Dönem : 22

Dönem : 22 Yasama Yılı : 2

T.B.M.M. (S. Sayısı : 646)

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun Tasarısı ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (1/846)

Not : Tasarı, Başkanlıkça; Adalet, Plan ve Bütçe ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji komisyonlarına havale edilmiştir.

T.C.

Başbakanlık 28.6.2004

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-872/3065

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 15.6.2004 tarihinde kararlaştırılan “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Recep Tayyip Erdoğan

Başbakan

GENEL GEREKÇE

Dünyada sanayileşmenin hızlı gelişimi, nüfusun büyük artış göstermesi, yeni teknolojilerin kullanıma soktuğu makine ve araç çeşitlenmesi gibi faktörler enerjiye duyulan ihtiyacı her geçen gün artırmaktadır. Bugün ihtiyaç duyulan enerjinin büyük bir kısmı kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtlardan sağlanmaktadır.

Yenilenebilir enerji kaynaklarından çok eski çağlardan beri yararlanılmaktadır. Buharlı makinelerin keşfi ile başlayan sanayileşme yenilenebilir enerjinin kullanımının azalmasına neden olmuştur. Fosil kökenli yakıtlar, işletim maliyetlerinin yüksek olmasına rağmen ilk yatırım maliyetlerinin ucuzluğu ve üretim teknolojilerinin gelişmiş olması nedeniyle son iki yüzyıldır yaygın olarak kullanılmakta olup yenilenebilir enerji kaynakları karşısında önemli bir üstünlüğe sahip olmuşlardır. Petrol ve kömür egemenliğine dayanan enerji çağı, yıllarca sorunsuz devam etmiş ancak, 1973 petrol krizi ilk kez enerji kaynakları konusunda bir güvensizlik ortamı yaratmıştır. Bu güvensizlik ortamı bütün dünyada yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarına karşı yoğun bir ilgi gösterilmesine sebep olmuştur. 1980'lerin ortalarında petrol fiyatlarının düşmesiyle bu kaynaklara olan ilgi azalmış olmakla birlikte, petrol krizi sonucu gündeme gelen "enerji güvenliği" kavramı kalıcı olmuş ve "enerjinin çeşitlendirilmesi", enerji politikalarının vazgeçilmez unsurlarından biri haline gelmiştir. Bunun yanı sıra 1990'lı yıllarda ortaya çıkan çevre bilinci; fosil kaynaklara dayalı enerji üretim ve tüketiminin yerel, bölgesel ve küresel seviyede çevreye ve doğal kaynaklara doğrudan ve/veya dolaylı olumsuz etkilere neden olduğunun anlaşılmasını sağlamış, bu da atmosfere kirlilik yaratıcı emisyon vermeyen yenilenebilir enerji kaynaklarının yeniden destek görmesine yol açmıştır.

Sanayi devriminden bu yana insan faaliyetlerinin nicelik ve niteliğindeki hızlı değişim atmosferde önemli değişikliklere yol açmaktadır. 1980'li yılların sonlarından başlayarak insanın iklim sistemi üzerindeki olumsuz etki ve baskısını azaltmak için Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde uluslararası seviyede çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda BM tarafından geniş bir katılımla "İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (İDÇS)", 1992 yılında Rio'da düzenlenen Çevre ve Kalkınma Konferansı'nda üye ülkelerin imzasına açılmış olup bu Sözleşme ile gelişmiş ülkelere, 2000 yılında sera gazı emisyonlarını 1990 yılı düzeylerine indirme yükümlülüğü getirilmiştir. 1997 yılında, İDÇS çerçevesinde Kyoto'da yapılan taraflar konferansında hazırlanan Kyoto Protokolü ile de imza sahibi ülkelere 2008-2012 yılları arasındaki dönem için sera gazı salınımlarını 1990 yılı seviyelerine göre en az % 5 azaltma yükümlülüğü getirilmiştir. Bu doğrultuda, AB hem birlik olarak hem de üye ülkeler açısından % 8'lik bir azaltma sağlayacağını kabul etmiştir. Bunun sağlanması için yenilenebilir enerji kaynaklarının öncelikli olarak geliştirilmesi gerekli görülmektedir. Bu doğrultuda, AB Komisyonu "Yenilenebilir Enerji Kaynakları Beyaz Bildirisi"ni ve 2001/77/EC sayılı Direktifini çıkararak 2020 yılına kadar genel enerji tüketimi içindeki yenilenebilir enerji payının % 12'ye ulaşması hedeflenmiştir.

Konu ülkemiz açısından ele alındığında; söz konusu İDÇS'ne katılmamız Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 16 Ekim 2003 tarihinde kabul edilerek 21 Ekim 2003 tarihli ve 25266 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı da Avrupa Birliği'ne katılım sürecinde kısa ve orta vadede gerçekleştirilmesi öngörülen çalışmaları içermektedir. Ulusal Programda enerji konusunun yer aldığı 14 üncü Bölümde enerji alanındaki öncelikler listesinde, yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanan enerji üretiminin artırılması için bir program hazırlanması kısa vadeli öncelikler arasında bulunmaktadır. Programda gerek enerjide ithalat bağımlılığının azaltılması, gerekse arz güvenliğinin sağlanması amacıyla, yenilenebilir enerji kaynakların kullanımının artırılması, Türkiye ulusal enerji politikasının son derece önemli bir parçası olduğu vurgulanarak, bu bağlamda yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının desteklendiği belirtilmektedir. Bu konudaki en son hedef, yenilenebilir enerji kaynakları kullanımının, serbest piyasa mekanizması ve şartlarını zorlamadan artırılması ve desteklenmesi için gerekli yasal düzenlemelerin oluşturulmasıdır. Bu nedenle de, yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyaç duyulmuştur.

Avrupa Birliği ülkelerinde ve Amerika Birleşik Devletlerinde yenilenebilir enerji kaynaklarından olan hidrolik ve rüzgâr, elektrik enerjisi üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu kaynakların kullanımına ülkemiz açısından bakıldığında, yenilenebilir enerji kaynakları açısından zengin potansiyele sahip olmakla birlikte, potansiyele göre kullanım oldukça düşüktür. 127,6 milyar kWh'lik ekonomik hidrolik kaynaklı enerji potansiyelinin ancak % 35'lik kısmı işletmede, % 8'lik kısmı inşaat halinde geriye kalan % 57'lik kısmı ise çeşitli proje seviyelerinde değerlendirilmeyi beklemektedir. Bu potansiyelin ise ancak bir bölümünü kanal santralları ile küçük rezervuarlı santrallar oluşturmaktadır. Rüzgârda ise; 10 milyar kWh olan ekonomik potansiyelimizin hemen hemen tamamı değerlendirilmeyi beklemektedir. Konuya jeotermal kaynaklarımız açısından bakıldığında ise 500 MW'lık potansiyelimizin 20 MW'lık kısmı değerlendirilmiştir.

