Dönem : 22           Yasama Yılı : 3

 

              T.B.M.M.  (S. Sayısı : 723)

 

Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu Tasarısı ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar,

Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (1/839)

 

                               

Not: Tasarı; Başkanlıkça Adalet, Plan ve Bütçe ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar,
        Bilgi ve Teknoloji komisyonlarına havale edilmiştir.

 

                               

T.C.

 

 

 

Başbakanlık

23.6.2004

 

Kanunlar ve Kararlar

 

 

Genel Müdürlüğü

 

 

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-730/3004

 

 

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Enerji ve Tabiî KaynaklarBakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı BakanlarKurulunca 31.5.2004 tarihinde kararlaştırılan “Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                        Recep Tayyip Erdoğan

                                       Başbakan

GENEL GEREKÇE

Tüketici talebine bağlı olarak, son yıllarda ülkemizde sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) tüketimi artış göstermiştir. Ayrıca, LPG'nin, taşıtlarda ve endüstride, otogaz ve dökme LPG adıyla yeni kullanım alanları ortaya çıkmıştır.

LPG kullanılan taşıtlara ikmal hizmeti verecek otogaz istasyonlarının emniyet kurallarına ve teknik düzenlemelere uygun olarak kurulması ve işletilmesi kamunun can ve mal güvenliği açısından büyük önem arz etmektedir.

Otogaz istasyonlarında, depolama ve dolum tesislerinde güvenliğin tesisi, piyasa işleyişindeki düzensizliklerin ortadan kaldırılması bakımından, LPG ile ilgili sektörün ihtiyaçlarına ve mevcut sorunlara cevap verebilecek yasal düzenlemenin yapılması zarureti doğmuştur.

Toplum ve çevre sağlığı ile can, mal ve çevre güvenliği açısından büyük önem taşıyan LPG faaliyetlerinin izin, ruhsat, denetim ve kontrol işlemleri;

. Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun,

. Millî Korunma Suçlarının Affına, Millî Korunma Teşkilat, Sermaye ve Fon Hesaplarının Tasfiyesine ve Bazı Hükümler İhdasına Dair Kanun,

. Ticarette Tağşişin Men'i ve İhracatın Murakabesi ve Korunması Hakkında Kanun,

. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun,

. Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun,

. Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun

. İmar Kanunu,

. İş Kanunu,

. Çevre Kanunu,

. Sigorta Murakabe Kanunu,

. Umumi Hıfzıssıhha Kanunu,

hükümleri ile bu kanunlara dayanılarak çıkarılan kararname, yönetmelik, tebliğler ve teknik düzenlemelere istinaden çeşitli kurum ve kuruluşlarca yürütülmektedir.

Piyasa ekonomisinin kurumsallaştırılması ve rekabet ortamını geliştirme politikaları çerçevesinde uluslararası norm ve standartlar ile Avrupa Birliği Müktesebatına uyum çalışmaları doğrultusunda petrol ürünleri endüstrisinde mevcut yasal düzenlemelerin bütünlük içinde yenilenmesi ve piyasaların bu anlayışa göre düzenlenmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır.

Tasarıda; yurt içinden veya dışından temin edilen LPG'nin kullanıcılara sunumuna kadar yapılan faaliyetlerin; şeffaf, eşitlikçi ve istikrarlı biçimde sürdürülmesi, bunu sağlamak üzere gözetim ve denetim faaliyetlerinin düzenlenmesi amaçlanmıştır.

Yapılan düzenleme ile, LPG'nin ithali, ihracı, depolanması, taşınması, dağıtımı ve bayiliği, piyasa faaliyeti olarak tanımlanmakta ve bu faaliyetlerin, diğer mevzuat ile uyum ve bütünlük içerisinde yürütülmesi öngörülmektedir.

İdarî yapılanma bakımından, LPG'ye ilişkin piyasa faaliyetlerinin de Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve Kurulu tarafından düzenlenmesi, gözetimi, yönlendirilmesi ve denetiminin sağlanması hedeflenmektedir.

Yapılan düzenlemeler ile, piyasada sürdürülebilir güvenliğe, kaliteli ürün sunumuna yönelik tedbirler geliştirilmeye çalışılmış olup haksız rekabetin önlenmesi için tedbirler alınmıştır.

LPG piyasasında fiyatların, ürünün tüketiciye daha ucuz, kaliteli ve güvenli bir şekilde ulaştırılması amacıyla erişilebilir dünya serbest piyasa fiyatları baz alınarak teşebbüsler tarafından serbestçe belirlenmesi öngörülmektedir.

LPG piyasası faaliyetlerinin güven ve istikrar içerisinde geliştirilerek sürdürülmesi amacıyla tasarıda özetle;

. Tüketicinin ve piyasa taraflarının çıkar ve beklentileri ile kamu politikalarının ilkelerini ortak

paydada buluşturacak,

. Şeffaf, eşitlikçi ve verimli işleyişi sağlayacak,

. Benimsenen ekonomik politikalar ve uluslararası yükümlülüklerimize uyumlu,

. Rekabet kurallarına uygun, güvenli ve istikrarlı,

bir piyasanın oluşması hedeflenmiştir.

 

 

 

 

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Madde ile Kanunun amaç ve kapsamı belirtilmektedir.

Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) piyasa faaliyetlerinin çerçevesi ile yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin olunan LPG'nin, doğrudan veya işlenerek kullanıcılara sunumu düzenlenmiştir.

LPG piyasasının oluşumu ve işleyişine ilişkin temel unsurlar; arz ve çevre güvenliği, ekonomik olma ve rekabet ortamında faaliyette bulunma olarak belirlenmiştir. Maddede, piyasa faaliyetlerini oluşturan sürecin; şeffaflık, eşitlikçi olma ve istikrar temel ilkeleri doğrultusunda düzenlenmesi gereği de vurgulanmıştır. LPG piyasası faaliyetlerinin piyasa kuralları içinde işleyişi amaçlandığından, düzenlemelere ilişkin uygulama araçlarının; yönlendirme, gözetim ve denetim olduğu ifade edilmiştir.

Madde 2. - Maddede, Kanun metninde geçen terimlerin ve kısaltmaların tanımları ve açık ifadeleri yer almaktadır.

Madde 3. - Madde ile, LPG piyasasına dahil olan faaliyetlerden, yapılması "lisans" alma koşuluna bağlı olanlarının tâbi olacağı usul ve esaslar belirtilmiştir.

Lisans vermek suretiyle kamu hizmet alanı oluşturulan faaliyetlerin belirlenmesinde; kamunun can ve mal güvenliği, LPG temini ve arz güvenliği, rekabetin oluşumu ve gelişimi unsurları değerlendirilmiştir.

Lisanların düzenlenmesi konusundaki usul ve esaslar ile bunlar üzerinde Kurum tarafından kullanılacak tasarrufların yetki çerçevesi de hükme bağlanmaktadır.

Madde 4. - Madde ile; piyasa faaliyetinde bulunanların hak ve yükümlülükleri düzenlenmektedir.

Piyasa faaliyetlerinin yürütülmesinde kamuca tanınan hakların ve getirilecek yükümlülüklerin önemli bir unsur olduğu bilinmektedir. Bu çerçevede LPG piyasasında faaliyette bulunanlar için genel nitelikli hak, kısıtlama ve yükümlülükler maddede belirtilmiştir.

Madde 5. - Madde ile; üretim ve dağıtım lisansları kapsamındaki faaliyetlerin yapılabilmesi için Kurumdan lisans alınması gerektiği hükme bağlanmaktadır.

Madde ile ayrıca, LPG dağıtım lisansının verilmesine ve lisans sahiplerinin faaliyetlerine ilişkin ilke ve unsurlar ile lisans türlerine göre uyulması gereken esaslar belirlenmiştir.

Dağıtıcı lisansı sahiplerinin, kendi mülkiyetlerindeki veya sözleşmelerle oluşturacakları bayilerinin istasyonlarına otogaz LPG dağıtımı, kullanıcılara dökme LPG satış ve ikmali, tüplü LPG dağıtım ve pazarlaması, taşıma, dolum ve depolama faaliyetlerinde bulunabilecekleri, otogaz faaliyetine başlayabilmek için öncelikle bu Kanun ile istenen kriterleri sağlayarak tüplü LPG faaliyetini başlatmak ve en az bir dolum tesisini işletmeye almak zorunda oldukları ve başka LPG dağıtıcılarının bayilerine dağıtım yapamayacakları düzenlenmektedir.

Dağıtıcıların, teknik düzenlemelere uygun depolama ve dolum tesisine ve LPG tüplerine sahip olma zorunluluğu ile ikmal edilen günlük ortalama LPG miktarının en az yirmi katını depolama zorunluluğu düzenlenmektedir.

Dağıtıcıların bayiliklerini sözleşme ile oluşturacakları ve diğer dağıtıcıların bayilerine dağıtım yapamayacakları düzenlenmekte, dağıtıcıların, yıllık pazarlama projeksiyonları yapmak ve detayları ile Kuruma her yıl Şubat ayı içinde bildirmek zorunda oldukları belirtilmektedir.

Diğer taraftan, dağıtıcıların yurt içi pazar payının toplam yurt içi pazarın yüzde kırkbeşini geçemeyeceği, kendi işlettiği istasyonlara sübvansiyon ve bayi istasyonlarından farklı uygulama yapamayacağı öngörülmektedir.

Ayrıca, dağıtıcıların otogaz LPG, dökme LPG ve tüplü LPG faaliyetlerini yerine getirirken uymaları gereken temel esaslar da düzenlenmektedir.

Madde 6. - Madde ile, dökme LPG, otogaz LPG, tüplü LPG taşıma faaliyetleri ile depolama ve dolum faaliyetlerinin yapılması için verilecek lisanslara uygulanacak değerleme kriterleri ve lisansın verilmesini gerektirecek teknik ve mali şartların Kurumca belirleneceği öngörülmektedir.

Ayrıca, LPG tüplerinin imalatını gerçekleştirecek olanların da lisans almak ve diğer mevzuatta belirtilen teknik özelliklere uygun üretim yapmakla yükümlü oldukları, tüplerin tamir, bakım ve muayene işlemlerini yapacak olanların bu işlemleri yapabildiklerini Kuruma belgelemek zorunda oldukları düzenlenmektedir.

Madde 7. - Madde ile, otogaz bayilerinin, dağıtıcılar ile yapacakları tek elden satış sözleşmesine göre bayilik faaliyetlerini yürütecekleri, dağıtıcıların ve bayilerin kurdukları istasyonları lisans alarak işletmeye başlayabilecekleri, anlaşma yapılan dağıtıcının tescilli markası ve ambleminin istasyonlarında görünür bir yerde bulundurma zorunlulukları düzenlenmiştir.

Maddede ayrıca, otogaz bayilerinin LPG tüpü dolumu ve satışı yapamayacağı, sadece LPG ile çalışan araçlara uygun otogaz LPG ikmali yapabilecekleri ve istasyonlarında sorumlu müdür çalıştırmakla yükümlü oldukları belirtilmiştir. Ayrıca, otogaz istasyonlarının kamu can ve mal güvenliği açısından konulmuş kriterleri ihlal edemeyeceği düzenlenmiştir.

Madde 8. - Madde ile, tüplü LPG bayilerinin uyması gereken usul ve esaslar düzenlenmiştir.

Madde 9. - Madde ile, dökme LPG kullanıcılarının sözleşme yaptıkları dağıtıcıdan dökme LPG ikmali yapmak ve ilgili mevzuata göre gerekli izinleri almak zorunda oldukları, LPG'yi amacı dışında kullanamayacakları ve dağıtıcının bilgisi dışında sisteme başkalarının müdahale etmesine izin veremeyecekleri düzenlenmektedir.

Madde 10. - Madde ile, LPG alım satımında fiyatların erişilebilir dünya serbest piyasa koşullarına göre müteşebbisler tarafından serbestçe belirlenerek oluşacağı, ancak, LPG piyasasında faaliyetleri ve rekabeti engelleme, bozma veya kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran veya doğurabilecek nitelikte anlaşma veya eylemlerin piyasa düzenini bozucu etkiler oluşturması halinde, gerekli işlemlerin başlatılmasıyla birlikte, her seferinde iki ayı aşmamak üzere faaliyetlerin her aşamasında, bölgesel veya ulusal düzeyde uygulanması için taban ve/veya tavan fiyat tespitine ve gerekli tedbirlerin alınmasına Kurumun yetkili olacağı, belirli bölgelere ve belirli amaçlara yönelik olarak fiyatlara müdahale edilmeksizin kullanıcıların desteklenmesinin usul ve esasları ile miktarının Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu Kararı ile belirleneceği düzenlenmektedir.

Madde 11. - Madde ile, LPG piyasasını ilgilendiren konularda idari karar sürecinde aksaklıklar yaşanmaması amacı ile, piyasa taraflarınca çeşitli idareler nezdinde sürdürülen düzenleme çalışmalarından önce vergi, resim ve harçlara ilişkin düzenlemeler hariç olmak üzere, Kurumun haberdar edilmesi ve çalışmalara iştirak etmesinin sağlanması düzenlenmektedir.

Madde ile ayrıca, Türk Standardları Enstitüsünün piyasa faaliyeti ile ilgili yapacağı standart tespit çalışmalarında Kurumun da temsil edileceği, bu standartların Kurul tarafından mecbur kılınabileceği, Kurumun piyasa faaliyetlerinde tehlikeli eylem, kötü niyet ve haksız rekabet karşısında ve piyasa faaliyetlerine ilişkin malzeme, cihaz ve ekipman üretici satıcı ve servisleri hakkındaki düzenlemelere ilişkin görüş bildirmeye ve ilgili makamlardan talepte bulunmaya yetkili olduğu düzenlenmiştir.

Ayrıca, Kurumun piyasa faaliyetlerine ilişkin kamu davalarına müdahil olabileceği, suç duyurusunda bulunabileceği, mevzuatın uygulanması açısından adli ve mülki makamlardan yaptırım isteyebileceği, Kanunun uygulanmasında diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla koordinasyon halinde olacağı ve uygulamada ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından uzman personel çalıştırabileceği hükümlerine yer verilmiştir.

Madde 12. - Maddede, piyasa faaliyetlerine ilişkin bilgilerin toplanması, kayıt düzeninin oluşturulması ve yapılacak tebligatlar ile ilgili usul ve esasların belirlemesine ilişkin düzenlemeler getirilmiştir.

Kuruma; lisans sahiplerine bildirim yükümlülüğü getirme, bu kişilerin kayıt ve belge sistemlerinin işleyişine yönelik düzenleme yapma ve gerekli gördüğü bilgileri ilgililerden isteme yetkileri tanınmaktadır.

Kurumun lisans sahiplerine ilişkin olarak tutacağı kayıtlar ile lisans sahiplerinden toplanarak Kurumca toplanan bilgilerin kamuoyuna açıklanması hususları madde kapsamına alınmıştır.

Ayrıca, Kurumun piyasa faaliyetlerini kendi personeli ile veya kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarından hizmet alımı yoluyla denetime tabi tutacağı ve denetimlerin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için de sabit ve gezici laboratuvarlar kurulabilmesine imkan sağlayan düzenlemeler getirilmiştir.

Madde 13. - Madde ile, lisans sahipleri için sigorta yükümlülüğü getirilmektedir.

