Dönem : 22           Yasama Yılı : 2

 

              T.B.M.M.    (S. Sayısı : 613)

 

Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu, Sosyal Sigortalar Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe

Komisyonu Raporu (1/828)

 

                           

Not : Tasarı Başkanlıkça, Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler ile Plan ve Bütçe komisyonlarına havale edilmiştir.

 

                         T.C.

            Başbakanlık                16.6.2004

Kanunlar ve Kararlar

    Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-899/2846

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 7.6.2004 tarihinde kararlaştırılan “Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu, Sosyal Sigortalar Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                        Recep Tayyip Erdoğan

                                       Başbakan

GENEL GEREKÇE

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu yaklaşık 3 yıldır uygulanmakta olup, uygulamadan kaynaklanan sıkıntılar kamu görevlileri sendikaları, konfederasyonlar ve bakanlığımız arasında sürdürülen diyaloglar ve genelgeler çerçevesinde aşılmaya çalışılmaktadır. Ancak bazı sorunların aşılabilmesi için 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununda değişiklikler yapılması zorunluluk arz etmektedir.

Bu çerçevede Kanunun uygulanması sürecinde tespit olunan aksaklıkların giderilmesi amacıyla, üyelik için izlenecek yol, üyeliğin yetkili organlarca kabulü ve kazanılmasından sonra izlenecek yöntem ile üye ve sendikalar arasında yaşanan sorunlar nedeniyle üyelikten çekilmelerin tebliğ şekli yeniden düzenlenmiştir.

Yine bu kapsamda, 151 sayılı ILO sözleşmesinin 4 üncü maddesinde, kamu görevlilerinin çalıştırılmaları konusunda sendika özgürlüğünü kısıtlayacak her türlü ayrımcılığa karşı yeterli korumadan yararlanacakları belirtilmiştir. Bu ilke esas alınarak sendikalaşma özgürlüğünün kısıtlanmaması ve her türlü ayrımcılığa karşı yeterli korumanın sağlanması amacıyla ilgili maddenin daha geniş şekilde yeniden düzenlenmesi öngörülmüştür.

İzinli sayılan yönetim kurulu üyelerinin emeklilik ve memuriyet kademe ilerlemesinde mağdur olmamaları ile kendilerinin ve aile fertlerinin sağlık giderlerinin karşılanması amacıyla gerekli düzenlemeler yapılmıştır.

Sendika üyesi tüm kamu görevlilerinin hiçbir koşula bağlı olmaksızın üyelik aidatlarının kaynaktan, yani üyenin çalıştığı işyerinde maaş bordrosu üzerinden kesilerek kamu işverenince beş gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılması ilkesi benimsenmiş, üyelik ödentisinin belirlenmesinde kamu düzeni açısından taban ve tavan getirilmiştir.

Yetkili sendikaları belirleme usulünde uygulamada yaşanan sıkıntıların giderilmesi amacıyla, yetkili sendika tanımı yapılmakta, bu yetkinin nasıl kullanılacağı, yetkinin nasıl belirleneceği, yayımlanması ve kesinleşmesi hususları yeniden düzenlenerek yetki tespiti sürecine tarafların katılımı sağlanmaktadır.

Toplu görüşme çalışmaları ile Uzlaştırma Kurulu çalışmalarına katılacak olanların ağırlama, yolluk ve gündelikleri ile toplantı ücretlerinin bu görüşmelerin sekretarya hizmetlerini yürüten Devlet Personel Başkanlığı bütçesine konacak ödenekten karşılanmasına ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Diğer yandan, ülke nüfusunun yaklaşık yarısına hizmet veren Sosyal Sigortalar Kurumunun ve sigortalılarımızın uygulamada karşılaştığı bazı sorunlarının aşılabilmesi için 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununda bazı değişiklikler yapılmıştır.

Ülkemizde kayıtdışı istihdamın en yoğun olduğu sektörlerden birisi de inşaat sektörüdür. Bu sektörde çalışanların sosyal güvenliklerinin sağlanması amacıyla, bina inşaatı işyerlerinin resmi makamlarca düzenlenen inşaat yapı ruhsatlarına istinaden kapsama alınması ile bina inşaatı işyerlerinden kaynaklanan sosyal güvenlik prim borçlarının tahsilinin hızlandırılması amacıyla uygulama yeni esaslara bağlanmıştır.

Bilindiği üzere, prime esas kazanç alt sınırı ile sigortalıların asgari günlük ücreti farklı kriterlere göre belirlenmekte ve ikisi arasındaki farkın primi 1 Ocak 2004 tarihinden önce işveren, 1 Ocak 2004 ile 30 Haziran 2004 tarihleri arasında ise Devlet tarafından karşılanmaktaydı. Yapılan düzenleme ile günlük kazanç alt sınırı asgari ücret ile eşitlenerek, bu kazanç ile alt sınır arasındaki fark ortadan kaldırılmaktadır.

İsteğe bağlı sigortalıların sigortalılıkları süresince sağlık yardımlarından yararlanamamaları nedeniyle prim oranlarının % 30'dan % 25'e indirilmesi sağlanmaktadır. Aynı şekilde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarını topluluk sigortası yoluyla prim ödeyenIerin prim oranlarının da isteğe bağlı sigortalılık uygulamasına paralellik sağlanması amacıyla % 30'dan % 25'e indirilmesi hususu düzenlenmektedir.

Ayrıca, Kurumdan gelir ve aylık almakta olanların tedavilerinde kullanılan ilaçların bedellerine ait katkı payları ve muayene ücretlerinin sağlık tesislerinde veya eczanelerde tahsilatının eczane önlerinde yığılmalara neden olması, nakit ödeme gücü olmayanların ilaç tedarikinde yaşadıkları sorunların ortadan kaldırılması amacıyla, Kurumdan sürekli iş göremezlik geliri, malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı alanlar ile bu kimselerin geçindirmekle yükümlü olduğu eş, çocuk, ana ve babaları ile gelir ve aylık almakta olan eş, çocuk, ana ve babaların ilaç katkı payı ve muayene ücretlerinin gelir ve aylıklarından kesilmesi sağlanmakta, bunun yanı sıra 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işyerlerine uygulanan idari para cezalarının anılan Kanunun 101 inci maddesindeki ceza hariç, Kurum gelirleri arasına dahil edilmesi öngörülmektedir.

1.1.2004 tarihinde imzalanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı-SSK Sağlık Tesislerinin Ortak Kullanım Protokolü gereği SSK sigortalı ve hak sahiplerine doğrudan Sağlık Bakanlığı sağlık tesislerinden yararlanma hakkı tanınmıştır. Bu uygulamaya bağlı olarak 506 sayılı Kanunun ilgili maddelerinde değişiklik yapılmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1.- Madde ile, kamu görevlilerinin sendikalara üyeliği, üyeliğin yetkili organlarca kabulü ve kazanılmasından sonra izlenecek yol yeniden düzenlenmiştir.

Son fıkrada, aynı tarihli birden fazla üyeliğin geçersizliği ve tespiti halinde izlenecek usul belirtilmiştir.

Madde 2.- Üyelikten çekilmede üye ve sendikalar arasında yaşanan sorunlar nedeniyle, maddede, çekilmelerin tebliğ şekli yeniden düzenlenmiş, daha sağlıklı olacağı düşüncesi ile bu yükümlülük işverene verilmiştir.

Söz konusu maddede geçen "bir aylık" süre, uygulamada sorunlar yaşandığından "gün" olarak yeniden belirlenmiş ve üyeliğin devamı ve askıya alınmasının usulü konusunda 2821 sayılı Sendikalar Kanununa atıf yapılmıştır.

Madde 3.- 151 sayılı ILO sözleşmesinin 4 üncü maddesi, kamu görevlilerinin çalıştırılmaları konusunda sendika özgürlüğünü kısıtlayacak her türlü ayrımcılığa karşı yeterli korumadan yararlanacakları belirtilmiştir. Bu ilke esas alınarak sendikalaşma özgürlüğünün kısıtlanmaması ve her türlü ayrımcılığa karşı yeterli korunmanın sağlanması amacıyla madde daha geniş olarak yeniden düzenlenmiştir.

Bu kapsamda, sendika yöneticilerinin güvencesi ile sendika şubesi, sendika ve konfederasyon yönetim kuruluna seçilenler ile temsilcilerin bu görevde kaldıkları sürece kullanacakları izinler düzenlenmiştir.

Yapılan diğer bir düzenleme ile, izinli sayılan yönetim kurulu üyelerinin emeklilik ve memuriyet kademe ilerlemesinde mağdur olmamaları ve bunların ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderlerinin karşılanması amaçlanmıştır.

Madde 4.- Uygulamada karşılaşılan sorunların aşılması amacıyla madde yeniden düzenlenerek, sendika üyesi tüm kamu görevlilerinin hiçbir koşula bağlı olmaksızın üyelik aidatlarının kaynaktan yani üyenin çalıştığı işyerinde maaş bordrosu üzerinde kesinti yapılarak kamu işverenince beş gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılması ilkesi benimsenmiş ve bu konuda izlenecek usul belirlenmiştir.

