LİMAN İŞLERİNDE SAĞLIK VE GÜVENLİĞE İLİŞKİN
152 SAYILI
SÖZLEŞMENİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞU
HAKKINDA KANUN
|
Kanun No. 4946 |
|
Kabul Tarihi : 16.7.2003 |
MADDE 1. -
Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Konferansı’nın 1979 yılında Cenevre’de
yapılan 65 inci oturumunda kabul edilen “Liman İşlerinde Sağlık ve Güvenliğe
İlişkin 152 Sayılı Sözleşme”nin onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
LİMAN İŞLERİNDE SAĞLIK VE GÜVENLİĞE
İLİŞKİN
152 SAYILI SÖZLEŞME
Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Konferansı,
Uluslararası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu’nun daveti üzerine, 6 Haziran
1979 tarihinde Cenevre’de yaptığı Altmışbeşinci oturumunda:
1929 yılına ait Yüklerin İşaretlenmesi (Gemiyle Nakledilen Paketler)
Sözleşmesi, 1963 yılına ait Makinaların Gözetimi Sözleşmesi ve 1977 yılına ait
Çalışma Ortamı (Hava Kirliliği, Gürültü ve Titreşim) Sözleşmesi olmak üzere,
çalışma hayatına ilişkin mevcut Uluslararası Sözleşme ve Tavsiye Kararlarında
yer alan şartları dikkate alarak, oturum gündeminin dördüncü maddesinde
yeralan, 1932 yılına ait 32 sayılı Kazaların Önlenmesi (Liman işçileri)
Sözleşmesi (Revize) üzerinde değişiklikler yapılmasına ilişkin bazı önerilerin
kabulüne karar vererek;
Bu önerilerin bir uluslararası sözleşme şeklini alması gerektiğine
hükmederek,
İş Sağlığı ve Güvenliği (Liman İşleri) Sözleşmesi, 1979 olarak
adlandırılacak olan aşağıdaki sözleşmeyi Bindokuzyüz yetmiş dokuz yılı Haziran
ayının yirmibeşinci gününde kabul etmiştir.
BÖLÜM I
KAPSAM VE TANIMLAR
Madde 1
Bu sözleşmenin uygulanmasında “Liman İşleri” terimi, bir geminin
yüklenmesi veya boşaltılması işinin tamamını veya bir kısmını ve bununla ilgili
arızî herhangi bir iş kapsar; bu işlerin tanımı ulusal mevzuat veya tatbikatçı
tarafından yapılacaktır. İlgili işçi ve işveren kuruluşlarına, bu tanımın
yapılmasında veya tadil edilmesinde danışılacak veya buna başka bir şekilde
katılacaktır.
Madde 2
1. Üye Ülkeler,
a) Güvenli çalışma şartlarının sağlanması ve
b) İlgili İşveren ve işçi kuruluşlarına danıştıktan sonra, yetkili
makamın istisna ve muafiyet tanınmasının her durumda makûl olacağına kanaat
getirmesi şartıyla, trafiğin gayri muntazam olduğu ve küçük gemilere
haşredildiği yerlerdeki liman işleri veya balıkçı tekneleri veya onların belli
kategorileri ile ilgili liman işleri bakımından bu sözleşme hükümlerine istisna
ve muafiyetler getirebilirler.
2. Yetkili makam ilgili işçi ve işveren kuruluşlarına danıştıktan sonra,
değişikliklerin eşdeğer faydayı sağlayacağına ve temin edilen topyekûn
korunmanın bu sözleşme hükümlerinin tam uygulanmasından doğan korunmadan daha
az olmadığına kanaat getirirse, bu Sözleşmenin III. Bölümünün ayrıntılı
hükümleri tadil edilebilir.
3. Bu Maddenin 1 inci bendi uyarınca tanınan istisna ve muafiyetler ve 2
nci bendi uyarınca yapılan önemli değişiklikler bunların sebepleri ile
birlikte, Uluslararası Çalışma Örgütü Anayasasının 22 nci maddesine göre
verilen sözleşmenin uygulanması hakkındaki raporlarda belirtilecektir.
Madde 3
Bu sözleşmenin uygulanmasında;
(a) “işçi” terimi liman işlerinde çalışan herhangi bir kişiyi,
(b) “işinin ehli kişi” özel görev veya görevlerin ifası için gerekli
bilgi ve tecrübeye sahip ve yetkili makamca muteber kabul edilen bir kişiyi,
(c) “sorumlu kişi” terimi, özel bir görev veya görevlerin ifasından
sorumlu olmak üzere, duruma göre işveren gemi kaptanı veya donanımın sahibi
tarafından tayin olunan ve görev veya görevlerin gereği gibi ifası için gerekli
yetki ve yeterli bilgi ve tecrübeye sahip bir kimseyi,
(d) “yetkili kişi” terimi, işveren, gemi kaptanı veya sorumlu kişi
tarafından özel bir işle veya işleri üstlenmek üzere yetkilendirilen ve gerekli
teknik bilgi ve tecrübeye sahip bir kimseyi,
(e) “kaldırma aygıtı” terimi yükleri kaldırmak, indirmek, asılı ya da
kaldırılmış haldeyken bir yerden diğerine taşımak için gemide veya kıyıda
kullanılan, kıyıdaki elektrikle çalışan rampalar dahil olmak üzere, sabit veya
seyyar bütün yükleme-boşaltma aygıtlarını,
(f) “serbest teçhizat” terimi, yükün kaldırma aygıtına bağlanmasında
kullanılan ancak, ne yük ne de aygıtın tamamını veya bir parçasını teşkil
etmeyen teçhizatı,
(g) “Giriş” terimi çıkışı da,
(h) “Gemi” terimi, savaş gemileri hariç olmak üzere her türlü gemi,
tekne, mavna, layter ve hoverkraft’ı
kapsar.
