Dönem
: 22 Yasama Yılı : 1
T.B.M.M. (S. Sayısı : 111)
Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekilleri Ankara
Milletvekili Salih Kapusuz, Ordu Milletvekili Eyüp Fatsa ile Bursa Milletvekili
Faruk Çelik ve 26 Milletvekilinin; Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu
Kanunu Teklifi ve Anayasa
Komisyonu
Raporu (2/102)
Not : Teklif
Başkanlıkça; Dışişleri ve Anayasa Komisyonlarına havale edilmiştir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu Kanunu Teklifi
ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur. Gereğini arz ederiz.
Saygılarımızla.
|
|
Salih Kapusuz |
Eyüp Fatsa |
Faruk Çelik |
|
|
Ankara |
Ordu |
Bursa |
|
|
Öner Gülyeşil |
Öner Ergenç |
Süleyman Gündüz |
|
|
Siirt |
Siirt |
Sakarya |
|
|
Ziyaettin Yağcı |
İlyas Arslan |
Zülfü Demirbağ |
|
|
Adana |
Yozgat |
Elazığ |
|
|
Ahmet Çağlayan |
Afif Demirkıran |
Feyzi Berdibek |
|
|
Uşak |
Batman |
Bingöl |
|
|
Selami Uzun |
Kerim Özkul |
Muharrem Candan |
|
|
Sivas |
Konya |
Konya |
|
|
Hasan Angı |
Orhan Erdem |
Burhan Kılıç |
|
|
Konya |
Konya |
Antalya |
|
|
Osman Seyfi |
Orhan Taş |
Temel Yılmaz |
|
|
Nevşehir |
Sivas |
Gümüşhane |
|
|
Fetani Battal |
Fazlı Erdoğan |
Niyazi Özcan |
|
|
Bayburt |
Zonguldak |
Kayseri |
|
|
Adem Baştürk |
Mustafa Duru |
Mustafa Elitaş |
|
|
Kayseri |
Kayseri |
Kayseri |
|
|
Ahmet İnal |
|
Selahattin Dağ |
|
|
Batman |
|
Mardin |
GEREKÇE
10-11 Aralık 1999 tarihinde, Helsinki’de yapılan Avrupa
Konseyi Zirve Toplantısı Türkiye-Avrupa Birliği (AB) ilişkileri açısından bir
dönüm noktası olmuştur. Bu zirve kararıyla, istikrarsız bir çizgide geçen 40
yıllık bir bekleme sürecinin sonunda nihayet, Türkiye’ye resmî olarak aday ülke
statüsü tanınmış ve dolayısıyla taraflar arasındaki ilişkinin tam üyelik
hedefine odaklanmasına imkân sağlanmıştır. Türkiye’nin Kopenhag Zirvesi’nde
belirlenmiş olan siyasî kriterlere uyumu sağlamadan katılım müzakerelerinin
başlamayacağının vurgulandığı Zirve kararları uyarınca Türkiye, mevcut malî
kaynakları genişleme perspektifi içerisinde tek bir çerçeve altında toplayan
katılım öncesi stratejisine diğer adaylarla eşit statüde dahil edilmiştir.
Türkiye’ye adaylık statüsünün verilmesi ve aday ülkeler
için katılıma yönelik olarak belirlenmiş çerçeve, Türkiye’nin de Avrupa Birliği
adaylığı yönündeki uyum çalışmalarını yeni bir boyutta ve genişletilmiş bir
perspektifle yeniden yapılandırması zorunluluğunu beraberinde getirmiştir.
Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinde Helsinki
Zirvesi’nde ülkemizin Avrupa Birliğine adaylığının resmen ilân edilmesinin
ardından yaşanan önemli bir aşamayı, Avrupa Birliği Komisyonu tarafından, diğer
aday ülkeler için yapıldığı şekilde, Türkiye için de “Katılım Ortaklığı
Belgesi” nin hazırlanması oluşturmuştur. Diğer yandan, Katılım Ortaklığı
Belgesinin yasal çerçevesini oluşturacak ve Türkiye’ye yapılacak hibe
yardımların kullanımını kolaylaştıracak olan Çerçeve Yönetmelik 26 Şubat 2001
tarihindeki Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları düzeyinde yapılan Genel İşler
Konseyi toplantısında, Katılım Ortaklığı Belgesinde yeralan önceliklerin hayata
geçirilmesi konusundaki program ve takvimimizi içeren Ulusal Program ise, 19
Mart 2001 tarihinde Hükümetimiz tarafından onaylanmıştır.
Ulusal Program, Katılım Ortaklığı Belgesinde yer alan
kısa ve orta vadeli önceliklere geniş bir şekilde cevap vermektedir. Programın
hayata geçirilmesiyle, katılım kriterlerinden kaynaklanan mükellefiyetlerin
yerine getirilmesi ile tam üyelik sürecinde ülkemiz önemli mesafe kazanacaktır.