Yine bu maddeyle, üyelik ödentisinin belirlenmesinde kamu düzeni açısından taban ve tavan getirilerek, sendika tüzüklerine ödenti dışında başka bir kesinti yapılacağına ilişkin hükümler konulamayacağı yolunda düzenleme yapılmıştır.

Madde 5.- Madde ile, yetkili sendikaları belirleme usulünde uygulamada yaşanan sıkıntıların giderilmesi amacıyla, yetkili sendika tanımı yapılmış ve bu yetkinin nasıl kullanılacağı, yetkinin nasıl belirleneceği, yayımlanması ve kesinleşmesi hususları yeniden düzenlenerek yetki tespit sürecine tarafların katılımı sağlanmıştır

Madde 6.- Madde ile, toplu görüşme çalışmaları ile Uzlaştırma Kurulu çalışmalarına katılacak olanların ağırlama, yolluk ve gündelikleri ile toplantı ücretlerinin, çalışmaların sekretaryasını yürüten Devlet Personel Başkanlığının bütçesine konacak ödenekten karşılanması öngörülmüştür.

Madde 7.- Madde ile, 4688 sayılı Kanuna dört geçici madde eklenmiştir.

Geçici 9 uncu madde ile, bu Kanun çerçevesinde çıkarılacak yeni yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar mevcut yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı belirtilmiştir.

Geçici 10 uncu madde ile, konfederasyon ve sendikaların yönetim kurulu üyelerinin, 4688 sayılı Kanunun bu Kanunun yayımı tarihinden önceki 18 inci maddesine göre, sendikal faaliyetleri ve aylıksız izinleri ile ilgili olarak idari ve mali takibat yapılamayacağı, başlatılanların işlemden kaldırılacağı öngörülmüştür.

Geçici 11 inci madde ile, bu Kanunun yayımı tarihine kadar, tarafların birbirlerine ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına karşı 4688 sayılı Kanunun 31 inci maddesi gereğince açmış oldukları davaların, bu Kanunla yetkili sendikanın belirlenmesi konusunda yapılan değişiklik nedeniyle, sona erdirilmesi amaçlanmıştır.

Geçici 12 nci madde ile, 2004 yılı yetki işlemlerinin bu Kanun ile getirilen değişiklik hükümlerine uyumlaştırılması amaçlanmıştır.

Madde 8.- Madde ile, kayıtdışı istihdamın en yoğun olduğu inşaat sektöründe çalışanların sosyal güvenliklerinin sağlanması amacıyla bina inşaatı işyerlerinin resmi makamlarca düzenlenen inşaat yapı ruhsatlarına istinaden kapsama alınması amaçlanmaktadır.

Madde 9.- Sigortalının 4857 sayılı İş Kanununa göre belirlenen asgari günlük ücreti ile 506 sayılı Kanunun 78 inci maddesine göre belirlenen günlük kazanç alt sınırı arasındaki farkın primi 1 Ocak 2004 tarihinden önce işveren tarafından ödenmekte iken 506 sayılı Kanuna eklenen geçici madde ile 1 Ocak 2004 ile 30 Haziran 2004 tarihleri arasında bu kazançlar arasındaki farka ait primin Devlet tarafından karşılanması yönünde düzenleme yapılmıştır. Madde ile, 1 Temmuz 2004 tarihinden itibaren asgari günlük ücret ile prime esas günlük kazanç alt sınırı eşitlenerek, bu kazanç ile alt sınır arasındaki farkın ortadan kaldırılması amaçlanmıştır.

Madde 10.- Madde ile, valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından, yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce ilgililerden bina inşaatı işyerlerinden dolayı Kuruma borçlarının bulunmadığına dair bir belgenin istenilmesi ve böylelikle bina inşaatı işyerlerinden kaynaklanan sosyal güvenlik prim borçlarının tahsilinin kolaylaştırılması amaçlanmaktadır.

Madde 11.- Madde ile, İsteğe bağlı sigortalıların sigortalılıkları süresince sağlık yardımlarından yararlanamamaları nedeniyle prim oranı % 30'dan % 25'e indirilmiştir. Aynı şekilde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarını topluluk sigortası yoluyla ödeyenIerin prim oranı da isteğe bağlı sigortaya paralel olarak % 30'dan % 25'e indirilmiştir.

Madde 12.- Madde ile, 117 nci maddedeki düzenlemeye uyum sağlanması amacıyla 118 inci madde yeniden düzenlenmiştir.

Madde 13.- Madde ile, Kurumdan ilgililere ödenecek gelir ve aylıklar ve sağlanacak yardımlardan Kuruma olan borçların da kesilebilmesi öngörülmüştür.

Madde 14.- Kurumdan gelir ve aylık almakta olanların tedavilerinde kullanılan ilaç, protez araç ve gereç bedellerine katkı payları ve muayene ücretlerinin sağlık tesislerinde veya eczanelerde tahsilatı eczane önlerinde yığılmalara neden olmakta, yeterli nakdi bulunmayan kişiler sorunlar yaşamaktadır. Madde ile Kurumdan sürekli iş göremezlik geliri, malullük ve yaşlılık aylığı alanlar ile bu kimselerin geçindirmekle yükümlü olduğu eş, çocuk, ana ve babaları ile gelir ve aylık almakta olan eş, çocuk, ana ve babaların ilaç, protez araç ve gereç katkı payı ve muayene ücretlerinin gelir ve aylıklardan kesilmesi amaçlanmaktadır. Bu konuyla ilgili usul ve esasların Kurum Yönetim Kurulunca belirlenmesi hükme bağlanmıştır.

Madde 15.- SSK sağlık yardımlarından yararlandırılan kişi sayısı ülke nüfusunun yaklaşık % 50' si olmasına rağmen, SSK sağlık tesisi sayısının ülkenin toplam sağlık tesisi sayısının yaklaşık % 10'u seviyesinde olduğu dikkate alındığında, arz ve talepteki büyük dengesizlik, sigortalıların sağlık hizmetlerini yerinde, zamanında ve yeteri kadar alamamasına, sağlık tesislerinde yığılmalara ve bu konuda haklı şikâyetler ve kamuoyunda olumsuz SSK imajı oluşmasına neden olmaktadır. Ayrıca, 1.1.2004 tarihinde imzalanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı-SSK Sağlık Tesislerinin Ortak Kullanım Protokolü gereği SSK sigortalı ve hak sahiplerine doğrudan Sağlık Bakanlığı sağlık tesislerinden yararlanma hakkı tanınmıştır. Bu gerekçelere bağlı olarak madde yeniden düzenlenmiştir.

Madde 16.- Madde ile, 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işyerlerine uygulanan idarî para cezalarının anılan Kanunun 101 inci maddesindeki ceza hariç Kurum gelirlerine dahil edilmesi öngörülmüştür.

Madde 17.- Yürürlük maddesidir.

Madde 18.- Yürütme maddesidir.
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu                23.6.2004

Esas No. :1/828

Karar No. : 88

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanarak 16.6.2004 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça aynı tarihte tali komisyon olarak Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonuna, esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilen (1/828) esas numaralı "Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu, Sosyal Sigortalar Kanunu ve Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı", Komisyonumuzun 22.6.2004 tarihinde yapmış olduğu 57 nci birleşiminde Hükümeti temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat BAŞESGİOĞLU ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Devlet Personel Başkanlığı ve Sosyal Sigortalar Kurumu temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu üç yıldır yürürlüktedir. Uygulama sürecinde ortaya çıkan ihtiyaçlar kamu görevlileri sendikaları, konfederasyonlar ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının işbirliği çerçevesinde giderilmeye çalışılmıştır. Ancak bazı sorunların çözümlenmesi, sözkonusu Kanunda değişiklikler yapılmasını gerektirmektedir. Bu doğrultuda özellikle, kamu görevlilerinin sendikalara üyeliğine ilişkin usuller, üyelikten çekilme, sendika yöneticilerinin güvenceleri ve faaliyetleri, yetkili sendikanın tespiti, toplu görüşme çalışmaları için gerekli harcamaların karşılanması gibi konuların düzenlenmesi ihtiyacı hissedilmektedir. Ayrıca, ülkemiz nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan sigortalılarımızın karşılaştığı sorunlar, kayıtdışı istihdamla mücadele, isteğe bağlı sigortalıların prim oranları gibi konulara yönelik de 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununda değişiklikler yapılması zarureti hasıl olmuştur.