BÖLÜM II
GENEL HÜKÜMLER
Madde 4
1. Ulusal yasa veya yönetmelikler,
a) Güvenilir ve sağlığa tehlike arzetmeyen işyeri, teçhizat ve çalışma
metotlarını sağlamak ve idame ettirmek,
b) İşyerlerine güvenli giriş-çıkış sağlamak ve idame ettirmek,
c) İşçilerin, işlerinden veya işlerin icrasından doğan kaza ve yaralanma
risklerine karşı korunmasını garanti etmek için gerekli gözetim ve denetimi
sağlamak,
d) Kaza ve yaralanma risklerine karşı korunma başka şekilde
sağlanamadığından makûl olarak ihtiyaç duyulan her türlü şahsî koruyucu
techizat ve koruyucu elbise ve her türlü can kurtarma aletlerini işçilere
vermek;
e) Uygun ve yeterli ilk yardım ve kurtarma imkânlarını sağlamak ve idame
ettirmek,
f) Ortaya çıkabilecek herhangi bir fevkalade hal ile başa çıkmak için
uygun usuller geliştirmek ve tesis etmek;
amaçlarıyla, liman işleriyle ilgili olarak bu sözleşmenin III üncü
bölümüne uygun önlemler alınmasını öngörecektir.
2. Bu sözleşmenin gereği olarak alınacak önlemler:
a) Liman yapıları ve liman işlerinin yürütüldüğü diğer yerlerin inşaatı,
donanımı ve bakımı ile ilgili genel ihtiyaçlar,
b) Yangın ve infilâkın önlenmesi ve bunlardan korunması,
c) Gemilere, ambarlara, iskelelere, teçhizat ve kaldırma aygıtlarına
emniyetli giriş-çıkış,
d) İşçilerin nakliyesi,
e) Ambar kapaklarının açılıp kapanması, ambar ağızlarının korunması,
ambarlarda çalışma,
f) Kaldırma ve diğer yükleme-boşaltma aygıtlarının inşa bakım ve
kullanılması,
g) İskelelerin inşası, bakım ve kullanımı,
h) Gemi donanımının (arma) ve maçunalarının kullanımı,
i) Kaldırma aygıtları, zincir ve halatları da dahil serbest teçhizat ile
yükün kendi üzerinde bulunan izbiro (saban) ve diğer kaldırma gereçlerinin
denenmesi uygun bir şekilde muayenesi, teftişi ve belgelenmesi,
j) Farklı türden yüklerin, yükleme ve boşaltılması;
k) Malların depolanması ve istiflenmesi,
l) Çalışma ortamındaki tehlikeli maddeler ve diğer tehlikeler;
m) Şahsî koruyucu teçhizat ve koruyucu elbise;
n) Temizlik ve yıkanma yerleri ile konfor imkânları,
o) Tıbbî gözetim ve denetim,
p) İlk yardım ve kurtarma tesisleri;
q) Güvenlik ve sağlık organizasyonu,
r) İşçilerin eğitimi,
s) Meslek hastalığı ve kazalarının bildirim ve tahkiki,
3. Bu maddenin 1 inci paragrafı gereği alınan önlemlerin uygulanması,
yetkili makam tarafından kabul edilmiş teknik standartlar veya meslek kuralları
veya ulusal tatbikat ve koşullara uygun diğer müsait metotlarla sağlanacak ve
desteklenecektir.
Madde 5
1. Ulusal yasa veya yönetmelikler, duruma göre işveren, gemi sahipleri,
kaptan veya diğer kimselerden, uygun kişileri, bu sözleşmenin 4 üncü maddesinin
1 inci bendinde öngörülen önlemlere uyulmasıyla sorumlu tutacaktır.
2. İki veya daha fazla sayıda işverenin aynı zamanda aynı işyerinde
faaliyette bulundukları hallerde sözkonusu işverenler, her birinin çalıştırdığı
işçilerin sağlık ve güvenliğine karşı olan sorumluluklarına halel
getirmeksizin, öngörülen önlemlere uyulması hususunda işbirliği yapma ödevini
üstlenirler. Uygun koşullarda, yetkili makam bu işbirliği için genel usulleri
belirleyecektir.