12-13 Aralık 2002 tarihlerinde AB, bir sonraki
genişlemesine ilişkin karar alarak, 10 aday ülkenin Mayıs 2004 itibariyle AB
üyesi olacaklarını ilân etmiştir. Bulgaristan ve Romanya’nın ise müzakereleri
tamamlamalarını takiben 2007 yılında üye olabileceklerine yönelik hedef teyit
edilmiştir. Zirve’de Türkiye’yle ilgili olarak AB, 2004 Aralık ayında,
Komisyonun hazırlayacağı rapor ve önerileri doğrultusunda Türkiye’nin Kopenhag
siyasî kriterlerini yerine getirdiğine kanaat getirdiği takdirde, gecikmesiz
olarak üyelik müzakerelerini başlatmayı taahhüt etmiştir.
Tüm bu gelişmeler, siyasî nitelikleri kadar ekonomik,
sosyal ve kurumsal yönden de çok yoğun bir uyum çalışması ve yasama faaliyetini
gerektirmektedir.
Diğer üye ve aday ülkelere bakıldığında, bu ülke
parlamentolarının Avrupa Birliği genişleme-katılım sürecine aktif ve etkin
olarak katıldıkları görülmektedir.
Avrupa Birliğine üye ülke parlamentolarında Avrupa
Birliği ile ilişkiler, ilgili daimi komisyonlarla işbirliği ve koordinasyon
içinde Avrupa Birliği işlerinden sorumlu komisyonlar veya Avrupa İşlerinden
Sorumlu Komisyon ile Dışişleri Komisyonu tarafından ortaklaşa yürütürken, her
aday ülke parlamentosunda Avrupa Birliği işlerinden sorumlu ayrı bir komisyon
bulunmaktadır. Aday ülkelerdeki bu komisyonlar, mevzuatın uyumlulaştırılması,
ekonomik ve sosyal boyutlar, dış politika, ulusal program ve müzakereler,
üyelerin ve genel kamuoyunun bilgilendirilmesi yürütme gücünün denetlenmesi,
kamuoyunun bilgilendirilmesi, katılım görüşmeleri, eşdeğer parlamento
komisyonlarıyla temas, Avrupa Birliği içindeki kurumsal değişikliklerin takibi
konuları dahil olmak üzere bütünleşmenin bütün veçhelerini takip etmektedir.
Türkiye Büyük Millet Meclisinde ise diğer Avrupa
Birliğine üye aday ve ülke parlamentolarındakilere benzer şekilde Avrupa
Birliği genişleme sürecini izleyen ayrı bir komisyon veya birim
bulunmamaktadır. Dışişleri Komisyonuna da bu konuda ayrı bir görev
yüklenilmemiştir. 15 üye ve 13 aday ülke içinde böyle bir komisyona sahip
olmayan tek ülke Türkiye’dir.
Halen, Türkiye’nin Avrupa Birliğine katılımı
konusundaki işler Hükümet tarafından yürütülmektedir. Avrupa Birliği ile
ilişkilerde eşgüdümden sorumlu Devlet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Avrupa
Birliği Genel Sekreterliği, Devlet Planlama Teşkilâtı, Dış Ticaret ve Hazine
Müsteşarlıkları ve tüm kurum ve kuruluşların Avrupa Birliği ile ilgili
birimleri, Türkiye’nin Avrupa Birliğine katılımı konusundaki faaliyetleri
yerine getirmektedir.
Avrupa Birliği Müktesabatının Üstlenilmesine yönelik
Türkiye Ulusal Programında da, Avrupa Birliğine üyelik sürecinde Türkiye Büyük
Millet Meclisinin genel gözetim ve denetim rolüne ilişkin herhangi bir
değerlendirme yapılmamıştır. Ancak, 21 inci dönemde Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanlık Divanının 2 Mayıs 2001 tarihli ve 76 sayılı kararıyla,
Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesinde bir Avrupa Birliği Komisyonunun
kurulmasına yönelik çalışmanın başlatılmasına karar verilmiştir. Ulusal Program
siyasî nitelikleri kadar ekonomik, sosyal ve kurumsal içeriği ile de çok yoğun
bir uyum çalışması ve yasama faaliyeti öngördüğünden söz konusu Avrupa Birliği
ile İlişkiler Komisyonunun bir an önce hayata geçirilmesi büyük önem arz
etmektedir.
Türkiye Büyük Millet Meclisinde diğer aday ülkelerde
olduğu gibi, münhasıran Avrupa Birliğine ilişkin bir komisyonun kurulması Türk
Parlamentosunun Avrupa Birliğine katılım konusuna verdiği önemin de bir
göstergesi olacaktır.
Bu çerçevede hazırladığımız Teklifimizle, Türkiye’nin
Avrupa Birliğine katılım sürecine ilişkin gelişmeleri izlemek ve müzakere
etmek, Avrupa Birliğindeki gelişmeleri takip etmek ve bu gelişmeler konusunda
Türkiye Büyük Millet Meclisini bilgilendirmek ve Türkiye Büyük Millet Meclisine
sunulan, Ulusal Program kapsamındaki kanun tasarı ve teklifleri ile kanun
hükmünde kararnamelerin Avrupa Birliği mevzuatına uygunluğu konusunda görüş bildirmek
üzere, Türkiye Büyük Millet Meclisinde bir Avrupa Birliği ile İlişkiler
Komisyonunun kurulması öngörülmekte ve bu komisyonun kuruluş, görev, yetki,
çalışma usul ve esasları düzenlenmektedir.
