TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE PERU CUMHURİYETİ ARASINDA YASADIŞI
YOLLARDAN TİCARETİ YAPILAN, İHRAÇ EDİLEN VEYA EL DEĞİŞTİREN
KÜLTÜREL, ARKEOLOJİK, SANATSAL VE TARİHÎ VARLIKLARIN
KORUNMASI, KONSERVASYONU, ELE GEÇİRİLMESİ VE
İADESİNE İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ
UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN
|
Kanun No. 5139 |
|
Kabul Tarihi : 21.4.2004 |
MADDE 1. - 6 Şubat 2003 tarihinde Viyana’da imzalanan
“Türkiye Cumhuriyeti ile Peru Cumhuriyeti Arasında Yasadışı Yollardan Ticareti
Yapılan, İhraç Edilen veya El Değiştiren Kültürel, Arkeolojik, Sanatsal ve
Tarihî Varlıkların Korunması, Konservasyonu, Ele
Geçirilmesi ve İadesine İlişkin Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
İLE
PERU
CUMHURİYETİ
ARASINDA
YASADIŞI
YOLLARDAN TİCARETİ YAPILAN, İHRAÇ EDİLEN
VEYA
EL DEĞİŞTİREN
KÜLTÜREL, ARKEOLOJİK, SANATSAL VE TARİHİ
VARLIKLARIN
KORUNMASI, KONSERVASYONU, ELE GEÇİRİLMESİ
VE
İADESİNE
İLİŞKİN ANLAŞMA
Aşağıda "Taraflar" olarak anılacak
olan Türkiye Cumhuriyeti ile Peru Cumhuriyeti;
Kültür miraslarının parçası olarak kabul
edilen varlıkların çalınmasının ve yasadışı olarak ihracının gerek bu
varlıklara, özellikle de arkeolojik ve benzeri alanların ve diğer tarihi ve
kültürel değer taşıyan alanların yağmalanması suretiyle, ülkelerine verdiği
ciddi zararın bilincinde olarak,
Kültür Varlıklarının Yasadışı İthal, İhraç ve
Mülkiyet Transferinin Önlenmesi ve Yasaklanması için Alınacak Tedbirlerle
ilgili 1970 UNESCO Sözleşmesi ve Dünya, Kültür ve Doğal Mirasının Korunmasına
ilişkin 1972 UNESCO Sözleşmesinde öngörülen ilke ve düzenlemeler uyarınca
kültür miraslarının korunması ve konservasyonunun
başat önemini kabul ederek,
Taraflar arasında çalınan, yasadışı yollardan
ihraç, ithal edilen veya el değiştiren kültürel varlıkların iadesinde
işbirliğinin, her iki tarafın kendilerine ait kültür varlıklarının gerçek
sahibi olması hakkının korunması ve tanınması için etkili bir yol oluşturduğuna
inanarak,
Çalınmaları veya yasadışı yollardan yurtdışına
ihraç edilmeleri halinde bu varlıkların iadesi için olduğu kadar, korunması ve konservasyonu konusunda ortak kurallar oluşturmak
isteğiyle,
Her ülkenin kültür varlığının ayırt edici ve
eşsiz özelliğinden dolayı ticarete konu olmaması gereğini kabul ederek,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:
Madde 1
Taraflar, çalınan, yasadışı yollardan ticareti
yapılan, ihraç edilen veya el değiştiren arkeolojik, sanatsal, tarihi ve
kültürel varlıkların kendi topraklarına girişini yasaklamayı ve engellemeyi
taahhüt ederler.
Madde 2
Bu Anlaşmanın amacı uyarınca "kültürel,
arkeolojik, sanatsal ve tarihi varlıklar" terimi aşağıdaki şekilde
anlaşılacaktır:
(a) mimari nesneler, heykeller, seramik
eserler, metal nesneler, kumaşlar ve diğer insan yaratısı eserler veya
parçalarını da kapsamına alan ve taraflarca eski eser olarak sınıflandırılan
nesne ve araçlar,
(b) hayvanlara, bitkilere, minerallere ve
anatomiye ait nadide koleksiyonlar ve numuneler, sınıflandırılmış veya sınıflandırılmamış
paleontolojik döneme ait nesneler,
(c) her iki ülkenin farklı kültür, hanedan ve
tarihi dönemlerine ait dini ya da din dışı sanat
ürünleri veya bunların parçaları,
(d) bilim ve teknoloji tarihine ve askeri ve
sosyal tarihe, ulusal liderlerin, düşünürlerin, bilim adamlarının ve
sanatçıların hayatlarına, ulusal önem taşıyan olaylara ait olanlar da dahil
olmak üzere tarihe ilişkin varlıklar,
(e) arkeolojik kazılarda çıkarılanlar (resmi
ve yasadışı kazılar da dahil olmak üzere) veya arkeolojik keşifler,
(f) tahrip olmuş sanatsal veya tarihi anıtlar
veya arkeolojik mekanların unsurları,
(g) merkezi idare, eyalet veya belediye
idareleri ya da eşdeğer kuruluşların arşivlerindeki
onlara veya her iki hükümetin temsile yetkili olduğu dini kuruluşlara ait tarafların
yasaları uyarınca korunan veya elli yıldan eski resmi belgeler,
(h) yüz yıldan daha eski olan bozuk paralar,
yazıtlar, oyma mühürler gibi eski eserler,
(i) herhangi bir materyal üstüne tamamen elle
