Dönem : 22
Yasama Yılı : 2
T.B.M.M. (S. Sayısı : 631)
Kimberley Süreci Sertifika Sistemine Katılmamızın Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ile
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/816)
Not : Tasarı Başkanlıkça,
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ve Dışişleri
Komisyonlarına havale edilmiştir.
T.C.
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-866/2285
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 10.5.2004 tarihinde kararlaştırılan “Kimberley Süreci
Sertifika Sistemine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile
gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
“Kimberley Süreci
Sertifikası Sistemi”, Güney
Afrika Cumhuriyetinin (GAC) öncülüğünde 5 Kasım 2002 tarihli “Interlaken
Deklarasyonu” ile oluşturulmuş olan ve elmas ticaretinin kontrol altına
alınması suretiyle, çatışma bölgelerinden çıkarılan elmasın yasadışı
ticaretinin önlenmesini amaçlayan bir sistemdir. Bu sistem çerçevesinde,
belirlenmiş ilkeler uyarınca belgelendirilmemiş elmasın ticaretine izin
verilmemekte, bu sisteme taraf olmayan ülkelerden ithalat ve bu ülkelere
ihracat önlenmektedir. Bu sisteme, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve
Genel Kurulunun bazı toplantılarında bu toplantıların karar ve tavsiyelerinde
yapılan atıflarla destek verilmiştir.
Kimberley Sürecine, AB
ülkeleri ve ABD’nin de aralarında bulunduğu 30 civarında ülke taraftır. Bu
ülkelerle ham elmas ticaretimizin aksamaması ve firmalarımızın zor durumda
kalmaması bakımından, bu sisteme dahil olmamız önem taşımaktadır. Konunun
ilgili makamlarımızca da değerlendirilmesi sonucunda, ülkemizin bu sürece dahil
olması uygun görülmüş ve sürecin Sekretaryasını yürütmekte olan GAC makamlarına
ülkemizin bu niyetine ilişkin bildirimde bulunulmuştur.
Bu bildirim ile
tamamlanan, katılım prosedürünün birinci aşamasının ardından, ikinci aşama
çerçevesinde, Türkiye’de “Kimberley Süreci Sertifikası Sistemi”nin uygulanmaya
başlaması için, öncelikle mevcut ithalat ve ihracat rejimimizde gerekli
değişiklikleri sağlayacak karar ya da tebliğlerin hazırlanması ve duyurulması
ve diğer mevzuat değişikliklerinin yapılabilmesini teminen, sözkonusu
uluslararası düzenlemenin iç hukukumuza aktarılabilmesi için bir Uygun Bulma
Kanu-nunun istihsaline gerek duyulmuştur.
Dışişleri Komisyonu
Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Dışişleri Komisyonu 30.6.2004
Esas No. : 1/816
Karar No. : 234
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Kimberley Süreci
Sertifika Sistemine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı,
Komisyonumuzun 24 Haziran 2004 tarihli 40 ıncı toplantısında Dışişleri
Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı temsilcileri ile Hazine Müsteşarlığı
yetkililerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.
“Kimberley Süreci
Sertifikası Sistemi”, Güney Afrika Cumhuriyetinin öncülüğünde “İnterlaken
Deklarasyonu” ile oluşturulmuş olan bir sistemdir ve amacı; elmas ticaretinin
kontrol altına alınması suretiyle, çatışma bölgelerinden çıkarılan elmasın
yasadışı ticaretini önlemektir.
Belirli ilkeler uyarınca
belgelendirilmemiş elmasın ticaretini önleyen bu sisteme dahil olmamızı öngören
Tasarı, Komisyonumuzca uygun bulunarak aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Sözcü |
Kâtip |
Üye |
|
|
Eyyüp Sanay |
A. Müfit Yetkin |
Nur Doğan Topaloğlu |
|
|
Ankara |
Şanlıurfa |
Ankara |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Güner |
Mustafa Dündar |
M. İhsan Arslan |
|
|
Bolu |
Bursa |
Diyarbakır |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Eraslan |
Mehmet B. Denizolgun |
Fikret Ünlü |
|
|
Hatay |
İstanbul |
Karaman |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ufuk Özkan |
Hasan Ören |
Nihat Eri |
|
|
Manisa |
Manisa |
Mardin |
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Osman Seyfi |
|
|
|
|
Nevşehir |
|
HÜKÜMETİN
TEKLİF ETTİĞİ METİN
KİMBERLEY SÜRECİ SERTİFİKA SİSTEMİNE KATILMAMIZIN UYGUN
BU-LUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - 5 Kasım 2002
tarihli “Interlaken Deklarasyonu” ile oluşturulan “Kimberley Süreci Sertifika Sistemi”ne katılmamız uygun
bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ
KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
KİMBERLEY SÜRECİ SERTİFİKA SİSTEMİNE KATILMAMIZIN UYGUN
BU-LUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2. - Tasarının 2
nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3. - Tasarının 3
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı V. |
|
|
B. Atalay |
A. Babacan |
B. Atalay |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
|
|
G. Akşit |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
|