Güneş enerjisi uygulamaları açısından da ülkemiz oldukça uygun bir coğrafi konuma sahiptir. Yıllık ortalama güneşlenme süresi 2640 saat ve ortalama güneş enerjisi yoğunluğu 3.6 kWh/m2-gün'dür. Güneş pillerinin elektriksel uygulamaları yüksek maliyetleri nedeni ile kısıtlı olup günümüzde toplam kurulu güç 350 kW civarındadır. Gelecekte sağlanabilecek teknolojik gelişmelere paralel olarak, bu kaynaktan elde edilecek birim elektrik maliyeti düşeceğinden, 2010 yılından sonrası için diğer kaynaklar ile rekabet edebileceği beklenilmekte ve buna bağlı olarak bu kaynaktan yararlanma olanakları da artabileceğinden bu konuda da çalışmaların yapılması gerekmektedir. Bütün bu açıklamalardan da görüleceği üzere; yenilenebilir enerji kaynaklarımızın büyük bir kısmı değerlendirilmeyi beklemektedir.

Yenilenebilir kaynaklarımızın büyük potansiyeline rağmen, ülkemizde 2002 yılı sonu itibariyle, toplam 129.399,5 GWh elektrik üretiminin % 73.9'unun konvansiyonel (fosil) kaynaklardan, % 26'sının hidrolik, % 0.1'inin jeotermal ve % 0.04'ünün rüzgardan sağlandığı görülmektedir. Ancak özellikle hidrolik kaynaklı enerji payı tüm işletmede olan hidrolik tesisleri kapsamakta olup bu Kanun kapsamında tanımlanan yenilenebilir enerji kaynakları açısından bakıldığında oldukça düşük bir paya sahip olduğu görülecektir. Bugüne kadar yeterince değerlendirilemeyen bu kaynakların gerek ülkenin özkaynakları olması ve enerji ithalat bağımlılığını azaltması, gerekse çevrenin korunması, istihdam ve yerli teknoloji oluşturulmasına katkı sağlaması ve yenilenebilir kaynakların mevcut piyasa şartları içerisinde diğer enerji üretim sistemleri ile rekabetinin zor olması nedenleriyle, yenilenebilir enerji kaynaklarımızın ulusal bir politika oluşturularak desteklenmesine ihtiyaç vardır.

Bu nedenle, yenilenebilir kaynaklarımızdan elektrik üretiminin bir an önce arzulanan seviyede gerçekleştirilmesi için gerekli kanuni düzenlemelerin yapılması zorunluluk arz ettiğinden bu Kanun Tasarısı hazırlanmıştır.

Tasarı ile, yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretim ve tüketiminin yaygınlaştırılması, yerli kaynak olması sebebi ile dışa bağımlılığın ve yurt dışına gereksiz kaynak çıkışının azaltılması, sera gazı emisyonlarının azaltılarak uluslararası yükümlülüklerin yerine getirilmesi, yerel istihdam ve sosyo-ekonomik bütünleşmeye katkı sağlaması, kaynak çeşitliliği oluşturularak enerjide arz güvenliğine olumlu etki yaratılması, sınırlı olan fosil yakıt rezervlerinin korunarak kullanım sürelerinin uzatılması, sürdürülebilir kalkınmaya ve çevreye olumlu katkılar sağlanması gibi ülkemize bir çok olumlu etkileri olacaktır.

Tasan ayrıca, yenilenebilir kaynak alanlarının belirlenmesini, korunmasını kullanılmasını ve üretilen enerjinin belgelendirilmesini ve yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin belirli bir süre için sabit fiyat uygulamaları ile alım yükümlülüğü getirilerek desteklenmesi hususlarını kapsamaktadır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Madde ile, Kanunun amacının, yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi amaçlı kullanımının yaygınlaştırılması, yerli kaynaklar olduklarından kullanımları sonucu ithalata bağımlılığın azaltılması, bu kaynakların güvenilir, ekonomik ve kaliteli biçimde ekonomiye kazandırılması, fosil kaynak kullanımının azaltılarak fosil kaynakların kullanım ömürlerinin uzatılması, kaynak çeşitliliğinin artırılması, arz güvenliğine olumlu etki yaratılması, sera gazı emisyonlarının azaltılarak uluslararası yükümlülüklerin yerine getirilmesi atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu amaçların gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün geliştirilmesi olduğu belirtilmektedir.

Madde 2. - Maddede, Kanunun yenilenebilir enerji kaynak alanlarının korunması, bu kaynaklardan elde edilen elektrik enerjisinin belgelendirilmesi ve bu kaynakların kullanımına ilişkin usul ve esasları kapsadığı ifade edilmektedir.

Madde 3. - Madde ile, Kanunda geçen kısaltma ve terimlerin tanımları verilerek bu tanımlara getirilmiş sınırlama ve açıklamalar ortaya konulmaktadır.

Madde 4. - Madde ile, kaynak alanları üzerinde enerji dışındaki tasarrufların veya bu alanlardaki toplam potansiyelin değerlendirilmesini kısıtlayıcı plansız enerji yatırımlarının önlenmesi kapsamında, kamu veya Hazine arazilerinde yenilenebilir enerji kaynaklarının ekonomiye kazandırılması açısından, bu alanların kullanımını ve verimliliğini etkileyici imar planlarının düzenlenemeyeceği ve ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarından gerekli görüşlerin alınması hükme bağlanmaktadır.

Madde 5. - Madde ile, üretilen elektrik enerjisinin kaynak türünün ortaya konulabilmesi ve enerji ihraç imkânlarının doğması halinde, enerji ihracatının önünü açmak amacıyla üretim lisansı sahibi tüzel kişilere Yenilenebilir Enerji Kaynak Belgesi adı altında bir belge verilmesi ve bu belgeye ait usul ve esasların yönetmelikle düzenlenmesi öngörülmektedir.

Madde 6. - Madde ile, ülkemizin yenilenebilir enerji kaynaklarına ait yatırımlarının yönlendirilmesi, girişimcilerin önünün açılması, ulusal şebekenin durumu ve kısıtları da dikkate alınarak uzun yılları içeren projeksiyonun yayınlanması hükmü yer almaktadır.

Madde 7. - Madde ile, yenilenebilir enerji kaynaklarına ait yatırımIarın bir an önce gerçekleştirilerek bu kaynaklardan üretilecek enerjinin kullanımının yaygınlaştırılmasını sağlayıcı destek mekanizmalarıyla ilgili hususlar düzenlenmektedir.

(a) bendi ile, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından, maddede belirtilen şartlarda tesis edilen ikili anlaşmalar çerçevesinde satın alınacağı hükme bağlanmaktadır. Ayrıca, sanayi üretimlerindeki enerji girdi maliyetlerinin payının artmaması ve dünya piyasalarında rekabet şansının azalmaması için serbest tüketicilere alım zorunluluğu getirilmeyerek sadece perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilere alım yükümlülüğü getirilmektedir.

(b) bendi ile, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin tüketiminin sağlanması için perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilerin almakla yükümlü oldukları miktar oransal olarak belirlenmektedir.

