Dönem
: 22 Yasama Yılı : 2
T.B.M.M. (S. Sayısı : 644)
Kültür
Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu Tasarısı ile Millî Eğitim, Kültür,
Gençlik ve Spor ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/847)
Not :Tasarı,
Başkanlıkça; Adalet, Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor ile Plan ve Bütçe
komisyonlarına havale edilmiştir.
|
|
T.C. |
|
|
|
Başbakanlık |
2.7.2004 |
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
|
Genel Müdürlüğü |
|
|
|
Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-908/3184 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Kültür ve
Turizm Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca
28.6.2004 tarihinde kararlaştırılan “Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik
Kanunu Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz
ederim.
Recep Tayyip
Erdoğan
Başbakan
GENEL GEREKÇE
Ekonomik ve teknolojik küreselleşme bireyleri,
toplumları ve ülkeleri kimliklerini tanıtmak ve farklılıklarını gösterme
arayışına sürüklemektedir. Bu da, kültüre yönelik ihtiyacı ve kültürün önemini
giderek arttırmakta ve her toplum kendi kültür potansiyeline yönelmektedir.
Yaşadığımız dönemin düşünsel ve felsefi bir yansıması olan, tarihsel süreçleri
geçmişle geleceğin diyaloğu olarak gören bilgi toplumunun varoluş ve gelişim
süreçleri de, yapısı itibariyle kültürel gelişimin sağlanması ve kültürel
mirasın korunması ile birebir örtüşmektedir.
Kültür ve tarih mirasımız, kültür varlıklarımız ve
değerlerimiz hepimizin ortak malıdır. Her köşesinde bir uygarlık kalıntısı
bulunduran ve her yöresinde ayrı bir kültür zenginliği yaşayan Anadolu, bu
uygarlıkların maddi ve manevi değerlerini bünyesinde barındırmaktadır. Bu kültür
varlıklarımızın ve değerlerimizin, tarihsel ve kültürel gelişimin esaslı bir
unsuru olduğu göz ardı edilemez.
Halk tarafından yaratılan ve toplumsal yaşam sürecinin
kültürel ürünlerinden oluşan somut olmayan kültür mirasımız ile kültürel koruma
ve kullanma dengesi içerisinde hak ettiği değere ulaşmayı bekleyen kültür
varlıklarımıza yönelik yatırım ve girişim süreçlerinin desteklenmesine yeni bir
dinamizm kazandırılması kaçınılmaz hale gelmiştir.
Bununla birlikte; bireysel ve toplumsal kültür
gereksinimlerinin çağın gerekleri doğrultusunda karşılanabilmesi, her türlü
sanatsal ve kültürel değerlerin üretimine katkı sağlanması ve vatandaşlarımızın
kültürel iletişim ve etkileşim imkânlarının güçlendirilmesi için kültür
merkezleri ile diğer kültürel mekanlara yönelik yatırım ve girişimleri
desteklemek de kültürel gelişimin olmazsa olmazı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu kültür potansiyelinin, korunması, yaşatılması ve
gelecek nesillere aktarılması amacıyla kültür politikalarının gözden
geçirilmesi, daha etkin ve daha verimli yeni yaklaşım ve stratejilerin
geliştirilmesi gerekmektedir.
Nitekim Anayasanın, "Tarih, kültür ve tabiat
varlıklarının korunması" başlıklı 62 nci maddesinde Devlete; tarih, kültür
ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunmasının sağlanması amacıyla
destekleyici ve teşvik edici tedbirleri alma görevi verilmiş ve bu kapsamda hak
sahiplerine yapılacak yardımlar ve tanınacak muafiyetlerin kanunla
düzenleneceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, "Planlama" başlıklı
166 ncı maddesinde de; sosyal ve kültürel kalkınmayı planlamak da Devletin
görevleri arasında sayılmıştır.
Dolayısıyla bu Kanun, Devletin kültür varlıklarının
korunması ve yaşatılması ilkeleri çerçevesinde yatırımcıların, girişimcilerin,
bu işe gönül verenlerin önünü açacak, onları yönlendirecek, destekleyecek ve
teşvik edecek yasal ve idari düzenlemeleri yapması gerekliliğinden hareketle,
kültür yatırımları ve kültür girişimlerinin teşvik edilmesine yönelik olarak
hazırlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. - Kanunun kültürel varlıkları ve değerleri
koruyan, korurken kullanan, kullanırken yaşatan ve gelecek nesillere aktaran
sürdürülebilir bir kültür anlayışı çerçevesinde; somut olmayan kültürel miras
ve kültür varlıklarının korunmasına, bireysel ve toplumsal kültür
gereksinimlerinin karşılanmasına, kültürel iletişim ve etkileşim olanaklarının
güçlendirilmesine yönelik kültür yatırımı ve kültür girişimlerinin teşvik
edilmesi amacıyla hazırlandığı ifade edilmektedir.
Madde 2. - Kanunun, amaca yönelik hedeflerin
gerçekleşmesini sağlamak üzere hangi hükümleri kapsadığı ve hangi alanlarda
düzenleme yaptığı açıklanmaktadır.
Madde 3. - Kanun metninde sıkça kullanılan terim ve
kavramlar açıklanmaktadır.
Madde 4. - Bu Kanunda belirtilen kültür yatırımı veya
girişimi kapsamındaki teşvik veya indirime konu olacak faaliyetler
sayılmaktadır.
Madde 5. - Teşvike konu faaliyetlerin hangi teşvik
unsurlarıyla destekleneceği düzenlenmektedir.
Madde 6. - Teşvik unsurlarından taşınmaz mal tahsisi
kapsamında taşınmazların Bakanlığa tahsisi ile bunların yatırımcı veya
girişimcilere tahsisi hususlarında hükümler öngörülmekte ve uygulamaya dönük
diğer usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceği belirtilmektedir.
Madde 7. - Taşınmaz mal tahsisi konusunda bürokratik
işlemleri azaltmak amacıyla, il özel idareleri ile belediyelere de mülkiyeti
veya tasarruf yetkisi kendilerinde olan taşınmaz malları Bakanlığın uygun
görüşüyle tahsis yapabilme imkanı tanınmaktadır.
Madde 8. - Yatırımcı ve girişimcilerin desteklenmesi
kapsamında, teşvik unsurlarından gelir vergisi stopajı indiriminin usul ve
esasları düzenlenmektedir.
Madde 9. - Yatırımcı ve girişimcilerin desteklenmesi
kapsamında, teşvik unsurlarından sigorta pirimi işveren paylarında indirimin
usul ve esasları düzenlenmektedir.
Madde 10. - Yatırımcı ve girişimcilerin sabit
giderlerinin azaltılması amacıyla, su bedeli indirimi ve enerji desteği
öngörülmektedir.
Madde 11. - İhtiyaç duymaları halinde kültür yatırımcı
ve girişimcilerine yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırabilme olanağı
getirilmektedir.
Madde 12. - Belgeli yatırım ve girişimlerin
faaliyetlerinin kültür amaçlı olduğu dikkate alınarak, hizmet sürekliliğinin
sağlanması için resmi tatil ve hafta sonlarında da çalışabilme imkanı
getirilmektedir.
Madde 13. - Kanunun 8, 9 ve 10 uncu maddelerinde yer
alan teşvik unsurlarının uygulanmasında, yöresel gelişim farklılıkları ile
faaliyetin yapıldığı yerin tescilli taşınmaz kültür varlığı olması
çerçevesinde, farklı oranlar belirlenmesine olanak tanımak amacıyla, bu
oranların tespitinde Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir.
Madde 14. - Teşvik uygulanmasından yararlanma usul ve
esaslarının, Bakanlığın koordinatörlüğünde ilgili Bakanlıklar ile Hazine ve
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlıklarınca müştereken tespit edileceği
düzenlenmektedir.
Madde 15. - Kültür yatırımı belgesi veya kültür
girişimi belgesi verilmesi, teşvik unsurlarından yaralanabilmek için belge
alınmasının gerekliliği, yatırım sürecinin mücbir sebepler dışında Bakanlıkça
belirlenen sürede tamamlanmasının zorunlu olduğu ve belgelendirme işlemlerinin
usul ve esasların yönetmelikle belirleneceği hususları düzenlenmektedir.
Madde 16. - İlgili kamu kuruluşlarına, kültür
merkezlerinin altyapı ihtiyaçlarını öncelikle tamamlama zorunluluğu
getirilmektedir.
Madde 17. - Bakanlıkça verilen belgelerin usulsüz
kullanımını engellemek amacıyla, belgeli yatırım ve girişimlerin
belgelendirmeye esas unsur, özellik ve niteliklerindeki değişiklikler için
Bakanlıktan izin alma zorunluluğu, uygulamada kolaylık sağlamak üzere, kültür
merkezlerinin bütünlüğünün bozulmaması ve bilgi verilmesi kaydıyla esaslı unsur
olmayan birimlerin kiraya verilmesinin izne tabi olmadığı ve uygulamanın takibi
için yatırımcı ve girişimcilerin yıllık faaliyet raporlarını, bir sonraki yılın
Ocak ayı içerisinde Bakanlığa bildirmekle yükümlü olduğu düzenlenmektedir.
Madde 18. - Teşvik uygulamasının devamlılığını sağlamak
amacıyla belgeli yatırım ve girişimleri Bakanlığın izniyle devralanlara da
teşvik hükümlerinden yararlanabilme olanağı sağlanmaktadır.
Madde 19. - Teşvik uygulamalarının istismarını önlemek,
yerinde ve amacına uygun kullanımını sağlamak üzere, faaliyete mücbir
sebeplerle ya da işin niteliği gereği son verilmesi halleri hariç, yatırım
aşamasında yararlandıkları istisna, muafiyet ve hakların parasal tutarını geri
ödeme yükümlülüğü getirilmektedir.
Madde 20. - Belgeli yatırım ve girişimleri denetlemeye
ve kültür merkezlerinde belgelendirmeye esas bölümler ile diğer bölümler
arasında farklı oranlar belirlemeye Bakanlığın yetkili olduğu, Bakanlığın
denetleme işlemlerini kendi personeliyle yapabileceği gibi, ihtiyaç halinde
denetlemeye esas hususların tespitini uzman kişilere de yaptırabileceği ve
bunlara ilişkin hususların yönetmeliklerle düzenleneceği belirtilmektedir.
Madde 21. - Belgeli yatırım ve girişimlere Kanunla
getirilen uygulamanın takibi kapsamında, mevzuattaki hükümler saklı kalmak
kaydıyla uyarma, para ve belge iptali cezalarının verileceği düzenlenmektedir.
Madde 22. - Kanunla getirilen uygulamanın takibi
kapsamında, belgeli yatırım ve girişimlere hangi hallerde uyarma cezası
verileceği düzenlenmektedir.
Madde 23. - Kanunla getirilen uygulamanın takibi
kapsamında, belgeli yatırım ve girişimlere hangi hallerde ve hangi miktarlarda
para cezası verileceği düzenlenmektedir.
Madde 24. - Belgelerin hangi hallerde iptal edileceği
düzenlenmektedir.
Madde 25. - Uyarma ve para cezalarına itiraz edilmesine
yönelik hükümler öngörülmektedir.
Madde 26. - Madde ile kültür ve sanat alanında yapılan
ve gider gösterilebilecek yardım ve bağışların kapsamı genişletilmek suretiyle,
madde metninde sayılan tüm sponsorluk harcamaları ile yardım ve bağışların
tamamının 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa göre gider sayılmasının sağlanması
amaçlanmıştır.