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Maliye Bakanı |
|
|
M. V. Gönül |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
Millî Eğitim Bakanı |
Bayındırlık ve İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
|
|
H. Çelik |
Z. Ergezen |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma Bakanı V. |
Tarım ve Köyişleri Bakanı V. |
Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı |
|
|
K. Unakıtan |
M. H. Güler |
M. Başesgioğlu |
|
|
Sanayi ve Ticaret Bakanı |
En. ve Tab. Kay. Bakanı |
Kültür ve Turizm Bakanı |
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
E. Mumcu |
|
|
|
Çevre ve Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|
KİMBERLEY SÜRECİ SERTİFİKA SİSTEMİ
GİRİŞ
KATILIMCILAR,
Silahlı çatışmaların desteklenmesi; meşru
hükümetlerin güçsüzleştirilmesini veya ortadan kaldırılmasını amaçlayan isyancı
hareketlerin faaliyetleri; ve özellikle küçük ve hafif silahların yasadışı
ticareti ve yayılması ile doğrudan bağlantılı olabilen, çatışma bölgesi
elmaslarının ticaretinin, ciddi bir uluslararası kaygı konusu olduğu hususunu
TANIYARAK;
Çatışma bölgesi elmaslarının ticaretinin
şiddetlendirdiği bu tür çatışmaların barış, etkilenen ülkelerdeki halkın emniyet
ve güvenliği üzerinde neden olduğu yıkıcı etkisi ve bu tür çatışmalarda
yapılmış olan sistematik ve ciddi insan haklan ihlalleri hususunu da KEZA
TANIYARAK;
Bu tür çatışmaların, bölgesel istikrar ve
uluslararası barış ve güvenliğin korunması konusunda Birleşmiş Milletler Şartı
ile devletlere yüklenen yükümlülükler üzerindeki olumsuz etkisini NOT EDEREK;
Çatışma bölgesi elmasları sorununun,
üretici, işleyici, ihracatçı, ithalatçı devletin, özellikle gelişmekte olan
devletlerin birçoğunun ekonomilerine kritik bir katkıda bulunan yasal elmas
ticaretini olumsuz etkilemesini önlemek için uluslararası düzeyde acil olarak
harekete geçilmesinin bir zorunluluk olduğunu AKILDA TUTARAK;
1173 (1998), 1295 (2000), 1306 (2000) ve
1343 (2001) sayılı Kararların ilgili hükümleri de dahil olmak üzere, Birleşmiş
Milletler Şartı’nın VII. Bölümü çerçevesindeki Birleşmiş Milletler Güvenlik
Konseyi’nin ilgili bütün kararlarını HATIRLAYARAK ve bu kararlarda öngörülmüş
önlemlerin uygulanmasına destek sağlanmasına katkıda bulunmaya kararlı olarak;
Bu soruna yönelik olarak etkin ve
pragmatik önlemlerin tasarlanması konusunun acil ve dikkatli olarak düşünülmesi
için uluslararası topluma çağrıda bulunan, silahlı çatışmaların
şiddetlenmesinde çatışma bölgesi elmaslarının ticaretinin rolü konusundaki,
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 55/56 (2000) sayılı Kararını VURGULAYARAK;
Uluslararası toplumun, öncelikle ulusal
sertifika sistemleri ve uluslararası düzeyde kabul edilen asgari standartlara
dayanan, basit ve işler bir uluslararası ham elmas sertifika sistemi için
ayrıntılı öneriler geliştirilmesi konusunda, 55/56 sayılı Birleşmiş Milletler
Genel Kurulu kararının tavsiyesini KEZA VURGULAYARAK;
Çatışma bölgesi elmasları uluslararası
sorununa bir çözüm bulmak için kurulmuş olan Kimberley Sürecinin, ilgili tüm çıkar sahiplerini,
ismen belirtmek gerekirse, üretici, ihracatçı, ithalatçı, devletler, elmas
sanayi ve sivil toplumu kapsadığını HATIRLAYARAK;
Çatışma bölgesi elmaslarını yasal
ticaretin dışında tutmak için tasarlanmış bir ham elmas sertifika sistemi
oluşturarak, çatışma bölgesi elmaslarının silahlı çatışmaların şiddetlenmesinde
rol oynaması fırsatının ciddi ölçüde azaltılacağı hususunda İKNA OLMUŞ OLARAK;
Kimberley Sürecinin, ulusal yasa ve
uygulamalara dayanan ve uluslararası düzeyde kabul edilen asgari standartları
karşılayan bir uluslararası ham elmas sertifika sistemini, çatışma bölgesi
elmasları sorununa yönelik en etkin sistem olarak değerlendirdiğini
HATIRLAYARAK;
Bu soruna yönelik olarak, özellikle
Angola, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Gine, Sierra Leone Hükümetleri ve diğer
önde gelen üretici, ihracatçı ve ithalatçı ülkeler, ayrıca elmas sanayi,
özellikle Dünya Elmas Konseyi ve sivil toplum tarafından başlatılmış önemli
girişimleri UNUTMAYARAK;
Elmas sanayi tarafından ilan edilmiş olan
ve ham elmas için uluslararası sertifika sistemine dayanan ham elmas için etkin
bir iç kontrol sistemi sağlanmasına katkıda bulunacak gönüllü bir kendi kendini
düzenleme sistemini tanıyarak, gönüllü kendi kendini düzenleme girişimlerini
MEMNUNİYETLE KARŞILAYARAK;
Ancak tüm Katılımcıların, üretim
yöntemleri ve ticaret uygulamalarındaki farklılıklar ve kurumsal kontrollerdeki
farklılıkların asgari standartların karşılanmasında farklı yaklaşımlar
gerektirebileceğini göz önüne alarak, kendi topraklarındaki ham elmas üretim,
ihracat ve ithalat zincirinde, çatışma bölgesi elmaslarının mevcudiyetini