(c) bendi ile, yenilenebilir enerji kaynakları yatırımlarının konvansiyonel sistemlere göre daha yüksek ilk yatırım maliyetleri içermesi ve süreklilik arz etmeyen (kesintili) enerji üretim özelliğine sahip olması, bu kaynakların piyasa mekanizması içerisinde işletmenin ilk yıllarında rekabet şansını azaltması gibi olumsuzlukların ortadan kaldırılarak, yenilenebilir enerji kaynaklarının özellikleri göz önüne alınarak, kaynak bazında belli bir süre için Kanun kapsamındaki tesislerin piyasa şartlarında diğer enerji kaynaklarına karşı korunmasına yönelik destek mekanizmalarını içermektedir. Gerek Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten girişimcilerin önlerini görmeleri, gerekse piyasada oluşan elektrik fiyatlarının yükselmesine meydan vermeyecek şekilde, nihai tüketicilerin ihtiyaçlarını piyasa şartlarının üzerindeki bir bedelle alma yükümlülüğüne sokmamak açısından tavan fiyatları içeren bir fiyatlandırma mekanizmasına yer verilmiştir. Teknolojik gelişmelere paralel olarak yatırım maliyetlerinin de düşeceği öngörüsü ile destek mekanizmasının 2011 yılının sonuna kadar geçerli olacağı hükme bağlanmaktadır.

(d) bendi ile, öncelikle (b) bendinde belirtilen alım yükümlülüğü oranına ulaşılması hedeflenmekte olup bu hedefe ulaşılması için öncelikle bu bentte belirtilen süreyi tamamlamamış olanlardan ve (c) bendinde belirtilen fiyat aralığında alınacağı, (b) bendinde belirtilen orana ulaşılamaması halinde ise işletmede belli süresini dolduran ve genel anlamda işletme ve bakım giderlerini içeren bedellerle diğer enerji kaynakları ile piyasa şartlarında rekabet edebilecek, bir başka deyişle kendi ayakları üzerinde durabilecek yapıya kavuşmuş tesisler olacağından, Kanun kapsamındaki diğer tesislerden piyasa fiyatlarının üzerinde olmamak şartıyla karşılanacağı hükme bağlanmaktadır.

Madde 8. - Maddenin birinci fıkrası ile, belirli bir kurulu güce kadar izole olarak çalışacak hidroelektrik tesisler için bürokratik işlemlerin azaltılması ve girişimcilerin önünün açılarak belirli bedeller ödemeden bu kaynakların kullanımının bir an önce sağlanmasına yönelik kolaylıklar getirilmesi öngörülmektedir.

Maddenin ikinci fıkrası ile, Kanun kapsamındaki enerji üretim tesis yatırımları, yurt içi imalat sektörünün geliştirilmesi, yerli kaynak kullanımının azami düzeyde gerçekleştirilmesi ve AR-GE çalışmalarının desteklenmesi gibi hususlar, gerek istihdam ve katma değer yaratması, gerekse teknolojinin gelişmesine katkı sağlaması yönünden teşvik mekanizmalarından yararlanması imkânı getirilmektedir.

Madde 9. - Madde ile, girişimcilerin yenilenebilir enerji kaynakları sektöründe bir an önce yatırım yapmalarına yönelik kolaylıkların sağlanması açısından, bu kaynakların geniş sahalara yayılması ve/veya orman arazileri dahil Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki arazileri kapsaması sebebiyle, bir yandan yatırım dönemi için finansal yükün azaltılması sağlanırken diğer yandan kamunun uzun süreli gelirlerinin ortadan kaldırılmaması amacıyla, bu tür yatırımları gerçekleştiren girişimcilere yatırım dönemi sonrasında kamu arazileri için belli bir bedel ödeme yükümlülüğü getirilmektedir.

Madde 10. - Madde ile, Kanunda belirtilen temel ilkelerin ve yükümlülüklerin uygulanması, yönlendirilmesi, izlenmesi, değerlendirilmesi ve alınacak tedbirlerin planlanmasında koordinasyonun Bakanlık tarafından yapılacağı hükme bağlanmaktadır.

Madde 11. - Maddede, Kanunun 7 nci maddesinde yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisi kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilere getirilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde uygulanacak yaptırımlara ilişkin düzenleme yer almaktadır.

Madde 12. - Madde ile, Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerin hangi süre içerisinde ve kim tarafından çıkarılacağı hüküm altına alınmaktadır.

Geçici Madde 1. - Madde ile, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda öngörülen piyasa yapısının bir an evvel oluşması amacıyla gerekli bazı düzenlemeler yapılmaktadır. Madde ile ayrıca, işletmede olan tesisler için fırsat eşitliğinin sağlanması amacıyla desteklerden yararlanma süresinin belirlenmesine yönelik düzenleme getirilmektedir.

Geçici Madde 2. - Madde ile, perakende satış lisansı sahibi kamu dağıtım şirketlerinin Kanunun 7 nci maddesi kapsamındaki yükümlülüklerden 1.1.2006 tarihine kadar muaf tutulacağı hükme bağlanmaktadır.

Geçici Madde 3. - Madde ile, ülkemizin yenilenebilir enerji kaynaklarına ait yatırımlarının yönlendirilmesi, girişimcilerin önünün açılması, ulusal şebekenin durumu ve kısıtları da dikkate alınarak hazırlanacak ilk projeksiyonun hangi süre içerisinde kim tarafından çıkarılacağı hüküm altına alınmaktadır.

Madde 13. - Yürürlük maddesidir.

Madde 14. - Yürütme maddesidir.

Sanayi, Ticaret, Enerji Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar,

Bilgi ve Teknoloji Komisyonu

Esas No. : 1/846 9.7.2004

Karar No. : 39

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığınca hazırlanarak 28.6.2004 tarihinde Başkanlığınıza sunulan "Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun Tasarısı" Başkanlığınızca 1.7.2004 tarihinde tali komisyon olarak Plan ve Bütçe ile Adalet komisyonlarına, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmiştir.

Komisyonumuz, 8.7.2004 tarihli 24 üncü ve 9.7.2004 tarihli 25 inci toplantısında Maliye Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve ilgili sivil toplum örgütleri temsilcilerinin katılımıyla Kanun Tasarısını inceleyip görüşmüştür.

