ESKİ
YUGOSLAVYA’DA İŞLENEN BAZI SUÇLARIN
KOVUŞTURULMASI
HAKKINDA KANUN
Kanun No. 4912 |
|
Kabul Tarihi : 26.6.2003 |
Amaç
MADDE 1. - Bu Kanunun amacı, eski Yugoslavya Ülkesinde
1.1.1991 tarihinden bu yana işlenen ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin
827 (1993) sayılı Kararına ekli Statüde belirtilen suçları kovuşturmak için
kurulan Uluslararası Mahkemenin yetkisine giren konularda Türk adlî
makamlarının yetkilerini ve Uluslararası Mahkeme ile işbirliğini düzenlemektir.
MADDE 2. - Bu Kanunda geçen;
a) 827 (1993) sayılı Karar :
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin aldığı 25.5.1993 tarihli ve 827 (1993)
sayılı Kararı,
b) Uluslararası Mahkeme : Eski
Yugoslavya Ülkesinde 1.1.1991 tarihinden itibaren uluslararası insancıl hukukun
ağır ihlallerinden sorumlu suç faillerini yargılamak için 827 (1993) sayılı
Karar ile kurulan Uluslararası Mahkemeyi,
c) Statü : Uluslararası
Mahkemenin çalışması ile ilgili temel usul ve esasları düzenleyen ve 827 (1993)
sayılı Kararın ekini oluşturan Statüyü,
İfade eder.
Karşılıklı yetki
MADDE 3. - Uluslararası Mahkemenin yargı yetkisine giren
ve Statüde belirtilen bir suçu işleyen kimse, Türkiye'de bulunduğu takdirde,
Türk Ceza Kanunu ve ilgili mevzuat
uyarınca Türk mahkemelerinde yargılanır. Bu konuda Ankara mahkemeleri
yetkilidir. Ancak, Uluslararası Mahkemenin yetki yönünden ulusal yargıya
önceliği vardır.
MADDE 4. - Türkiye'de hakkında ceza kovuşturması başlamış bir kimseyle ilgili olarak, kovuşturmanın herhangi bir aşamasında Uluslararası Mahkeme, yargılama önceliğine dayanarak, kovuşturmanın nakli isteminde bulunduğu takdirde, bu talep Adalet Bakanlığınca istenen kişinin bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir. Cumhuriyet savcısı önce bu kişinin kimliğini saptar, hakkındaki isnadın Uluslararası Mahkemenin yetkisine dair olan suçlardan olup olmadığını tespit eder, sanığın sorgusunu yaparak, incelemelerinin sonucuna göre sanığı tutuklanması için Sulh Ceza Mahkemesine başvurur. Sulh Ceza Mahkemesince bu konuda gerekli karar verilir.
Dava görülmekte iken böyle bir
istem Adalet Bakanlığı tarafından iletildiğinde, mahkemece durma kararı
verildikten sonra sanığın Uluslararası Mahkemeye sevkine karar verilir. Kararın
infazı konusundaki işlemler Adalet Bakanlığınca yerine getirilir.
Nakil kararının verilebilmesi
için fiilin Uluslararası Mahkemenin yer ve zaman bakımından yetkisi içinde
olması şarttır. Bu kişi aleyhinde Türkiye'de, herhangi bir suçtan dolayı
kovuşturma yapılmakta olması, birinci ve ikinci fıkra hükümlerinin
uygulanmasını engellemez. Bu takdirde, Türkiye'de yargılanacak suçlar yönünden
kovuşturmanın yeniden başlamasına kadar zamanaşımı işlemez.
Kovuşturmanın nakli konusunda
verilen karar, Adalet Bakanlığı aracılığı ile Uluslararası Mahkemeye bildirilir
ve ilgili evrak da aynı yoldan gönderilir.
Yeniden yargılama yasağı
MADDE 5. - Uluslararası Mahkemede yargılanarak kesin
hükümle mahkûm olan veya beraat edenler hakkında aynı suçtan dolayı Türkiye'de
kovuşturma yapılamaz.
Türkiye'de yargılanarak, işledikleri iddia edilen fiiller hakkında Türk Ceza mevzuatının öngördüğü hükümlere göre kesin hükümle mahkûm edilen veya beraat eden yabancıları Uluslararası Mahkemenin yeniden yargılayabilmesi için Türk yargı mercileri tarafından gerekli karar verilir.
İşbirliği ve adlî yardım talepleri
MADDE 6. - Bu Kanun kapsamına giren suçlara ilişkin
olarak Uluslararası Mahkemenin Statüsü uyarınca yapılacak işbirliği ve adlî
yardım talepleri, bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca yetkili adlî
makamlar tarafından incelenir ve gerekli karar alınır.
MADDE 7. - Bu Kanun uyarınca verilen tutuklama kararları
hakkında, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 112 nci maddesi uygulanır.
MADDE 8. - Bu Kanun hükümleri dairesinde Uluslararası
Mahkeme tarafından yapılacak işbirliği ve adlî yardım talepleri ile tutuklama
ve nakil talepleri, Adalet Bakanlığı tarafından yetkili adlî mercie iletilir.
Adlî makamların karar ve işlemleri de aynı şekilde Adalet Bakanlığınca
Uluslararası Mahkemeye bildirilir.
Bilgi, belge ve delillerin devri
MADDE 9. - Bu Kanun kapsamına giren suçlarla ilgili
olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca elde edilen bilgi, belge ve deliller Adalet
Bakanlığı aracılığı ile Uluslararası Mahkemeye gönderilir.
Nakil giderleri
MADDE 10. - Uluslararası Mahkeme önüne çıkarılacak sanık,
tanık, bilirkişi ve suçtan zarar gören şahısların yol ve ikamet giderleri,
Statü uyarınca Uluslararası Mahkeme tarafından karşılanır.
Uluslararası Mahkeme kararının infazı
MADDE 11. - Uluslararası Mahkeme tarafından verilen
hükmün Türkiye'de infazının istenmesi halinde, Adalet Bakanlığının talebi
üzerine Ankara Ağır Ceza Mahkemesince karar verilir. Hükmün infazı hürriyeti
bağlayıcı cezanın yerine getirilmesini içerdiği takdirde, Statü gereğince yazılı
bildirimin yapılmış olması şarttır.
İnfaz kararının verilebilmesi
için Uluslararası Mahkeme kararının kesinleşmiş olması gerekir. Sanık hakkında
aynı suçtan dolayı Türk Mahkemesince verilip kesinleşmiş ve infaz edilmiş bir
kararın bulunması halinde, bu ceza Uluslararası Mahkemece verilen cezadan
mahsup edilir.
Kanun yolları
MADDE 12. - Bu Kanun hükümleri gereğince tutuklama ve
nakil ile ilgili kararlar aleyhine acele itiraz yoluna gidilebilir. Ağır Ceza
Mahkemesince 11 inci maddeye göre verilecek karara karşı temyiz yolu açıktır.
MADDE 13. - Uluslararası Mahkeme, hâkimler, savcı ve
savcılık personeli, yazı işleri müdürü ve kalem personeli Türkiye’de
Uluslararası Mahkeme Statüsünün 30 uncu maddesi hükümleri uyarınca dokunulmazlık,
ayrıcalık ve kolaylıklardan yararlanırlar.
MADDE 14. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer ve
Uluslararası Mahkemenin eski Yugoslavya Ülkesinde işlenen suçlarla ilgili
yargılama faaliyetlerinin sona ermesi ile yürürlükten kalkar.
MADDE 15. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.