SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNU
Kanun No. 4958 |
|
Kabul Tarihi : 29.7.2003 |
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Tanımlar
Kuruluş
MADDE 1.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ve 2925
sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tabi olan sigortalıların, bu kanunlarda yer alan hükümler çerçevesinde
sosyal güvenliklerini sağlamak ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine
getirmek üzere; kamu tüzel kişiliğini haiz, idarî ve malî özerkliğe sahip, özel
hukuk hükümlerine tabi Sosyal Sigortalar Kurumu kurulmuştur. Kurum, Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumunun
ilgili kuruluşudur.
MADDE 2.- Bu Kanunda geçen;
Bakan :
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanını,
Bakanlık :
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
Kurum :
Sosyal Sigortalar Kurumunu,
Başkanlık
:
Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığını,
Başkan :
Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanını,
Genel
Müdür : Sosyal Sigortalar Kurumu
Başkanlığı, Sigorta İşleri Genel Müdürü ile Sağlık İşleri Genel Müdürünü,
İfade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kurumun Organları
Organlar ve Teşkilât
MADDE 3.- Sosyal Sigortalar Kurumunun organları
şunlardır:
a) Genel Kurul.
b) Yönetim Kurulu.
c) Başkanlık.
Kurumun merkez ve taşra teşkilâtı ekli (I) ve (II) sayılı şemalarda gösterilmiştir.
Genel Kurul
MADDE 4.- Genel Kurul, Bakanın veya görevlendireceği
kişinin başkanlığında;
a) Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı,
Devlet Plânlama Teşkilâtı
Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulundan
iştirak edecek birer temsilciden,
b) Kurum memurlarının en fazla
temsil edildiği sendikaca, Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Sigorta İşleri
Genel Müdürlüğü ve Sağlık İşleri Genel Müdürlüğü personeli arasından seçilecek
birer temsilci olmak üzere iki temsilciden,
c) Yükseköğretim Kurulunca görevlendirilecek sosyal politika, iş
hukuku, aktüerya, istatistik veya sağlık bilimleri alanlarında uzman iki
öğretim üyesinden,
d) En fazla üyeye sahip üç işçi
konfederasyonunca üye sayıları itibarıyla belirlenecek toplam onbeş
temsilciden,
e) Üye sayıları itibarıyla en
fazla üyeye sahip işveren konfederasyonunca belirlenecek onbeş temsilciden,
f) Kurumdan yaşlılık, malûllük,
ölüm aylığı ile sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlardan, Bakanlıkça
tespit edilecek en fazla üyeye sahip
ilk iki kuruluş tarafından üye sayıları itibarıyla belirlenecek beş
temsilciden,
g) Yurt dışında çalışan Türk
işçilerini temsilen, Bakanlıkça belirlenecek iki temsilciden,
Oluşur.
Genel Kurul üyesi olup,
kurumlarında hizmet akdi ile çalışanların akitleri, Kurul toplantısına katılmak
için çalıştığı iş yerindeki asıl işinden ayrılması dolayısıyla feshedilemez.
Genel Kurula katılacak
temsilcilerin seçimi ve Genel Kurulun
çalışmasına ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususlar, Başkanın teklifi
ve Bakanın onayı ile çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Genel Kurulun toplanması ve görevleri
MADDE 5.- Genel Kurul üç yılda bir, haziran ayı içinde
Bakanın çağrısı üzerine toplanır. Bakan, gerekli görürse Genel Kurulu
olağanüstü toplantıya çağırabilir. Olağan ve olağanüstü Genel Kurul için
toplantı yeter sayısı, üye tam sayısının salt çoğunluğudur. İlk toplantıda çoğunluk sağlanmazsa ikinci toplantıda salt çoğunluk aranmaz.
Genel Kurulun görevleri:
a) Kurumun üç yıllık
bilançoları, faaliyet raporları ve gelecek on yıllık gelir-gider dengesini
sigorta kolları itibarıyla gösterir aktüeryal hesap sonuçları hakkında,
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu yıllık raporları da göz önünde
bulundurulmak suretiyle görüş bildirmek.
b) Seçimle gelen Yönetim Kurulu
üyelerinin yerine asil ve yedek üyeleri
6 ncı maddedeki esaslar dahilinde seçmek.
c) Kurumun görev ve faaliyetleri
hakkında görüş bildirmek ve teklifte bulunmak.
Genel Kurul kararları Kurum
tarafından bir rapor halinde Bakanlık ile Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna
en geç üç ay içinde gönderilir.
MADDE 6.- Yönetim Kurulu, Kurumun en yüksek yönetim,
karar, yetki ve sorumluluğunu taşır. Yönetim Kurulu, bir başkan ile yedi üyeden
oluşur. Bir üye Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın, bir üye de Bakanın
önerisi üzerine müşterek kararname ile
atanırlar. En çok temsil yetkisine sahip işçi, işveren ve kurumdan gelir ve
aylık almakta olanları temsil eden kurumdan birer asil ve yedek üye seçilir.
Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Sigorta İşleri Genel Müdürü ile Sağlık
İşleri Genel Müdürü Yönetim Kurulunun doğal üyesidir.
Yönetim Kurulunun seçimle gelen
üyeleri hariç, diğer üyelerinin 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4),
(5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımaları ve yurt
içi veya yurt dışında denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen
yüksek öğrenim kurumlarında dört yıl veya daha fazla yüksek öğrenim görmüş
olmaları ve en az oniki yıl fiili kamu hizmetinin bulunması zorunludur.
Başkan ile sigorta ve sağlık
işleri genel müdürleri dışındaki Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç
yıldır. Atama ve seçim dönemi içinde herhangi bir nedenle Yönetim Kurulu
üyeliği sona erenlerin yerleri aynı usulle yenileri atanmak veya seçilmiş
bulunan yedekler getirilmek suretiyle doldurulur. Bu şekilde göreve gelenler,
yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlar. Atama ile gelen Yönetim
Kurulu üyelerinden görev süresi sona erenler, geldikleri kurumda durumlarına
uygun bir göreve atanırlar.
Başkan, Yönetim Kurulu üyesi ve
başkanıdır. Yönetim Kurulu haftada en az bir defa ve asgari beş üye ile
toplanır. Yönetim Kuruluna, Başkanın bulunmadığı hallerde Başkana vekâlet eden
Genel Müdür başkanlık eder. Toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile karar
verilir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunlukta sayılır.
Mazeretsiz olarak Yönetim Kurulu
toplantılarına katılmayan üyelerin ücretlerinden, yönetmelik hükümlerine göre
kesinti yapılır. Bir takvim yılı içinde birbirini izleyen dört hafta veya
toplantı sayısının % 20 sinden fazla sayıda toplantıya mazeretsiz
katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer.
Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri
ile Kurum personeli 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve
Yolsuzluklarla Mücadele Kanununa
tabidirler.
Görevleri ile ilgili işledikleri
bir fiil, aldıkları karar veya görevleri dışında da olsa işledikleri yüz
kızartıcı bir fiil nedeniyle haklarında
ceza davası açılmış bulunan Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri, Bakan tarafından geçici olarak görevlerinden
uzaklaştırılabilirler.
Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri
MADDE 7.- Yönetim Kurulunun
görev ve yetkileri şunlardır:
1. Kurumun, Başkanlıkça
hazırlanacak yıllık konsolide bütçesiyle memur ve işçi kadrolarıyla sözleşmeli
personel pozisyonlarını karara bağlamak, merkezden taşraya veya taşra teşkilâtları
arasında kadro aktarımına karar vermek ve personel politikasını belirlemek.
2. Kurumun bütçesindeki yönetim
giderlerinin bölümleri içinde uygun görülen aktarmaları yapmak, bu bölümler
arasındaki ek ve olağanüstü ödenek tekliflerinden uygun gördüklerini karara
bağlamak.
3. Kurum bilançosunu,
gelir-gider cetvellerini ve faaliyet raporunu inceleyip karara bağlamak.
4. Kurumun finansman ve aktüerya
konusundaki çalışmalarını incelemek,
bu Kanunda belirtilen Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi esaslarına
uygunluğunu izlemek, gerekli tedbirleri kararlaştırmak, finansman ve aktüeryal
dengelere ilişkin bilgilerin yılda en az bir defa kamuoyuna açıklanmasına karar
vermek.
5. Gerektiğinde Kurumun malî
yapısını ve aktüeryal durumunu ayrı ayrı veya birlikte inceletmek.
6. Kurumun taşra teşkilâtlarının kurulmasına, kapatılmasına
veya kurulmuş olanların niteliklerinin değiştirilmesini önermek.
7. Çalışma konuları, organları,
görev ve yetkileri, bağlılık durumları ve denetim usulleri yönetmeliklerinde
belirtilecek, tüzel kişiliği haiz, Kurumun çalışma konuları ve hizmet alanları
ile ilgili müesseseler, işletmeler, ortaklık veya şirketlerin kurulmasına veya
kapatılmasına karar vermek, Kuruma bağlı müessese, işletme, ortaklık veya
şirketlerin, amaçlarına uygun işleri yürütmeleri için ihtiyaç duydukları, ancak
kendi kaynakları ile karşılayamadıkları gayrimenkullerin alımına, gerek görülen
gayrimenkullerin satımına izin vermek.
8. Kurum yararı görülen hallerde
kurulmuş bulunan ya da kurulacak olan işletme, ortaklık veya şirketlerin hisse
senetlerinin veya ortaklık paylarının satın alınmasına karar vermek.
9. Başkanın önerisi üzerine
Kurum adına imza yetkisi verilecek personeli belirlemek (ataması müşterek
kararname ile gerçekleştirilen görevliler hariç) ve gerektiğinde imza yetkisi
verme yetkisini devretmek.
10. Kurumla ilgili kanun, kanun
hükmünde kararname, tüzük ve
yönetmelik taslaklarını inceleyerek Bakanlığa sunulmasına karar vermek.
11. Kurum adına gayrimenkul alınması, satılması,
kiralanması, takası veya inşası,
kullanımı, idare edilmesi, tahsis şekli, gayrimenkuller üzerinde özel veya
tüzel kişiler eli ile yap-işlet-devret, işlet-devret, yap-işlet-sat,
yap-kirala-işlet gibi modelleri ile işlerin yaptırılması hakkında karar vermek,
Kurum kaynaklarının ve varlıklarının değerlendirilmesinde kullanılacak
finansman teknik ve usullerine karar vermek.
12. Her yıl Maliye Bakanlığınca
belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere bedeli
beşyüzmilyar Türk Lirasından fazla olan sözleşmeler ve yapılacak işler hakkında
karar vermek.
13. Kurum için fayda görülen
hallerde; dava ve icra kovuşturmalarından sarfınazar veya feragat etmek,
bunlara ait meblağın terkini hususunda karar vermek, Kurumun leh ve aleyhindeki
dava ve takiplerin sulh yolu ile
çözümlenmesine karar vermek, Kurumun borç ve alacaklarının tahkim yoluyla
çözümlenmesine karar vermek, bu konudaki yetkilerini gerektiğinde, sınırlarını
belirterek Başkan ve genel müdürlere devreder.
14. Kurumca hazırlanacak gelecek
on yıllık gelir-gider dengesini gösterir aktüeryal hesap sonuçlarını
inceleyerek Genel Kurula sunmak.
15. Kurumca hazırlanan ek ödeme
oranları ile buna ilişkin usul ve esasları belirlemek, yönetim giderlerinden
karşılanmak üzere Kurumun memur statüsündeki kadrolu personeline ödenecek
ikramiyelerin ödeme tarihlerini belirlemek.
16. Kurumda veya Kurum adına
çalıştırılacak yerli ve yabancı uzmanların nitelikleri ile sözleşme şartları ve
ücretlerini belirlemek, gerektiğinde danışmanlık, kontrollük, müşavirlik ve
benzeri hizmetlerin satın alınmasına karar vermek, yerli ve yabancı kurum ve
kuruluşlarla birlikte ortak proje yapılmasına karar vermek.
17. Kurumun taşra teşkilâtında,
Başkanlığın icra takip ve dava işleri için hizmet satım alımı ile çalıştırılacak avukatlarla yapılacak
sözleşmenin şartları ile ücret miktarını tespit etmek.
18. Sigortalılar, gelir ve aylık
almakta olanlar, hak sahipleri, geçindirmekle yükümlü oldukları kişiler ve
Kurum personeli ile bakmakla yükümlü
olduğu kişilerin faydalanacakları sağlık yardımlarının Kurum sağlık tesisleri
ile bunların dışındaki sağlık tesislerinden hizmet satın almak suretiyle
karşılanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek.
19. Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden
değerleme oranında miktarı artırılmak üzere, tutarı otuzmilyar Türk Lirası ve daha fazla olan Kurum alacaklarının borçlularını ve borç miktarlarının kamuoyuna
altı ayda bir açıklanıp açıklanmamasına karar vermek.
20. Mevzuatla verilen benzer
görevleri yapmak.
Bu maddenin; 1, 2, 3, 6, 7, 8,
11, 14, 15 ve 16 numaralı fıkraları ile ilgili Yönetim Kurulu kararları Bakan
onayına tabidir.
Toplantılara iştirak eden
Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, bu görevleri nedeniyle 22.1.1990
tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin 34 üncü maddesine göre kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu
başkan ve üyelerine ödenen miktarlarda
aylık ücret ödenir ve ayrıca
Yönetim Kurulunun doğal üyesi
olan Kurum Başkanı ve
Sigorta İşleri Genel Müdürü ile
Sağlık İşleri Genel Müdürü dışındaki diğer üyelerine, bu ücretle birlikte,
Yönetim Kurulu üyesi kadrosunun
karşılığı olan aylık ve diğer
ödemeler verilir. Yolluklarında ise 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri
uygulanır.
Yönetim Kurulu çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar Yönetim
Kurulunun kararı ve Bakanın onayı ile çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
MADDE 8.- Başkanlık; Başkan, Denetim, Danışma ve Destek
Birimleri, Sigorta İşleri Genel Müdürlüğü, Sağlık İşleri Genel Müdürlüğü ve
taşra teşkilâtından oluşur.
Başkan aşağıda belirtilen
görevleri yapar:
1) Kurumun bütün işlerini
Yönetim Kurulunun gözetimi altında ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütmek.
Adlî ve idarî makamlara, gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil etmek.
2) Bu Kanun hükümlerinin ve
Yönetim Kurulu tarafından alınacak kararların yürütülmesini sağlamak.