ortadan kaldırmak için tasarlanmış iç denetim sistemlerini oluşturmaları
halinde, bir uluslararası ham elmas sertifika sisteminin inandırıcı olabileceği
hususunu TANIYARAK;
Ham elmas için uluslararası sertifika
sisteminin uluslararası ticareti düzenleyen uluslararası hukuk ile uyumlu
olmasının zorunlu olduğunu KEZA TANIYARAK;
Devlet egemenliğine tamamen saygı
gösterileceğini ve eşitlik, karşılıklı yarar ve oydaşma ilkelerine bağlı
kalınacağını UNUTMAYARAK;
AŞAĞIDAKİ HÜKÜMLERİ TAVSİYE EDER:
BÖLÜM I
Tanımlar
Ham elmas için uluslararası sertifika
sisteminin (ki bundan sonra Sertifika Sistemi olarak belirtilecektir) amaçları
çerçevesinde aşağıdaki tanımlar geçerli olacaktır:
ÇATIŞMA BÖLGESİ ELMASI, geçerli oldukları
sürece, ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarında veya gelecekte
kabul edilebilecek benzer Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarında ve
Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 55/56 sayılı Kararında veya gelecekte kabul
edilebilecek benzer Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararlarında
tanımlandıkları şekilde meşru hükümetleri güçsüzleştirmeyi amaçlayan
çatışmaları finanse etmek için isyancı hareketler veya müttefikleri tarafından
kullanılan ham elması ifade eder;
MENŞE ÜLKESİ, gönderilen ham elmasın
çıkarıldığı veya bulunduğu ülkeyi ifade eder;
GELİŞ ÜLKESİ, gönderilen ham elmasın,
ithalat belgelerinde kaydedildiği şekilde, ihraç edildiği son Katılımcıyı ifade
eder;
ELMAS, mutlak suretle, 10 Mohs (scratch)
sertlik ölçeğinde, yaklaşık 3,52 spesifik bir gravitesi ve 2.42 refraktif
indeksi olan, isometrik sistemde saf kristal karbondan oluşan bir doğal
minerali ifade eder;
İHRACAT, bir Katılımcının coğrafi alanının
herhangi bir bölümünden fiziksel olarak ayrılmayı/götürülmeyi ifade eder;
İHRACAT OTORİTESİ kendi alanından ham
elmas gönderilen bir Katılımcı tarafından tayin edilmiş olan ve Kimberley
Süreci Sertifikası onaylamaya yetkili makam ve kurumları ifade eder;
SERBEST TİCARET BÖLGESİ, her türlü ithalat
vergi ve harçları söz konusu olduğunda, genellikle gümrük alanının dışında
kabul edilen, malların girmiş olduğu, Katılımcının alanının bir bölümünü ifade
eder;
İTHALAT, bir Katılımcının coğrafi alanının
herhangi bir bölümüne fiziksel olarak girişi/getirilişi ifade eder;
İTHALAT OTORİTESİ, kendi alanına ham elmas
ithal edilen bir Katılımcı tarafından tayin edilmiş olan ve tüm ithalat
formalitelerini yürütmeye, özellikle mal beraberindeki Kimberley Süreci
Sertifikalarını doğrulamaya yetkili makam ve kurumları ifade eder;
KİMBERLEY SÜRECİ SERTİFİKASI, ham elmas
sevkiyatının Sertifika Sisteminin gereklerine uygun olduğunu tanımlayan,
belirli bir şekli olan, sahteciliğe karşı dayanıklı bir belgeyi ifade eder;
GÖZLEMCİ, genel toplantılara katılmaya
davet edilmiş, sivil toplumun, elmas sanayinin uluslararası örgütlerin ve
katılımcı olmayan hükümetlerin bir temsilcisini ifade eder (*)
PAKET, beraber paketlenmiş, ayrı ayrı
kabul edilmemiş bir veya daha fazla elması ifade eder;
KARIŞIK MENŞELİ PAKET, iki veya daha fazla
menşe ülkesinden gelen, karışık ham elmasları ihtiva eden bir paketi ifade
eder;
KATILIMCI, Sertifika Sisteminin kendisi
için geçerli olduğu bir devlet veya bir bölgesel ekonomik bütünleşme örgütünü
ifade eder; (**)
BÖLGESEL EKONOMİK BÜTÜNLEŞME ÖRGÜTÜ,
egemen devletlerin oluşturduğu ve Sertifika Sistemi ile düzenlenen konular
bakımından, bu devletlerin yetkilerini kendisine devretmiş olduğu bir örgütü
ifade eder;
HAM ELMAS, üzerinde çalışılmamış veya
sadece kesilmiş, kırılmış veya brüt halde, İlgili Harmonize Mal Tanım ve
Kodlama Sisteminde 7102.10. 7102.21 ve 7102.31 pozisyonlarında yer alan
elmasları ifade eder;
SEVKİYAT, fiziksel olarak ithal veya ihraç
edilen bir veya birden çok paketi ifade eder;
TRANSİT, nakilli veya nakilsiz, depolama
veya nakil şekli değişikliği olsun veya olmasın, Katılımcı veya Katılımcı
olmayan bir tarafın alanından fiziksel olarak gerçekleşen ve topraklarından bu
sevkiyatın yapıldığı Katılımcı veya Katılımcı olmayan tarafın sınırları
ötesinde başlayan ve biten bir tam seferin yalnızca bir bölümü olan geçişi
ifade eder;
BÖLÜM II
Kimberley
Süreci Sertifikası
Her katılımcı aşağıdaki hususları
sağlamalıdır:
(a) İhraç için her ham elmas sevkiyatı ile
beraber bir Kimberley Süreci Sertifikası temini. (bundan sonra Sertifika olarak
adlandırılacaktır);
(b) Sertifika verme prosedürünün Bölüm
IV’te belirtilen Kimberley Süreci asgari standartlarını karşılaması;
(c) Sertifikaların Ek I’de belirtilen
asgari gereklilikleri karşılaması. Bu gereklilikler karşılandıkları sürece,
Katılımcılar isteklerine bağlı olarak, kendi Sertifikaları için ilave
özellikler belirleyebilirler (örneğin biçim, ilave veriler ve güvenlik
unsurları gibi).