LPG; yapısı itibarıyla yanıcı, yakıcı, parlayıcı ve patlayıcı olması nedeniyle, LPG piyasasında faaliyet gösteren bazı tesislerin çeşitli risklerle karşılaşarak devreden çıkması, harap olması veya kullanılamaz duruma gelmesi halinde, bunun sonuçlarının kamu düzenini tehdit eden boyutlara bile ulaşabileceği bilinmektedir. Bu risklerin kamuya yük olamayacak şekilde azaltılması için, LPG tesis ve faaliyetlerine sigorta yükümlülüğü getirilmesi son derece önemlidir. Günümüzde bu tür tesislerin büyük bölümünün sigortalı olduğu, bu nedenle tesisler yönünden piyasa taraflarına ek bir maliyet getirmeyeceği düşünülmekle birlikte, konunun lisans sahiplerinin inisiyatiflerine bırakılamayacak kadar önemli olması nedeniyle Kanun kapsamında düzenlenmesine ihtiyaç bulunmaktadır.

Ayrıca, sigorta yükümlüğüne tabi faaliyetlere getirilebilecek muafiyetlerin Bakanlar Kurulunca belirlenmesi esası benimsenmiştir. Yükümlülük kapsamındaki varlık çeşitlerinin belirlenmesi ile bunların tabi olacağı sigorta kolları gibi hususların ise Kurum tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikler kapsamında düzenlenmesi öngörülmektedir.

Madde 14. - Maddede, LPG dolum tesislerinde ve otogaz istasyonlarında, işlerin yetkili bir uzmanın gözetiminde yürütülmesi için sorumlu müdür bulundurulması zorunluluğu, sorumlu müdürün yetki, sorumluluk ve niteliklerinin Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği belirtilmektedir.

Madde 15. - Madde ile, LPG piyasa faaliyetlerinde çalıştırılan (destek hizmetleri hariç) personelin, LPG'nin özellikleri ve bunun meydana getirebileceği tehlikeler konusunda eğitime tabi tutulacağı öngörülmektedir.

Madde 16. - Madde ile, bu Kanuna göre suç oluşturan fiiller, ceza gruplarına göre sınıflandırılmıştır. Kanunda yer alan idari para cezaları; ağır kusur, birinci derece kusur, ikinci derece kusur olarak üç ayrı grup altında toplanmış ve her grup için uygulanacak ceza tutarları öngörülmüştür.

Madde 17.  - Madde ile, lisans kapsamında olan faaliyetlerin geçici veya sürekli olarak durdurulması ve lisansın iptaline ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.

Kurumca uygulanacak lisans iptali veya mühürleme işlemlerine rağmen, faaliyetlerini sürdürmekte ısrar edebilecek kişilerin, mahkemelerce yargılanıp suçlu bulunmaları halinde, verilecek cezanın takdirinde, Türk Ceza Kanununun mührün fekki ile ilgili maddesinin esas alınması sağlanmaktadır.

Madde 18. - Madde ile, Kurulun, kendisine intikal eden ihbar veya şikayetler üzerine doğrudan doğruya soruşturma açtırabileceği gibi, soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti amacıyla bir ön araştırma yaptırabileceği öngörülmektedir.

Madde ile ayrıca, Kurul kararına karşı açılacak davaların ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülmesi ve Danıştayın, Kurul kararlarına karşı yapılan başvuruları acele işlerden sayması hüküm altına alınmaktadır.

Madde 19. - Maddede, piyasa faaliyetlerine ilişkin düzenlemeler ile, Kanunun ilgili maddeleri ve piyasanın işleyişi esnasında ihtiyaç duyulan diğer hususların da Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikler ile düzenleneceği, Kurulun yetkilerini özel nitelikli kararlar alarak kullanabileceği ve bu kararları kamuoyuna duyurmasına ilişkin düzenlemeler öngörülmektedir.

Madde 20. - Maddede, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun görevleri arasına LPG piyasası ile ilgili görevlerin de dahil edilmesi amacıyla bu değişiklik öngörülmüştür.

Madde 21. - Petrol Piyasası Kanunu ve Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanununun 6 ncı maddesinde elektrik ve doğal gaza ait Kurul üyeleri ile ilgili yasaklar belirtilmiştir. Petrol ve LPG Kanunlarının da Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından yürütüleceği öngörüldüğünden, Kurul üyeleri ile ilgili yasaklar arasına Petrol ve LPG'nin de dahil edilmesini sağlamak amacıyla bu düzenleme yapılmıştır.

Madde 22. - Madde ile, Kurumun gelirleri arasına LPG piyasasında faaliyet gösteren lisans sahipleri ile ilgili katılma payı, lisans, onay, izin ve vize işlemleri üzerinden alınacak bedeller ile hibe, yayın, sair gelirlerin de dahil edilmesi düzenlenmektedir.

Geçici Madde 1. - Madde ile, Kanunun yürürlüğe girmesinden önce, sıvılaştırılmış petrol gazı dağıtım ve pazarlama şirketlerine, mevcut mevzuat kapsamında tanınan hak ve menfaatler ile yükümlülüklere ilişkin hükümlerin, bu Kanunda belirlenen süre ve esaslar dahilinde, faaliyeti ile ilgili lisans verilinceye kadar saklı kalacağı hususu düzenlenmektedir.

Maddede, otogaz istasyonları ile içinde otogaz tesisi bulunan akaryakıt istasyonlarının sahası içinde, teknik düzenlemelere uygun olarak tesis edilmiş idari büro, araç yıkama ve yağlama tesisleri, müşterilerin acil ihtiyaçlarının giderilmesi için kurulan küçük market vb. tesislerin dışındaki lokanta, ticari ve sosyal amaçlı tesislerin bu Kanunun 7 nci maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen şartlara iki yıl içinde uygun hale getirilmesi öngörülmektedir.

Geçici Madde 2. - Madde ile, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte fiilen, bu Kanunla yapılması için lisans alınması gereken faaliyetleri yürüten kişilerin, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirmesi öngörülmektedir.

Süresinde başvurmayan veya süresinde başvurduğu halde durumunu bu Kanuna uygun hale getirmeyenlerin faaliyetlerinin durdurulacağı ve daha önce verilen haklarının hükümsüz kalacağı düzenlenmiştir.

Geçici Madde 3. - Madde ile, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükte olan LPG ile ilgili kararname, yönetmelik ve tebliğlerde yer alan hükümlerin Kurumca düzenleme yapılıncaya kadar saklı kalacağı, Kurum tarafından oluşturulacak yönetmelik ve diğer mevzuat yürürlüğe girinceye kadar, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce yürütülmekte olan işlemlere ilişkin görevlerin sürdürüleceği, bu süre içerisinde anılan mevzuata istinaden, yeni LPG dağıtım ve pazarlama şirketlerinin kurulmasına ilişkin statü verilmeyeceği öngörülmektedir.

Geçici Madde 4. - Madde ile, lisans yönetmeliği yürürlüğe girinceye kadar, lisans isteminde bulunulamayacağı ve söz konusu yönetmeliğin bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi müteakip yüzseksen gün içinde yürürlüğe gireceği düzenlenmektedir.

Geçici Madde 5. - Maddede, LPG ithalatı yapılacak ihtisas gümrüklerinin kurulmasına yönelik altyapı ve teçhizatın Kurum tarafından yaptırılması, müteakiben Gümrük Müsteşarlığına devredilmesi ve bu çalışmaların 1/1/2005 tarihine kadar tamamlanması, ayrıca Gümrük Müsteşarlığınca temin edilecek personelin eğitiminin Kurum tarafından sağlanması, böylece LPG ithalatının teknik düzenlemelere uygun olarak yapılması imkânı getirilmektedir.

Madde 23. - Yürürlük maddesidir.

Madde 24. - Yürütme maddesidir.

Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu

                       

Türkiye BüyükMillet Meclisi

 

 

 

Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar,

23.12.2004

 

Bilgi ve Teknoloji Komisyonu

 

 

Esas No.: 1/839

 

 

Karar: 50

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 23.6.2004 tarihinde Başkanlığınıza sunulan “Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu Tasarısı”, Başkanlığınızca 29.6.2004 tarihinde tali komisyon olarak Adalet ile Plan ve Bütçe komisyonlarına, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmiştir.

Komisyonumuz 16.12.2004 tarihli toplantısında Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanlığı, Rekabet Kurumu Başkanlığı, Türk Standartları Enstitüsü Başkanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ve ilgili sivil toplum örgütleri temsilcilerinin katılımıyla Kanun Tasarısını inceleyip görüşmeye başlamıştır.

Komisyonda yapılan görüşmelerde Kanun Tasarısının  enerji piyasasında çok yer tutan, çok önemli olan ve ülkemizde 450.000 kişinin çalıştığı, 4,5 milyar dolar civarında cirosu olan ve Devletin 2,5 milyar dolar civarında geliri olan ve her gün de tüketimi artmakta olan bir sektör piyasasının koşullarını, şartlarını ortaya koyan bir kanun tasarısı olduğu belirtilmiştir.

Hükümet temsilcisinin açıklamaları doğrultusunda  Tasarı ile;

·  Sıvılaştırılmış petrol gazlarının yurt içi ve yurt dışından temini, dağıtımı, taşınması, depolanması ve ticareti ile bu faaliyetlere ilişkin gerçek ve tüzel kişilerin hak ve yükümlülüklerini kapsamak üzere;  sıvılaştırılmış petrol gazlarının güvenli ve ekonomik olarak,  rekabet ortamı içerisinde piyasa faaliyetlerini şeffaf, eşitlikçi ve istikrarlı biçimde sürdürülmesi için gerekli düzenleme yapılması öngörülmekte,

·  Enerji Piyasaları Düzenleme Kurulunun görevleri arasına LPG piyasası ile ilgili görevlerin; Kurul üyeleri ile ilgili yasaklar arasına Petrol ve LPG’nin; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun gelirleri arasına LPG piyasasında faaliyet gösteren lisans sahipleri ile ilgili katılma payı, lisans, onay, izin ve vize işlemleri üzerinden alınacak bedeller ile hibe, yayın ve sair gelirlerin dahil edilmesi sebebiyle Elektrik Piyasası Kanununda da değişiklik yapılmakta,

·  LPG piyasasında faaliyette bulunacakların hak ve yükümlülükleri düzenlenmekte,

·  Üretim ve dağıtım lisansları kapsamındaki faaliyetlerin yapılabilmesi için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan lisans alınması gerektiği hükme bağlanmakta,

·  LPG dağıtım lisansının verilmesine ve lisans sahiplerinin faaliyetlerine ilişkin ilke ve unsurlar ve lisans türlerine göre uyulması gereken esaslar belirtilmekte,

·  Dökme LPG, otogaz LPG, tüplü LPG taşıma faaliyetleri ile depolama ve dolum faaliyetlerinin yapılması için verilecek lisanslara uygulanacak değerleme kriterleri lisansın verilmesini gerektiren teknik ve mali şartların Kurumca belirleneceği öngörülmektedir.

·  Otogaz bayilerinin, dağıtıcılar ile yapacakları tek elden satış sözleşmesine göre bayilik faaliyetini yürütecekleri, dağıtıcıların ve bayilerin, kurdukları istasyonları lisans alarak işletmeye başlayabilecekleri,

·  Otogaz bayilerinin LPG tüpü dolumu ve satışı yapamayacağı, sadece LPG ile çalışan araçlara uygun otogaz LPG ikmali yapabilecekleri,

·  Tüplü LPG bayilerinin ve dökme LPG kullanıcılarının uyması gereken usul ve esasların neler olacağı,

·  LPG alım taşımında fiyatların erişebilir dünya serbest piyasa koşullarına göre teşebbüsler tarafından serbestçe belirlenerek oluşacağı, ancak LPG piyasasında faaliyetlerin ve rekabeti engelleme, bozma veya kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran anlaşma ve eylemlerin veya piyasa düzenini bozucu etkiler oluşturması halinde, iki ayı aşmamak üzere  faaliyetlerin her aşamasında, taban veya tavan fiyatı tespitine ve gerekli tedbirlerin alınmasına Kurumun yetkili olacağı, fiyatlara müdahale edilmeksizin kullanıcıların desteklenmesinin usul ve esasları ile miktarının Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile hazırlanacağı,

·  Türk Standartları Enstitüsünün piyasa faaliyetleri ile ilgili yapacağı standart tespit çalışmalarında Kurumun da temsil edileceği, bu standartların Kurul tarafından mecbur kılınabileceği,

·  Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun piyasa faaliyetlerine ilişkin kamu davalarına müdahil olabileceği, suç duyurusunda bulunabileceği, mevzuatın uygulanması açısından adli ve mülki makamlardan yaptırım isteyebileceği,

·  Bu Kanun hükümlerine aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları  gösterilmekte, lisans kapsamında olan faaliyetlerin geçici veya sürekli olarak durdurulması  ve lisansın iptaline ilişkin usul ve esasların neler olacağı,

·  Kurulların; kendisine intikal eden ihbar ve şikayetler üzerine doğrudan doğruya soruşturma açtırabileceği gibi soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti amacıyla  ön araştırma yaptırabileceği,

·  LPG tesis ve faaliyetleriyle ilgili olarak lisans sahipleri için sigorta yükümlülüğü getirilmesi,

Düzenlenmektedir.

Tasarının geneli üzerinde görüşmeler tamamlanarak maddelere geçilmesi oybirliği ile kabul edilmiştir.

Tasarıda,  4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda da değişiklikler yapıldığından, Tasarı başlığının “Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” olarak düzeltilmesi uygun görülmüştür.

Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının 2 nci maddesi, birinci fıkrasının (13) ve (15) numaralı bentlerindeki “tescilli markası, amblemi ve rengini” ibareleri  Markalar Kanununa göre renk tescil edilmediğinden, tescili söz konusu olmayan bu unsurun karışıklığa sebebiyet vereceğinden “tescilli markası ve amblemini” olarak düzeltilerek kabul edilmiştir.

Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının 4 üncü maddesinin dördüncü  fıkrasının (d) bendi; zorunlu sigortanın kanuni bir mükellefiyet olduğu, dağıtıcıların kendilerine ve üçüncü şahıslara karşı mali mesuliyet sigortası yaptırmalarının bir güvence olacağı düşünülerek aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

ç) “Zorunlu sigorta yükümlülüğü kapsamında bulunan tesis ve/veya faaliyetlere zorunlu sigorta ile birlikte mali mesuliyet sigortası yaptırmak.”

Tasarının 5 inci maddesinin birinci fıkrasında geçen “Rafineriler LPG üretici lisansı alırlar ibaresi”, LPG üretiminin rafineri operasyonunun ayrılmaz bir parçası olduğu ayrıca LPG üretimi  için ayrı bir lisans alınması gerekli olmadığı gibi aynı hedefi içeren iki ayrı lisans alma gerekliliği ortaya çıkacağından gereksiz bürokratik işlemlerin ortaya çıkmaması için “Rafineriler  4.12.2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında alacakları rafinerici lisansı çerçevesinde LPG üretimi yaparlar.” şeklinde düzenlenmesi;  aynı maddenin (c) bendinin (2) ve (4) numaralı alt bentlerinde geçen “tescilli markası, amblemi ve rengini” ibareleri, Tasarının  2 nci maddesindeki gerekçe doğrultusunda değiştirilmiş, ayrıca aynı maddenin (c) bendinin (7) numaralı alt bendi;  izin, ruhsat ve belge alınmasını düzenleyen mevzuatta bu izinleri almadan faaliyette bulunmanın müeyyidesi düzenlenmiş olacağından madde metninden çıkarılmış ve bentteki alt bentlerin numaraları yeniden teselsül ettirilerek kabul edilmiştir.