Madde 6
1. İşçilerin;
a) Kendilerinin veya diğerlerinin korunması için sağlanan güvenlik
gereçleri ve aygıtlarını kötüye kullanmamalarını veya bunların işleyişine
gereksiz yere müdahale etmemelerini şart koşan,
b) Kendi güvenlikleri veya işteki eylem ve ihmallerinden etkilenebilecek
diğer kimselerin güvenlikleri için itina göstermelerini gerektiren,
c) Düzeltici önlemlerin alınması amacıyla tehlike arzettiğine
inandıkları ve kendilerinin düzeltemediği her türlü durumu en yakın üstlerine
derhal bildirmelerini öngören, önlemler alınacaktır.
2. İşçiler işyerinde, çalışma metot ve teçhizatı üzerindeki kontrolleri
ölçüsünde güvenli çalışmayı sağlamaya katılma ve çalışma usullerinin güvenliğe
etkileri hakkında görüş bildirme hakkına sahip olacaklardır. Bu sözleşmenin 37
nci maddesine uygun olarak sağlık ve güvenlik komitelerinin tesis edilmiş
olması halinde, ulusal yasalar veya uygulamaya uygun olduğu ölçüde bu hak, bu
komiteler aracılığı ile kulllanılacaktır.
Madde 7
1.Bu sözleşme hükümlerini, ulusal yasa veya yönetmelikler veya ulusal
uygulama ve koşullarla çelişmeyen diğer uygun yöntemler yoluyla yürürlüğe
koyarken, yetkili makam, ilgili işçi ve işveren kuruluşları ile danışma halinde
hareket edecektir.
2. Bu sözleşmenin 4 üncü maddesinin 1 inci bendinde değinilen önlemlerin
uygulanmasında işçi ve işverenler veya onların temsilcileri arasında yakın bir
işbirliğini öngören hükümler getirilecektir.
BÖLÜM III
TEKNİK TEDBİRLER
Madde 8
Bir işyerinin emniyetsiz hale gelmesi veya sağlığa tehlike arzetmesi
durumlarında, işyerinin tekrar güvenli hale getirilmesine kadar işçileri
korumak için (etrafı çevirme, işaretleme, gerektiğinde işin durdurulması da
dahil olmak üzere diğer uygun yollar kullanılarak) etkili önlemler alınacaktır.
Madde 9
1. Liman işlerinin görüldüğü her yer ve bunların giriş ve çıkışları
uygun ve yeterli bir şekilde aydınlatılacaktır.
2. Kaldırma aygıtları, araç ve şahısların hareketine tehlike arzetmesi
muhtemel olan engeller, uygulamadaki nedenlerle kaldırılamazsa, uygun ve gözle
görülebilir şekilde işaretlenecek ve gerektiğinde yeterli bir şekilde
aydınlatılacaktır.
Madde 10
1. Taşıt trafiği veya mal veya malzemenin yığılması için kullanılan
bütün yüzeyler maksada uygun olacak ve bu durumları layıkıyla idame
ettirilecektir.
2. Mal ve malzemeler istiflenip yığılıyor ve bu istif ve yığınlardan
tekrar aktarılıyorsa söz konusu çalışma, malların ve malzemelerin kendi
nitelikleri ile ambalaj özellikleri göz önünde tutularak güvenilir ve düzenli
bir şekilde yapılacaktır.
Madde 11
1. Araçların ve yükleme boşaltma aygıtlarının güvenli kullanılmasına
imkân verecek genişlikte giriş ve çıkış için geçitler bırakılacaktır.
2. Gerekli ve mümkün olan hallerde yayaların giriş ve çıkışları için
ayrı geçitler bırakılacak, bunlar yeterli genişlikte olacak ve mümkün olduğu
ölçüde araçların kullandığı geçitlerden ayrı tutulacaktır.
Madde 12
Liman işlerinin görüldüğü yerlerde yangın söndürmek için uygun ve
yeterli imkânlar sağlanacak ve kullanılmak üzere hazır bulundurulacaktır.
Madde 13
1. Makinelerin tehlikeli parçaları, işe yarar bir şekilde mahfazalı
oldukları haldeki gibi emniyetli bir durum veya yapıda değil iseler, etkin bir
şekilde mahfazalı olacaklardır.
2. Acil bir durumda her türlü makinayı işleten gücün derhal kesilmesi
için etkin önlemler alınacaktır.
3. Makinelerde herhangi bir kimseyi tehlikeye sokacak herhangi bir tamir
bakım veya temizleme işinin yapılmasının zorunlu olduğu hallerde, sorumlu bir
şahsın denemek veya makine durmuş iken yapılması mümkün olmayan bir ayarlama
maksadıyla makineyi çalıştırabilmesi şartıyla işin başlamasından önce makine
durdurulacak ve tamir bakım işi tamamlanıncaya kadar makinelerin yeniden
çalıştırılmamasını sağlayacak yeterli önlemler alınacaktır.