3) Her yıl Maliye Bakanlığınca
belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere bedeli
beşyüzmilyar Türk Lirası ve daha az olan sözleşmeler ve yapılacak işler
hakkında karar vermek ve genel müdürlükler ile taşra kuruluşlarının harcama
sınırlarını belirlemek.
4) Bu Kanunla Kuruma verilen
görevlerin ifası için uygun bulacağı tedbirleri almak ve gerekli göreceği
hallerde, bunlar hakkında Yönetim Kuruluna tekliflerde bulunmak.
Başkanın görevden alınma,
çekilme, görevden uzaklaştırma
hallerinde, Bakan, genel müdürlerden birisini vekil olarak görevlendirir.
Başkanın geçici olarak bulunmadığı hallerde, Başkanın teklifi üzerine Bakan
tarafından belirlenecek Genel Müdür
Başkanlığa vekâlet eder.
Denetim danışma ve destek birimleri
MADDE 9.- A- Teftiş Kurulu Başkanlığı; Teftiş Kurulu,
Başkanın emri veya onayı üzerine Başkan adına aşağıdaki görevleri yapar:
1) Kurum hizmetlerinde teftişin etkin bir şekilde
yürütülmesi amacıyla genel prensipleri tespit etmek ve personelin çalışmasını
teşvik edici teftiş sistemini geliştirmek.
2) Kurumun, merkez ve taşra
birimleri ve diğer tüzel kişilerin idarî, malî, hukuki ve teknik işlemleri ile
personeli, 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanunu ve bu Kanunun verdiği yetkiye dayanarak kendileri ile sözleşme yapılmış
şahıslar hakkında teftiş, inceleme ve
soruşturma yapmak.
3) Yürütülen teftiş, inceleme ve
soruşturmanın gerektirdiği hallerde 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun uygulandığı işyerleri ile gerçek veya tüzel
kişiler nezdinde inceleme yapmak, her
türlü bilgi, belge ve kayıtları istemek.
4) Kanun, kanun hükmünde
kararname, tüzük ve yönetmeliklerde gösterilen ve Başkan tarafından verilen
teftiş hizmetleri ile ilgili benzer görevleri yapmak.
Teftiş Kurulu Başkanlığının
kuruluş, görev, yetki, sorumluluk, çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
B- Sigorta Teftiş Kurulu
Başkanlığı: Sigorta Teftiş Kurulu, Başkan adına aşağıdaki görevleri yapar:
1) Sosyal sigortalar mevzuatı
ile ilgili çalışmalar yapmak ve uygulanmasını
denetlemek.
2) Sigorta müfettişleri
tarafından sosyal sigortalar mevzuatı ile ilgili olarak yapılan teftiş,
kontrol, denetleme, inceleme ve soruşturma sonucu düzenlenen raporların
sonuçlarını takip etmek.
3) İşveren nezdinde işle ilgili
her türlü kayıt ve belgeleri incelemek, ilgililerden bilgi istemek ve toplamak.
4) İşin yürütülmesi için gerekli
olan asgari işçilik miktarını saptamak.
5) Diğer teftiş kurullarının
yetkileri saklı kalmak kaydıyla, sigorta müfettişlerinin 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanunu ile ilgili olarak yaptıkları teftiş, kontrol, denetleme, inceleme
ve soruşturma çalışmaları ve işlemlerini denetlemek, soruşturmalarını yürütmek.
6) Kanun, kanun hükmünde
kararname, tüzük ve yönetmeliklerde gösterilen
ve Başkan tarafından verilen sosyal
sigortalar mevzuatı ile ilgili benzer görevleri yapmak.
Sigorta Teftiş Kurulu
Başkanlığının kuruluş, görev, yetki, sorumluluk, çalışma usul ve esasları
yönetmelikle belirlenir.
C- Hukuk Müşavirliği: Hukuk Müşavirliğinin görevleri şunlardır:
1) Başkanlıkça veya merkez
birimleri tarafından Başkanlık kanalıyla tevdi edilecek hukuki konular hakkında
mütalaa beyan etmek ve hukuki konular ile ilgili işlemleri yapmak.
2) Kurum tarafından veya Kurum
aleyhine açılan davalarla icra takiplerinin her derecede takip ve
sonuçlandırılmasını sağlamak.
3) Kurum hizmetlerine ait ilgili
birimler tarafından hazırlanacak kanun, tüzük, yönetmelik tasarılarıyla, tip
sözleşme tasarılarını inceleyerek görüş bildirmek.
Hukuk Müşavirliği teşkilâtında
çalışanlar hakkında 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye
Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Hukuk Müşavirliğinin kuruluş,
teşkilât, görev, yetki, sorumluluk, çalışma usul ve esasları ile vekâlet
ücretinin dağıtımının usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
D- Finansman, Aktüerya ve Plânlama
Daire Başkanlığı: Finansman, Aktüerya ve Plânlama Daire Başkanlığının görevleri
şunlardır:
1) Kurumun varlıklarının ve
kaynaklarının bu Kanunda ve çıkarılacak
yönetmelikte belirtilen, Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi esaslarına
göre verimli bir biçimde değerlendirilmesini sağlamak.
2) Genel müdürlüklerin gelir ve
gider dengelerini gözeterek kısa, orta ve uzun vadeli projeksiyonlarını ayrı
ayrı yapmak, Kurumun finansman ihtiyacının karşılanması için kurum ve
kuruluşlar nezdinde gerekli işlemleri yürütmek.
3) Finansman yönetiminde
alınacak kararların oluşumuna katkıda bulunmak üzere yurt içi ve yurt dışında
meydana gelen gelişmeleri incelemek ve
malî piyasalar hakkında konsolide
raporlar düzenleyerek, bu
konularda çalışmalara katılmak
ve mütalaa vermek, ulusal ve
uluslararası kuruluşlara üyelikten doğan işlerin yürütülmesini koordine etmek,
gerekli raporları hazırlamak.
4) Finansman, aktüerya ve
Kurumun diğer faaliyetleri ile ilgili her türlü istatistiki bilgiyi toplamak,
derlemek, değerlendirmesini yapmak, bilgileri ve değerlendirme sonuçlarını
ilgili birimlere bildirmek.
5) Kurumun kısa, orta ve uzun
vadede demografik ve finansman yönünden aktüeryal esaslara göre
projeksiyonlarını yapmak ve sonuçlarını değerlendirerek takip eden yılın en geç
eylül ayı içinde rapora bağlamak.
6) Kurumun finansman kaynakları
ile Kurumca yapılmakta olan yardımlardan yararlanma şartları ve yardım
miktarları arasındaki dengeyi inceleyerek teknik bilançoyu hazırlamak, hizmetlerde verimliliği ve etkinliği artırmaya
yönelik araştırmalar yapmak,
gelişmeleri izlemek, rapor hazırlamak.
7) Taşra teşkilâtı birimlerinin kurulması ve
kapatılması ile ilgili iş ve işlemleri koordine etmek.
8) İlgili birimlerle gerekli
koordinasyonu sağlayarak Kurumun yıllık ve beş yıllık yatırım programını
belirlemek.
9) Kurumun çalışma alanları ile
ilgili mevzuat çalışmalarında koordinasyonu sağlamak.
10) Kurum faaliyetleri ile
ilgili ortalama birim maliyetlerini hesaplamak.
11) Plânlama ve koordinasyon
konularında verilen benzer görevleri yerine getirmek, yıllık çalışma
programlarının yürütülmesini takip etmek.
12) Başkan tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
Finansman, Aktüerya ve Plânlama
Daire Başkanlığının çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
E- Muhasebe ve Malî İşler Daire
Başkanlığı: Muhasebe ve Malî İşler Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Kurumun varlıklarının,
alacaklarının, öz kaynaklarının, gelirleri ve giderlerinin, yönetmelikle
belirlenecek esaslara göre kayıtlarını tutmak.
2) Kurumun bütçesini,
bilançosunu, gelir ve gider tablolarını hazırlamak, ek ödenek ve aktarma
işlerini yapmak, ödenekleri merkez ve taşra birimlerine tevzi etmek.
3) İşsizlik sigortası primlerini
İşsizlik Sigortası Fonuna aktarmak.
4) Kurumun her türlü ödeme ve
tahsilatını yapmak.
5) Kurumca bağlanan gelir ve
aylıkların ödenmesi ile tahsilat yapılması hususunda kurum ve kuruluşlarla
protokol yapmak.
6) Kurumun konsolide bütçesi ile
gelir ve gider cetvellerini ve bilançosunu hazırlamak.
7) Başkan tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
F- Bilgi İşlem Daire Başkanlığı
: Bilgi İşlem Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Kurumun merkez ve taşra
teşkilâtının bütün hizmet ve işlemlerinin genel ve Kurum mevzuatı çerçevesinde,
verimlilik ilkelerine uyulmak suretiyle hızlı ve doğru sonuç alınacak şekilde,
bilgisayar destekli olarak yürütülmesini sağlayacak çalışmaları yapmak.
2) Kurumun ihtiyaç duyduğu bilgi
işlem yazılımlarını yapmak, uygulama programlarını geliştirerek test etmek,
bilgi işlem sistemlerinin donanım,
yazılım, bakım, onarım ve iletişim alt yapısının sürekli çalışabilirliğini
sağlamak.
3) Mevcut yazılım ve sistemlerin
güncelleştirilmesini sağlamak ve bu sistemleri lisanslandırmak.
4) Kamu kurum ve kuruluşlarının
donanım, yazılım, veri tabanı ve sistemlerinin ortak kullanımına yönelik
çalışmalar yapmak.
5) Başkan tarafından verilen
benzer görevleri yapmak.
G- Savunma Uzmanlığı: Savunma Uzmanlığının görevleri
şunlardır:
1) Kurumun savunma ve milli
seferberlik hizmet, görev ve yükümlülüklerine ait plân ve diğer çalışmaları,
ilgili kanun, tüzük, yönetmelik, talimat ve Sivil Olağanüstü Hal ve Savaş
Hazırlıkları Plânlama Direktifine göre hazırlamak, kontrol ve koordine etmek.
2) Başkan tarafından verilen benzer görevleri yapmak.
İKİNCİ KISIM
Sosyal Sigortalar Kurumu
Sigorta ve Sağlık İşleri Genel Müdürlükleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Sosyal Sigortalar
Kurumu
Sigorta İşleri Genel
Müdürlüğü
MADDE 10.- Sosyal Sigortalar Kurumu Sigorta İşleri Genel
Müdürlüğü; Genel Müdür, üç genel müdür yardımcısı ile ana ve yardımcı hizmet birimleriyle taşra teşkilâtlarından oluşur.
Genel Müdür, Genel Müdürlüğün
bütün işlerini ilgili mevzuata göre Başkanın gözetiminde yürütür. Genel Müdür,
genel müdür yardımcıları, merkez ve taşra teşkilâtı yöneticileri kendilerine
verilecek yetki dahilinde Başkanlığın kanuni temsilcisi olup, adlî ve idarî
makamlar ile gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil ederler.
MADDE 11.- A) Sigorta Primleri Daire Başkanlığı: Sigorta
Primleri Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanunu ve diğer kanunlarla Sosyal Sigortalar Kurumuna verilen görevlerden
işveren işlemleri, sigorta primleri takip ve tahsilatı ile benzer işlemleri yürütmek.
2) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
B) Tahsisler Daire Başkanlığı
:Tahsisler Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanunu ile 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu ve diğer
kanunlarla Sosyal Sigortalar Kurumuna verilen görevlerden sigortalı, emekli ve
hak sahiplerinin tahsis ve benzeri işlemlerini yürütmek.
2) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
C) Kısa Vadeli Sigortalar Daire
Başkanlığı: Kısa Vadeli Sigortalar Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanunu ile 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu ve diğer
kanunlarla Sosyal Sigortalar Kurumuna verilen görevlerden iş kazaları ile
meslek hastalıkları, hastalık ve analık sigortaları ve benzeri konularla ilgili
işlemleri yürütmek.
2) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
D) Yurtdışı İşçi Hizmetleri
Daire Başkanlığı: Yurtdışı İşçi Hizmetleri Daire Başkanlığının görevleri
şunlardır:
1) Sosyal güvenlik sözleşmesi
yapılmasına ilişkin hazırlık ve tadil çalışmalarını yürütmek, ikili ve çok
taraflı sözleşmeleri uygulamak, gerekli hallerde yabancı ülkelerce gönderilen
aylık veya toplu ödemelerin Kurum aracılığıyla ilgililere ödenmesini sağlamak,
yurt dışı hizmet borçlanması, tahsis ve benzeri işlemleri yürütmek.
2) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
Yardımcı hizmet birimleri
MADDE 12.- A) Personel ve Eğitim Daire Başkanlığı:
Personel ve Eğitim Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Genel Müdürlüğün personel
politikasını belirlemek.
2) İnsan kaynakları plânlamasını
yapmak.
3) Sosyal Sigortalar Kurumu
Sağlık İşleri Genel Müdürlüğü hariç,
personelin atama, nakil, terfi, emeklilik, disiplin, sicil ve her türlü
özlük işlemlerini yürütmek, bu konularla ilgili bilgileri Kurumun ilgili birimlerinden
toplamak.
4) Sosyal Sigortalar Kurumu
Sağlık İşleri Genel Müdürlüğü hariç, diğer personelin kadrolarının dağıtım,
tahsis ve tenkisini yapmak.
5) Kurum hizmetlerinin kalite
esaslarına uygun olarak yürütülmesi için gerekli çalışma ve araştırmaları
yapmak, Genel Müdürlük personelinin eğitim plânlamasını yapmak ve eğitim
hizmetleri ile ilgili işlemleri yürütmek.
6) Kurumun çalışma konuları ile
ilgili bilimsel yayınları takip ve teşvik etmek.
7) Kurum çalışma konuları ile
ilgili yurt içi ve yurt dışı bilimsel faaliyetlere Kurum personelinin katılımı
işlemlerini yürütmek.
8) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
B) Emlak Daire Başkanlığı: Emlak
Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Kurumun Sağlık İşleri Genel
Müdürlüğünün kullanımı dışındaki inşaatları için müteahhitlik ve mühendislik
hizmetlerini yürütmek, mimari ve etüt projeleri hazırlamak veya hazırlatmak.
2) Kurumun Sağlık İşleri Genel
Müdürlüğünün kullanımı dışındaki mevcut bina ve tesisler ile tesisat ve
sistemlerin tadilatını, yenilenmesini, bakımını, küçük ve büyük onarımını
yapmak veya yaptırmak.