Teklifin 2 nci maddesi Komisyonun kuruluşunu düzenlemiş
ve siyasî parti gruplarının, Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu
üyelikleri için adaylarını Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu üyeleri
arasından bildireceği hükme bağlanmıştır. Bu hüküm ile Karma Parlamento
Komisyonu üyelerine aynı zamanda Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu üyesi
olma imkânı tanınmakta, böylece aynı alanda çalışan iki komisyon arasında daha
etkin bir bilgi akışı ve koordinasyon ve Avrupa Birliği konusunda komisyon ve
üyeler bazında daha çok uzmanlaşma sağlanması amaçlanmaktadır.
Teklifin 3 ve 4 üncü maddeleri Avrupa Birliği ile
İlişkiler Komisyonunun görev ve yetkilerini düzenlemiştir. Komisyonun
görevlerinden biri, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve
Başkanlıkça Ulusal Program kapsamında değerlendirilen Kanun Tasarı ve
Teklifleri ile Kanun Hükmünde Kararnamelerin Avrupa Birliği mevzuatına
uygunluğu konusunda görüş bildirmektir. Başkanlıkça işler tali olarak Avrupa
Birliği ile İlişkiler Komisyonuna havale edilecek ve Komisyon, kendisine havale
edilen işler hakkında Avrupa Birliği mevzuatına uygunluğu konusunda İçtüzük
hükümleri çerçevesinde görüşünü bildirecektir. Komisyon ayrıca, Avrupa Birliği
ile ilgili faaliyet gösteren tüm kurum ve kuruluşların, Türkiye’nin Avrupa
Birliğine katılımı sürecindeki faaliyetlerini izlemek; Katılım müzakereleri
sürecinde Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına katılanları dinlemek ve bu
konudaki raporlarını görüşmek; her yasama yılının sonunda Türkiye’nin Avrupa
Birliğine katılım sürecindeki gelişmelere ve Komisyonun o yılki faaliyetlerine
ilişkin bir değerlendirme raporu hazırlamak ve bunu Türkiye Büyük Millet
Meclisinin ve hükümetin bilgisine sunmak; Türkiye’nin Avrupa Birliğine katılım
sürecine ilişkin Türk Hükümeti ve Avrupa Birliği kurumlarınca hazırlanan
raporları görüşmek; Avrupa Birliğindeki gelişmeleri takip etmek, gerektiğinde
yurt dışında incelemelerde bulunmak ve bu gelişmeler konusunda Türkiye Büyük
Millet Meclisini bilgilendirmek; Avrupa Birliği kurumları ile diğer üye ve aday
ülke eş parlamentoları ve Avrupa Birliği komisyonlarıyla ilişkileri yürütmek;
Avrupa Birliğine katılım konusunda Türkiye Büyük Millet Meclisinin
çalışmalarına ilişkin gerekli bilgi ve dokümanları temin etmek ve Avrupa
Birliğine katılım konusunda kamuoyu oluşturacak her türlü faaliyette bulunmak
görevlerini de yerine getirecektir.
Teklifin 5 inci maddesi Komisyonun çalışma usul ve
esasların ayrıntısıyla düzenlenmiştir. 24 Mart 2001 tarihli ve 24352 Mükerrer
sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine
İlişkin Ulusal Programın Uygulanması, Koordinasyon ve İzlenilmesine Dair
Bakanlar Kurulu Kararının 8 inci maddesinde “Kamu kurum ve kuruluşlarınca,
mevcut yasalarda değişiklik yapılmasının veya yeni yasa çıkarılmasının
öngörülmesi halinde, yasa tasarıları, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği
koordinasyonunda AB müktesebatına uyum açısından da önceden incelenecektir”
hükmü yer almaktadır. Bu hüküm çerçevesinde Hükümetçe hazırlanan tasarıların AB
Mevzuatına uygunluğunun incelenmesinde koordinasyon görevi Avrupa Birliği Genel
Sekreterliğine verilmiştir. Teklif ile, tasarılar ve kanun hükmünde
kararnamelerin Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulurken, Avrupa
Birliği mevzuatına uygunluk incelemesini içeren görüşün de eklenme zorunluluğu
getirilmiştir. Komisyon ayrıca, kendisine havale edilen tekliflerin Avrupa
Birliği Mevzuatına uygunluğu konusunda
Avrupa Birliği Genel Sekreterliğinden görüş isteyebilecektir.
Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu, genel olarak
Avrupa Birliğine katılım süreci veya müzakereler hakkında Bakanları ve diğer
Hükümet temsilcilerini çağırıp bilgi almak ve görevleri ile ilgili olarak,
Bakanlıklardan, Genel ve Katma Bütçeli Dairelerden, mahallî idarelerden,
üniversitelerden ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan
bilgi istemek ve ilgililerini çağırıp bilgi almak yetkilerine sahiptir.