(d) Tüm diğer Katılımcılara Başkanlık
kanalıyla, geçerliliğin sağlanması amaçları kapsamında, Ek l’ de belirtilen
Sertifika özellikleri konusunda bildirimde bulunulması.
BÖLÜM III
Ham Elmasın
Uluslararası Ticareti Bakımından Yapılacaklar
Her Katılımcı:
(a) bir Katılımcıya ihraç edilecek ham
elmasın gönderilmesinde, bu türden her sevkiyatın usulüne uygun şekilde geçerli
kılınmış bir Sertifika eşliğinde olmasını talep edecektir;
(b) bir Katılımcıdan ithal edilecek ham
elmasın gönderilmesinde,
-
usulüne uygun olarak geçerli kılınmış bir sertifika talep edecektir;
- teslim alınmanın teyidinin ivedilikle
ilgili İhracat Otoritesine gönderilmesini sağlayacaktır. Teyid, en azından,
sertifika sayısı, paket sayısı, karat olarak ağırlık ve ithalatçı ile
ihracatçıya dair ayrıntıları içermelidir;
- Sertifikanın aslının üç yıldan daha az
olmayan bir süre için hemen ulaşılabilir olmasını talep edecektir;
(c) Katılımcı olmayan bir tarafa hiçbir
suretle ham elmas ihraç edilmemesini ve bu Katılımcı olmayan taraftan ham elmas
ithal edilmemesini sağlayacaktır;
(d) Bir sevkiyatın, topraklarından geçen
Katılımcının tayin edilmiş makamlarınca, giriş yaptığı hali ile aynı şekilde
çıkış yaptığının (örneğin, açılmadan ve değiştirilmeden) temini koşuluyla,
sevkiyatın topraklarından transit geçtiği Katılımcılarca, yukarıdaki (a) ve (b)
paragrafları ile Bölüm II (a)’nın gerekliliklerinin karşılanmasının
gerekmediğini tanıyacaktır.
BÖLÜM IV
İç
Denetimler
Katılımcılarca
Yapılacaklar
Her Katılımcı:
(a) kendi topraklarına ithal edilen veya
kendi topraklarından ihraç edilen ham elmas sevkiyatlarında çatışma bölgesi
elmasların olmasına engel olmak için tasarlanmış bir iç denetim sistemi
kurmalıdır;
(b) İhraç ve İthalat Otoritesi veya
Otoriteleri tayin etmelidir;
(c) ham elmasın ithalat ve ihracatının
dışarıdan müdahale edilemeyecek kaplar içinde yapılmasını sağlamalıdır;
(d) istendiği şekilde, Sertifika
Sisteminin uygulanması ve yaptırımı ile ihlaller için caydırıcı ve orantılı
cezaların öngörülmesi için uygun yasa ve düzenlemelerin değiştirilmesi veya
yenilerinin kabulünü sağlamalıdır;
(e) ilgili resmi üretim, ithalat ve
ihracat verilerini toplamalı ve saklamalı, ve bu verileri, Bölüm V hükümlerine
uygun olarak, biraraya getirmeli ve değiştirmelidir;
(f) bir iç denetimler sistemi kurarken,
uygun olması halinde, Ek II’de belirtilmiş olan, iç denetimlere yönelik ilave
seçenek ve tavsiyeleri dikkate almalıdır.
Sektörün
Kendi Kendini Düzenleme İlkeleri
Katılımcılar, bu Sertifikanın girişinde
atıfta bulunulduğu şekilde, sektörün kendi kendini düzenlemesine yönelik olarak
oluşturacağı gönüllü bir sistemin, münferit şirketlerin bağımsız denetçilerinin
kontrolüne dayanacak ve ham elmasların ticaretinin ilgili hükümet makamlarınca
tam izlenebilirliğinin kolaylaştırılmasına yardımcı olacak, sektörün tespit
edeceği sektör içi cezalarla desteklenecek bir garantiler sistemi sağlayacağını
kabul ederler.