3) Kurumun Sağlık İşleri Genel
Müdürlüğünün kullanımı dışındaki taşınmaz mallarının alım, satım, kiraya verme,
kiralama gibi işlemleri yapmak.
4) Kuruma ait gayrimenkullerin
yıllık envanterini yararlanmaya hazır ve güncel halde bulundurmak.
5) Kurum gayrimenkullerinin
muhafazası, işletilmesi ve değerlendirilmesi için gerekli tedbirleri almak,
politikalar geliştirmek.
6) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
C) Destek Hizmetleri Daire
Başkanlığı: Destek Hizmetleri Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Başkanlık ve Genel Müdürlüğün
gayrimenkul dışındaki her türlü mal ve hizmet ihtiyacının temini, depolanması
ve dağıtımı ile ilgili hizmetleri yürütmek.
2) Genel Müdürlüğün sigorta
giderleri hariç diğer harcamalarına ilişkin finansman ihtiyacını tespit ederek
Muhasebe ve Malî İşler Daire Başkanlığı ile gerekli koordinasyonu sağlamak.
3) Kurumun sosyal hizmetler,
sosyal tesisler ve lojman tahsisleri
ile ilgili işlerini yürütmek.
4) Genel Müdürlüğün donanım,
yazılım ve benzeri bilgi işlem ihtiyaçlarını tespit ederek Bilgi İşlem Daire
Başkanlığına bildirmek.
5) Basın ve yayın hizmetleri ile
evrak, haberleşme, dosyalama ve arşiv hizmetlerini yürütmek.
6) Halkla ilişkiler hizmetlerini
yürütmek.
7) Başkanlığın ve Sigorta İşleri
Genel Müdürlüğünün ayniyat işlemlerini yürütmek.
8) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
İKİNCİ BÖLÜM
Sosyal Sigortalar
Kurumu
Sağlık İşleri Genel
Müdürlüğü
Teşkilât
MADDE 13.- Sosyal Sigortalar Kurumu Sağlık İşleri Genel
Müdürlüğü; Genel Müdür, üç genel müdür
yardımcısı ile ana ve yardımcı hizmet birimleriyle taşra teşkilâtından oluşur.
Genel Müdür, Genel Müdürlüğün
bütün işlerini ilgili mevzuat hükümlerine göre Başkanın gözetiminde yürütür.
Genel Müdür, genel müdür yardımcıları, merkez ve taşra teşkilâtı yöneticileri,
kendilerine verilecek yetki dahilinde Başkanlığın kanuni temsilcisi olup, adlî
ve idarî makamlar ile gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil ederler.
Ana hizmet birimleri
MADDE 14.- A) Tedavi Hizmetleri ve Malûliyet Daire
Başkanlığı: Tedavi Hizmetleri ve Malûliyet Daire Başkanlığının görevleri
şunlardır:
1) Kurumun sağlık ve tedavi
hizmetleri politikasını belirlemek, uygulamak ve bu konularda danışmanlık
hizmeti vermek, görüş bildirmek.
2) Sigortalılara, sağlık
yardımlarının veriliş usul ve esaslarını belirlemek, Kurum içi ve dışı sağlık
tesisleri arasında hasta sevk zinciri oluşturmak ve bu amaçla sağlık hizmeti
basamaklarını belirlemek.
3) Yeni sağlık tesislerinin
açılması veya sağlık tesislerinin kapatılması ile ilgili çalışmaları yürüterek,
Genel Müdürlüğe teklifte bulunmak.
4) 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununun 124 üncü maddesi doğrultusunda koruyucu sağlık hizmetleri ile ilgili
tedbirleri almak, uygulama usul ve esaslarını belirlemek, Kurum imkânları
ölçüsünde hak sahiplerine ana çocuk sağlığı hizmetlerini sunmak.
5) Kurumun ilaç politikasını
İlaç ve Eczacılık Daire Başkanlığı ile birlikte belirlemek.
6) Genel Müdürlüğün merkez ve
taşra teşkilâtının ihtiyaç
duyduğu her türlü tıbbi araç, gereç, alet ve cihazın standartlarını belirlemek.
7) Tıp teknolojisindeki
gelişmeleri izleyerek Kurum sağlık tesislerinin ihtiyaç duyduğu tıbbî araç,
gereç, alet ve cihazı belirlemek ve kullanımına ilişkin temel kıstasları tespit etmek.
8) Sigortalıların ve hak
sahiplerinin malûliyetleri ile sigortalıların iş kazası ve meslek hastalığına
bağlı meslekte kazanma gücünü hangi oranda yitirdiklerini tespit etmek, Sosyal
Sigorta Yüksek Sağlık Kuruluna yapılan itirazlara ilişkin işlemleri takip
etmek.
9) Sağlık personelinin doktora,
uzmanlık ve yan dal uzmanlık işlemlerini yürütmek.
10) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
B) Sağlık Hizmetleri Satınalma
Daire Başkanlığı: Sağlık Hizmetleri Satınalma Daire Başkanlığının görevleri
şunlardır:
1) Her türlü sağlık kuruluşu ve
kişilerden sağlık hizmeti satın alınması ile ilgili protokolleri hazırlamak,
Genel Müdürün teklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile yürütülmesini sağlamak.
2) Kuruma bağlı sağlık
kuruluşlarından, sigortalı ve hak sahipleri dışındaki kişi ve kuruluşlara,
sağlık hizmeti verilmesi ile ilgili usul ve esasları tespit ederek
uygulanmasını sağlamak.
3) Kurumca sunulan sağlık hizmetleri ile ilgili ücret tarifelerini
hazırlamak ve uygulamak.
4) Hizmet satın alınan
kuruluşların hizmet üretimlerini, hazırlanan sözleşmeler çerçevesinde nitelik
ve nicelik yönünden denetlemek.
5) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
C) İlaç ve Eczacılık Daire
Başkanlığı: İlaç ve Eczacılık Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Kurumun ilaç ve eczacılık politikasını Tedavi
Hizmetleri Daire Başkanlığı ile birlikte belirlemek ve uygulamak.
2) Sağlık tesislerinde eczane
açmak ve mevzuata uygun olarak işletmek, gerekli görülen hallerde Kurum dışı
eczanelerle sözleşme imzalamak üzere çalışmalar yapmak ve yürütülmesini
sağlamak.
3) Yurt içi ve yurt dışı ilaç
alımları ile ilgili her türlü iş ve işlemleri yürütmek.
4) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
Yardımcı hizmet birimleri
MADDE 15.- A) Malzeme, Satınalma ve İdarî İşler Daire
Başkanlığı: Malzeme, Satınalma ve İdarî İşler Daire Başkanlığının görevleri
şunlardır: Genel Müdürlüğün;
1) Merkez ve taşra teşkilâtlarının gayrimenkul dışındaki her
türlü mal ve hizmet ihtiyacını yurt içi ve yurt dışından satın almak veya
finansal kiralama yoluyla temin etmek,
depolamak ve dağıtmak, lojman tahsis
işlemlerini yürütmek.
2) Her türlü tıbbi araç, gereç,
alet ve cihazın; bakım, onarım, yenileme, kullanım dışı bırakma, imal, tadil ve
benzeri işlemlerini yapmak.
3) Basın, yayın hizmetleri ile
evrak, haberleşme, dosyalama, arşiv ve ayniyat hizmetlerini yürütmek.
4) Halkla ilişkiler hizmetlerini
yürütmek.
5) Sağlık kuruluşlarının; hizmet
kapasitesi, hizmet sunumu, personel altyapısına ilişkin istatistikleri derlemek
ve maliyet analizleri çalışmalarını yapmak.
6) Finansman ihtiyacını tespit
ederek, Finansman, Aktüerya ve Plânlama Daire Başkanlığı ve Muhasebe ve Malî
İşler Daire Başkanlığı ile gerekli koordinasyonu sağlamak.
7) Donanım, yazılım ve benzeri bilgi
işlem ihtiyaçlarını tespit ederek Bilgi İşlem Daire Başkanlığına bildirmek.
8) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
B) Personel Eğitim ve Sosyal
İşler Daire Başkanlığı: Personel Eğitim ve Sosyal İşler Daire Başkanlığının
görevleri şunlardır:
1) Genel Müdürlüğün personel
politikasını belirlemek.
2) İnsan kaynakları plânlamasını
yapmak.
3) Personelin atama, nakil,
terfi, emeklilik, disiplin sicil ve her türlü özlük işlemlerini yapmak.
4) Genel Müdürlüğün kadrolarının
dağıtım, tahsis ve tenkisini yapmak.
5) Kurum hizmetlerinin kalite
esaslarına uygun olarak yürütülmesi için gerekli çalışma ve araştırmaları
yapmak, Genel Müdürlük personelinin eğitim plânlamasını yapmak ve eğitim
hizmetleri ile ilgili işlemleri yürütmek.
6) Kurumun çalışma konuları ile
ilgili bilimsel yayınları takip ve teşvik etmek.
7) Kurum çalışma konuları ile
ilgili yurt içi ve yurt dışı bilimsel faaliyetlere Kurum personelinin katılımı
işlemlerini yürütmek.
8) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
C) İnşaat Daire Başkanlığı:
İnşaat Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
1) Genel Müdürlüğün
kullanımındaki inşaatları için müteahhitlik ve mühendislik hizmetlerini
yürütmek, mimari ve etüt projeleri hazırlamak veya hazırlatmak.
2) Genel Müdürlüğün kullanımındaki
mevcut bina ve tesisler ile tesisat ve sistemlerin tadilatını, yenilenmesini,
bakımını, küçük ve büyük onarımını yapmak veya yaptırmak.
3) Genel Müdürlüğün
kullanımındaki taşınmaz malların satım, kiraya verme, kiralanma işlemlerini yapmak, ihtiyaç duyulan taşınmazların alım ve
kiralama işlemlerini yürütmek.
4) Genel Müdürlüğün
kullanımındaki gayrimenkullerin muhafazası, işletilmesi, kiralanması ve
değerlendirilmesi için gerekli işlemleri yapmak.
5) Genel Müdür tarafından
verilen benzer görevleri yapmak.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taşra Teşkilâtı
MADDE 16.- Kurumun taşra teşkilâtı; illerde, sigorta il
müdürlükleri, gerekli görülen illerde sağlık işleri il müdürlükleri ile bunlara
bağlı sigorta ve sağlık kuruluşlarından
oluşur.
Sigorta kuruluşları; sigorta
müdürlükleri, hukuk işleri sigorta müdürlükleri, inşaat-emlâk sigorta
müdürlükleri, satınalma sigorta müdürlükleri, ihtiyarlık sigorta müdürlükleri,
huzurevi müdürlükleri ve ödeme-irtibat bürolarıdır.
Sağlık kuruluşları; eğitim
hastaneleri, bölge hastaneleri, hizmet hastaneleri, ihtisas hastaneleri, özel
dal hastaneleri, meslek hastalıkları hastaneleri, ağız-diş sağlığı merkezleri,
dispanserler, sağlık istasyonlarıdır. Sağlık işleri il müdürlüğü olan yerlerde
sağlık kuruluşları bu müdürlüğe bağlıdır. Diğer yerlerde sağlık istasyonları ve
dispanserler yetkili kılınan hastaneye, bunların dışındaki sağlık tesisleri ise
doğrudan Genel Müdürlüğe bağlıdır.
Aktif sigortalı sayısı 30.000
(otuzbin) ve üzerinde olan yerlerde ihtiyaç halinde sigorta müdürlüğü kurulabilir, bunlara bağlı daimi ve geçici
bürolar kurulabilir.
Sosyal Sigortalar Kurumu taşra
teşkilâtı ve bağlı birimlerinin
kuruluş, görev, çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
Taşra teşkilâtı ekli (II) sayılı şemada gösterilmiştir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Personel, Atama Usul ve Şartları
BİRİNCİ BÖLÜM
Personel, Kurumun
Kadroları, Disiplin ve Sicil İşlemleri
Personel statüsü
MADDE 17.- Kurum hizmetleri memurlar, işçiler ile 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesi ve 506 sayılı Kanunun 123 üncü
maddesine göre sözleşmeli olarak
çalıştırılan personel eliyle yürütülür.
Kurumda çalışan memurlar
hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan
hükümleri ile 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve sosyal güvenlikleri bakımından
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.
Yönetim giderlerinden
karşılanmak üzere her yıl Kurumun memur statüsündeki kadrolu personeline asgari
ücretten az olmamak üzere kendi aylıkları (gösterge, ek gösterge dahil) tutarında, iki ikramiye verilir.
Sağlık tesislerinde, ihtiyaç
duyulması halinde, mesai saatleri dışında sağlık hizmetlerinin yürütülebilmesi
için sağlık hizmetleri sınıfı personeline ve hizmetin idamesi için gerekli
görülen diğer personele gönüllülük esasına dayanılarak, ek çalışma
yaptırılabilir. Bu çalışma esnasında sunulacak sağlık hizmetlerinden
yararlanacak hastalardan, bu hizmetler karşılığında 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanununun ek 3 üncü maddesinin son fıkrasına göre alınacak katkı
paylarının dağıtımı ile bu çalışmanın usul ve esasları Kurum Yönetim Kurulu
kararı ile belirlenir. Ödenecek bu tutar, bu maddenin beşinci fıkrasında
belirtilen azami oranların hesabında dikkate alınır.
506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununa göre alınan ilaç, protez, araç ve gereç katkı paylarından, muayene
ücreti ve tedavi gelirleri ile mesai saatleri dışındaki muayene ücretlerinden oluşan işletme gelirlerinden,
Kuruma bağlı ya da sahibi veya ortağı bulunduğu her türlü müessese ve
işletmelerden elde edilen kâr paylarından ve ilaç faturalarının ödenmesinden
sağlanan iskonto gelirlerinden oluşan toplam gelirlerden %10'u idarî ve sağlık
tesislerinin acil ihtiyacı olan mal ve hizmet alımları ile bakım ve
onarımlarına, geriye kalan % 90'ı da Kurumda fiilen çalışan Kurumun kadrolu
personeli ve sözleşmeliler ile kadrosu başka kamu kuruluşlarında olup, Kurumda
fiilen çalışan uzman tabip, tabip,
eczacı, anestezi ve röntgen teknisyenleri ve Bakanlık merkez teşkilâtında sadece Bakan onayı ile
görevlendirilen kadrolu kurum personeline en yüksek Devlet memuru (ek gösterge
dahil) brüt aylığının %175'ini geçmemek
üzere ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemelerden damga vergisi hariç, herhangi
bir vergi kesintisi yapılmaz. Ancak, sözleşmeli olarak çalışan sağlık personeli
ile sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda
çalışan personele yapılacak ek ödeme tutarı, bu sınırın dört katını geçemez.
