TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE LETONYA
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
ARASINDA GÜMRÜK KONULARINDA İŞBİRLİĞİ VE
KARŞILIKLI
YARDIM
ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA DAİR KANUN
|
Kanun No. 5132 |
|
Kabul Tarihi : 14.4.2004 |
MADDE 1. - 5 Mayıs
2003 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gümrük Konularında
İşbirliği ve Karşılıklı Yardım Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
İLE
LETONYA
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
ARASINDA
GÜMRÜK
KONULARINDA İŞBİRLİĞİ VE KARŞILIKLI YARDIM
ANLAŞMASI
Anlaşma'da "Taraflar" olarak adlandırılan
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti
Hükümeti;
Gümrük mevzuatına karşı işlenen suçların, Devletlerinin
ekonomik, ticarî, malî, sosyal ve kültürel çıkarlarına zarar verdiğini dikkate
alarak;
Yasaklama, kısıtlama ve kontrol hükümlerinin
uygulanmasının yanı sıra, eşyanın ithalatında veya ihracatında Gümrük vergi,
resim ve diğer harçlarının doğru ve tam olarak tahakkuk ve tahsilinin
sağlanmasının önemini dikkate alarak;
Gümrük mevzuatına karşı işlenen suçların önlenmesi, ve
ithalat ve ihracat vergi, resim ve diğer harçlarının doğru ve tam olarak
tahsilatının sağlanması çabalarının, Tarafların Gümrük İdarelerinin işbirliği
ile daha etkili hale getirileceğini dikkate alarak;
Uyuşturucu ve psikotrop
maddelerin yasadışı ticaretinin çapını ve artma eğilimini göz önüne alarak ve
bunun kamu sağlığı ve toplum için bir tehlike teşkil ettiğini dikkate alarak;
İki taraflı karşılıklı yardımı teşvik eden uluslararası
sözleşmeleri ve özellikle de Gümrük İşbirliği Konseyi'nin 5 Aralık 1953 tarihli
Tavsiyelerini dikkate alarak;
Ayrıca, Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi'nin (New
York, 30 Mart 1961) ve Birleşmiş Milletler Örgütü himayesinde hazırlanan Psikotrop Maddeler Sözleşmesi'nin (Viyana, 21 Şubat 1971)
hükümlerinin yanı sıra Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Psikotrop
Maddelerin Yasadışı Ticareti ile Mücadele Sözleşmesi'ni (Viyana, 19 Aralık
1988) de dikkate alarak;
Aşağıdaki konularda mutabakata varmışlardır:
TANIMLAR
MADDE l
Bu Anlaşmada geçen:
a) "Gümrük Mevzuatı" deyimi,
i) gümrük vergi,
resim ve diğer harçlarının tahsili, teminat altına alınması veya geri ödenmesi,
ii) Gümrük İdarelerince uygulanan yasaklama, kısıtlama ve
kontrol önlemleri dahil olmak üzere, eşyanın ithalat, ihracat ve transiti veya
diğer gümrük işlemlerine ilişkin tüm yasal ve idarî hükümler;
b) "Gümrük vergileri ve resimleri" deyimi,
eşyanın ithalatında veya ihracatında, veya ithalatıyla veya ihracatıyla ilgili
olarak tahsil edilen ancak verilen hizmetlerin yaklaşık maliyet tutan ile
sınırlı olan ücret ve harçların dahil edilmediği Gümrük vergileri ve diğer tüm
vergiler, resimler, ücretler veya diğer harçlar;
c) "Gümrük Suçu" deyimi, Gümrük mevzuatının
ihlali veya ihlal teşebbüsü;
d) "Uyuşturucu Maddeler" deyimi, 1961
tarihli Uyuşturucu Maddeler Tek
Sözleşmesi'nin I ve II. Listelerinde sıralanan doğal veya sentetik menşeli
