|
Kanun No. 5054 |
|
Kabul Tarihi : 14.1.2004 |
MADDE 1. - 4 Haziran
1997 tarihinde Riga'da imzalanan "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya
Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik Anlaşması"nın onaylanması uygun
bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
İLE
LETONYA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
ARASINDA
DENİZCİLİK ANLAŞMASI
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti
ve Letonya Cumhuriyeti Hükümeti bundan sonra Âkit Taraflar olarak
adlandırılacaktır.
Âkit Taraflar arasındaki
ilişkileri geliştirmeyi arzu ederek,
Denizcilik alanında
karşılıklı ilişkilerin önemini kabul ederek,
Deniz taşımacılığı serbestisi
ve bu alanda uluslararası işbirliğini mümkün olduğu ölçüde güçlendirmeyi
gözönünde tutarak aralarındaki ilişkileri uyumlu bir şekilde geliştirmeyi,
Eşitlik, karşılıklı yarar
ilkelerine uygun olarak,
aşağıdaki hususlarda mutabık
kalmışlardır :
Madde 1
Amaç
İşbu Anlaşmanın amacı :
a. Denizcilik ilişkilerini
düzenlemek ve geliştirmek;
b. En iyi ticari seyrüsefer
koordinasyonunun sağlanması, denizde güvenliğin geliştirilmesi;
c. Deniz taşımacılığının
doğal gelişmesine zarar verecek önlemlerden kaçınılması;
d. Genel anlamda ticari ve
iktisadi ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunulması;
e. Gemi inşa ve onarım
alanında işbirliğinin teşvik edilmesidir.
Madde 2
Tanımlar
İşbu Anlaşma'nın amaçlarına
uygun olarak :
1. "Âkit Taraf
Gemisi" terimi, bir tarafın ulusal mevzuatı uyarınca gemicilik
kayıtlarında tescil edilmiş olan ve bayrağını taşıyan, münhasıran ticari amaçla
kullanılan tüm denizde seyreden gemiler anlamına gelmekte olup, savaş
gemilerini ve onlara tabi yardımcı gemileri ve ticari amaçlar dışında
tasarlanan ve/veya kullanılan diğer kamu gemilerini balıkçı gemilerini ve
fabrika gemilerini kapsamaz.
2. "Mürettebat
Üyesi" terimi, mürettebat listesine dahil olan ve işbu Anlaşmanın 6 ncı
maddesinde belirtilen gemi adamı belgesine sahip olan ve esasen gemide çalışma
veya hizmet vermek amacıyla istihdam edilen geminin kaptanı veya herhangi bir
kişi anlamına gelir.
3. "Âkit Taraf
İşletmesi" terimi, Âkit Tarafın sınırları dahilinde, onun ulusal
mevzuatına uygun olarak kayıtlı olan gemicilik şirketi, şube veya acentasını
içeren herhangi bir işletme anlamındadır.
4. "Âkit Taraf Yetkili
Makamı" terimi, Türkiye Cumhuriyeti tarafında Başbakanlık Denizcilik
Müsteşarlığı veya onun yetkilendirdiği kurum, Letonya Cumhuriyeti tarafında
Ulaştırma Bakanlığı veya onun yetkilendirdiği kurum anlamındadır.
Madde 3
Uygulama Alanı
1. İşbu Anlaşma uluslararası
kurallar ve ulusal mevzuata uygun olarak, Türkiye Cumhuriyeti yönünden Türkiye
Cumhuriyeti sınırları, Letonya Cumhuriyeti yönünden Letonya Cumhuriyeti
sınırları dahilinde uygulanacaktır.
2. İşbu Anlaşmanın hükümleri,
Türkiye Cumhuriyeti ile Letonya Cumhuriyeti arasında ve/veya üçüncü ülkelerden
ve üçüncü ülkelere yapılan uluslararası deniz taşımacılığına uygulanacaktır.