Görev yapılan birim ve iş hacmi, görev mahalli, görevin önem ve güçlüğü,
personelin sınıfı, kadro unvanı, derecesi ve atanma biçimi, serbest çalışıp
çalışmadığı gibi kriterler göz önünde bulundurularak yapılacak ek ödeme
tutarları ile ödemeye ilişkin diğer usul ve esaslar Kurum Yönetim Kurulu kararı
ile belirlenir. Serbest çalışan sağlık personeline ödenecek ek ödeme oranı %
175'i geçemez.
Fazla çalışma gerektiren her
türlü Kurum işleri için çalışma saatleri dışında görevlendirilecek personele
(1, 2 ve 3 üncü derece yönetici kadrolarında bulunanlar dahil) fazla çalışma
yaptırılabilir. Sağlık tesislerinde icap nöbeti tutan sağlık personeli, nöbet
süresince sağlık tesisinde fiili olarak çalıştığı sürece fazla mesai ücretinden
yararlanır. Fazla çalışma ücreti ve fazla mesainin yaptırılması ile ilgili
diğer hususlar Kurum Yönetim Kurulu kararı, Bakanlığın teklifi üzerine, Bakanlar
Kurulunca tespit edilir.
Kurum memurları ve hizmetlileri
sorumlulukları bakımından 765 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında Devlet memuru sayılır. Kurum memurları
hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında
Kanun hükümleri uygulanır.
Bu Kanunun 7 nci maddesinin (7)
numaralı bendi uyarınca kurulacak müessese, işletme, ortaklık veya şirketlerin
personeli özel hukuk hükümlerine tabi olup, bunlar hakkında 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu hükümleri uygulanmaz.
Kadroların tespit, ihdas,
kullanımı ve iptali ile kadrolara ilişkin diğer hususlar, 190 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname hükümlerine göre düzenlenir.
Kurum personelinin atama,
çalışma, hak ve yükümlülükleri, ödenecek ikramiyeler ile diğer hususların usul ve
esasları çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.
Kurumda memur statüsünde çalışan
personelin disiplin ve siciline ilişkin
işlemleri yönetmeliklerle düzenlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Atanma Usul ve
Şartları
MADDE 18. - A) Başkan, Genel Müdür, Genel Müdür
Yardımcısı ve Daire Başkanı; en az dört
yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okullar ile bunlara denkliği
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya
yüksek okullardan mezun olanlar arasından 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu
hükümleri çerçevesinde müşterek
kararname ile atanırlar.Teftiş Kurulu Başkanı; Kurul içindeki başmüfettiş veya
müfettişlerden, Sigorta Teftiş Kurulu Başkanı; sigorta başmüfettişleri veya sigorta
müfettişlerinden, kendi Kurullarında en az on yıl fiili müfettişlik hizmeti
bulunanlar arasından müşterek kararname
ile atanır. Birinci Hukuk Müşaviri Kurumda veya Kurum dışında en az on yıl
fiili hizmeti bulunan hukuk müşavirleri veya avukatlar arasından müşterek
kararname ile atanır. Hukuk müşavirleri; Kurumda veya Kurum dışında en az on
yıl fiili hizmeti bulunan avukatlar arasından, Başkanın teklifi, Yönetim
Kurulunun kararı ile atanır. Hukuk işleri sigorta müdür ve müdür yardımcıları;
Kurumdan veya Kurum dışından avukatlar arasından Başkanın teklifi, Yönetim
Kurulunun kararı ile atanır.
B) Diğer Kurum personelinden,
1-4 dereceli yönetici kadrolara atanacaklar, Başkanın teklifi üzerine Yönetim
Kurulunca, bunların dışındaki Kurum personelinden doğrudan Başkana bağlı
birimdekiler Başkan tarafından, sigorta ve sağlık işleri genel
müdürlüklerindekiler ise ilgili Genel Müdürün teklifi ve Başkanın onayı ile atanırlar.
C) Kurumda müfettiş yardımcısı,
sigorta müfettiş yardımcısı kadrolarına atanacaklarda 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ek olarak,
yönetmeliklerinde belirtilen en az dört yıllık eğitim veren fakülteler ile
bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı
fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak, yapılacak özel yarışma sınavında
başarılı olmak, sınavın yapılacağı yılın ilk gününde otuz yaşını doldurmamış
olmak şartları aranır.
D) Müfettiş yardımcısı ve
sigorta müfettiş yardımcısı olarak en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak
kaydıyla açılacak yeterlik sınavlarında başarı gösterenler, müfettiş, sigorta
müfettişi kadrolarına atanırlar. Girdikleri yeterlik sınavında başarısız
olanlar ile olumlu sicil alamayanlar veya yeterlik sınavına girmeye hak
kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını kullanmayan müfettiş
yardımcıları ve sigorta müfettiş yardımcıları unvanlarını kaybederler ve
durumlarına uygun diğer kadrolara atanırlar. Müfettiş yardımcısı ile sigorta
müfettiş yardımcısı seçilme yöntemleri, atanma şartları ve yeterlik sınavları
ile çalışma usul ve esasları yönetmelikler ile düzenlenir.
E) Kurum, merkez
teşkilâtında sosyal sigorta uzman ve
uzman yardımcısı çalıştırabilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci
maddesinde belirtilen şartlara sahip, Kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olanlar
arasında yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda başarılı bulunanlar sosyal
sigorta uzman yardımcısı kadrolarına atanırlar. Sosyal sigorta uzman
yardımcılığına atananlar, bu görevde en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil
almak kaydıyla açılacak yeterlik sınavında başarılı olmaları halinde sigorta
uzmanı unvanını alırlar. Yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı
halde geçerli mazereti olmaksızın
sınava girmeyenler, üst üste iki defa yapılacak sınavda başarılı olamayanlar ve
olumlu sicil alamayanlar bu unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun başka
kadrolara nakledilirler. Sosyal sigorta uzman ve uzman yardımcılarının seçilme
yöntemleri, atanma şartları ve yeterlik sınavları ile çalışma usul ve esasları yönetmelik ile belirlenir.
F) Kurum, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 130 uncu
maddesinde belirtilen görevleri yerine getirmek üzere, sigorta yoklama
memurları çalıştırabilir. Bunların nitelikleri, Kurum memurları arasından
seçilme ve atanmaları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
G) Kurum personelinin yer
değiştirme, görevde yükselme usul ve esasları Bakanlar Kurulunun bu konularla
ilgili genel düzenlemeleri çerçevesinde yönetmeliklerle belirlenir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Gelirler, Giderler ve Değerlendirilme
Kurum gelirleri, giderleri ve gelirlerin değerlendirilmesi
MADDE 19.- 1. Kurumun gelirleri şunlardır:
a) Sosyal Sigortalar Kurumu
Sigorta İşleri Genel Müdürlüğünün gelirleri:
1) Prim gelirleri.
2) Menkul kıymet gelirleri.
3) Kurumun sahibi veya ortağı
bulunduğu müessese ve işletmelerden, iştiraklerden ve bağlı işletmelerden elde
edilecek her türlü gelirler.
4) Genel bütçeden yapılacak
yardımlar.
5) Gayrimenkul satış ve kira
gelirleri.
6) 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununun 140 ıncı maddesine göre
tahsil edilen gelirler.
7) Gerçek veya tüzel kişiler
tarafından yapılan bağış ve vasiyetler, Kurumca hazırlanan standart form, bilgi
taşımaya ve kontrole yönelik araç ve sistemler ile teknolojinin gelişmesiyle
uygulamaya girecek manyetik, elektronik veya benzeri araç ve sistemlerin
satışından elde edilecek gelirler.
8) Gelirlerin
nemalandırılmasından elde edilecek gelirler.
9) Sosyal Sigortalar Kurumu
Sağlık İşleri Genel Müdürlüğünce aktarılacak kaynaklar.
10) Diğer gelirler.
b) Sosyal Sigortalar Kurumu Sağlık İşleri Genel Müdürlüğünün
gelirleri:
1) Sosyal Sigortalar Kurumu
Sigorta İşleri Genel Müdürlüğünce aktarılacak kısa vadeli sigorta kolları
primleri.
2) Genel bütçeden yapılacak
yardımlar.
3) Menkul kıymet gelirleri.
4) Sağlık tesislerinde verilen
sağlık hizmeti nedeniyle elde edilen her türlü gelirler.
5) Gerçek veya tüzel kişiler
tarafından yapılan bağış ve vasiyetler, Kurumca hazırlanan standart form, bilgi
taşımaya ve kontrole yönelik araç ve sistemler ile teknolojinin gelişmesiyle
uygulamaya girecek manyetik, elektronik veya benzeri araç ve sistemlerin
satışından elde edilecek gelirler.
6) Gelirlerin
nemalandırılmasından elde edilecek gelirler.
7) Gayrimenkul kira ve işletme
gelirleri.
8) Diğer gelirler.
2. Sosyal Sigortalar Kurumunun
gelirlerinin değerlendirilmesi: Kurumun elde ettiği her türlü gelirlerin,
riskin dağıtılması ilkesi ve basiretli yönetim kurallarına göre Kurum lehine en yüksek getiriyi sağlayacak
şekilde yönetilmesi esastır. Kurum gelirleri ve zorunlu ödemeler için
bulundurulması gereken nakit ve benzeri varlıkların değerlendirilmesine ilişkin
usul ve esaslar Kurum, Bakanlık, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, T.C.
Merkez Bankası ve Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığının müştereken
hazırlayacakları ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
3. Kurumun giderleri şunlardır:
a) Sosyal Sigortalar Kurumu
Sigorta İşleri Genel Müdürlüğünün giderleri:
1) Sosyal sigorta giderleri.
2) Genel yönetim giderleri.
3) Faiz giderleri.
4) Diğer giderler.
b) Sosyal Sigortalar Kurumu
Sağlık İşleri Genel Müdürlüğünün giderleri;
1) Sosyal Sigortalar Kurumu
Sigorta İşleri Genel Müdürlüğünce yapılan sigorta primleri takip ve tahsil
hizmetlerine karşılık ilgili genel müdürlüğe yapılan aktarımlar.
2) Sağlık tesisleri giderleri.
3) Kurum dışından satın alınan
sağlık hizmetleri giderleri.
4) Genel yönetim giderleri.
5) Faiz giderleri.
6) İş kazaları ile meslek
hastalıkları, hastalık ve analık sigortasından yapılan sigorta yardımları.
7) Diğer giderler.
4. Kurumun sahibi bulunduğu
gayrimenkullerin kira artış oranları, her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen
kira artış oranlarından az olmamak üzere rayiç veya emsal değerle belirlenir.
Süresi içinde ödenmeyen gelirler
Kurum alacağına dönüşür ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 80 inci maddesine göre gecikme
zammı tatbik edilir. Kurum alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hariç, diğer
maddeleri uygulanır.
Kurum giderlerini artıracak
borçlanma veya diğer herhangi bir yasal düzenleme yapılırken, bu düzenlemenin
Kuruma getireceği malî yükü karşılayacak kaynağın gösterilmesi zorunludur.
BEŞİNCİ KISIM
Çeşitli ve Geçici Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Kadrolar ve kadro cetvelleri
MADDE 20.- A) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun:
1) 36 ncı maddesinin "Ortak
Hükümler" bölümünün (A/11)
numaralı bendine "Gümrük Uzman
Yardımcıları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigorta Uzman
Yardımcıları,", "Gümrük Uzmanlığına" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigorta
Uzmanlığına," ve "Diyanet İşleri Başkanlığı Müfettiş
Yardımcıları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigortalar
Kurumu Başkanlığı Müfettiş Yardımcıları ve
Sigorta Müfettiş Yardımcıları,",
2) "Zam ve
Tazminatlar" başlıklı 152 nci maddesinin, "II-Tazminatlar"
bölümünün "A-Özel Hizmet Tazminatı" bendinin (g) alt bendine
"Sosyal Sigortalar Kurumu" ibaresinden sonra gelmek üzere
"Başkanlık Başmüfettişi, Müfettişi ve Müfettiş Yardımcıları,", (i)
alt bendine "Gümrük Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere
"Sosyal Sigorta Uzmanları,",
3) (I) sayılı ek gösterge
cetvelinin 1- Genel İdare Hizmetleri Sınıfı Bölümünün (c) bendine "Sosyal
Sigortalar Kurumu Başkanı", (g) bendine "Sosyal Sigortalar
Kurumu" ibaresinden sonra gelmek üzere "Başkanlık Müfettişleri,",
(h) bendine "Gümrük Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere
"Sosyal Sigorta Uzmanları,",
4) (II) sayılı ek gösterge
cetvelinin (2) numaralı bendine "Genel Müdür Yardımcısı" ibaresinden
sonra gelmek üzere "Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanına bağlı Daire
Başkanları,", (5) numaralı bendine
"İl Müdürü" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigortalar
Kurumu Sigorta İl Müdürü, Sosyal Sigortalar Kurumu Sigorta Müdürü, Sosyal
Sigortalar Kurumu Sağlık İşleri İl Müdürü, Sosyal Sigortalar Kurumu Hastane
Müdürü,",
5) (IV) sayılı Makam Tazminatı
Cetvelinin (8/a) bendine "Bankalar Yeminli Murakıpları" ibaresinden
sonra gelmek üzere, "Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Müfettişleri
ile Sigorta Müfettişleri",
İbareleri eklenmiştir.
B) Kadro cetvelleri: Bu Kanuna
ekli (I) sayılı listelerde gösterilen kadrolar ihdas edilerek, 190 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin eki (III) sayılı cetvele Sosyal Sigortalar Kurumu
Başkanlığı bölümü olarak eklenmiştir.
Bu Kanuna ekli (II) sayılı
listede gösterilen kadrolar iptal edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (III) sayılı cetvelin
Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğüne
ait bölümünden çıkarılmıştır.
Çeşitli hükümler
MADDE 21. - Kurumun ticaret ve işlem bağıtlarından dolayı
iflas hükümleri yürümez. Kurumun alacakları Devlet alacağı derecesinde
imtiyazlıdır. Kurumun malları 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu, 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ve 765 sayılı Türk Ceza Kanunu
bakımından Devlet malı sayılır. Taşınır ve taşınmaz malları, bankalardaki
mevduatları ile her türlü hak ve alacakları haczedilemez. Kurum her türlü dava
ve icra işlemlerinde teminat yatırmak mükellefiyetinden muaftır. Kurumun
malları, paraları ve para hükmündeki evrak ve senetleri ile diğer mevcutlarına
karşı işlenen suçlar Devlet mallarına karşı veya Devlete ait kâğıt ve belgeler
üzerinde işlenen suçlardan sayılır.