BÖLÜM V
İşbirliği
ve Şeffaflık
Katılımcılar
(a) bu Sertifika Sisteminin hükümlerinin
uygulanmasından sorumlu olarak tayin edilmiş makam ve kurumlarını tanımlayan
bilgileri, Başkanlık kanalıyla birbirlerine sağlamalıdır. Her Katılımcı,
istendiği şekilde, ilgili yasa, düzenleme, kural, prosedür, uygulama ve
güncelleştirmeler konusundaki bilgileri tercihen elektronik formatta Başkanlık
kanalıyla diğerlerine sağlamalıdır. Bu, bu bilgilerin esas içeriğinin,
İngilizce bir özetini içermelidir;
(b) Ek III’te belirtilen ilkelere uygun
istatistiksel veriyi toplamalı ve Başkanlık kanalıyla diğer Katılımcıların
kullanımına sunmalıdır;
(c) mevcut koşullarda en iyi uygulamayı
sağlamak için, kendi kendisinin değerlendirmesini de içerecek şekilde,
deneyimler ve diğer ilgili bilgilerin düzenli olarak değişimini sağlamalıdır;
(d) diğer Katılımcıların, kendi
topraklarında Sertifika Sisteminin işleyişini geliştirmek için yapacakları
yardım taleplerini hayırhahlıkla değerlendirmelidir;
(e) diğer bir Katılımcının yasa,
düzenleme, kural, prosedür veya uygulamalarının, o Katılımcının İhracatında
çatışma bölgesi elması olmadığını garantileyemediği görüşündeyse, Başkanlık
kanalıyla o katılımcıya bilgi vermelidir;
(f) istenmeden ortaya çıkan durumlardan
kaynaklanan ve Sertifikaların düzenlenmesi ve kabulü için öngörülen asgari
standartlara uyulmamasına yol açabilecek sorunların çözümü için girişimde
bulunulması ile karşılaşılan sorunlar ve çözümlerinin özü konusunda diğer
Katılımcılara bilgi verilmesi için diğer katılımcılarla işbirliği yapmalıdır;
(g) ilgili makamları kanalıyla,
Katılımcıların kolluk ve gümrük kurumları arasında daha yakın işbirliğini
teşvik etmelidir.
BÖLÜM VI
İdari
Konular
TOPLANTILAR
1. Katılımcı ve Gözlemciler, yıllık olarak
Genel toplantıda ve Katılımcıların gerekli görmesi halinde diğer vesilelerle,
Sertifika Sisteminin etkinliğini tartışmak için toplanacaklardır.
2. Katılımcılar, ilk Genel toplantıda, bu
toplantılar için Prosedür Kurallarını kabul etmelidirler.
3. Bir Katılımcı veya bir uluslararası
örgütün bir toplantıya ev sahipliği yapmayı teklif etmesi ve bu teklifin kabul
edilmesi durumu dışında, toplantılar başkanlığı üstlenen ülkede yapılır. Ev
sahibi ülke, toplantılara katılanlar için giriş formalitelerini
kolaylaştırmalıdır.
4. Her Genel toplantının sonunda, bir
sonraki yıllık Genel toplantının bitimine kadar yapılabilecek tüm Genel, ad hoc çalışma grubu ve diğer alt organ
toplantılarına başkanlık etmek üzere bir Başkanlık seçilecektir.
5. Katılımcılar oydaşma ile karar
alacaktır. Oydaşmanın mümkün olmaması halinde, Başkanlık danışmalarda
bulunacaktır.
İDARİ DESTEK
6. Sertifika Sisteminin etkin yönetimi
için, idari destek gerekli olacaktır. BM Genel Kurulunun kabul etmesini takiben,
bu desteğin ayrıntı ve işlevleri, ilk Genel toplantıda tartışılmalıdır.
7. İdari destek aşağıdaki işlevleri
kapsayabilir:
(a) bu Belgede yer alan konularla ilgili
olarak Katılımcılar arasında iletişim, bilgi değişimi ve danışma kanalı olarak
hizmet vermek;
(b) Bölüm V uyarınca bildirilmiş olan
yasa, düzenleme, prosedür, uygulama ve istatistik derlenmesi ve tüm
Katılımcıların kullanımına sunulması;
(c) Genel ve çalışma grubu toplantıları
için belgeleri hazırlamak ve bunlara idari destek sağlamak;
(d) Genel toplantılar veya Genel
toplantılar tarafından yetkilendirilmiş herhangi bir çalışma grubunun vereceği
ilave sorumlulukları yerine getirmek.
KATILIM
8. Sertifika Sistemine katılım, Sistemin
gerekliliklerini yerine getirmeye istekli
ve yeterli tüm Başvuru Sahiplerine,
küresel olarak ve ayrım gözetmeyecek bir şekilde açıktır.
9. Sertifika Sistemine katılmak isteyen
herhangi bir başvuru sahibi Başkanlığı diplomatik kanaldan bilgilendirmek
suretiyle ilgisini ortaya koymalıdır. Bu bildirim, Bölüm V’in (a) paragrafında
belirtilen bilgileri içermeli ve tüm Katılımcılara bir ay içinde
dağıtılmalıdır.
10. Katılımcılar, sivil toplum, elmas
sanayi, katılımcı olmayan hükümetler ve uluslararası örgütlerin temsilcilerini,
Genel toplantılara Gözlemci sıfatıyla davet etmek istemektedir.
KATILIMCI ÖNLEMLERİ
11. Katılımcılar, kendi hükümranlık
alanlarında, Sertifika Sisteminin gerekliliklerinin nasıl uygulandığını ortaya
koyan, Bölüm V’in (a) paragrafında belirtildiği şekildeki bilgileri, Kimberley
Süreci yıllık Genel toplantıları öncesinde hazırlayacak ve diğer katılımcılara
sunacaktır.