Tasarının 6 ncı maddesi, birinci fıkrasında geçen “tüplü LPG taşıma faaliyetleri”, tüp taşıma faaliyetlerinin Tesis-Bayi ve Bayi-Abone olarak yürütüldüğü, sistemde irili ufaklı anlaşmalı, müteahhit ve bayi araçları kullanılmakta ve 50 bin adedi bulan vasıta parkının her gün değişmekte olduğu, bu nedenlerle tüplü taşıma faaliyetlerinin lisansa bağlanmasının hiçbir fayda sağlamayacağı ve ciddi bir bürokrasi yaratacağı düşünülerek madde metninden çıkarılarak kabul edilmiştir.

Tasarının 7 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tüplü LPG kullanıcılarının TSE tarafından yayınlanmış kurallara uymaları, tüketicilerin standartları bilmeleri, hem de ilgililerin tüketicileri zaman zaman uyarmaları can ve mal emniyetinin sağlanması için; dördüncü bölüm başlığı; “Tüplü LPG  Bayilerinin, Dökme LPG Kullanıcıları ve Tüplü LPG Kullanıcılarının Uyması Gereken Usul ve Esaslar” şeklinde, ayrıca aynı gerekçeyle
8 inci maddeye ikinci fıkra olarak “Tüplü LPG Kullanıcıları, Türk Standartları  Enstitüsü tarafından yayınlanan kullanma kurallarına ilişkin standartlar ile dağıtım şirketi ve bayisi tarafından kendisine bildirilen usul ve esaslara uygun şekilde davranmakla yükümlüdür.” hükmü eklenmiş, aynı maddenin ikinci fıkrasındaki; “tescilli markası, amblemi ve rengini” ibaresi, Tasarının 2 nci maddesindeki gerekçeye uygun olarak, “tescilli markası ve amblemini” olarak düzeltilmiş; ayrıca aynı maddenin üçüncü fıkrasının (6) numaralı bendi, günümüzdeki 2 kg ağırlığındaki tüplerin bayi dükkanlarında teslim edildiği, tüp teslimine bir açıklık getirilmediği takdirde, 2 kg dahil küçük tüplerin de eve teslim edilmesi zorunluluğu doğacağından; “2 kilogram üzeri tüp teslimini ve bağlantısını adreste yapmak” olarak düzeltilmiş,  fıkralar teselsül ettirilmiş ve madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.

Tasarının 9, 10, 11, 12, 13, 14 ve 15 inci maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının 16 ncı  maddesinin ikinci fıkrasının (d) bendinden sonra gelmek üzere; şahsi mülkiyete ancak mülk sahibinin izniyle girilebileceğinden, bu yükümlülüğün  mülk sahibinin izni halinde geçerli olacağı ve Türkiye’deki fiili duruma ve Avrupa’daki uygulamalara paralellik sağlanmasını temin etmek, ayrıca kullanıcılar bayilere haber vermeden evlerindeki ocak, soba, şohben gibi cihazlarda da kendiliklerinden değişiklik yapabildikleri için “Ancak tüpün sisteme bağlantısının kullanıcı tarafından yapıldığının kanıtlanması durumunda tüp bayi ve dağıtıcı şirketlere hukuki ve cezai sorumluluk yüklenmez” olarak bir fıkranın eklenmesi uygun görülmüş; aynı maddenin dokuzuncu fıkrası; idari para cezalarının ilgilisine tebliğ edilmeden tahakkuku gerçekleşmeyeceğinden, uygulamada çıkabilecek aksaklıkların giderilmesi amacıyla;  “İdari para cezaları tebliğ tarihini takip eden otuz gün içinde Kurul tarafından belirlenen hesaplara ödenir. Süresinde ödenmeyen cezalar, 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip ve tahsil edilmek üzere Kurum tarafından cezaya muhatap olanların bağlı bulundukları vergi dairelerine bildirilir.” şeklinde  düzeltilerek kabul edilmiştir. 

Tasarının 17, 18 ve 19 uncu maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının 20 nci maddesiyle 4628 sayılı Kanuna eklenmesi öngörülen 5/C maddesinin kenar başlığı kanun yapım tekniğine uygunluk açısından “Kurulun sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası ile ilgili görevleri” şeklinde  düzeltilerek 20 nci madde kabul edilmiştir.

Tasarının 21 inci  maddesinde anlaşılabilirliği  kolaylaştırmak amacıyla “petrol ve LPG” ibarelerinin önüne  “ile”  ibaresinin konularak madde kabul edilmiştir.

Tasarının 22 nci maddesi birinci  fıkrası kanun yapım tekniğine uygunluk açısından “4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 10 uncu maddesine aşağıdaki (D) bendi ile bu bentten sonra gelmek üzere aşağıdaki paragraflar eklenmiştir.” şeklinde düzeltilmiş; paragrafların başındaki (e), (f ) ve (g ) harfleri kaldırılarak kabul edilmiştir.

Tasarının geçici 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının geçici 2 nci maddesi; daha önce LPG sektörünün çalışması ile ilgili kanunî düzenlemelerin olması nedeniyle; otogaz istasyonu kuran girişimcilerin ilgili kanunî düzenlemeler uyarınca ilgili idarelere müracaat ederek istenen tüm izinleri alarak neticesinde büyükşehirlerde büyükşehir belediye başkanlıklarından, diğer illerde il valiliklerinden işyeri açma ve çalışma ruhsatı aldıkları, bu ruhsatı alabilmek içinde TSE, Çalışma Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı gibi denetleyici kurumlardan gerekli izinler neticesinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaları dolayısıyla hukukun genel ilkesi özellikle de kamu hukuku alanında genel kural kanunların kazanılmış hakları saklı tutmasının da  bir Anayasa gereği olduğu düşünülerek;

“Geçici Madde 2. - Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte fiilen, bu Kanun uyarınca  lisans alınması gereken faaliyetleri yürüten kişiler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirerek, Kurum tarafından istenecek bilgi ve belgelerle Kuruma başvurmak zorundadır. Başvurusunu yapmış ancak işlemleri tamamlayamayan kişilerin faaliyetlerinin devamı için, üç ayı aşmamak üzere ek süre verilmesinde Kurum yetkilidir. Ancak bu Kanun yürürlüğe girmeden önce, kurulduğu dönemdeki mevzuata göre gayri sıhhi müessese,  İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı almış Otogaz istasyonlarının bu Kanun gereği belirlenen güvenlik önlemlerine uymak kaydıyla kazanılmış hakları saklıdır. Süresinde başvurmayan veya süresinde başvurduğu halde süresinde durumunu bu Kanuna uygun hale getirmeyenlerin faaliyetleri, sürenin bitim tarihi itibarıyla durdurulur” şeklinde yeniden düzenlenmiştir.

Tasarının Geçici 3 üncü maddesi ve Geçici 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının Geçici 5 inci maddesindeki “1.1.2005” ibaresi Kanunun yürürlüğe gireceği  tarihten sonra ihtisas gümrüklerinin kurulması için gerekli teçhizatın temininde ve alt yapının kurulmasında kurumlara yeterli zamanın tanınması amacıyla; “1.7.2005” olarak değiştirilerek kabul edilmiştir.

Tasarının 23 ve 24 üncü maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Ayrıca Başkanlığımıza verilen redaksiyon yetkisi çerçevesinde Tasarının tamamı redaksiyona tabi tutulmuş ve bu çerçevede bentlerin harflendirilmesi, alt bentlerin ise numaralandırılması tercih edilmiştir.

Raporumuz, gereği yapılmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.

 

                 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

 

Soner Aksoy

Hasan Ali Çelik

Hasan Angı

 

Kütahya

Sakarya

Konya

 

Üye

Üye

Üye

 

Atilla Başoğlu

Tacidar Seyhan

Ahmet Rıza Acar

 

Adana

Adana

Aydın

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Güner

Fahri Çakır

Nejat Gencan

 

Bolu

Düzce

Edirne

 

Üye

Üye

Üye

 

Ahmet Uzer

Muharrem Eskiyapan

Hasan Ören

 

Gaziantep

Kayseri

Manisa

 

Üye

Üye

Üye

 

Nuri Çilingir

Mustafa Öztürk

Yekta Haydaroğlu

 

Manisa

Sinop

Van

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

 

SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI

(LPG) PİYASASI KANUNU TASARISI

 

 

 

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1. - Bu Kanunun amacı, yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin olunan sıvılaştırılmış petrol gazlarının güvenli ve ekonomik olarak rekabet ortamı içerisinde kullanıcılara sunumuna ilişkin piyasa faaliyetlerinin şeffaf, eşitlikçi ve istikrarlı biçimde sürdürülmesi için gerekli düzenleme, yönlendirme, gözetim ve denetim faaliyetlerinin yapılmasını sağlamaktır.

Bu Kanun; sıvılaştırılmış petrol gazlarının yurt içi ve yurt dışından temini, dağıtımı, taşınması, depolanması ve ticareti ile bu faaliyetlere ilişkin gerçek ve tüzel kişilerin hak ve yükümlülüklerini kapsar.

Tanımlar

MADDE 2. - Bu Kanunun uygulanmasında;

1) Bakanlık: Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığını,

2) Kurum : Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

3) Kurul : Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,

4) Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG): Petrol ve doğal gazdan elde edilerek basınç altında sıvılaştırılan propan, bütan ve izomerleri gibi hidrokarbonlar veya bunların karışımını,

5) İhtisas gümrüğü: Yurt dışından ithal edilen LPG’nin, teknik düzenlemelere uygunluğunu denetleyebilecek ve miktar ölçümlerini yapabilecek laboratuvara ve donanıma sahip LPG konusunda uzmanlaşmış gümrük birimini,

6) Taşıma: LPG’nin teknik düzenlemelere uygun taşıma araçları ve boru hatları ile yapılan tüm nakil faaliyetlerini,

7) Taşıyıcı: Taşıma faaliyeti yapan gerçek ve tüzel kişileri,

8) Kullanım: LPG’nin sadece kişisel veya işletme ihtiyaçları için tüketimini,

9) Kullanıcı: LPG kullanan gerçek ve tüzel kişileri,

10) Lisans : Bu Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilere (tüplü LPG bayileri hariç) piyasada faaliyet gösterebilmeleri için Kurul tarafından izin verildiğini gösterir belgeyi,

11) Depolama: LPG dağıtıcılarının veya kullanıcılarının stok ihtiyaçlarını karşılamak üzere kendilerine ait veya yapılan sözleşmeler gereği kullanım hakkına sahip bulundukları ve LPG’nin teknik düzenlemelere uygun olarak depolanmasını sağlayan tesisler ile buralarda yürütülen iş ve işlemleri,

12) Dağıtıcı: LPG dağıtım yetkisi olan ve lisanslarına işlenmesi halinde depolama, dolum, taşıma işlemleri yapabilen sermaye şirketini,

13) Dolum tesisi: Dağıtıcının tescilli markası, amblemi ve rengini taşıyan ve teknik düzenlemelere uygun tüplere veya sözleşme ile diğer bir dağıtıcının tescilli markası, amblemi ve rengini taşıyan ve teknik düzenlemelere uygun tüplere, otogaz ve dökme LPG’nin taşıma araçlarına doldurulduğu, boşaltıldığı, depolandığı ve teknik düzenlemelere göre kurulan ve çalışan bir dağıtıcıya ait tesisi,

14) Tüplü LPG faaliyeti: Sıvılaştırılmış petrol gazının dolum tesislerinde tüplere doldurularak mutfak, sanayi ve ticari tüpleri vasıtasıyla piyasaya arz işlemini, 

15) Tüplü LPG bayii: Sadece sözleşmeli olduğu dağıtıcının tescilli markası, amblemi ve rengini taşıyan teknik düzenlemelere uygun LPG tüplerini işyerinde bulunduran ve pazarlayan gerçek veya tüzel kişiyi,

16) Dağıtım: LPG’nin, tüplü ve otogaz olarak kullanıcılara ve bayilere, dökme olarak kullanıcılara satış ve ikmal faaliyetlerinin bütününü,

17) Bayilik: Karşılıklı yükümlülüklerin ekinde fizibilite olan bir sözleşmeye bağlanarak LPG dağıtıcıları tarafından gerçek ve tüzel kişilere LPG’nin kullanıcılara ikmali yetkisi verilmesi işlemini,

18) Fizibilite: Kuruma verilmesi gerekli olmayan fakat bayilik sözleşmesi ekinde (tüplü LPG bayiliği hariç) yer alan ve yapılacak yatırımların analizini içeren raporu,

19) Otogaz istasyonu: Dağıtıcı veya bunlarla tek elden satış sözleşmesi yapmış bayilerce ilgili mevzuata uygun (teknik, kalite ve güvenlik) olarak kurulup, dağıtıcının tescilli markası ve amblemi altında faaliyette bulunan ve esas itibarıyla motorlu araçların otogaz LPG, madeni yağ, temizlik ve ihtiyari olarak bakım ile kullanıcıların, tüplü LPG hariç, diğer asgari ihtiyaçlarını karşılayacak imkanları sunan akaryakıt istasyonu içinde veya müstakil olarak hizmet veren tesisleri,

20) Otogaz LPG faaliyeti : Yakıt olarak kullanılmak üzere akaryakıt ve otogaz istasyonlarında araçlara LPG ikmali işlemini,

21) Otogaz bayii: Otogaz istasyonu işleten gerçek veya tüzel kişiyi,

22) Dökme LPG: LPG dağıtıcıları tarafından kullanıcıların tüplü ve otogaz LPG hariç, tüketim mahallindeki tanklarına teknik düzenlemelere uygun özel nakliye araçlarıyla LPG ikmalini,

23) Dökme LPG kullanıcısı: Dökme LPG’yi kullanan gerçek veya tüzel kişiyi,

24) Tehlikeli eylem: Piyasa faaliyetinin yapılmasında, bunların yapıldığı mahalde veya yakınında bulunan bir kimsenin ölümüne, sakatlanmasına veya sağlığının bozulmasına, çevrenin kirlenmesine sebep olan veya olabilecek nitelikte bulunan bir fiil veya ihmali,

25) Kötü niyet: Piyasa faaliyetinin yapılmasında, LPG’nin kaybına, karışmasına, bozulmasına veya amaç dışı kullanımına sebebiyet veren bir eylem veya ihmali,

26) Kilometre tahdidi: Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve otogaz istasyonu arasındaki Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirlenecek asgari mesafeyi,

27) Piyasa faaliyeti: LPG’nin ithali, ihracı, depolanması, taşınması, dağıtımı ve bayiliğini,

28) Teknik düzenleme: LPG’nin niteliği ile LPG faaliyetlerinde kullanılan mekan, aksam ve hareketlerin tanımlanmasında TSE standartları ve diğer mevzuatla getirilen düzenlemeleri,

İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Lisansların Tabi Olacağı Usul ve Esaslar, Lisans Sahiplerinin Hak ve Yükümlülükleri

Lisansların tabi olacağı usul ve esaslar

MADDE 3. - LPG’nin dağıtımı, taşınması ve otogaz bayilik faaliyetlerinin yapılması (tüplü LPG bayiliği hariç), depolanması, LPG tüpünün imalatı, dolumu, muayenesi, tamiri ve bakımı ile bu amaçla tesis kurulması ve işletilmesi için lisans alınması zorunludur.

Piyasa faaliyetinde bulunacak olan gerçek veya tüzel kişiler, LPG tesislerinin kuruluşunda ve işletilmesinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca kendi mevzuatları gereği; imar, toplum, çevre, iş sağlığı, güvenlik, teknik düzenleme ve benzeri konularda bir sakınca bulunmadığını gösteren, tesisin kuruluşuna ve işletilmesine yönelik gerekli ruhsat, izin ve belgelerin tamamlanmasını müteakip Kuruma lisans başvurusunda bulunurlar. Lisans vermede faaliyetin icrası için gereken fiziki varlıkların temini açısından taahhüt üzerinden işlem yapılamaz.