Kanun Tasarısı ile;

- Kanunun amaç ve kapsamı belirtilerek Kanunda geçen tanım ve kısaltmalara açıklık getirilmesi,

- Hazine ve kamu arazilerinde yenilenebilir enerji kaynaklarının ekonomiye kazandırılması açısından, bu alanların kullanımını ve verimliliğini etkileyici imar planlarının düzenlenemeyeceğinin ve kamu kurum ve kuruluşlarından gerekli görüşlerin alınmasının hükme bağlanması,

- Üretim lisansı sahibi tüzel kişilere Yenilenebilir Enerji Kaynağı adı altında kaynağı gösterir bir belge verilmesi ve bu belgeye ait usul ve esasların yönetmelikle düzenlenmesi,

- Bakanlık tarafından yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilecek elektrik enerjisinin asgarî on yıllık kullanılabilme projeksiyonunun kaynak bazında her yıl hazırlanarak yayımlanması,

- Yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından, ikili anlaşmalar çerçevesinde satın alınacağının hükme bağlanması,

- Üretilen elektrik enerjisinin tüketiminin sağlanması için perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilerin almakla yükümlü oldukları miktarın oransal olarak belirlenmesi,

- Yenilenebilir enerji kaynakları için bürokratik işlemlerin azaltılması ve girişimcilerin önünün açılarak belirli bedeller ödemeden bu kaynakların kullanımının bir an önce sağlanmasına yönelik kolaylıklar getirilmesi,

- Yenilenebilir enerji kaynakları girişimcilerine yatırım dönemi sonrasında kamu arazileri için belli bir bedel ödeme yükümlülüğünün getirilmesi,

- Kanunda belirtilen temel ilkelerin ve yükümlülüklerin uygulanması, yönlendirilmesi, izlenmesi, değerlendirilmesi ve alınacak tedbirlerin planlanmasında koordinasyonun Bakanlık tarafından yapılacağının hükme bağlanması,

- Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerin hangi süre içerisinde ve kim tarafından çıkarılacağının hüküm altına alınması,

- Bakanlıkla daha önce Yap-İşlet-Devret sistemine göre sözleşmeleri yapılmış olan ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda ifade edilen "Mevcut Sözleşmeler"in, haklarından feragat etmek şartıyla bu Kanun Tasarısından yararlanılma imkânının sağlanması,

Öngörülmektedir.

Kanun Tasarısının geneli üzerinde görüşmeleri tamamlanmış ve maddelerine geçilmesi oybirliğiyle kabul edilmiştir.

- Tasarının 1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

- Tasarının 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.

- Tasarının 3 üncü maddesinin 8 inci bendine "biyogaz, dalga" ibaresinden sonra gelmek üzere "akıntı enerjisi" ibaresi eklenerek kabul edilmiştir.

- Tasarının 4 üncü maddesinin 2 nci paragrafı lisans verilirken Bakanlık, EPDK ve ilgili kamu kuruluşlarından zaten izin alınacağından dolayı madde metninden çıkarılarak madde kabul edilmiştir.

- Tasarının 5 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

- Tasarının 6 ncı maddesi, projeksiyon yayınlamanın Bakanlığın tabiî görevlerinden birisi olduğu için tümüyle tasarıdan çıkarılmıştır.

- Tasarının madde sıraları buna göre yeniden düzenlenmiştir.

- Tasarının 7 nci maddesi; satış fiyatında bir alt sınır belirlenerek destekleme süresinin altı yıldan yedi yıla çıkarılması, projelerin kredilendirilmesi ve yatırımların gerçekleştirilmesini kolaylaştıracağından dolayı; Maddenin (c) bendinin 5 inci satırında yer alan "...yüzde yirmi fazlasına kadar..." ifadesinden sonra gelen "ve" ibaresi kaldırılarak yerine "rüzgâr ve güneş için 5 euro centten az olmamak ve bütün kaynaklar için" ifadesi eklenerek, (d) bendinin 1 inci ve 3 üncü satırında yer alan "altı" ibaresi "yedi" olarak değiştirilerek Tasarının 6 ncı maddesi olarak kabul edilmiştir.

- Tasarının 8 inci maddesinin sonuna elektrik dışı, doğrudan ısı enerjisi kullanımında jeotermal kaynaklardan yararlanılmasını teminen tavsiye niteliğinde olmak üzere;

"Yeterli jeotermal kaynakların bulunduğu bölgelerdeki valilik ve belediyelerin sınırları içinde kalan yerleşim birimlerinin ısı enerjisi ihtiyaçlarını öncelikle jeotermal ve güneş termal kaynaklarından karşılamaları esastır."

Paragrafı eklenerek Tasarının 7 nci maddesi olarak kabul edilmiştir.

- Tasarının 9 uncu maddesi; sadece bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimi amaçlı olarak hazine, kamu ve orman arazilerinin kullanımı durumunda; yatırım döneminde alınan kira ve benzeri bedellerin yüzde elli indirilerek alınması, orman arazilerinde Özel Ödenek Gelirlerinin alınmamasıyla yatırımların kolaylaştırılması ve enerjinin daha ucuza mal edilmesi sağlanması amacıyla;

"Orman veya Hazinenin özel mülkiyetinde ya da Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan her türlü taşınmazın bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimi yapmak amacıyla kullanılması halinde, bu araziler için Çevre ve Orman Bakanlığı veya Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında izin verilir, kiralama yapılır, irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir. Yatırım döneminde izin, kira, irtifak hakkı ve kullanma izni bedellerine yüzde elli indirim uygulanır. Orman arazilerinde ORKÜY ve Ağaçlandırma Özel Ödenek Gelirleri alınmaz."

Şeklinde değiştirilerek 8 inci madde olarak kabul edilmiştir.

- Tasarının 10 uncu maddesi, 9 uncu madde olarak aynen kabul edilmiştir.

- Tasarının 11 inci maddesi, 10 uncu madde olarak aynen kabul edilmiştir.

- Tasarının 12 nci maddesindeki "altı" ibaresi "dört" olarak değiştirilerek 11 inci madde olarak kabul edilmiştir.

- Kanun Tasarısına; 17.3.2004 tarih ve 2004/3 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararı Eki Elektrik Enerjisi Sektörü Reformu ve Özelleştirme Strateji Belgesinde öngörülen hususlar gereği olarak;

"Madde 12. - 18.12.1953 tarihli ve 6200 sayılı Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü Teşkilât ve Vazifeleri Hakkında Kanuna 20.2.2001 tarihli ve 4628 sayılı Kanunun 18 inci maddesi ile eklenen Ek 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Ek Madde 1. - Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilmiş, işletmeye alınmış ve işletmeye alınacak hidroelektrik santrallerinin enerji üretimiyle ilgili kısımları ve bunların mütemmim cüzleri olan taşınmazlar; yapım maliyetleri, işletmede bulundukları süre, bu tesisler tamamlandıktan sonra Kamu Ortaklığı Fonuna aktarılan geri ödemeler ile bu tesisler için Hazine Müsteşarlığı tarafından temin edilerek Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne tahsis edilen dış kaynaklı proje kredilerinden doğan malî yükümlülükler dikkate alınarak tespit edilecek bedeller üzerinden, herhangi bir ödeme yapılmaksızın Elektrik Üretim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğüne devredilir. Bu tesisler için sağlanmış olan dış kredilerin enerji maksadına tekabül eden kısmına ilişkin olarak devir tarihini izleyen yıllarda Hazine Müsteşarlığı tarafından yapılacak ödemelerin Elektrik Üretim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü tarafından üstlenilmesini teminen Hazine Müsteşarlığı ile Elektrik Üretim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü arasında ikraz anlaşması yapılır.