Bu çerçevede, sadece kamu kurum ve kuruluşları adına
kayıtlı olanlar değil, özel mülkiyete konu sivil mimarlık örneği olan tescilli
taşınmazların da, bakımı, onarımı, restore edilmesi ve yaşatılması için ve bu
amaçla sadece kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan yardım ve bağışlar değil
gerçek ve tüzel kişilerce yapılan harcamaların da gider sayılacağı
düzenlenmiştir.
Ayrıca, bu alanlardaki faaliyetlerin kamu kurum ve
kuruluşları tarafından değil de diğer kişiler tarafından gerçekleştirilmesi
durumunda, yapılan faaliyetin Bakanlıkça desteklenmesi veya desteklenmesinin
uygun görülmesi şartıyla, bu faaliyetler için gerçek ve tüzel kişilerin yaptığı
sponsorluk harcamaları ile yardım ve bağışların da gider sayılması imkanı
getirilmiştir.
Madde 27. - Madde ile kültür ve sanat alanında yapılan
ve madde metninde sayılan tüm sponsorluk harcamaları ile yardım ve bağışların
tamamının 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa göre gider sayılmasının
sağlanması amaçlanmıştır.
Bu çerçevede, sadece kamu kurum ve kuruluşları adına
kayıtlı olanlar değil, özel mülkiyete konu sivil mimarlık örneği olan tescilli
taşınmazların da, bakımı, onarımı, restore edilmesi ve yaşatılması için ve bu
amaçla sadece kamu kurum ve kuruluşlarına yapılan yardım ve bağışlar değil
gerçek ve tüzel kişilerce yapılan harcamaların da gider sayılacağı
düzenlenmiştir.
Ayrıca, bu alanlardaki faaliyetlerin kamu kurum ve
kuruluşları tarafından değil de diğer kişiler tarafından gerçekleştirilmesi
durumunda, yapılan faaliyetin Bakanlıkça desteklenmesi veya desteklenmesinin
uygun görülmesi şartıyla, bu faaliyetler için gerçek ve tüzel kişilerin yaptığı
sponsorluk harcamaları ile yardım ve bağışların da gider sayılması imkanı
getirilmiştir.
Madde 28. - Kanunla kültür yatırımı ve girişimlerinin
belgelendirilmesi ve denetlenmesi uygulaması getirilmekte olup, buna ilişkin
görev ve yetkilerin de Bakanlığa verildiğine ilişkin düzenleme öngörülmektedir.
Madde 29. -. Kanunla kültür merkezlerinin
sınıflandırması, belgelendirilmesi ve denetlenmesi uygulaması getirilmekte
olup, buna ilişkin görev ve yetkilerin de Bakanlığa verildiğine ilişkin
düzenleme öngörülmektedir.
Madde 30. - Kanunla somut olmayan kültürel mirasa
yönelik faaliyetlerin desteklenmesi de öngörüldüğünden bu konunun Bakanlığın
görevleri arasında sayılmasına ve ilgili birimin görev alanına yönelik
uygulamadan kaynaklanan bazı eksikliklerin giderilmesine yönelik düzenlemeler
getirilmektedir.
Madde 31. - Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye
İşletmesinin sermayesinin artırılması öngörülmektedir.
Madde 32. - Kanunun amacı doğrultusunda, Bakanlık döner
sermayesinin gelirlerinin kullanım amaçları arasına kültür ve turizm
yatırımlarının altyapı hizmetlerini yapma hususunun da eklendiğine yönelik
hüküm getirilmektedir.
Madde 33. - Bakanlık döner sermayesinin gelirleri
arasına her türlü altyapı katılım payları ile elde edilecek gelirler de
eklenmektedir.
Madde 34. - Uygulamada karşılaşılan tereddütlerin
giderilmesi amaçlanmaktadır.
Madde 35. - Yönetmeliklerin, Kanunun yayımı tarihinden
itibaren bir yıl içerisinde çıkarılacağı düzenlenmektedir.
Geçici Madde 1. - Halen inşaatı devam etmekte olan
kültür merkezlerinin Kanun kapsamında tahsisinin Bakanlıkça uygun görülmesi
halinde, tahsisin yapılabilmesi amacına dönük olarak, ihale sözleşmesinin
feshedilerek, tasfiye koşullarının uygulanabileceği düzenlenmektedir.
Madde 36. - Kanunun 8, 9 ve 10 uncu maddelerinin yayımı
izleyen aybaşında, atıf yapılan Kanunun yürürlük tarihi dikkate alınarak 6 ncı
maddesinin (b) bendinin 1.1.2005 tarihinde, diğer maddelerinin ise yayımı
tarihinde yürürlüğe gireceği hükme bağlanmıştır.
Madde 37. - Yürütme maddesidir.
Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve 7.7.2004
Spor Komisyonu
Esas No. : 1/847
Karar No. : 32
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlıkça 2.7.2004 tarihinde tali olarak Adalet,
Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonları, esas olarak Plan ve Bütçe
Komisyonuna gönderilen "Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu
Tasarısı (1/847)" Komisyonumuzun 7.7.2004 tarihli toplantısında
görüşülmüştür.
Toplantımıza Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Erkan Mumcu
ile Maliye, Bayındırlık ve İskân, Çevre
ve Orman Bakanlıklarından yetkililer katılmışlardır.
Tasarı ile; Bireyin ve toplumun kültürel ihtiyaçlarının
karşılanması, kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın korunması ve
sürdürülebilir kültürün birer öğesi haline getirilmesi, kültürel iletişim ve
etkileşim ortamının etkinleştirilmesi, sanatsal ve kültürel değerlerin
üretilmesi, toplumun bu değerlerle ulaşım imkanlarının yaratılması ve
geliştirilmesi, ülkemizin kültür varlıklarının yaşatılması ve ülke ekonomisine
katkı yaratan bir unsur olarak değerlendirilmesi, kullanılması ile kültür
merkezlerinin yapımı ve işletilmesine yönelik olarak yerli veya yabancı tüzel
kişilerin yatırım veya girişimlerinin teşvik edilmesi, belgelendirilmesi ve
denetlenmesi işlemlerine ilişkin usul ve esaslar öngörülmektedir.
Komisyonumuzun, Tasarı hakkında tali olarak
görevlendirilmesi nedeniyle, maddelerine geçilmemiş, geneli üzerinde görüşmeler
neticelendirilmiş ve gerekçesi doğrultusunda uygun görüşümüzün esas Komisyon
olan Plan ve Bütçe Komisyonuna bildirilmesi kararlaştırılmıştır.
Raporumuz, havalesi gereği Esas Komisyon olan Plan ve
Bütçe Komisyonuna gönderilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Tayyar Altıkulaç |
Hikmet Özdemir |
Hacı Biner |
|
|
İstanbul |
Çankırı |
Van |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Recep Garip |
Zekeriya
Akıncı |
Mehmet
Tomanbay |
|
|
Adana |
Ankara |
Ankara |
|
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Burhan Kılıç |
Ali Aydınlıoğlu |
Faruk Anbarcıoğlu |
|
|
Antalya |
Balıkesir |
Bursa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mustafa
Özyurt |
Mustafa Gazalcı |
Ömer Özyılmaz |
|
|
Bursa |
Denizli |
Erzurum |
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Temel Yılmaz |
Muharrem
Karslı |
Berhan Şimşek |
|
|
Gümüşhane |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Sayım Tekelioğlu |
Hüseyin Özcan |
Osman Kılıç |
|
|
İzmir |
Mersin |
Sivas |
|
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu |
|
|
|
|
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
|
|
|
|
Plan ve Bütçe Komisyonu |
|
|
|
|
Esas No. :1/847 |
9.7.2004 |
|
|
|
Karar No. : 96 |
|
|
TÜRKİYE
BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca, 2.7.2004
tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan, Başkanlıkça aynı
tarihte talî komisyon olarak Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu
ile Adalet Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen
"Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu Tasarısı",
Komisyonumuzun 8.9.2004 tarihinde yaptığı 67 nci birleşimde Hükümeti temsilen
Kültür ve Turizm Bakanı Erkan MUMCU ile Maliye Bakanlığı, Kültür ve Turizm
Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Devlet
Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı temsilcilerinin katılımlarıyla incelenip,
görüşülmüştür.
Bilindiği gibi; küreselleşme olgusu
kültüre yönelik ihtiyacı ve kültürün önemini giderek artırmakta ve her
toplumu kendi kültür potansiyeline yöneltmektedir. Yaşadığımız dönemin düşünsel
ve felsefi bir yansıması olan, tarihsel süreçleri geçmişle geleceğin diyalogu
olarak gören bilgi toplumunun varoluş ve gelişim süreçleri de yapısı itibariyle
kültürel gelişimin sağlanması ve kültürel mirasın korunması ile birebir
örtüşmektedir. Ülkemizin kültür ve tarih mirası, kültür varlıkları ile
değerlerimiz toplumun ortak malıdır. Tarih boyunca bir çok uygarlığa ev
sahipliği yapan Anadolu, bu uygarlıkların maddî ve manevî değerlerini
bünyesinde barındırmaktadır. Bu kültür varlıklarımızın ve değerlerimizin,
tarihsel ve kültürel gelişimin esaslı bir unsuru olduğu göz ardı edilemez.
Halk tarafından yaratılan ve toplumsal yaşam sürecinin kültürel
ürünlerinden oluşan somut olmayan kültür mirasımız ile kültürel varlıklarımızın
dinamik bir anlayışla korunup, geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede,
bireysel ve toplumsal kültür gereksinimlerinin çağın gerekleri doğrultusunda
karşılanabilmesi, her türlü sanatsal ve kültürel değerlerin üretimine katkı
sağlanması ve vatandaşlarımızın kültürel iletişim ve etkileşim imkânlarının
güçlendirilmesi için kültür merkezleri ile diğer kültürel mekânlara yönelik
yatırım ve girişimleri desteklemek de kültürel gelişimin olmazsa olmazı olarak
karşımıza çıkmaktadır.
Diğer yandan, Anayasanın, "Tarih, kültür ve tabiat varlıklarının
korunması" başlıklı 62 nci maddesinde Devlete; tarih, kültür ve tabiat
varlıklarının ve değerlerinin korunmasının sağlanması amacıyla destekleyici ve
teşvik edici tedbirleri alma görevi verilmiş ve bu kapsamda hak sahiplerine
yapılacak yardımlar ve tanınacak muafiyetlerin kanunla düzenleneceği hüküm
altına alınmıştır. Ayrıca, "Planlama" başlıklı 166 ncı maddesinde de;
sosyal ve kültürel kalkınmayı planlamak da Devletin görevleri arasında
sayılmıştır.
Ülkemizin kültür potansiyelinin, korunması, yaşatılması ve gelecek
nesillere aktarılması amacıyla kültür politikalarının gözden geçirilmesi, daha
etkin ve daha verimli yeni yaklaşım ve stratejilerin geliştirilmesi gereği
hasıl olmuştur.
Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde; bireyin ve toplumun kültürel
ihtiyaçlarının karşılanması, kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel
mirasın korunması ve sürdürülebilir kültürün birer öğesi haline getirilmesi,
kültürel iletişim ve etkileşim ortamının etkinleştirilmesi, sanatsal ve
kültürel değerlerin üretilmesi, toplumun bu değerlerle ulaşım imkanlarının
yaratılması ve geliştirilmesi, ülkemizin kültür varlıklarının yaşatılması ve
ülke ekonomisine katkı yaratan bir unsur olarak değerlendirilmesi, kullanılması
ile kültür merkezlerinin yapımı ve işletilmesine yönelik olarak yerli veya
yabancı tüzel kişilerin yatırım veya girişimlerinin teşvik edilmesi,
belgelendirilmesi ve denetlenmesi işlemlerine ilişkin usul ve esasların
belirlenmesinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
Tasarının geneli üzerinde yapılan müzakerelerde;
- Tasarının, kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi ile
gelecek kuşaklara aktarılmasına katkı
sağlayacağı,
- Toplumları, millet yapan en temel unsurun millî değerler olduğu,
bu değerlerin korunup,
geliştirilmesinin toplumsal dayanışmayı daha da güçlendireceği,
- Ülkemizin bulunduğu toprakların çok zengin bir kültürel birikime sahip
olduğu, bu birikimin korunması ve
dünyaya tanıtımının turizm açısından
önem kazandığı, Tasarının bu amaca yönelik düzenlemeler öngörmesinin memnuniyetle karşılandığı,
- 1950'den sonra yaşanan hızlı kentleşme neticesinde kültürel
varlıklarımızın tahribata uğradığı, bu eserlerin korunup, yaşatılmasına imkan
sağlayan Tasarının, kültürel mirasın korunmasına yönelik reform niteliğinde
düzenlemeler öngördüğü,
- Bütçe imkanlarının yetersiz olması nedeniyle kültürel varlıkların
korunması faaliyetlerine yeterince kaynak aktarılamadığı, Tasarının bu alandaki
ihtiyaçların giderilmesine önemli oranda destek sağlayacağının umulduğu,
- Ekonomik gelişme ile kültürel gelişmenin birlikte
gerçekleştirilmesinin, beşeri sermayenin yetkin bir duruma gelmesinde önemli
bir etken olduğu, bunun da ekonomik gelişmenin dinamizm içinde, çağdaş
gelişmelere paralel olarak sürdürülmesini sağlayacağı,
- Anadolu'nun pek çok şehrinde çok farklı kültürlere ait taşınmazların
bulunduğu, bu varlıkların korunup, yaşatılmasının ülkemizin turizm
potansiyeline olumlu katkı sağlayacağı,
- Kültürel varlıkların, aslına uygun şekilde restore edilmesi gerektiği,
Bakanlığın bu konuda gereken hassasiyete sahip
olduğu, ancak denetimin daha etkili bir şekilde yapılması için gerekli
önlemlerin alınmasında yarar görüldüğü,
- Anadolu coğrafyasının, medeniyetlerin çatıştığı değil, medeniyetlerin
buluştuğu, kaynaştığı bir bölge olduğu, Bakanlığın bu hususun dünyaya
tanıtılmasına ilişkin faaliyetlere ağırlık vermesi gerektiği,
- Anadolu'nun sahip olduğu somut olmayan kültürel değerlerin dünyaya
tanıtılmasına öncelik vermesinin yararlı olacağı, bu kapsamda Anadolu
hümanizmasının temsilcilerinin tanıtımı
faaliyetlerinin yaygınlaştırılarak, bu
faaliyetlerin bir çok ülkede
gerçekleştirilmesi gerektiği,
- Kültürü statik değil, dinamik bir unsur olarak ele alan Tasarının,
Uluslararası sermayenin kültürel alana yatırım yapmasına yönelik olarak düzenlemeler içermesinin olumlu
karşılandığı,
Şeklindeki görüş ve değerlendirmeleri müteakip, Hükümet adına yapılan
tamamlayıcı açıklamalarda ise;
-Tasarının, Komisyonca kabul
görmesinin memnuniyetle karşılandığı, ifade edilen görüş ve değerlendirmelerin,
Bakanlıkça ele alınarak kültür politikalarının oluşturulmasında
değerlendirileceği,
-Kültür politikasının toplumsal uzlaşma ile belirlenmeye çalışıldığı,
Tasarının da bu anlayış doğrultusunda hazırlandığı,
- Bakanlığın kültürel konularda son iki yıldır önemli çalışmalar
yürüttüğü, bu çerçevede telif haklarıyla ilgili düzenleme ve bu Tasarıdan sonra, 2863
sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması Hakkında Kanun ile Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanununda
değişiklikler yapan düzenlemelerin Meclis gündemine geleceği,
- İnsanın ve insana dair değerlerin evrensel olduğu, ancak özgün,
kendine has özellik taşıyan kültürel değerlerin, küreselleşen Dünyada korunup
yaşatılmasının önem arz ettiği, Tasarının bu çerçevede hazırlandığı,
- Ulusal ve bölgesel kültür farklarının korunmasının önemli olduğu,
küreselleşmenin turizm alanındaki avantajları yanında yeryüzünde türdeş, tek
boyutlu bir kültürün oluşmasına neden olduğu,
- Tasarıda, sadece mekansal varlıkların korunmasına yönelik teşvik
tedbirlerinin yer almadığı, maddi olmayan kültürel değerlerin korunmasına ve
yaşatılmasına yönelik kültürel yatırım ve girişimciliğinde teşvik edildiği,
ifade edilmiştir.
Tasarının geneli üzerindeki müzakereleri müteakip, Tasarı ve gerekçesi
Komisyonumuzca da benimsenerek maddeler üzerindeki görüşmelere geçilmiştir.
Tasarının;
1 inci maddesi aynen,
2 nci maddesi; kanunların hazırlanmasında uygulanacak esas ve usuller
doğrultusunda "esaslar ile ilgili çeşitli kanunlarda değişiklik
yapılmasına dair hükümleri kapsar." İbaresinin "esasları kapsar"
şeklinde değiştirilmesi suretiyle,
3 üncü ve 4 üncü maddeleri aynen,
Teşvik unsurlarıyla ilgili
hükümlerin bir bütünlük içerisinde düzenlenmesini teminen ,
- Teşvik unsurlarını tadat eden 5 inci maddesi; teşvik unsurlarını tadat
eden bentlerin madde metninden çıkarılması ve birinci fıkra olarak,
- Taşınmaz mal tahsisini düzenleyen 6 ncı maddesi; beşinci fıkrasında
geçen " müştemilatlar" ibaresinin, " müştemilat" şeklinde
redaksiyona tabi tutulması ve il özel idareleri ile belediyelerin tahsis
yetkisini düzenleyen 7 nci maddesi ile
birlikte (a) bendi olarak,
- Gelir Vergisi Stopajı indirimini düzenleyen 8 inci maddesi; (b) bendi
olarak,
- Sigorta primi işveren paylarında indirimi düzenleyen 9 uncu maddesi; (c ) bendi olarak,
- Su bedeli indirimi ve enerji desteğiyle ilgili hükümleri düzenleyen 10
uncu maddesi; (d) bendi olarak,
- Yabancı uzman personel ve
sanatçı çalıştırabilmeyle ilgili
hükümleri düzenleyen 11 inci maddesi;
(e) bendi olarak,
- Hafta sonu ve resmî tatillerde faaliyette bulunabilmeyi düzenleyen 12 nci madde; (f) bendi olarak
- Yetki ile ilgili hususları düzenleyen 13 üncü maddesi; ikinci fıkra
olarak,
5 inci madde altında birleştirilmesi, bu çerçevede atıfların da buna
paralel olarak yeniden düzenlenmesi ve müteakip maddelerin teselsül ettirilmesi
suretiyle,
14 üncü maddesi; ikinci fıkrasında geçen atıfların metinde yapılan
değişikler doğrultusunda yeniden düzenlenmesi
suretiyle 6 ncı madde olarak,
15 inci, 16 ncı ve 17 nci maddeleri,
7 nci, 8 inci ve 9 uncu maddeler
olarak aynen,
18 inci maddesi; tereddütlere yol açmamak amacıyla "... devralanlar
da," ibaresinden sonra gelmek üzere "kalan süre için...."
ibaresinin eklenmesi ve devir halinde veya faaliyetin sona ermesi hallerinde
teşvik hükümlerini kapsayan düzenlemelerin bütünlük içinde yer alması amacıyla
19 uncu madde ile birleştirilmesi ve maddelerin teselsül ettirilmesi
suretiyle 10 uncu madde olarak,
20 nci maddesi, 11 inci madde olarak aynen,
Cezalar ile ilgili hükümlerin bir bütünlük içinde düzenlenmesini
teminen;
- Cezalar ile ilgili hükümleri düzenleyen 21 inci maddesi birinci fıkra
olarak,
- Uyarma cezaları ile ilgili hükümleri düzenleyen 22 nci maddesi (a)
bendi olarak,
- Para cezaları ile ilgili hükümleri düzenleyen 23 üncü maddesi birinci fıkrasında yer alan
idarî para cezalarıyla ilgili alt ve üst limitin mevzuata uygun hale
getirilmesi, üçüncü fıkrasının
uygulamada tereddütlere neden olmaması ve dördüncü fıkrasında çıkarılacak yönetmeliğin çerçevesiyle ilgili
hukukî tereddütlerin giderilmesi
amacıyla redaksiyona tabi tutulması, üçüncü fıkradan sonra gelmek üzere
birinci fıkranın (e) bendi uyarınca verilen para cezalarının, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine
göre yapılacak tarhiyata engel teşkil etmemesine yönelik bir fıkranın eklenmesi
ve (b) bendi olarak,
- Belge iptalini düzenleyen 24 üncü maddesi; madde metnindeki atıfların
yeniden düzenlenmesi ve (c) bendi
olarak,
- Cezalara itirazı düzenleyen 25
inci maddesi; mevzuata uygunluğun sağlanması amacıyla yeniden düzenlenmesi
ve (d)
bendi olarak,
Fıkra ve bentlerin yeniden düzenlenmesi, atıfların değiştirilmesi ve
müteakip maddelerin teselsül ettirilmesi suretiyle, 12 nci madde olarak,
Çerçeve 26 ncı maddesi, 13 üncü madde olarak aynen,
Çerçeve 27 nci maddesi, madde çerçevesinin redaksiyona tabi tutulması
suretiyle 14 üncü madde olarak,
4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanununda değişiklik öngören;
- Çerçeve 28 inci maddesi (a) fıkrası olarak,
- Çerçeve 29 uncu maddesi, madde çerçevesinin redaksiyona tabi tutulması
ve (b) fıkrası olarak,
- Çerçeve 30 uncu maddesi, madde çerçevesinin redaksiyona tabi tutulması
ve (c) fıkrası olarak
Aynı madde altında toplanması suretiyle çerçeve 15 inci madde olarak,
2252 sayılı Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Kanununda değişiklik öngören;
- Çerçeve 31 inci maddesi, 2252 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde
öngörülen değişikliğin, aynı Kanunun 1
inci maddesiyle ilgili olmasından dolayı "Kanunun 2 nci
maddesindeki," ibaresinin
"Kanunun 1 inci maddesinde,"
şeklinde redaksiyona tabi tutulması ve (a) fıkrası olarak,
- Çerçeve 32 nci maddesi, (b) fıkrası olarak,
- Çerçeve 34 üncü maddesi, kanun tekniğine uygunluk açısından (c)
fıkrası olarak,
- Çerçeve 33 üncü maddesi ise (d) fıkrası olarak
Aynı madde altında toplanması suretiyle çerçeve 16 ncı madde olarak,
35 inci maddesi, 17 nci madde
olarak aynen,
Geçici 1 inci maddesi aynen,
Yürürlüğe ilişkin 36 ncı maddesi; metinde yapılan değişiklikler
doğrultusunda redaksiyona tabi tutulması suretiyle 18 inci madde olarak,
Yürütmeye ilişkin 37 nci maddesi; 19 uncu madde olarak aynen,
Kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı
ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Sait
Açba |
M.
Altan Karapaşaoğlu |
Sabahattin
Yıldız |
|
|
Afyon |
Bursa |
Muş |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet
Sekmen |
Mahmut
Göksu |
Mehmet
Melik Özmen |
|
|
İstanbul |
Adıyaman |
Ağrı |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ruhi
Açıkgöz |
Mehmet
Zekai Özcan |
Yakup
Kepenek |
|
|
Aksaray |
Ankara |
Ankara |
|
|
|
|
(Ayrışık oy yazımız ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Osman
Kaptan |
M.