Lisans taleplerine ilişkin değerlendirmeler bu madde hükümleri çerçevesinde tamamlanarak en geç altmış gün içerisinde karara bağlanır ve ilgiliye tebliğ edilir. Reddedilen taleplerin gerekçesi bildirilir.

Bu Kanuna göre; lisansların verilmesi, güncelleştirilmesi, geçici olarak durdurulması veya iptaline ilişkin işlemler Kurumca yapılır. Lisansların verilmesinde pazara giriş açısından, teknoloji, kalite, güvenlik, hizmet ve teşebbüsün sürdürülebilirliği dikkate alınır.

Lisans kapsamındaki faaliyetlerde bulunacak özel hukuk tüzel kişileri 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabidir.

Lisanslar; yukarıda sayılan faaliyet başlıklarına göre düzenlenir. Ayrıca lisanslarda, Kurumca belirlenen diğer alt başlıklar da yer alır.

Lisans, üzerinde kayıtlı faaliyeti yapmak üzere hak sahibi kılınan gerçek veya tüzel kişi adına verilir. Lisans belgesinde, faaliyet niteliğinin yanı sıra faaliyetin gerektirdiği tesisin türü ve coğrafi konumu, teknoloji ve miktarlar ile ilgili bilgiler de yer alır.

Kurum, bu Kanunda tanınan yetkiler dahilinde aşağıda belirtilen konularda düzenlemeler yapmaya yetkilidir.

a) Lisans gerektiren faaliyet ve/veya işlemlerin kapsamları,

b) Lisans ile kazanılan hak ve üstlenilen yükümlülükler,

c) Lisans kapsamındaki faaliyetlerin kısıtlanması,

ç) Faaliyetin yürütülmesine ilişkin olarak özel şartlar belirlenmesi.

Lisansta yer alan hususlarda değişiklik yapılmasını gerektirecek faaliyetler, Kurumca onaylanıp lisansa işlenmedikçe yapılamaz.

Lisanslar ile ilgili olarak;

a) Başvuru, değerlendirme, lisans verme, lisans süresi, tadili, bedeli ile sona ermesi ve süre uzatma işlemlerine,

b) Sınıflandırılması uygun görülen lisansların, sınıflandırılmasına ait esaslar ve sınıflara göre asgari büyüklüklerine,

c) Değişiklik ile sınıflandırmaya tabi lisanslarda sınıf değiştirme işlemlerine,

ç) Aranacak asgari nitelikler ve ilgililerin tasarrufunda olması gereken asgari varlıklarına,

d) Tutulması zorunlu olan kayıtlar ve kayıt yöntemleri ile bildirim yükümlülüklerine,

e) Faaliyet alt başlıkları ve bunların tanımlarına,

f) Kamunun can ve mal güvenliği ile kullanıcı haklarına ilişkin hususlara,

g) Lisansta yer alacak hususlara,

ğ) Lisans kapsamında olsun veya olmasın piyasa ile ilgili faaliyetlerin yönlendirilmesi, gözetimi ve denetimine,

ait usul ve esaslar ile dağıtıcı olma şartları Kurumca çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.

Lisans sahiplerinin hak ve yükümlülükleri

MADDE 4. - Lisans, sahibine lisansta yer alan faaliyetin yapılması ile bu konularda taahhütlere girişilmesi haklarını verir.

Lisans ile tanınan haklar; bu Kanunun, ilgili diğer mevzuatın ve lisansta yer alan hususların yerine getirilmesi koşuluyla kullanılır.

Piyasa faaliyetinde bulunanlar, kötü niyet veya tehlikeli eylem sonucunu doğuracak her türlü işlemden özenle kaçınmak, bunların oluşumunun engellenmesi için her türlü tedbiri almak ve istenmeyen durumları en kısa sürede gidermek zorundadır.

Bu Kanuna göre faaliyette bulunanlar;

a) Ticarî ve teknik mevzuata uygun davranmak,

b) Çevreye zarar vermemek için gerekli tedbirleri almak,

c) Kamunun can, mal ve çevre güvenliği ile kendi tesis ve faaliyetlerini önemli ölçüde tehdit eden veya olumsuz etkileyen bir durum oluştuğunda, kamu yetkililerini ve bundan etkilenme ihtimali bulunan ilgilileri haberdar etmek, tehdidin niteliği ve niceliği ile bunu önlemek üzere alınmakta olan tedbirleri Kuruma bildirmek,

d) Zorunlu sigorta yükümlülüğü kapsamında bulunan, tesis ve/veya faaliyetleri sigorta ettirmek,

e) Faaliyetleri esnasında üçüncü kişilere veya çevreye verilecek zarar veya ziyanları tazmin etmek,

f) 12 nci maddenin birinci fıkrasına göre Kurumca belirlenen usul ve esaslara uygun bildirimleri yapmak,

g) 5 inci maddedeki hükümleri yerine getirmek ve Kurumca istendiğinde 12 nci maddenin üçüncü fıkrasına göre, gerekli bilgi, belge ve numuneleri vermek, tutanakları imzalamak ve görevlilerin tesislerde inceleme yapmasına müsaade etmek,

h) Esas faaliyetlerine ilişkin tip sözleşme örneklerini ve bunlarda yapılacak değişiklikleri yürürlüğe koymadan önce Kuruma bildirmek,

ı) Piyasa faaliyetlerinde, teknik düzenlemelere uygun LPG sağlamak,

j) Dolum tesislerinde ve otogaz istasyonlarında sorumlu müdür bulundurmak,

k) Asli faaliyetlerinde eğitim ve sertifika almış personel çalıştırmak,

l) Eşit durumdaki alıcılara (kategorilere), eşit hak ve yükümlülük tanımak, farklı şartlar uygulamamak,

ile yükümlüdür.

Yurt dışından LPG temin edeceklerin rafinerici veya dağıtıcı lisansına sahip olması gereklidir. Dağıtıcılar LPG’yi rafinerilerden veya ithalat yoluyla yurt dışından temin ederler. LPG ithalatı, Kurumun belirleyeceği teknik düzenlemelere uygunluğu ihtisas gümrüklerindeki laboratuvarlarda belirlendikten sonra ihtisas gümrüklerinden yapılır. Lisans sahibi olmayanlar LPG ticareti yapamaz.

 

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Lisans Türleri ve Faaliyetlerin Düzenlenmesi

Üretim ve dağıtım

MADDE 5. - Rafineriler LPG üretici lisansı alırlar, ancak dağıtıcı lisansı sahipleri LPG dağıtım hakkına sahip olur.

Dağıtıcı lisansı sahipleri, kendi mülkiyetlerindeki veya sözleşmelerle oluşturacakları bayilerinin istasyonlarına otogaz LPG dağıtımı, kullanıcılara dökme LPG satış ve ikmali, tüplü LPG dağıtım ve pazarlaması, taşıma, dolum ve depolama faaliyetlerinde bulunabilirler. Dağıtıcılar, otogaz faaliyetine başlayabilmek için öncelikle bu Kanun ile istenen kriterleri sağlayarak tüplü LPG faaliyetini başlatmak ve en az bir dolum tesisini işletmeye almak zorundadır. Dağıtıcılar başka LPG dağıtıcılarının bayilerine dağıtım yapamazlar.

Akaryakıt dağıtıcı lisansı sahipleri, bu Kanuna göre alacakları lisans kapsamında, LPG piyasa faaliyetlerinde bulunabilirler. Aynı şekilde LPG dağıtıcı lisansı sahipleri, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununa göre alacakları lisanslar kapsamında, petrol piyasası faaliyetlerinde bulunabilirler.

Dağıtıcıların, teknik düzenlemelere uygun depolama, dolum tesisi ve LPG tüplerine sahip olması zorunludur. Dağıtıcılar, ikmal ettikleri günlük ortalama LPG miktarının en az yirmi katını depolarında bulundurmak zorundadır. Tüplü LPG’nin kullanıcılara teslimi, dağıtıcılar ve bunların tüplü LPG bayileri vasıtasıyla yapılır.

Dağıtıcılar, yıllık pazarlama projeksiyonları yapmak ve ayrıntıları ile birlikte her yıl Şubat ayı içinde Kuruma vermekle yükümlüdür. Dağıtıcılar her yıl, üçer aylık dönemlerde projeksiyonlarının gerçekleşme değerlemesini yaparak Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında Kuruma verir ve projeksiyonlarında oluşan yüzde ondan fazla artış ve eksilişleri açıklarlar.

Dağıtıcılar, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (17) ve (18) numaralı bentlerinde belirtilen şekilde sözleşme ile bayilikler oluşturur. Bayilik süresi bitiminden üç ay öncesinde bayiliğin devamı için sözleşme yenilenmez ise sürenin bitimine kadar dağıtıcı, bayinin ikmal ihtiyacını karşılar. Süre bitiminde bayi, sözleşme yaptığı yeni dağıtıcının ürünlerini pazarladığı anlaşılacak şekilde faaliyetine devam eder ve en geç bir ay içinde eski dağıtım şirketi ile ilgili tüm belirtileri kaldırır. Tüplü LPG bayileri dağıtıcı işaretlerini sözleşme bitiminde kaldırır.

Dağıtıcıların yurt içi pazar payı, toplam yurt içi pazarın yüzde kırkbeşini geçemez. Dağıtıcı, otogaz LPG faaliyetinde bulunuyorsa kendi işlettiği istasyonlara sübvansiyon ve bayi istasyonlarından farklı uygulama yapamaz.Dağıtıcı, bir adet LPG dolum ve depolama tesisine sahip ise sadece tesislerinin bulunduğu il ile komşu illerde otogaz dağıtım faaliyeti yapabilir.

Dağıtıcılar, tescilli markası altında yapılan faaliyetlere ilişkin kalite kontrol ve kalite temin faaliyetlerinin etkin biçimde yönetimini sağlamak, bayilerini ve bayilik iptallerini gerekçeleriyle birlikte Kuruma bildirmekle yükümlüdür. LPG dağıtımı için kurulacak tesis ve ekipmanlar ile taşıma araçlarına ilişkin teknik özellikler, piyasa faaliyeti ile ilgili servis hizmetleri ve güvenlik, LPG satış yeri, çevre ve benzeri kriterler Kurum tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.

a) Dağıtıcılar otogaz LPG faaliyeti yaparken;

1) Bayilik sözleşmesi yaptıkları, kendi tescilli markası ve amblemini taşıyan otogaz istasyonlarına LPG ikmali yapmak,

2) İlgili kamu kurum ve kuruluşlarından gerekli ruhsat, izin ve belgeleri almamış olan istasyonlara LPG ikmali yapmamak,

3) Otogaz istasyonlarına, tüplü ve dökme LPG ikmali yapmamak,

4) Otogaz istasyonlarına LPG ikmalini, mülkiyeti veya tasarrufu altında tescilli markasını, unvanını ve amblemini taşıyan teknik düzenlemelere uygun araçlar ile yapmak,

5) Otogaz istasyonlarını gözlemlemek ve otogaz istasyonlarının teknik düzenlemelere ve bakımlarına ilişkin bilgileri içeren sonuç raporlarını yıllık bazda Kuruma bildirmek,

ile yükümlüdür.

b) Dağıtıcılar dökme LPG faaliyeti yaparken;

1) Sadece sözleşme yaptıkları kullanıcılara dökme LPG ikmali yapmak,

2) LPG ikmali yaptıkları sözleşmeli kullanıcıların, dağıtıcı veya kullanıcı tarafından kurulmuş, dökme LPG tesis ve tesisatlarının ilgili teknik düzenlemelere uygunluğunu tespit etmek, periyodik kontrolleri yapmak, teknik düzenlemelere uygun olmayan tesislere LPG ikmali yapmamak,

3) LPG ikmalini, mülkiyetinde veya tasarrufu altında tescilli markasını, unvanını ve amblemini taşıyan teknik düzenlemelere uygun araçlar ile yapmak,

4) Kullanıcılara teslim ettikleri dökme LPG’nin, farklı amaçlarla kullanılması halinde Kuruma bildirmek ve ikmal yapmayı durdurmak,

5) Kullanıcının dökme LPG tesislerini yürürlükteki teknik düzenlemelere uygun olarak kurmak, bu işlem esnasında uzman personel kullanmak ve bu esnada oluşan zarar ve ziyanı tazmin etmek,

6) Kullanıcıları, dökme LPG kullanımı ve tesisin işletilmesi konusunda bilgilendirmek,

7) Kullanıcıların arıza, kontrol ve bakım taleplerini zamanında yerine getirmek üzere gerekli tedbirleri almak,

ile yükümlüdür.

c) Dağıtıcılar tüplü LPG faaliyeti yaparken;

1) Gerekli ruhsatlara haiz, teknik düzenlemelere uygun tesisler kurmak ve işletme faaliyetlerinde bulunmak, tesisleri ve yürütülen faaliyetleri ile ilgili olarak bir risk değerlendirmesi yaparak, gerçekleşmesi halinde işyerinin tamamını ve çevreyi olumsuz etkileyebilecek durumları tespit ederek yapılacak eylemleri, uyulacak kuralları ve alınması gerekli tedbirleri belirleyen bir acil müdahale planı hazırlamak ve bu planı bulunduğu yerin en büyük mülki amirine bildirmek,

2) Dolum tesislerinde sadece kendi tescilli markası, amblemi ve rengini taşıyan LPG tüplerinin dolumunu yapmak, dolum anlaşması olan firmaların tüplerini anlaşma şartları uyarınca doldurmak,

3) Bayilerinin tüplü LPG ihtiyaçlarını zamanında ve aksatmadan karşılamak için gerekli her türlü tedbiri almak,

4) Tescilli markası, amblemi ve rengini taşıyan LPG tüplerinin teknik düzenlemelerde belirtilen periyodik muayenelerini yapabilecek üniteleri kurmak, periyodik muayeneler dışında kalan tamir, ısıl işlem, kumlama, temizleme ve metal kaplama gibi diğer ana işlemleri yapabilecek üniteleri kurmak ya da bu işlemleri yapabilecek yeterlilikteki yerlerle sözleşme yapmak,

5) LPG tüplerinin dolum öncesi, dolum sırası ve dolum sonrası kontrol işlemlerini yapmak,

6) Teknik düzenlemelere uygun olmayan, periyodik muayenesi yapılmayan, paslı, şişkin, ezik, kesik, boyasız, çatlak, yangın hasarlı vb. tüplere dolum yapmamak, dolum için getirilen tüpleri, dolum yapmadan önce teknik düzenlemelere göre kontrolden geçirmek, tamir ve bakım işlemlerini yapmak veya yaptırmak mümkün değilse imha etmek,

7) İlgili kamu kurum ve kuruluşlarından gerekli ruhsat, izin ve belgeleri almamış olan bayilere tüplü LPG teslimatı yapmamak (mevcut bayiler belgelerini bir yıl içinde tamamlar),

8) Bayileri eğitmek ve tüketicileri bilgilendirmek,

ile yükümlüdür.

Dağıtıcılar birbirleri arasında toptan LPG ticareti yapabilirler.

Taşıma, depolama, dolum, tüp imalatı, tüp muayene, tamir ve bakımı

MADDE 6. - Dökme LPG, otogaz LPG, tüplü LPG taşıma faaliyetleri ile depolama ve dolum faaliyetlerinin yapılması için verilecek lisanslara uygulanacak değerleme kriterleri ve lisansın verilmesini gerektirecek teknik ve mali şartlar Kurumca belirlenir.

