğer Devletin vatandaşlarının aynı
koşullarda karşı karşıya kaldıkları veya kalabilecekleri vergilemeden ve buna
bağlı mükellefiyetlerden, özellikle mukimlik yönünden, değişik veya daha ağır
bir vergilemeye ve buna bağlı mükellefiyetlere tabi tutulmayacaklardır. Bu
hüküm aynı zamanda, 1 inci madde hükümleri ile bağlı kalınmaksızın, Âkit
Devletlerden birinin veya ikisinin de mukimi olmayan kişilere de uygulanacaktır.
2. Bir Âkit Devlette
mukim bulunan vatansız kişiler, her iki Âkit Devlette de ilgili Devlet
vatandaşlarının aynı koşullarda karşı karşıya kaldıkları veya kalacakları
vergilemeden ve buna bağlı mükellefiyetlerden, özellikle mukimlik yönünden,
değişik veya daha ağır vergilemeye ve buna bağlı mükellefiyetlere tabi
tutulmayacaklardır.
3. 10 uncu maddenin 4
üncü fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet teşebbüsünün diğer
Âkit Devlette sahip olduğu bir işyeri, bu diğer Devlette, bu diğer Devletin
aynı faaliyetleri yürüten teşebbüslerine göre daha az lehe bir vergileme ile
karşı karşıya kalmayacaktır. Bu hüküm bir Âkit Devletin kendi mukimlerine şahsî
veya ailevi durumları dolayısıyla uyguladığı şahsî indirimleri, vergi ve matrah
indirimlerini diğer Âkit Devlet mukimlerine de uygulamak zorunda olduğu yönünde
anlaşılmayacaktır.
4. 9 uncu maddenin 1
inci fıkrası, 11 inci maddenin 7 nci fıkrası veya 12 nci maddenin 6 ncı fıkrası
hükümlerinin uygulanacağı haller hariç olmak üzere, bir Âkit Devlet
teşebbüsünce diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen faiz, gayrimaddî hak
bedeli ve diğer ödemeler, sözkonusu teşebbüsün vergilendirilebilir kazancının
belirlenmesinde, bu ödemeler aynı koşullarda ilk bahsedilen Devletin bir
mukimine yapılmış gibi indirilebilir.
5. Bir Âkit Devletin,
diğer Âkit Devletin bir veya birkaç mukimi tarafından, doğrudan veya dolaylı
olarak, kısmen veya tamamen sermayesine sahip olunan veya kontrol edilen
teşebbüsleri, ilk bahsedilen Devlette, bu Devletin benzeri teşebbüslerinin tabi
oldukları veya olabilecekleri vergilemeden veya buna bağlı mükellefiyetlerden
değişik veya daha ağır vergilemeye ve buna bağlı mükellefiyetlere tabi
tutulmayacaklardır.
6. Bu madde hükümleri,
bu Anlaşma kapsamındaki vergilere uygulanacaktır.
MADDE 24
KARŞILIKLI ANLAŞMA USULÜ
1. Bir kişi, Âkit
Devletlerden birinin veya her ikisinin işlemlerinin kendisi için bu Anlaşma
hükümlerine uygun düşmeyen bir vergileme yarattığı veya yaratacağı kanaatine
vardığında, bu Devletlerin iç mevzuatlarında öngörülen müracaat usulleriyle
bağlı kalmaksızın, durumu mukimi olduğu Âkit Devletin yetkili makamına veya
durumu 23 üncü maddenin 1 inci fıkrasına uygun düşerse, vatandaşı olduğu Âkit
Devletin yetkili makamına arzedebilir. Sözkonusu müracaat, Anlaşma hükümlerine aykırı
düşen vergilemenin bildirimini takip eden üç yıl içinde yapılmalıdır.
2. Sözkonusu yetkili
makam, itirazı haklı bulmakla beraber kendisi tatminkâr bir çözüme ulaşamadığı
takdirde, Anlaşmaya ters düşen bir çifte vergilendirmeyi önlemek amacıyla,
diğer Âkit Devletin yetkili makamıyla karşılıklı anlaşmaya gayret
sarfedecektir. Varılan Anlaşma, Âkit Devletlerin iç hukukundaki zaman
sınırlamalarına bağlı kalmaksızın uygulanacaktır.