Mesut Özakcan |
Ali
Osman Sali |
|
|
Antalya |
Aydın |
Balıkesir |
|
|
(Karşı oy yazısı ektedir) |
(Ayrışık oy yazısı ektedir) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ömer
Abuşoğlu |
Mustafa
Zeydan |
M.
Emin Murat Bilgiç |
|
|
Gaziantep |
Hakkari |
Isparta |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Kemal
Kılıçdaroğlu |
M.
Mustafa Açıkalın |
Mehmet
Ceylan |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
Karabük |
|
|
(Ayrışık oy ekte) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Y. Selahattin
Beyribey |
Taner
Yıldız |
Mustafa Ünaldı |
|
|
Kars |
Kayseri |
Konya |
|
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ali
Er |
Gürol
Ergin |
Kazım Türkmen |
|
|
Mersin |
Muğla |
Ordu |
|
|
|
(Karşı oy yazısı ektedir) |
(İmzada bulunamadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Abdülkadir
Kart |
Erol
Aslan Cebeci |
Musa
Uzunkaya |
|
|
Rize |
Sakarya |
Samsun |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Enis
Tütüncü |
Faruk
Nafiz Özak |
Mehmet
Akif Hamzaçebi |
|
|
Tekirdağ |
Trabzon |
Trabzon |
|
|
(Ayrışık oy ektedir) |
|
(Ayrışık oy yazısı ektedir) |
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Osman
Coşkunoğlu |
|
|
|
|
Uşak |
|
|
|
|
(Ayrışık oy yazısı ektedir) |
|
AYRIŞIK OY
Kültür Yatırımlarını ve Girişimlerini Teşvik Kanunu
Tasarısı; kültür varlıklarımızın korunması açısından özünde olumlu bir
düzenlemedir.
Ancak;
Tasarının geçici 1 inci maddesi; bu Tasarıyla uyuşmayan
bir düzenlemedir. Düzenlemeye göre inşaatı devam eden kültür merkezlerinin
tasfiyesinde yetki sadece Bakanlığa bırakılmaktadır. Böyle bir düzenleme
uygulama aşamasında keyfiliğe de yol açabilecektir. Ayrıca bu düzenleme ileride
pekçok uyuşmazlıklara da kaynaklık edecektir.
|
|
Kemal Kılıçdaroğlu |
Gürol Ergin |
M. Mesut Özakcan |
|
|
|
İstanbul |
Muğla |
Aydın |
|
|
|
Osman Kaptan |
Osman Coşkunoğlu |
M. Akif Hamzaçebi |
|
|
|
Antalya |
Uşak |
Trabzon |
|
|
|
Yapuk Kepenek |
Enis Tütüncü |
|
|
|
|
Ankara |
Tekirdağ |
|
|
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN
KÜLTÜR
YATIRIMLARI VE GİRİŞİMLERİNİ TEŞVİK KANUNU TASARISI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1. - Bu Kanunun amacı; bireyin ve toplumun
kültürel gereksinimlerinin karşılanmasını; kültür varlıkları ile somut olmayan
kültürel mirasın korunmasını ve sürdürülebilir kültürün birer öğesi haline
getirilmesini; kültürel iletişim ve etkileşim ortamının etkinleştirilmesini;
sanatsal ve kültürel değerlerin üretilmesi, toplumun bu değerlere ulaşım
olanaklarının yaratılması ve geliştirilmesini; ülkemizin kültür varlıklarının
yaşatılması ve ülke ekonomisine katkı yaratan bir unsur olarak
değerlendirilmesi, kullanılması ile kültür merkezlerinin yapımı ve
işletilmesine yönelik kültür yatırımı ve kültür girişimlerinin teşvik
edilmesini sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2. - Bu Kanun; münhasıran bu Kanunun amacına
yönelik faaliyetlerde bulunmak üzere kurulan yerli veya yabancı tüzel kişilerin
yatırım veya girişimlerinin teşvik edilmesi, belgelendirilmesi ve denetlenmesi
işlemlerine ilişkin usul ve esaslar ile ilgili çeşitli kanunlarda değişiklik
yapılmasına dair hükümleri kapsar.
Tanımlar
MADDE 3. - Bu Kanunda yer alan;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Kültür merkezi: Bireyler arasında sosyal ve kültürel
iletişim ve etkileşim ortamlarının kurulması ile ulusal kültürün yaşatılması
temel amaçlarına dönük olmak üzere; asli unsur olarak güzel sanatlar, sinema,
geleneksel ve çağdaş el sanatları gibi her türlü kültürel ve sanatsal
faaliyetlerden en az birkaçının üretildiği, sergilendiği, bunların eğitim,
öğretim ve bilimsel çalışmalarının yapıldığı bölümler ile sağlık, spor, eğitim
ve alışveriş gibi gereksinimlerin karşılandığı birimlerin de bulunduğu
yapıları,
c) Kültür varlığı: 2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında korunması gerekli taşınmaz kültür
varlıklarını,
d) Somut olmayan kültürel miras: Sözlü kültür
ortamlarında halk tarafından yaratılan ve halkbilimi araştırmaları içinde yer
alan; sözlü anlatımlar ve sözlü gelenekler, gösteri sanatları, toplumsal
uygulamalar, ritüel ve festivaller, halk bilgisi, evren ve doğa ile ilgili
uygulamalar, el sanatları geleneği gibi kültürel ürünleri ve üretim
süreçlerini,
e) Kültür yatırımı: Bu Kanunun amacı doğrultusunda,
kültür merkezleri ile her türlü kültürel ve sanatsal faaliyetlerin üretildiği,
sergilendiği, eğitim ve öğretimi ile bunlarla ilgili bilimsel çalışmaların
yapıldığı alan, yapı ve mekânların yapımına, teknolojik alt yapıların
kurulmasına veya donatılmasına yönelik yatırım faaliyetlerini,
f) Kültür girişimi: Bu Kanunun amacı doğrultusunda,
kültür merkezlerinin işletilmesi veya her türlü kültürel ve sanatsal
faaliyetlerin üretilmesi, sergilenmesi, eğitim ve öğretimi ile bunlara ilişkin
bilimsel çalışmaların yapılması faaliyetleri ile bu faaliyetlerin yapıldığı
alan yapı veya mekânların işletilmesini,
g) Kültür yatırımı belgesi: Bu Kanunun amacına uygun
yatırım yapanlara Bakanlıkça belli bir dönem için verilen belgeyi,
h) Kültür girişimi belgesi: Bu Kanunun amacı
doğrultusundaki girişimlere Bakanlıkça verilen belgeyi,
i) Belgeli kültür yatırımı veya girişimi: Bakanlıkça
belgelendirilmiş yatırım veya girişimleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Teşvik Konuları, Unsurları ve Esasları
Teşvik
konuları
MADDE 4. - Bu Kanunda belirtilen kültür yatırımı veya
girişimi kapsamındaki teşvik veya indirime konu olacak faaliyetler şunlardır:
a) Kültür merkezlerinin yapımı, onarımı ve işletilmesi,
b) Kütüphane, arşiv, müze, sanat galerisi, sanat
atölyesi, film platosu, sanatsal tasarım ünitesi, sanat stüdyosu ile sinema,
tiyatro, opera, bale, konser ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerin ya
da ürünlerin yapıldığı, üretildiği veya sergilendiği mekânlar ile kültürel ve
sanatsal alanlara yönelik özel araştırma, eğitim veya uygulama merkezlerinin
yapımı, onarımı veya işletilmesi,
c) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınmaz kültür
varlıklarının, bu Kanunun amacı doğrultusunda kullanılması,
d) Kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın
araştırılması, derlenmesi, belgelendirilmesi, arşivlenmesi, yayınlanması,
eğitimi, öğretimi ve tanıtılması faaliyetleri.
Teşvik
unsurları
MADDE 5. - Bu Kanun kapsamındaki kültür yatırımı ve
girişimleri için uygulanacak teşvik unsurları şunlardır:
a) Taşınmaz mal tahsisi,
b) Gelir vergisi stopajı indirimi,
c) Sigorta primi işveren paylarında indirim,
d) Su bedeli indirimi ve enerji desteği,
e) Yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırabilme,
f) Hafta sonu ve resmi tatillerde faaliyette
bulunabilme,
g) İlgili mevzuatta yer alan diğer teşvik unsurları.
Taşınmaz mal
tahsisi
MADDE 6. - Bakanlık, bu Kanun kapsamında kültür
yatırımı ve girişimleri için taşınmaz mal tahsis etmeye yetkilidir. Bakanlıkça
tahsisi uygun görülen taşınmaz mallardan;
a) Hazine adına tescilli olanlar Bakanlığın talebi
üzerine Maliye Bakanlığının uygun görüşü ile en geç üç ay içerisinde,
b) Mülkiyeti 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanununun eki (II) sayılı cetvelde yer alan kamu idareleri ile mahalli
idarelere ait olanlar, Bakanlığın talebi üzerine ilgili idarenin uygun görüşü
ile en geç üç ay içinde bedelsiz olarak Hazine adına tapuya tescil edilerek,
Bakanlığa tahsis edilir.
Hazineye ait olup halen Bakanlığa tahsisli taşınmaz
mallar, bu Kanun kapsamında Bakanlıkça tahsis edilebilir.
Bu taşınmaz malların tahsisi, kiralanması ve bunlar
üzerinde bağımsız ve sürekli üst hakkı tesisine ilişkin esaslar ile süreler,
taşınmaz malın bulunduğu yer itibariyle bedeller, hakların sona ermesi ve diğer
şartlar, Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na
bağlı olmaksızın müştereken tespit edilir.
Bu taşınmaz mallar üzerinde bağımsız ve sürekli
nitelikli üst hakları dâhil olmak üzere irtifak hakkı tesisi ve bunlardan alt
yapı için gerekli olanlar üzerinde, alt yapıyı gerçekleştirecek kamu kurumu
lehine bedelsiz irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye
Bakanlığınca belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.
Bu Kanuna göre tahsis edilen, ancak tahsisi iptal
edilen veya tahsis süresi sona eren taşınmaz mallar üzerinde bulunan yapı,
tesis ve müştemilatlar bedelsiz olarak Hazineye intikal eder. İlgililer, bunlar
için herhangi bir hak veya bedel talep edemez.
Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar
Maliye Bakanlığı ve Bakanlıkça müştereken çıkarılacak bir yönetmelikle
düzenlenir.
İl özel
idareleri ile belediyelerin tahsis yetkisi
MADDE 7. - İl özel idareleri ile belediyeler,
mülkiyetlerinde olan taşınmaz malları, Bakanlığın uygun görüşü üzerine bu Kanun
hükümlerine göre tahsis edebilirler.
Gelir vergisi
stopajı indirimi
MADDE 8. - Bu Kanun uyarınca belge almış kurumlar
vergisi mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, ilgili idareye verecekleri
aylık sigorta prim bordrolarında bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım veya
girişimde çalıştıracakları işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir
vergisinin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak kaydıyla % 50’si,
işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak kaydıyla % 25’i, verilecek
muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar
Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Sigorta primi
işveren paylarında indirim
MADDE 9. - Bu Kanun uyarınca belgelendirilmiş kurumlar
vergisi mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, ilgili idareye verecekleri
aylık sigorta prim bordrolarında bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım veya
girişimde çalıştıracakları işçilerin, 17.7.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanununun 72 ve 73 üncü maddeleri uyarınca prime esas kazançları
üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hissesinin, yatırım aşamasında
üç yılı aşmamak şartıyla %50’si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak
şartıyla % 25’i, Hazinece karşılanır.