Teklifin 6 ncı maddesi Avrupa Birliği ile İlişkiler
Komisyonu üyelerinin İngilizce veya Fransızca’yı anlama, konuşma ve yazma
düzeylerinde iyi bilmeleri gerektiğini düzenlemiş, 7 nci maddesi ise Avrupa
Birliği ile İlişkiler Komisyonunun çalışmalarında, bu Kanunda açıklık olmayan
hallerde Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü hükümlerinin uygulanacağı hükme
bağlanmıştır.
Teklifin geçici 1 inci maddesi ile Türkiye Büyük Millet
Meclisinin 22 nci yasama döneminde Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento
Komisyonu üyelikleri için seçilen ve halen bu komisyondaki görevlerine devam
eden milletvekillerinin, kurulan Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonunun
doğrudan üyeleri olacağı, Komisyonun diğer üyelikleri için ise; siyasî parti
grupları ile bağımsızların Meclisteki sayılarının -boş üyelikler hariç- üye
tamsayısına nispet edilmesi ile bulunacak yüzde oranına uygun olarak seçimin
yapılacağı belirtilmiş, ayrıca Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonunun 22 nci
dönemde ikinci devre için yapılacak üye seçimlerinin diğer komisyonlarla
birlikte yapılacağı düzenlenmiştir.
Anayasa Komisyonu Raporu
|
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
|
|
|
Anayasa Komisyonu |
3.4.2003 |
|
|
Esas No. : 2/102 |
|
|
|
Karar No. : 9 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlığınızca 29.03.2003 tarihinde Tali Komisyon
olarak Dışişleri; Esas Komisyon olarak Anayasa Komisyonuna gönderilen
"Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili Salih
Kapusuz, Bursa Milletvekili Faruk Çelik ile Ordu Milletvekili Eyüp Fatsa ve 26
Milletvekilinin; Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu Kanunu Teklifi"
Komisyonumuzun 3.4.2003 tarihli toplantısında görüşülmüştür.
Toplantımıza, Avrupa Birliği Genel Sekreteri ile Avrupa
Birliği Genel Sekreterliği ve Adalet
Bakanlığı yetkilileri
katılmışlardır.
Teklif ile; Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılım
sürecine ilişkin gelişmeleri izlemek ve müzakere etmek, Avrupa Birliğindeki
gelişmeleri takip etmek ve bu gelişmeler konusunda Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni
bilgilendirmek ve Türkiye Büyük Millet
Meclisi'ne sunulan, Ulusal Program kapsamındaki kanun tasarı ve teklifleri ile
kanun hükmünde kararnamelerin Avrupa Birliği Mevzuatına uygunluğu konusunda
görüş bildirmek üzere, Türkiye Büyük Millet Meclisinde bir Avrupa Birliği ile
İlişkiler Komisyonunun kuruluş, görev, yetki, çalışma usul ve esaslarını
düzenlenmektedir.
Teklifin tümü üzerindeki görüşmelerde şu görüşler
üyelerimizce dile getirilmiştir;
- Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesinde Avrupa Birliği
ile İlişkiler Komisyonuna gerek olup olmadığı iyi değerlendirilmelidir.Böyle bir Komisyonun Dışişleri Komisyonu ve
Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu ile ilişkisi iyi
düzenlenmeli; komisyonlar arası görev ve yetki karmaşası yaratılmamalıdır.
- Yeni oluşturulacak Komisyonun kamuoyu yaratma görevi
önemlidir. Kamuoyu yaratma görevi yürütmeye aittir. Yasama Meclisinin bir
komisyona bu görevi yüklemesinin doğruluğu tartışılmalıdır.
- Avrupa Birliğine üyelik aşamasında olduğumuz şu
dönemde böyle bir Komisyonun Türkiye Büyük Millet Meclisinin çatısı altında
oluşturulması, Avrupa Birliği Mevzuatına uyum çalışmalarını hızlandırması
açısından önemlidir. Ayrıca bu kurumsallaşma Avrupa Birliğine üye ülkelerle
paralellik sağlayacaktır.
- Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonunda görev
alacak Milletvekillerinin iyi derecede İngilizce veya Fransızcayı bilmelerinin
yanı sıra Avrupa Birliği Hukukunda
uzman üyeler olması zorunludur.
- Komisyonun görev ve yetkileri belirlenirken
yasama-yürütme arasındaki işbölümü ve işbirliği alanlarına özen
gösterilmeli, belirsiz yetki ve görev
tanımlaması yapılmamalıdır.
Teklifin tümü üzerindeki görüşmelerden sonra
maddelerine geçilmesi oy birliği ile kabul edilmiştir.
Teklifin 1 inci maddesi üzerindeki görüşmelerde verilen
bir önergenin kabulü ile Komisyonun "istenildiğinde Türkiye Büyük Millet
Meclisi'ne sunulan kanun tasarı ve teklifleri
ile kanun hükmünde kararnamelerin Avrupa Birliği Mevzuatı'na uygunluğunu
inceleyerek İhtisas Komisyonlarına görüş sunma" görevi vurgulanmıştır. Bu
şekilde diğer ihtisas komisyonlarının görev alanlarına girilmesinin önleneceği,
tüm komisyonların bu uygunluğu göz önünde tutması gerektiği ve Avrupa Birliği
ile İlişkiler Komisyonunun istem üzere vereceği görüşe ağırlık
kazandırılacağına dikkat çekilmiştir. Madde kabul edilen önerge doğrultusunda
oy birliği ile kabul edilmiştir.