Kurum ile Kuruma bağlı müessese
ve işletmeler 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu hükümleri ve 832 sayılı
Sayıştay Kanununa tabi değildir. Kurum, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu
hükümlerine tabi olup, 4734 sayılı Kanun kapsamı dışında kalan işlerde ise 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine
tabi değildir. Bu işlerin yapılması ile ilgili usul ve esaslar yönetmeliklerle
düzenlenir.
Yönetim Kurulu, Başkan, genel
müdürler ve diğer yöneticiler gerektiğinde sınırlarını yazılı olarak açıkça
belirlemek şartıyla yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilir. Ancak
yetki devri devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz.
Kurumun her türlü dava, icra ve
diğer işleri, ilgili mahkeme ve makamlarda ivedilikle sonuçlandırılır.
Kurum, Başbakanlık Yüksek
Denetleme Kurulunun denetimine tabidir.
Kurumun hekimleri veya sağlık
kurulları tarafından ilgili sigorta kanunlarının tatbiki dolayısıyla
sigortalılara verilen raporlar resmi rapor mahiyetindedir.
Kurumca belirlenecek iletişim
araçları esas olmak üzere, Kurumun prim tahsilatı, tescil, tahsis ve sağlık
hizmetleri uygulamaları dahil bütün işlemleri internet ve her türlü elektronik
bilgi iletişim, araç ve ortamı ve benzeri araçlar üzerinden yapılır ve
arşivlenir. Elektronik ortamda bilgi ve
belge istenebilir veya bilgi ve belge verilir.
Kurum, faaliyetleri ile ilgili
belgelerin asıllarını veya mümkün olmadığı hallerde sıhhatlerinden şüpheyi
davet etmeyecek kopyalarını ve yazıların makine ile alınmış suretlerini
saklamak zorundadır. Bu belgeler mikrofilm, mikrofiş şeklinde veya elektronik,
manyetik veya benzeri ortamlarda
saklanır.
Elektronik veya bilgi işlem
ortamında yapılanlar dahil her türlü işlemlerin ve arşivlenen bilgilerin tespit
ve tevsikinde Kurumun kayıtları esas alınır. Bu bilgi ve belgeler adlî ve idarî
merciler nezdinde geçerlidir.
İnternet, elektronik ve benzeri
ortamda bilgi ve belge alınıp verilmesi ve arşivleme konularına ilişkin usul ve
esaslar yönetmelikle belirlenir.
506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanunu, 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu ve diğer kanunlarda
geçen "Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğü" ibaresi "Sosyal
Sigortalar Kurumu Başkanlığı" olarak değiştirilmiştir.
Gayrimenkullerin satışı
MADDE 22.- Kurumun mülkiyetinde bulunan sosyal tesisler
ve konutlar dahil gayrimenkulleri aşağıdaki usul ve esaslara göre satılarak
değerlendirilebilir:
a) Yukarıda belirtilen kapsam
dahilinde, nitelikleri itibariyle satışa uygun gayrimenkuller Yönetim Kurulunca
tespit edilir.
b) Nitelikleri itibariyle
satışına karar verilen gayrimenkuller rayiç bedelden daha düşük fiyatla
satılamaz. Yönetim Kurulu bu gayrimenkullere ait rayiç değer tespitini uzman kuruluşlara yaptırabilir.
c) Gayrimenkullerin satışının
açık artırma usulü ile yapılması esastır.
d) Satışların peşin veya
taksitle yapılması hususu Yönetim Kurulunca ihaleden önce karara bağlanır.
e) Bu Kanuna göre satılacak
gayrimenkullerle ilgili olarak ifraz ve imar
plânı tadil işlemleri ile kat mülkiyetine geçiş işlemleri, bu
gayrimenkullerin sonradan Kurum lehine yapılacak değişiklikler hariç olmak
üzere, Kurumca iktisap tarihindeki
imar durumuna uygun
olarak, Kurumun talebi
üzerine ilgili daire
ve belediyelerce ivedilikle sonuçlandırılır. Kat mülkiyetine geçiş için, kadastro
müdürlüğünce zemindeki fiili durumu tespit eden plân, vaziyet plânı sayılır ve
634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b)
bendinde yazılı fotoğrafın Kurum temsilcisince tasdik edilerek, tapu
müdürlüğüne talepte bulunulması halinde, başkaca bilgi, belgeye gerek
bulunmaksızın taşınmaz üzerinde kat mülkiyeti tesis edilir.
Gayrimenkullerin satışına
ilişkin işlemlere ait usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
MADDE 23.- Kurum, diğer kanunlarda yer alan bütün
muafiyet ve istisnalar saklı kalmak kaydıyla, aşağıda belirtilen:
a) Kurumun taşınır, taşınmaz
malları ile bunların alım ve satım işlemleri ve bunlardan elde edilen hak ve
gelirler.
b) Sigorta üniteleri ile sağlık
tesislerinde hizmetin gerektirdiği ve Türkiye'de temini mümkün olmayan her cins
makine, araç, alet ve cihazlar ile çeşitli ilaç ve hammaddelerin Kurumca ithali
ve kiralanması.
c) Kurum tarafından açılan ve
Kurumun taraf olduğu davalar ve icra kovuşturmaları ile ilamları.
d) Bu Kanunun 7 nci maddesinin
(7) numaralı bendi uyarınca Kurumca kurulan müessese, işletme, ortaklık ve
iştiraklerden ve Kurum İlaç ve Tıbbi Malzeme Sanayii Müessesesinden elde edilen
her türlü hak ve gelirler.
e) Satışı yapılan veya satın
alınan gayrimenkullerle ilgili tüm tapu işlemleri.
f) Kurumca yapılan bütün
işlemler ve bu işlemler için ilgililere verilmesi veya bunlardan alınması
gereken yazı ve belgeler ve bunların suretleri.
İlgili kanunlarda Kurumun adı ve
kuruluş kanununda yazılı olmasa dahi her türlü vergi, resim, pul ve harç ile
belediyelerde yürütülecek her türlü hizmet karşılığı alımdan alınan ücretler,
her türlü katılma payları, Kurumun doğrudan doğruya hizmetlerinden
yararlanmadığı fon ve kuruluşlara katkı paylarından muaftır.
Sosyal Sigortalar Kurumu
hastanelerine yapılacak bağış ve yardımlar, yıllık beyanname ile bildirilecek
gelir ve kurumlar vergisi matrahından indirilir.
MADDE 24.- Başkanlığa doğrudan bağlı birimler ile genel
müdürlüklere bağlı ana ve yardımcı hizmet birimlerinin görev ve yetkileriyle
ilgili çalışma usul ve esasları, çalışma yönetmelikleri ile
belirlenir.Yönetmelikler bir yıl
içerisinde hazırlanarak yürürlüğe girer.
İKİNCİ BÖLÜM
Geçici Hükümler
GEÇİCİ MADDE 1.- A - Bu Kanunun
yürürlük tarihinden önce Yönetim Kuruluna seçimle gelen üyeler, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten sonraki ilk olağan ya da olağanüstü genel kurul toplantısına kadar görevlerine
devam ederler. Yönetim Kuruluna atama ile gelen Başkan ve üyelerinin görevleri
ise bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sona erer. Ancak bu üyeler
yerlerine yeni atama yapılıncaya kadar görevlerine devam ederler.
Mülga 616 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnameyle 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen şahsa bağlı
kadrolarda bulunanlar ile bu Kanunla kadro ve görev unvanları değişenler ve
Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı kurum memurlarından Kurum Başkanı, Sigorta
İşleri Genel Müdürü, atama ile gelen yönetim kurulu üyeleri, genel müdür
yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Sigorta Teftiş Kurulu Başkanı, 1. Hukuk
Müşaviri ve daire başkanı kadro unvanlı görevlerde bulunanların görevleri bu
Kanunun yayımı tarihinde sona erer. Bunlar en geç bir yıl içerisinde
durumlarına uygun boş kadrolara atanırlar. Atama işlemi yapılıncaya kadar
Bakanlık veya Kurum bünyesinde ihtiyaç duyulan işlerde görevlendirilebilirler.
Bunlar, yeni bir kadroya atanıncaya kadar, eski kadrolarına ait aylık, ek
gösterge, her türlü zam ve tazminatlar ile diğer malî haklarını almaya devam
ederler. Söz konusu personelin, atandıkları yeni kadroların aylık, ek gösterge,
her türlü zam ve tazminatlar ile diğer malî hakları toplamının net tutarı, eski
kadrolarına bağlı olarak en son ayda almakta oldukları aylık, ek gösterge, her
türlü zam ve tazminatları ile diğer malî hakları toplamı net tutarından az
olması halinde, aradaki fark giderilinceye kadar atandıkları kadrolarda
kaldıkları sürece herhangi bir kesintiye tabi tutulmaksızın tazminat olarak
ödenir. Yukarıda sayılanlar dışında kalan Kurum personelinden, kadro ve görev
unvanları değişmeyenler yeni kadrolarına atanmış sayılırlar.
Sosyal Sigortalar Kurumu Genel
Müdürlüğü taşra teşkilâtına ait
kadrolar, Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığına devredilmiş sayılır.
B - Bu Kanunda belirtilen esaslara
göre yeniden düzenleme yapılıncaya kadar Sosyal Sigortalar Kurumuna ait
hizmetler, Kanunun yayımı tarihinden önce bu görevleri yürüten merkez ve taşra
teşkilâtı tarafından yürütülmeye devam olunur. Bu düzenlemeler Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir
yıl içinde tamamlanır.
C - Bu Kanunda öngörülen
yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar mevcut tüzük ve yönetmeliklerin bu
Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu Kanunun 19
uncu maddesinin (2) numaralı fıkrasında belirtilen yönetmelik çıkarılıncaya kadar
Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi konusunda
mevcut uygulamaya devam edilir. Mülga 616 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnameye dayanılarak çıkarılan ve bu Kanuna aykırı olmayan yönetmelikler,
yapılan düzenleme ve diğer işlemlerin uygulanmasına devam olunur.
D - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihte, başka bir işleme gerek kalmaksızın Sosyal Sigortalar Kurumu Genel
Müdürlüğüne ait, taşınır ve taşınmaz mallar ve haklar Sosyal Sigortalar Kurumu
Başkanlığına devredilmiş sayılır, bu işlemler her türlü vergi, resim ve harçtan
muaftır.
E – Sosyal Sigortalar Kurumunda
halen sözleşmeli olarak çalışan personelden Kanunun yayımı tarihinden itibaren
altı ay içerisinde memurluğa geçmek için yazılı olarak başvuranlar, öğrenim
durumlarına göre yükselebilecekleri tavanı aşmamak kaydı ile 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun Ek Geçici 1, 2 ve 3 üncü maddesi hükümleri, 8.6.1984
tarihli, 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde sayılan
kuruluşlarda geçen hizmet süreleri de dikkate alınarak, derece ve kademeleri
tespit edilmek suretiyle boş memur kadrolarına atanırlar.
F - 4447 sayılı İşsizlik
Sigortası Kanununun 59 uncu maddesine göre Kurum atayacağı sağlık personelinin
yer değiştirme ile atama esaslarını bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı
ay içinde hazırlayacağı bir yönetmelikle belirler. Bu yönetmeliğin yürürlüğe
konulmasına kadar sağlık ve yardımcı sağlık personelinin atanmaları hakkında
mevcut hükümlerin uygulanmasına devam olunur.
G - 1.12.1993 tarihli ve 3917 sayılı Kanunla 4792 sayılı Sosyal
Sigortalar Kurumu Kanununa eklenen Geçici 7 nci madde hükümleri çerçevesinde
ilgili banka genel müdürlüğünce devralınan gayrimenkullerden satılamayanlar,
Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğünce ilgili bankaya devredildikleri
bedeller üzerinden geri alınır. Devralınan gayrimenkuller ayrıca bir ferağ
işlemine gerek olmaksızın tapu sicilinde Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı
adına tescil edilir.
Sosyal Sigortalar Kurumu bu
gayrimenkullerin devir bedellerinin tamamını 1.12.1993 tarihli ve 3917 sayılı
Kanun uyarınca açılan ikraz hesabına bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren altı ay içerisinde yatırır.
İlgili banka ve Sosyal
Sigortalar Kurumu bu gayrimenkuller ile ilgili yapılacak ferağ, devir, alım,
satım vesaire tüm işlemler nedeniyle doğacak her türlü vergi, resim ve
harçlardan muaftır.
H - Kurumca devir alınan veya
devir alınacak kamu kurum ve kuruşlarına ait sağlık tesislerinde 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununa tabi personel ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname
hükümlerine göre istihdam edilen sözleşmeli personel, istekleri halinde, devire
esas sözleşme tarihinden itibaren altı ay içinde yazılı olarak müracaat
etmeleri halinde Kurum kadrolarına atamaları yapılır. 399 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnameye göre istihdam edilen
sözleşmeli personelden ataması yapılanların sözleşmeli statüde geçen hizmet
süreleri, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek geçici 1, 2 ve 3 üncü
maddelerine göre, 458 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri dikkate alınmak
suretiyle öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri tavanı aşmamak kaydıyla
kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilir.
Bunların atandıkları tarihteki kadro ve pozisyonlarına ait aylık, ek gösterge,
ikramiye, her türlü zam ve tazminat haklarının veya sözleşme ücretlerinin net
tutarının, nakledildiği Kurumda hakedeceği aylık, ek gösterge, ikramiye, her
türlü zam ve tazminat hakları ile ek ödeme tutarından fazla olması halinde
aradaki fark giderilinceye kadar herhangi bir kesintiye tabi tutulmaksızın
tazminat olarak ödenir.
I - Eğitim durumları itibariyle
Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı Teftiş Kurulu müfettişliğine atanma
şartlarını taşıyan sigorta başmüfettişleri, sigorta müfettişleri ve sigorta
müfettiş yardımcıları, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl
içinde esas ve usulleri Kurum Başkanlığınca belirlenerek yapılacak sınava
müracaat etmeleri ve sınavda başarılı olmaları halinde, kadro durumları göz
önünde bulundurularak Başkanlık Teftiş Kurulu başmüfettiş, müfettiş ve müfettiş
yardımcılıklarına atanırlar.