Devre ilişkin usul ve esaslar; Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı tarafından hazırlanacak ve Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe girecek bir yönetmelik ile belirlenir.

Devir işlemleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır."

Şeklinde 12 nci madde olarak eklenmiştir.

- Kanun Tasarısına; YİD modeli ile yapılmakta olan hidroelektrik santrallerin tesis yerleri ve göl alanlarının kamulaştırma bedelinin Hazine tarafından ödenmesi temin edilerek elektrik enerjisi tarifelerinin yükselmemesi amacıyla,

"Madde 13. - 4.12.1984 tarihli ve 3096 sayılı Kanunun Kamulaştırma başlıklı 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

Görevli şirketlerin yapacağı üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin onaylanmış tatbikat projelerine göre, kamulaştırma ihtiyacı ortaya çıktığında; rezervuarlı tesisler hariç kamulaştırma bedeli görevli şirket tarafından ödenmek kaydıyla Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığınca 4650 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılır. Rezervuarlı tesislerin kamulaştırma bedelleri ilgili Bakanlığın bütçesine konulacak ödenek marifetiyle Hazine tarafından ödenir.

Bu madde ile değiştirilen hüküm 3096 sayılı Kanun kapsamında sözleşmesi imzalanmış ancak işletmeye geçmemiş olan projelere uygulanır."

Şeklinde 13 üncü madde olarak eklenmiştir.

- Tasarının Geçici 1 inci maddesi; 4628 sayılı Kanunda tanımlanan "mevcut sözleşmeler" arasında yer alan YİD modeli projelerin haklarından feragat etmeleri şartıyla bu Kanun kapsamına alınmaları amacıyla,

"Geçici Madde 1. - 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında tanımlanan mevcut sözleşmeler arasında yer alan ve bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan veya yapacak olan yap-işlet-devret modeli kapsamındaki tüzel kişiler, mevcut sözleşmelerinden doğan haklarından feragat etmek şartıyla, bu Kanun kapsamındaki uygulamalardan yararlanırlar. EPDK tarafından bu projelere üretim lisansları verilir.

Bu kapsamda olup işletmede olan tesisler için uygulamalardan yararlanma süresi, yedi yıldan, tesisin işletmede bulunduğu sürenin çıkarılması ile hesaplanır."

Şeklinde düzenlenerek kabul edilmiştir.

- Tasarının Geçici 2 maddesi; hali hazırda üretim lisansı almış projeler için Elektrik Satış Anlaşması yapılabilmesi, diğer yandan TEDAŞ ve benzeri kamu dağıtım şirketlerinin özelleştirme işlemlerinde kolaylık sağlanmasını teminen:

"Geçici Madde 2. - Perakende satış lisansı sahibi kamu dağıtım şirketleri Bakanlık ve EPDK'nın mevcut mevzuatı ve uygulamaları dışında, bu Kanunun 7 nci maddesi kapsamındaki alım yükümlülüklerinden rüzgâr ve güneş enerjisi üretim tesisleri için 1.7.2005, diğerleri için 1.1.2006 tarihine kadar muaftır. Ancak bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra kendilerine müracaat eden YEK belgeli üretim lisansı sahibi tüzel kişilerle alım yükümlülüğü, rüzgâr ve güneş enerjisi üretim tesisleri için 1.7.2005, diğerleri için 1.1.2006 tarihinden itibaren geçerli olan Elektrik Satış Anlaşmalarını yaparlar."

Şeklinde düzenlenerek kabul edilmiştir.

- Tasarının Geçici 3 maddesi; Bakanlık tarafından yayımlanacak projeksiyon hali hazırda üretim lisansları almış projeleri kapsamaz ise uygulamada çok büyük hukuki sorunların doğmasını önlemek amacıyla:

"Geçici Madde 3. - Bu Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen projeksiyon, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde Bakanlık tarafından yayımlanır. Ancak bu projeksiyon, Kanunun yürürlük tarihinden önce EPDK tarafından üretim lisansları verilmiş projeleri ve Geçici Madde 1’de tanımlanan mevcut sözleşmeli projelerden bu Kanun kapsamında üretim lisansı alacak olan projeleri de kapsar."

Şeklinde düzenlenerek kabul edilmiştir.

- Kanun Tasarısına; YİD modeli hidroelektrik santrallerinde, tarife yoluyla son tüketici tarafından ödenen DSİ Katılım Payından dolayı meydana gelen tarife artışlarının önlenmesi amacıyla:

"Geçici Madde 4. - Mevcut sözleşmeleri çerçevesinde faaliyet gösteren ve DSİ katılım payları tarife yoluyla TETAŞ tarafından ödenen işletmedeki Yap-İşlet-Devret modeli hidroelektrik santrallerin sözleşmelerinde ABD Doları cinsinden yer alan DSİ enerji katılım payları, sözleşmede yer aldığı miktarda ödeme tarihindeki Merkez Bankası döviz kuru üzerinden her işletme yılının sonunda DSİ'ye ödenir."

Şeklinde Geçici Madde 4 olarak Kanun Tasarısına eklenmiştir.

- Tasarının 13 üncü maddesi, 14 üncü madde olarak aynen kabul edilmiştir.

- Tasarının 14 üncü maddesi, 15 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir.

İşbu raporumuz, gereği yapılmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.

Başkan	Başkanvekili	Kâtip
Soner Aksoy	Ahmet Büyükakkaşlar	Fatma Şahin
Kütahya	Konya	Gaziantep
Üye	Üye	Üye
Tacidar Seyhan	Ahmet Rıza Acar	Ahmet Edip Uğur
Adana	Aydın	Balıkesir
Üye	Üye	Üye
Nejat Gencan	Şemsettin Murat	Talip Kaban
Edirne	Elazığ	Erzincan
Üye	Üye	Üye
Mehmet Ali Arıkan	Mustafa Elitaş	Hasan Angı
Eskişehir	Kayseri	Konya
Üye	Üye
Şükrü Ünal	Fazlı Erdoğan
Osmaniye	Zonguldak

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLA-RININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUN TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Kısaltmalar

Amaç

MADDE 1. - Bu Kanunun amacı; yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi amaçlı kullanımının yaygınlaştırılması, bu kaynakların güvenilir, ekonomik ve kaliteli biçimde. ekonomiye kazandırılması, kaynak çeşitliliğinin artırılması, sera gazı emisyonlarının azaltılması, atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu amaçların gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün geliştirilmesidir.