Teklifin 2 nci maddesi üzerindeki görüşmelerde verilen
bir önergenin kabulü ile; maddeye ikinci fıkra eklenmiş ve Avrupa Birliği ile
İlişkiler Komisyonu üyeleri belirlenirken İngilizce veya Fransızcayı anlama,
konuşma ve yazma düzeylerinde iyi bilen, Avrupa Birliği Hukuku alanında uzman
milletvekillerine öncelik tanınması benimsenmiştir. Madde bu değişiklik ile
beraber oy birliği ile kabul
edilmiştir.
Teklifin 3 üncü maddesi üzerindeki görüşmelerde; 1 inci
maddede yapılan değişiklik doğrultusunda, Komisyonun görevlerini yeniden
düzenleyen iki önerge birleştirilerek işleme konmuş ve madde bu çerçevede oy
birliği ile kabul edilmiştir.
Teklifin 4 üncü
maddesi üzerindeki görüşmelerde birinci fıkrasının, metinden
çıkarılmasını içeren bir önerge Komisyonumuzca kabul edilmiştir. Madde bu
şekilde yeniden düzenlenmiş ve oy birliği ile kabul edilmiştir.
Teklifin 5 inci
maddesi üzerindeki görüşmelerde verilen bir önergenin kabulü ile
maddenin ikinci fıkrası yeniden düzenlenerek Komisyonun Avrupa Birliği
Mevzuatına uygunluk yönünde Avrupa Birliği Genel Sekreterliğinden görüş istenebileceği
hükmü getirilmiştir. Bu şekilde aynı alanda çalışan kurumlar arası işbirliğinin
çalışmalarda kolaylık, sürat ve bütünlük sağlayacağı ifade edilmiştir. Madde bu
değişiklik önergesi doğrultusunda oy birliği ile kabul edilmiştir.
Teklifin 6 ncı
maddesi verilen bir önergenin
kabulü ile 2 nci maddede yapılan
değişiklik doğrultusunda; metinden
çıkarılmış ve takip eden maddelerin teselsül ettirilmesi oy birliği ile kabul
edilmiştir.
Teklifin uygulanacak içtüzük
başlıklı 7 nci maddesi 6 ncı madde olarak oy birliği ile kabul edilmiştir.
Geçici 1 inci Madde üzerindeki görüşmelerde verilen bir
önergenin kabulü ile maddenin birinci fıkrası metinden çıkarılmış, madde bu
değişiklikle beraber oy birliği ile kabul edilmiştir.
Komisyonumuza sunulan bir başka önergenin oy birliği
ile kabulü sonucu Komisyonun ismi
"Avrupa Birliği Uyum Komisyonu" olarak değiştirilmiştir. Bu ismin
Komisyonun kuruluş amacına daha uygun olduğu belirtilmiştir.
Teklifin yürürlük ve yürütmeyi düzenleyen 8 ve 9 uncu
maddeleri 7 ve 8 inci maddeler olarak oy birliği ile kabul
edilmiştir.
Komisyonumuza redaksiyon yetkisi verilmesi ve tümü oya
sunulmuş ve oy birliği ile kabul edilmiştir.
Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek
Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Burhan Kuzu |
Atilla Koç |
Mehmet Ali Bulut |
|
|
İstanbul |
Aydın |
Kahramanmaraş |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Ayhan Sefer Üstün |
Uğur Aksöz |
Hüsrev Kutlu |
|
|
Sakarya |
Adana |
Adıyaman |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
İbrahim Hakkı
Aşkar |
Halil Ünlütepe |
Oya Araslı |
|
|
Afyon |
Afyon |
Ankara |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Haluk İpek |
Atila Emek |
Tuncay Ercenk |
|
|
Ankara |
Antalya |
Antalya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Salih Erdoğan |
Metin Kaşıkoğlu |
Mustafa Nuri Akbulut |
|
|
Denizli |
Düzce |
Erzurum |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Nimet Çubukçu |
Yılmaz Kaya |
Musa Sıvacıoğlu |
|
|
İstanbul |
İzmir |
Kastamonu |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Atilla Kart |
Süleyman Sarıbaş |
Mehmet Kurt |
|
|
Konya |
Malatya |
Samsun |
|
|
Üye |
|
Üye |
|
|
İlyas Sezai Önder |
|
Ahmet Çağlayan |
|
|
Samsun |
|
Uşak |
ADALET VE KALKINMA PARTİSİ GRUP BAŞKANVEKİLLERİ ANKARA
MİLLETVEKİLİ SALİH KAPUSUZ, ORDU MİLLETVEKİLİ EYÜP FATSA İLE BURSA MİLLETVEKİLİ
FARUK ÇELİK VE 26 MİLLETVEKİLİNİN
TEKLİFİ
AVRUPA
BİRLİĞİ İLE İLİŞKİLER KOMİSYONU
KANUNU
TEKLİFİ
Amaç ve
kapsam
MADDE 1. - Bu Kanunun amacı; Türkiye'nin Avrupa
Birliği'ne katılım sürecine ilişkin gelişmeleri izlemek ve müzakere etmek,
Avrupa Birliğindeki gelişmeleri takip etmek ve bu gelişmeler konusunda Türkiye
Büyük Millet Meclisini bilgilendirmek ve Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan
Ulusal Program kapsamındaki kanun tasarı ve teklifleri ile kanun hükmünde
kararnamelerin Avrupa Birliği mevzuatına uygunluğu konusunda görüş bildirmek
üzere, Türkiye Büyük Millet Meclisinde bir Avrupa Birliği ile İlişkiler
Komisyonunun kuruluş, görev, yetki, çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir.