4. Yalnızca yetkili kişilerin
(a) Yapılmakta olan iş için gerekli olduğunda mahfazayı çıkarmasına
(b) Bir güvenlik gerecini, temizlemek, ayarlamak veya onarmak maksadıyla
çalışmaz hale getirmesine veya çıkarmasına
izin verilecektir.
5. Herhangi bir mahfazanın çıkarılması halinde yeterli önlemler alınacak
ve mümkün olur olmaz mahfazanın yerine takılacaktır.
6. Herhangi bir güvenlik gereci çıkarılır veya çalışmaz hale
getirilirse, gereç mümkün olur olmaz yerine konulacak veya çalışır hale
getirilecek ve bu yapılıncaya kadar da ilgili teçhizatın kullanılamamasını veya
kazaen çalıştırılmaması garanti altına almak için önlemler alınacaktır.
7. Bu maddenin uygulanmasında “makine” terimi her türlü kaldırma aygıtı,
mekanize ambar kapağı veya güçle çalışan teçhizatı ifade eder.
Madde 14
Bütün elektrikli teçhizat ve tesisat tehlikeyi önleyecek tarzda
yapılacak, takılacak, işletilecek ve idame ettirilecek ve yetkili makam
tarafından kabul edilmiş bulunan standartlara uyulacaktır.
Madde 15
Bir gemi, rıhtım veya başka bir gemiye yanaşık olarak yüklenir veya
boşaltılırken, bu gemiye uygun olarak kurulmuş ve tutturulmuş giriş-çıkış
imkânı sağlanacak ve her zaman kullanıma hazır bulundurulacaktır.
Madde 16
1. Gemi veya başka yerlere ve buralardan işçilerin deniz yoluyla
taşınması zorunlu olduğunda işçilerin güvenlik içinde binme, taşınma ve
inmelerini garanti etmek için yeterli önlemler alınacaktır; kullanılan
teknelerin bu maksada uymaları gereken koşullar tespit edilecektir.
2. İşçilerin bir işyerine veya buradan kara yoluyla nakledilmeleri
zorunlu olduğunda işveren tarafından sağlanan ulaşım vasıtaları güvenli
olacaktır.
Madde 17
1- Geminin ambar veya yük güvertesine giriş,
(a) sabit merdiven veya bu mümkün olmadığında uygun boyutlarda dayanıklı
ve uygun yapıda, sabit el merdiveni veya basamaklı direk yada oyma basamakla,
(b) yetkili makamın kabul ettiği diğer araçlarla,
olacaktır.
2- Mümkün olduğu ölçüde bu maddede belirtilen giriş araçları ambar
açıklıklarından ayrı olacaktır.
3- İşçiler, bu maddede belirtilenler dışında, ambar ve yük güvertesine
giriş araçlarını kullanılmayacaklar veya kullanmaya mecbur edilmeyeceklerdir.
Madde 18
1. Kullanılacağı iş için sağlam yapıda ve yeter dayanıklılıkta ve gereği
gibi bakım görmemiş hiçbir ambar kapağı ve kemere kullanılmayacaktır.
2. Bir kaldırma aygıtı yardımıyla açılıp kapatılan ambar kapakları,
sapan veya diğer kaldırma teçhizatınca bağlanması için kolayca ulaşılabilen ve
uygun parçalarla donatılacaktır.
3. Ambar kapakları ve kemereler her yere uyacak türden değil ise, ait
oldukları ambar ağızları ve kemere yerlerini gösterecek şekilde belirgin bir
biçimde işaretlenir.
4. Yalnızca yetkili kişinin (mümkün olan hallerde gemi mürettebatından
birinin) güçle çalışan ambar kapaklarını açıp kapamasına izin verilecektir;
kapakların hareketinden herhangi bir kişinin yaralanması muhtemel iken ambar
kapakları açılıp kapanmayacaktır.
5. Bu maddenin 4 üncü bendi hükümleri, gerekli değişiklikler yapıldıktan
sonra, tekne içindeki kapılar, rampalar, geri toplanır güverteler ve benzeri
teçhizat gibi geminin güçle çalışan teçhizatına uygulanacaktır.
Madde 19
1. İçinde ya da üzerinde işçilerin çalıştığı güvertelerde, işçiler ve
araçların düşmesi muhtemel boşluklar yeterince muhafaza altına alınacaktır.
2. Yeterli yükseklik ve dayanıklılıkta mezarna ile teçhiz edilmemiş
ambar ağızları, işe verilen kısa fasılalar hariç kullanılmadığında kapatılacak
ve korkuluğu konacaktır; ve sorumlu bir kişi bu önlemlerin yerine getirilmesini
sağlamakla görevlendirilecektir.
Madde 20
1. Ambardaki güç makineleri çalışırken veya güçle çalışan aygıtlar yardımıyla
yükleme veya boşaltma faaliyetleri yürürken bu ambarda veya yük güvertesinde
bulunması gereken işçilerin güvenliğini garanti etmek için bütün zarurî
önlemler alınacaktır.
2. Ambar ağzı altındaki ambarda çalışılmakta iken ambar kapakları ve
kemereler çıkarılmayacak veya değiştirilmeyecektir. Yükleme veya boşaltma
yapılmadan önce yerine sağlam olarak bağlanmamış her ambar kapağı veya kemere
çıkarılacaktır.