Kapsam

MADDE 2. - Bu Kanun; yenilenebilir enerji kaynak alanlarının korunması, bu kaynaklardan elde edilen elektrik enerjisinin belgelendirilmesi ve bu kaynakların kullanımına ilişkin usul ve esasları kapsar.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3. - Bu Kanunda geçen;

1) Bakanlık : Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığını,

2) EPDK : Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

3) DSİ : Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,

4) EİE : Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünü,

5) TEİAŞ : Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,

6) MTA : Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğünü,

7) TETAŞ : Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketini,

8) Yenilenebilir enerji kaynakları (YEK): Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyogaz dalga ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını,

9) Biyokütle: Organik atıkların yanı sıra bitkisel yağ atıkları, tarımsal hasat artıkları dahil olmak üzere, tarım ve orman ürünlerinden ve bu ürünlerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünlerden elde edilen katı, sıvı ve gaz halindeki yakıtları,

10) Jeotermal kaynak: Yerkabuğundaki doğal ısı nedeniyle sıcaklığı sürekli olarak bölgesel atmosferik ortalama sıcaklığın üzerinde olan, erimiş madde ve gaz içerebilen doğal su, buhar ve gazlar ile kızgın kuru kayalardan elde edilen su, buhar ve gazları,

11) Bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynakları: Rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle ile kanal veya nehir tipi veya rezervuar alanı onbeş kilometrekarenin altında olan hidroelektrik üretim tesisi kurulmasına uygun elektrik enerjisi üretim kaynaklarını,

12) Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatı: Yılı içerisinde ülkede uygulanan ve EPDK tarafından hesap edilen elektrik toptan satış fiyatlarının ortalamasını,

İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanlarının Belirlenmesi, Korunması, Kullanılması ile Yenilenebilir Kaynaklardan Elde Edilen

Elektrik Enerjisinin Belgelendirilmesi

Kaynak alanlarının belirlenmesi, korunması ve kullanılması

MADDE 4. - Bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra kamu veya Hazine arazilerinde yenilenebilir enerji kaynak alanlarının kullanımını ve verimliliğini etkileyici imar planları düzenlenemez. Elektrik enerjisi üretimine yönelik jeotermal kaynak alanlarının belirlenmesi, korunması ve kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı için üretim lisansı verilmesi öncesinde EPDK tarafından uzmanlık ve ihtisas konularına göre Çevre ve Orman Bakanlığı, DSİ, EİE, MTA, TEİAŞ ve ilgili bölge dağıtım şirketinden görüş alınır.

YEK belgesi

MADDE 5. - Yenilenebilir enerji kaynaklanndan üretilen elektrik enerjisinin iç piyasada ve uluslararası piyasalarda alım satımında kaynak türünün belirlenmesi ve takibi için üretim lisansı sahibi tüzel kişiye EPDK tarafından "Yenilenebilir Enerji Kaynak Belgesi" (YEK Belgesi) verilir.

YEK Belgesi ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Yenilenebilir enerji kullanım projeksiyonu

MADDE 6. - Bakanlık yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilecek elektrik enerjisinin asgari on yıllık kullanılabilme projeksiyonunu kaynak bazında her yıl hazırlayarak yayımlar.

ÜÇÜNCÜBÖLÜM

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üretiminde Uygulanacak

Usul ve Esaslar

Uygulama esasları

MADDE 7. - Bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretim ve ticaretinde lisans sahibi tüzel kişiler aşağıdaki uygulama esaslarına tabidirler:

a) Bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisi, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından (b), (c) ve (d) bentlerindeki hükümlere göre tesis edilen ikili anlaşmalar çerçevesinde satın alınır.

b) Bu Kanun kapsamındaki uygulamalardan yararlanabilecek YEK Belgeli elektrik enerjisi miktarına ilişkin bilgiler, Bakanlık tarafından belirlenen projeksiyon çerçevesinde her yıl EPDK tarafından yayınlanır. Perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilerin her biri, bir önceki takvim yılında satışa sundukları elektrik enerjisi miktarının, ülkede sattıktarı toplam elektrik enerjisi miktarına oranı kadar, EPDK tarafından ilan edilen YEK Belgeli elektrik enerjisinden satın alırlar.

Ülkede arz edilen YEK Belgeli toplam elektrik enerjisi miktarının yeterli olması halinde, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilerin alım yükümlülüğü bir önceki takvim yılında sattıkları elektrik enerjisi miktarının yüzde sekizinden daha az olamaz.

c) 2011 yılı sonuna kadar bir takvim yılı içerisinde bu Kanun kapsamında satın alınacak elektrik enerjisi için uygulanacak fiyat; EPDK'nın belirlediği bir önceki yıla ait enflasyondan arındırılmış Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatının altı Euro Centin altında olması halinde, hidrolik ve jeotermal kaynaklı elektrik için yüzde onbeş, diğer yenilenebilir kaynaklı elektrik için yüzde yirmi fazlasına kadar ve altı Euro Centi geçmemek üzere, her yılın 31 Ocak tarihine kadar, EPDK tarafından her bir kaynak için ayrı ayrı belirlenir ve yayımlanır.

d) 2011 yılı sonundan itibaren bu fiyat uygulaması işletmede altı yılını tamamlamış olan YEK Belgeli elektrik enerjisi üreten tesisler için sona erer. Perakende satış şirketleri, bu Kanun kapsamında almakla yükümlü oldukları YEK Belgeli elektrik enerjisini, öncelikle işletmede altı yılını doldurmamış olanlardan (c) bendinde belirlenen fiyat uygulamasına göre satın alır ve aldıkları elektrik enerjisi miktarı (b) bendinde belirtilen oranın altında kaldığı takdirde bu orana ulaşmak için kalan gerekli miktarı, ikili anlaşmalar çerçevesinde Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatından yüksek olmamak üzere piyasa koşullarında satın alırlar.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yatırım Dönemine İlişkin Uygulama Esasları

Yatırım dönemi uygulamaları

MADDE 8. - Yenilenebilir enerji kaynaklarından; hidrolik kaynaklarını kullanarak sadece kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla azami bin kilowat'lık kurulu güce sahip izole elektrik üretim tesisi kuran gerçek ve tüzel kişilerden kesin projesi, planlaması, master planı, ön incelemesi veya ilk etüdü DSİ veya EİE tarafından hazırlanan projeler için hizmet bedelleri alınmaz.

Bu Kanun kapsamındaki;

a) Enerji üretim tesis yatırımları,

b) Kullanılacak elektro-mekanik sistemlerin yurt içinde imalat olarak temini,

c) Güneş pilleri ve odaklayıcılı üniteler kullanan elektrik üretim sistemleri kapsamındaki yapılacak AR-GE ve imalat yatırımları,

d) Biyokütle kaynaklarını kullanarak elektrik enerjisi veya yakıt üretimine yönelik AR-GE tesis yatırımları,

Bakanlar Kurulu kararı ile teşviklerden yararlandırılabilir.

Arazi ihtiyacına ilişkin uygulamalar

MADDE 9. - Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki her türlü arazinin bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimi yapmak için tahsisi durumunda, yatırım dönemi için kira dahil, herhangi bir ad altında bedel alınmaz. Bu süre tamamlandıktan sonraki süreler için kira bedeli; her yıl Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen bedel üzerinden ödenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Uygulamaların koordinasyonu

MADDE 10. - Bakanlık, bu Kanunda belirtilen temel ilkelerin ve yükümlülüklerin uygulanması, yönlendirilmesi, izlenmesi, değerlendirilmesi ve alınacak tedbirlerin planlanmasında koordinasyonu sağlar.