Komisyonun
kuruluşu
MADDE 2. - Üye sayısı Danışma Kurulunun Teklifi üzerine
Genel Kurulca belirlenecek Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonunda; siyasi
parti grupları ile bağımsızlar Meclisteki sayılarının- boş üyelikler hariç- üye
tamsayısına nispet edilmesi ile bulunacak yüzde oranına uygun olarak temsil
edilirler. Siyasî parti grupları, Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento
Komisyonu üyelikleri için adaylarını Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu
üyeleri arasından bildirir.
Bu Komisyon üyelikleri için, bir yasama döneminde iki
seçim yapılır. İlk seçilenlerin görev süresi iki, ikinci devre için
seçilenlerin görev süresi üç yasama yılıdır.
Komisyon, bir başkan, bir başkanvekili, bir sözcü ve
bir kâtip seçer. Bu seçim, üye tamsayısının salt çoğunluğuyla toplanan
Komisyonun, toplantıya katılanlarının salt çoğunluğunun gizli oyuyla yapılır.
Komisyonun
görevleri
MADDE 3.- Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonunun
görevleri şunlardır :
a) Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça Ulusal Program
kapsamında değerlendirilerek Komisyona havale edilen Kanun Tasarı ve Teklifleri
ile Kanun Hükmünde Kararnamelerin Avrupa Birliği Mevzuatına uygunluğu konusunda
görüş bildirmek,
b) Avrupa Birliği ile ilgili faaliyet gösteren tüm
kurum ve kuruluşların, Türkiye’nin Avrupa Birliğine katılımı sürecindeki
faaliyetlerini izlemek,
c) Katılım müzakereleri sürecinde Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti adına katılanları dinlemek ve bu konudaki raporlarını görüşmek,
d) Her yasama yılının sonunda Türkiye'nin Avrupa
Birliği'ne katılım sürecindeki gelişmelere ve Komisyonun o yılki faaliyetlerine
ilişkin bir değerlendirme raporu hazırlamak ve bunu Türkiye Büyük Millet
Meclisinin ve hükümetin bilgisine sunmak,
e) Türkiye’nin Avrupa Birliğine katılım sürecine
ilişkin Türk Hükümeti ve Avrupa Birliği kurumlarınca hazırlanan raporları
görüşmek,
f) Avrupa Birliğindeki gelişmeleri takip etmek,
gerektiğinde yurt dışında incelemelerde bulunmak ve bu gelişmeler konusunda
Türkiye Büyük Millet Meclisini bilgilendirmek,
g) Avrupa Birliği kurumları ile diğer üye ve aday ülke
eş parlamentoları ve Avrupa Birliği komisyonlarıyla ilişkileri yürütmek,
h) Avrupa Birliğine katılım konusunda Türkiye Büyük
Millet Meclisinin çalışmalarına ilişkin gerekli bilgi ve dokümanları temin
etmek,
ı) Avrupa Birliğine katılım
konusunda kamuoyu oluşturacak her türlü faaliyette bulunmak.
Komisyonun
yetkileri
MADDE 4. - Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu,
genel olarak Avrupa Birliğine katılım süreci veya müzakereler hakkında
Bakanları ve diğer Hükümet temsilcilerini çağırıp bilgi almak yetkisine
sahiptir.
Komisyon ayrıca, görevleri ile ilgili olarak,
Bakanlıklardan, Genel ve Katma Bütçeli Dairelerden, mahallî idarelerden,
üniversitelerden ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan
bilgi istemek ve ilgililerini çağırıp bilgi almak yetkilerine sahiptir.
Komisyon gerekli gördüğünde uygun bulacağı uzmanların
bilgilerine başvurabilir ve Ankara
dışında ve yurtdışında da çalışabilir.
Komisyonun
çalışma usul ve esasları
MADDE 5. - Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu üye
tamsayısının en az üçte biri ile toplanır ve toplantıya katılanların salt
çoğunluğu ile karar verir; ancak karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye
tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından az olamaz.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve
Başkanlıkça Ulusal Program kapsamında değerlendirilen Kanun tasarı ve teklifleri
ile kanun hükmünde kararnameler, Başkanlık tarafından tali olarak Avrupa
Birliği ile İlişkiler Komisyonuna havale edilir. Komisyon, kendisine havale
edilen işler hakkında Avrupa Birliği mevzuatına uygunluğu konusunda görüşünü
bildirir. Tasarılar ve Kanun hükmünde kararnameler Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığına sunulurken, Avrupa Birliği Mevzuatına uygunluk incelemesini içeren
görüş de eklenmek zorundadır. Komisyon ayrıca, kendisine havale edilen
tekliflerin Avrupa Birliği mevzuatına uygunluğu konusunda Avrupa Birliği Genel
Sekreterliğinden görüş isteyebilir.