Tasarı ile;

- Kamu görevlilerinin sendikalara üyeliği, üyeliğin yetkili organlarca kabulü ve üyeliğin kazanılmasından sonra izlenecek yöntemin yeniden düzenlenmesi, ayrıca, aynı tarihli birden fazla üyeliğe ilişkin bildirimlerin dikkate alınmayacağı ve bu hususun kamu işvereni tarafından ilgiliye ve sendikalara yazılı olarak bildirilmesi,

- Üyelikten çekilme, kamu görevlisinin üç nüsha olarak doldurup imzalanan üyelikten çekilme bildiriminin kuruma verilmesi, kayıt numarası ile tarih verilen bildirimin bir örneğinin onbeş gün içinde sendikaya gönderilmesi, bir aylık sürenin uygulamada sorunlar yaratmasından dolayı otuz gün olarak değiştirilmesi ve üyeliğin devam ve askıya alınması usulünün 2821 sayılı Sendikalar Kanununa atıf yapılması suretiyle uygulanması,

- 151 sayılı ILO sözleşmesinin 4 üncü maddesi paralelinde sendika yöneticilerinin güvencesi ile sendika şubesi, sendika ve konfederasyon yönetim kuruluna seçilenler ile temsilcilerinin bu görevde kaldıkları sürece kullanacakları izinlerin düzenlenmesi, ayrıca, izinli sayılan yönetim kurulu üyelerinin emeklilik ve memuriyet kademe ilerlemelerinden mağdur olmamaları, kendilerinin ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderlerinin karşılanması,

- Sendika üyesi tüm kamu görevlilerinin hiçbir koşula bağlı olmaksızın üyelik aidatlarının kaynaktan kesinti yapılarak kamu işverenince beş gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılması ve bu konuda üyelik ödentisinin belirlenmesinde taban ve tavan getirilmesi ve sendika tüzüklerine ödenti dışında başka bir kesinti yapılmayacağına ilişkin hükümler konulamaması,

- Yetkili sendika ve konfederasyonların belirlenmesinde uygulanacak esasların ortaya çıkan sorunların da gözönünde bulundurulması suretiyle yeniden düzenlemesi ve yetki tespit sürecine tarafların katılımının sağlanması,

- Toplu görüşme ve Uzlaştırma Kurulu çalışmaları için gerekli harcamaların Devlet Personel Başkanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanması,

- Kayıtdışı istihdamın en yoğun yaşandığı inşaat sektöründe, çalışanların sosyal güvenliklerinin sağlanması amacıyla, bina inşaatı işyerlerinin resmi makamlarca düzenlenen inşaat yapı ruhsatlarına istinaden kapsama alınması,

- Asgari günlük ücret ile prime esas günlük kazanç alt sınırının eşitlenmesi suretiyle farka ait prim ödenmesinin ortadan kaldırılması,

- Yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce ilgililerden bina inşaatı işyerlerinden dolayı Kuruma borçlarının bulunmadığına dair bir belgenin istenilmesi ve böylelikle bina inşaatı işyerlerinden kaynaklanan sosyal güvenlik prim borçlarının tahsilinin kolaylaştırılması,

- İsteğe bağlı sigortalıların sigortalılıkları süresince sağlık yardımlarından yararlanamamaları nedeniyle prim oranlarının % 30'dan % 25'e indirilmesi, aynı şekilde malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarını topluluk sigortası yoluyla ödeyenlerin prim oranlarının da isteğe bağlı sigortaya paralel olarak % 30'dan % 25'e indirilmesi,

- Yeterli nakdi bulunmayanların sağlık harcamalarının gelir ve aylıklarından kesilebilmesi,

Öngörülmektedir.

Komisyonumuzda Tasarının geneli üzerinde yapılan müzakerelerde;

- Sosyal güvenlik alanında kalıcı ve köklü bir reformun yapılmasına ihtiyaç bulunduğu, sorunların büyük bir bölümünün gelir kaynaklarına ilişkin olduğu, sistemin kişiler ve riskler açısından kapsamı genişledikçe sağlanan yardımların düzeyinin yükseldiği, finansman açısından darboğazların gün geçtikçe arttığı,

- Sendikalaşmanın kayıt dışı ekonomiyle mücadelede vazgeçilmez öneme sahip olduğu, kamunun sendikal örgütlenmenin önündeki mevzuattan kaynaklanan engelleri kaldırması gerektiği,

- Özelleştirme uygulamalarının sendikal faaliyetleri olumuz etkilediği, kamuda insan onuruna yaraşır çağdaş değerlerle paralel oluşmuş işçi ve işveren ilişkilerinin bozulmasıyla çok sayıda çalışanın işsiz ve sosyal güvenceden yoksun kaldığı,

- 2003 yılında sosyal güvenlik sisteminin 16.2 katrilyon lira açık verdiği, herhangi bir somut önlem öngörülmez iken 2004 mali yılı bütçe tahmininin 14.9 katrilyon lira olarak öngörülmesinin gerçekçi olmadığı, ayrıca, prim oranlarının düşürülmesinin açığı artırıcı etkisi bulunacağı,

- Sosyal güvenlik sisteminin finansmanının dar bir sigortalı tabanına oturduğu, üretim maliyetlerinin aşağıya çekilmesi amacıyla çoğu işletmenin kayıtdışı istihdama yöneldiği ve piyasalar üzerinde haksız rekabete yol açtığı, sigortalı sayısının genişletilmesi suretiyle ancak prim oranlarından bir düşüşün gerçekleşmesinin dengeleri bozmayacağı, aksi takdirde kaynağı olmadan yapılan sübvansiyonların finansman dengelerini olumsuz etkileyeceği,

- Uygulamada eczanelerin emeklilerin ilaç alımlarında kâr marjlarından fedakarlık yapmak suretiyle ilaçları indirimli sattıkları, sözkonusu düzenleme ile bu yükü emeklilerin karşılamak zorunda kalacakları,

- Avrupa Birliği çalışma hayatının norm ve standartları ile Uluslararası Çalışma Örgütünün sözleşmeleri dikkate alındığında demokrasinin güvencesi olan örgütlülük konusunda ülkemizin çok geride kaldığı, kamu yönetiminin yeniden yapılandırılması sürecinde öngörülen istihdam ilişkisinin sözleşmelilik esasına dayandığı ve sendikacılığın gelişimi açısından olumsuz etkilerde bulunacağı,

- Tasarının kamu çalışanlarının sendikal faaliyetlerine ilişkin ILO ve AB norm ve standartlarının iç hukukumuza yansıtılması açısından önemli katkılar sunduğu ve sosyal sigorta iştirakçilerinin sorunlarının giderilmesine yönelik lehlerine düzenlemeler içerdiği,

- Zorunlu sigortalılık ilkesinin aksine, sigortadan yararlanıp yararlanmama konusunda kişinin iradesine bırakılan ve çoğunluğunu kadınların oluşturduğu isteğe bağlı sigortalılığın teşvik edilmesi gerektiği,

- Kamu görevlilerinin sendikal hak ve özgürlüklerinin sınırlarının ve kullanımlarının özel sektör için de örnek teşkil edecek bir niteliğinin bulunması gerektiği,

- Çalışanların hizmetlerin daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesine ilişkin sendikaları aracılığıyla kamu ve özel kesimde işverenlerine yardımcı olabilecek, kapasiteyi güçlendirici faaliyetlerde bulunmasının büyük önem taşıdığı,

Şeklindeki görüş, eleştiri ve temennileri müteakip Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda ise;

- Tasarının demokratik, katılımcı ilkeler doğrultusunda kamu görevlileri sendikalarıyla işbirliği halinde hazırlandığı, sosyal tarafların karar oluşma süreçlerinde rol aldıkları bir yönetim anlayışının bu Tasarı öncesinde kanunlaşan konularda da hayata geçirildiği,

- 58 ve 59 uncu Hükümet dönemlerinde sosyal güvenlik alanında hizmet veren kurumların teşkilat kanunları, İş Kanunu, yabancıların çalışma esaslarını düzenleyen kanun gibi çok önemli yasal düzenlemelerin yürürlüğe girdiği, önümüzdeki yasama yılında ise 2821 sayılı Sendikalar Kanunu ve 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gibi toplu iş hukuku alanında kapsamlı değişiklikler öngören taslakların siyasi partilere, sosyal taraflara dağıtılacağı, oluşacak mutabakat çerçevesinde zaman kaybetmeden Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulacağı,

- Sosyal güvenlik alanında yapılacak değişikliklerin aktüeryal dengelere etkisinin en az yirmi yıl sonra hissedileceği, siyasal iktidarların müdahelede çekindikleri bu alanı, popülizmden uzak, evrensel norm ve standartlar ışığında yeniden yapılandırmanın amaçlandığı,

- Kayıt dışı istihdamla mücadele konusunda Bakanlık bünyesinde oluşturulmuş bulunan komisyonun çalışmalarını tamamladığı, Maliye Bakanlığı ile işbirliği halinde mevzuat ve uygulamaya dönük önemli önlemleri içeren bir programın kısa zamanda uygulamaya sokulacağı,

- Prime esas taban ücreti ile asgari ücretin eşitlenmesi suretiyle, yaklaşık dört ay için 229 trilyon lira sosyal güvenlik sisteminin kayba uğrayacağı, buna karşın 314 trilyon gelir vergisi artışı sağlanmasıyla 85 trilyon lira kamunun lehine bir sonuç ortaya çıkacağı, primlerde düşüşü öngören bu düzenlemenin mali sürdürülebilirlik açısından alt sınırı oluşturduğu, bundan sonra prim oranlarında bir azaltmanın mümkün olamayacağı, ancak en az bir milyon kişinin sisteme dahil edilmesiyle bu konuda adım atılabileceği,

İfade edilmiştir.

Tasarının geneli üzerinde yapılan müzakereleri müteakip, Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddeler üzerindeki görüşmelere geçilmiştir.

