MADDE ÜRETEN SANAYİ
KURULUŞLARININ DENETİMİ
HAKKINDA
KANUN
Kanun No. 5201 |
|
Kabul Tarihi : 29.6.2004 |
MADDE 1. - Bu Kanunun
amacı, harp araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve patlayıcı madde üreten
sanayi kuruluşlarının kurulması, işletilmesi ve yükümlülükleri ile denetimine
ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2. - Bu Kanun, her türlü harp araç ve gereçleri
ile silâh, mühimmat ve bunlara ait yedek parçalarla patlayıcı maddeleri üretmek
üzere kurulan veya işletilen kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel
kişilere ait kuruluşları kapsar.
İzin
MADDE 3. - Harp araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve
bunlara ait yedek parçalar ve patlayıcı maddeleri üretecek kuruluşların
kurulması ve işletilmesi, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının görüşü alınmak
suretiyle Millî Savunma Bakanlığının iznine bağlıdır.
Üretim tesislerinin nerelerde
kurulacağı ve depolarıyla satış yerlerinin nerelerde bulunacağına ilişkin
yatırımcı kurum ve kuruluşlar ile gerçek ve tüzel kişilerin teklifi, İçişleri
ve Çevre ve Orman bakanlıklarının uygun görüşü alındıktan sonra Millî Savunma
Bakanlığınca onaylanır.
Yıllık listelerde belirlenen
silâhlar ile bunlara ait mühimmat ve yedek parçaların iç pazara üretici veya
dağıtıcı firmalarca sunulmasına, Genelkurmay Başkanlığı ve İçişleri
Bakanlığının olumlu görüşleri alındıktan sonra Millî Savunma Bakanlığınca izin
verilebilir.
Tespit ve ilân
MADDE 4. - Denetime tabi harp araç ve gereçleri ile
silâh, mühimmat ve bunlara ait yedek parçalar ve patlayıcı maddelere ilişkin
liste, her yıl ocak ayında veya gerektiğinde yılı içerisinde, Dışişleri
Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı ile ihtiyaç
duyulan kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alındıktan sonra, Millî Savunma
Bakanlığı tarafından tespit ve ilan olunur. Ancak, herhangi bir nedenle tespit
ve ilan yapılmamış ise, en son yayımlanan liste esas alınır.
Sanayi kuruluşlarının yükümlülükleri
MADDE 5. - Bu Kanun kapsamındaki sanayi kuruluşları;
a) Kuruldukları tarihten itibaren; kurucularını, sermayelerini, kuruluşun bilgisi dahilindeki sermayedarlarını, yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile şirketi temsil ve ilzama yetkili kişilerin kimliklerini, üretecekleri maddelerin cinsleri ile senelik üretim miktarlarını ve personel adedini, bu bilgilerde oluşacak değişiklikleri, değişiklik tarihinden itibaren bir ay içerisinde,
b) İmal ettikleri harp araç ve
gereçleri, silâh, mühimmat ve patlayıcı madde cinsleri ile stoklarını ve üretim
tesislerinde kendi denetim ve sorumlulukları altında imâl edecekleri veya
üçüncü şahıslara imâl ettirecekleri el yapımı silâhlar ile bunlara ait mühimmat
ve yedek parçalarını her yıl ocak ayı içerisinde,
c) Aldıkları siparişlerin cins
ve miktarları ile sipariş verenlerin kimliklerini, bir ay içerisinde,
Millî Savunma Bakanlığına
bildirmek zorundadır.
Millî Savunma Bakanlığı, bu
Kanun kapsamına giren kuruluşların sivil amaca yönelik üretimleri hariç olmak
üzere, ulusal savunma ihtiyaçları dışındaki siparişlerin kabul edilip
edilmeyeceği hususundaki kararını, ülke güvenliği ve ekonomisi ile kamu yararı açısından
Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve gerektiğinde diğer ilgili
bakanlıkların da görüşlerini alarak inceledikten sonra, en geç bir ay içerisinde
ilgili kuruluşa bildirmek zorundadır. Bildirimin yapılmaması halinde, sipariş
talebi kabul edilmiş sayılır.