LPG’nin piyasaya arzı işleminde kullanılacak tüplerin imalatını gerçekleştirecek olanlar, gerekli teknik düzenlemelere uygun üretim yapabildiklerini gösterir tesislerinin teknik özellikleri ile birlikte Kuruma başvurarak lisans almak ve diğer mevzuatta belirtilen teknik özelliklere uygun üretim yapmakla yükümlüdür.

Muayene, tamir ve bakım işlemlerini yapacak olanlar bu işlemleri yapabilmek için Kurumdan lisans almak zorundadır.

Otogaz bayileri

MADDE 7. - Otogaz bayileri, dağıtıcılar ile yapacakları tek elden satış sözleşmesine göre bayilik faaliyetlerini yürütürler.

Otogaz bayileri;

1) Tek bir dağıtıcı ile sözleşme yapmak ve istasyonunda sadece sözleşmeli olduğu dağıtım şirketince ikmal edilen LPG’ yi satmak,

2) Otogaz istasyonları için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından gerekli ruhsat, izin ve belgeleri almak,

3) Otogaz istasyonlarında LPG ile çalışan araçlara otogaz LPG ikmali yapmak,

4) Otogaz istasyonlarında LPG tüpü dolumu ve satışı yapmamak, LPG tüpü dolumuna yarayan hiçbir alet, makine ve teçhizatı istasyon dahilinde bulundurmamak,

5) Anlaşma yaptıkları dağıtıcının tescilli markası ve amblemini istasyonunda görülebilecek bir yere koymak,

6) İstasyonlarında sorumlu müdür çalıştırmak,

ile yükümlüdür.

Otogaz istasyonları ve depolama tanklarının, dispenserlerinin, pompa ve aksamlarının, idarî binalarının; metro hatlarına, okullara, camilere, hastanelere, çocuk parklarına ve kamu kullanımının yoğun olduğu tesislere, doğal gaz reglaj, depolama tankları ve baz istasyonları gibi yanıcı parlayıcı özellik arz eden depo ve tesislere, akaryakıt dispenserlerine olan mesafelerinin teknik düzenlemelere uygun olması, kendi mülkiyeti veya kullanma hakkına sahip olduğu alan içinde sağlanması zorunludur.

Belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında bulunan otogaz istasyonlarının depolama tankları teknik düzenlemelere uygun olarak yerleştirilir.

Otogaz istasyonları ile içinde otogaz tesisi bulunan akaryakıt istasyonlarının sahası içinde, teknik düzenlemelere uygun olarak tesis edilmiş idarî büro, araç yıkama ve yağlama tesisleri, müşterilerin acil ihtiyaçlarının giderilmesi için kurulan küçük market gibi tesislerin dışında, lokanta, ticari ve sosyal amaçlı tesisler kurulması, kamu can ve mal güvenliği açısından konulmuş kriterleri ihlal edemez.

Dağıtıcılar ve bayiler kurdukları otogaz istasyonlarını lisans alarak işletmeye başlar.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Tüplü LPG Bayilerinin ve Dökme LPG

Kullanıcılarının Uyması Gereken Usul ve Esaslar

 

Tüplü LPG bayileri

MADDE 8. - Tüplü LPG bayileri lisansa tabi değildir. Boş olanlar da dahil olmak üzere LPG tüpleri; imalat fabrikaları, dağıtıcılar ve tüplü LPG bayileri dışında, şahsi ihtiyaç haricinde hiçbir kişi veya kurum tarafından bulundurulamaz, takas ve satışa konu edilemez.

Bayiler; depoları, iş yerleri ve nakil araçlarında bayii oldukları dağıtıcının tescilli markası, amblemi ve rengini taşıyan LPG tüpleri bulundurmak zorundadır, ayrıca bayii oldukları dağıtıcının çoğunluk hissesine sahip olduğu diğer dağıtıcıların tüplerini de sözleşme yapmak kaydıyla bulundurabilir ve satışını yapabilir.

Tüplü LPG bayileri ;

1) Tüplerini bayii oldukları dağıtıcılardan temin etmek, hiçbir şekilde LPG dolum işlemi yapmamak ve işyerlerinde, depolarında, nakil vasıtalarında LPG dolumu sağlayan araç bulundurmamak,

2) İlgili kamu kurum ve kuruluşlarından gerekli ruhsat, izin ve belgeleri almak,

3) LPG tüp depolarının, nakil araçlarının ve perakende satış yerlerinin teknik düzenlemelere uygun olmasını sağlamak,

4) Bağlı bulundukları (dağıtıcının yazılı izni ile aynı dağıtıcıya bağlı diğer bayiler hariç) ve diğer dağıtıcıların bayilerine tüplü LPG satışı yapmamak,

5) Meskun mahallerdeki tüp satış yerlerini, nakil, itfaiye ve cankurtaran araçlarının kolaylıkla ulaşabilecekleri noktalarda kurmak,

6) Tüp teslimini ve bağlantısını adreste yapmak,

ile yükümlüdür.

LPG birikmesine müsait bodrumlarda veya merdivenle çıkılan zemin üstü asma katlarda kaza veya yangın halinde rahatlıkla tahliye yapılmasına imkan verecek genişlikte çıkışı olmayan yerlerde tüp satış yerleri açılamaz.

 

 

 

Dökme LPG kullanıcıları

MADDE 9. – Dökme LPG kullanıcıları sözleşme yaptıkları dağıtıcıdan dökme LPG ikmali yapmak ve ilgili mevzuata göre gerekli izinleri almak zorundadır.

Dökme LPG kullanıcıları dağıtıcının bilgisi dışında dökme LPG sistemine başkalarının müdahale etmesine izin veremez. Kurum bu tesislerin işletilmesinde, geliştireceği ilke ve ölçütler doğrultusunda düzenlemeler yapabilir.

Kullanıcılar tesis veya konutu için aldığı LPG’yi amacı dışında kullanamaz.

 

 

 

 

İKİNCİ KISIM

Çeşitli Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Fiyat Oluşumu, Eşgüdüm, Bilgilerin

Toplanması, Kayıt Düzeni, Denetim,

Tebligat, Sigorta, Sorumlu Müdür ve Eğitim

Fiyat oluşumu

MADDE 10. - LPG alım satımında fiyatlar, erişilebilir dünya serbest piyasa koşullarına göre teşebbüsler tarafından serbestçe belirlenerek oluşur.

Ancak, LPG piyasasında faaliyetleri veya rekabeti engelleme, bozma veya kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran veya doğurabilecek nitelikte anlaşma veya eylemlerin piyasa düzenini bozucu etkiler oluşturması halinde, gerekli işlemlerin başlatılmasıyla birlikte, her seferinde iki ayı aşmamak üzere, faaliyetlerin her aşamasında, bölgesel veya ulusal düzeyde uygulanmak için taban ve/veya tavan fiyat tespitine ve gerekli tedbirlerin alınmasına Kurum yetkilidir. Belirli bölgelere ve belirli amaçlara yönelik olarak fiyatlara müdahale edilmeksizin kullanıcıların desteklenmesinin usul ve esasları ile miktarı Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir.

Eşgüdüm

MADDE 11. - Piyasayı doğrudan veya dolaylı olarak ilgilendiren konularda yetkili kılınan diğer mercilerce yapılacak her türlü düzenleme çalışması öncesi (vergi, resim ve harçlara ilişkin düzenlemeler hariç) Kurumun haberdar edilmesi ve çalışmalara iştirakinin sağlanması esastır.

LPG piyasası faaliyetleri ile ilgili olarak Türk Standardları Enstitüsü tarafından yapılacak standart hazırlık çalışmalarında Kurum temsilcisi de bulunur. Piyasa faaliyetlerine ilişkin Türk Standardları, Kurul onayı ile mecburi hale getirilebilir.

Kurum;

a) Lisanslı tesisler açısından tehlikeli eylem ve kötü niyetin oluşması halinde,

b) Piyasada haksız rekabet yaratacak ve yanıltıcı nitelikte reklam ve ilanlar ile benzeri faaliyetlerin yapılması durumunda,

c) Piyasada faaliyet gösteren malzeme ve cihaz ithalatçı, üretici ve satıcıları ile bunların yetkili servisleri hakkındaki düzenleme ve uygulamalarda,

görüş bildirmeye veya ilgili makamlardan talepte bulunmaya yetkilidir.

Kurum; piyasa faaliyetlerine ilişkin olarak açılmış veya açılacak kamu davalarına müdahil olabilir. Bu konularla ilgili olarak suç duyurusunda bulunabileceği gibi mevzuatın uygulanması açısından, adli ve mülki makamlardan yaptırım talebinde bulunabilir.

Kurum, Kanunun etkin bir biçimde uygulanmasının sağlanması için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla koordineli çalışmalar yürütür ve alınacak kararların uygulanmasında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından uzman eleman çalıştırabilir.

Bilgilerin toplanması, kayıt düzeni, denetim ve tebligat

MADDE 12. - Piyasanın işleyişine ilişkin bilgileri derlemek amacıyla bildirim yükümlülükleri Kurumca belirlenir. Kurum, lisans sahiplerinin, Vergi Usul Kanunu hükümleri saklı kalmak şartı ile, düzenleyecekleri belge ve tutacakları kayıt düzenlerine ilişkin özel usul ve esaslar belirleyebilir.

Kurum, bu Kanunun kendisine verdiği görevleri yerine getirirken, gerekli gördüğü her türlü bilgiyi kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden isteyebilir.

Görevlendirilen Kurum personeli, piyasa tarafları ve/veya tesisleri nezdinde, defterler de dahil olmak üzere her türlü evrak, belge ve emtianın incelenmesi, suret veya numune alınması, konuyla ilgili yazılı veya sözlü açıklama istenmesi, gerekli tutanakların düzenlenmesi, tesislerin ve işletiminin incelenmesi konularında yetkilidir. Görevlendirme yazısında amaç, kapsam, süre ve yetkinin çerçevesi yer alır.

Kurum, piyasa faaliyetlerini kendi personeli ile veya kamu kurum ve kuruluşları ile özel denetim kuruluşlarından hizmet alımı yoluyla denetime tabi tutar. Kurum, idarî ve teknolojik yöntemler ile denetim sistemini kurar. Valilikler, görevli elemanların başvurusu halinde denetim amaçlı alınacak numunelerin rafineri, dağıtıcı, kullanıcı ve bayilerden alınmasını ve emniyetini sağlamakla yükümlüdür. Numunelerde yapılacak testlerde alınan numunelerin laboratuvar analizi ile standarda uymadığı tespit edildiğinde, 16 ncı madde hükümleri uygulanır. Denetlemede, ön araştırmada ve soruşturmada takip edilecek usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Bilgilerin ilgililere ve kamuya açıklanmasına ilişkin ilke, usul ve esaslar Kurumca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Piyasa açısından ticari gizlilik niteliği taşıyan bilgiler açıklanamaz. Lisans sahiplerinin lisans belgesi içeriği özet bilgileri Kurum tarafından ilan edilir. Kurumca bu Kanuna göre yapılacak her türlü tebligat hakkında 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır, ancak, ilanen yapılacak tebligatlar Resmi Gazetede yayımlanır.

Sigorta

MADDE 13. - Lisans kapsamında yürütülen faaliyetler için, sigorta yaptırılması zorunludur. Bakanlar Kurulu kararıyla sigorta kapsamından muaf tutulacak faaliyetler belirlenebilir. Sigorta kapsamına alınacak varlık çeşitlerinin belirlenmesi ile bunların tabi olacağı sigorta kolları ve muafiyet tanınan hususlar, yönetmelikte düzenlenir.

Sorumlu müdür

MADDE 14. - LPG dolum tesislerinde ve otogaz istasyonlarında sorumlu müdür bulundurulması zorunludur. LPG dolum tesislerinde ve otogaz istasyonlarında bulundurulacak sorumlu müdürün yetki, sorumluluk ve nitelikleri Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Eğitim

MADDE 15. - LPG piyasasında görev yapacak sorumlu müdürler, tanker şoförleri, dolum personeli, tüp dolum personeli, tüp dağıtım araçlarının şoförleri ve tüp dağıtım personeli, tanker dolum personeli, test ve muayene elemanları ve otogaz LPG dolum personeli, pompacılar ile tesisat, projelendirme ve imalatında görev alan diğer personel, dağıtıcılar tarafından, asgari düzeyde eğitime tabi tutulurlar.

 

İKİNCİ BÖLÜM

İdari Para Cezaları, Yaptırımlar, Ön Araştırma, Soruşturma, Dava Hakkı ve Yönetmelik

İdari para cezaları

MADDE 16. - Bu Kanuna göre idarî para cezalarının veya idarî yaptırımların uygulanması, bu Kanunun diğer hükümlerinin uygulanmasına engel oluşturmaz. Bu Kanuna göre verilen ceza ve tedbirler diğer kanunlar gereği yapılacak işlemleri engellemez.

Bu Kanuna göre;

a) Aşağıdaki haller ağır kusur sayılarak sorumluları hakkında beşyüz milyar Türk Lirası idarî para cezası verilir:

1) Lisans almaksızın lisansa tabi faaliyetlerin yapılması,

2) 4 üncü maddenin son fıkrasının ihlali,

3) 10 uncu madde gereği Kurum tarafından yapılan uygulamaların dolaylı veya dolaysız olarak engellenmesi veya engellenmeye teşebbüs edilmesi,

4) 12 ve 13 üncü madde hükümlerinin ihlali.

b) Aşağıdaki haller birinci derece kusur sayılarak sorumluları hakkında ikiyüz milyar Türk Lirası idarî para cezası verilir:

1) 5, 6 ve 7 nci madde hükümlerinin ihlali,

2) Lisans almaksızın hak konusu yapılan tesislerin yapımına ve/veya işletimine başlanması ile bunlar üzerinde tasarruf hakkı doğuracak işlemlerin yapılması,

3) Sahip olunan lisansın verdiği haklar dışında faaliyet gösterilmesi,

4) Son fıkrası hariç 4 üncü madde hükümlerinin ihlali.

c) 9, 14 ve 15 inci madde hükümlerinin ihlali ikinci derece kusur sayılarak, sorumlular hakkında elli milyar Türk Lirası idarî para cezası uygulanır.

d) 8 inci maddenin üçüncü fıkrasının (6) numaralı bendinin ihlali halinde bayilere yüz milyon Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Yukarıda belirtilenlerin dışında kalan ancak bu Kanunun getirdiği yükümlülüklere uymayanlara Kurumca bir milyar Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Cezalar tahsil edilinceye kadar, mahkeme kararı ile ilgililerin varlıklarına tedbir konulabilir. Tesisler, lisans alınıncaya veya bu Kanuna göre lisans gerektirmeyen faaliyet gösterecek hale getirilinceye kadar mühürlenir.

Ceza uygulanan bir fiilin iki takvim yılı geçmeden aynı kişi tarafından tekrarı halinde, cezalar iki kat olarak uygulanır.

Kurulun ceza vermesinde zamanaşımı süresi, ihlalin ve/veya olayın meydana geliş tarihinden itibaren beş yıldır. Bununla ilgili olarak Kurumun inceleme ve araştırma amacıyla yapacağı herhangi bir işlem, bu işlemin kişilerden birine tebliği anından itibaren zamanaşımını keser. Karar aleyhine yargı yoluna başvurulmuş olması da zamanaşımı süresini keser.

Ay içinde tahsil edilen idarî para cezaları müteakip ayın yirminci işgünü sonuna kadar Hazineye irat kaydedilir.