Yaptırımlar

MADDE 11. - Bu Kanunun 7 nci maddesi hükümlerine aykırı faaliyet gösteren perakende satış lisans sahibi tüzel kişilere EPDK tarafından 250 milyar TL idari para cezası verilir ve aykırılığın altmış gün içinde giderilmesi ihtar edilir.

Yukarıdaki para cezasını gerektiren fiillerin ihtara rağmen düzeltilmemesi veya tekrarlanması halinde para cezaları her defasında bir önceki cezanın iki katı oranında artırılarak uygulanır. Bu cezaların verildiği tarihten itibaren iki yıl içinde idarî para cezası verilmesini gerektiren aynı fiil işlenmediği taktirde önceki cezalar tekrarda esas alınmaz. Ancak aynı fiil iki yıl içinde işlendiği taktirde artırılarak uygulanacak para cezasının tutarı cezaya muhatap tüzel kişinin bir önceki mali yılına ilişkin bilançosundaki gayri safi gelirinin yüzde onunu aşamaz. Cezaların bu düzeye ulaşması halinde, EPDK lisansı iptal edebilir.

Yönetmelikler

MADDE 12. - Bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içerisinde, bu Kanunun 5 ve 7 nci maddelerine ilişkin yönetmelikler EPDK tarafından, diğer yönetmelikler Bakanlık tarafından hazırlanarak yürürlüğe konulur.

GEÇİCİ MADDE 1. - 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında tanımlanan mevcut sözleşmeler arasında yer alan ve bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan veya yapacak olan yap-işlet-devret modeli kapsamındaki tüzel kişiler, mevcut sözleşmelerinden doğan haklarından feragat etmek ve EPDK'dan üretim lisansı almak şartıyla, bu Kanun kapsamındaki uygulamalardan yararlanırlar.

Bu kapsamda olup işletmede olan tesisler için uygulamalardan yararlanma süresi, altı yıldan, tesisin işletmede bulunduğu sürenin çıkarılması ile hesaplanır.

GEÇİCİ MADDE 2. - Perakende satış lisansı sahibi kamu dağıtım şirketleri bu Kanunun 7 nci maddesi kapsamındaki yükümlülüklerden 1.1.2006 tarihine kadar muaftır. .

GEÇİCİ MADDE 3. - Bu Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen projeksiyonlardan ilki, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde Bakanlık tarafından yayımlanır.

Yürürlük

MADDE 13. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 14. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİÎ KAY-NAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİS-YONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLA-RININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUN TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Kısaltmalar

Amaç

MADDE 1. - Tasarının l inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

Kapsam

MADDE 2. - Tasarının 2 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3. - Bu Kanunda geçen;

1. Bakanlık : Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığını,

2. EPDK : Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

3. DSİ : Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünü,

4. EİE : Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünü,

5. TEİAŞ : Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,

6. MTA : Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğünü,

7. TETAŞ : Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketini,

8. Yenilenebilir enerji kaynakları (YEK) : Hidrolik, rüzgar, güneş, jeotermal, biyokütle, biyogaz, dalga, akıntı enerjisi ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını,

9. Biyokütle : Organik atıkların yanı sıra bitkisel yağ atıkları, tarımsal hasat artıkları dahil olmak üzere, tarım ve orman ürünlerinden ve bu ürünlerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünlerden elde edilen katı, sıvı ve gaz halindeki yakıtları,

10. Jeotermal kaynak : Yerkabuğundaki doğal ısı nedeniyle sıcaklığı sürekli olarak bölgesel atmosferik ortalama sıcaklığın üzerinde olan, erimiş madde ve gaz içerebilen doğal su, buhar ve gazlar ile kızgın kuru kayalardan elde edilen su, buhar ve gazları,

ll. Bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynakları: Rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle ile kanal veya nehir tipi veya rezervuar alanı onbeş kilometrekarenin altında olan hidroelektrik üretim tesisi kurulmasına uygun elektrik enerjisi üretim kaynaklarını,

12. Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatı: Yılı içerisinde ülkede uygulanan ve EPDK tarafından hesap edilen elektrik toptan satış fiyatlarının ortalamasını

İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanlarının Belirlenmesi, Korunması, Kullanılması ile Yenilenebilir Kaynaklardan Elde Edilen

Elektrik Enerjisinin Belgelendirilmesi

Kaynak alanlarının belirlenmesi, korunması ve kullanılması

MADDE 4. - Bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra kamu veya hazine arazilerinde yenilenebilir enerji kaynak alanlarının kullanımını ve verimliliğini etkileyici imar planları düzenlenemez. Elektrik enerjisi üretimine yönelik jeotermal kaynak alanlarının belirlenmesi, korunması ve kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

YEK belgesi

MADDE 5. - Tasarının 5 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üretiminde Uygulanacak

Usul ve Esaslar

Uygulama esasları

MADDE 6. - Bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretim ve ticaretinde lisans sahibi tüzel kişiler aşağıdaki uygulama esaslarına tabidirler.

a) Bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisi, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından, (b), (c) ve (d) bentlerindeki hükümlere göre tesis edilen ikili anlaşmalar çerçevesinde satın alınır.

b) Bu Kanun kapsamındaki uygulamalardan yararlanabilecek YEK Belgeli elektrik enerjisi miktarına ilişkin bilgiler, Bakanlık tarafından belirlenen projeksiyon çerçevesinde her yıl EPDK tarafından yayınlanır. Perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilerin her biri, bir önceki takvim yılında satışa sundukları elektrik enerjisi miktarının, ülkede sattıkları toplam elektrik enerjisi miktarına oranı kadar, EPDK tarafından ilan edilen YEK Belgeli elektrik enerjisinden satın alırlar.

c) 2011 yılı sonuna kadar bir takvim yılı içerisinde bu Kanun kapsamında satın alınacak elektrik enerjisi için uygulanacak fiyat; EPDK'nın belirlediği bir önceki yıla ait enflasyondan arındırılmış Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatının altı euro centin altında olması halinde, hidrolik ve jeotermal kaynaklı elektrik için yüzde onbeş, diğer yenilenebilir kaynaklı elektrik için yüzde yirmi fazlasına kadar rüzgar ve güneş için 5 euro centten az olmamak ve bütün kaynaklar için altı euro centi geçmemek üzere, her yılın 31 Ocak tarihine kadar, EPDK tarafından her bir kaynak için ayrı ayrı belirlenir ve yayımlanır.

d) 2011 yılı sonundan itibaren bu fiyat uygulaması işletmede yedi yılını tamamlamış olan YEK Belgeli elektrik enerjisi üreten tesisler için sona erer. Perakende satış şirketleri, bu Kanun kapsamında almakla yükümlü oldukları YEK Belgeli elektrik enerjisini, öncelikle işletmede yedi yılını doldurmamış olanlardan (c) bendinde belirlenen fiyat uygulamasına göre satın alır ve aldıkları elektrik enerjisi miktarı (b) bendinde belirtilen oranın altında kaldığı takdirde bu orana ulaşmak için kalan gerekli miktarı, ikili anlaşmalar çerçevesinde Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatından yüksek olmamak üzere piyasa koşullarında satın alırlar.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Yatırım Dönemine İlişkin Uygulama Esasları