12. Yıllık Genel toplantıların gündemi,
Bölüm V’in (a) paragrafında belirtildiği şekildeki bilgilerin gözden
geçirildiği bir gündem maddesi içerecek ve Katılımcılar, Genel toplantıdaki
istekler doğrultusunda kendi sistemlerinin ilave ayrıntılarını sunacaklardır.
13. İlave aydınlatıcı açıklama gerektiği
takdirde, Genel toplantıların Katılımcıları, Başkanlığın tavsiyesi üzerine,
alınacak ilave doğrulama önlemlerini belirleyip, kararlaştırabilirler. Bu tür
önlemler uygulanabilir ulusal ve uluslararası yasalara uygun olarak
uygulanacaklardır. Bunlar aşağıdaki ve bunların dışındaki önlemleri
kapsayabilir:
(a) Katılımcılardan ilave bilgi ve
açıklama istemek;
(b) Sertifika Sisteminin önemli
ihlallerinin inandırıcı belirtilerinin olduğu hallerde diğer Katılımcı ve
temsilcilerinin misyonlarının bulgularını gözden geçirmek.
14. İnceleme misyonları, ilgili
Katılımcıların onayı ile analitik, uzmanca ve tarafsızca yürütülmelidir. Bu
inceleme misyonlarının boyutu, oluşumu, görev çerçevesi ve süreleri koşullara
bağlı olmalı ve ilgili Katılımcının onayı ve tüm Katılımcılara danışılması
suretiyle, başkanlık tarafından belirlenmelidir.
15. Uyum denetim önlemlerinin sonucu ile
ilgili bir rapor, inceleme misyonunun tamamlanmasından sonra üç hafta içinde,
Başkanlık ve ilgili Katılımcıya iletilecektir. Raporla birlikte Katılımcının
olabilecek yorumları, ilgili Katılımcıya raporun verilmesinden sonra üç hafta
içinde Sertifika Sisteminin resmi “web” sayfasının sınırlı ulaşımlı bölümünde
yer alacaktır. Katılımcı ve Gözlemciler, uyum konusundaki herhangi bir konu ve
tartışmanın mutlak gizliliğini sağlamak için her türlü gayreti göstermelidir.
UYUM VE ANLAŞMAZLIKLARIN ÖNLENMESİ
16. Bir Katılımcının uyumuna ilişkin bir
konu veya Sertifika Sisteminin uygulaması ile ilgili diğer bir konunun ortaya
çıkması halinde, ilgili herhangi bir Katılımcı, Başkanlığı bilgilendirebilir ve
o da gecikmeksizin tüm Katılımcıları belirtilen kaygı konusunda bilgilendirecek
ve bu konuda ne yapılması gerektiğine ilişkin diyaloga girecektir. Katılımcı ve
Gözlemciler, uyum konusundaki herhangi bir konu ve tartışmanın mutlak
gizliliğini sağlamak için her türlü gayreti göstermelidir.
DÜZELTMELER
17. Bu Belge katılımcıların oydaşması ile
değiştirilebilir.
18. Değişiklikler herhangi bir Katılımcı
tarafından önerilebilir. Bu tür öneriler, aksi kabul edilmediği takdirde, bir
sonraki genel toplantıdan en az doksan gün önce, yazılı olarak Başkanlığa
gönderilmelidir.
19. Başkanlık herhangi bir değişiklik
önerisini tüm Katılımcı ve Gözlemcilere ivedilikle iletilecek ve bir sonraki
yıllık Genel toplantının gündemine dahil edecektir.
GÖZDEN GEÇİRME MEKANİZMASI
20. Katılımcılara sistemin içerdiği tüm
unsurların tam bir analizini yapma imkanı vermek için, Katılımcılar, Sertifika
Sisteminin düzenli gözden geçirmelere tabi olmasını amaçlamaktadır. Gözden
geçirmenin Katılımcıların uluslararası örgütlerin, özellikle Birleşmiş
Milletlerin, çatışma bölgesi elmaslarının şu an için devam eden tehdidine
ilişkin kaygılarını göz önüne alarak, böyle bir sistem için devam eden ihtiyacı
dikkate almalıdır. Bu şekildeki ilk gözden geçirme, Sertifika Sisteminin etkin
başlangıç tarihinden sonra üç yıl içinde yapılacaktır. Gözden geçirme
toplantısı normal olarak, aksi kabul edilmediği takdirde, yıllık Genel toplantı
ile aynı zamanda olmalıdır.
SİSTEMİN UYGULAMASININ BAŞLANGICI
21. Sertifika Sistemi, 5 Kasım 2002
tarihinde Interlaken’de yapılan Ham Elmaslar Kimberley Süreci Sertifika Sistemi
Bakanlar Toplantısında oluşturulacaktır.
EK I
Sertifikalar
A.
Sertifikalar için asgari gereklilikler
Bir Sertifika aşağıdaki asgari
gereklilikleri sağlamalıdır:
- Her Sertifika “Kimberley Süreci
Sertifikası” başlığını ve şu açıklamayı taşımalıdır: “Bu sevkiyatın ihtiva ettiği
ham elmaslar, ham elmaslar için Kimberley Süreci Sertifika Sistemi hükümlerine
uygun olarak hazırlanmıştır.”