Aynı hüküm Teftiş Kurulu
Başkanlığından, Sigorta Teftiş Kurulu Başkanlığına geçmek isteyen başmüfettiş,
müfettiş ve müfettiş yardımcıları hakkında da uygulanır.
J - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten önce, Kurum Yönetim Kurulu kararı ile yoklama memuru olarak
görevlendirilenler, sigorta yoklama memuru kadrosuna atanmak için aranılan
diğer şartlara bakılmaksızın Kurumca yapılacak ilk sınava girmeye hak kazanmış
sayılırlar.
K - 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununa göre; sigorta primi, idarî
para cezası, sosyal yardım zammı ve bunlara bağlı gecikme zammı ve faiz borcu
ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamına giren işsizlik sigortası
primi ve buna bağlı gecikme zammı ve faiz borcu bulunan işverenlerin, 30.6.2003
tarihine kadar tahakkuk etmiş olan borçları, bu Kanunun yayımlandığı tarihi
izleyen otuz gün içinde, Kuruma yazılı müracaat edilmesi halinde aşağıdaki
şartlar dahilinde yeniden yapılandırılır.
Yeniden yapılandırılan borçların
ödeme süresi içinde her ay için bir önceki aya ait Hazine Müsteşarlığınca
açıklanacak Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma
senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanır.
Yeniden yapılandırılan borçların
ödenmesinde; iş yeri, kurum ve kuruluşlar itibariyle ve borçluların ödeme
kapasiteleri dikkate alınarak işverenlerin aylık taksit tutarları, Kuruma
verdikleri asıl ve ek aylık prim belgelerinde kayıtlı prime esas kazançlar toplamının % 15’inden az olmayacak şekilde
Kurum Yönetim Kurulunca belirlenecek oranlar esas alınarak tespit edilir.
Taksitlendirme anlaşması yapılan
borçlular, tahakkuk edecek cari ay borçlarını veya taksitlendirilmiş
borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir takvim yılı içinde ard arda üç
defa yerine getirmemeleri halinde bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkını
kaybederler. Bu halde, kalan tutar için 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun
80 inci maddesi hükmü uygulanır.
Bu fıkra hükümlerine göre yapılacak başvuru süresini
otuz güne kadar uzatmaya, taksite bağlanan borçların ödeme süresini, taksit
tutarlarının hesabında hangi aylara ait prim belgelerinin esas alınacağını,
alınacak teminat tutarı ile bunların durumlarını değerlendirmeye ve uygulamaya
ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye Kurum Yönetim Kurulu yetkilidir.
506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununun 85 inci maddesine göre isteğe bağlı olarak devam eden sigortalıların,
30.6.2003 tarihi itibariyle prim ve gecikme zammı borçlarını bu Kanunun
yayımlandığı tarihi izleyen otuz gün içinde Kuruma yazılı müracaat etmeleri
halinde, isteğe bağlı sigorta primi ödedikleri kazanç tutarının % 15’inden az
olmayacak şekilde yeniden yapılandırılan borçların ödeme süresi içinde her ay
için bir önceki aya ait Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak Türk Lirası
üzerinden iskontolu ihraç edilen
Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi
bileşik bazda uygulanmak suretiyle Kurum Yönetim Kurulunca belirlenecek oranlar
esas alınarak tespit edilir. Bu fıkra uyarınca borçlarını yeniden yapılandırma
talebinde bulunan dördüncü paragraftaki yükümlülükleri yerine getiren isteğe
bağlı sigortalılar hakkında 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun değişik
geçici 85 inci maddesinin (c) bendi hükümleri uygulanmaz. Kanunun yayımlandığı
tarihten itibaren otuz gün içerisinde 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun
değişik 85 inci maddesinin (D) bendinin (c) alt bendine göre isteğe bağlı
sigortalılığı sona erenlerden talepte bulunanlar hakkında da bu hüküm
uygulanır.
ALTINCI KISIM
İlgili Kanunlarda Yapılan Değişiklikler
MADDE 25.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun
değişik 2 nci maddesinin ikinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular hakkında yalnız iş kazası ile meslek hastalıkları, analık ve hastalık sigorta kolları uygulanır. Ancak bunlar istekleri halinde malûllük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları bakımından bu Kanunun 85 inci maddesinde öngörülen şartları taşımaları kaydıyla isteğe bağlı sigortalı olabilirler. Bu şekilde çalıştırılanların işvereni Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumu, işveren vekilleri ceza infaz kurumları ile tutukevleri iş yurtlarının sorumlu müdür ve amirleridir.
MADDE 26.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 8
inci maddesinin birinci fıkrasında yer
alan "işçi çalıştırmaya başlayacağı tarihten önce" ibaresi, " en geç sigortalı çalıştırmaya
başladığı tarihte" şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddenin dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
İş yerinin miras yolu ile intikali halinde,
yeni işveren iş yeri bildirgesini ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde
doğrudan Kuruma vermek veya iadeli taahhütlü olarak göndermekle yükümlüdür.
MADDE 27.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 18
inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Meslek hastalığının tespiti
Madde 18.- Meslek hastalığı
halinde, bu Kanunda yazılı yardımlardan yararlanmak için, sigortalının
çalıştığı işte veya iş yerinde meslek hastalığına tutulduğunun ilgili Sosyal
Sigortalar Kurumu meslek hastalıkları
hastanesince düzenlenecek usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı
tıbbi belgelerle tespit edilmesi
gereklidir.
Meslek hastalığı; sigortalı
olarak çalıştığı ve böyle bir hastalığa sebep olacak işten veya iş yerinden
ayrıldıktan sonra meydana çıkmış ise
sigortalının bu Kanunla sağlanan yardımlardan yararlanabilmesi için;
eski işinden veya iş yerinden fiilen ayrılması ile hastalığın meydana çıkması
arasında bu hastalık için; yönetmelikte belirtilen süreden daha uzun bir
zamanın geçmemiş olması gerekir.
Ancak, meslek hastalığının
klinik ve laboratuvar bulgularıyla kesinleştiği ve meslek hastalığına yol açan
etkenin, iş yeri incelemesi ile kanıtlandığı hallerde, yükümlülük süresi
aşılmış olsa bile, söz konusu hastalık, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunun
onayı ile meslek hastalığı sayılabilir.
MADDE 28.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 26 ncı
maddesinin birinci fıkrasının sonuna
aşağıdaki cümle eklenmiştir.
İşçi ve işveren sorumluluğunun tespitinde
kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır.
MADDE 29.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 32 nci
maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Sigortalıların, bu maddenin (A), (B) ve (D) bentlerinde yazılı yardımlardan yararlanabilmeleri için, hastalığın anlaşıldığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün hastalık sigortası primi ödemiş olmaları şarttır.
MADDE 30.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 43
üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Kurumdan kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almakta olan kadın veya erkeğin sigortalı olmayan eşi, analık halinde yukarıdaki (A), (B), (C) ve (E) bentlerinde sayılan yardımlardan yararlanırlar.
MADDE 31.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 46 ncı
maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
44 ve 45 inci maddelerde
gösterilen sağlık yardımlarının Kurumca veya 123 üncü madde gereğince sözleşme
ya da protokol yapılmış sağlık tesislerinde doğrudan doğruya yapılmasına imkân
görülmeyen yer ve hallerde, gebelik ve doğum sağlık yardımı yerine, Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığınca onanacak ve önceden bildirilecek tarifeye göre
maktu para yardımı yapılır. Birden fazla çocuk doğarsa, maktu doğum yardımı her
çocuk sayısına göre artırılır.
MADDE 32.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 49
uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve birinci
fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Kendisi için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün analık sigortası primi ödenmiş bulunan sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise, doğumdan önceki sekiz haftaya iki haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilir.
Kadın sigortalının isteği ve
doktorun onayı ile doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışılması halinde,
çalışılan süreler kadın sigortalının doğum sonrası sürelerine eklenir.
MADDE 33.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 53
üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Kimlerin malûl sayılacağı
Madde 53.- A) 1- a) Kurum
hastanelerince düzenlenecek usulüne uygun sağlık kurulu raporları ve dayanağı
tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu çalışma gücünün en az 2/3'ünü yitirdiği,
b) 34 üncü madde gereğince
yapılan tedavi sonunda Kurum sağlık tesisleri sağlık kurullarınca düzenlenecek
usulüne uygun rapor ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu çalışma
gücünün en az 2/3'ünü yitirdiği,
c) İş kazası ve meslek hastalığı
sonucu meslekte kazanma gücünün en az %
60'ını yitirdiği,
Kurumca tespit edilen sigortalı
malûllük sigortası bakımından malûl sayılır.
2- Meslek hastalığı sonucu,
meslekte kazanma gücü azalma oranının tespiti Kurumun meslek hastalıkları
hastanelerince yapılır.
B ) Bu Kanun kapsamında ilk defa çalışmaya başladıkları tarihte mevcut hastalık veya arızası bulunanlar bu hastalık veya arızasının malûl sayılmayı gerektirecek düzeyde olmadığını Kurum veya Kurum dışındaki hastanelerden işe girmeden önce alınmış, usulüne uygun sağlık raporu ve dayanağı tıbbi belgelerle kanıtlamakla yükümlüdürler. Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihte, malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık ve arızalarının bulunduğu önceden veya sonradan tespit edilen sigortalılar bu hastalık veya arızaları nedeni ile malûllük sigortası yardımlarından yararlanamazlar.
Bu gibi sigortalılara malûllük
sigortasından evvelce ödenmiş bulunan aylıklar geri alınır.
C ) Bu maddenin uygulama
hükümleri çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.
MADDE 34.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun
değişik 60 ıncı maddesinin (C) bendinin (a) ve (b) alt bentleri ile (F)
bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
a) Sigortalı olarak ilk defa
çalışmaya başladığı tarihten önce bu Kanunun 53 üncü maddesine göre malûl
sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya arızası bulunan ve bu nedenle
malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılar, yaşları ne olursa olsun en az
15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar.
b) Sakatlığı nedeniyle vergi
indiriminden yararlanmaya hak kazanmış durumda olan sigortalılardan; ilgili
mevzuatı uyarınca, I. derece sakatlığı olanlar yaşları ne olursa olsun en az
onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3600 gün malûllük, yaşlılık ve
ölüm sigortaları primi ödemiş olmak, II. derece sakatlığı olanlar yaşları ne
olursa olsun en az onsekiz yıldan beri sigortalı olmak ve en az 4000 gün
malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak, III. derece sakatlığı
olanlar yaşları ne olursa olsun en az yirmi yıldan beri sigortalı olmak ve en
az 4400 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmaları
şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar. Sakatlığı nedeniyle vergi
indiriminden yararlanması dolayısıyla yaşlılık aylığına hak kazanarak yaşlılık
aylığı alanlar Kurumca kontrol muayenesine tabi tutulabilir.
F) Bu Kanuna göre sigortalı
olarak tescil edilmiş bulunanların, er olarak silâh altında veya yedek subay
okulunda geçen sürelerinin tamamını veya bir kısmını, kendilerinin veya hak
sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde ve bu Kanunun 78 inci maddesi
ile belirlenen prime esas kazancın alt sınırının talep tarihindeki tutarı
üzerinden hesaplanacak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerini tebliğ
tarihinden itibaren altı ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılır, altı ay
içinde primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz.
Ancak Kanunla kurulmuş bulunan
diğer sosyal güvenlik kuruluşları mevzuatına göre sigortalı veya iştirakçi
olanlar hakkında yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.
Sigortalıların grev ve lokavtta
geçen süreleri, grev ve lokavtın sona ermesinden itibaren altı ay içinde
kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde ve bu
Kanunun 78 inci maddesi ile belirlenen
prime esas kazancın alt ve üst sınırları arasında olmak suretiyle, talep
tarihindeki tutarı üzerinden hesaplanacak malûllük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi, tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödemeleri şartıyla
borçlandırılır.
Borçlandırılan sürenin karşılığı
olan gün sayısı sigortalının prim ödeme gün sayısına katılır. Bu Kanuna göre
tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için
borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün
sayısı kadar geriye götürülür.
Aylık bağlanmasına askerlik,
grev ve lokavt borçlanması ile hak kazanılması durumunda kendilerine, borcun
ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanır.
MADDE 35.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 23 üncü
maddesinin VII. numaralı bendi ile 68 inci maddesinin VII. numaralı bendindeki
"çalışmaya" kelimesinden sonra gelmek üzere "buralardan gelir
veya aylık almaya" ibaresi eklenmiş, 24 üncü maddesinin birinci fıkrası
ile 71 inci maddesinin IV. numaralı bendindeki "geçimi sigortalı
tarafından sağlandığı belgelenen" ibareleri ile 69 uncu maddesinin birinci
fıkrasındaki "geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı belgelenen"
ibaresi " sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmayan veya 2022 sayılı
Kanuna göre bağlanan aylık hariç olmak üzere buralardan her ne ad altında
olursa olsun gelir veya aylık almayan" şeklinde değiştirilmiş, 68 inci
maddenin (I) numaralı bendinin (C) alt bendinin (a) fıkrasında ve 71 inci
maddesinin (I) numaralı bendinin (C) alt bendinde yer alan “erkek” ibareleri
madde metninden çıkarılmıştır.
MADDE 36.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 nci
maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Şu kadar ki, ölüm, doğum ve evlenme yardımları, yolluklar, kıdem, ihbar ve kasa tazminatları, aynî yardımlar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca miktarları yıllar itibariyle belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, sigorta primlerinin hesabına esas tutulacak kazançların aylık tutarının tespitinde nazara alınmaz. Bunların dışında her ne ad altında ödeme yapılırsa yapılsın tüm ödemeler prime tabi tutulur.
Her sigortalının prim hesabına
esas tutulacak aylık kazanç toplamının bin liraya kadar olan lira kesri nazara
alınmaz.
MADDE 37.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 79
uncu maddesinin birinci ve yedinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve
maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
İşveren, bir ay içinde
çalıştırdığı sigortalının sigorta primleri ve destek primi hesabına esas
tutulan kazançlar toplamı ve prim ödeme gün sayıları ile bu primleri gösteren
ve örneği yönetmelikle belirlenen asıl veya ek belgeleri ait olduğu ayı veya
dönemi takip eden ayın sonuna kadar Kuruma vermekle ve Kurumca istenilmesi
halinde iş yeri kayıtlarını ibraz etmekle veya sigortalı çalıştırmadığı
takdirde, bu hususu sigortalı çalıştırmaya son verdiği tarihten itibaren bir ay
içinde yazılı olarak Kuruma bildirmekle yükümlüdür. İşverenin, sigortalıyı,
4857 sayılı İş Kanununun 7 nci maddesine göre başka bir işverene iş görme edimini
yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesi halinde, sigortalıyı devir alan,
geçici iş ilişkisi süresine ilişkin bu fıkrada belirtilen belgelerin aynı süre
içinde işverene ait iş yerinden Kuruma verilmesinden işveren ile birlikte
müteselsilen sorumludur.