3. İçten patlamalı motorlar veya diğer kaynaklardan çıkan gazların
sağlık açısından yarattığı tehlikeyi önlemek üzere ambar veya yük güvertesinde
temiz hava sirkülasyonu vasıtasıyla yeterli havalandırma sağlanacaktır.
4. Kuru dökme yük, herhangi bir ambar veya güverte arasında yüklemekte
veya boşaltılmakta veya bir işçinin gemideki bölme veya haznede calışması
zorunlu iken güvenilir kaçış yollarında dahil olmak üzere şahısların güvenliği
için yeterli düzenlemeler yapılacaktır.
Madde 21
Bütün kaldırma aygıtı, serbest teçhizatın her parçası ve yükün mütemmim
cüzünü teşkil eden kaldırma tesisatı veya sapan
(a) Kullanıldığı amaç için iyi tasarlanmış ve yapılmış yeterli
dayanıklılıkta iyi tamir görmüş ve bakımı yapılmış kaldırma aygıtı ise zarurî
olduğu üzere doğru kurulmuş olacak
(b) Güvenli ve gerektiği gibi kullanılacak ve bilhassa işinin ehli bir kişinin
denetiminde denenmek maksadıyla kullanılması hariç güvenli çalışma
kapasitesinin üstünde yüklenmemiş olacaktır.
Madde 22
1. Bütün kaldırma aygıtları ve serbest teçhizatın her parçası ilk
kullanılışından önce ve güvenliğini etkilemesi muhtemel olan herhangi bir
parçasının önemli ölçüde tadil veya tamir edilmesinden sonra, işinin ehli bir
kişi tarafından ulusal mevzuata uygun olarak denenecektir.
2. Gemi teçhizatının bir parçasını teşkil eden kaldırma aygıtları en az
beş yılda bir defa tekrar denenecektir.
3. Kıyıda kurulmuş kaldırma aygıtları, yetkili makam tarafından
öngörülecek zamanlarda tekrar
denenecektir.
4. Kaldırma aygıtı ve serbest teçhizat parçasının bu maddeye uygun
olarak yapılan her türlü denemesinin tamamlanması üzerine, aygıt veya teçhizat
denemeyi yapan kişi tarafından tamamiyle muayene edilecek ve belgelenecektir.
Madde 23
1- 22 nci maddenin gereklerine ilâveten her türlü kaldırma aygıtı ve
serbest teçhizatın her parçası işinin ehli bir kişi tarafından belli
aralıklarla ve tamamen muayene edilecek ve belgelenecektir. Bu muayeneler, 12
ayda bir defa gerçekleştirilecektir.
2- 22 nci maddenin 4 üncü bendi ve bu maddenin 1 inci bendinin
uygulanmasında “tamamen muayene” aygıtın veya serbest teçhizat parçasının
güvenli oluşu hakkında sağlam bir sonuca varabilmek için işinin ehli bir kişi
tarafından gerektiğinde diğer uygun yol ve yöntemlerle destekli olarak gözle
teferruatlı incelenmesini ifade eder.
Madde 24
1. Serbest teçhizatın her parçası kullanılmadan önce kontrol
edilecektir.
2. Bu maddenin birinci bendinin uygulanmasında sorumlu bir kişi
tarafından gözle saptama yapmanın mümkün olabileceği ölçüde veya askının
sürekli kullanılmaya müsait olup olmadığının gözle ayrıntılı olarak
denetlenmesini ifade eder.
Madde 25
1. Kaldırma aygıtı ve serbest teçhizat parçalarının güvenli olup
olmadıkları hakkında bir bakışta bilgi veren bu türden geçerliliği gerektiği
gibi onaylı kayıtlar duruma göre gemide veya kıyıda tutulacaktır; bu
sözleşmenin 24 üncü maddesinin 1 inci bendinde değinilen kontroller için
yalnızca kontrolün kusur ortaya koyması halinde kayıt tutulması şartıyla,
kayıtlar emniyetli çalışma kapasitesi ve bu sözleşmenin 22, 23 ve 24 üncü
maddelerinde değinilen deneme muayene ve kont-rollerin tarih ve sonuçlarını
belirtecektir.
2. Kaldırma aygıtları ve serbest teçhizat parçalarının bir kaydı,
Uluslararası Çalışma Bürosu tarafından tavsiye olunan model dikkate alınarak
yetkili makam tarafından öngörülen şekilde tutulacaktır.
3. Kayıt; kaldırma aygıtları ve serbest teçhizat parçalarının, duruma
göre, denenmesi, tamamıyla muayenesi ve kontrolü ile ilgili olarak Uluslararası
Çalışma Bürosu tarafından önerilen modelleri göz önünde tutarak yetkili makam
tarafından öngörülen bir formda, yetkili makam tarafından verilen ve geçerli
olarak kabul edilen belgeleri veya bu belgelerin doğruluğu tasdikli örneklerini
ihtiva edecektir.