Bu maddenin uygulanması ile yatırım veya işletmenin
niteliği dikkate alınarak mükellefin çalıştırabileceği azami işçi sayısına
ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça müştereken belirlenir.
Su bedeli
indirimi ve enerji desteği
MADDE 10. - Kültür yatırımı ve girişimleri; su
ücretlerini yatırım veya girişimin bulunduğu yörede uygulanan tarifelerden en
düşüğü üzerinden öderler. Bu yatırım veya girişimin elektrik enerjisi ve doğal
gaz giderlerinin % 20’si beş yıl süreyle Hazinece karşılanır.
Bu maddenin uygulanması ile enerji giderlerinin
iadesine ilişkin süreler, iadenin nakden veya mahsuben yapılmasına ilişkin usul
ve esaslar, Maliye Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı ile Hazine
Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlıkça müştereken belirlenir.
Yabancı uzman
personel ve sanatçı çalıştırabilme
MADDE 11. - Belgeli yatırım veya girişimlerde, Bakanlık
ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığınca verilen izinle yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırılabilir.
Ancak bu şekilde çalıştırılan yabancı personelin sayısı
toplam personelin % 10`unu aşamaz. Bu oran Bakanlıkça % 20`ye kadar
artırılabilir. Bu personel, en erken işletmenin faaliyete geçmesinin üç ay
öncesinden itibaren çalışmaya başlayabilir.
Hafta sonu ve
resmi tatillerde faaliyette bulunabilme
MADDE 12. - Belgeli girişimler ile belge kapsamındaki
diğer birimler belgede belirlenen çalışma süresi içinde hafta sonu ve resmi
tatillerde de faaliyetlerine devam edebilirler.
Yetki
MADDE 13. - Bu Kanunun 8, 9 ve 10 uncu maddelerinin
uygulanmasında yöresel gelişim farklılıkları, proje türleri ile faaliyetin
yapıldığı yerin tescilli taşınmaz kültür varlığı olması dikkate alınarak, bu
maddelerde belirtilen oranları yarısına kadar indirmeye veya kanuni oranlarına
çıkarmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Teşvik
esasları
MADDE 14. - Bakanlık, bu Kanunun uygulanmasına yönelik
tercih ve öncelikleri belirlemeye yetkilidir.
Bu Kanunun 8, 9 ve 10 uncu maddelerindeki teşvik ve
indirim unsurlarından yararlanan kültür yatırım ve girişimleri için başka bir
teşvik mevzuatında da benzer teşvik ve indirimlerin bulunması halinde,
yatırımcı veya girişimcinin lehine olan hükümler uygulanır.
Kültür yatırımı veya girişimlerine yönelik teşvik ve
indirim unsurları ile bunlardan yararlanmaya yönelik diğer usul ve esaslar,
Bakanlık ve ilgili Bakanlıklar ile Hazine ve Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlıklarınca müştereken tespit edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Genel Hükümler
Belge
MADDE 15. - Kültür yatırımı belgesi veya kültür
girişimi belgesi Bakanlıkça verilir. Belge, yatırım veya girişimin nitelik ve
nicelikleri esas alınarak düzenlenir. Belge alanlar, bu Kanun ve ilgili
mevzuatta yer alan diğer teşvik ve indirim unsurlarından yararlanırlar.
Yatırımların Bakanlıkça belirlenen süreler içinde
başlaması, tamamlanması ve işletme aşamasına geçilmesi zorunludur. Ancak,
mücbir sebeplerden dolayı Bakanlıkça bu süreler uzatılabilir.
Belgelendirme işlemlerinin usul ve esasları Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Altyapı
hizmetleri
MADDE 16. - Kültür merkezlerinin yol, su, kanalizasyon,
doğalgaz, elektrik, telekomünikasyon ve diğer altyapı ihtiyaçlarının ilgili
kamu kuruluşlarınca öncelikle tamamlanması zorunludur.
İzin alma ve
bilgi verme zorunluluğu
MADDE 17. - Belge sahibi tüzel kişiliğin şirket ana
sözleşmesinin, ortaklık statüsü veya yapısının değiştirilmesi, belgeye konu
yapı veya tesisin veya aynı amaçlarla kullanılmak üzere devredilmesi, kiraya
verilmesi ile girişim konularının kültür girişimi niteliğini koruması kaydıyla
kısmen veya tamamen değiştirilmesi Bakanlığın iznine tabidir.
Ancak, tesisin bütünlüğünün bozulmaması ve Bakanlığa
bilgi verilmesi kaydıyla, kültür merkezlerinin sınıflandırma ve
belgelendirilmeye esas asgari bölümlerinin dışında kalan birimleri kiraya
verilebilir.
Belgeli yatırım ve girişimler, yıllık faaliyet
raporlarını bir sonraki yılın Ocak ayı içerisinde Bakanlığa bildirmekle
yükümlüdürler.
Devir halinde
teşvik hükümleri
MADDE 18. - Belgeli yatırımı veya girişimi Bakanlığın
izni ile devralanlar da, bu Kanunun hükümleri çerçevesinde teşvik ve indirim
uygulamasından yararlanırlar.
Faaliyetin
sona ermesi hallerinde teşvik hükümleri
MADDE 19. - Yatırım veya girişimlere 213 sayılı Vergi
Usul Kanununda belirtilen mücbir sebeplerle son verilmesi halleri hariç olmak
üzere, bu Kanun uyarınca belge alan yatırımcılar veya girişimcilerin,
faaliyetlerini sona erdirmeleri ve bir yıl içinde tekrar başlamamaları halinde,
yatırım aşamasında yararlandıkları istisna, muafiyet ve hakların parasal
tutarını ilgili mevzuat hükümleri gereğince ödemekle yükümlüdürler. İstisna
hallerinde ödeme yükümlülüğünün kaldırılmasına Maliye Bakanlığı ve Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı’nın uygun görüşü alınarak Bakanlıkça karar
verilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Denetleme ve Cezalar
Denetleme
yetkisi
MADDE 20. - Belgeli yatırım veya girişimleri, bunların
belgeye esas olan niteliklerini, bu niteliklerini koruyup korumadıklarını
denetleme; bulunduğu yerin kültürel gereksinimlerini dikkate alarak kültür
merkezlerini sınıflandırma ve belgelendirmeye esas asgari bölümleri ile diğer
bölümleri arasında farklı oranlar belirleme yetkisi münhasıran Bakanlığa
aittir.
Bakanlığın gerek görmesi halinde, belgelendirme,
denetleme ve sınıflandırmaya esas oluşturacak tespitler, Bakanlıkça yetkili
kılınacak gerçek veya tüzel kişilere de yaptırılabilir. Ancak, karar alma ve
uygulama yetkisi Bakanlığa aittir. Bu kişilerin nitelikleri, seçilme usulleri,
görev, yetki ve sorumlulukları, çalışma ile tespite yönelik usul ve esaslar;
Bakanlık denetim elemanlarının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul
ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
Cezalar
MADDE 21. - Bu Kanuna ve bu Kanunun uygulanmasına
ilişkin düzenleyici işlemlere aykırı hareket edenlere diğer mevzuattaki ceza
hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıdaki maddelerde belirtilen uyarma, para ve
belge iptali cezaları uygulanır.
Uyarma cezası
MADDE 22. - Uyarma cezası, kültür yatırımı veya
girişimlerinin yönetim veya işletilmelerinde görülecek kusur, aksaklık ve
eksiklikler için, belge sahibine denetim elemanlarının tespitleri doğrultusunda
Bakanlıkça verilir.
Para cezaları
MADDE 23. - Belge sahibine, yatırım veya girişimin
nitelikleri veya nicelikleri dikkate alınarak, aşağıda belirtilen durumlarda ve
miktarlar arasında;
a) Uyarma cezasına rağmen, gerekli düzeltmenin
yapılmaması veya ilk cezanın tebliğinden itibaren bir yıl içerisinde yeni
uyarma cezasını gerektiren fiil veya fiillerin tespiti ile bu Kanunda
belirtilen veya Bakanlıkça istenilen bilgi veya belgelerin süresi içerisinde
verilmemesi veya yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi hallerinde beşyüz milyon
liradan üç milyar liraya kadar,
b) Bakanlığa bilgi verilmeksizin, girişim belgeli
tesisin tamamının veya kültür merkezlerinde kültürel faaliyetlerin yürütüldüğü
belgelendirmeye esas bölümlerin, bir yıl içinde aralıksız olarak doksan günden
fazla süreyle kapalı tutulması halinde beşyüz milyon liradan üç milyar liraya
kadar,
c) Yazı, reklâm, afiş, broşür ve benzeri araçlarla
Bakanlığın veya üçüncü kişilerin yanıltılması veya yanıltıcı unvan kullanılması
veya taahhüt edilen hizmetin verilmemesi veya eksik verilmesi halinde özel
hükümler saklı kalmak kaydıyla bir milyar liradan altı milyar liraya kadar,
d) Belgeli tesiste bulunanların can veya mal
güvenliğinin sağlanmasında, belge sahibi veya tesis sahibi veya sorumlusu veya
personelin kusuru veya ihmaliyle işletmede suç işlendiğinin tespiti halinde,
özel hükümler saklı kalmak kaydıyla bir milyar liradan altı milyar liraya
kadar,
e) Bu Kanun ve ilgili mevzuatta yer alan diğer teşvik
unsurlarından yararlanan belge sahiplerinin teşvik unsurlarından yararlanırken
istismara sebebiyet vermeleri veya bu unsurları amacı dışında kullanmaları
halinde bir milyar liradan altı milyar liraya kadar,
f) Genel sağlık açısından tesisin vasıflarını önemli
ölçüde yitirmiş olduğunun tespiti halinde bir milyar liradan altı milyar liraya
kadar,
g) Belgeli yatırım veya girişimin belgelendirmeye esas
vasıflarını yitirmiş olduğunun tespiti halinde bir milyar liradan altı milyar
liraya kadar,
h) Bakanlıktan tahsisli yatırım veya girişimin, tahsis
koşulları saklı kalmak kaydıyla, izinsiz olarak tümünün veya bir kısmının
devredilmesi, kiraya verilmesi, şirket ana sözleşmesinin, ortaklık statüsünün
veya yapısının, değiştirilmesi hallerinde bir milyar liradan altı milyar liraya
kadar,
para cezası uygulanır.
Para cezaları; ilk para cezasının tebliğinden itibaren
bir yıl içinde ikinci kez para cezası gerektiren hallerde, uygulanmış olan
birinci para cezası ile ikinci para cezası toplamına esas teşkil eden tutar
kadar, üçüncü kez para cezasını gerektiren hallerde ise, uygulanmış olan
birinci ve ikinci para cezaları ile üçüncü para cezasının toplamı kadar
verilir.
Bu maddedeki para cezalarından hangisinin uygulanacağı,
denetim elemanları tarafından tayin edilir. Ceza tutanağı yedi gün içinde ödenmek
üzere, Bakanlıkça ilgili yatırımcı veya girişimciye tebliğ edilir. Bu süre
içinde ödenmeyen para cezası, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü
Hakkında Kanuna göre Maliye Bakanlığınca tahsil edilir.
İtiraz veya iptal davası para cezasının tahsilini
durdurmaz. Bu Kanundaki ceza hükümlerinin uygulanmasına yönelik usul ve esaslar
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Belge iptali
MADDE 24. - Kültür yatırımı veya kültür girişimi
belgesi;
a) İlk para cezasının tebliğinden itibaren bir yıl
içinde dördüncü kez para cezasını gerektiren bir durumun tespiti,
b) Belgeli tesisin faaliyetine son verilmesi,
c) 23 üncü maddenin (d ) bendindeki şartların
gerçekleşmesi ve tesisin açık kalmasının kamu güvenliği açısından sakınca
yaratması,
d) Tesisin açık kalmasının veya girişimin
sürdürülmesinin kültür varlıkları veya kültürel değerler açısından sakınca
yaratması,
e) 23 üncü maddenin (f) veya (g) bentlerindeki
durumlardan birinin gerçekleşmesi sonrasında eksikliğin iki ay içerisinde
giderilmemesi,
hallerinde Bakanlıkça iptal edilir.