3. Âkit Devletlerin
yetkili makamları, Anlaşmanın yorumundan veya uygulanmasından kaynaklanan her
türlü güçlüğü veya tereddütü karşılıklı anlaşmayla çözmek için gayret
göstereceklerdir. Yetkili makamlar aynı zamanda, Anlaşmada ele alınmayan
durumlardan kaynaklanan çifte vergilendirmenin ortadan kaldırılması için de
birbirlerine danışabilirler.
4. Âkit Devletlerin
yetkili makamları, bundan önceki fıkralarda belirtilen hususlarda anlaşmaya
varabilmek için birbirleriyle doğrudan doğruya ya da kendilerinden veya
temsilcilerinden oluşan bir ortak komisyon vasıtasıyla haberleşebilirler.
MADDE 25
BİLGİ DEĞİŞİMİ
1. Âkit Devletlerin
yetkili makamları, bu Anlaşma hükümlerinin uygulanması için gerekli olan
bilgileri veya Anlaşma ile uyumsuzluk göstermediği sürece, Anlaşma kapsamına
giren vergiler ile ilgili iç mevzuat hükümlerinin yürütülmesi için gerekli olan
bilgileri değişime tabi tutacaklardır. Bilgi değişimi 1 inci maddeyle sınırlı
değildir. Bir Âkit Devlet tarafından alınan her türlü bilgi, o Devletin kendi
iç mevzuatı çerçevesinde elde ettiği bilgiler gibi gizli tutulacak ve yalnızca
bu Anlaşmada belirtilen vergilerin tahakkuk veya tahsilleri veya cebri icra ya
da cezasıyla ve bu hususlardaki şikayet ve itirazlara bakmakla görevli kişi
veya makamlara (adlî makamlar ve idarî kuruluşlar dahil) verilebilecektir. Bu
kişi veya makamlar sözkonusu bilgileri yalnızca bu amaçlar doğrultusunda
kullanacaklardır. Bu kişi veya makamlar sözkonusu bilgileri mahkeme
duruşmalarında veya adlî kararlar alınırken açıklayabilirler.
2. 1 inci fıkra
hükümleri, hiçbir surette bir Âkit Devleti :
a) Kendisinin veya
diğer Âkit Devletin mevzuatına veya idarî uygulamalarına uymayacak idarî
önlemler alma;
b) Kendisinin veya
diğer Âkit Devletin mevzuatı veya normal idarî işlemleri çerçevesinde elde
edilmeyen bilgileri sunma :
c) Herhangi bir
ticarî, sınaî, meslekî sırrı veya ticarî işlemi aleni hale getiren bilgileri
veya aleniyeti kamu düzenine aykırı düşen bilgileri verme
yükümlülüğü altına
sokacak şekilde yorumlanamaz.
MADDE 26
DİPLOMAT HÜVİYETİNDEKİ MEMURLAR VE
KONSOLOSLUK MEMURLARI
Bu Anlaşma hükümleri,
diplomat hüviyetindeki memurlar veya konsolosluk memurlarının uluslararası
hukukun genel kuralları veya özel anlaşma hükümleri uyarınca yararlandıkları
malî ayrıcalıkları etkilemeyecektir.
MADDE 27
YÜRÜRLÜĞE GİRME
1. Âkit Devletlerin
Hükümetleri, bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gerekli anayasal koşullar
tamamlandığında birbirlerine bildireceklerdir.
2. Bu Anlaşma, 1 inci
fıkrada bahsedilen bildirimlerden sonuncusunun alındığı tarihte yürürlüğe
girecektir ve hükümleri Âkit Devletlerden ikisinde de;
a) Kaynakta tevkif
edilen vergiler yönünden, Anlaşmanın yürürlüğe girdiği yılı izleyen takvim
yılının Ocak ayının birinci günü veya daha sonra ödenen veya borçlanılan
gelirler için;
b) Diğer vergiler
yönünden, Anlaşmanın yürürlüğe girdiği yılı izleyen takvim yılının Ocak ayının
birinci günü veya daha sonra başlayan herhangi bir malî yıla ilişkin alınan
vergiler için;
hüküm ifade edecektir.