Madde 26
1. Bu Sözleşmeyi onaylamış olan üyelerin, gemi teçhizatının parçasını
teşkil eden kaldırma aygıtları ve serbest teçhizat parçalarının denenmesi,
tamamıyla muayenesi, kontrolü ve belgelenmesi için yapılan düzenlemelerin ve
bunlarla ilgili kayıtların karşılıklı olarak tanınmasını garanti altına almak
amacıyla;
(a) Bu Sözleşmeyi onaylamış bulunan her bir üye ülkedeki yetkili makam,
görevlendirme ya da tanımanın devam etmesinin tatminkâr icraata bağlı olmasını
sağlayacak şartlar altında, deneme ve/veya tam muayene ve bunlarla alakalı
işlerin yürütülmesi için işinin ehli kimseleri ya da ulusal ya da uluslararası
kuruluşları görevlendirecek, görevlendirmediği takdirde bu işleri üstlenmiş
olmalarını tanıyacaktır.
(b) Bu Sözleşmeyi onaylamış bulunan her üye; bu fıkranın (a) bendi
uyarınca görevlendirilmiş, görevlendirme yoksa tanınmış olan kişi veya
kurumları kabul edecek veya tanıyacak veya bu türden bir kabul etme ya da
tanıma prosedürü için karşılıklı anlaşma yoluna gidecektir. Her iki durumda da,
kabul veya tanımanın devam edip etmemesi, üstlenilen işlerin tatminkâr bir
şekilde ifa edilmesine bağlı olacaktır.
2. Eğer;
(a) yetkili makam; gerekli deneme, muayene ve kontrolün
bu Sözleşme hükümlerine uygun olarak yapılmadığına deneme veya muayene belgesi
veya duruma göre tasdikli kayda baktığında kanaat getirmezse veya
(b) yetkili makamın nazarında, aygıt veya teçhizatın
kullanımı yeterince güvenli değilse kaldırma aygıtı, serbest teçhizat diğer
yükleme-boşaltma aygıtları kullanılmayacaktır.
3. Yetkili makamın yeterli bulduğu bir teçhizat
kullanıldığında, bu maddenin 2. fıkrası, geminin yükleme ve boşaltma işinde
gecikmeye yol açacak şekilde işletilmeyecektir.
Madde 27
1. Sadece birtek emniyetli yük haddine sahip her
kaldırma aygıtı (geminin dikme vinci hariç) ile serbest teçhizatın her parçası
üzerine emniyetli yük haddi açık bir şekilde damgalanacak bu uygulanabilir
değilse başka yollar kullanılarak işaretlenecektir.
2. Değişken emniyetli yük hadlerine sahip her kaldırma
aygıtı (geminin dikme vinci hariç) aygıt operatörünün her kullanım modunda
aygıtın emniyetli yük haddini belirleyebileceği uygun araçlarla donatılmış
olacaktır.
3. Geminin her dikme vinci (döner vinç hariç);
(a) basit palanga ile,
(b) alt yük makarası ile,
(c) muhtemel bütün makara konumlarında bileşik palanga
ile,
kullanıldığında geçerli olan emniyetli yük haddi ile
işaretlenecektir.
Madde 28
Her gemi dikmelerinin ve yardımcı teçhizatın güvenli
çarmık ve halat donanımına imkân vermek için gereken arma tarz ve üslubuyla
birlikte ilgili diğer bilgiyi hazır bulunduracaktır.
Madde 29
Yükü doldurma ve payanda lamada kullanılan palet ve
benzeri aygıtlar sağlam yapılı ve yeterince dayanıklı olacak, güvenli kullanımlarını
etkileyecek gözle görülür bir kusurları olmayacaktır.
Madde 30
Yükler saplanmadıkça veya kaldırma aygıtına başka bir
şekilde güvenli olarak bağlanmadıkça indirilip kaldırılmayacaktır.
Madde 31
1. Her konteyner terminali; işçilerin güvenliği
uygulanabilir makuliyette sağlanmak üzere düzenlenip işletilecektir.
2. Konteyner gemilerinde; konteynerleri yerlerine
rapteden ve çözen gemiadamlarının güvenliği sağlanacaktır.
Madde 32
1. Her türlü tehlikeli yük; tehlikeli maddelerin deniz
yoluyla taşınmasına uygulanan ve özel olarak tehlikeli maddelerin limanlarda
yüklenip boşaltılması hususuyla ilgili uluslararası kuralların gereklerine
uygun olarak paketlenecek, işaretlenecek, yüklenip boşaltılacak, yığılacak ve
istif edilecektir.
2. Tehlikeli maddeler; bu türden maddelerin taşınmasına
dair uluslararası kurallara uygun olarak paketlenmiş, işaretlenmiş ve
etiketlenmiş değilse yüklenip boşaltılmayacaktır.
3. Tehlikeli maddelerin kap ve konteynerleri kırılmış
veya tehlike arzedecek şekilde hasar görmüş ise söz konusu bölgedeki tehlikeyi
ortadan kaldırmak için gerekli olanların dışındaki liman işleri durdurulacak,
işçiler tehlike ortadan kaldırılıncaya kadar güvenli bir yere sevk edilecektir.