3. Bununla birlikte, işbu
Anlaşmanın hükümleri ulusal mevzuatın gerektirdiği aşağıdaki hususları
etkilemez :
a. Yabancı gemilere açık
olmayan limanlara;
b. Kabotaj ve Âkit
Taraflardan herbirinin mevzuatı ile saklı tutulan faaliyetlere, özellikle liman
hizmetleri hükümlerine, romörkaj, kılavuzluk, kurtarma ve denizde yardım, Âkit
Tarafların herbirinin karasularında yapılan balıkçılık faaliyetlerine ve içsu
yolu taşımacılığına;
c. Yabancıların giriş ve
kalışlarına uygulanmayacaktır.
Madde 4
Gemilere Uygulanacak Muamele
1. Âkit Taraflardan herbiri
uluslararası ticarete ve seyrüsefere açık limanlarında diğer Âkit Taraf
gemilerine limana serbestçe giriş ve kullanma, yolcuların, mürettebatın, yükün
ve gemilerin, gemicilik ve ticari faaliyetleri ile ilgili hizmetlere ilişkin
olarak kendi gemilerine tanıdığı imkanların aynısını yapmayı taahhüt eder.
Özellikle, bu işlemler, kılavuzluk ve sığınma imkanı dahil olmak üzere, rıhtıma
yanaşma, yükleme ve boşaltma imkanları ve liman hizmetlerini kapsar.
2. Âkit Taraflardan herbiri,
diğer tarafın gemilerine yürürlükte, bulunan liman tarifelerinde yeralan,
gümrük işlemleri, liman tarife ve ücretleri konusunda ayırım gözetmeyen bir
muamele yapılması hususunu taahhüt eder.
3. Âkit Taraflar, ulusal
mevzuatları çerçevesinde, deniz trafiğinin kolaylaştırılması ve hızlandırılması
ile gemilerin gereksiz yere gecikmelerini önlemek ve limanlarda gerekli gümrük
ve diğer işlemleri mümkün olduğu ölçüde hızlandırmak ve basitleştirmek için
tedbirleri alırlar.
Madde 5
Gemilerin Belgeleri
1. Âkit Taraflardan herbiri,
diğer Âkit Tarafın yetkili makamları tarafından kendi ulusal mevzuatına uygun
olarak düzenlenmiş olup, diğer Âkit Taraf gemilerinde bulunan belgelerde
belirtilen gemilerin tabiyetini tanıyacaklardır.
2. Âkit Taraflar, ilgili
uluslararası Sözleşmelere uygun olarak, her iki Âkit Taraf yetkili makamları
tarafından verilen veya Âkit Taraflardan biri tarafından tanınan ve diğer Âkit
Taraftan itiraz görmeyen tonaj sertifikalarını ve diğer belgeleri, ilgili
gemilerin ölçümünü yeniden yapmaksızın karşılıklı olarak tanıyacaklardır. Bütün
liman ücret ve harcamaları bu belgelere göre tahsil edilecektir.
Madde 6
Mürettebat Üyesi Belgeleri
1. Âkit Taraflar, diğer Âkit
Tarafın yetkili makamları tarafından verilmiş olan gemi adamı kimlik
belgelerini tanıyacaklardır.
2. İşbu Anlaşma'nın bu
maddesinin 1 inci paragrafında bahsedilen gemi adamı kimlik belgeleri :
a. Türkiye Cumhuriyeti
gemilerindeki mürettebat üyeleri için : "Gemi Adamı Cüzdanı"
(Seaman's Identity Card);
b. Letonya Cumhuriyeti
gemilerindeki mürettebat üyeleri için : "Latvijas Jürnieka Gramatina"
(Seaman's Discharge Book).
Madde 7
Mürettebat Üyelerinin Kalma Hakkı
1. Gemiler diğer Âkit Tarafın
limanlarına varış ve ayrılışlarında gümrük, göç ve diğer kamu otoritelerince
istenen işlemlere uyacaklardır.