Tasarının;

- Çerçeve 1 ve 2 nci maddeleri; aynen,

- Çerçeve 3 üncü maddesi; madde ile değiştirilen 4688 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin ikinci fıkrasında geçen "belirlemedikçe" ibaresinin sehven bu şekilde yer aldığı anlaşıldığından redaksiyonla "belirtmedikçe" şeklinde düzeltilmesi; dördüncü fıkrasına "otuz gün içerisinde" ibaresinden sonra gelmek üzere "sendika tüzüğünde belirtilen hükümlere göre" ibaresinin, aylıksız izne ayrılmanın sendika tüzüğüne göre talep edilmesini teminen eklenmesi, yüzde beş oranını geçemeyen sendikaların faaliyetlerinde sorun oluşturması muhtemel olan beşinci fıkrasının Anayasanın 2 ve 10 uncu maddeleri, 87 ve 151 sayılı ILO sözleşmeleri ve Avrupa Birliği norm ve standartlarına aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle madde metninden çıkarılması, dördüncü fıkrada yapılan değişikliğin yeterli olacağı, ayrıca bir düzenleme yapmanın gerekmediği gerekçesiyle altıncı fıkrasının da metinden çıkarılması suretiyle,

- Çerçeve 4 üncü maddesi; aynen,

- Çerçeve 5 inci maddesi; madde ile değiştirilen 4688 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin birinci fıkrasında yer alan "tahakkuk yetkilisi" ibaresinin 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile paralellik sağlanması amacıyla "tahakkuk memuru veya mali hizmetler birimi yetkilisi" şeklinde değiştirilmesi ve (a) bendine, taşra teşkilatı bulunan kurumların işyerlerinde yapılan tespitin kurum merkezine bildirilmesine yönelik usulün belirlenmesini teminen yeni bir fıkra eklenmesi suretiyle,

- Çerçeve 6 ncı maddesi; madde çerçevesinin kanun tekniğine uygunluğunun sağlanması için redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

- Çerçeve 7 nci maddesi; maddeyle 4688 sayılı Kanuna eklenen geçici 9, 10 ve 11 inci maddelerin, içerikleri ve kanun tekniği bakımından 4688 sayılı Kanunun değil bu Kanunun geçici maddeleri olması gerektiğinden, sırasıyla geçici 1, 2 ve 3 üncü madde olarak Tasarıda yer almasının sağlanması, geçici 12 nci madde olarak 4688 sayılı Kanuna eklenmek istenen geçici maddenin ise sözkonusu Kanuna geçici 9 uncu madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

- Çerçeve 8 ve 9 uncu maddeleri; madde çerçevelerinin kanun tekniği bakımından redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

- Kuruma bildirilmeyen eksik işçilikten dolayı uygulanması öngörülen idari para cezalarının yasal dayanağının tam olarak belirtilmesi, bildirilmemiş işçilikteki prim tahsili konusundaki boşluğun giderilmesi ve uygulamaya açıklık getirilmesi amacıyla 506 sayılı Kanunun 79 uncu maddesinde değişiklik yapan yeni bir çerçeve maddenin, 10 uncu madde olarak eklenmesi ve madde numaralarının teselsül ettirilmesi suretiyle,

- Zamanaşımı süresi ile ilgili olarak Kurum alacaklarının tahakkuk ve tahsiline ilişkin Borçlar Kanunundaki zamanaşımı süresinin uygulanmasının sağlanması amacıyla 506 sayılı Kanunun 80 inci maddesinin beşinci fıkrasında değişiklik yapan yeni bir çerçeve maddenin 11 inci madde olarak eklenmesi ve madde numaralarının teselsül ettirilmesi suretiyle,

- Çerçeve 10 ve 11 inci maddeleri redaksiyona tabi tutulması suretiyle, 12 ve 13 üncü maddeler olarak,

- Çerçeve 15 inci maddesi; 506 sayılı Kanunun madde sıralaması dikkate alınarak 14 üncü madde olarak aynen,

- Çerçeve 12 nci maddesi; madde çerçevesinin redaksiyona tabi tutulması suretiyle 15 inci madde olarak,

- 506 sayılı Kanunda yaş tashihleri konusunda netlik sağlanması, sigortalıların çalışmaya başlamalarından sonraki yaş tashihlerinin gelir, aylık bağlama ve sermaye hesabında dikkate alınmamasını teminen 506 sayılı Kanunun 120 nci maddesinde değişiklik yapan yeni bir maddenin çerçeve 16 ncı madde olarak eklenmesi ve madde numaralarının teselsül ettirilmesi suretiyle,

- Çerçeve 13 üncü maddesi; madde çerçevesinin redaksiyona tabi tutulması suretiyle 17 nci madde olarak,

- Teftişler sonucu tespit edilen usulsüzlüklere ilişkin uygulanacak idari para cezaları konusunda 506 sayılı Kanunun 140 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendini değiştiren yeni bir maddenin çerçeve 18 inci madde olarak eklenmesi ve madde numaralarının teselsül ettirilmesi suretiyle,

- Çerçeve 14 ve 16 ncı maddeleri; redaksiyona tabi tutulması suretiyle 19 ve 20 nci madde olarak,

- Çerçeve 7 nci maddesi ile 4688 sayılı Kanuna eklenmek istenen geçici 9 uncu madde redaksiyona tabi tutularak bu Kanunun geçici 1 inci maddesi olarak; geçici 10 uncu madde, kanun tekniğine uygun olarak düzeltilerek bu Kanunun geçici 2 nci maddesi olarak; geçici 11 inci madde, redaksiyona tabi tutularak bu Kanunun geçici 3 üncü maddesi olarak,

Yürürlüğe ilişkin 17 nci maddesi, Tasarıda yapılan değişiklikler doğrultusunda (b) ve (c) bentlerindeki madde numaralarının düzeltilmesi suretiyle 21 inci madde olarak,

Yürütmeye ilişkin 18 inci maddesi ise 22 nci madde olarak aynen,

Kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

 

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Sait Açba

M. Altan Karapaşaoğlu

Sabahattin Yıldız

 

Afyon

Bursa

Muş

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Mehmet Sekmen

Mahmut Göksu

Mehmet Melik Özmen

 

İstanbul

Adıyaman

Ağrı

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Zekai Özcan

Osman Kaptan

Mehmet Mesut Özakcan

 

Ankara

Antalya

Aydın

 

 

(Karşı oy yazımız ektedir.)

(Ayrışık oy yazım ektedir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

Ali Osman Sali

Ali Kemal Deveciler

Aziz Akgül

 

Balıkesir

Balıkesir

Diyarbakır

 

 

(Ayrışık oy yazısı ektedir.)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Ömer Abuşoğlu

Mustafa Zeydan

M. Emin Murat Bilgiç

 

Gaziantep

Hakkâri

Isparta

 

Üye

Üye

Üye

 

Alaattin Büyükkaya

Birgen Keleş

Ali Kemal Kumkumoğlu

 

İstanbul

İstanbul

İstanbul

 

 

(Karşı oy yazım ektedir.)

(Karşı oy yazım ektedir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

Kemal Kılıçdaroğlu

M. Mustafa Açıkalın

Bülent Baratalı

 

İstanbul

İstanbul

İzmir

 

(Ayrışık oy ektedir.)

 

(Ayrışık oy yazım ektedir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Ceylan

Y. Selahattin Beyribey

Taner Yıldız

 

Karabük

Kars

Kayseri

 

Üye

Üye

Üye

 

Mustafa Ünaldı

Ali Er

Gürol Ergin

 

Konya

Mersin

Muğla

 

 

 

(Ayrışık oy yazısı ektedir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

Erol Aslan Cebeci

Musa Uzunkaya

Enis Tütüncü

 

Sakarya

Samsun

Tekirdağ

 

 

 

(Ayrışık oy yazısı ektedir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

Faruk Nafiz Özak

Mehmet Akif Hamzaçebi

Osman Coşkunoğlu

 

Trabzon

Trabzon

Uşak

 

 

(Ayrışık oy yazısı ektedir.)

(İmzada bulunamadı.)

 

AYRIŞIK OY

4668 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu 2001 yılında yürürlüğe girmiştir. Yasanın yürürlüğe girmesinden bu yana uygulamada çıkan sorunlar ve ortaya konan talepler nedeniyle eksiklikleri bilinmektedir. Yapılması gereken bu eksiklikleri gidermek amacıyla Uluslararası Çalışma Örgütü'nün 87, 98 ve 151 sayılı sözleşmeleri ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa Sosyal Şartı ve son olarak Birleşmiş Milletler İkiz Sözleşmeleri (Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi ile Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi) gereklerine uygun olarak yeni düzenlemeler yapmaktır. Durum böyle olduğu halde çok sınırlı bazı düzenlemeleri yaparak temel sorunları ertelemek doğru bir yaklaşım değildir.

Ayrıca Tasarının yetersiz bulduğumuz veya katılmadığımız düzenlemeleri aşağıdadır.

1. 151 sayılı ILO Sözleşmesinin 4 üncü maddesi kamu görevlilerinin çalıştırılmaları konusunda sendika özgürlüğünü kısıtlayacak her türlü ayrımcılığa karşı yeterli korumadan yararlanacakları belirtilmiştir. Bu ilke esas alınarak sendikalaşma özgürlüğünün kısıtlanmaması ve her türlü ayrımcılığa karşı yeterli korumanın sağlanması amacıyla düzenleme yapılması gerekir. Tasarının 3 üncü maddesinde yapılan düzenleme anılan ILO Sözleşmesi uyarınca eksiktir. Örneğin sendika şubelerinin en az 500 üye ile kurulabileceği yönündeki mevcut yasa hükmü 400 üye olarak değiştirilmektedir. Ancak bu sınır yeterli değildir. Bu sınırın daha da düşürülmesi gerekir.