maddeler;
e) "Psikotrop
Maddeler" deyimi, 1971 tarihli LTN Psikotrop
Maddeler Sözleşmesi'nin I, II, III ve IV. Listelerinde sıralanan doğal veya
sentetik esaslı maddeler;
f) "Precursor"
deyimi, 1988 tarihli BM Uyuşturucu ve Psikotrop
Maddelerin Yasadışı Ticareti ile Mücadele Sözleşmesi'nin I. ve II. Listelerinde
sıralanan, uyuşturucu ve psikotrop maddelerin
üretiminde kullanılan kontrollü kimyasal maddeler;
g) "Gümrük İdaresi" deyimi, Türkiye
Cumhuriyeti'nde Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı, Letonya
Cumhuriyetinde ise Devlet Gelir Servisi Ulusal Gümrük Kurulu;
h) "Talepte bulunan İdare" deyimi, bu Anlaşma
kapsamında bir yardım talebinde bulunan Gümrük İdaresi;
i) "Talepte bulunulan İdare" deyimi, bu
Anlaşma kapsamında bir yardım talebi alan Gümrük İdaresi;
j) "Bilgi" deyimi, diğerlerinin yanı sıra,
bilgisayar ortamında olsun veya olmasın, raporlar, kayıtlar, belge ve vesikalar
ile bunların onaylı kopyaları veya diğer iletiler;
k) "Kontrollü Teslimat" deyimi, suç
işlenmesine iştirak eden kişileri teşhis etmek amacıyla, yasadışı ticarete konu
olduğu bilinen veya bundan şüphe edilen eşyaların, Tarafların yetkili
makamlarının kontrolü altında her iki tarafın topraklarına geçişine
izin verme tekniği;
l) "Kişi" deyimi gerçek veya tüzel bir kişi;
anlamına gelir.
ANLAŞMANIN
KAPSAMI
MADDE 2
1. İşbu Anlaşma kapsamında Taraflardan herhangi biri
tarafından sağlanan tüm yardımlar, iç mevzuatlarına uygun olarak ve Gümrük
İdarelerinin yetkileri ve mevcut kaynakları dahilinde olur.
2. İşbu Anlaşmada yer alan hükümler uyarınca Tarafların
Gümrük İdareleri, Gümrük suçlarının önlenmesinde, soruşturulmasında ve bu
suçlarla mücadelede birbirleriyle işbirliğinde bulunup birbirlerine yardım
ederler.
3. Bu anlaşma, gümrük vergi, resim ve diğer harçlarının
tahsilatını öngörmez.
YARDIMIN
KAPSAMI
MADDE 3
1. Taraflardan birinin Gümrük İdaresi'nin talebi
üzerine, diğer Tarafın Gümrük İdaresi,
aşağıdaki hususlar da dahil olmak üzere Gümrük mevzuatının
uygulanmasında yardımcı olabilecek eldeki tüm bilgileri iletir:
a) gümrük vergi ve resimlerinin düzenli bir şekilde
tahakkukunu sağlamak;
b) eşyanın gümrük kıymetinin doğru bir şekilde
tahakkuku;
c) eşyanın tarife sınıflandırmasının ve kıymetinin
tespiti.
2. Bu Anlaşma'da öngörülen yardım, diğer hususların
yanında, aşağıdaki konulara ilişkin bilgileri kapsamaktadır:
a) Suçların önlenmesinde yararlı olabilecek uygulama
faaliyetleri ve özellikle de suçlarla mücadelede kullanılan özel araçlar ;
b) Suç işlemede kullanılan yeni yöntemler;
c) Yeni uygulama yardımlarının ve tekniklerinin başarılı
bir şekilde uygulanmasından kaynaklanan gözlem ve bulgular; ve
d) Yolcu ve yük işlemlerine ilişkin teknikler ve
geliştirilmiş yöntemler.
BİLGİ VE
BELGELERİN KARŞILIKLI DEĞİŞİMİ
MADDE 4
1. Her iki Taraf da, talep üzerine veya kendi
inisiyatifiyle, gümrük mevzuatının düzgün bir şekilde uygulanmasının
sağlanmasında ve gümrük suçlarının önlenmesinde, soruşturulmasında ve bu
suçlarla mücadelede faydalı olabilecek eldeki tüm bilgi ve istihbaratları
diğerine iletir.