Komisyon yıllık faaliyet ve değerlendirme raporunu
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunar. Bu rapor, Danışma Kurulunun
görüş ve önerisi ile Genel Kurul gündemine alınabilir ve okunmak suretiyle veya
üzerinde görüşme açılarak bilgi edinilir.
Komisyon raporu, Başbakanlık ve ilgili bakanlıklara da
Başkanlıkça gönderilir.
Komisyon çalışmaları ile ilgili olarak, yurt içi ve
yurt dışı görevlendirmelere ait giderler,
Komisyonun kararı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının onayı ile
6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre Türkiye Büyük Millet Meclisi
Bütçesinden karşılanır.
Yabancı dil
şartı
MADDE 6. - Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu
üyelerinin İngilizce veya Fransızca’yı anlama, konuşma ve yazma düzeylerinde
iyi bilmeleri gereklidir. Bir milletvekilinin Komisyona aday olmadan önce, bu
fıkrada yazılı dillerden birini iyi bildiklerini kanıtlayıcı bilgi ve belgeleri
mensubu oldukları siyasî parti grubu yönetimine vermeleri gerekmektedir. Siyasî
parti grupları bu bilgi ve belgeleri inceleyip araştırdıktan sonra hasıl olacak
kanaatlerini, belgeleri ile birlikte ve her aday için ayrı bir yazı ile Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bildirirler. Ancak bu bilgi ve belgeler
üzerinde Başkanlıkça inceleme yapılmadan ve aranan yabancı dil bilgisinin
mevcudiyeti tespit edilmeden milletvekilleri Avrupa Birliği ile İlişkiler
Komisyonuna seçilemezler. Dil bilgisi yeterli görülmeyen adayların yerine
yenilerinin gösterilmesi ilgili siyasî parti grubundan istenir.
Uygulanacak
İçtüzük
MADDE 7. - Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonu
çalışmalarında, bu Kanunda açıklık olmayan hallerde Türkiye Büyük Millet
Meclisi İçtüzüğü hükümleri uygulanır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının, Türkiye Büyük
Millet Meclisi İçtüzüğü gereğince komisyonlar üzerinde haiz olduğu denetleme
yetkisi bu Komisyon için de geçerlidir.
GEÇİCİ MADDE 1. - Türkiye Büyük Millet Meclisi 22 nci
yasama döneminde Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu üyelikleri
için seçilen ve halen bu komisyondaki görevlerine devam eden milletvekilleri,
kurulan Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonunun doğrudan üyeleridir.
Komisyonun diğer üyelikleri için ise; siyasî parti grupları ile bağımsızların
Meclisteki sayılarının -boş üyelikler hariç- üye tamsayısına nispet edilmesi
ile bulunacak yüzde oranına uygun olarak seçim yapılır.
Avrupa Birliği ile İlişkiler Komisyonunun 22 nci
dönemde ikinci devre için yapılacak üye seçimleri diğer komisyonlarla birlikte
yapılır.
Yürürlük
MADDE 8. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 9. - Bu Kanun hükümlerini Türkiye Büyük Millet
Meclisi Başkanı ile Bakanlar Kurulu yürütür.
ANAYASA
KOMİSYONUNUN KABUL
ETTİĞİ METİN
AVRUPA
BİRLİĞİ İLE İLİŞKİLER KOMİSYONU
KANUNU
TEKLİFİ
Amaç ve
kapsam
MADDE 1. - Bu Kanunun amacı; Türkiye'nin Avrupa
Birliği'ne katılım sürecine ilişkin gelişmeleri izlemek ve müzakere etmek,
Avrupa Birliğindeki gelişmeleri takip etmek ve bu gelişmeler konusunda Türkiye
Büyük Millet Meclisi'ni bilgilendirmek ve
istenildiğinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan kanun tasarı ve
teklifleri ile kanun hükmünde kararnamelerin Avrupa Birliği Mevzuatına
uygunluğunu inceleyerek İhtisas Komisyonlarına görüş sunmak üzere, Türkiye Büyük
Millet Meclisinde, Avrupa Birliği Uyum Komisyonunun kuruluş, görev, yetki,
çalışma usul ve esaslarını düzenlemektir.
Komisyonun
kuruluşu
MADDE 2. - Üye sayısı Danışma Kurulunun teklifi üzerine
Genel Kurulca belirlenecek Avrupa Birliği Uyum
Komisyonunda; siyasi parti grupları ile bağımsızlar Meclisteki
sayılarının- boş üyelikler hariç- üye tamsayısına nispet edilmesi ile bulunacak
yüzde oranına uygun olarak temsil edilirler. Siyasi parti grupları,
Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu üyelikleri için adaylarını
Avrupa Birliği Uyum Komisyonu üyeleri arasından bildirir.
