Dönem : 22 Yasama Yılı : 1
T.B.M.M. (S. Sayısı : 255)
Artvin Milletvekili Orhan Yıldız ve 3 Milletvekilinin;
Avukatlık Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin
Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu (2/169)
Not : Teklif Başkanlıkça; Plan ve Bütçe ile Adalet
komisyonlarına havale edilmiştir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Avukatlık Kanununda
Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifimiz, gerekçesi ile birlikte
ilişikte sunulmuştur.
Gereğini arz ederiz.
Saygılarımızla.
|
Orhan Yıldız |
Talat Karapınar |
|
|
|
Artvin |
Ankara |
|
|
Mehmet Yılmazcan |
Faruk Çelik |
|
|
Kahramanmaraş |
Bursa |
GENEL GEREKÇE
Avukatlık bir kamu
hizmetidir. Avukatlar bu görevlerini yerine getirirken büyük güçlüklerle
karşılaşmaktadırlar. Serbest çalışan avukatlar ekonomik sıkıntıları sebebiyle
sağlık ve yaşlılık sigortlarını yaptıramamaktadırlar. Bu sebeple sayıları 53
000’i bulan avukatların büyük çoğunluğunun sağlık hizmetleri başta olmak üzere
sosyal güvenlikleri yoktur. Avukatları sosyal güvenliğe kavuşturmak için
vekâletname suretlerine yapıştırılacak pulların değeri, 2.7.1964 tarihli ve 492
sayılı Harçlar Kanununun yargı harçları bölümünde yer alan vekâletname
örnekleri için kullanılan harç tarifesinin yüzde otuz fazlası miktarında
artırılmaktadır.
Toplanan bu paraların
yarısı münhasıran avukatların sosyal güvenliği için sarf edilmesi
öngörülmektedir. Bunun için Türkiye Barolar Birliği nezdinde “Sosyal Yardım ve
Dayanışma Fonu” kurulmaktadır.
Toplumumuzun sosyal
ve kültürel yapısı gereği müvekkil ile avukat arasında yazılı ücret sözleşmesi
yapılamamaktadır. Büyük emekler ve uğraşılar sonunda davayı kazanan avukata
vekâlet ücreti ödenememektedir. Bu mağduriyetin giderilmesi için Avukatlık
Kanununun 164 üncü maddesinde daha önce yapılan değişiklik hakem kurulları
tarafından uygulanamamaktadır. Hakem kurullarında oluşan tereddüdü gidermek ve
hiçbir yoruma mahâl verilmeyecek derecede bu konu açıklığa kavuşturulmaktadır.
Ankara, İstanbul,
İzmir gibi büyük şehirlerde vekâlet ücretinden doğan ihtilâflar çok fazla
olduğundan adedi bir olan mevcut hakem kurulu yeterli olmadığından dava
dosyaları ele alınamamaktadır. Bu sebeple ihtiyaç duyulan yerlerde birden fazla
hakem kurulu oluşturulması öngörülmektedir.
Bu teklif, kamu
hizmeti gören avukatların huzurunu ve sosyal güvenliğini sağlamak amcıyla
hazırlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. - Madde ile
avukat ruhsatnameleri ve kimliklerinin bastırılması ve imzalanmasındaki fiilî
durum yasal çerçeveye kavuşturulmakta ve avukat kimliklerinin tüm resmî ve özel
kuruluşlar tarafından resmî kimlik olarak kabul edileceği hususuna açıklık
getirilmektedir.
Madde 2. - Sosyal
Yardım ve Dayanışma Fonuna gelir sağlamak amacıyla Türkiye Barolar Birliğince
bastırılacak pulların değeri artırılmaktadır.
Madde 3. - Türkiye
Barolar Birliği nezdinde sosyal güvenlik, sosyal dayanışma ve yardım
hizmetlerinde kullanılmak üzere kurulan Fonun gelirleri, harcama ve denetim
usulleri düzenlenmektedir.
Madde 4. - Avukatlık
ücretine ilişkin olarak ücretin kararlaştırılmamış olduğu veya taraflar
arasında yazılı ücret sözleşmesinin bulunmadığı yahut ücret sözleşmesinin
belirgin olmadığı veya tartışmalı olduğu veya ücret sözleşmesinin ücrete
ilişkin hükmünün geçersiz sayıldığı hallere açıklık getirilmekte, ayrıca değeri
para ile ölçülebilen dava ve işlere ilişkin olarak avukatlık ücretinin
belirlenmesindeki oranlar yeniden düzenlenmiştir.
Madde 5. - Birden
fazla hakem kurulu oluşturulmasına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.
Madde 6. - Bu kanunla
yapılan değişikliklerin Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kesin hükme
bağlanmamış olan bütün ihtilâflarda uygulanacağı belirtilmektedir.