4. İşçilerin zehirli ve zararlı madde ve ajanlara maruz
kalmalarını veya oksijensiz ya da parlayıcı hacimlerde bulunmalarını önleyecek
yeterli önlemler alınacaktır.
5. İşçilerin; zehirli veya zararlı madde bulunması
beklenen ya da oksijen yetersizliği olması mümkün kapalı mekanlara girmeleri
gerektiğinde, kazaların önlenmesi için veya sağlığa zararlı bir durumun ortaya
çıkmasını engellemek üzere yeterli tedbir alınacaktır.
Madde 33
İşçileri işyerindeki aşırı gürültünün zararlı
etkilerinden korumak için gerekli önlemler alınacaktır.
Madde 34
1. Kaza riski veya sağlığa zararlı durumlara karşı
yeterli korunmanın diğer imkânlarla sağlanamıyor olması halinde işçilere,
işlerini icra ederken, makul ölçüler içinde, gerekli kişisel koruyucu teçhizat
ve elbise verilecek ve işçilerin bunları kullanmaları zorunlu tutulacaktır.
2. İşçiler, kişisel koruyucu teçhizat ve elbiseleri
koruyup, saklamaktan sorumlu tutulacaktır.
3. Kişisel koruyucu teçhizat ve elbisenin gereği gibi
bakımı işveren tarafından yapılacaktır.
Madde 35
Kaza vukuunda, tehlikeyi artırmaksızın mümkün olan
ölçüde, tehlike altındaki işçilerin kurtarılması, ilk yardımın yapılması ve
yaralıların nakli için eğitilmiş personel de dahil olmak üzere yeterli imkânlar
hazır bulundurulacaktır.
Madde 36
1. Her üye, ulusal yasa veya yönetmeliklerle veya
ulusal uygulama ve koşullarla tutarlı diğer uygun metotlar kullanarak ve işçi
ve işverenlerin ilgili örgütlerine danıştıktan sonra;
(a) işte mevcut risklerden hangileri için başlangıçta
veya periyodik sağlık muayenesi ya da her ikisinin de gerekli olacağını,
(b) risklerin nitelik ve derecesini ve özel koşulları
göz önünde bulundurarak periyodik muayeneler arasındaki süreyi,
(c) meslekle ilgili özel tehlikelere maruz kalmış
işçiler için gerekli görülen özel soruşturmaların kapsamını,
(d) işçilere verilecek mesleki sağlık hizmeti için
alınması gereken uygun önlemleri tayin edecektir.
2. Bu maddenin 1. fıkrası gereği olarak yapılan bütün
sağlık muayenesi ve tetkikler işçiler için ücretsiz olacaktır.
3. Sağlık muayenesi ve tetkikine ait kayıtlar gizli
tutulacaktır.
Madde 37
1. Önemli sayıda işçi bulunan her limanda işçi ve
işveren temsilcilerini de içine alan Güvenlik ve Sağlık Komiteleri
kurulacaktır. Bu komiteler gerektiğinde diğer limanlarda da kurulacaktır.
2. Bu komitelerin oluşturulması, terkibi ve görevleri
yerel koşulların gerektirdikleri dikkate alınarak, işçi ve işverenlerin ilgili
örgütlerine danışıldıktan sonra ulusal mevzuat ya da ulusal uygulama ve
şartlarla tutarlılık içinde diğer vasıtalarla tespit edilecektir.
Madde 38
1. Çalıştığı işle ilgili olası tehlikeler ve alınacak
başlıca önlemler hakkında yeterli eğitim veya ders verilmeyen hiçbir işçi liman
işlerinde çalıştırılmayacaktır.
2. Bir kaldırma aygıtı ya da yükleme-boşaltma aygıtı
yalnızca en az 18 yaşında olan, yeterli kabiliyet ve beceriye sahip bir kimse
ya da layıkıyla denetim ve gözetim altında eğitimden geçmekte olan bir kimse
tarafından kullanılacaktır.
Madde 39
İş kazaları ve hastalıklarının önlenmesi çalışmalarına
yardımcı olmak üzere bunların yetkili makamlara bildirilmesi ve gerekiyorsa
soruşturulmasını sağlamak için gerekli önlemler alınacaktır.
Madde 40
Limanlarda çalışılan mekanlara makul mesafede,
layıkıyla idame ettirilen, ulusal mevzuat ve uygulayıma uygun olarak kâfi
miktarda, yeterli düzeyde ve elverişli yıkanma ve temizlik tesisleri
sağlanacaktır.
BÖLÜM IV
UYGULAMA
Madde 41
Bu Sözleşmeyi onaylamış olan her üye
a) Liman işi ile ilgili şahıs ve kuruluşların iş
güvenliği ve sağlığı bakımından görevlerini belirleyecek.
b) Bu sözleşme hükümlerinin uygulanması için, uygun
cezaların öngörülmesi dahil olmak üzere, gerekli önlemleri alacaktır.
c) Bu sözleşme gereği olarak alınacak önlemlerin
uygulanmasını gözetmek için uygun teftiş hizmetlerini sağlayacak veya uygun
teftişin yerine getirildiğine kanaat getirecektir.
