TÜRKİYE
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE MOLDOVA CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ARASINDA SAVUNMA SANAYİİ İŞBİRLİĞİ
ANLAŞMASININ
ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA
DAİR KANUN
Kanun No. 5011 |
|
Kabul Tarihi : 3.12.2003 |
MADDE 1. – 8 Ağustos
2000 tarihinde Kişinev’de imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova
Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşması”nın
onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. – Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. – Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
İLE
MOLDOVA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
ARASINDA
SAVUNMA SANAYİİ İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI
Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti (bundan sonra Taraflar
olarak anılacaktır);
Aralarında
mevcut 19 Kasım 1998 tarihli Askerî Alanda Eğitim, Teknik ve Bilimsel İşbirliği
Anlaşmasının hükümlerini dikkate alarak,
Karşılıklı
yarar ve hak eşitliği ilkelerine dayalı daha da geliştirilecek ve
güçlendirilecek dostluk ve işbirliği ilişkilerinin, iki ülke halklarının ortak
çıkarlarına olduğu kadar dünyada barış ve güvenliğe de katkıda bulunacağını
vurgulayarak,
İki
ülke arasında mevcut işbirliğini ve dostluğu çeşitlendirmek ve geliştirmek
arzusundan hareketle, savunma sanayii alanında da işbirliği yapmayı arzu
ederek, aşağıdaki hususlarda anlaşmaya varmışlardır.
MADDE I
AMAÇ
Bu
Anlaşmanın amacı; Taraflar arasında savunma mal ve hizmetlerinin
geliştirilmesi, üretimi, tedariki ve ilgili lojistik destek alanlarında ve
teknik sahada daha etkili bir işbirliği ile her iki ülkenin savunma sanayii
kabiliyetlerini güçlendirerek “Savunma Sanayii Alanında İşbirliği”ni tesis
etmektir.
MADDE II
KAPSAM
Bu
Anlaşma; Taraflar arasındaki “Savunma
Sanayii Alanında”karşılıklı işbirliği alanlarını, esaslarını ve
faaliyetlerini kapsamaktadır.
MADDE III
TANIMLAR
1.
“Anlaşma” deyimi; Taraflar arasındaki Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşmasını
ifade eder.
2.
“Gönderen Devlet”; bu anlaşmanın amaçları için Kabul Eden Devlet ülkesine
personel, malzeme ve teçhizat gönderen Tarafı ifade eder.
3.
“Kabul Eden Devlet”; bu anlaşmanın amaçları için Gönderen Devletin personel
malzeme ve teçhizatını ülkesinde bulunduran Tarafı ifade eder.
4.
“Konuk Personel” deyimi; bu anlaşmanın amaçları için Tarafların birbirlerinin
ülkesinde bulundurdukları asker veya sivil şahısları ifade eder.
5.
“Yakınlar” deyimi; Konuk personelin, kendi ulusal mevzuatına göre bakmakla
yükümlü olduğu aile fertlerini ifade eder.
6.
“Savunma Mal ve Hizmetleri”deyimi; ilgili lojistik destek ile birlikte
silâhları ve askerî teçhizatı ve bunların üretimi için gerekli malzemeyi ifade
eder.
7.
“Teknik Sahalar”;savunma mal ve teknik hizmetlerinin araştırma, geliştirme ve
üretim teknolojisini ifade eder.
8.
“Teknik Hizmetler” deyimi; savunma malzemelerinin geliştirilmesi, üretimi,
bakımı ve tadilâtı ile ilgili hizmetleri ifade eder.
9.
“Yetkili Makam”; Türkiye’de;Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı ile
Moldova Cumhuriyeti Büyükelçiliği, Moldova’da, Moldova Sanayi ve Enerji
Bakanlığı ile bu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği’dir.
10.
“Kalite Teminatı”; kalitenin elde edildiğinden emin olunması için yapılması ve
yerine geti-rilmesi gereken işlev ve faaliyetlerdir.
11.
“Gizlilik Dereceli Bilgi”; koruma tedbirleri çerçevesinde; Tarafların kendi
mevzuatlarında tanımlanan “Hizmete Özel”den daha yüksek koruma derecesine sahip
bilgi, belge, malzeme ve projeyi ifade eder.
12.
“Karma Komisyon”; işbu Anlaşma hükümlerinin uygulanması için Taraflarca,
Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı ile Moldova
Sanayi ve Enerji Bakanlığı Araştırma ve Geliştirme Bölümü Başkanı müşterek
başkanlığında oluşturulacak, savunma sanayii işbirliği alan ve projelerinin
tespiti ve takibinden sorumlu ortak komisyonu ifade eder.