2. Yine Tasarının 3 üncü maddesi ile değiştirilmesi öngörülen 4668 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin onbirinci fıkrasında aylıksız izinli sayılan sendika yöneticilerinin çeşitli nedenlerle, örneğin yerel veya genel seçimlere katılacak olmaları nedeni ile görevlerinden ayrıldıktan sonra tekrar eski görevlerine dönmek istemeleri halinde atanmalarına ilişkin hususları düzenlemektedir. Bu kişiler eski görevlerine ya da uygun bir göreve atanacaklardır. Düzenlemenin " aynı belediye sınırları içinde bir göreve atanması" zorunluluğunu kapsamaması önemli bir eksikliktir.

3. Tasarıya komisyon görüşmeleri sırasında eklenen bir madde ile zamanaşımı, işverenin ölümü, iflası ve işyerinin kapanması, terk edilmesi, tasfiye edilmesi gibi nedenlerden dolayı işverenden tahsil edilemeyen primlerin emekli olmak için talepte bulunan işçiden tahsil edilmesi yönündeki düzenleme hukuka ve Anayasa'ya aykırıdır.

4. Türkiye'nin temel sorunlarından biri de kayıt dışı istihdamdır. Bu konuda yapılan çalışmalar, Türkiye'de yaklaşık 5 milyon kişinin kayıtdışı istihdam edildiğini göstermektedir. Tasarı, bu konuda hiçbir düzenlemeye yer vermediği gibi, kayıtdışı çalıştırılan ve yargıda hakkını arayıp, kazanan kişiye sigorta primlerini -işverenin prim yükü dahil- ödeme yükümlülüğünü getirmiş olması kayıtdışı çalışmayı daha da özendirecek hem Hazine hem de SSK ciddi gelir kayıpları ile karşı karşıya kalacaktır.

5. Sendikalaşmayı teşvik açısından ödenen sendika aidatlarının gelir vergisi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınması da düşünülmelidir. İşçi sendikalarına üye olanların aidatları matrah tespitinde indirim olarak dikkate alınırken memurlarla ilgili böyle bir düzenlemenin olmaması Anayasanın eşitlik ilkesine aykırıdır.

 

 

 

 

 

M. Akif Hamzaçebi

A. Kemal Kumkumoğlu

Bülent Baratalı

 

Trabzon

İstanbul

İzmir

 

Kemal Kılıçdaroğlu

Osman Kaptan

M. Mesut Özakcan

 

İstanbul

Antalya

Aydın

 

A. Kemal Deveciler

Birgen Keleş

Gürol Ergin

 

Balıkesir

İstanbul

Muğla

 

 

Enis Tütüncü

 

 

 

Tekirdağ

 


HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

KAMU GÖREVLİLERİ SENDİKALARI KANUNU, SOSYAL SİGORTALAR KANUNU VE SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

HAKKINDA KANUN TASARISI

MADDE 1. - 25.6.2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 14. - Sendikalara üye olmak serbesttir.

Kamu görevlileri çalıştıkları işyerinin girdiği hizmet kolunda kurulu bir sendikaya üye olabilirler.

Sendikaya üyelik, kamu görevlisinin üç nüsha olarak doldurup imzaladığı üye formu ile sendikaya başvurması ve başvurunun sendika yetkili organınca kabulü ile kazanılır.

Üyelik başvurusu, sendika tarafından en çok otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik istemi kabul edilmiş sayılır. Haklı bir sebep gösterilmeden üyeliği kabul edilmeyen kamu görevlisinin, bu kararın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde iş davalarına bakmakla görevli mahallî mahkemede dava açma hakkı vardır.

Sendika, üyeliği kesinleşen kamu görevlisinin başvuru belgesinin bir örneğini üyenin kendisine verir, bir örneği sendikada kalır, bir örneğini üyelik ödentisine esas olmak ve dosyasında saklanmak üzere onbeş gün içinde işverene gönderir.

Birden çok sendikaya üye olunamaz. Birden çok sendikaya üyelik halinde sonraki üyelikler geçersizdir.

Aynı tarihli birden fazla üyeliğe ilişkin bildirimler dikkate alınmaz ve bu husus kamu işvereni tarafından ilgiliye ve sendikalara yazılı olarak bildirilir.”

MADDE 2. - 4688 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 16. - Her üye üyelikten serbestçe çekilebilir.

Üyelikten çekilme, çekilmek isteyen kamu görevlisi tarafından, üç nüsha olarak doldurulup imzalanan üyelikten çekilme bildiriminin kurumuna verilmesi ile gerçekleşir. Kurum görevlisi, kayıt numarası ile tarih verilen çekilme bildiriminin bir suretini derhal üyeye vermek zorundadır. Kamu işvereni, bildirimin bir örneğini onbeş gün içinde sendikaya gönderir.

Çekilme, kamu işverenine başvurma tarihinden başlayarak otuz gün sonra geçerli olur. Çekilenin bu süre içinde başka bir sendikaya üye olması halinde yeni sendikaya üyeliği, bu sürenin bitim tarihinde kazanılır.

Üyenin, sendikadan çıkarılma kararı sendika merkez genel kurulunca alınır. Çıkarma kararı, çıkarılana ve işverene yazı ile bildirilir. Çıkarma kararına karşı üye, bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde görevli iş mahkemesine itiraz edebilir. Mahkeme iki ay içinde kesin karar verir. Üyelik, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar sürer.

Çekilme, göreve son verilmesi veya sair nedenlerle kamu görevinden ayrılanlar ile farklı bir hizmet koluna giren kuruma atananlardan sendika üyesi olanların üyelikleri, varsa sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri sona erer. Emekliye ayrılanların sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri seçildikleri dönemin sonuna kadar devam eder.

Üyeliğin devamı ve askıya alınması hallerinde 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 24 üncü maddesinde yer alan hükümler uygulanır.”

MADDE 3. - 4688 sayılı Kanunun 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 18. - Kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya konfederasyonların bu Kanunda belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tabi tutulamaz ve görevlerine son verilemez.

Kamu işvereni, işyeri sendika temsilcisi ile sendika ve sendika şube yöneticilerinin işyerini haklı bir sebep olmadıkça ve sebebini açık ve kesin şekilde belirlemedikçe değiştiremez.

Kamu işvereni kamu görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya olmamaları nedeniyle bir ayırım yapamaz.

Sendika veya konfederasyonu ilk genel kurula kadar sevk ve idare edecek yönetim kurulu üyeleri, genel kurulda yönetim kuruluna seçilenler ile sendika şube yönetim kurulu üyeleri seçildikleri tarihten itibaren durumlarını en geç otuz gün içinde kurumlarına yazılı olarak bildirirler. Söz konusu yöneticiler seçildikleri tarihten itibaren otuz gün içerisinde ayrıca yazılı talepte bulunmaları halinde bu görevleri süresince aylıksız izne ayrılırlar. Talepte bulunmayanlar ise kurumlarındaki görevlerine devam ederler. İzne ayrılmayan yönetim kurulu üyeleri haftada bir gün kurumlarından izinli sayılırlar.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yayımlanan, sendikanın kurulduğu tarihi takip eden ilk tespitte aynı hizmet kolunda çalışan kamu görevlilerinden yüzde beşinden fazlasını üye kaydetmemiş sendikaların aylıksız izne ayrılan yönetim kurulu üyeleri ve şube yöneticilerinin aylıksız izinleri tespitin Resmi Gazetede yayımlandığı tarihten itibaren otuz gün sonra sona erer. Bunlar başka bir sendika yöneticisi olsalar dahi iki yıl süre ile ücretsiz izin hakkından faydalanamazlar.

Aylıksız izinli sayılacak sendika yönetim kurulu üyeleri ve sendika şube yönetim kurulu üyelerinin belirlenme usulü sendika tüzüğünde belirtilir.

Sendika şubeleri en az 400 üye ile kurulur.

Mahalli ve genel seçimlerde aday olanların, sendika ve konfederasyonun organlarındaki görevleri adaylık süresince askıda kalır. Seçilmeleri halinde görevleri son bulur.

Aylıksız izine ayrılan yöneticilerin bu süreleri, emekli kesenekleri ve karşılıklarının yöneticisi oldukları sendikaları tarafından her ay Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına ödenmesini kabul etmeleri koşuluyla memuriyet kademe ilerlemesi ile emeklilik hizmetine sayılır.

Kurumlarından aylıksız izinli sayılan sendika, konfederasyon ve şube yönetim kurulu üyeleri ile bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderlerinin kurumlarınca karşılanmasına devam olunur.

Aylıksız izinli sayılanlardan herhangi bir nedenle sendika veya konfederasyon organlarındaki görevlerinden ayrılanlar, görevlerinin son bulması tarihinden itibaren otuz gün içinde ayrıldıkları kurum ve kuruluşa yazılı müracaat etmeleri durumunda, kamu işvereni bu kimseleri otuz gün içinde eski görevlerine ya da uygun diğer bir göreve atamak zorundadır. Otuz gün içinde görevlerine başlamak için başvurmayanlar görevlerinden çekilmiş sayılırlar.