MADDE 28
YÜRÜRLÜKTEN KALKMA
Bu Anlaşma, bir Âkit
Devlet tarafından feshedilinceye kadar yürürlükte kalacaktır. Âkit Devletlerden
her biri, herhangi bir takvim yılının sonundan en az altı ay önce diplomatik
yollardan fesih ihbarnamesi vermek suretiyle Anlaşmayı feshedebilir. Bu durumda
Anlaşma :
a) Kaynakta tevkif
edilen vergiler yönünden, fesih ihbarnamesinin verildiği yılı izleyen takvim
yılının Ocak ayının birinci günü veya daha sonra ödenen veya borçlanılan
gelirler için;
b) Diğer vergiler
yönünden, fesih ihbarnamesinin verildiği yılı izleyen takvim yılının Ocak
ayının birinci günü veya daha sonra başlayan herhangi bir malî yıla ilişkin
alınan vergiler için
her iki Âkit Devlette
de hüküm ifade etmeyecektir.
Bu Hususları Teyiden,
aşağıda imzaları bulunan tam yetkili temsilciler, bu Anlaşmayı imzaladılar.
Türk, Letonya ve
İngiliz dillerindeki nüshalarda, her üç metin de aynı derecede geçerli olmak
üzere, 3.6.1999 tarihinde, Ankara'da düzenlenmiştir. Metinler arasında
farklılık olması halinde, İngilizce metin geçerli olacaktır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ LETONYA
CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ADINA HÜKÜMETİ
ADINA
Erdoğan ÖNER Maris
RIEKSTINS
Müsteşar Devlet
Sekreteri
Maliye Bakanlığı Dışişleri
Bakanlığı
PROTOKOL
Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti arasında Gelir Üzerinden Alınan
Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma
Anlaşmasının (bundan sonra Anlaşma olarak bahsedilecektir.) İmzalanması
sırasında, imzalayan taraflar aşağıdaki hükümlerin Anlaşmanın ayrılmaz bir
parçasını oluşturduğu hususunda anlaşmaya varmışlardır.
1. 6 ncı veya 13
üncü madde ile ilgili olarak :
Bir gayrimenkul varlık
iktisabına yönelik gayrimenkulun sahibi tarafından verilen opsiyon veya benzeri
haktan elde edilen gelir veya kazanç, eğer bu gelir veya kazanç doğrudan
doğruya veya dolaylı olarak bu varlığın sahibi tarafından elde ediliyorsa
gayrimenkul varlığın bulunduğu Âkit Devlette vergilendirilebileceği hususu
üzerinde anlaşılmıştır.
2. 7 nci maddenin 3
üncü fıkrası ile ilgili olarak :
Bir Âkit Devlet
tarafından indirimine müsaade edilen giderlerin sadece işyerinin faaliyeti ile
doğrudan ilgili indirilebilir giderleri içereceği hususu üzerinde
anlaşılmıştır.
3. 8 inci maddenin
1 inci fıkrası ile ilgili olarak :
Bu maddenin amaçları
yönünden, bir Âkit Devlet teşebbüsünün uluslararası trafikte uçak veya gemi
işletmeciliğinden elde ettiği kazançlar, 1 inci fıkra hükümlerinin uygulandığı
kazançlara arızi olarak elde ediliyor olmak kaydiyle konteynerlerin kiralanması
veya kullanımından elde edilen kazancı da içerecektir.
4. 24 üncü maddenin
2 nci fıkrası ile ilgili olarak :
Türkiye yönünden
mükellefin, karşılıklı anlaşmanın sonuçlandırılmasından doğan iadeyi vergi
idaresinin kendisini karşılıklı anlaşma sonucundan haberdar etmesinden itibaren
1 yıl içerisinde talep etmek zorunda olduğu hususu üzerinde anlaşılmıştır.