MADDE IV
İŞBİRLİĞİALANLARI
Taraflar
millî mevzuatları çerçevesinde aşağıda belirtilen alanlarda işbirliği
yapacaklardır.
1.
Savunma Sanayii alanında araştırma, tasarım ve üretim.
2.
Tarafların Silâhlı Kuvvetlerinin ihtiyacı olan yedek parça, komponent, alet,
savunma malzeme ve teçhizatının ortak tasarımı, üretimi ve tadilâtı imkânlarının
araştırılması ve bu amaçla her iki Tarafın bilimsel, teknik ve sınaî
kaynaklarından istifade edilmesi.
3.
Ortak üretim veya ortak proje çerçevesinde imal edilen veya geliştirilen
malzemelerin Taraflarca iktisabı.
4.
Ortak üretimle imal edilen nihaî ürünlerin üçüncü ülkelere karşılıklı
mutabakatla satışı.
5.
Tarafların ve mutabık kalındığı takdirde üçüncü ülkelerin Silâhlı Kuvvetlerinin
yararına savunma malları ve bunlara ilişkin ikmal maddelerinin geliştirme,
üretim ve modernizasyon teknolojileri için müşterek program uygulanma
imkânlarının araştırılması.
6.
Savunma sanayii mal ve hizmetlerinin üretimi ve tedariği ile araç ve teçhizatın
modernizas-yonu konularında yardımlaşma.
7.
Teknik bilgi değişimi temininin kolaylaştırılması.
8.
Her iki ülkenin şirketleri arasında bu Anlaşma çerçevesinde savunma
malzemelerinin teda-riği ve üretimi konusunda doğrudan yapılacak anlaşmaların
teşvik edilmesi.
9.
Silâh ve askerî teçizatın ve bunların alt aksamlarının daha da geliştirilmesi
ve ortak üretimi amacıyla; iki ülkenin devlet kuruluşları, teşebbüs ve
firmaları arasında anlaşma sağlanmasının teşvik edilmesi.
10.
İki ülkede düzenlenen askerî sanayii fuarları, ticarî sergiler ve sempozyumlara
katılım.
11.
Askerî teknik, üretim ve onarım kuruluşları arasında işbirliği.
12.
Ortak ilgi alanlarında müşterek bilimsel faaliyetlerin düzenlenmesi.
13.
Taraflarca kullanılan savunma sanayii standartları ve kalite temin sistemleri
hakkında karşılıklı bilgi verilmesi ve Tarafların daha önce imzalamış oldukları
ikili veya çok Taraflı antlaşma ve/veya anlaşmaların hükümlerini ihlâl
etmeksizin bu dokümanların teatisi.
MADDE V
UYGULAMAESASLARI
1.
Taraflar, işbirliği yapacakları alan/alanlara ilişkin uygulama ayrıntılarını,
Uygulama Anlaşmaları ve/veya Protokollerle belirleyeceklerdir.
2.
İlişkilerin sürdürülmesinde her iki Taraf eşit haklara sahip olacak ve bu
gerçeğe karşılıklı saygı göstereceklerdir.
3.
İşbirliği, Tarafların ortak yarar ve ihtiyaçları göz önünde tutularak,
karşılıklılık ilkesine göre tesis edilecek ve sürdürülecektir.
4.
Taraflar prensip itibarıyla, sadece kendi savunma sanayilerini ilgilendiren
konularda işbirliği çalışmalarında bulunacaklardır. Üçüncü ülkeleri
ilgilendiren bir hususun işbirliğine dahil edilmesi karşılıklı mutabakatın
sağlanmasına bağlı olarak gündeme gelebilecektir.
5.
Taraflar isterlerse, işbu Anlaşmanın esaslarını dikkate alarak yıllık işbirliği
planları hazırlayabileceklerdir.
6.
Taraflar, üçüncü ülkelerin, Türkiye Cumhuriyeti - Moldova Cumhuriyeti Ortak
Üretim projelerine katılmaya davet edilmeleriyle ilgili kararları, karşılıklı
olarak mutabık kalmak suretiyle inceleyip alacaklardır.
MADDE VI
NİTELİKTEMİNATI
İki
Taraf arasında yürütülecek savunma sanayii projeleri ile savunma mal ve
hizmetlerine bağlı olarak, genel prensip ve usulleri belirleyen hükümet kalite
güvencesi konusunda ayrı bir Anlaşma imzalanacaktır. Kalite güvencesi
konusundaki Anlaşmanın imzalanması ve yürürlüğe girmesine kadar, usuller,
Tarafların ilgili kuruluşları arasında kendi millî mevzuatlarına uygun olarak
yapılacak sözleşmelerde belirlenecektir.
MADDE VII
KARMAKOMİSYON
1.