Fiilen veya iş yeri
kayıtlarından tespit edilecek her türlü bilgiden ya da kamu kuruluşları
tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden çalıştığı tespit edilen
sigortalılara ait olup, bu Kanun uyarınca Kuruma verilmesi gereken belgelerin
yapılan tebligata rağmen bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi
halinde, bu belgeler Kurumca re'sen düzenlenir ve muhteviyatı sigorta primleri
Kurumca tespit edilerek işverene tebliğ edilir.
Bu Kanunun 83 üncü maddesinde
belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü
işler, gerçek veya tüzel kişilerce yapılan inşaatlardan dolayı yeterli işçilik
bildirmiş olup olmadığı Kurumca araştırılır. Usul ve esasları yönetmelikle
belirlenecek bu araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğunun
anlaşılması halinde, bildirilmemiş olan işçilik tutarı üzerinden hesaplanan
prim tutarı, gecikme zammı ile birlikte sigorta müfettişince inceleme yapılması
istenilmeksizin işveren tarafından ödendiği takdirde, iş yeri hakkında sigorta müfettişine
inceleme yaptırılmayabilir.
Sigorta müfettişi tarafından,
Kuruma bildirilmediği tespit edilen asgari işçilik tutarı üzerinden Kurumca
re'sen tahakkuk ettirilen sigorta primleri bu Kanunun 80 inci maddesi de nazara
alınarak işverene tebliğ olunur. İşveren, tebliğ edilen prim borcuna karşı
tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma itiraz edebilir. İtiraz takibi
durdurur. Kurumca itirazın reddi halinde, işveren, kararın tebliğ tarihinden
itibaren bir ay içinde yetkili iş mahkemesine başvurabilir. Mahkemeye
başvurulması prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz.
Sigorta müfettişince Kuruma
asgari işçilik tutarı bildirilmediği tespit edilen işyerleri hakkında ayrıca bu
Kanunun 140 ıncı maddesine göre işlem yapılır.
Kamu idare ve müesseseleri (kamu
hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dahil) Kurumca yazı ile istenilecek
bilgileri yazılı olarak en geç bir ay içinde vermeye mecburdurlar.
Kuruma, yeterli işçilik
bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasına ilişkin yöntem, işin yürütümü için
gerekli olan asgari işçilik miktarının tespitinde ve Kuruma yeterli işçilik
bildirmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik
oranlarının saptanması ve asgari işçilik oranlarına vaki itirazların
incelenerek karara bağlanması amacıyla Kurum bünyesinde; Kurum teknik
elemanlarından beş kişi,
Yönetim Kurulunda temsil
edilen işçi ve
işveren konfederasyonlarınca
görevlendirilecek iki teknik eleman olmak üzere toplam yedi kişiden oluşan
Asgari İşçilik Tespit Komisyonu kurulmuştur. Kurum Yönetim Kurulu kararı ile
birden çok Asgari İşçilik Tespit Komisyonu kurulabilir. Asgari İşçilik Tespit
Komisyonunun çalışma usul ve esasları ile işçi ve işveren konfederasyonlarınca
görevlendirilecek teknik elemanlara, komisyona katılan Kurum teknik
elemanlarının yararlandığı tutarda ek ödeme yapılmasıyla ilgili hususlar
yönetmelikle belirlenir.
MADDE 38.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 80
inci maddesinin beşinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim
ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, söz
konusu Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı, diğer kamu kurum ve kuruluşları
ve mercilere verilen yetkileri kullanır. Şu kadar ki; Kurumun prim ve diğer
alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, ödenmeyen kısmı sürenin
bittiği tarihte % 10 oranında artırılır. Bulunan bu tutara, ödeme süresinin
bittiği tarihten başlamak üzere borç ödeninceye kadar, her ay için ayrı ayrı
Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak Türk Lirası
cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık
ortalama faizi, bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır. Ancak
ödemenin yapıldığı ay için gecikme zammı günlük hesaplanır.
MADDE 39.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun
değişik 85 inci maddesinin (E) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
E- Bu maddenin (A) bendinin (a)
alt bendinde belirtilen koşullar sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmayan
ülkelerde iş üstlenen işverenlerin yurt dışındaki iş yerlerinde çalışmak üzere
giden Türk işçileri için aranmaz. Bu maddenin (D) bendinin (a), (b) ve (c) alt
bentlerine göre isteğe bağlı sigortalılığı sona eren sigortalının, yeniden
isteğe bağlı sigortaya devam edebilmesi
için tekrar yazılı müracaatta bulunması şarttır.
MADDE 40.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 86 ncı
maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi, bu Kanunun 78 inci maddesine göre belirlenen prime esas kazanç alt ve üst sınırı arasında olmak şartıyla kendilerinin belirleyeceği miktarın % 30' udur. Ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmeyen primler için bu tarihten başlanarak 80 inci madde hükmüne göre gecikme zammı uygulanır.
Sosyal güvenlik sözleşmesi
imzalanmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerin yurt dışındaki iş yerlerinde
çalışmak üzere giden Türk işçilerine istekleri halinde 85 inci madde hükümleri
uygulanır.
MADDE 41.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 93
üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Sigortalı olan ana ve babalarının ölümlerinde her ikisinden de gelir veya aylık bağlanmasına hak kazanan çocuklara, ana veya babadan bağlanan gelir ve aylıklardan, önce bu Kanunun 92 nci maddesi dikkate alınarak yüksek olanın tümü, eksik olanın da yarısı bağlanır.
MADDE 42.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 95
inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Değişen gelir ve aylıkların başlangıcı
Madde 95.- Bu Kanuna göre gelir
veya aylık bağlanan sigortalı ile hak sahibi kimselerin durumlarında
kendilerine veya başka hak sahiplerine bağlanmış bulunan gelir veya aylık
miktarının değiştirilmesini gerektiren bir durum meydana gelirse, gelir veya
aylık miktarları, değişikliğin meydana geldiği tarihten sonraki ödeme dönemi
başından başlanarak yeni duruma göre değiştirilir. Bu Kanunun 25, 57 ve 101
inci maddeleri hükümleri saklıdır.
MADDE 43.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 96 ncı
maddesine dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Sigortalı veya hak sahibine bu
Kanun hükümlerine göre bağlanan gelir veya aylıklardan, ilk hak edilen gelir
veya aylık dışında sonradan bağlanacak gelir ve aylıklar için yukarıdaki fıkralardaki
hükümler uygulanmaz. Aynı anda birden fazla gelir veya aylık hak edilirse,
yüksek olanı ilk hak edilen gelir veya aylık olarak esas alınır.
MADDE 44.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 104
üncü maddesine aşağıdaki (D) bendi eklenmiş ve maddenin son fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
D) Sigortalının greve iştirak
etmesi veya işverenin lokavt yapması hallerinde geçen süre,
Bu Kanunun 32, 35, 37, 48, 49 ve 51 inci maddelerinde belirtilen çalışma sürelerine girmediği gibi, iş göremezliğin başladığı veya hastalığın anlaşıldığı yahut doğumun olduğu tarihten önceki bir yılın ve onbeş ayın hesabında da nazara alınmaz.
MADDE 45.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 106
ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
a) Diğer sosyal güvenlik
kuruluşlarına tabi olarak çalışmayan ya da gelir veya aylık almayan eşi,
MADDE 46.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 110
uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Sigortalının kastı ve suç
sayılır hareketi
Madde 110.- Kasdi bir hareketi
yüzünden iş kazasına uğrayan, meslek hastalığına tutulan veya hastalanan
sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği ve sürekli iş göremezlik geliri
verilmez. Sigortalıya yalnız gerekli sağlık yardımları yapılır.
Suç sayılır bir hareketi
yüzünden iş kazasına uğrayan, meslek hastalığına tutulan veya hastalanan
sigortalıya verilecek geçici iş göremezlik ödeneği ve sürekli iş göremezlik
geliri, suça esas kusur derecesinin yarısına kadar indirilerek ödenebilir.
MADDE 47.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 121
inci maddesinin başlığı "Sigorta yardımlarının haczedilemeyeceği, yanlış
ve yersiz ödemelerin tahsili" şeklinde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki
fıkra eklenmiştir.
Ancak, yanlış ve yersiz ödendiği
anlaşılan her türlü gelir, aylık ve sigorta yardımları 84 üncü maddenin son
fıkrası saklı kalmak kaydıyla, ilgililerin sonraki her çeşit istihkaklarından
kesilmek suretiyle geri alınır. Kurumun genel hükümlere göre takip hakkı
saklıdır.
MADDE 48.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 129
uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık
Kurulu
Madde 129. - Bu Kanunda yazılı
olan görevleri yerine getirmek üzere öncelikle Ankara'daki tıp fakülteleri
tarafından seçilecek bir halk sağlığı, bir göğüs hastalıkları ve bir psikiyatri
profesörü, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca görevlendirilecek bir
dahiliye uzmanı ile bir nöroşirurji uzmanı, Sağlık Bakanlığınca
görevlendirilecek bir kalp damar
cerrahisi uzmanı ile bir göğüs hastalıkları uzmanı, Sosyal Sigortalar Kurumunca
görevlendirilecek malûliyet işlemlerinde deneyimli bir hekim ile bir ortopedi
uzmanı, en fazla üyeye sahip işveren kuruluşu tarafından seçilecek bir
kardiyoloji uzmanı ve en fazla üyeye sahip işçi kuruluşu tarafından seçilecek
bir nöroloji uzmanından teşekkül eden Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu
kurulur. Ayrıca, Kurula üye sayısı kadar yedek üye seçilir.
Profesörlükte kıdemli olan hekim
Kurula başkanlık eder. Bu Kurulda görevlendirilecek olan hekimlerin hizmet
süreleri üç yıl olup, yeniden görevlendirilebilirler. Bir takvim yılı
içerisinde birbirini izleyen beş veya toplam on toplantıya mazeretsiz olarak
katılmayanların görevleri kendiliğinden sona erer. Görevi sona eren hekimin
yerine bir başka hekim, yerini aldığı hekimin görev süresini tamamlayacak
şekilde aynı usulle görevlendirilir. Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kuruluna
iştirak edenlere katıldıkları her toplantı günü için 4000 gösterge rakamının
memur aylık katsayısı ile çarpılarak bulunacak miktar üzerinden toplantı ücreti
ödenir. Kurulun çalışmaları ile ilgili her türlü giderleri Kurumca karşılanır.
Kurul, gerek gördüğü hallerde dışarıdan uzman kimselerin görüşüne başvurabilir.
Kurul, Sosyal Sigortalar Kurumu
Başkanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığınca yürütülen inceleme ve soruşturma
kapsamında, Teftiş Kurulu Başkanlığının talebi üzerine, Sağlık Bakanlığı
bünyesindeki Yüksek Sağlık Şûrasının görev alanına giren konular hariç olmak
kaydıyla, mesleki bilgi ve tecrübeye dayalı konularda bilirkişi sıfatıyla
gerekli incelemeleri yaparak görüş bildirir.
Kurul, mahkemelerden intikal
eden ve bilirkişi sıfatıyla rapor düzenlenmesi talep edilen dava dosyaları
hakkında, bu Kanunun uygulanmasından kaynaklanan görevlerle sınırlı olmak
kaydıyla gerekli incelemeleri yaparak görüş bildirir. Anılan mahkemeler, bahse
konu dosyalar için Adalet Bakanlığınca belirlenen bilirkişi ücretini Kurul
üyelerine iletilmek üzere Kurumun ilgili birimine gönderir.
Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık
Kurulunun görev, yetki, çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
MADDE 49.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 130
uncu maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar
eklenmiştir.
İşverenin Kuruma, emsaline, yapılan işin nitelik, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütülmesi için gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulunduğunun Kurumca saptanması halinde, işin yürütülmesi için gerekli olan asgari işçilik miktarı, yapılan işin niteliği, bünyesinde kullanılan teknoloji, iş yerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalıştırılan işçi sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurları dikkate alarak sigorta müfettişi tarafından tespit edilir.
Sigorta müfettişlerince
görevleri sırasında saptanan Kurum alacağını doğuran olay ve bu olaya ilişkin
işlemler yemin hariç her türlü delille ispatlanabilir.
Bu maddenin uygulamasında
teftiş, kontrol ve denetleme yetkisine sahip olanlar tarafından düzenlenen
tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar muteberdir.
İşverenler ve sigortalılar ile
işle ilgili Kurum personeli, görevli sigorta müfettişleri tarafından bilgi
vermek üzere çağrıldıkları zaman gelmek, gerekli olan belge ve delilleri
getirip göstermek ve vermek, görevlerini yapmak için her türlü kolaylığı sağlamak ve bu yoldaki isteklerini
geciktirmeksizin yerine getirmekle yükümlüdürler.
Sigorta müfettişlerine bu
görevleri yaparken, tüm kamu görevlileri gerekli kolaylığı gösterir ve yardımcı
olurlar.
Kurum, sigorta yoklama memurları
vasıtasıyla iş yerlerinin mevcut durumları, faal olup olmadığı, sigortalı
çalıştırılıp çalıştırılmadığı, çalıştırılıyorsa kimlerin, hangi sürede ve
ücretle çalıştırıldıkları, prime esas
kazanç ve prim ödeme gün sayılarıyla diğer bilgileri içeren ilgili belgelerin işyerlerinde asılı olup olmadığı
ile bu hususların tutanağa kaydedilmesi, adres, mal varlığı ve sağlık
yardımlarına müstahaklık ve kendilerine verilecek benzeri görevlerde inceleme,
araştırma, tespit ve yoklama yaptırabilir.