Görevden uzaklaştırma, resen emeklilik, göreve son verilmesi, tayin veya sair hallerde görevlinin mahkemeye başvurması halinde, mahkeme kararı kesinleşinceye kadar sendikadaki görevi devam eder.”

MADDE 4. - 4688 sayılı Kanunun 25 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 25. - Kamu görevlileri sendikasına, kamu görevlisinin ödeyeceği üyelik ödentileri, 14 üncü madde çerçevesinde doldurulan üyelik başvuru formuna ve sendika tüzüğünde belirtilen aylık ödenti tutarına göre kamu işverenince aylığından kesilerek beş gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılır ve ödenti listesinin bir örneği ilgili sendikaya gönderilir. Kamu işvereni, sendikaya üye olan ve üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerinin listesini her ayın son haftasında, işyerinde herkesin görebileceği yerde ilan eder.

Aylık üyelik ödenti tutarı; 15 inci derecenin birinci kademesinden aylık alan Devlet memurunun, aylık, taban aylığı, her türlü zam ve tazminatlar ile ödenekler toplamının net tutarının binde beşinden az, otuzda birinden fazla olmamak üzere sendika tüzüğünde belirtilir.

Sendika tüzüğüne, üyelik ödentisi dışında her ne ad altında olursa olsun, üyelerden başka bir kesinti yapılmasını öngören hükümler konulamaz.

Sendika merkez genel kurul kararıyla üyelikten çıkarılan üyelerin isimlerinin sendikaca onbeş gün içinde işverene bildirilmesi zorunludur.

Konfederasyonlara üyelerince ödenecek ödenti miktarı, sendikaların ödenti tutarlarının yüzde beşinden aşağı olmamak üzere konfederasyonların genel kurullarınca belirlenir.”

MADDE 5. - 4688 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 30. - Her hizmet kolunda en çok üyeye sahip sendika ile bunların bağlı oldukları konfederasyonlar toplu görüşme yapmaya yetkilidir. En çok üyeye sahip konfederasyon temsilcisi toplu görüşme heyetinin başkanıdır.

Yetkili sendika ve konfederasyonların belirlenmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır;

a) Kurumlarca yapılacak tespit;

Tespite ilişkin toplantıya kurumun işveren vekili ile tahakkuk yetkilisi ve kurumun hizmet kolunda faaliyette bulunan sendikalardan birer temsilci katılır. Toplantı her yıl 15 Mayıs tarihinden sonra beş iş günü içerisinde kurumca belirlenerek sendikalara bildirilen yer ve günde yapılır.

Bu Kanuna tabi olarak kurumda çalışan kamu görevlilerinin, 15 Mayıs tarihi itibarıyla listesi ile üyelerinden aidat kesintisi yapılan sendikaların üyelerini gösterir liste, toplantıya katılanlarca değerlendirilir. Bu değerlendirmeden sonra, toplam kamu görevlisi sayısı ile sendika üyesi kamu görevlilerinin sendikalara göre toplam sayılarını belirten tutanak toplantıya katılan taraflarca imzalanır. İmzalı tutanak, kamu işvereni ve sendikalarca Mayıs ayının son işgününe kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilir.

b) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca kurumlardan ve sendikalardan gelen müşterek imzalı listeler üzerinden yapılacak tespit;

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kurumlarda çalışan toplam kamu görevlisi sayısı ile sendikalar itibarıyla üyelik kesintisi yapılan üye sayılarını dikkate alarak her yıl 15 Mayıs tarihi itibarıyla hizmet kollarındaki bütün kamu görevlileri sayısı ile hizmet kolundaki sendikaların üye sayılarını tespit eder. Buna göre her hizmet kolundaki yetkili kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonların toplam üye sayısını belirler ve sonuçları her yıl Temmuz ayının ilk haftasında Resmi Gazetede yayımlar.”

MADDE 6. - 4688 sayılı Kanunun 35 inci maddesine ikinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra üçüncü fıkra olarak eklenmiş, diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.

“Toplu görüşme çalışmaları ile Uzlaştırma Kurulu çalışmalarına katılacak olanların ağırlama, yolluk ve gündelikleri ile toplantı ücretleri Devlet Personel Başkanlığı bütçesine konacak ödenekten karşılanır.”

MADDE 7. - 4688 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 9. - Bu Kanun çerçevesinde çıkarılacak yeni yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

GEÇİCİ MADDE 10. - Konfederasyonların ve sendikaların yönetim kurulu üyelerinin, 4688 sayılı Kanunun bu Kanunun yayımı tarihinden önceki 18 inci maddesine göre, sendikal faaliyetleri ve aylıksız izinleri ile ilgili olarak idari ve mali takibat yapılamaz, başlatılanlar işlemden kaldırılır.

GEÇİCİ MADDE 11. - Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce, 31 inci madde uyarınca açılan davalar işlemden kaldırılır.

GEÇİCİ MADDE 12. - 2004 yılı için;

a) 30 uncu maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde öngörülen tespit, 15 Temmuz 2004 tarihi itibarıyla gerçekleştirilerek, 20 Temmuz 2004 tarihine kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilir.

b) 30 uncu maddenin ikinci fıkrasının (b) bendi gereğince Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılacak tespit ise 30 Ağustos 2004 tarihine kadar Resmi Gazetede yayımlanır.

c) 32 nci maddesinin birinci fıkrasındaki, “Ağustos ayının onbeşinci günü”, “Eylül ayının onbeşinci günü” olarak uygulanır.”

MADDE 8. - 17.7.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 8 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler, yapı ruhsatı verdikleri inşaatları ruhsat tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.”

MADDE 9. - 506 sayılı Kanunun 78 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücrettir, üst sınırı ise günlük asgari ücretin 6,5 katıdır.”

MADDE 10. - 506 sayılı Kanunun 83 üncü maddesinin başlığı “Teminatın ve hakedişlerin prim borcuna karşılık tutulması ile yapı kullanma izin belgesinin verilmesinde borcu yoktur belgesinin aranması” şeklinde değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından, yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce ilgililerden bu bina inşaatı işyerlerinden dolayı Kuruma borçlarının bulunmadığına dair Kurumca düzenlenmiş bir belgenin istenmesi zorunludur.”

MADDE 11. - 506 sayılı Kanunun; 85 inci maddesinin (C) bendinin (a) alt bendi ile 86 ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki “%30” oranı “% 25” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 12. - 506 sayılı Kanunun 118 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Tedavinin nasıl yapılacağı:

Madde 118. - Hastalık ve analık yardımlarından yararlanacak olanlar Kurumca tespit edilecek belgelerle Kurumca bildirilen sağlık müesseselerine veya hekimlere başvurarak muayene ve tedavi olurlar.”

MADDE 13. - 506 sayılı Kanunun 121 inci maddesindeki “nafaka borçları” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve bu Kanunun 80 inci maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar” ibaresi eklenmiştir.”

MADDE 14. - 506 sayılı Kanuna aşağıdaki madde eklenmiştir.

“EK MADDE 48. - Bu Kanunun 36 ncı maddesinin (B) bendi uyarınca ilaç, protez, araç ve gereç bedellerinden alınacak katkı payı ile ek 3 üncü maddenin birinci fıkrası uyarınca alınacak muayene ücreti, Kurumdan gelir ve aylık almakta olanların gelir ve aylıklarından, gelir ve aylık almakta iken vefat edenlerin hak sahiplerine bağlanacak gelir ve aylıklarından, hak sahiplerinden vefat edenler ile gelir ve aylık hakkını kaybedenlerin ise aynı tahsis dosyasından gelir ve aylık alan diğer hak sahiplerinin gelir ve aylıklarından da kesilebilir. Katkı payı ile muayene ücretinin gelir ve aylıklardan kesilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum Yönetim Kurulunca belirlenir.”

MADDE 15. - 506 sayılı Kanunun 117 nci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 16. - 29.7.2003 tarihli ve 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 19 uncu maddesine, (a) bendinin (9) numaralı alt bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (10) numaralı alt bent eklenmiş ve mevcut (10) numaralı alt bent (11) olarak teselsül ettirilmiştir.

“10) 22.5.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 101 inci maddesindeki cezalar hariç olmak üzere, diğer maddelerine göre tahsil edilen idari para cezaları.”

MADDE 17. - Bu Kanunun;

a) 9 uncu maddesi 1.7.2004 tarihinde,

b) 11 inci maddesi yayımını takip eden aybaşında,

c) 16 ncı maddesi 1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,

d) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

MADDE 18. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

 

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

 

 

Başbakan

 

 

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. V.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd. V.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

 

 

S. Güçlü

M. A. Şahin

M. A. Şahin

 

 

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

 

 

B. Atalay

A. Babacan

M. Aydın

 

 

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

 

 

G. Akşit

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

 

 

Millî Savunma Bakanı V.

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

 

 

O. Pepe

A. Aksu

K. Unakıtan

 

 

 

Millî Eğitim Bakanı

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

 

 

 

H. Çelik

Z. Ergezen

R. Akdağ

 

 

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı V.