- Karışmamış (örneğin aynı) menşeli
paketlerdeki sevkiyatlar için menşe ülkesi
- Bir İngilizce çeviri dahil edildiği takdirde, sertifikalar
herhangi bir dilde düzenlenebilir
- ISO 3166-1’ e uygun Alpha 2 ülke kodu ile tek
numaralandırma
- Tahrifat ve sahteciliğe dayanıklı
- Düzenleme tarihi
- Geçerlilik tarihi
- Düzenleyen makam
- İhracatçı ve ithalatçının kimliği
- Karat ağırlık/kütle
- ABD Doları değeri
- Sevkiyattaki paketlerin sayısı
- İlgili Harmonize Ürün Tanım ve Kodlama
Sistemi
- İhracat Otoritesi tarafından
Sertifikanın onayı
B. İsteğe
Bağlı Sertifika Unsurları
- Bir Sertifikanın özellikleri (örneğin
şekil bakımından, ilave veri ve güvenlik unsurları)
- Gönderilen ham elmasların kalite
özellikleri
- Tavsiye edilen ithalat teyidi bölümü
aşağıdaki unsurları taşımalıdır:
Varış ülkesi
İthalatçının kimliği
Karat ağırlık ve ABD Doları değeri
İlgili Harmonize Ürün Tanım ve Kodlama Sistemi İthalat
Otoritesinin teslim alış tarihi
İthalat Otoritesinin Onayı
C. İsteğe Bağlı
Prosedürler
Ham elmaslar şeffaf güvenlik çantalarında gönderilebilirler.
Tek Sertifika numarası kapta tekrar
belirtilebilir.
EK II
Bölüm IV, (f) paragrafında belirtilen
tavsiyeler
Genel
Tavsiyeler
1. Katılımcılar Sertifika Sürecinin
uygulanması ile ilgilenecek resmi bir koordinatör veya koordinatörler
görevlendirebilirler.
2. Katılımcılar, Kimberley Süreci
Sertifikalarının içeriklerine dayanan, Ek III’te tanımlanan istatistiklerin
toplanması ve yayınlanmasını tamamlanması ve/veya güçlendirilmesinde
yararlanmayı değerlendirebilirler.
3. Katılımcıların, bir bilgisayar
veritabanı üzerinde Bölüm V ile istenen bilgi ve verileri korumaları teşvik
edilir.
4. Katılımcıların Sertifika Sistemini
desteklemek için elektronik mesajlar gönderme
ve almaları teşvik edilir.
5. Elmas üreten ve topraklarında elmas
çıkardığından şüphelenilen isyancı gruplar olan Katılımcıların, isyancı elmas
çıkarma faaliyeti alanlarını tanımlamaları ve bu bilgiyi diğer tüm Taraflara
sağlamaları teşvik edilir. Bu bilgi düzenli olarak güncelleştirilmelidir.
6. Katılımcıların, Sertifika Sistemi
amaçları ile ilgili faaliyetleri nedeniyle hüküm giyen şahıs ve şirketlerin
isimlerini, Başkanlık kanalıyla diğer tüm Katılımcılara bildirmeleri teşvik
edilir.
7. Katılımcıların, tüm nakit karşılığı ham
elmas satın alımlarının, doğrulanabilir belgelerle desteklenen resmi bankacılık
kanalları ile yapılmasını sağlamaları teşvik edilir.
8. Elmas üreten Katılımcılar elmas
üretimlerini aşağıdaki başlıklar altında analiz etmelidir:
- Üretilen elmasların özellikleri
- Fiili üretim
Elmas
Madenleri Üzerinde Denetim İçin Tavsiyeler
9. Katılımcıların, tüm elmas madenlerinin
ruhsatlı olmasını sağlaması ve sadece bu şekilde ruhsatlı madenlerinin elmas
çıkarmasına izin vermesi teşvik edilir.
10. Katılımcıların, arama ve maden
şirketlerinin, çatışma bölgesi elmaslarının yasal üretime karışmamasını
sağlamak için etkin güvenlik standartları sağlamalarını temin etmeleri teşvik
edilir.
Küçük
Ölçekli Elmas Çıkaran Katılımcılar İçin Tavsiyeler
11. Tüm kuyumcu ve düzensiz elmas
çıkaranlar ruhsatlandırılmalı ve sadece bu şekilde ruhsatlandırılmış kişilerin
elmas çıkarmasına izin vermelidir.
12. Ruhsat kayıtları, şu asgari bilgileri
içermelidir: isim, adres, uyrukluk ve/veya ikamet durumu ve izin verilen elmas
çıkarma faaliyeti alanı.
Ham Elmas
Satın Alan, Satan ve İhraç Edenler İçin Tavsiyeler
13. Tüm elmas alıcı, satıcı, ihracatçı,
komisyoncuları ve ham elmas taşımacılığı yapan taşıma şirketleri, her bir
Katılımcının ilgili makamlarınca kaydedilmeli ve ruhsatlandırılmalıdırlar.
14. Ruhsat kayıtları şu asgari bilgileri
içermelidir: isim, adres ve uyrukluk ve/veya ikamet durumu.
15. Tüm ham elmas alıcı, satıcı, ve
ihracatçılarının, günlük olarak, alan veya satan müşterilerinin isimlerini,
ruhsat numaralarını ve satılan, ihraç edilen ve satın alınan elmasların miktar
ve değerini listeleyen alım, satış ve ihracat kayıtlarını, beş yıllık bir süre
ile muhafaza etmesi yasa ile talep edilmelidir.