Cezalara
itiraz
MADDE 25. - Bu Kanuna göre verilecek uyarma cezası
kesindir. Para cezalarına karşı ise yedi gün içinde Bakanlığa itiraz
edilebilir. Bakanlık, itiraz üzerine en geç bir ay içinde denetim elemanlarınca
verilen para cezalarını, aynen veya değiştirerek kabul edebilir veya
kaldırabilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Değiştirilen Hükümler
MADDE 26. - 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinin
birinci alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve üçüncü alt bendi madde
metninden çıkarılmıştır.
“2. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri ile il özel
idareleri ve belediyeler, köyler ve kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar
Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde
bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm
Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen;
a) Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari
olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine,
b) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı,
tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya
ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi
manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak
üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili
derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve
tanıtımının sağlanmasına,
c) Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik
ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna
kazandırılmasına,
d) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması,
rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine,
e) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve
yüzey araştırmalarına,
f) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının
yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye
getirtilmesi çalışmalarına,
g) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,
h) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür
varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki
ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve
güvenliklerinin sağlanmasına,
i) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar,
sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler
ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve
film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatının
tedariki ile film yapımına,
j) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi
ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal
etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon
çalışmalarına,
ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan bağış ve
yardımların % 100’ü (Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibariyle
bu oranı yarısına kadar indirmeye veya kanuni oranına kadar çıkarmaya
yetkilidir).
Yukarıda sayılan idarelere ve tüzel kişilere makbuz
karşılığında yapılan bağış ve yardımlar (Bir takvim yılı içinde yapılan bağış
ve yardımların toplamı o yıla ait beyan edilecek gelirin % 5’ini, kalkınmada
öncelikli yöreler için % 10’unu aşarsa fazlası indirilmez).
MADDE 27. - 3.6.1949 tarihli ve 5422 sayılı Kanunun 14
üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin üçüncü alt bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Genel ve özel bütçeli kamu idareleri ile il özel
idareleri ve belediyeler, köyler ve kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar
Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde
bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm
Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen;
a) Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari
olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine,
b) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı,
tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya
ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi
manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak
üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili
derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve
tanıtımının sağlanmasına,
c) Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik
ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna
kazandırılmasına,
d) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması,
rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine,
e) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve
yüzey araştırmalarına,
f) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının
yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye
getirtilmesi çalışmalarına,
g) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,
h) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür
varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki
ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve
güvenliklerinin sağlanmasına,
i) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar,
sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler
ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve
film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatının
tedariki ile film yapımına,
j) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi
ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal
etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon
çalışmalarına,
ilişkin harcamalar ile bağış ve yardımların % 100’ü
(Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibariyle bu oranı yarısına
kadar indirmeye veya kanuni oranına kadar çıkarmaya yetkilidir).”
MADDE 28. - 16.4.2003 tarihli ve 4848 sayılı Kültür ve
Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin (h)
bendinin sonuna aşağıdaki ibare eklenmiştir.
“kültür yatırımları ve girişimlerinin belgelendirme
işlemlerini ilgili birimlerin koordinasyonunda yürütmek, bunların
faaliyetlerini denetlemek, kültür varlıklarının tahsis, restorasyon,
restitüsyonlarıyla ilgili ihale ve kontrollük işlerini yapmak veya yaptırmak,”
MADDE 29. - 4848 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin (o)
bendinde yer alan “restorasyon, restitüsyon” ibareleri metinden çıkarılmış ve
aynı bentteki “kontrollük işlerini yapmak ve yaptırmak ibareleri” aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“kontrollük işleri ile kültür merkezlerine ilişkin
yatırımların ve girişimlerin belgelendirilmesine ve denetlenmesine yönelik
işlemleri yapmak veya yaptırmak,”
MADDE 30. - 4848 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (f) bendindeki, “turist rehberliği kursları açmak,
rehberlerin yetiştirilmesini sağlamak” ibareleri ile (j) bendindeki, “turist
rehberlerinin faaliyetlerini denetlemek” ibareleri madde metninden çıkartılmış,
(c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki (m) bendi
eklenmiştir.
“c) Somut olmayan kültürel mirasın araştırılması,
derlenmesi, arşivlenmesi, tanıtımı, tescili, bu kapsamda tespit ve tescil
kurullarının oluşturulması, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar arasında
bu konuda koordinasyonun sağlanması, işbirliği geliştirilmesi,
m) Rehberlik kursları açmak, rehber adaylarının seçme
sınavlarını yapmak, rehberlerin çalışma usul ve esaslarını düzenlemek,
rehberlerin bilgilerinin güncellenmesine yönelik eğitim programları ve diğer
çalışmaları gerçekleştirmek, rehberlikte uzmanlaşmayı sağlamak, denetimler
yapmak, belgesiz rehberliği önlemek, rehberlik hizmetlerinin etkin ve verimli
bir şekilde yürütülmesine yönelik gerekli tedbirleri almak veya bu görevlerin
meslek kuruluşları, üniversiteler, ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliğiyle
veya Bakanlığın denetim gözetimi altında bunlarca yapılması suretiyle
yürütülmesini sağlamak.”
MADDE 31. - 19.6.1979 tarihli ve 2252 sayılı Kültür
Bakanlığı Döner Sermaye Kanununun 2 nci maddesindeki, “50 milyon ” ibaresi
“üçyüz trilyon”, “300 milyon” ibaresi “yediyüz trilyon” olarak
değiştirilmiştir.
MADDE 32. - 2252 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin
ikinci fıkrasına “ayrıca” ibaresinden sonra gelmek üzere “kültür veya turizm
yatırımlarının altyapı hizmetlerini yapmak” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 33. - 2252 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin
başına “Her türlü alt yapı katılım payları ile” ibaresi ile aynı maddeye
aşağıdaki bent eklemiştir.
“f) Diğer gelirler”
MADDE 34. - 2252 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Döner Sermayeden elde edilecek gelirlerden Döner
Sermayesi İşletmesi Merkez Müdürlüğü görevini fiilen yürütene her ay, Döner
Sermaye İşletmesi Merkez Müdürünün bir ayda alacağı aylık (ek gösterge dahil),
yan ödeme ve her türlü tazminat (makam, temsil ve görev tazminatı hariç)
tutarının %100’ünü aşmamak üzere ek ödeme yapılabilir.”
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
MADDE 35. - Bu Kanunda belirtilen yönetmelikler Kanunun
yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde çıkarılır.
GEÇİCİ MADDE 1. - Kültür merkezlerinden, halen inşaatı
devam etmekte olup bu Kanun kapsamında tahsisi Bakanlıkça uygun görülenlerin,
ihale sözleşmeleri feshedilerek tasfiye koşulları uygulanabilir.
Yürürlük
MADDE 36. - Bu Kanunun 8, 9 ve 10 uncu maddeleri
yayımını izleyen aybaşında, 6 ncı maddesinin (b) bendi 1.1.2005 tarihinde,
diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 37. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
B. Atalay |
A. Babacan |
M. Aydın |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
|
|
G. Akşit |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
|
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Maliye Bakanı |
|
|
M. V. Gönül |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
Millî Eğitim Bakanı |
Bayındırlık ve İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
|
|
H. Çelik |
Z. Ergezen |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve Köyişleri Bakanı |
Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı |
|
|
B. Yıldırım |
S. Güçlü |
M. Başesgioğlu |
|
|
Sanayi ve Ticaret Bakanı |
En. ve Tab. Kay. Bakanı |
Kültür ve Turizm Bakanı |
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
E. Mumcu |
|
|
|
Çevre ve Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
KÜLTÜR YATIRIMLARI VE GİRİŞİMLERİNİ
TEŞVİK KANUNU TASARISI
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1. - Bu Kanunun amacı; bireyin ve toplumun kültürel
gereksinimlerinin karşılanmasını; kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel
mirasın korunmasını ve sürdürülebilir kültürün birer öğesi haline
getirilmesini; kültürel iletişim ve etkileşim ortamının etkinleştirilmesini;
sanatsal ve kültürel değerlerin üretilmesi, toplumun bu değerlere ulaşım
olanaklarının yaratılması ve geliştirilmesini; ülkemizin kültür varlıklarının
yaşatılması ve ülke ekonomisine katkı yaratan bir unsur olarak değerlendirilmesi,
kullanılması ile kültür merkezlerinin yapımı ve işletilmesine yönelik kültür
yatırımı ve kültür girişimlerinin teşvik edilmesini sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2. - Bu Kanun; münhasıran bu Kanunun amacına yönelik faaliyetlerde
bulunmak üzere kurulan yerli veya yabancı tüzel kişilerin yatırım veya
girişimlerinin teşvik edilmesi, belgelendirilmesi ve denetlenmesi işlemlerine
ilişkin usul ve esasları kapsar.
Tanımlar
MADDE 3. - Bu Kanunda yer alan;
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Kültür merkezi: Bireyler arasında sosyal ve kültürel iletişim ve
etkileşim ortamlarının kurulması ile ulusal kültürün yaşatılması temel
amaçlarına dönük olmak üzere; asli unsur olarak güzel sanatlar, sinema,
geleneksel ve çağdaş el sanatları gibi her türlü kültürel ve sanatsal
faaliyetlerden en az birkaçının üretildiği, sergilendiği, bunların eğitim,
öğretim ve bilimsel çalışmalarının yapıldığı bölümler ile sağlık, spor, eğitim
ve alışveriş gibi gereksinimlerin karşılandığı birimlerin de bulunduğu yapıları,
c) Kültür varlığı: 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Kanunu kapsamında korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarını,
d) Somut olmayan kültürel miras: Sözlü kültür ortamlarında halk
tarafından yaratılan ve halkbilimi araştırmaları içinde yer alan; sözlü
anlatımlar ve sözlü gelenekler, gösteri sanatları, toplumsal uygulamalar,
ritüel ve festivaller, halk bilgisi, evren ve doğa ile ilgili uygulamalar, el
sanatları geleneği gibi kültürel ürünleri ve üretim süreçlerini,
e) Kültür yatırımı: Bu Kanunun amacı doğrultusunda, kültür merkezleri
ile her türlü kültürel ve sanatsal faaliyetlerin üretildiği, sergilendiği,
eğitim ve öğretimi ile bunlarla ilgili bilimsel çalışmaların yapıldığı alan,
yapı ve mekânların yapımına, teknolojik alt yapıların kurulmasına veya
donatılmasına yönelik yatırım faaliyetlerini,
f) Kültür girişimi: Bu Kanunun amacı doğrultusunda, kültür merkezlerinin
işletilmesi veya her türlü kültürel ve sanatsal faaliyetlerin üretilmesi,
sergilenmesi, eğitim ve öğretimi ile bunlara ilişkin bilimsel çalışmaların yapılması
faaliyetleri ile bu faaliyetlerin yapıldığı alan yapı veya mekânların
işletilmesini,
g) Kültür yatırımı belgesi: Bu Kanunun amacına uygun yatırım yapanlara
Bakanlıkça belli bir dönem için verilen belgeyi,
h) Kültür girişimi belgesi: Bu Kanunun amacı doğrultusundaki girişimlere
Bakanlıkça verilen belgeyi,
i) Belgeli kültür yatırımı veya girişimi: Bakanlıkça belgelendirilmiş
yatırım veya girişimleri,
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Teşvik
Konuları, Unsurları ve Esasları
Teşvik konuları
MADDE 4. - Bu Kanunda belirtilen kültür yatırımı veya girişimi
kapsamındaki teşvik veya indirime konu olacak faaliyetler şunlardır:
a) Kültür merkezlerinin yapımı, onarımı ve işletilmesi,
b) Kütüphane, arşiv, müze, sanat galerisi, sanat atölyesi, film platosu,
sanatsal tasarım ünitesi, sanat stüdyosu ile sinema, tiyatro, opera, bale,
konser ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerin ya da ürünlerin yapıldığı,
üretildiği veya sergilendiği mekânlar ile kültürel ve sanatsal alanlara yönelik
özel araştırma, eğitim veya uygulama merkezlerinin yapımı, onarımı veya
işletilmesi,
c) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının, bu
Kanunun amacı doğrultusunda kullanılması,
d) Kültür varlıkları ile somut olmayan kültürel mirasın araştırılması,
derlenmesi, belgelendirilmesi, arşivlenmesi, yayınlanması, eğitimi, öğretimi ve
tanıtılması faaliyetleri.