 

 

 

B. Yıldırım

S. Güçlü

R. Akdağ

 

 

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

 

 

A. Coşkun

M. H. Güler

E. Mumcu

 

 

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

 

 

O. Pepe

 

 

 

 

 

 

 

 

 

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

 

KAMU GÖREVLİLERİ SENDİKALARI KANUNU, SOSYAL SİGORTALAR KANUNU VE SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

HAKKINDA KANUN TASARISI

 

MADDE 1. - 25.6.2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun 14 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 14. - Sendikalara üye olmak serbesttir.

Kamu görevlileri çalıştıkları işyerinin girdiği hizmet kolunda kurulu bir sendikaya üye olabilirler.

Sendikaya üyelik, kamu görevlisinin üç nüsha olarak doldurup imzaladığı üye formu ile sendikaya başvurması ve başvurunun sendika yetkili organınca kabulü ile kazanılır.

Üyelik başvurusu, sendika tarafından en çok otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik istemi kabul edilmiş sayılır. Haklı bir sebep gösterilmeden üyeliği kabul edilmeyen kamu görevlisinin, bu kararın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde iş davalarına bakmakla görevli mahallî mahkemede dava açma hakkı vardır.

Sendika, üyeliği kesinleşen kamu görevlisinin başvuru belgesinin bir örneğini üyenin kendisine verir, bir örneği sendikada kalır, bir örneğini üyelik ödentisine esas olmak ve dosyasında saklanmak üzere onbeş gün içinde işverene gönderir.

Birden çok sendikaya üye olunamaz. Birden çok sendikaya üyelik halinde sonraki üyelikler geçersizdir.

Aynı tarihli birden fazla üyeliğe ilişkin bildirimler dikkate alınmaz ve bu husus kamu işvereni tarafından ilgiliye ve sendikalara yazılı olarak bildirilir."

MADDE 2. - 4688 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 16. - Her üye üyelikten serbestçe çekilebilir.

Üyelikten çekilme, çekilmek isteyen kamu görevlisi tarafından, üç nüsha olarak doldurulup imzalanan üyelikten çekilme bildiriminin kurumuna verilmesi ile gerçekleşir. Kurum görevlisi, kayıt numarası ile tarih verilen çekilme bildiriminin bir suretini derhal üyeye vermek zorundadır. Kamu işvereni, bildirimin bir örneğini onbeş gün içinde sendikaya gönderir.

Çekilme, kamu işverenine başvurma tarihinden başlayarak otuz gün sonra geçerli olur. Çekilenin bu süre içinde başka bir sendikaya üye olması halinde yeni sendikaya üyeliği, bu sürenin bitim tarihinde kazanılır.

Üyenin, sendikadan çıkarılma kararı sendika merkez genel kurulunca alınır. Çıkarma kararı, çıkarılana ve işverene yazı ile bildirilir. Çıkarma kararına karşı üye, bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde görevli iş mahkemesine itiraz edebilir. Mahkeme iki ay içinde kesin karar verir. Üyelik, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar sürer.

Çekilme, göreve son verilmesi veya sair nedenlerle kamu görevinden ayrılanlar ile farklı bir hizmet koluna giren kuruma atananlardan sendika üyesi olanların üyelikleri, varsa sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri sona erer. Emekliye ayrılanların sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri seçildikleri dönemin sonuna kadar devam eder.

Üyeliğin devamı ve askıya alınması hallerinde 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 24 üncü maddesinde yer alan hükümler uygulanır."

MADDE 3. - 4688 sayılı Kanunun 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 18. - Kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya konfederasyonların bu Kanunda belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tabi tutulamaz ve görevlerine son verilemez.

Kamu işvereni, işyeri sendika temsilcisi ile sendika ve sendika şube yöneticilerinin işyerini haklı bir sebep olmadıkça ve sebebini açık ve kesin şekilde belirtmedikçe değiştiremez.

Kamu işvereni kamu görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya olmamaları nedeniyle bir ayırım yapamaz.

Sendika veya konfederasyonu ilk genel kurula kadar sevk ve idare edecek yönetim kurulu üyeleri, genel kurulda yönetim kuruluna seçilenler ile sendika şube yönetim kurulu üyeleri seçildikleri tarihten itibaren durumlarını en geç otuz gün içinde kurumlarına yazılı olarak bildirirler. Söz konusu yöneticiler seçildikleri tarihten itibaren otuz gün içerisinde sendika tüzüğünde belirtilen hükümlere göre  ayrıca yazılı talepte bulunmaları halinde bu görevleri süresince aylıksız izne ayrılırlar. Talepte bulunmayanlar ise kurumlarındaki görevlerine devam ederler. İzne ayrılmayan yönetim kurulu üyeleri haftada bir gün kurumlarından izinli sayılırlar.

Sendika şubeleri en az 400 üye ile kurulur.

Mahallî ve genel seçimlerde aday olanların, sendika ve konfederasyonun organlarındaki görevleri adaylık süresince askıda kalır. Seçilmeleri halinde görevleri son bulur.

Aylıksız izine ayrılan yöneticilerin  bu süreleri, emekli kesenekleri ve karşılıklarının yöneticisi oldukları sendikaları  tarafından her ay Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına ödenmesini kabul etmeleri koşuluyla memuriyet kademe ilerlemesi ile  emeklilik hizmetine sayılır.

Kurumlarından aylıksız izinli sayılan sendika, konfederasyon ve şube yönetim kurulu üyeleri ile bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderlerinin kurumlarınca karşılanmasına devam olunur.

Aylıksız izinli sayılanlardan herhangi bir nedenle sendika veya konfederasyon organlarındaki görevlerinden ayrılanlar, görevlerinin son bulması tarihinden itibaren otuz gün içinde ayrıldıkları kurum ve kuruluşa yazılı müracaat etmeleri durumunda, kamu işvereni bu kimseleri otuz gün içinde eski görevlerine ya da uygun diğer bir göreve atamak zorundadır. Otuz gün  içinde görevlerine başlamak için başvurmayanlar görevlerinden çekilmiş sayılırlar.

Görevden uzaklaştırma, resen emeklilik, göreve son verilmesi, tayin veya sair hallerde görevlinin mahkemeye başvurması halinde, mahkeme kararı kesinleşinceye kadar sendikadaki görevi devam eder."

MADDE 4. - 4688 sayılı Kanunun 25 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 25. - Kamu görevlileri sendikasına, kamu görevlisinin ödeyeceği üyelik ödentileri, 14 üncü madde çerçevesinde doldurulan üyelik başvuru formuna ve sendika tüzüğünde belirtilen aylık ödenti tutarına göre kamu işverenince aylığından kesilerek beş gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılır ve ödenti listesinin bir  örneği ilgili sendikaya gönderilir. Kamu işvereni, sendikaya üye olan ve üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerinin listesini her ayın son haftasında, işyerinde herkesin görebileceği yerde ilan eder.

Aylık üyelik ödenti tutarı; 15 inci derecenin birinci kademesinden aylık alan Devlet memurunun, aylık, taban aylığı, her türlü zam ve tazminatlar ile ödenekler toplamının net tutarının binde beşinden az, otuzda birinden fazla olmamak üzere sendika tüzüğünde belirtilir.

Sendika tüzüğüne, üyelik ödentisi dışında her ne ad altında olursa olsun, üyelerden başka bir kesinti yapılmasını öngören hükümler konulamaz.

Sendika merkez genel kurul kararıyla üyelikten çıkarılan üyelerin isimlerinin sendikaca onbeş gün içinde işverene bildirilmesi zorunludur.

Konfederasyonlara üyelerince ödenecek ödenti miktarı, sendikaların ödenti tutarlarının yüzde beşinden aşağı olmamak üzere konfederasyonların genel kurullarınca belirlenir."

MADDE 5. - 4688 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 30. - Her hizmet kolunda en çok üyeye sahip  sendika ile bunların bağlı oldukları  konfederasyonlar toplu görüşme yapmaya yetkilidir. En çok üyeye sahip konfederasyon temsilcisi toplu görüşme heyetinin başkanıdır.

Yetkili sendika ve konfederasyonların belirlenmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır;

a) Kurumlarca yapılacak tespit;

Tespite ilişkin toplantıya kurumun işveren vekili ile tahakkuk memuru veya mali hizmetler birimi yetkilisi  ve kurumun hizmet kolunda faaliyette bulunan sendikalardan birer temsilci katılır. Toplantı her yıl 15 mayıs  tarihinden sonra beş iş günü içerisinde kurumca belirlenerek sendikalara bildirilen yer ve günde yapılır.

Bu Kanuna tabi olarak kurumda çalışan kamu görevlilerinin, 15 mayıs tarihi itibarıyla listesi ile üyelerinden aidat kesintisi yapılan sendikaların üyelerini gösterir liste, toplantıya katılanlarca değerlendirilir. Bu değerlendirmeden sonra, toplam kamu görevlisi sayısı ile sendika üyesi kamu görevlilerinin sendikalara göre toplam sayılarını belirten tutanak  toplantıya katılan taraflarca imzalanır. İmzalı tutanak, kamu işvereni ve sendikalarca mayıs ayının son işgününe kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilir.