16. Yukarıdaki paragraf 14’teki bilgiler,
münferit ham elmas alıcı ve satıcılarının faaliyetleri ile ilgili ayrıntılı
bilgilerin sunulmasını kolaylaştırmak için bir bilgisayar veri tabanına
girilmelidirler.
İhracat
Süreçleri İçin Tavsiyeler
17. Bir ihracatçı, bir ham elmas
sevkiyatını ilgili İhracat Otoritesine sunmalıdır.
18. İhracat Otoritesinin, Sertifikayı
Onaylamadan önce, İhracatçının, ihraç edilen ham elmasların çatışma bölgesi
elması olmadığına dair bir bildirim sağlamasını istemeleri teşvik edilir.
19. Ham elmaslar Sertifika veya usulüne
uygun onaylı bir örneği ile birlikte korunmalı bir kapta mühürlenerek
kapatılmalıdır. Daha sonra İhracat Otoritesi, ilgili İthalat Otoritesine, karat
ağırlık, değer, menşe veya geliş ülkesi, ithalatçı veya Sertifikanın seri
numarasına ilişkin bilgiyi içeren ayrıntılı bir e-posta mesajı göndermelidir.
20. İhracat Otoritesi, tüm ham elmas
sevkiyat ayrıntılarını bir bilgisayar veri tabanına kaydetmelidir.
İthalat
Süreçleri İçin Tavsiyeler
21. İthalat Otoritesi, ham elmas
sevkiyatının gelmesinden önce veya
gelmesi sırasında bir e-posta mesajı almalıdır. Mesaj, karat ağırlık,
değer, menşe veya geliş ülkesi, ihracatçı veya Sertifikanın seri numarası gibi
ayrıntıları içermelidir.
22. İthalat Otoritesi, kabın mühürlerinin
açılmadığını ve ihracatın Sertifika Sistemine uygun olarak yapıldığını
denetlemek için ham elmas sevkiyatını kontrol etmelidir.
23. İthalat Otoritesi, Sertifikada beyan
edilen ayrıntıları denetlemek için sevkiyatının içeriğini açmalı ve kontrol
etmelidir.
24. Yapılabildiği ve istenildiği takdirde,
İthalat Otoritesi, iade nüshasını veya ithalat teyid kuponunu ilgili İhracat
Otoritesine göndermelidir.
25. İthalat Otoritesi, tüm ham elmas
sevkiyat ayrıntılarını bir bilgisayar veri tabanına kaydetmelidir.
Serbest
Ticaret Bölgelerinden veya Serbest Ticaret Bölgelerine Gönderiler Konusunda
Tavsiyeler
26. Serbest ticaret bölgelerinden veya
serbest ticaret bölgelerine ham elmas gönderileri yetkilendirilmiş makamlarca
işlemden geçirilmelidir.
EK III
İstatistikler
Ham elmas üretimi ve uluslararası
ticaretine dair güvenilir ve karşılaştırılabilir verilerin Sertifika Sisteminin
etkin uygulaması ve özellikle yasal ticarete dahil olan çatışma bölgesi
elmaslarının yasal ticarete dahil olduğunu gösteren düzensizlik ve normal dışı
durumların belirlenmesi için gerekli bir araç olduğu hususunu tanıyarak,
Katılımcılar ticari açıdan hassas bilgilerin korunması ihtiyacını da dikkate
alarak aşağıdaki ilkeleri şiddetle destekler:
(a) iki aylık referans süresi içinde ve
standart bir formatta, ham elmas ihracatı ve ithalatı, ayrıca ihracat için
onaylanan belgelerin ve Sertifika ile ithal edilen gönderilerin sayısına dair
çeyrek yıllık toplam istatistikleri tutmak ve yayınlamak;
(b) menşe veya geliş yerinden hangisi
mümkünse ona göre; karat ağırlık ve değere göre; ve ilgili Harmonize Ürün Tanım
ve Kodlama Sistemi (HS) 7102.10; 7102.21; 7102.31 sınıflandırmaları altında
ihracat ve ithalat istatistiklerini tutmak ve yayınlamak;
(c) iki aylık referans süresi içinde, yarı
yıllık olarak, karat ağırlık ve değer olarak ham elmas üretimi istatistiklerini
tutmak ve yayınlamak. Bir Katılımcının bu istatistikleri yayınlamasının mümkün
olmaması halinde, ivedilikle Başkanlığa bildirim yapılacaktır.
(d) ilk aşamada, mevcut ulusal prosedür ve
metodolojilere dayanarak, bu istatistikleri tutmak ve yayınlamak;
(e) (1) ihracat ve ithalat bakımından
çeyrek yıllık dönemlerle, ve (2) üretim bakımından yarı yıllık dönemlerle
derlemek ve yayınlamak için, bu istatistikleri hükümetlerarası kuruluş veya
Katılımcılarca tanımlanmış diğer uygun bir mekanizmanın kullanımına sunmak. Bu
istatistikler, Katılımcılarca belirlenebilecek referans ilkelerine uygun
olarak, tek tek veya müşterek olarak ilgili taraflar veya Katılımcıların
analizi için kullanıma sunulmalıdır.
(f) ilgili konuları ele almak ve Sertifika
Sisteminin etkin uygulanmasını desteklemek amacıyla, yıllık genel
toplantılarında ham elmas uluslararası ticareti ve üretimi ile ilgili
istatistiksel bilgiyi değerlendirmek.