İşbu Anlaşma hükümlerinin uygulanması için, Taraflarca Türkiye Cumhuriyeti
Millî Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı ve Silâhlanma Direktörü ile Moldova
Cumhuriyeti Sanayi ve Enerji Bakanlığı Araştırma ve Geliştirme Bölümü
Başkanının müşterek başkanlığında bir Karma Komisyon oluşturulacaktır.
2.
Karma Komisyonda her bir Tarafın üye sayısı yediyi aşmayacak, bununla beraber
gerektiğinde komisyona, üyeler ile aynı haklara sahip olmak üzere ilave uzman personel
dahil edilebilecektir.
3.
Karma Komisyonun faaliyetlerini düzenlemek ve koordine etmekle görevli irtibat
kuruluşları; Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı Savunma Sanayii Dış
İlişkiler Dairesi ile Moldova Cumhuriyeti Sanayi ve Enerji Bakanlığı Araştırma
ve Geliştirme Bölümü ile Dış İlişkiler Bölümü ve Savunma Bakanlığı İkmal
Bölümüdür. Karma Komisyon tarafların karşılıklı mutabık kaldıkları ta-rihlerde
ve/veya en geç üç yılda bir tarafların evsahipliğinde dönüşümlü olarak
toplanacaktır.
4.
Bu komisyon aşağıdaki görevleri yapacaktır.
a)
Muhtemel işbirliği alanlarını tespit etmek ve tanımlamak,
b)
Birlikte gerçekleştirilebilecek projeleri seçmek, incelemek ve uygulama yönüyle
en uygun işbirliği şekil ve metotlarını tanımlamak;
c)
Her bir ülkedeki ortak projelere en uygun müesseseleri tespit etmek,
d)
Taraflarca verilen işbirliği teklifleri bazında ortak çalışılabilecek yerel
firmaları tespit etmek ve bu firmaları verilen teklifler hakkında
bilgilendirmek,
e)
Tarafların firmaları, ilgili devlet kuruluşları ve diğer organizasyonları
arasında doğrudan ilişkileri kolaylaştırmak,
f)
Ortak projelere ilişkin anlaşmaları ilgili ulusal mercilerin bilgisine sunmak,
g)
Üçüncü ülkelerin ortak projelere katılımıyla ilgili teklif ve tavsiyeleri
ulusal makamların tetkikine sunmak,
h)
Bu Anlaşmanın uygulanmasını inceleyerek değerlendirme ve gerektiğinde anlaşmada
yapılacak değişikliklere ilişkin teklifleri müzakere etmek,
ı)
Gerektiğinde, işbu Anlaşmanın uygulanmasından ve yorumlanmasından kaynaklanan
uyuşmazlığın çözümü için müzakerede bulunmak.
5.
Karma Komisyon Toplantısı gündemindeki tüm konular toplantıdan en az 60
(altmış) gün önce belirlenmiş ve koordine edilmiş olmalıdır.
6.
Heyetlerin başkanları, gündeme gelmesi istenen soru ve konular hakkında
birbirlerini ha-berdar edeceklerdir. Karma Komisyon, üzerinde mutabık kalınmış
gündemi görüşmek üzere, söz konusu toplantının düzenlenmesinden sorumlu heyetin
başkanı tarafından toplantıya çağırılır. Toplantıyı düzenleme ve idarî
masraflar (yurt içi seyahat gideri dahil) ev sahibi tarafa aittir. Tarafların
ülkelerine geliş-gidişlerine ilişkin uluslararası seyahat masrafları ve
yevmiyeleri kendilerince karşılanır.
MADDE VIII
TASNİF EDİLMİŞ BİLGİLERİN GÜVENLİĞİ
1.
Taraflar, bu Anlaşma ve millî mevzuatları çerçevesinde, işbirliği süresinde ve
işbu anlaşmanın uygulaması sırasında transfer edilecek gizlilik dereceli
bilgilerin korunması için gerekli tüm önlemleri alacaklardır.
Savunma
sanayii alanında işbirliğinin gerçekleştirilmesi sırasında gizlilik dereceli
bilgilerin karşılıklı olarak korunmasını sağlamak için iki taraf arasında ayrı
bir anlaşma imzalanacaktır.
2.
Tarafların, gizlilik dereceli bilgilerin kullanımına veya bunların açığa
vurulmasının önlenmesine ilişkin sorumlulukları, işbu Anlaşma sona erse dahi
devam edecektir.
MADDE IX
TARAFLARIN DİĞER ULUSLARARASI
ANLAŞMALARA GÖRE TAAHHÜTLERİ
Bu
anlaşmanın hükümleri, her iki ülkenin taraf olduğu diğer uluslararası
anlaşmalardan doğan taahhütlerini etkilemeyecektir.