2. Âkit Taraflardan birinin
gemisinin diğer Âkit Tarafın limanında kaldığı süre içerisinde, geminin
mürettebat üyeleri gemi kaptanının liman devletinin ulusal mevzuatına uygun
olarak ilgili otoritelere mürettebat listesini sunmuş olması ve otoritelerin
mürettebatın kalış iznini vermesi şartıyla vize almaksızın liman devleti
sınırları içerisinde geçici olarak konaklamak amacıyla karaya çıkabilirler.
Karaya çıkış ve gemiye dönüşlerde bu kişiler düzenleyici kontrollere uyacaklardır.
Madde 8
Mürettebat Üyelerinin Transit Geçiş Hakları
1. Mürettebat üyeleri, ulaşım
aracına bakılmaksızın, kendi gemisine katılmak, işi bıraktıktan sonra kendi
ülkesine dönmek veya başka bir amaçla seyahat etmek için diğer Âkit Tarafın
yetkili makamlarından izin almak şartıyla Âkit Taraf sınırlarından giriş, çıkış
ve geçiş yapma hakkına sahiptir. Yetkili makamlar bu izni en kısa zamanda ancak
on günden geç olmamak kaydıyla verecektir.
2. İşbu Anlaşma'nın 6 ncı
maddesinde belirtilen Gemi Adamı Kimlik Belgesine sahip ancak Âkit Taraflardan
birinin tabiiyetinde bulunmayan şahıslara kimlik belgelerini veren Âkit
Taraf'ın kendi ülkesine kabulü konusunda taahhüt etmesi kaydıyla 7 nci maddenin
1 inci paragrafında ve bu maddenin 1 inci paragrafında bahsi geçen izin
verilecektir.
3. Bir mürettebat üyesinin
diğer Âkit Tarafın hudutları içerisinde kalışı kaza, hastalık veya ilgili
makamlarca yasal olarak kabul edilen herhangi bir sebepten dolayı uzarsa, bu
kalış ilgili makamlar tarafından yazılı bir kanıt sunulmak kaydıyla istenen
süre için uzatılacaktır.
4. Âkit Taraflar, yukarıda
sözü edilen gemi adamı kimlik belgesine sahip olan, ancak sakıncalı kabul
edilen kişilerin kendi ülkelerine girişlerini reddetme hakkını saklı tutarlar.
Madde 9
Denizdeki Kazalar
1. Âkit Taraflardan
herbirinin gemisi diğer Âkit Tarafın karasularında, içsularında veya
limanlarında deniz kazasına karışır veya herhangi bir tehlikeyle karşılaşırsa
diğer Âkit Taraf tehlike içindeki gemi, yolcu, mürettebat üyelerine ve yüke
gerekli bütün yardım ve ilgiyi gösterecek ve Âkit Tarafın ilgili makamlarına
kazayı gecikmeden bildirecektir. Bütün masraflar kazanın vuku bulduğu Âkit
Tarafın ulusal mevzuatına uygun olarak ödenecektir.
2. Kazaya uğrayan Âkit
Taraflardan birinin gemisindeki yükün, yüklendiği veya taşındığı üçüncü ülkeye
gidene kadar diğer Âkit Tarafın ülkesinde geçici olarak boşaltılmasına ve
depolanmasına ihtiyaç duyulduğu takdirde, sözkonusu Âkit Taraf bu işlevi
kolaylaştıracak ve yük bütün gümrük rüsum ücret ve vergilerden muaf tutulacaktır.
Madde 10
Adlî Kovuşturma
1. Âkit
Taraflardan herbirinin Gemi ve Mürettebat üyeleri diğer Âkit Tarafın
karasularında, içsularında ve limanlarında kaldıkları süre içerisinde, o Âkit
Tarafın ilgili mevzuatına uyacaklardır. Her Âkit Tarafın ilgili makamları,
diğer Âkit Taraf gemilerine her iki tarafı bağlayan uluslararası kurallarda ve
antlaşmalarda açıkça belirtilen haller dışında adli kovuşturma uygulamayacak
veya içişlerine müdahale etmeyecektir.