İdari para cezalarında tüzel kişilerin sorumluluğu 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 65 inci maddesine göre tayin olunur.

İdari para cezalarının tahakkuk tarihini izleyen otuz gün içerisinde ödenmemesi halinde, cezanın ilgili vergi dairesi aracılığı ile tahsili sağlanır. Tahsilatta 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

İdari para cezalarının miktarları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda, milyon kesirleri dikkate alınmaz.

 

 

 

 

 

 

Yaptırımlar

MADDE 17. - Lisans sahibi kişiler hakkında, bu Kanuna, bu Kanuna göre yürürlüğe konulmuş yönetmeliklere, Kurumun yazılı talimatlarına veya lisanslarına kayıtlı hususların herhangi birine riayet edilmediği takdirde, Kurum tarafından ön araştırma veya soruşturma başlatılır. Ayrıca, ilgiliye onbeş gün içerisinde aykırılıkların giderilmesi, aksi halde bahse konu piyasa faaliyetlerinin geçici bir süre için durdurulabileceği veya doğrudan doğruya iptal yaptırımının uygulanacağı ihbar edilir. Bu ihbara rağmen onbeş günlük sürenin bitiminde aykırılıklar giderilmezse, Kurum piyasa faaliyetini otuz günden az yüzseksen günden çok olmamak üzere geçici olarak durdurur. Geçici durdurma süresince, tehlikeli eylemin veya kötü niyetin veya herhangi bir zararın oluşmasının önlenmesi ile faaliyetin durdurulmasına neden olan durumun ortadan kaldırılmasına ilişkin faaliyetler dışında hiçbir piyasa faaliyeti yapılamaz. Lisans iptalleri Kurumca yapılacak soruşturma neticesine göre karara bağlanır.

Kaçak veya menşei belli olmayan veya teknik düzenlemelere uygun olmayan LPG ile piyasa faaliyetinde bulunan lisans sahiplerinin lisansı iptal edilir. Teknik düzenlemelere uygun olmayan LPG mahkeme kararı ile müsadere edilir. Bu LPG’yi ikmal edenler zararı tazmin etmekle yükümlüdür.

Otogaz istasyonu kapsamında sürdürülen bayilik faaliyetlerinin, bu Kanuna veya bu Kanuna istinaden çıkarılan düzenlemelere aykırılığının Kurumca tespiti halinde, anılan istasyonda yapılan LPG ikmali Kurumca geçici veya süresiz olarak mühürleme suretiyle durdurulur. İptale veya mühürlemeye ilişkin usul ve esaslar Kurumca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Lisans iptaline veya mühürlemeye rağmen, faaliyetlerini sürdüren gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yetkilileri hakkında 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 274 üncü maddesi hükümleri uygulanır.

Bu Kanuna göre yapılan talep veya işlemlerde, Kanuna karşı hile veya gerçek dışı beyanda bulunulduğunun tespiti halinde lisans iptal olunur.

Teknik düzenlemelere uygun olmayan LPG ikmali nedeniyle kullanıcıya verilen zarar ve hasarların tazmini hususu, kullanıcıların muhatap olduğu lisans sahibi gerçek veya tüzel kişilerin lisanslarında ve sözleşmelerinde yer alır. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte belirlenir.

Ön araştırma, soruşturma ve dava hakkı

MADDE 18. - Kurul, resen veya kendisine intikal eden ihbar veya şikayetler üzerine doğrudan soruşturma açılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olup olmadığının tespiti için ön araştırma yapılmasına karar verir.

Ön araştırma ve soruşturmada takip edilecek usul ve esaslar, Kurum tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikle düzenlenir.

Kurul kararına karşı açılacak davalar ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülür. Danıştay, Kurul kararlarına karşı yapılan başvuruları acele işlerden sayar.

Yönetmelik

MADDE 19. - LPG piyasa faaliyetlerine ilişkin hususlar, bu Kanunun ilgili maddelerinde yer alan çerçeve ve yetkilendirme dahilinde Kurul tarafından yürürlüğe konulacak yönetmeliklerle düzenlenir. Bu yönetmelikler Resmi Gazetede yayımlanır.

Ayrıca, Kurum yetkilerini Kurul kararıyla özel nitelikli kararlar almak suretiyle de kullanabilir. Özel nitelikli kararlardan kamuoyunu ilgilendiren hususlar ile yapılacak düzenlemeleri açıklamak amacıyla çıkarılacak tebliğler, basın ve yayın araçlarıyla veya özel bültenler ile duyurulur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Elektrik Piyasası Kanununda Yapılan

Değişiklikler

MADDE 20. - 20.2.2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa 5/B maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 5/C maddesi eklenmiştir.

“Kurulun LPG piyasası ile ilgili görevleri

MADDE 5/C. - Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu LPG piyasası ile ilgili olarak aşağıda belirtilen görevleri de yerine getirir:

a) Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu hükümlerini uygulamak, piyasa faaliyetlerine ilişkin her türlü düzenlemeleri yapmak ve yürütülmesini sağlamak.

b) LPG piyasası faaliyetlerine ilişkin plân, politika ve uygulamalarla ilgili Kurum görüş ve önerilerini belirlemek.

c) LPG piyasası faaliyetleriyle ilgili denetleme, ön araştırma ve soruşturma işlemlerini yürütmek, yetkisi dahilindeki ceza ve yaptırımları uygulamak ve dava açmak da dahil olmak üzere her türlü adlî ve idarî makama başvuru kararlarını almak.

d) Uluslararası organizasyon ve teşkilatların LPG piyasasına ilişkin uygulamalarını izlemek.

e) LPG piyasasında lisans ve lisanslarla ilgili işlem bedellerini belirlemek.

f) LPG piyasasında faaliyet gösteren kişilerin denetlenmiş malî tablolarını incelemek veya incelettirmek.

g) LPG piyasasında faaliyet gösteren kişilerden istenecek olan, hizmet güvenilirliği, hizmet dışı kalmalar ve diğer performans ölçütleriyle ilgili raporların kapsamını belirlemek ve düzenli olarak Kurula vermelerini sağlamak.

h) Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu hükümlerine, çıkarılan yönetmelik hükümlerine, Kurul tarafından onaylanan tarife ve yönetmeliklere, lisans hüküm ve şartlarına, teknik düzenlemelere ve Kurul kararlarına aykırı davranıldığı durumlarda idarî para cezası vermek, lisansları iptal etmek.”

 

 

MADDE 21. - 4628 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarında geçen “elektrik ve doğal gaz” ibaresinden sonra gelmek üzere, “petrol ve LPG” ibaresi, “elektrik enerjisi ticareti ve doğal gaz ticareti” ibaresinden sonra gelmek üzere, “petrol ve LPG ticareti” ibaresi, dördüncü fıkrasında geçen “elektrik enerjisi ve doğal gaz sektöründe” ibaresinden sonra gelmek üzere, “petrol ve LPG sektöründe” ibaresi eklenmiştir.

 

MADDE 22. - 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 10 uncu maddesinin (C) bendinin ikinci paragrafı (e), üçüncü paragrafı (f) ve dördüncü paragrafı (g) alt bentleri olarak teselsül ettirilmiş ve beşinci paragrafı yürürlükten kaldırılarak (g) alt bendinden sonra maddeye aşağıdaki (D) bendi ile bu bentten sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“D) Kurumun LPG piyasası ile ilgili gelirleri aşağıdaki kalemlerden oluşur:

a) Katılma payı.

b) Lisans, onay, izin ve vize işlemleri üzerinden alınacak bedeller.

c) Yayın ve sair gelirler.

d) Ayrıntıları kamuoyuna duyurulmak kaydıyla ve piyasanın gelişimine dair etüt ve proje çalışmalarının finansmanında kullanılmak üzere uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından verilecek hibeler.

e) (a) alt bendindeki katılma payının mükellefi; Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanununa göre üretim, dağıtım, dolum ve otogaz bayii lisansı sahibi gerçek ve tüzel kişilerdir. Petrol Piyasası Kanunu ve Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanununa göre lisans alarak faaliyet gösteren lisans veya müşterek lisans sahipleri, katılma payını toplam net akaryakıt ve LPG satışları üzerinden öder. Katılma payı, lisans sahiplerince yıllık gelir tablolarında yer alan net satışlar tutarının binde biri oranını ve iki milyon ABD Dolarını aşmayacak şekilde Kurulca belirlenir. Yıl içinde uygulanacak katılma payı oranı bir önceki yılın Aralık ayı içinde açıklanır.

f) Net satış hasılatı içinde yer alması halinde, yıl içinde LPG için ödenen gümrük vergi, resim ve harçları ile özel tüketim vergisi toplamı net satışlar toplamından tenzil edilir.

g) Katılma payı ödemekle yükümlü lisans sahipleri, herhangi bir bildirim beklemeksizin her yıl Mayıs ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilanço ve gelir tablolarını Kuruma göndermek ve katılma payının yarısını Haziran, ikinci yarısını Kasım ayı sonuna kadar ödemek zorundadır.

Süresinde beyan edilmeyen veya hatalı beyan edilen katılma paylarına ilişkin cezaî ve idarî işlemler Kurumca tamamlanarak ilgili organlar nezdinde adlî ve idarî işlemler başlatılır. Süresinde ödenmeyen malî yükümlülükler ve gecikme zamları hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanarak ilgili vergi daireleri aracılığı ile tahsili sağlanır.”

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

GEÇİCİ MADDE 1. - Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce; sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) dağıtım ve pazarlama şirketlerinin, mevcut mevzuat kapsamında tanınan hak ve menfaatleri ile yükümlüklerine ilişkin hükümler, bu Kanunda belirlenen süre ve esaslar dahilinde faaliyeti ile ilgili lisans verilinceye kadar saklıdır.

Otogaz istasyonları ile içinde otogaz tesisi bulunan akaryakıt istasyonlarının sahası içinde, teknik düzenlemelere uygun olarak tesis edilmiş idarî büro, araç yıkama ve yağlama tesisleri, müşterilerin acil ihtiyaçlarının giderilmesi için kurulan küçük market vb. tesislerin dışındaki lokanta, ticari ve sosyal amaçlı tesisler 7 nci maddenin beşinci fıkrasında belirtilen şartlara iki yıl içinde uygun hale getirilir.

GEÇİCİ MADDE 2. - Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte fiilen, bu Kanun uyarınca lisans alınması gereken faaliyetleri yürüten kişiler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirerek, Kurum tarafından istenecek bilgi ve belgelerle Kuruma başvurmak zorundadır. Başvurusunu yapmış ancak işlemleri tamamlayamayan kişilerin faaliyetlerinin devamı için, üç ayı aşmamak üzere ek süre verilmesinde Kurum yetkilidir.

Süresinde başvurmayan veya süresinde başvurduğu halde süresinde durumunu bu Kanuna uygun hale getirmeyenlerin faaliyetleri, sürenin bitim tarihi itibarıyla durdurulur. Daha önce verilen hak, izin ve yetki doğurucu her türlü karar, işlem ve evrak başkaca bir işleme gerek kalmaksızın hükümsüz hale gelir.

 

 

 

GEÇİCİ MADDE 3. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükte olan LPG ile ilgili kararname, yönetmelik ve tebliğlerde yer alan hükümler, Kurumca düzenleme yapılıncaya kadar saklıdır. Kurum tarafından hazırlanacak yönetmelik ve diğer mevzuat yürürlüğe girene kadar Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve/veya Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce yürütülmekte olan işlemlere ilişkin görevler sürdürülür. Ancak, bu süre içerisinde anılan mevzuata istinaden yeni LPG dağıtım ve pazarlama şirketlerinin kurulması ile ilgili olarak statü verilmez.

GEÇİCİ MADDE 4. - Lisans yönetmeliği yürürlüğe girinceye kadar, piyasa faaliyetlerine ilişkin lisans isteminde bulunulamaz. Lisans yönetmeliğinin yürürlüğe girişi, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden yüzsekseninci günü aşamaz.

GEÇİCİ MADDE 5. - 4 üncü maddenin son fıkrasında yer alan ihtisas gümrüklerinin kurulması için gerekli alt yapı ve teçhizat Gümrük Müsteşarlığının belirleyeceği gümrüklerde 1.1.2005 tarihine kadar Kurum tarafından yaptırılır ve Gümrük Müsteşarlığına devredilir. İhtisas gümrüklerinin personel ihtiyacı Gümrük Müsteşarlığı tarafından temin edilir ve personelin eğitimi de Kurum tarafından sağlanır.

Yürürlük

MADDE 23. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 24. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

 

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

 

 

Başbakan

 

 

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. V.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

 

 

M. V. Gönül

A. Şener

M. A. Şahin

 

 

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı V.

 

 

 

B. Atalay

A. Babacan

M. A. Şahin

 

 

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

 

 

G. Akşit

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

 

 

Millî Savunma Bakanı

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

 

 

M. V. Gönül

A. Aksu

K. Unakıtan

 

 

 

Millî Eğitim Bakanı

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

 

 

 

H. Çelik

Z. Ergezen

R. Akdağ

 

 

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

 

 

 

B. Yıldırım

S. Güçlü

M. Başesgioğlu

 

 

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

 

 

A. Coşkun

M. H. Güler

E. Mumcu

 

 

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

 

 

O. PepeÊ

 

 

 

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİÎ

KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI (LPG) PİYASASI KANUNU VE

ELEKTRİK PİYASASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

KANUN  TASARISI

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

Tanımlar

MADDE 2. - Bu Kanunun uygulanmasında;

a) Bakanlık: Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığını,

b) Kurum : Enerji  Piyasası Düzenleme Kurumunu,

c) Kurul : Enerji  Piyasası Düzenleme Kurulunu,

ç) Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG): Petrol ve doğal gazdan elde edilerek basınç altında sıvılaştırılan propan, bütan ve izomerleri gibi hidrokarbonlar veya bunların karışımını,

d) İhtisas gümrüğü: Yurt dışından ithal edilen LPG’nin, teknik düzenlemelere  uygunluğunu denetleyebilecek ve miktar ölçümlerini yapabilecek laboratuvara  ve donanıma sahip LPG konusunda uzmanlaşmış gümrük birimini,

e) Taşıma: LPG’nin teknik düzenlemelere uygun taşıma araçları ve boru hatları  ile yapılan tüm nakil faaliyetlerini,

f) Taşıyıcı: Taşıma faaliyeti yapan gerçek ve tüzel kişileri,

g) Kullanım: LPG’nin sadece kişisel veya işletme ihtiyaçları için tüketimi,

ğ) Kullanıcı: LPG kullanan gerçek ve tüzel kişileri,

h) Lisans : Bu Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilere (tüplü LPG bayileri hariç) piyasada faaliyet gösterebilmeleri için Kurul tarafından izin verildiğini gösterir belgeyi,