ve herhangi bir malzemeyle yapılan resimler, tablolar, çizimler, herhangi bir
malzemeden yapılmış heykel sanatının özgün eserleri, özgün kabartma, baskı ve
taşbaskılar ile herhangi bir malzemeden özgün sanatsal düzenleme ve montajlar
gibi sanat değeri olan eserler,
(j) tek tek veya bir
koleksiyonun parçası olarak nadide el yazmaları, XVI. yüzyıl başlarından önceki
dönemden kalma matbaa baskısı kitaplar, eski kitaplar, özellikle tarihi,
sanatsal, bilimsel ve edebi değeri olan belge ve yayınlar,
(k) tek tek veya
koleksiyonlar halinde posta pulları, damga pulları ve benzeri pullar,
(1) ses, fotoğrafik
ve sinematografik arşivler de dahil olmak üzere arşivler,
(m) yüzyıldan eski, tarihi ve kültürel değeri
olan müzik aletleri de dahil olmak üzere mobilya birimleri, iş aletleri ve
gereçler,
(n) yok olma tehlikesi içindeki Amazon
bölgesindeki etnik gruplara ait olanlar da dahil olmak üzere sınıflandırılmış ya da sınıflandırılmamış etnolojik değeri olan nesneler,
(o) sualtından çıkarılan kültür mirası,
Aynı şekilde, her iki tarafın özel
niteliklerinden dolayı bu maddeye dahil edilmesini gerekli gördüğü özel
mülkiyetteki kültür varlıkları ve belgeler. Bunların ilgili kültür makamları
tarafından tescil edilmiş ve sınıflandırılmış olmaları gerekmektedir.
Madde 3
Taraflardan birinin acil talebi üzerine, diğer
taraf yürürlükteki ulusal yasalara ve uluslararası anlaşmalara göre istekte
bulunan tarafın topraklarından çalınan, yasadışı yollardan ihraç edilen veya el
değiştiren herhangi bir kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlığı ele
geçirip, iadesine ilişkin gerekli hukuki adımları atacaktır.
Kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel
varlıkların ele geçirilmesi ve iadesine ilişkin talepler diplomatik yollardan
resmiyet kazanacaktır.
Yukarıda belirtilen varlıkların ele
geçirilmesi ve iadesine ilişkin masraflar talepte bulunan tarafça
karşılanacaktır.
Madde 4
Kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel
varlıkların çalındığına dair ve bahsedilen varlıkların uluslararası düzeyde
ticarete konu olması ihtimali olduğuna inanılıyorsa uygulanan yöntem hakkında
her bir taraf diğerine bildirimde bulunacaktır.
Bu amaçla ve bu gibi amaçlarla yürütülen polis
soruşturmasına dayanılarak, hırsızlık, satış, yasadışı yollardan ithal ve ihraç
ve/veya benzeri suç teşkil eden davranışlarda bulunmuş kişilerle varlıkların
teşhisinin sağlanması için, ayrıca suçlular tarafından uygulanan yöntemin
belirlenmesi bakımından mümkün olan tüm tamamlayıcı bilgiler diğer tarafa
sunulacaktır.
Aynı şekilde, Taraflar, çalınmış veya yasadışı
yollardan kaçırılmış kültür varlıklarının teşhis sürecinin ve koruyucu
önlemlerin uygulanmasını kolaylaştırmak için mümkün olan tüm bilgileri
birbirlerinin gümrük yetkilileri, liman, havaalanı ve sınır güvenlik güçleri
ile paylaşacaklar; kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlıkların
yasadışı dolaşımına karşı uygun koruma önlemlerini ve zecri tedbirleri
alacaklar ve bu gibi durumlarda işbirliği yapacaklardır.
Madde 5
Taraflar, bu anlaşmanın uygulanması suretiyle
iade edilen kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlıkları gümrük
vergisi ve diğer vergilerden muaf tutacaklardır.
Madde 6
Bu anlaşma, Taraflardan birinin önerisi
üzerine Taraflar arasında varılacak mutabakata göre değiştirilebilir.
Değişiklikler karşılıklı diplomatik bildirimlerin değişimi ya
da tarafların üzerinde anlaşacağı başka bir yöntemle resmiyet kazanır.
Madde 7
Bu anlaşma onay belgelerinin teati
edilmesinden itibaren yürürlüğe girer ve Taraflardan biri diğerine bir sene
öncesinden anlaşmayı sona erdirme niyetini bildirmediği sürece yürürlükte
kalır.
Bu anlaşma Viyana'da, 2003 yılının Şubat
ayının altıncı gününde Türkçe, İspanyolca ve İngilizce dillerinde, her metin
aynı derecede özgün olmak üzere, iki nüsha olarak düzenlenmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Peru
Cumhuriyeti Hükümeti
Adına Adına
A. Mithat BALKAN Javier PAULINICH
Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi Peru
Cumhuriyeti Büyükelçisi