2. Âkit Taraflardan birinin
gemisinin mürettebatından bir üye diğer Âkit Tarafın karasularında gemide suç
işlerse, geminin bulunduğu Âkit Tarafın ilgili makamları aşağıdaki durumlar
hariç olmak üzere gemi kaptanının veya bayrak devletinin yetkili diplomatı veya
konsolosluk memurunun rızası olmaksızın bu kişi hakkında adli kovuşturma
yapmayacaklardır :
a. Suçun sonuçları geminin
bulunduğu ülkeyi etkiliyorsa;
b. Karasularındaki düzene
veya o ülkenin barışına zarar veren türden bir suç ise;
c. O ülkenin kanunlarına göre
suç ciddi bir suç ise;
d. Suç o geminin mürettebat
üyesi olmayan bir kişiye karşı işlenmişse;
e. Suç kovuşturmasının
kanunen yasak olan uyuşturucu ve psikotrop maddelerin trafiği ile ilgili olması
halinde.
3. Bu maddenin 2 nci
paragrafı hükümleri her iki Âkit Tarafın ulusal mevzuatı uyarınca içsuyollarını
terketmesini müteakip karasularında seyreden yabancı bir gemide tutuklama veya
soruşturma amacıyla önlemler alma hakkını etkilemez.
Madde 11
Deniz Taşımacılığının ve Bilgi Değişiminin Geliştirilmesi
Âkit Taraflar :
a. Karşılıklı yarar anlayışıyla ve bu alandaki her türlü zorluğun
ortadan kaldırılması amacıyla deniz taşımacılığının gelişmesine katkıda
bulunacak;
b. Gemicilik alanında ortak
girişimlerde bulunulması ve aynı zamanda teknoloji ve bilgi değişimini
kolaylaştıracak;
c. Her iki Âkit Taraf şirketlerinin
etkin toplu ulaşım hizmetleri (çok yönlü ulaşım hizmetleri) alanında ortak
yatırım yapma serbestisine sahip olmasına;
d. Her iki Âkit Taraf, Âkit
Tarafların şirketleri tarafından uluslararası deniz ulaşım hizmetleri sağlamak
için, gemi hareketlerini içeren türler arası faaliyetler dahil, üstlenilen
faaliyetlerde, diğer Âkit Taraf şirketlerinin, kendi ülkesinde diğer herhangi
üçüncü ülke şirketlerine tanınandan daha az avantajlı olmamak üzere, kuruluş ve
işletme şartları altında ticari varlıklarına izin verecektir.
Madde 12
Vergilendirme
1. Âkit Taraflardan herhangi
birine ait gemi donatanı veya gemiyi kiralayanın uluslararası deniz
taşımacılığından sağladığı gelir ve kâr, sadece kendi ülkesinde vergilendirmeye
tabi tutulacaktır.
2. 1 inci paragrafın
hükümleri bir havuza iştirakten, ortak veya uluslararası faaliyet gösteren
işletmelerden elde edilecek gelir ve kârlara da uygulanacaktır.
3. Âkit Taraflardan herhangi
birinin donatanı uluslararası deniz taşımacılığında işlettiği gemisini veya
taşınabilir menkulunu bir başkasına devrettiğinde, bundan doğan kazancı sadece
o Âkit Tarafın ülkesinde vergilendirilecektir.
4. Âkit
Taraflardan herhangi birinin müteşebbisi tarafından uluslararası deniz
taşımacılığında işletilen ve taşınabilir menkuller ile ilgili gemilerine ait
sermaye sadece o Âkit Tarafın ülkesinde vergilendirilecektir.
Madde 13
Gelirlerin Transferi
1. Âkit Taraflar karşılıklı
olarak diğer Âkit Tarafların şirketlerine, bu şirketler kredi verenlere karşı
yükümlülüklerini yerine getirdikten sonra, yatırımlarını ve onların
getirilerini şirket tarafından tayin edilen bir ülkeden veya ülkeye karşılıklı
olarak konvertibl döviz halinde transfer hakkı tanıyacaktır.