Yatırım dönemi uygulamaları

MADDE 7. - Yenilenebilir enerji kaynaklarından; hidrolik kaynaklarını kullanarak sadece kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla azami bin kilowat'lık kurulu güce sahip izole elektrik üretim tesisi kuran gerçek ve tüzel kişilerden kesin projesi, planlaması, master planı, ön incelemesi veya ilk etüdü DSİ veya EİE tarafından hazırlanan projeler için hizmet bedelleri alınmaz. Bu Kanun kapsamındaki;

a) Enerji üretim tesis yatırımları,

b) Kullanılacak elektro-mekanik sistemlerin yurt içinde imalat olarak temini,

c) Güneş pilleri ve odaklayıcılı üniteler kullanan elektrik üretim sistemleri kapsamındaki yapılacak AR-GE ve imalat yatırımları,

d) Biyokütle kaynaklarını kullanarak elektrik enerjisi veya yakıt üretimine yönelik AR-GE tesis yatırımları,

Bakanlar Kurulu kararı ile teşviklerden yararlandırılabilir.

Yeterli jeotermal kaynakların bulunduğu bölgelerdeki valilik ve belediyelerin sınırları içinde kalan yerleşim birimlerinin ısı enerjisi ihtiyaçlarını öncelikle jeotermal ve güneş termal kaynaklarından karşılamaları esastır.

Arazi ihtiyacına ilişkin uygulamalar

MADDE 8. - Orman veya Hazinenin özel mülkiyetinde ya da Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan her türlü taşınmazın bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretimi yapmak amacıyla kullanılması halinde, bu araziler için Çevre ve Orman Bakanlığı veya Maliye Bakanlığı tarafından bedeli karşılığında izin verilir, kiralama yapılır, irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir. Yatırım döneminde izin, kira, irtifak hakkı ve kullanma izni bedellerine yüzde elli indirim uygulanır. Orman arazilerinde ORKÖY ve Ağaçlandırma Özel Ödenek Gelirleri alınmaz.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Uygulamaların koordinasyonu

MADDE 9. - Tasarının 10 uncu maddesi, 9 uncu madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Yaptırımlar

MADDE 10. - Tasarının 11 inci maddesi, 10 uncu madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Yönetmelikler

MADDE 11. - Bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren dört ay içerisinde, bu Kanunun 5 ve 6 ncı maddelerine ilişkin yönetmelikler EPDK tarafından, diğer yönetmelikler Bakanlık tarafından hazırlanarak yürürlüğe konulur.

MADDE 12. - 18.12.1953 tarihli ve 6200 sayılı Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü Teşkilât ve Vazifeleri Hakkında Kanuna 20.2.2001 tarihli ve 4628 sayılı Kanunun 18 inci maddesi ile eklenen Ek/l inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Devir işlemleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.

MADDE 13. - 4.12.1984 tarihli ve 3096 sayılı Kanunun Kamulaştırma başlıklı 11 inci Maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 11. - Görevli şirketlerin yapacağı üretim, iletim ve dağıtım tesislerinin onaylanmış tatbikat projelerine göre, kamulaştırma ihtiyacı ortaya çıktığında; rezervuarlı tesisler hariç kamulaştırma bedeli görevli şirket tarafından ödenmek kaydıyla Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığınca 4650 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılır. Rezervuarlı tesislerin kamulaştırma bedelleri ilgili Bakanlığın bütçesine konulacak ödenek marifetiyle Hazine tarafından ödenir.

Bu madde ile değiştirilen hüküm 3096 sayılı Kanun kapsamında sözleşmesi imzalanmış ancak işletmeye geçmemiş olan projelere uygulanır.”

GEÇİCİ MADDE 1. - 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında tanımlanan mevcut sözleşmeler arasında yer alan ve bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan veya yapacak olan yap-işlet-devret modeli kapsamındaki tüzel kişiler, mevcut sözleşmelerinden doğan haklarından feragat etmek şartıyla, bu Kanun kapsamındaki uygulamalardan yararlanırlar. EPDK tarafından bu projelere üretim lisansları verilir.

Bu kapsamda olup işletmede olan tesisler için uygulamalardan yararlanma süresi, altı yıldan, tesisin işletmede bulunduğu sürenin çıkarılması ile hesaplanır.

GEÇİCİ MADDE 2. - Perakende satış lisansı sahibi kamu dağıtım şirketleri Bakanlık ve EPDK'nın mevcut mevzuatı ve uygulamaları dışında, bu Kanunun 6 ncı maddesi kapsamındaki alım yükümlülüklerinden rüzgar ve güneş enerjisi üretim tesisleri için 01.07.2005, diğerleri için 1.1.2006 tarihine kadar muaftır. Ancak bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra kendilerine müracaat eden YEK belgeli üretim lisansı sahibi tüzel kişilerle alım yükümlülüğü, rüzgar ve güneş enerjisi üretim tesisleri için 01.07.2005, diğerleri için 1.1.2006 tarihinden itibaren geçerli olan Elektrik Satış Anlaşmalarını yaparlar.

GEÇİCİ MADDE 3. - Bu Kanunun 6 ncı maddesinde belirtilen projeksiyon, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde Bakanlık tarafından yayımlanır. Ancak bu projeksiyon, Kanunun yürürlük tarihinden önce EPDK tarafından üretim lisansları verilmiş projeleri ve Geçici Madde l de tanımlanan mevcut sözleşmeli projelerden bu Kanun kapsamında üretim lisansı alacak olan projeleri de kapsar.

GEÇİCİ MADDE 4. - Mevcut sözleşmeleri çerçevesinde faaliyet gösteren ve DSİ katılım payları tarife yoluyla TETAŞ tarafından ödenen işletmedeki Yap-İşlet-Devret modeli hidroelektrik santrallerin sözleşmelerinde ABD Doları cinsinden yer alan DSİ enerji katılım payları, sözleşmede yer aldığı miktarda ödeme tarihindeki Merkez Bankası döviz kuru üzerinden her işletme yılının sonunda DSİ'ye Ödenir.

MADDE 14. - Tasarının 13 üncü maddesi, 14 üncü madde olarak aynen kabul edilmiştir.

MADDE 15. - Tasarının 14 üncü maddesi, 15 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
A. Gül	A. Şener	M. A. Şahin
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
B. Atalay	A. Babacan	M. Aydın
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
G. Akşit	K. Tüzmen	C. Çiçek
Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı V.	Maliye Bakanı
M. V. Gönül	M. V. Gönül	K. Unakıtan
Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
H.Çelik	Z. Ergezen	R. Akdağ
Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı V.	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı
B. Yıldırım	B.Atalay	M. Başesgioğlu
Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür ve Turizm Bakanı
A. Coşkun	M. H. Güler	E. Mumcu
	Çevre ve Orman Bakanı
	O. Pepe