MADDE X
HUKUKÎ HUSUSLAR
1.
Konuk personel ve yakınları, giriş, ikamet ve çıkış dahil, Kabul Eden Tarafın
topraklarında bulundukları sürede Kabul Eden Tarafın kanunlarına ve yargısına
tâbi olacaklardır.
2.
Tarafların sınaî mülkiyet, kendi sınırları içinde yeniden üretim hakları,
üretim lisansının ve-rilmesi, know-how, üçüncü ülkelere satış, ortak projeler
çerçevesinde gerçekleştirilen buluşlar ve gelişmelere ait patentlerin
korunmasıyla ilgili hak ve yükümlülükleri; her bir ülkenin millî mevzuatları
dikkate alınarak her bir proje için imzalanacak uygulama anlaşmaları ile
belirlenecektir. Bu anlaşmalarda; araştırma, geliştirme, üretim, tedarik,
teknik hizmet ve personel desteği ile altyapı hizmetlerinin uygulanması sonucu
doğacak masraflardan mütevellit ortaya çıkacak karşılıklı borç ve alacakları
tasfiye şekli, yer, zaman ve şartlarına ilişkin esas ve usuller ile malî ve
hukukî yükümlülükler, sağlık ve idarî kolaylıklar, güvenlikle ilgili özel
hususlar kendi millî mevzuatlarına uygun şekilde ayrıntılı olarak
belirtilecektir.
MADDE XI
UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ
1.
Taraflar, bu Anlaşmanın yorum veya uygulanması sonucunda ortaya çıkacak
uyuşmazlıkları, Karma Komisyonda, taraflardan birinin isteği üzerine 90 gün
içinde görüşmelere başlamak suretiyle çözüme kavuşturacaklardır.
2.
Şayet uyuşmazlık Karma Komisyonda 90 gün içinde çözümlenemezse, uyuşmazlık her
iki ülke tarafından Savunma Bakan Yardımcısı/Müsteşarlar seviyesinde ele
alınacaktır.
MADDE XII
TADİL VE GÖZDEN GEÇİRME
Tarafların
herbiri, gerek gördüğünde bu Anlaşmanın tadilini veya gözden geçirilmesini
yazılı olarak önerebileceklerdir. Bu durumda, Taraflar söz konusu tadil veya
gözden geçirme için 90 gün içinde görüşmelere başlayacaklardır.Üzerinde mutabık
kalınan tadil veya değişiklik teklifleri XIII üncü maddedeki hüküm uyarınca
yürürlüğe girecektir.
MADDE XIII
YÜRÜRLÜK SÜRESİ VE SONA ERDİRME
1.
İşbu Anlaşmanın yürürlük süresi beş yıldır. Ancak taraflardan biri, bu sürenin
sona erme ta-rihinden 90 gün önce diplomatik kanallardan sona erdirme talebinde
bulunmadığı takdirde, birer yıllık sürelerle yürürlükte kalmaya devam
edecektir.
2.
Madde XI ve Madde XII adı altında verilen ve uyuşmazlıkların çözümlenmesini ve
tadil ve gözden geçirilmesini amaçlayan yöntem başarılı olmazsa, her bir taraf
bu Anlaşmayı diğer tarafa diplomatik kanallardan yazılı bir bildirim göndermek suretiyle
sona erdirebilir. Sona erdirme, bildirim alınmasından 90 gün sonra geçerli
olacaktır.Ancak, sona erdirme hükümleri, işbu Anlaşmanın taraflarca daha önce
belirlenmiş olan prensiplere uygun olarak gerçekleştirilecek herhangi bir
proje, program veya sözleşmenin tamamlanmasını etkilemeyecektir.
MADDE XIV
ONAY VE YÜRÜRLÜĞE GİRME
Bu
Anlaşma taraflarca imzalandıktan sonra iki tarafın mevzuatlarına uygun olarak
onaylandığını bildiren notaların teati edildiği tarihte yürürlüğe girecektir.
MADDE XV
METİN VE İMZA
Bu
Anlaşma, 8 Ağustos 2000 tarihinde Kişinev’de herbiri aynı derecede geçerli
olmak üzere Türkçe, Moldovanca ve İngilizce dillerinde ikişer nüsha olarak
tanzim edilmiş ve imzalanmıştır. Bu metinlerin yorumu ile ilgili olarak
uyuşmazlık çıkması durumunda, “İngilizce Metin” geçerli sayılacaktır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ MOLDOVA CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ADINA HÜKÜMETİ ADINA
Sabahattin
ÇAKMAKOĞLU Ion
LEŞANU
Millî
Savunma Bakanı Sanayi
ve Enerji Bakanı