2. Âkit Taraflar bu maddenin
1 inci paragrafında belirtilen transferlerin düzenli ve akıcı bir şekilde
yapılması olasılığını sağlayacaktır. Bu transferlere banka masrafları dışında
ücret uygulanmayacaktır.
Madde 14
Ortak Komite
1. İşbu Anlaşmanın
uygulanması ve yorumlanması ile ilgili tüm hususlar;
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti
adına, Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı tarafından;
Letonya Cumhuriyeti Hükümeti
adına, Letonya Cumhuriyeti Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı tarafından
düzenlenecektir.
2. Âkit Taraflar bu maddenin
1 inci Paragrafında belirtilen amaçlarla bir Ortak Komite kuracaklardır.
3. Ortak Komite, Âkit
Taraflardan birinin teklifi üzerine ve bu teklifin diğer Âkit Tarafa
iletilmesinden en geç 3 ay sonra toplanacak ve Âkit Tarafların denizcilik
sektörü temsilcilerini de bu toplantılardan herhangi birine davet edebilecek
yetkili makamlarının temsilcilerinden oluşacaktır. Toplantının yeri ve Ortak
Komitenin işleyişi Âkit Tarafların yetkili makamlarının anlaşmaları sonucu
belirlenecektir.
4. Ortak Komite, Komite'ye
sunulan münferit konuları tartışmak ve uygun tavsiyelerde bulunmak üzere
Çalışma Grupları tesis edebilir.
Madde 15
Uluslararası Anlaşmalar
İşbu Anlaşmanın hiçbir hükmü
Âkit Taraflarca sonuçlandırılan diğer Uluslararası Anlaşmalardan doğan hak ve
yükümlülüklerine halel getirmeyecektir.
Madde 16
İhtilafların Çözümü
İşbu Anlaşmanın
uygulanmasından veya yorumlanmasından ortaya çıkabilecek anlaşmazlık ve
ihtilaflar Ortak Komite tarafından çözümlenecektir. Ortak Komite her iki
tarafça kabul edilecek bir çözüme ulaşamadığı takdirde, ihtilaflı konu
diplomatik kanallardan çözülecektir.
Madde 17
Anlaşmanın Yürürlüğe Girişi
1. İşbu Anlaşma Âkit
Tarafların ulusal mevzuatlarına göre onaylanacak veya kabul edilecektir.
2. İşbu Anlaşma aksi kabul
edilmedikçe Âkit Tarafların onay belgelerini diplomatik kanallardan
birbirlerine iletmelerinden sonra yürürlüğe girecektir.
3. İşbu Anlaşma Âkit
Tarafların ortak mutabakatı ile değiştirilebilecek ve yapılan değişiklikler
İşbu Anlaşmanın ayrılmaz parçası olarak kabul edilecektir.
Madde 18
Anlaşmanın Feshi
İşbu Anlaşma süresiz olarak
yürürlükte kalacaktır, ancak Âkit Taraflardan her biri İşbu Anlaşmayı diğer
Âkit Tarafa diplomatik kanallardan yazılı bildirimde bulunmak suretiyle fesh
edebilir. İşbu Anlaşmanın feshi yazılı bildirimin diğer Âkit Tarafça alındığı
tarihten altı ay sonra geçerlilik kazanacaktır.
Bu inançla, Hükümetleri
tarafından tam yetkili kılınan aşağıda imzaları bulunan temsilciler işbu
Anlaşmayı imzalamışlardır.
Bu Anlaşma, Türkçe, Letonca
ve İngilizce dillerinde üç metin aynı derecede geçerli olmak üzere ikişer nüsha
olarak düzenlenmiştir. Yorumlanmadan olabilecek herhangi bir ihtilafta
İngilizce metin geçerli olacaktır.
Riga'da 4 Haziran 1997
tarihinde imzalanmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Letonya
Cumhuriyeti
Hükümeti Adına Hükümeti
Adına
(İmza) (İmza)