Madde 7. - Yürürlüğe
ilişkin olup Kanunun 2 nci ve 3 üncü maddelerinin yürürlük tarihi 1.1.2004
olarak ayrıca belirtilmektedir.
Madde 8. - Yürütmeye
ilişkindir.
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
|
|
|
|
Adalet Komisyonu |
25.7.2003 |
|
|
Esas No. : 2/169 |
|
Karar No. : 37
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlığınızca 18.7.2003 tarihinde
tali komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna, esas komisyon olarak da
Komisyonumuza havale edilmiş olan "Artvin Milletvekili Orhan Yıldız ve 3
Milletvekilinin; Avukatlık Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun
Teklifi (2/169)", Komisyonumuzun 24.7.2003 tarihli 28 inci toplantısında
Adalet ve Maliye Bakanlıkları ile Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı
temsilcilerinin ve teklif sahiplerinin de katılmalarıyla incelenip görüşülmüş,
gerekçesi uygun görülerek maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir.
Teklifin 1 inci maddesi aynen kabul
edilmiştir.
Teklifin çerçeve 2 nci maddesiyle
değiştirilmesi öngörülen Avukatlık Kanununun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasının
üçüncü cümlesinde yer alan "yüzde otuz" ibaresi az bulunarak
"yüzde elli"ye çıkarılmıştır.
Teklifinin 3 üncü maddesi aynen kabul
edilmiştir.
Avukatlık Kanununun 115 inci
maddesinin birinci fıkrasına seçimli genel kurul toplantılarının Ankara'da
yapılacağına ilişkin bir cümle ilave etmek amacıyla Teklife çerçeve 4 üncü
madde ilave edilmiştir.
Teklifin çerçeve 4 üncü maddesiyle
değiştirilmesi öngörülen Avukatlık Kanununun 164 üncü maddesinin dördüncü
fıkrasının üçüncü cümlesinde yer alan "yüzde onbeşi ile yüzde
yirmibeşi" ibaresi "yüzde onu ile yüzde yirmisi"olarak değiştirilmiş
ve 5 inci madde olarak kabul edilmiştir.
Teklifin 5 inci maddesi 6 ncı, 6 ncı
maddesi 7 nci, 7 nci maddesi 8 inci, 8 inci maddesi 9 uncu madde olarak aynen
kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına
sunulmak üzere saygı ile arz olunur.
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
|
Köksal Toptan |
Halil Özyolcu |
Ramazan Can |
|
|
Zonguldak |
Ağrı |
Kırıkkale |
|
|
|
(Toplantıya katılmadı) |
|
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Hasan Kara |
Mehmet Ziya Yergök |
Feridun Fikret
Baloğlu |
|
|
Kilis |
Adana |
Antalya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Orhan Yıldız |
Semiha Öyüş |
Feridun Ayvazoğlu |
|
|
Artvin |
Aydın |
Çorum |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Muzaffer Külcü |
Mahmut Durdu |
Esat Canan |
|
|
Çorum |
Gaziantep |
Hakkâri |
|
|
|
|
(Toplantıya katılmadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Recep Özel |
Ahmet Güryüz Ketenci |
Mehmet Yılmazcan |
|
|
Isparta |
İstanbul |
Kahramanmaraş |
|
|
|
(Toplantıya katılmadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hakkı Köylü |
Harun Tüfekçi |
Kerim Özkul |
|
|
Kastamonu |
Konya |
Konya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Muharrem Kılıç |
İsmail Bilen |
Orhan Eraslan |
|
|
Malatya |
Manisa |
Niğde |
|
|
(Toplantıya katılmadı) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ömer Kulaksız |
Mehmet Nuri Saygun |
Bekir Bozdağ |
|
|
Sivas |
Tekirdağ |
Yozgat |
|
|
(Toplantıya katılmadı) |
(Toplantıya katılmadı) |
|
ARTVİN
MİLLETVEKİLİ ORHAN YILDIZ VE 3 MİLLETVEKİLİNİN TEKLİFİ
AVUKATLIK KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ
MADDE 1. - 19.3.1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık
Kanununun 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
:
“Ruhsatnameler ve avukat kimlikleri Türkiye Barolar
Birliği tarafından tek tip olarak bastırılır ve düzenlenir. 8 inci maddenin
dördüncü fıkrasında belirtilen şekilde Türkiye Barolar Birliği Yönetim
Kurulunca uygun bulma kararı verildiğinde ruhsatnameler Birlik Başkanı ve
ilgili Baro Başkanı tarafından imzalanır. Avukat kimlikleri, tüm resmî ve özel
kuruluşlar tarafından kabul edilecek resmî kimlik hükmündedir.”
MADDE2.- Avukatlık Kanununun 27 nci maddesinin ikinci
fıkrasının üçüncü cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Yapıştırılacak pulun değeri; 2.7.1964 tarihli ve 492
sayılı Harçlar Kanununun Yargı Harçları bölümünde yer alan vekaletname
örnekleri için kullanılan harç tarifesinin yüzde otuz fazlası kadarıdır.”