Teşvik unsurları
MADDE 5. - Bu Kanun kapsamındaki kültür yatırımı ve girişimleri için
uygulanacak teşvik unsurları şunlardır:
a) Taşınmaz mal tahsisi; Bakanlık, bu Kanun kapsamında kültür yatırımı
ve girişimleri için taşınmaz mal tahsis etmeye yetkilidir. Bakanlıkça tahsisi
uygun görülen taşınmaz mallardan;
1. Hazine adına tescilli olanlar Bakanlığın talebi üzerine Maliye
Bakanlığının uygun görüşü ile en geç üç ay içerisinde,
2. Mülkiyeti 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki
(II) sayılı cetvelde yer alan kamu idareleri ile mahalli idarelere ait olanlar,
Bakanlığın talebi üzerine ilgili idarenin uygun görüşü ile en geç üç ay içinde
bedelsiz olarak Hazine adına tapuya tescil edilerek,
Bakanlığa tahsis edilir.
Hazineye ait olup halen Bakanlığa tahsisli taşınmaz mallar, bu Kanun
kapsamında Bakanlıkça tahsis edilebilir.
Bu taşınmaz malların tahsisi, kiralanması ve bunlar üzerinde bağımsız ve
sürekli üst hakkı tesisine ilişkin esaslar ile süreler, taşınmaz malın
bulunduğu yer itibariyle bedeller, hakların sona ermesi ve diğer şartlar,
Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'na bağlı
olmaksızın müştereken tespit edilir.
Bu taşınmaz mallar üzerinde bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakları
dâhil olmak üzere irtifak hakkı tesisi ve bunlardan alt yapı için gerekli
olanlar üzerinde, alt yapıyı gerçekleştirecek kamu kurumu lehine bedelsiz
irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye Bakanlığınca
belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.
Bu Kanuna göre tahsis edilen, ancak tahsisi iptal edilen veya tahsis
süresi sona eren taşınmaz mallar üzerinde bulunan yapı, tesis ve müştemilat
bedelsiz olarak Hazineye intikal eder. İlgililer, bunlar için herhangi bir hak
veya bedel talep edemez.
İl özel idareleri ile belediyeler, mülkiyetlerinde olan taşınmaz
malları, Bakanlığın uygun görüşü üzerine bu Kanun hükümlerine göre tahsis
edebilirler.
Bu bendin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve
Bakanlıkça müştereken çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
b) Gelir vergisi stopajı indirimi;
bu Kanun uyarınca belge almış kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya
girişimcilerin, ilgili idareye verecekleri aylık sigorta prim bordrolarında
bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım veya girişimde çalıştıracakları
işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, yatırım aşamasında
üç yılı aşmamak kaydıyla % 50'si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak
kaydıyla % 25'i, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden
terkin edilir.
Bu bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca
belirlenir.
c) Sigorta primi işveren paylarında indirim; bu Kanun uyarınca belgelendirilmiş
kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin, ilgili idareye
verecekleri aylık sigorta prim bordrolarında bildirdikleri, münhasıran belgeli
yatırım veya girişimde çalıştıracakları işçilerin, 506 sayılı Sosyal Sigortalar
Kanununun 72 ve 73 üncü maddeleri uyarınca prime esas kazançları üzerinden
hesaplanan sigorta primlerinin işveren hissesinin, yatırım aşamasında üç yılı
aşmamak şartıyla % 50'si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak şartıyla %
25'i, Hazinece karşılanır.
Bu bendin uygulanması ile yatırım veya işletmenin niteliği dikkate
alınarak mükellefin çalıştırabileceği azami işçi sayısına ilişkin usul ve
esaslar Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça müştereken belirlenir.
d) Su bedeli indirimi ve enerji desteği; kültür yatırımı ve
girişimleri; su ücretlerini yatırım
veya girişimin bulunduğu yörede uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden
öderler. Bu yatırım veya girişimin elektrik enerjisi ve doğal gaz giderlerinin
% 20'si beş yıl süreyle Hazinece karşılanır.
Bu bendin uygulanması ile enerji giderlerinin iadesine ilişkin süreler,
iadenin nakden veya mahsuben yapılmasına ilişkin usul ve esaslar, Maliye
Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı
bulunduğu Bakanlıkça müştereken belirlenir.
e) Yabancı uzman personel ve sanatçı çalıştırabilme; belgeli yatırım
veya girişimlerde, Bakanlık ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilen izinle yabancı uzman personel ve sanatçı
çalıştırılabilir.
Ancak bu şekilde çalıştırılan yabancı personelin sayısı toplam
personelin % 10`unu aşamaz. Bu oran Bakanlıkça % 20`ye kadar artırılabilir. Bu
personel, en erken işletmenin faaliyete geçmesinin üç ay öncesinden itibaren
çalışmaya başlayabilir.
f) Hafta sonu ve resmi tatillerde faaliyette bulunabilme; Belgeli
girişimler ile belge kapsamındaki diğer birimler belgede belirlenen çalışma
süresi içinde hafta sonu ve resmi tatillerde de faaliyetlerine devam
edebilirler.
Bu maddenin (b), (c ) ve (d) bentlerinin uygulanmasında yöresel gelişim
farklılıkları, proje türleri ile faaliyetin yapıldığı yerin tescilli taşınmaz
kültür varlığı olması dikkate alınarak, bu bentlerde belirtilen oranları
yarısına kadar indirmeye veya kanuni oranlarına çıkarmaya Bakanlar Kurulu
yetkilidir.
Teşvik esasları
MADDE 6. - Bakanlık, bu Kanunun uygulanmasına yönelik tercih ve
öncelikleri belirlemeye yetkilidir.
5 inci maddenin (b), (c ) ve (d) bentlerindeki teşvik ve indirim unsurlarından
yararlanan kültür yatırım ve girişimleri için başka bir teşvik mevzuatında da
benzer teşvik ve indirimlerin bulunması halinde, yatırımcı veya girişimcinin
lehine olan hükümler uygulanır.
Kültür yatırımı veya girişimlerine yönelik teşvik ve indirim unsurları
ile bunlardan yararlanmaya yönelik diğer usul ve esaslar, Bakanlık ve ilgili
Bakanlıklar ile Hazine ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlıklarınca
müştereken tespit edilir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Genel
Hükümler
Belge
MADDE 7. - Kültür yatırımı
belgesi veya kültür girişimi belgesi Bakanlıkça verilir. Belge, yatırım veya
girişimin nitelik ve nicelikleri esas alınarak düzenlenir. Belge alanlar, bu
Kanun ve ilgili mevzuatta yer alan diğer teşvik ve indirim unsurlarından
yararlanırlar.
Yatırımların Bakanlıkça belirlenen süreler içinde başlaması,
tamamlanması ve işletme aşamasına geçilmesi zorunludur. Ancak, mücbir
sebeplerden dolayı Bakanlıkça bu süreler uzatılabilir.
Belgelendirme işlemlerinin usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
Altyapı hizmetleri
MADDE 8. - Kültür merkezlerinin yol, su, kanalizasyon, doğalgaz,
elektrik, telekomünikasyon ve diğer altyapı ihtiyaçlarının ilgili kamu
kuruluşlarınca öncelikle tamamlanması zorunludur.
İzin alma ve bilgi verme zorunluluğu
MADDE 9. - Belge sahibi tüzel kişiliğin şirket ana sözleşmesinin,
ortaklık statüsü veya yapısının değiştirilmesi, belgeye konu yapı veya tesisin
veya aynı amaçlarla kullanılmak üzere devredilmesi, kiraya verilmesi ile
girişim konularının kültür girişimi niteliğini koruması kaydıyla kısmen veya
tamamen değiştirilmesi Bakanlığın iznine tabidir.
Ancak, tesisin bütünlüğünün bozulmaması ve Bakanlığa bilgi verilmesi
kaydıyla, kültür merkezlerinin sınıflandırma ve belgelendirilmeye esas asgari
bölümlerinin dışında kalan birimleri kiraya verilebilir.
Belgeli yatırım ve girişimler, yıllık faaliyet raporlarını bir sonraki
yılın Ocak ayı içerisinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler.
Devir
ve faaliyetin sona ermesi hallerinde teşvik hükümleri
MADDE 10. - Belgeli yatırımı veya girişimi Bakanlığın izni ile
devralanlar da kalan süre için bu Kanun
hükümleri çerçevesinde teşvik ve indirim uygulamasından yararlanırlar.
Yatırım veya girişimlere 213 sayılı Vergi Usul Kanununda belirtilen
mücbir sebeplerle son verilmesi halleri hariç olmak üzere, bu Kanun uyarınca
belge alan yatırımcılar veya girişimcilerin, faaliyetlerini sona erdirmeleri ve
bir yıl içinde tekrar başlamamaları halinde, yatırım aşamasında yararlandıkları
istisna, muafiyet ve hakların parasal tutarını ilgili mevzuat hükümleri
gereğince ödemekle yükümlüdürler. İstisna hallerinde ödeme yükümlülüğünün
kaldırılmasına Maliye Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı'nın
uygun görüşü alınarak Bakanlıkça karar verilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Denetleme
ve Cezalar
Denetleme yetkisi
MADDE 11. - Belgeli yatırım veya girişimleri, bunların belgeye esas olan
niteliklerini, bu niteliklerini koruyup korumadıklarını denetleme; bulunduğu
yerin kültürel gereksinimlerini dikkate alarak kültür merkezlerini sınıflandırma
ve belgelendirmeye esas asgari bölümleri ile diğer bölümleri arasında farklı
oranlar belirleme yetkisi münhasıran Bakanlığa aittir.