Kurumların taşra teşkilatları, yukarıdaki esaslara göre tarafların katılımı ile yapılacak toplantı neticesinde düzenlenecek tutanakları kurum merkezinde yapılacak tespitte değerlendirilmek üzere 15 mayıs tarihini takip eden iki iş gün içerisinde kurum merkezine gönderirler. Bu tutanaklar kurum merkezinde tarafların katılımı ile tek tutanak haline getirilir.

b) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca kurumlardan ve sendikalardan gelen müşterek imzalı listeler üzerinden yapılacak tespit;

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kurumlarda çalışan toplam kamu görevlisi sayısı ile sendikalar itibarıyla üyelik kesintisi yapılan üye sayılarını dikkate alarak her yıl 15 mayıs tarihi itibarıyla hizmet kollarındaki bütün kamu görevlileri sayısı ile hizmet kolundaki sendikaların üye sayılarını tespit eder. Buna göre her hizmet kolundaki yetkili kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonların toplam üye sayısını belirler ve sonuçları her yıl  temmuz ayının ilk  haftasında Resmî Gazetede yayımlar."

MADDE 6. -  4688 sayılı Kanunun 35 inci maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Toplu görüşme çalışmaları ile Uzlaştırma Kurulu çalışmalarına katılacak olanların ağırlama, yolluk ve gündelikleri ile toplantı ücretleri Devlet Personel Başkanlığı bütçesine konacak ödenekten karşılanır."

MADDE 7. -  4688 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE  9. - 2004 yılı için;

a) 30 uncu maddenin ikinci  fıkrasının (a) bendinde öngörülen  tespit,  15 Temmuz  2004 tarihi itibarıyla gerçekleştirilerek, 20 Temmuz 2004 tarihine kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilir.

b) 30 uncu maddenin ikinci  fıkrasının (b) bendi gereğince  Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılacak tespit ise 30 Ağustos 2004 tarihine kadar Resmî Gazetede yayımlanır.

c) 32 nci maddesinin birinci fıkrasındaki, "ağustos ayının onbeşinci günü", "eylül ayının onbeşinci günü" olarak uygulanır."

MADDE 8. - 17.7.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 8 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler, yapı ruhsatı verdikleri inşaatları ruhsat tarihinden itibaren bir ay içinde  Kuruma  bildirmekle yükümlüdürler."

MADDE 9. - 506 sayılı Kanunun değişik 78 inci maddesinin değişik birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Bu Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre 16 yaşından büyükler için belirlenen günlük asgari ücrettir, üst sınırı ise günlük asgari ücretin 6,5 katıdır."

MADDE 10. - 506 sayılı Kanunun değişik 79 uncu maddesinin onuncu fıkrasında yer alan "prim ödeme gün sayıları," ibaresinden sonra gelmek üzere "tespitine hükmolunan süreye ilişkin primlerin ve fer'ilerinin; öncelikle işverenden, zamanaşımı, işveren ölümü, iflası, işyerinin kapanması, terk edilmesi, tasfiye edilmesi gibi nedenlerden dolayı işverenden tahsil edilememesi halinde ise, sigortalıdan tahsil edildikten sonra" ibaresi eklenmiş, maddenin ondördüncü fıkrasında yer alan "140 ıncı maddesine" ibaresi "140 ıncı maddesinin birinci fıkrasının ( c ) ve ( d ) bentlerinin son fıkralarına" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 11. - 506 sayılı Kanunun değişik 80 inci maddesinin değişik beşinci fıkrasında yer alan "51 inci maddesi" ibaresi "51 ve 102 nci maddeleri" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 12. - 506 sayılı Kanunun değişik 83 üncü maddesinin başlığı "Teminatın ve hakedişlerin prim borcuna karşılık tutulması ile yapı kullanma izin belgesinin verilmesinde borcu yoktur belgesinin aranması:" şeklinde değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer  merciler tarafından, yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce ilgililerden bu bina inşaatı işyerlerinden dolayı Kuruma borçlarının bulunmadığına dair Kurumca düzenlenmiş bir belgenin istenmesi zorunludur."

MADDE 13. - 506 sayılı Kanunun; değişik 85 inci maddesinin  (C) bendinin   (a) alt bendi ile   86 ncı maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "%30" ibaresi  "% 25" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 14. - 506 sayılı Kanunun 117 nci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 15. - 506 sayılı Kanunun değişik 118 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Tedavinin nasıl yapılacağı:

Madde 118. - Hastalık ve analık yardımlarından yararlanacak olanlar Kurumca tespit edilecek belgelerle Kurumca bildirilen sağlık müesseselerine veya hekimlere başvurarak muayene ve tedavi olurlar."

MADDE 16. - 506 sayılı Kanunun 120 nci maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"İş kazalarıyla meslek hastalıkları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından gelir ve aylık tahsisleri ile sermaye değerinin hesabında, iş kazasının olduğu veya meslek hastalığının hekim raporuyla ilk defa tespit edildiği veya sigortalıların yürürlükten kaldırılmış 5417 ve 6900 sayılı Kanunlara veya 506 sayılı Kanun ile diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten sonraki yaş tashihleri dikkate alınmaz."

MADDE 17. - 506 sayılı Kanunun 121 inci maddesinin birinci fıkrasına "nafaka borçları" ibaresinden sonra gelmek üzere "ve bu Kanunun 80 inci maddesine göre takip ve tahsili gereken alacaklar" ibaresi eklenmiştir.

MADDE  18. - 506 sayılı Kanunun değişik 140 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Bu Kanunun 79 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken belgeleri anılan fıkrada belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenlere her bir fiil için, belgenin;

1) Asıl nitelikli olması halinde aylık asgari ücretin üç katını geçmemek kaydıyla Kuruma verilmiş olan belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına aylık asgari ücretin 1/5'i tutarında,

2) Ek nitelikte olması halinde Kuruma verilmiş olan her bir ek belge için aylık asgari ücretin 1/8'i tutarında,

Şu kadar ki, ek belgenin 79 uncu maddenin üçüncü fıkrasına istinaden Kurumca re'sen düzenlenmesi durumunda aylık asgari ücretin üç katı tutarında,

3) Mahkeme kararı ile veya denetim elemanlarınca yapılan tespitler sonucunda ya da kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlenen belgelerden hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği saptanan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği üzerinde durulmaksızın aylık asgari ücretin üç katı tutarında,

Bu Kanununun 79 uncu maddesinin onüçüncü fıkrası uyarınca Sigorta Müfettişi tarafından veya 130 uncu maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen serbest muhasebeci, mali müşavir ve yeminli mali müşavirlerce düzenlenen raporlara istinaden Kuruma bildirilmediği tespit edilen eksik işçilik tutarının maledildiği aylardan dolayı aylık asgari ücretin üç katı tutarında,"

MADDE  19. - 506 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde ilave edilmiştir.

"EK MADDE 48. - Bu Kanunun 36 ncı maddesinin (B) bendi  uyarınca ilaç, protez, araç ve gereç bedellerinden alınacak katkı payı ile ek 3 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca alınacak muayene ücreti, Kurumdan gelir ve aylık almakta olanların gelir ve aylıklarından, gelir ve aylık almakta iken vefat edenlerin hak sahiplerine bağlanacak gelir ve aylıklarından, hak sahiplerinden vefat edenler ile gelir ve aylık hakkını kaybedenlerin ise aynı tahsis dosyasından gelir ve aylık alan diğer hak sahiplerinin gelir ve aylıklarından da kesilebilir. Katkı payı ile muayene ücretinin gelir ve aylıklardan kesilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum Yönetim Kurulunca belirlenir."

MADDE 20. - 29.7.2003 tarihli ve 4958 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 19 uncu maddesinin (1) numaralı fıkrasının  (a) bendine (9) numaralı alt bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (10) numaralı alt bent eklenmiş ve mevcut (10) numaralı alt bent (11) olarak teselsül ettirilmiştir.

"10) 22.5.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 101 inci maddesindeki cezalar  hariç olmak üzere,  diğer maddelerine göre tahsil edilen idari para cezaları."

GEÇİCİ MADDE 1. - Bu Kanun çerçevesinde çıkarılacak yeni yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar, mevcut yönetmeliklerin 4688 sayılı Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

GEÇİCİ MADDE 2. - 4688 sayılı Kanunun 18 inci maddesine göre, konfederasyonların ve sendikaların yönetim kurulu üyelerinin, bu Kanunun yayımı tarihinden önceki  sendikal faaliyetleri ve aylıksız izinleri ile ilgili olarak idari ve mali takibat yapılamaz, başlatılmış olanlar işlemden kaldırılır.

GEÇİCİ MADDE 3. -  Bu Kanunun yayımı tarihinden önce, 4688 sayılı Kanunun 31 inci maddesi uyarınca açılmış bulunan davalar işlemden kaldırılır.

MADDE 21. - Bu Kanunun;

a) 9 uncu maddesi 1.7.2004 tarihinde,

b) 13 üncü maddesi yayımını takip eden aybaşında,

c) 20 nci maddesi 1.1.2004 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,

d) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,

Yürürlüğe girer.

MADDE 22. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.