İhaleli işler ile özel bina
inşaatı işyerleri işverenlerine, Kuruma prim borçlarının bulunmadığını gösteren
ilişiksizlik belgesinin verilmesinde,
1.6.1989 tarihli ve 3568 sayılı Kanuna göre
yetki verilmiş serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî
müşavirler tarafından iş yeri kayıtlarının incelenmesi sonucunda Kuruma bildirildiği tespit edilen işçilik
tutarlarının uygunluğu, Kurumun denetim
yetkisi saklı kalmak kaydıyla, esas alınabilir. Şu kadar ki,
usul ve esasları Kurumca belirlenmiş
hesaplama yöntemine uygun olarak serbest muhasebeci malî müşavir ve yeminli
malî müşavirce düzenlenen rapor ile Kuruma yeterli işçilik bildirilmediği
anlaşılan iş yeri ve işverenlerinin tespit edilen fark işçilik tutarı üzerinden hesaplanacak prim ve
gecikme zammı tutarının bu Kanunun 140 ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (c ) ve
(d) bentleri uyarınca
verilecek idarî para
cezaları ile birlikte
ödemeleri kaydıyla ilişiksizlik
belgesi verilebilir. Kurumca belirlenen usul ve esaslara aykırı hareket
ederek, Kurum zararına sebebiyet
verdiği anlaşılan meslek mensuplarınca düzenlenen raporlar dikkate alınmaz ve
bunların daha sonra düzenleyecekleri
raporlar hiçbir zaman Kurumca işleme konulmaz. Gerçeğe aykırı rapor düzenleyen
meslek mensupları hakkında Kurumun
genel hükümlerine göre takip hakkı
saklıdır. Bu fıkranın uygulanmasıyla ilgili esas ve usuller Kurumca çıkarılacak
bir yönetmelikle belirlenir.
MADDE 50.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 135
inci maddesinin (A) fıkrasının son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Kurumca hazırlanacak yönetmelikler
ile
MADDE 51.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 140
ıncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Kurumca verilecek idarî para
cezaları,
Madde 140.- Kurumca dayanağı
belirtilmek suretiyle;
a) Bu Kanunun 8 inci maddesinde
belirtilen bildirgeyi Kanunda belirtilen tarihte Kuruma vermeyenlere;
1-Bilanço esasına göre defter
tutmak zorunda olanlar için üç aylık asgari ücret tutarında,
2-Diğer defterleri tutmak
zorunda olanlar için iki aylık asgari ücret tutarında,
3- Defter tutmakla yükümlü olmayanlar
için bir aylık asgari ücret tutarında,
b) Bu Kanunun 9 uncu maddesinde
belirtilen bildirgeyi yasal süresi içinde Kuruma vermeyenlere, her bir
sigortalı için aylık asgari ücret tutarında, bildirilmeyen sigortalıların
çalışma izninin olmaması durumunda asgari ücretin iki katı tutarında;
c) Bu Kanunun 79 uncu maddesinin
birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken belgeleri anılan fıkrada belirtilen
sürede Kuruma vermeyenlere her bir fiil için aylık asgari ücretin üç katını
geçmemek kaydıyla belgenin;
1) Asıl nitelikte olması halinde
belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin 1/5'i tutarında,
2) Ek belge niteliğinde
olması durumunda sigortalı sayısına
bakılmaksızın aylık asgari ücretin 1/8'i tutarında,
3) Hiç belge vermeyenlere ise sigortalı
sayısı üzerinde durulmaksızın her ay için
aylık asgari ücretin üç katı tutarında,
d) Defter ve belgeleri ibraz
etme yükümlülüğünü Kurumca yapılan yazılı ihtara rağmen onbeş gün içinde mücbir
sebep olmaksızın yerine getirmeyenlere;
1) Bilanço esasına göre defter
tutmakla yükümlü iseler aylık asgari ücretin oniki katı tutarında,
2) Diğer defterleri tutmakla
yükümlü iseler aylık asgari ücretin altı katı tutarında,
3) Defter tutmakla yükümlü değil
iseler aylık asgari ücretin üç katı tutarında,
Defter ve belgelerinin tümünü bu
bentte belirtilen süre içinde ibraz etmekle birlikte, yönetmelikte belirtilen
usul ve esaslara uygun olarak düzenlemeyenlere, her bir geçersizlik hali için,
ibraz edilmemesi üzerine uygulanan miktarları aşmamak kaydıyla aylık asgari
ücretin yarısı tutarında,
e) Bu Kanunun 79 uncu maddesinin
dördüncü fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yönetmelikle belirlenen sürede
yerine getirmeyenlere aylık asgari ücretin iki katı tutarında,
f) Bu Kanunun 90 ıncı maddesinde
belirtilen yükümlülükleri Kurumca yapılan yazılı ihtara rağmen üç gün içinde
yerine getirmeyenlere aylık asgari ücret tutarında,
İdarî para cezası verilir.
Bu madde hükümlerinin
uygulanması, bu Kanunun 8, 9 ve 79 uncu maddelerinde belirtilen belgelerin
Kuruma verilmesi yükümlülüğünü kaldırmaz.
Bu maddenin uygulanmasında
10.6.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre sanayi
kesiminde çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için fiilin oluştuğu tarihte
uygulanan asgari ücret esas alınır.
İdari para cezaları ilgiliye
tebliğ edilmekle tahakkuk eder ve tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde
Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebilir.
İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine
tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içinde idare mahkemesine başvurabilirler.
Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. Tebliğ tarihinden
itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödenmeyen idarî para cezaları, bu Kanunun 80
inci maddesi hükmü gereğince hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte tahsil
edilir.
Fiilin işlendiği günden itibaren
beş yıl içinde tebliğ edilemeyen idarî
para cezaları zamanaşımına uğrar.
MADDE 52.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun
ek 3 üncü maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Kurum sağlık tesislerinde mesai saatleri dışında acil sağlık hizmetleri hariç olmak üzere yürütülen sağlık hizmetlerinden, bu Kanunun 32, 35, 36, 40 ve 42 nci maddeleri uyarınca yararlananlardan sadece yapılacak muayene ve ameliyatları için her yıl Maliye Bakanlığınca yayınlanan tedavi yardımlarıyla ilgili Bütçe Uygulama Talimatı ile belirlenen fiyatların yarısı tutarında katkı payı alınır.
MADDE 53.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa
aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.
EK MADDE 43. - Sigorta prim ve ödeneklerinin hesabında esas tutulacak ve 78 inci madde gereğince saptanacak günlük kazancın alt sınırlarında meydana gelecek yükselmelerde; iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık ve analık sigortalarından, yeniden tespit edilen alt sınırların altında bir günlük kazanç üzerinden ödenek almakta bulunanların veya almaya hak kazanmış yahut kazanacak olanların bu ödenekleri, günlük kazancın alt sınırındaki değişikliklerin yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak yükseltilmiş günlük kazançların alt sınırına göre artırılır.
EK MADDE 44. - Bu Kanunun 20 nci
ve 23 üncü maddelerine göre hesaplanan yıllık gelirin 1/12’si, gelire esas
günlük kazanç hesabına giren son takvim ayı ile gelir başlangıç tarihi arasında
geçen her ay için Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından açıklanan en son temel
yıllı kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki aylık artış oranları kadar
artırılarak sigortalının bir aylık geliri belirlenir.
EK MADDE 45. - Bu Kanunun 61
inci maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenecek ortalama yıllık kazancın
hesaplanmasında, bu Kanunun geçici 82 nci maddesinin (a) bendinin ikinci alt
bendine göre bulunacak aylığın artırılmasında esas alınan Devlet
İstatistik Enstitüsü tarafından
açıklanan en son temel yıllı kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki
artış oranı veya gayri safi yurt içi hasıla sabit fiyatlarla gelişme hızının
eksi olması halinde, yine bu Kanunun ek 38 inci maddesinin uygulanmasında esas alınan aylık tüketici fiyat
indeksinin artış oranının eksi olması halinde bu değer nazara alınmaz.
EK MADDE 46.- Bu maddenin yürürlüğe girmesinden sonra ölen
sigortalıların anne ve babalarına bağlanan gelir ve aylıklar sosyal güvenlik
kuruluşlarına tabi olarak çalışmaya başladıkları veya 1.7.1976 tarihli ve 2022
sayılı Kanuna göre bağlanan aylık hariç olmak üzere, bunlardan her ne ad
altında olursa olsun gelir veya aylık almaya başladıkları tarihi takip eden
ödeme dönemi başından itibaren kesilir.
EK MADDE 47.- Bu Kanuna göre
gelir veya aylık almakta olan kız çocuklarının sosyal güvenlik sözleşmesi
akdedilmiş ülkelerdeki sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi çalışmaya başlamaları
veya bu ülkelerin sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir veya aylık almaya
başlamaları halinde, bağlanan gelir ve aylıkları kesilir.
MADDE 54.- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa
aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 86. - 8.9.1999 ile 31.12.1999 (dahil) tarihleri arasında işe alınan sigortalılar için en geç bir ay içinde Kuruma verilen veya iadeli taahhütlü olarak gönderilen iş yeri bildirgesi ile işe giriş bildirgeleri de süresi içinde verilmiş sayılır. Belirtilen süre içerisinde 8 inci maddenin birinci fıkrası ve 9 uncu maddedeki yükümlülükleri yerine getirmemeleri sebebiyle, yine bu Kanuna göre haklarında idarî para cezası uygulanan işverenlerin ödedikleri idarî para cezası ve gecikme zammı tutarı müteakip aylardaki prim borçlarından mahsup edilir.
GEÇİCİ MADDE 87.- 506 sayılı
Sosyal Sigortalar Kanununun 60 ıncı maddesinin (C) bendinin (b) alt bendinde
yapılan değişikliğin uygulanmasında; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte;
a) 12 yıl ve daha fazla
sigortalılık süresi bulunanlar hakkında sakatlık derecesi ne olursa olsun bu
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan hükümler uygulanır.
b) 9 yıldan fazla 12 yıldan az
sigortalılık süresi bulunup II. derece sakatlığı olanlar 15 yıl 8 ay
sigortalılık süresi ve 3680 gün,
9 yıldan fazla 12 yıldan az
sigortalılık süresi bulunup III. derece sakatlığı olanlar 16 yıl sigortalılık
süresi ve 3760 gün,
c) 6 yıldan fazla 9 yıldan az
sigortalılık süresi bulunup II. derece sakatlığı olanlar 16 yıl 4 ay sigortalılık süresi ve 3760 gün,
6 yıldan fazla 9 yıldan az
sigortalılık süresi bulunup III. derece sakatlığı olanlar 17 yıl sigortalılık
süresi ve 3920 gün,
d) 3 yıldan fazla 6 yıldan az sigortalılık
süresi bulunup II. derece sakatlığı olanlar
17 yıl sigortalılık süresi ve 3840 gün,
3 yıldan fazla 6 yıldan az
sigortalılık süresi bulunup III. derece sakatlığı olanlar 18 yıl sigortalılık süresi ve 4080 gün,
e) 3 yıldan az sigortalılık süresi
bulunup II. derece sakatlığı olanlar 17
yıl 8 ay sigortalılık süresi ve 3920 gün,
3 yıldan az sigortalılık süresi
bulunup III. derece sakatlığı olanlar 19 yıl sigortalılık süresi ve 4240 gün,
Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar.
MADDE 55.- 24.5.1983 tarihli ve 2829 sayılı Sosyal
Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında
Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt
bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
2. Malûllük veya ölüm, 60 yaşın
doldurulması, T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden kurumlarınca re’sen veya
yaş haddinden emekliye sevk edilme nedenleriyle görevleri ile ilgileri
kesilenlerin görevlerinden ayrıldıkları tarihten itibaren altı ay içinde,
kendileri veya hak sahipleri tarafından, aldıkları kuruma o kurumun kendi
mevzuatına göre hesaplanan tutarını
MADDE 56.- 8.5.1985 tarihli ve 3201 sayılı Yurt Dışında
Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri
Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun
3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Başvurulacak kuruluşlar
Madde 3.- 1) Halen yurt dışında
bulunanlar;
a) Yurt dışına çıkmadan önce
Türkiye'de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması olmayanlar
Sosyal Sigortalar Kurumuna,
b) Yurt dışına çıkmadan önce
Türkiye'de son defa prim, kesenek ve karşılık ödenen sosyal güvenlik
kuruluşuna,
c) Ev kadınları Bağ-Kur'a,
Yazılı olarak müracaat etmek
suretiyle borçlanabilirler.
2) Türkiye'ye döndükten sonra
yurtdışında geçen hizmetlerini borçlanmak isteyenler;
a) Herhangi bir sosyal güvenlik
kuruluşuna tabi olmayanlar, Sosyal Sigortalar Kurumuna,
b) Müracaat tarihinde çalışmakta
olanlar tabi oldukları sosyal güvenlik kuruluşuna,
c) Başvuru tarihinde herhangi
bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmamakla birlikte yurda dönüş tarihinden
sonraki çalışmalarından dolayı son defa tabi oldukları sosyal güvenlik
kuruluşuna,
d) Hizmetlerinden bir kısmı yurt
dışında iken borçlananlardan kalan hizmetlerini yurda dönüş yaptıktan sonra
borçlanmak isteyenler ilk borçlanmayı yapan sosyal güvenlik kuruluşuna,
e) Ev kadınları Bağ-Kur'a,
Yazılı olarak müracaat etmek
suretiyle borçlanabilirler.
3) Hak sahiplerinin borçlanması,
yurt dışında çalışmakta iken veya yurda dönüş yaptıktan sonra ölenlerin hak
sahipleri ilgili sosyal güvenlik kuruluşuna müracaat etmek suretiyle bu Kanunla
getirilen haklardan yararlanırlar.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 57.-
4792 sayılı Sosyal Sigortalar
Kurumu Kanununun geçici 7 nci maddesi
hariç, diğer maddeleri ile 506 sayılı
Sosyal Sigortalar Kanununun 3 üncü maddesinin (I) numaralı fıkrasının (I) ve (L) bendi ve (II) numaralı fıkrasının (A)
ve (D) bentleri, 130 uncu maddesinin ikinci fıkrası, ek 15 inci maddesi ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun
59 uncu maddesinin ikinci fıkrası bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 58.- Bu Kanunun;
a) 25 inci ve 36 ncı maddeleri
1.1.2004 tarihinden itibaren, 38 inci maddesi yayımını izleyen ayın sonundan
itibaren, 40 ıncı maddesi Kanunun yayımını takip eden aybaşından itibaren, 43 üncü maddesi Kanunun yayımı
tarihinden altı ay sonra,
b) Diğer maddeleri ise yayımı
tarihinden itibaren,
Yürürlüğe girer.
MADDE 59.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
NOT: KADRO CETVELLERİ SIRA
SAYISI 247’DE YER ALMAKTADIR.