Bakanlığın gerek görmesi halinde, belgelendirme, denetleme ve
sınıflandırmaya esas oluşturacak tespitler, Bakanlıkça yetkili kılınacak gerçek
veya tüzel kişilere de yaptırılabilir. Ancak, karar alma ve uygulama yetkisi
Bakanlığa aittir. Bu kişilerin nitelikleri, seçilme usulleri, görev, yetki ve
sorumlulukları, çalışma ile tespite yönelik usul ve esaslar; Bakanlık denetim elemanlarının
görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
Cezalar
MADDE 12. - Bu Kanuna ve bu
Kanunun uygulanmasına ilişkin düzenleyici işlemlere aykırı hareket edenlere
diğer mevzuattaki ceza hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıdaki bentlerde
belirtilen uyarma, para ve belge iptali cezaları uygulanır.
a) Uyarma cezası, kültür yatırımı veya girişimlerinin yönetim veya
işletilmelerinde görülecek kusur, aksaklık ve eksiklikler için, belge sahibine
denetim elemanlarının tespitleri doğrultusunda Bakanlıkça verilir.
b) Belge sahibine, yatırım veya girişimin nitelikleri veya nicelikleri
dikkate alınarak, aşağıda belirtilen durumlarda ve miktarlar arasında;
1. Uyarma cezasına rağmen, gerekli düzeltmenin yapılmaması veya ilk
cezanın tebliğinden itibaren bir yıl içerisinde yeni uyarma cezasını gerektiren
fiil veya fiillerin tespiti ile bu Kanunda belirtilen veya Bakanlıkça istenilen
bilgi veya belgelerin süresi içerisinde verilmemesi veya yanıltıcı bilgi veya
belge verilmesi hallerinde beşyüz milyon lira ila üç milyar lira arası,
2. Bakanlığa bilgi verilmeksizin, girişim belgeli tesisin tamamının veya
kültür merkezlerinde kültürel faaliyetlerin yürütüldüğü belgelendirmeye esas
bölümlerin, bir yıl içinde aralıksız olarak doksan günden fazla süreyle kapalı
tutulması halinde beşyüz milyon lira ila
üç milyar lira arası,
3. Yazı, reklâm, afiş, broşür ve benzeri araçlarla Bakanlığın veya
üçüncü kişilerin yanıltılması veya yanıltıcı unvan kullanılması veya taahhüt
edilen hizmetin verilmemesi veya eksik verilmesi halinde özel hükümler saklı
kalmak kaydıyla bir milyar lira ila altı milyar lira arası,
4. Belgeli tesiste bulunanların can veya mal güvenliğinin sağlanmasında,
belge sahibi veya tesis sahibi veya sorumlusu veya personelin kusuru veya
ihmaliyle işletmede suç işlendiğinin tespiti halinde, özel hükümler saklı
kalmak kaydıyla bir milyar lira ila altı milyar lira arası,
5. Bu Kanun ve ilgili mevzuatta yer alan diğer teşvik unsurlarından
yararlanan belge sahiplerinin teşvik unsurlarını, amacı dışında kullanmaları
halinde bir milyar lira ila altı milyar
lira arası,
6. Genel sağlık açısından tesisin vasıflarını önemli ölçüde yitirmiş
olduğunun tespiti halinde bir milyar lira ila
altı milyar lira arası,
7. Belgeli yatırım veya girişimin belgelendirmeye esas vasıflarını
yitirmiş olduğunun tespiti halinde bir milyar lira ila altı milyar lira arası,
8. Bakanlıktan tahsisli yatırım veya girişimin, tahsis koşulları saklı
kalmak kaydıyla, izinsiz olarak tümünün veya bir kısmının devredilmesi, kiraya
verilmesi, şirket ana sözleşmesinin, ortaklık statüsünün veya yapısının,
değiştirilmesi hallerinde bir milyar lira ila
altı milyar lira arası,
para cezası uygulanır.
Para cezaları; ilk para cezasının tebliğinden itibaren bir yıl içinde
ikinci kez para cezası gerektiren hallerde, uygulanmış olan birinci para cezası
ile ikinci para cezası toplamına esas teşkil eden tutar kadar, üçüncü kez para
cezasını gerektiren hallerde ise, uygulanmış olan birinci ve ikinci para
cezaları ile üçüncü para cezasının toplamı kadar verilir.
Bu maddedeki para cezalarının uygulanmasına dair, denetim elemanları
tarafından düzenlenen ceza tutanağı, yedi gün içinde ödenmek üzere, Bakanlıkça
ilgili yatırımcı veya girişimciye tebliğ edilir. Bu süre içinde ödenmeyen para
cezası, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre Maliye
Bakanlığınca tahsil edilir.
Bu bendin (5) numaralı alt bendi uyarınca para cezası verilmesi, 213
sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine
göre tarhiyat yapılmasına engel
teşkil etmez.
Dava açılması para cezasının tahsilini durdurmaz. Bu Kanundaki ceza
hükümlerinin, yatırım veya girişimin nitelik veya niceliklerine göre uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
c) Kültür yatırımı veya kültür girişimi belgesi;
1. İlk para cezasının tebliğinden itibaren bir yıl içinde dördüncü kez
para cezasını gerektiren bir durumun tespiti,
2. Belgeli tesisin faaliyetine son verilmesi,
3. Bu maddenin (b) bendinin (4) numaralı alt bendindeki şartların gerçekleşmesi ve tesisin açık
kalmasının kamu güvenliği açısından sakınca yaratması,
4. Tesisin açık kalmasının veya girişimin sürdürülmesinin kültür
varlıkları veya kültürel değerler açısından sakınca yaratması,
5. Bu maddenin (b) bendinin (6) ve (7) numaralı alt bentlerindeki durumlardan birinin gerçekleşmesi sonrasında
eksikliğin iki ay içerisinde giderilmemesi,
hallerinde Bakanlıkça iptal edilir.
Para cezalarına karşı yedi gün
içinde Bakanlığa itiraz edilebilir. Bakanlık, itiraz üzerine en geç bir ay
içinde denetim elemanlarınca verilen para cezalarını, aynen veya değiştirerek
kabul edebilir veya kaldırabilir.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Değiştirilen
Hükümler
MADDE 13. - 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89
uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinin birinci alt bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve üçüncü alt bendi madde metninden
çıkarılmıştır.
"2. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri ile il özel idareleri ve
belediyeler, köyler ve kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca
vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan
kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca
desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen;
a) Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari olmayan ulusal veya
uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine,
b) Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı,
mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına
yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik,
elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üzere
görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme
ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve
tanıtımının sağlanmasına,
c) Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması
ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına,
d) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki
taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve,
restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine,
e) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey
araştırmalarına,
f) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması
veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye'ye getirtilmesi çalışmalarına,
g) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,
h) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel
sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin
Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin
sağlanmasına,
i) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve
geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda
araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu
kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatının tedariki ile film
yapımına,
j) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema,
tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin
sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına,
ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan bağış ve yardımların % 100'ü
(Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibariyle bu oranı yarısına
kadar indirmeye veya kanuni oranına kadar çıkarmaya yetkilidir).
Yukarıda sayılan idarelere ve tüzel kişilere makbuz karşılığında yapılan
bağış ve yardımlar (Bir takvim yılı içinde yapılan bağış ve yardımların toplamı
o yıla ait beyan edilecek gelirin % 5'ini, kalkınmada öncelikli yöreler için %
10'unu aşarsa fazlası indirilmez).
MADDE 14. - 3.6.1949 tarihli ve 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun
14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinin üçüncü alt bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Genel ve özel bütçeli kamu idareleri ile il özel idareleri ve
belediyeler, köyler ve kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca
vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan
kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca
desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen;
a) Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari olmayan ulusal veya
uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine,
b) Ülkemizin uygarlık
birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan
kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür,
film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla
üretilenler de dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin
hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt
içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına,
c) Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması
ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına,
d) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki
taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve,
restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine,
e) Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey
araştırmalarına,
f) Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması
veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye'ye getirtilmesi çalışmalarına,
g) Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına,
h) 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel
sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin
Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin
sağlanmasına,
i) Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve
geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda
araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu
kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatının tedariki ile film
yapımına,
j) Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema,
tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin
sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına,
ilişkin harcamalar ile bağış ve yardımların %100'ü (Bakanlar Kurulu,
bölgeler ve faaliyet türleri itibariyle bu oranı yarısına kadar indirmeye veya
kanuni oranına kadar çıkarmaya yetkilidir)."
MADDE 15. - a) 16.4.2003 tarihli ve 4848 sayılı Kültür ve Turizm
Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin (h) bendinin
sonuna aşağıdaki ibare eklenmiştir.
"kültür yatırımları ve girişimlerinin belgelendirme işlemlerini
ilgili birimlerin koordinasyonunda yürütmek, bunların faaliyetlerini
denetlemek, kültür varlıklarının tahsis, restorasyon, restitüsyonlarıyla ilgili
ihale ve kontrollük işlerini yapmak veya yaptırmak,"
b) 4848 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin (o) bendinde yer alan
"restorasyon, restitüsyon" ibaresi metinden çıkarılmış ve aynı
bentteki "kontrollük işlerini yapmak ve yaptırmak" ibaresi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
"kontrollük işleri ile kültür merkezlerine ilişkin yatırımların ve
girişimlerin belgelendirilmesine ve denetlenmesine yönelik işlemleri yapmak
veya yaptırmak,"
c) 4848 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (f) bendindeki, "turist rehberliği
kursları açmak, rehberlerin yetiştirilmesini sağlamak" ibaresi ile (j)
bendindeki, "turist rehberlerinin faaliyetlerini denetlemek" ibaresi
madde metninden çıkartılmış ve maddeye
aşağıdaki (m) bendi eklenmiştir.
"c) Somut olmayan kültürel mirasın araştırılması, derlenmesi,
arşivlenmesi, tanıtımı, tescili, bu kapsamda tespit ve tescil kurullarının
oluşturulması, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlar arasında bu konuda
koordinasyonun sağlanması, işbirliği geliştirilmesi,"
"m) Rehberlik kursları açmak, rehber adaylarının seçme sınavlarını
yapmak, rehberlerin çalışma usul ve esaslarını düzenlemek, rehberlerin
bilgilerinin güncellenmesine yönelik eğitim programları ve diğer çalışmaları
gerçekleştirmek, rehberlikte uzmanlaşmayı sağlamak, denetimler yapmak, belgesiz
rehberliği önlemek, rehberlik hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde
yürütülmesine yönelik gerekli tedbirleri almak veya bu görevlerin meslek
kuruluşları, üniversiteler, ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliğiyle veya
Bakanlığın denetim gözetimi altında bunlarca yapılması suretiyle yürütülmesini
sağlamak."
MADDE 16. - a) 19.6.1979 tarihli ve 2252 sayılı Kültür Bakanlığı Döner
Sermaye Kanununun 1 inci maddesindeki, "50 milyon " ibaresi
"üçyüz trilyon", "300 milyon" ibaresi "yediyüz
trilyon" olarak değiştirilmiştir.
b) 2252 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasına
"ayrıca" ibaresinden sonra gelmek üzere "kültür veya turizm
yatırımlarının altyapı hizmetlerini yapmak" ibaresi eklenmiştir.
c) 2252 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
"Döner Sermayeden elde edilecek gelirlerden Döner Sermayesi
İşletmesi Merkez Müdürlüğü görevini fiilen yürütene her ay, Döner Sermaye
İşletmesi Merkez Müdürünün bir ayda alacağı aylık (ek gösterge dahil), yan
ödeme ve her türlü tazminat (makam, temsil ve görev tazminatı hariç) tutarının
%100'ünü aşmamak üzere ek ödeme yapılabilir."
d) 2252 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin başına "Her türlü alt yapı
katılım payları ile" ibaresi ile aynı maddeye aşağıdaki bent eklenmiştir.
"f) Diğer gelirler"
MADDE 17. - Bu Kanunda belirtilen yönetmelikler Kanunun yayımı
tarihinden itibaren bir yıl içinde çıkarılır.
GEÇİCİ MADDE 1. - Kültür merkezlerinden, halen inşaatı devam etmekte
olup bu Kanun kapsamında tahsisi Bakanlıkça uygun görülenlerin, ihale
sözleşmeleri feshedilerek tasfiye koşulları uygulanabilir.
Yürürlük
MADDE 18. - Bu Kanunun 5 inci maddesinin (b), (c ) ve (d) bentleri yayımını izleyen aybaşında, 5 inci maddesinin (a) bendinin (2) numaralı alt
bendi, 1.1.2005 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19. - Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.