Avrupa Birliği Uyum Komisyonu üyeleri belirlenirken
İngilizce veya Fransızcayı anlama, konuşma ve yazma düzeylerinde iyi bilen,
Avrupa Birliği Hukuku alanında uzman milletvekillerine öncelik tanınır.
Bu Komisyon üyelikleri için, bir yasama döneminde iki
seçim yapılır. İlk seçilenlerin görev süresi iki, ikinci devre için
seçilenlerin görev süresi üç yasama yılıdır.
Komisyon, bir başkan, bir başkanvekili, bir sözcü ve
bir katip seçer. Bu seçim, üye tamsayısının salt çoğunluğuyla toplanan
Komisyonun, toplantıya katılanlarının salt çoğunluğunun gizli oyuyla yapılır.
Komisyonun
görevleri
MADDE 3.- Avrupa Birliği Uyum Komisyonunun görevleri
şunlardır;
a) İstenildiğinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan kanun tasarı ve
teklifleri ile kanun hükmünde kararnamelerin Avrupa Birliği Mevzuatına
uygunluğunu inceleyerek İhtisas Komisyonlarına görüş sunmak,
b) Türkiye'nin Avrupa Birliğine katılım sürecine
ilişkin gelişmeleri izlemek ve müzakere etmek,
c) Her yasama yılının sonunda Türkiye'nin Avrupa
Birliği'ne katılım sürecindeki gelişmelere ve Komisyonun o yılki faaliyetlerine
ilişkin bir değerlendirme raporu hazırlamak ve bunu Türkiye Büyük Millet
Meclisi'nin ve hükümetin bilgisine sunmak,
d) Avrupa Birliğindeki gelişmeleri takip etmek,
gerektiğinde yurt dışında incelemelerde bulunmak ve bu gelişmeler konusunda
Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni bilgilendirmek,
e) Avrupa Birliği kurumları ile diğer üye ve aday ülke
eş parlamentoları ve Avrupa Birliği komisyonlarıyla ilişkileri yürütmek,
f) Avrupa Birliği'ne katılım konusunda Türkiye Büyük
Millet Meclisi'nin çalışmalarına ilişkin gerekli bilgi ve dokümanları temin
etmek,
g) Avrupa Birliği'ne katılım konusunda kamuyu
bilgilendirici etkinlikler yapmak.
Komisyonun
yetkileri
MADDE 4.-
Komisyon, görevleri ile ilgili olarak, Bakanlıklardan, Genel ve Katma
Bütçeli Dairelerden, mahalli idarelerden, üniversitelerden ve diğer kamu kurum
ve kuruluşları ile özel kuruluşlardan bilgi istemek ve ilgililerini çağırıp
bilgi almak yetkilerine sahiptir.
Komisyon gerekli gördüğünde uygun bulacağı uzmanların
bilgilerine başvurabilir. Ankara dışında ve yurtdışında da çalışabilir.
Komisyonun
çalışma usul ve esasları
MADDE 5.- Avrupa Birliği Uyum Komisyonu üye
tamsayısının en az üçte biri ile toplanır ve toplantıya katılanların salt
çoğunluğu ile karar verir; ancak karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye
tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından az olamaz.
Komisyon, Avrupa Birliği Mevzuatına uygunluk
yönünde Avrupa Birliği Genel
Sekreterliğinden görüş isteyebilir.
Komisyon yıllık faaliyet ve değerlendirme raporunu
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunar. Bu rapor, Danışma Kurulunun
görüş ve önerisi ile Genel Kurul gündemine alınabilir ve okunmak suretiyle veya
üzerinde görüşme açılarak bilgi edinilir.
Komisyon raporu, Başbakanlık ve ilgili
bakanlıklara Başkanlıkça gönderilir.
Komisyon çalışmaları ile ilgili olarak, yurt içi ve
yurt dışı görevlendirmelere ait
giderler, Komisyonun kararı ve Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanının onayı ile 6245 sayılı Harcırah Kanunu
hükümlerine göre Türkiye Büyük Millet Meclisi Bütçesinden karşılanır.
Uygulanacak
İçtüzük
MADDE 6.-
Avrupa Birliği Uyum Komisyonu çalışmalarında, bu Kanunda açıklık olmayan
hallerde Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçtüzüğü hükümleri uygulanır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının, Türkiye Büyük
Millet Meclisi İçtüzüğü gereğince komisyonlar üzerinde haiz olduğu denetleme
yetkisi bu Komisyon için de geçerlidir.
GEÇİCİ MADDE 1. - Avrupa Birliği Uyum Komisyonunun 22
nci dönemde ikinci devre için yapılacak üye seçimleri diğer komisyonlarla
birlikte yapılır.
Yürürlük
MADDE 7. - Teklifin 8 inci maddesi 7 nci madde olarak
Komisyonumuzca kabul edilmiştir.
Yürütme
MADDE 8. - Teklifin 9 uncu maddesi 8 inci madde olarak
Komisyonumuzca kabul edilmiştir.