MADDE3. - Avukatlık Kanununun 27 nci maddesinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki 27/A maddesi eklenmiştir.
“Sosyal yardım ve dayanışma fonu
MADDE27/A. - Türkiye Barolar Birliği nezdinde sosyal
güvenlik, sosyal yardım ve dayanışma hizmetlerinde kullanılmak üzere kaynağı bu
Kanunun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasında gösterilen gelirlerin yarısı olan
“Sosyal Yardım ve Dayanışma Fonu” kurulmuştur.
Bu fondan yapılacak harcamaların esas ve usulleri ile
diğer hususlar Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca hazırlanacak ve Adalet
Bakanlığınca onaylanacak yönetmelikte gösterilir.
Fon gelirleri ile harcamaları her yıl Adalet Bakanlığı
tarafından Ek 4 üncü maddedeki esas ve usullere göre denetlenir.”
MADDE4. - Avukatlık Kanununun 164 üncü maddesinin
dördüncü fıkrasının üçüncü ve dördüncü cümleleri aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Avukatlık ücretinin kararlaştırılmamış olduğu veya
taraflar arasında yazılı ücret sözleşmesinin bulunmadığı yahut ücret
sözleşmesinin belirgin olmadığı veya tartışmalı olduğu veya ücret sözleşmesinin
ücrete ilişkin hükmünün geçersiz sayıldığı hallerde; değeri para ile
ölçülebilen dava ve işlerde asgari ücret tarifelerinin altında olmamak
koşuluyla ücret itirazlarını incelemeye yetkili merci tarafından davanın
kazanılan bölümü için avukatın emeğine göre ilamın kesinleştiği tarihteki
müddeabihin değerinin yüzde on beşi ile yüzde yirmi beşi arasındaki bir miktar
avukatlık ücreti olarak belirlenir. Değeri para ile ölçülemeyen dava ve işlerde
ise avukatlık asgarî ücret tarifesi uygulanır.”
MADDE5. - Avukatlık Kanununun 167 nci maddesinin birinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Gerektiğinde Adalet Bakanlığının olumlu görüşü
alınarak, baro yönetim kurulunca bir yerde birden fazla hakem kurulu
oluşturulabilir. Bu durumda hakem kurulları numaralandırılır.”
MADDE6. - Avukatlık Kanununa aşağıdaki geçici madde
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE21. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte,
kesin hükme bağlanmamış bütün ihtilaflarda bu Kanunun değişik hükümleri
uygulanır.”
MADDE7. - Bu Kanunun 2 nci ve 3 üncü maddeleri 1.1.2004
tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE8. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
ADALET
KOMİSYONUNUN
KABUL
ETTİĞİ METİN
AVUKATLIK
KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ
MADDE 1. - Teklifin 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2. - Avukatlık Kanununun 27 nci maddesinin ikinci
fıkrasının üçüncü cümlesi aşağıdaki değiştirilmiştir.
"Yapıştırılacak pulun değeri; 2.7.1964 tarihli ve
492 sayılı Harçlar Kanununun Yargı Harçları bölümünde yer alan vekaletname
örnekleri için kullanılan harç tarifesinin yüzde elli fazlası kadarıdır."
MADDE 3. - Teklifin 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen
kabul edilmiştir.
MADDE 4. - Avukatlık Kanununun 115 inci maddesinin
birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
"Ancak, seçimli genel kurul toplantıları Ankara'da
yapılır."
MADDE 5. - Avukatlık Kanununun 164 üncü maddesinin
dördüncü fıkrasının üçüncü ve dördüncü cümleleri aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Avukatlık ücretinin kararlaştırılmamış olduğu veya
taraflar arasında yazılı ücret sözleşmesinin bulunmadığı yahut ücret
sözleşmesinin belirgin olmadığı veya tartışmalı olduğu veya ücret sözleşmesinin
ücrete ilişkin hükmünün geçersiz sayıldığı hallerde; değeri para ile
ölçülebilen dava ve işlerde asgari ücret tarifelerinin altında olmamak
koşuluyla ücret itirazlarını incelemeye yetkili merci tarafından davanın
kazanılan bölümü için avukatın emeğine göre ilamın kesinleştiği tarihteki
müddeabihin değerinin yüzde onu ile yüzde yirmisi arasındaki bir miktar
avukatlık ücreti olarak belirlenir. Değeri para ile ölçülemeyen dava ve işlerde
ise avukatlık asgari ücret tarifesi uygulanır."
MADDE 6. - Teklifin 5 inci maddesi 6 ncı madde olarak
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 7. - Teklifin 6 ncı maddesi 7 nci madde olarak
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 8. - Teklifin 7 nci maddesi 8 inci madde olarak
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 9. - Teklifin 8 inci maddesi 9 uncu madde olarak
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.