ı) Depolama: LPG dağıtıcılarının veya kullanıcılarının stok ihtiyaçlarını karşılamak üzere kendilerine ait veya yapılan sözleşmeler gereği kullanım hakkına sahip  bulundukları ve LPG’nin teknik düzenlemelere  uygun olarak depolanmasını sağlayan tesisler ile buralarda yürütülen iş ve işlemleri,

i) Dağıtıcı: LPG dağıtım yetkisi olan ve lisanslarına işlenmesi halinde depolama, dolum, taşıma işlemleri yapabilen sermaye şirketini,

j) Dolum tesisi: Dağıtıcının tescilli markası ve amblemini ve teknik düzenlemelere uygun tüplere veya sözleşme ile diğer bir dağıtıcının tescilli markası ve amblemini taşıyan ve teknik düzenlemelere uygun tüplere, otogaz ve dökme LPG’nin taşıma araçlarına doldurulduğu, boşaltıldığı, depolandığı ve teknik düzenlemelere  göre kurulan ve çalışan bir dağıtıcıya ait tesisi,

k) Tüplü LPG faaliyeti: Sıvılaştırılmış  petrol gazının dolum tesislerinde tüplere doldurularak mutfak, sanayi ve ticari tüpleri vasıtasıyla  piyasaya arz işlemini,

l) Tüplü LPG bayii: Sadece sözleşmeli olduğu dağıtıcının tescilli markası ve amblemini  taşıyan teknik düzenlemelere  uygun LPG tüplerini işyerinde bulunduran ve pazarlayan gerçek veya tüzel kişiyi,

m) Dağıtım: LPG’ nin, tüplü ve otogaz olarak kullanıcılara ve bayilere, dökme olarak kullanıcılara satış ve ikmal  faaliyetlerinin bütününü,

n) Bayilik: Karşılıklı yükümlülüklerin ekinde fizibilite olan bir sözleşmeye bağlanarak, LPG dağıtıcıları tarafından gerçek ve tüzel kişilere LPG’ nin kullanıcılara ikmali yetkisi verilmesi işlemini,

o) Fizibilite: Kuruma verilmesi gerekli olmayan fakat bayilik sözleşmesi ekinde (tüplü LPG bayiliği hariç) yer alan ve yapılacak yatırımların analizini içeren raporu,

ö) Otogaz istasyonu: Dağıtıcı  veya bunlarla tek elden satış sözleşmesi yapmış bayilerce ilgili mevzuata uygun (teknik, kalite ve güvenlik) olarak kurulup, dağıtıcının  tescilli markası ve amblemi altında faaliyette bulunan  ve esas itibarıyla motorlu araçların otogaz LPG, madeni yağ, temizlik ve ihtiyari olarak bakım ile kullanıcıların, tüplü LPG hariç, diğer asgari ihtiyaçlarını karşılayacak imkanları sunan akaryakıt istasyonu içinde veya müstakil olarak hizmet veren tesisleri,

 p)ÊOtogaz LPG faaliyeti : Yakıt olarak kullanılmak üzere akaryakıt ve otogaz istasyonlarında araçlara LPG ikmali işlemini,

r) Otogaz bayii: Otogaz istasyonu işleten gerçek veya tüzel kişiyi,

s) Dökme LPG: LPG dağıtıcıları tarafından kullanıcıların tüplü ve otogaz LPG hariç, tüketim mahallindeki tanklarına teknik düzenlemelere uygun özel nakliye araçlarıyla LPG ikmalini,

ş) Dökme LPG kullanıcısı: Dökme LPG’yi  kullanan  gerçek  veya  tüzel  kişiyi,

t) Tehlikeli eylem: Piyasa faaliyetinin yapılmasında, bunların yapıldığı mahalde veya yakınında bulunan bir kimsenin ölümüne, sakatlanmasına veya sağlığının bozulmasına, çevrenin kirlenmesine sebep olan veya olabilecek nitelikte bulunan  bir fiil veya ihmali,

u) Kötü niyet: Piyasa faaliyetinin yapılmasında, LPG’nin kaybına, karışmasına, bozulmasına veya amaç dışı kullanımına sebebiyet veren  bir eylem veya ihmali,

ü) Kilometre tahdidi: Şehir içi veya şehirlerarası trafiğe açık yollarda aynı istikamette iki akaryakıt ve otogaz istasyonu arasındaki Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirlenecek asgari mesafeyi,

v) Piyasa faaliyeti: LPG’nin ithali, ihracı, depolanması, taşınması, dağıtımı ve bayiliğini,

y) Teknik düzenleme: LPG’nin niteliği ile LPG faaliyetlerinde kullanılan mekan, aksam ve hareketlerin tanımlanmasında TSE standartları ve diğer mevzuatla getirilen düzenlemeleri,

İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Lisansların Tabi Olacağı  Usul ve Esaslar, Lisans Sahiplerinin Hak ve Yükümlülükleri

Lisansların tabi olacağı  usul ve esaslar

MADDE 3. - Tasarının 3 üncü  maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

Lisans sahiplerinin hak ve yükümlülükleri

MADDE 4. - Lisans, sahibine lisansta yer alan faaliyetin yapılması ile bu konularda taahhütlere girişilmesi haklarını verir.

Lisans ile tanınan haklar; bu Kanunun, ilgili diğer mevzuatın ve lisansta yer alan hususların yerine getirilmesi koşuluyla kullanılır.

Piyasa faaliyetinde bulunanlar,  kötü niyet veya tehlikeli eylem sonucunu doğuracak her türlü işlemden özenle kaçınmak, bunların oluşumunun engellenmesi için her türlü tedbiri almak ve istenmeyen durumları en kısa sürede gidermek zorundadır.

Bu Kanuna göre faaliyette bulunanlar;

a) Ticari ve teknik mevzuata uygun davranmak,

b) Çevreye zarar vermemek için gerekli tedbirleri almak,

c) Kamunun can, mal ve çevre güvenliği ile kendi tesis ve faaliyetlerini önemli ölçüde tehdit eden veya olumsuz etkileyen bir durum oluştuğunda, kamu yetkililerini ve bundan etkilenme ihtimali bulunan ilgilileri haberdar etmek,  tehdidin niteliği ve niceliği ile bunu önlemek üzere alınmakta olan tedbirleri Kuruma bildirmek,

ç) Zorunlu sigorta yükümlülüğü kapsamında bulunan tesis ve/veya faaliyetlere zorunlu sigorta ile birlikte mali mesuliyet sigortası yaptırmak,

d) Faaliyetleri esnasında  üçüncü kişilere veya çevreye verilecek zarar veya ziyanları tazmin etmek,

e) 12 nci maddenin birinci fıkrasına göre Kurumca belirlenen usul ve esaslara uygun bildirimleri yapmak,

f) 5 inci maddedeki hükümleri yerine getirmek ve Kurumca istendiğinde 12 nci maddenin üçüncü fıkrasına göre, gerekli bilgi, belge ve numuneleri vermek, tutanakları imzalamak ve görevlilerin tesislerde inceleme yapmasına müsaade etmek,

g) Esas faaliyetlerine ilişkin tip sözleşme örneklerini ve bunlarda yapılacak değişiklikleri yürürlüğe koymadan önce Kuruma bildirmek,

ğ) Piyasa faaliyetlerinde, teknik düzenlemelere  uygun LPG sağlamak,  

h) Dolum tesislerinde ve otogaz istasyonlarında sorumlu müdür bulundurmak,

ı) Asli faaliyetlerinde eğitim ve sertifika almış personel çalıştırmak,

i) Eşit durumdaki alıcılara (kategorilere),  eşit hak ve  yükümlülük tanımak, farklı şartlar uygulamamak,

İle yükümlüdür.

Yurt dışından LPG temin edeceklerin rafinerici veya dağıtıcı lisansına sahip olması gereklidir. Dağıtıcılar LPG’yi rafinerilerden veya ithalat yoluyla yurt dışından temin ederler. LPG ithalatı, Kurumun belirleyeceği teknik düzenlemelere uygunluğu ihtisas gümrüklerindeki laboratuvarlarda belirlendikten sonra ihtisas gümrüklerinden yapılır. Lisans sahibi olmayanlar LPG ticareti yapamaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Lisans Türleri ve Faaliyetlerin Düzenlenmesi

Üretim ve dağıtım

MADDE 5. - Rafineriler, 4.12.2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında alacakları rafinerici lisansı çerçevesinde LPG üretimi yaparlar. Ancak dağıtıcı lisansı sahipleri LPG dağıtım hakkına sahip  olur.

Dağıtıcı lisansı sahipleri, kendi mülkiyetlerindeki veya sözleşmelerle oluşturacakları bayilerinin istasyonlarına otogaz LPG dağıtımı, kullanıcılara dökme LPG satış ve ikmali, tüplü LPG dağıtım ve pazarlaması, taşıma, dolum ve depolama faaliyetlerinde bulunabilirler. Dağıtıcılar, otogaz faaliyetine başlayabilmek için  öncelikle bu Kanun ile istenen kriterleri sağlayarak tüplü LPG faaliyetini başlatmak ve en az bir dolum tesisini işletmeye almak zorundadır. Dağıtıcılar başka LPG dağıtıcılarının bayilerine dağıtım yapamazlar.

Akaryakıt dağıtıcı lisansı sahipleri, bu Kanuna göre alacakları lisans kapsamında, LPG piyasa faaliyetlerinde bulunabilirler. Aynı şekilde LPG dağıtıcı lisansı sahipleri, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununa göre alacakları lisanslar kapsamında, petrol piyasası faaliyetlerinde bulunabilirler.

Dağıtıcıların, teknik düzenlemelere uygun depolama, dolum tesisi ve  LPG tüplerine  sahip olması zorunludur. Dağıtıcılar, ikmal ettikleri günlük ortalama  LPG miktarının en az yirmi katını depolarında bulundurmak zorundadır. Tüplü LPG’nin kullanıcılara teslimi, dağıtıcılar ve bunların tüplü LPG bayileri vasıtasıyla yapılır.

Dağıtıcılar,  yıllık pazarlama projeksiyonları yapmak ve ayrıntıları ile birlikte her yıl Şubat ayı içinde  Kuruma vermekle yükümlüdür. Dağıtıcılar her yıl, üçer aylık dönemlerde projeksiyonlarının gerçekleşme değerlemesini yaparak Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında  Kuruma verir ve projeksiyonlarında oluşan yüzde ondan fazla artış ve eksilişleri açıklarlar.

Dağıtıcılar, 2 nci maddenin birinci fıkrasının (17) ve (18) numaralı bentlerinde  belirtilen şekilde sözleşme ile  bayilikler oluşturur. Bayilik süresi bitiminden üç ay öncesinde bayiliğin devamı için sözleşme yenilenmez ise sürenin bitimine  kadar dağıtıcı,  bayinin ikmal ihtiyacını karşılar. Süre bitiminde bayi, sözleşme yaptığı yeni  dağıtıcının  ürünlerini pazarladığı anlaşılacak şekilde faaliyetine devam eder ve en geç bir ay içinde eski dağıtım şirketi ile ilgili tüm belirtileri kaldırır. Tüplü LPG bayileri  dağıtıcı işaretlerini sözleşme bitiminde kaldırır.

Dağıtıcıların yurt içi pazar payı, toplam yurt içi pazarın yüzde kırkbeşini geçemez. Dağıtıcı, otogaz LPG faaliyetinde bulunuyorsa kendi işlettiği  istasyonlara sübvansiyon ve bayi istasyonlarından farklı  uygulama  yapamaz.Dağıtıcı, bir adet LPG dolum ve depolama tesisine sahip ise sadece tesislerinin bulunduğu il ile komşu illerde otogaz dağıtım faaliyeti yapabilir.

Dağıtıcılar, tescilli markası altında yapılan faaliyetlere  ilişkin kalite kontrol ve kalite temin faaliyetlerinin etkin biçimde yönetimini sağlamak, bayilerini ve bayilik iptallerini gerekçeleriyle birlikte Kuruma bildirmekle yükümlüdür. LPG dağıtımı için kurulacak tesis ve ekipmanlar ile taşıma araçlarına ilişkin teknik özellikler, piyasa faaliyeti ile ilgili servis hizmetleri ve güvenlik, LPG satış yeri, çevre ve benzeri kriterler Kurum tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.

a) Dağıtıcılar otogaz LPG faaliyeti yaparken;

1) Bayilik sözleşmesi yaptıkları, kendi tescilli markası ve  amblemini taşıyan otogaz istasyonlarına LPG ikmali yapmak,

2) İlgili kamu  kurum ve kuruluşlarından gerekli ruhsat, izin ve belgeleri almamış olan istasyonlara LPG ikmali yapmamak,

3) Otogaz istasyonlarına, tüplü ve dökme LPG ikmali yapmamak,

4) Otogaz istasyonlarına LPG  ikmalini,  mülkiyeti veya tasarrufu altında tescilli markasını, unvanını ve  amblemini taşıyan teknik düzenlemelere  uygun araçlar ile yapmak,

5) Otogaz istasyonlarını gözlemlemek  ve otogaz istasyonlarının teknik düzenlemelere ve bakımlarına ilişkin bilgileri içeren sonuç raporlarını yıllık bazda Kuruma bildirmek,

İle yükümlüdür.

b) Dağıtıcılar dökme LPG faaliyeti yaparken;

1) Sadece sözleşme yaptıkları kullanıcılara dökme LPG ikmali yapmak,

2) LPG ikmali yaptıkları sözleşmeli kullanıcıların, dağıtıcı veya kullanıcı tarafından kurulmuş, dökme LPG tesis ve tesisatlarının ilgili teknik düzenlemelere  uygunluğunu tespit etmek, periyodik kontrolleri yapmak, teknik düzenlemelere  uygun olmayan tesislere LPG ikmali yapmamak,

3) LPG ikmalini, mülkiyetinde veya tasarrufu altında tescilli markasını, unvanını  ve amblemini taşıyan teknik düzenlemelere uygun araçlar ile yapmak,

 4) Kullanıcılara teslim ettikleri dökme LPG’nin, farklı amaçlarla kullanılması halinde Kuruma bildirmek ve ikmal yapmayı durdurmak,

5) Kullanıcının dökme LPG tesislerini yürürlükteki teknik düzenlemelere  uygun olarak kurmak, bu işlem esnasında uzman personel kullanmak ve bu esnada oluşan  zarar ve ziyanı tazmin etmek,

6) Kullanıcıları,  dökme LPG kullanımı ve  tesisin işletilmesi konusunda bilgilendirmek,

7) Kullanıcıların arıza, kontrol ve bakım taleplerini zamanında yerine getirmek üzere gerekli tedbirleri almak,

İle yükümlüdür.

c) Dağıtıcılar tüplü LPG faaliyeti yaparken;

1) Gerekli ruhsatlara haiz, teknik düzenlemelere uygun tesisler kurmak ve işletme faaliyetlerinde bulunmak, tesisleri ve yürütülen faaliyetleri ile ilgili olarak bir risk değerlendirmesi yaparak, gerçekleşmesi halinde işyerinin tamamını ve çevreyi olumsuz etkileyebilecek durumları tespit ederek yapılacak eylemleri, uyulacak kuralları  ve alınması gerekli tedbirleri belirleyen bir acil müdahale planı hazırlamak ve bu planı bulunduğu yerin en büyük mülki amirine  bildirmek,

2) Dolum tesislerinde sadece kendi tescilli markası ve amblemini taşıyan LPG tüplerinin dolumunu yapmak,  dolum anlaşması olan firmaların tüplerini anlaşma şartları  uyarınca doldurmak,

3) Bayilerinin tüplü LPG ihtiyaçlarını zamanında ve aksatmadan karşılamak için gerekli her türlü tedbiri almak,

4) Tescilli markası ve amblemini taşıyan LPG tüplerinin teknik düzenlemelerde belirtilen periyodik  muayenelerini yapabilecek üniteleri kurmak, periyodik muayeneler dışında kalan tamir, ısıl işlem, kumlama, temizleme ve metal kaplama gibi diğer ana işlemleri yapabilecek üniteleri kurmak ya da bu işlemleri yapabilecek yeterlilikteki yerlerle sözleşme yapmak,

5) LPG tüplerinin dolum öncesi, dolum sırası ve dolum sonrası kontrol işlemlerini yapmak, 

6) Teknik düzenlemelere  uygun olmayan, periyodik muayenesi yapılmayan, paslı, şişkin, ezik, kesik, boyasız, çatlak, yangın hasarlı vb. tüplere dolum yapmamak, dolum için getirilen tüpleri, dolum yapmadan önce teknik düzenlemelere göre kontrolden geçirmek, tamir ve bakım işlemlerini yapmak veya yaptırmak mümkün değilse imha etmek,

7) Bayileri eğitmek ve tüketicileri bilgilendirmek, 

İle yükümlüdür.