Denetim
MADDE 6. - Bu Kanun
kapsamındaki sanayi kuruluşları, bu Kanunda belirtilen hususlar yönünden Millî
Savunma Bakanlığının denetimine tabidir.
Uluslararası
andlaşmaların denetime ve sanayi güvenliğine ilişkin
hükümleri saklıdır.
İhraç veya yurt dışına çıkarma
MADDE 7. - Yıllık listelerde belirlenen her türlü harp
araç ve gereçleri ile silâh, mühimmat ve bunlara ait yedek parçalarla patlayıcı
maddelerin ihracı veya yurt dışına çıkarılmasına, Genelkurmay Başkanlığı ve
Dışişleri Bakanlığının görüşleri de alındıktan sonra Millî Savunma Bakanlığınca
izin verilebilir.
Yıllık listelerde yer almaması
nedeniyle izne gerek görülmeden dış satış bağlantısı yapılmış veya listelerde
yer aldığı için ilgili mercilerden dış sipariş kabulüyle ilgili izin verilmiş
malların, sonradan belirlenen şartlar dolayısıyla müşterisine teslimine mâni
olunması halinde, satıcının maruz kalacağı zarar ve ziyan, Bakanlar Kurulu
kararı ile Hazine tarafından ilgili kuruluşa ödenir.
Yıllık listelerde yer
verilmemekle birlikte, canlıların toplu imhasına yönelik tasarlanan nükleer,
biyolojik ve kimyasal silâhlardan oluşan kitle imha silâhlarının ve bunları
fırlatma vasıtalarının geliştirilmesinde kullanılabileceğinden şüphe
duyulabilecek malzeme ve teknolojinin ihracatı da aşağıda belirtilen durumlarda
Millî Savunma Bakanlığının iznine tâbi tutulur:
a) Söz konusu malzeme ve teknolojinin,
kitle imha silâhları ve bunları fırlatma vasıtalarını geliştirdiği ve bunların
bir son kullanıcıya ihracının söz konusu olmasına ilişkin şüphenin iletilmesi
veya şüphe duyulması halinde.
b) İhracatçı firma tarafından,
ihracata konu olan malzemenin tamamı veya parçasının kitle imha silâhları ve
bunları fırlatma vasıtalarının geliştirilmesinde kullanılabileceğinden kuşku
duyulduğu yönünde beyanda bulunulması.
c) Ulusal ve uluslararası
güvenliğin tehlikeye düşebileceği ve insan haklarının ihlâline yol açabilecek
durumlar.
MADDE 8. - Bu Kanunun;
a) 3 üncü maddesi hükümlerine
aykırı hareket edenler, iki aydan bir yıla kadar hapis ve dörtmilyar
liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası ile,
b) 5 inci maddesi hükümlerine
uymayanlar, bir aydan altı aya kadar hapis ve ikimilyar
liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası ile,
c) 7 nci
maddesi hükümlerine aykırı hareket edenler, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve sekizmilyar liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezası
ile,
Cezalandırılırlar.
3 üncü madde hükmüne
uyulmaksızın kurulan tesislerin kapatılması ve her türlü malzemenin satımının
ve sevkinin yasaklanması, Millî Savunma Bakanlığınca yetkili ve görevli
mahkemeden istenebilir. Mahkeme, bu talebi onbeş gün
içerisinde inceler ve karara bağlar.
Yönetmelik
MADDE 9. - Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin esas ve
usuller, Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde Bakanlar Kurulu
kararı ile yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 10. - 3.1.1940
tarihli ve 3763 sayılı Türkiye'de Harp Silâh ve Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi
Müesseselerinin Kontrolü Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1. - 9 uncu maddede öngörülen yönetmelik yürürlüğe girinceye kadar, Türkiye'de Harp Silâh ve Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi Müesseselerinin Kontrolü Hakkında Nizamnamenin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
GEÇİCİ MADDE 2. - Bu
Kanun kapsamındaki sanayi kuruluşları, bu Kanun uyarınca çıkarılacak
yönetmeliğin yürürlüğe konulmasından itibaren altı ay içerisinde 3 üncü ve 5
inci maddeler ile yönetmelikte öngörülen işlemleri tamamlamak zorundadırlar. Bu
işlemleri tamamlamayanlar hakkında 8 inci madde hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 11. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 12. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.