Dönem : 22           Yasama Yılı : 2

 

              T.B.M.M.    (S. Sayısı : 403)

 

Emniyet Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve İçişleri Komisyonu Raporu (1/784)

 

 

T.C.

 

 

Başbakanlık

2.4.2004

 

Kanunlar ve Kararlar

 

 

Genel Müdürlüğü

 

 

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-844/1513

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 3.3.2004 tarihinde kararlaştırılan “Emniyet Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                        Recep Tayyip Erdoğan

                                       Başbakan

GENEL GEREKÇE

Emniyet Teşkilatında görevli personelin özlük haklarından biri, rütbe yükselmesidir. Personelin özlük haklarının korunması ve hiyerarşik yapıya dayalı rütbe sistemine bağlı olarak Teşkilatta olması gereken personel piramidinin oluşturulması gerekçesi ile 2001 yılında 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununa eklenen ek 23 üncü maddeyle kadrosuzluk nedeniyle emeklilik sisteminin 1 inci Sınıf Emniyet Müdürü ve 2 nci Sınıf Emniyet Müdürü rütbeleri için birlikte uygulamaya konulacağı ve buna bağlı olarak 1 inci Sınıf Emniyet Müdürü kadrolarının 500’ü, 2 nci Sınıf Emniyet Müdürü kadrolarının 800’ü aşamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Ancak, Anayasa Mahkemesinin 11.6.2003 tarihli ve E.2001/346, K.2003/63 sayılı Kararı ile; 3201 sayılı Kanunun ek 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasının iptal edilmesi üzerine iptal edilmeyen fıkralarının uygulama olanağı kalmamıştır. Söz konusu fıkraların uygulanması halinde ise, alt kademe rütbelerde bulunan personelin zorunlu emekli edileceği, bu durumun genç ve başarılı personelin mağduriyetine yol açacağı, alt kademe rütbelerdeki personel sayısının azalmasına neden olacağı ve hizmeti olumsuz etkileyeceği değerlendirilmiştir.

Anayasa Mahkemesinin kısmî iptal kararı üzerine 3201 sayılı Kanunun ek 23 üncü maddesinin ruhunda ve lafzında bütünlük kalmadığından uygulamaya yönelik duraksamanın giderilmesi amacıyla Danıştay Başkanlığından görüş sorulmuştur.

Danıştay İdarî İşler Kurulunun 5.1.2004 tarihli ve E.2003/38, K. 2004/1 sayılı Kararında belirtilen “Bu kadrolara atama yapılması sorunu ancak yasal düzenleme ile çözümlenebileceği” görüşü gereğince 3201 sayılı Kanunun ek 23 üncü maddesi ve ek 23 üncü maddenin uygulanmasına ilişkin geçici 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının yürürlükten kaldırılması gereği ortaya çıkmıştır.

Tasarı bu amaçla hazırlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Madde ile; Anayasa Mahkemesinin 11.6.2003 tarihli ve E.2001/346, K. 2003/63 sayılı kararı ile 3201 sayılı Kanunun ek 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasının iptal edilmesi üzerine uygulama imkânı kalmayan ek 23 üncü madde ile geçici 19 uncu maddenin birinci fıkrası yürürlükten kaldırılmaktadır.

Madde 2. - Yürürlük maddesidir.

Madde 3. - Yürütme maddesidir.

İçişleriKomisyonu Raporu

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi

 

 

İçişleri Komisyonu

14.4.2004

 

Esas No. : 1/784

 

 

Karar No. : 60

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 2.4.2004 tarihinde Başkanlığınıza sunulan, “Emniyet Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”, Başkanlığınızca, 8.4.2004 tarihinde Komisyonumuza havale edilmiş ve Komisyonumuz, 14.4.2004 tarihli 26 ncı toplantısında İçişleri ve Adalet bakanlıkları temsilcilerinin de katılımıyla Tasarıyı inceleyip görüşmüştür.

Bilindiği gibi, “emniyet teşkilatında olması gereken personel piramidinin oluşturulması” amacıyla, 2001 yılında, 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununda 4638 sayılı Kanun ile değişiklikler yapılmıştır. Bu Kanunla 3201 sayılı Kanuna eklenen ek 23 üncü maddede, kadrosuzluk nedeniyle emeklilik sisteminin, 1 inci Sınıf Emniyet Müdürü ve 2 nci Sınıf Emniyet Müdürü rütbeleri için birlikte uygulamaya konulacağı ve buna bağlı olarak “1 inci Sınıf Emniyet Müdürü kadrolarının 500’ü, 2 nci Sınıf Emniyet Müdürü kadrolarının 800’ü aşamayacağı” hüküm altına alınmıştır. Ancak daha sonra kadrosuzluk nedeniyle emekli edilecek personelin tespitinde objektif kurallar belirtilmediği gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine iptal davası açılmış ve Anayasa Mahkemesi 1 inci Sınıf Emniyet Müdürlerinin kadrosuzluk nedeniyle emekli edilmelerini düzenleyen fıkrayı iptal etmiştir. Bu durumda oluşturulması planlanan personel piramidinin gerçekleştirilmesi olanağı kalmamıştır. Kanun Tasarısı bu nedenle kadrosuzluk nedeniyle emeklilik sistemini ortadan kaldırmaktadır.

Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmeler sırasında İçişleri Bakanı Sayın Abdülkadir Aksu tarafından aşağıdaki görüşler ileri sürülmüştür.

- Ek 23 üncü maddenin metninde yer alan ve Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmeyen “1 inci Sınıf Emniyet Müdürü kadrolarının 500’ü, 2 nci Sınıf Emniyet Müdürü kadrolarının 800’ü aşamayacağı” hükmü ile kadro sınırlaması getirildiğinden, hizmet olumsuz etkilenecektir.

- Mevcut 1 inci Sınıf Emniyet Müdürlerinin sayısı 787’dir. 1 inci Sınıf Emniyet Müdürleri, 60 olan yaş haddinden emekli olduklarından, 6 yıl süresince, yani 2009 yılına kadar hiç kimse 2 nci sınıftan 1 inci sınıfa terfi ettirilemeyecektir.

- 6 yıl süresince hiç kimsenin 2 nci sınıftan 1 inci sınıfa terfi ettirilememesi nedeniyle; sadece 6 yıllık sürede toplam 855 genç ve liyakatli 2 nci Sınıf Emniyet Müdürü, kendilerinden kaynaklanmayan nedenle, zorunlu olarak, düşük bir aylık ile emekli edilmiş olacaklardır.

- 2 nci Sınıf Emniyet Müdürlerinin bir üst rütbeye terfi edememesi sonucunda, bu rütbe için yasada öngörülen 3 yıllık bekleme süresi 5 yıla uzayacağından, silsile yoluyla alt rütbelilerin terfi edebilecekleri üst rütbede boş kadro kalmayacağından aynı kanunun 55’inci maddesinde düzenlenen zorunlu bekleme sürelerine aykırı olarak tüm rütbelerde bekleme süreleri uzamış olacaktır. Diğer bir ifade ile idare, yasaya aykırı olarak personelin rütbe sürelerini uzatmış olacaktır.

Tasarının tümü üzerinde Komisyon üyelerimiz tarafından yapılan açıklamalarda, Anayasa Mahkemesinin iptal kararıyla ortaya çıkmış olan bu durumun hizmet gerekleriyle bağdaşmamasının yanı sıra Teşkilat içinde önemli huzursuzluklara yol açtığı ifade edilmiştir.

Tasarının tümü üzerinde yapılan bu görüşmelerden sonra, Tasarının tümü ile gerekçesi benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmesi kararlaştırılmıştır.

Tasarının yukarıda sözü edilen düzenlemeyi içeren ve Emniyet Teşkilatı Kanununun ek 23 üncü maddesi ile geçici 19 uncu maddesinin birinci fıkrasını yürürlükten kaldıran 1 inci maddesi ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 nci ve 3 üncü maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurula sunulmak üzere arz olunur.

 

 

Başkan

Başkanvekili

Üye

 

Tevfik Ziyaeddin Akbulut

Ali Sezal

Ali Küçükaydın

 

Tekirdağ

Kahramanmaraş

Adana

 

Üye

Üye

Üye

 

Şevket Gürsoy

Reyhan Balandı

Şevket Orhan

 

Adıyaman

Afyon

Bursa

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Soydan

Mehmet Sait Armağan

Sıdıka Aydoğan

 

Hatay

Isparta

İstanbul

 

Üye

Üye

Üye

 

Nusret Bayraktar

Hakkı Ülkü

Sinan Özkan

 

İstanbul

İzmir

Kastamonu

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet S. Kesimoğlu

Mehmet Sefa Sirmen

Ali Oksal

 

Kırklareli

Kocaeli

Mersin

 

Üye

Üye

Üye

 

Selami Uzun

Abdullah Veli Seyda

Şevket Arz

 

Sivas

Şırnak

Trabzon

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Kartal

Şükrü Önder

Mehmet Erdemir

 

Van

Yalova

Yozgat


HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

EMNİYET TEŞKİLATI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

KANUN TASARISI

MADDE 1. - 4.6.1937 tarihli ve 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun ek 23 üncü maddesi ve geçici 19 uncu maddesinin birinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

İÇİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

EMNİYET TEŞKİLATI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

KANUN TASARISI

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

A. Gül

A. Şener

M. A. Şahin

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

B. Atalay

A. Babacan

M. Aydın

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

G. Akşit

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

Millî Savunma Bakanı

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

M. V. Gönül

A. Aksu

K. Unakıtan

 

Millî Eğitim Bakanı

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

 

H. Çelik

Z. Ergezen

R. Akdağ

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

 

B. Yıldırım

S. Güçlü

M. Başesgioğlu

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

A. Coşkun

M. H. Güler

E. Mumcu

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

O. Pepe