Dağıtıcılar birbirleri arasında toptan LPG ticareti yapabilirler.

Taşıma, depolama, dolum, tüp imalatı, tüp muayene, tamir ve bakımı

MADDE 6. - Dökme LPG, otogaz LPG ile depolama ve dolum faaliyetlerinin yapılması için verilecek lisanslara uygulanacak değerleme kriterleri ve lisansın verilmesini gerektirecek teknik ve mali şartlar Kurumca belirlenir.

LPG’nin piyasaya arzı işleminde kullanılacak tüplerin imalatını gerçekleştirecek olanlar, gerekli teknik düzenlemelere  uygun üretim yapabildiklerini gösterir tesislerinin teknik özellikleri ile birlikte Kuruma başvurarak lisans almak ve diğer mevzuatta belirtilen teknik özelliklere uygun üretim yapmakla yükümlüdür.

Muayene, tamir ve bakım işlemlerini yapacak olanlar bu işlemleri yapabilmek için Kurumdan  lisans almak  zorundadır.

Otogaz bayileri

MADDE 7. - Tasarının 7 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Tüplü LPG Bayilerinin, Dökme LPG Kullanıcıları ve  Tüplü LPG Kullanıcılarının Uyması

Gereken Usul ve Esaslar

Tüplü LPG bayileri

MADDE 8. -   Tüplü LPG bayileri lisansa tabi değildir. Boş olanlar da dahil olmak üzere LPG tüpleri; imalat fabrikaları, dağıtıcılar ve tüplü LPG bayileri dışında, şahsi ihtiyaç haricinde hiçbir kişi veya kurum tarafından bulundurulamaz, takas  ve  satışa konu edilemez.

Tüplü LPG kullanıcıları, Türk Standartları Enstitüsü tarafından yayınlanan kullanma kurallarına ilişkin standartlar ile dağıtım şirketi ve bayisi tarafından kendisine bildirilen usul ve esaslara uygun şekilde davranmakla yükümlüdür.

Bayiler; depoları, iş yerleri ve nakil araçlarında bayii oldukları  dağıtıcının tescilli markası ve amblemini taşıyan LPG tüpleri bulundurmak zorundadır, ayrıca bayii oldukları dağıtıcının çoğunluk hissesine sahip olduğu diğer dağıtıcıların tüplerini de sözleşme yapmak kaydıyla bulundurabilir ve satışını yapabilir.

Tüplü LPG bayileri ;

1) Tüplerini bayii oldukları dağıtıcılardan temin etmek, hiçbir şekilde LPG dolum işlemi yapmamak ve işyerlerinde, depolarında, nakil vasıtalarında LPG dolumu sağlayan araç bulundurmamak,

2) İlgili kamu  kurum ve kuruluşlarından gerekli ruhsat, izin ve belgeleri almak,

3) LPG tüp depolarının, nakil araçlarının ve perakende satış yerlerinin teknik düzenlemelere  uygun olmasını sağlamak,

4) Bağlı bulundukları (dağıtıcının yazılı izni ile aynı dağıtıcıya bağlı diğer bayiler hariç) ve diğer dağıtıcıların bayilerine tüplü LPG satışı yapmamak,

5) Meskun mahallerdeki tüp satış yerlerini, nakil, itfaiye ve cankurtaran araçlarının kolaylıkla ulaşabilecekleri noktalarda kurmak,

6) 2 kilogram üzeri tüp teslimini ve bağlantısını adreste yapmak,

İle yükümlüdür.

LPG birikmesine müsait bodrumlarda veya merdivenle çıkılan zemin üstü asma katlarda kaza veya yangın halinde rahatlıkla tahliye yapılmasına imkan verecek genişlikte çıkışı olmayan yerlerde tüp satış yerleri açılamaz.

Dökme LPG kullanıcıları         

MADDE 9. – Tasarının 9 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

İKİNCİ KISIM

Çeşitli Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Fiyat Oluşumu, Eşgüdüm, Bilgilerin

Toplanması, Kayıt Düzeni, Denetim,

Tebligat,  Sigorta, Sorumlu Müdür ve Eğitim

Fiyat oluşumu

MADDE 10. - Tasarının 10 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

Eşgüdüm

MADDE 11. - Tasarının 11 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

Bilgilerin toplanması, kayıt düzeni, denetim ve tebligat

MADDE 12. - Tasarının 12 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

Sigorta

MADDE 13. – Tasarının 13 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Sorumlu müdür

MADDE 14. - Tasarının 14 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

Eğitim

MADDE 15. - Tasarının 15 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

İKİNCİ BÖLÜM

İdarî Para Cezaları, Yaptırımlar, Ön Araştırma, Soruşturma, Dava Hakkı ve Yönetmelik

İdarî para cezaları

MADDE 16. - Bu Kanuna göre idarî para cezalarının veya idarî yaptırımların uygulanması, bu Kanunun diğer hükümlerinin uygulanmasına engel oluşturmaz. Bu Kanuna göre verilen ceza ve tedbirler  diğer  kanunlar gereği yapılacak  işlemleri  engellemez.

Bu Kanuna göre;

a) Aşağıdaki haller ağır kusur sayılarak sorumluları hakkında beşyüz milyar Türk Lirası idarî para cezası verilir:

1) Lisans almaksızın lisansa tabi faaliyetlerin yapılması,  

2) 4 üncü maddenin son fıkrasının ihlali,

3) 10 uncu madde gereği Kurum tarafından yapılan uygulamaların dolaylı veya dolaysız olarak engellenmesi veya engellenmeye teşebbüs edilmesi,

4) 12  ve 13 üncü madde hükümlerinin ihlali.

b) Aşağıdaki haller birinci derece kusur sayılarak sorumluları hakkında ikiyüz milyar Türk Lirası idarî para cezası verilir:

1) 5, 6 ve 7 nci madde  hükümlerinin ihlali,

2) Lisans almaksızın hak konusu yapılan tesislerin yapımına ve/veya işletimine başlanması ile bunlar üzerinde tasarruf hakkı doğuracak işlemlerin yapılması,

3) Sahip olunan lisansın verdiği haklar dışında faaliyet gösterilmesi,

4) Son fıkrası hariç 4 üncü madde hükümlerinin ihlali. 

c)  9, 14 ve 15 inci madde hükümlerinin ihlali ikinci derece kusur sayılarak, sorumlular hakkında elli milyar Türk Lirası idarî para cezası uygulanır.

ç) 8 inci maddenin üçüncü  fıkrasının (6) numaralı  bendinin ihlali halinde bayilere yüz milyon Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Ancak tüpün sisteme bağlantısının kullanıcı tarafından yapıldığının kanıtlanması durumunda tüp bayi ve dağıtıcı şirketlere hukuki ve cezai sorumluluk yüklenmez.

Yukarıda belirtilenlerin dışında kalan ancak  bu Kanunun getirdiği yükümlülüklere uymayanlara Kurumca   bir milyar Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Cezalar tahsil edilinceye kadar, mahkeme kararı ile ilgililerin varlıklarına tedbir  konulabilir. Tesisler, lisans alınıncaya veya bu Kanuna göre lisans gerektirmeyen faaliyet gösterecek hale getirilinceye kadar mühürlenir.

Ceza uygulanan bir fiilin iki takvim yılı geçmeden aynı kişi tarafından tekrarı halinde, cezalar iki kat olarak uygulanır.

Kurulun ceza vermesinde zamanaşımı süresi, ihlalin ve/veya olayın meydana geliş tarihinden itibaren beş yıldır. Bununla ilgili olarak Kurumun inceleme ve araştırma amacıyla yapacağı herhangi bir işlem, bu işlemin kişilerden birine tebliği anından itibaren zamanaşımını keser. Karar aleyhine yargı yoluna başvurulmuş olması da zamanaşımı süresini keser.

Ay içinde tahsil edilen idarî para cezaları müteakip ayın yirminci işgünü sonuna kadar Hazineye irat kaydedilir.

İdarî para cezalarında tüzel kişilerin sorumluluğu  6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 65 inci maddesine göre tayin olunur.

İdarî para cezaları tebliğ tarihini takip eden otuzgün içinde Kurul tarafından belirlenen hesaplara ödenir. Süresinde ödenmeyen cezalar, 21.7.1953 tarihli ve  6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip ve tahsil edilmek üzere Kurum tarafından cezaya muhatap olanların bağlı bulundukları vergi dairelerine bildirilir.

İdarî para cezalarının miktarları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda, milyon kesirleri dikkate alınmaz.

Yaptırımlar

MADDE 17. - Tasarının 17 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Ön araştırma, soruşturma  ve dava hakkı

MADDE 18. - Tasarının 18 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

Yönetmelik

MADDE 19. - Tasarının 19 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Elektrik Piyasası Kanununda Yapılan Değişiklikler

MADDE 20. - 20.2.2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa  5/B maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 5/C maddesi eklenmiştir.

“Kurulun sıvılaştırılmış petrol gazları  (LPG)  piyasası ile ilgili görevleri

MADDE 5/C. - Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu LPG piyasası ile ilgili olarak aşağıda belirtilen görevleri de yerine getirir:

a) Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu hükümlerini uygulamak, piyasa faaliyetlerine ilişkin her türlü düzenlemeleri yapmak ve yürütülmesini sağlamak.

b) LPG piyasası faaliyetlerine ilişkin plân, politika ve uygulamalarla ilgili Kurum görüş ve önerilerini belirlemek.

c) LPG piyasası faaliyetleriyle ilgili denetleme, ön araştırma ve soruşturma işlemlerini yürütmek, yetkisi dahilindeki ceza ve yaptırımları uygulamak ve dava açmak da dahil olmak üzere her türlü adlî ve idarî makama başvuru kararlarını almak.

d) Uluslararası organizasyon ve teşkilatların LPG piyasasına ilişkin uygulamalarını izlemek.

e) LPG piyasasında lisans ve lisanslarla ilgili işlem bedellerini belirlemek.

f) LPG piyasasında faaliyet gösteren kişilerin denetlenmiş malî tablolarını incelemek veya incelettirmek.

g) LPG piyasasında faaliyet gösteren kişilerden istenecek olan, hizmet güvenilirliği, hizmet dışı kalmalar ve diğer performans ölçütleriyle ilgili raporların kapsamını belirlemek ve düzenli olarak Kurula vermelerini sağlamak.

h) Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu hükümlerine, çıkarılan yönetmelik hükümlerine, Kurul tarafından onaylanan tarife ve yönetmeliklere, lisans hüküm ve şartlarına, teknik düzenlemelere ve Kurul kararlarına aykırı davranıldığı durumlarda idarî para cezası vermek, lisansları iptal etmek.”

MADDE 21. - 4628 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarında geçen “elektrik ve doğal gaz” ibaresinden sonra gelmek üzere ile  petrol ve LPG” ibaresi,  “elektrik enerjisi ticareti ve doğal gaz ticareti” ibaresinden sonra gelmek üzere  “ile petrol ve LPG ticareti” ibaresi, dördüncü fıkrasında geçen “elektrik enerjisi ve doğal gaz” ibaresinden sonra gelmek üzere  “ile  petrol ve LPG” ibaresi eklenmiştir.

MADDE 22. - 4628 sayılı Kanunun 10 uncu maddesine aşağıdaki (D) bendi ile bu bentten sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“D) Kurumun LPG piyasası ile ilgili gelirleri aşağıdaki kalemlerden oluşur:

a) Katılma payı.

b) Lisans, onay, izin ve vize işlemleri üzerinden alınacak bedeller.

c) Yayın ve sair gelirler.

d) Ayrıntıları kamuoyuna duyurulmak kaydıyla ve piyasanın gelişimine dair etüt ve proje çalışmalarının finansmanında kullanılmak üzere uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından verilecek hibeler.

(a) alt bendindeki katılma payının mükellefi; Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanununa göre üretim, dağıtım, dolum ve otogaz bayii lisansı sahibi gerçek ve tüzel kişilerdir. Petrol Piyasası Kanunu ve Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanununa göre lisans alarak  faaliyet gösteren lisans veya müşterek lisans sahipleri, katılma payını toplam net akaryakıt ve LPG satışları üzerinden öder. Katılma payı, lisans sahiplerince yıllık gelir tablolarında yer alan net satışlar tutarının binde biri oranını ve iki milyon ABD Dolarını aşmayacak şekilde Kurulca belirlenir. Yıl içinde uygulanacak katılma payı oranı bir önceki yılın Aralık ayı içinde açıklanır.

Net satış hasılatı içinde yer alması halinde, yıl içinde LPG için ödenen gümrük vergi, resim ve harçları ile özel tüketim vergisi toplamı net satışlar toplamından tenzil edilir.

Katılma payı ödemekle yükümlü lisans sahipleri, herhangi bir bildirim beklemeksizin her yıl Mayıs ayı sonuna kadar bir önceki yıla ait bilanço ve gelir tablolarını Kuruma göndermek ve katılma payının yarısını Haziran, ikinci yarısını Kasım ayı sonuna kadar ödemek zorundadır.

Süresinde beyan edilmeyen veya hatalı beyan edilen katılma paylarına  ilişkin cezaî ve idarî işlemler Kurumca tamamlanarak ilgili organlar nezdinde adlî ve idarî işlemler başlatılır. Süresinde ödenmeyen malî yükümlülükler ve gecikme zamları hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanarak ilgili vergi daireleri aracılığı ile tahsili sağlanır.”

 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

GEÇİCİ MADDE 1. - Tasarının geçici 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

GEÇİCİ MADDE 2-.  Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte fiilen, bu Kanun uyarınca  lisans alınması gereken faaliyetleri yürüten kişiler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirerek, Kurum tarafından istenecek bilgi ve belgelerle Kuruma başvurmak zorundadır. Başvurusunu yapmış ancak işlemleri tamamlayamayan kişilerin faaliyetlerinin devamı için, üç ayı aşmamak üzere ek süre verilmesinde Kurum yetkilidir. Ancak bu Kanun yürürlüğe girmeden önce, kurulduğu dönemdeki mevzuata göre gayri sıhhi müessese,  işyeri açma ve çalışma ruhsatı almış otogaz istasyonlarının bu Kanun gereği belirlenen güvenlik önlemlerine uymak kaydıyla kazanılmış hakları saklıdır. 

 Süresinde başvurmayan veya süresinde başvurduğu halde süresinde durumunu bu Kanuna uygun hale getirmeyenlerin faaliyetleri sürenin bitim tarihi itibarıyla durdurulur.

GEÇİCİ MADDE 3. - Tasarının geçici 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

GEÇİCİ MADDE 4. - Tasarının  geçici 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

 

GEÇİCİ MADDE 5. - 4 üncü maddenin son fıkrasında yer alan ihtisas gümrüklerinin kurulması için gerekli alt yapı ve teçhizat Gümrük Müsteşarlığının belirleyeceği gümrüklerde 1.7.2005 tarihine kadar Kurum tarafından yaptırılır ve Gümrük Müsteşarlığına devredilir. İhtisas gümrüklerinin personel ihtiyacı Gümrük Müsteşarlığı tarafından temin edilir ve personelin eğitimi de Kurum tarafından sağlanır.

Yürürlük

MADDE 23. - Tasarının 23 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yürütme

MADDE 24. - Tasarının 24  üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.