Madde 42
1. Ulusal yasa veya yönetmelikler
a) bir geminin inşa ve donatımı;
b) kıyıda kurulmuş kaldırma aygıtı veya diğer
yükleme-boşaltma aygıtının yapım ve donatımı;
c) Herhangi bir serbest teçhizat parçasının yapımı
bakımından bu sözleşme hükümlerinin uygulanmasında geçerli olacak zaman
sürelerini tayin edecektir.
2. Bu maddenin 1 inci bendine göre tayin olunacak zaman
süreleri, sözleşmenin onaylanmasından itibaren dört yılı aşmayacaktır.
BÖLÜM V
NİHAÎ
HÜKÜMLER
Madde 43
Bu sözleşme, 1932 tarihli Kazalara Karşı Korunma (Liman
İşçileri) sözleşmesi (Revize) ve 1929 tarihli Kazalara Karşı Korunma (Liman
İşçileri) sözleşmesinin tekrar gözden geçirilmesidir.
Madde 44
Bu sözleşmenin kesin onama belgeleri Uluslararası
Çalışma Bürosu Genel Müdürüne gönderilir ve onun tarafından tescil edilir.
Madde 45
1. Bu Sözleşme, sadece onama belgeleri Genel Müdür
tarafından tescil edilen Uluslararası Çalışma Örgütü üyesi ülkeler için
bağlayıcıdır.
2. Bu Sözleşme, iki üyenin onay belgeleri Genel Müdür
tarafından tescil tarihinden on iki ay sonra yürürlüğe girer.
3. Bu sözleşme, daha sonra, onu onaylayan her üye için,
onay belgesinini tescil edildiği tarihten on iki ay sonra yürürlüğe girer.
Madde 46
1. Bu Sözleşmeyi onayan her üye, onu ilk yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren on yıllık bir süre sonunda Uluslararası Çalışma
Bürosu Genel Müdürüne göndereceği ve Genel Müdürün tescil edeceği bir belge ile
feshedebilecektir.Fesih, tescil tarihinden ancak bir yıl sonra hüküm ifade
edecektir.
2. Bu Sözleşmeyi onamış olup da, onu bundan önceki
fıkrada sözü edilen on yılılk sürenin bitiminden itibaren bir yıl zarfında bu
maddede öngörüldüğü şekilde feshetmeyen her üye, yeniden on yıllık bir müddet
için bağlanmış olur ve bundan sonra bu Sözleşmeyi, her on yıllık süre
bitiminde, bu maddede öngörülen şartlar içinde feshedebilir.
Madde 47
1. Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürü, Örgüt
üyeleri tarafından kendisine bildirilen bütün onama ve fesihlerin
kaydedildiğini Uluslararası Çalışma Örgütünün bütün üyelerine duyurur.
2. Genel Müdür, kendisine gönderilen Sözleşmenin ikinci
onama belgesinin kaydedildiğini örgüt üyelerine duyururken bu sözleşmenin
yürürlüğe gireceği tarih hakkında örgüt üyelerinin dikkatini çeker.
Madde 48
Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürü, yukarıdaki
maddeler gereğince kaydetmiş olduğu bütün onama ve fesihlere ilişkin tüm bilgileri,
Birleşmiş Milletler Antlaşmasının 102 nci maddesi uyarınca kaydedilmek üzere,
Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine ulaştırır.
Madde 49
Uluslararası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu, gerekli
gördüğü zaman bu Sözleşmenin, uygulanması hakkındaki bir raporu Genel
Konferansa sunar ve konferansın gündemine sözleşmenin tamamen veya kısmen
tadili konusunun konulup konulmaması hususunu inceler.
Madde 50
1. Konferansın, bu Sözleşmeyi tamamen veya kısmen tadil
eden yeni bir Sözleşme kabul etmesi halinde ve bu yeni Sözleşme aksini
öngörmediği takdirde;
a) Tadil edici yeni Sözleşmenin bir üye tarafından
onanması durumu, yukarıdaki 46 ncı madde dikkate alınmaksızın ve tadil edici
yeni Sözleşme yürürlüğe girmiş olmak kayıt ve şartıyla, bu Sözleşmenin derhal
ve kendiliğinden feshini gerektirir.
b) Tadil edici yeni Sözleşmenin yürürlüğe girmesi
tarihinden itibaren, bu Sözleşme üyelerin onamasına artık açık bulundurulamaz.
2. İş bu Sözleşme, Sözleşmeyi onaylayan fakat tadil
edici sözleşmeyi onaylamayan üyeler için, mevcut şekil ve kapsamı ile
yürürlükte kalacaktır.
Madde 51
Bu Sözleşmenin Fransızca ve İngilizce metinlerinin her
ikisi de eşit derecede geçerlidir.