2. Bir Tarafın Gümrük İdaresinin talebi üzerine, diğer
Tarafın Gümrük İdaresi, gümrük ve sevkıyat belgelerinin kopyalarını, talep
edildiğinde onaylı kopyalarının, ve talepte bulunan Tarafta yürürlükte bulunan
Gümrük mevzuatına karşı suç teşkil eden veya teşkil edebilecek olan, uygulanan
veya planlanan eylemlerle ilgili bilgi verir.
3. Bir Tarafın Gümrük İdaresinin talebi üzerine, diğer
Tarafın Gümrük İdaresi, talepte bulunan Tarafın Gümrük İdaresine yapılan beyanı
desteklemek amacıyla ibraz edilen resmî belgelerin gerçekliğiyle ilgili
bilgileri sağlar.
MADDE 5
1. Taraflardan birinin Gümrük idaresinin talebi
üzerine, diğer Tarafın Gümrük İdaresi, aşağıdaki hususlara ilişkin bilgi
sağlar:
a) Talepte bulunan Tarafın topraklarına ithal edilen
eşyanın diğer Tarafın topraklarından yasalara uygun olarak ihraç edilip
edilmediği;
b) Talepte bulunan Tarafın topraklarından ihraç edilen
eşyanın diğer Tarafın topraklarına yasalara uygun olarak ithal edilip
edilmediği.
2. Bu bilgiler, eşyaya uygulanan gümrükleme rejimini de
kapsar.
MADDE 6
1. Talepte bulunulan Tarafın Gümrük İdaresi, talep
edilen bilgiye sahip değilse, kendi topraklarında yürürlükte olan mevzuat
çerçevesinde ve kendi hesabına hareket ediyormuş gibi, bu bilgiyi elde etmek
için girişimlerde bulunur.
2. Talepte bulunan Tarafın Gümrük İdaresi, talepte
bulunulan Tarafça benzer bir talep yapılmış olsa kendisi bunu yerine
getiremeyecek ise, talebinde bu hususa dikkat çeker. Bu durumda, böyle bir
talebin karşılanması talepte bulunulan Tarafın Gümrük İdaresinin takdirindedir.
MADDE 7
1. Belgelerin asılları, ancak belgelerin onaylı ya da tasdikli nüshaları yeterli olmadığında talep edilir.
Belgelerin asılları, en kısa zaman içinde iade edilir.
2. Talep edilen bilgiler, Talepte bulunan Tarafın
özellikle belgelerin asıllarını ya da kopyalarını
talep etmemesi halinde, bilgisayar ortamında iletilebilir. Bilgisayar
bazlı bilgiler temin edildiğinde, bu
bilgiler, bunların yorumlanması ve kullanılması için gerekli açıklamaları da
kapsar.
YARDIMA
İLİŞKİN ÖZEL DURUMLAR
MADDE 8
Her iki Gümrük İdaresi de, kendi inisiyatifiyle veya
talep üzerine, kendi mevzuatı dahilinde ve idarî faaliyetlerine uygun olarak,
aşağıdakiler üzerinde özel gözetim sağlarlar:
a) Talepte bulunan Tarafın gümrük mevzuatını ara sıra
veya alışkanlık olarak ihlal ettiğinden şüphelenilen kişilerin hareketleri,
özellikle de topraklarına girişi ve toraklarından çıkışı;
b) Talepte bulunan idare tarafından, o Tarafta önemli
yasadışı ticarete sebebiyet verdiği bildirilen eşyaların şüpheli hareketleri;
c) Talepte bulunan Tarafta önemli yasadışı ticarete
ilişkin gümrük suçlarının işlenmesinde kullanılabilecek eşyaların
depolanmasında kullanılan yerler;
d) Gümrük suçu işlemede kullanıldığı bilinen veya
kullanıldığından şüphelenilen taşıma araçları.
Bu gözetimin sonuçları diğer Gümrük İdaresine iletilir.
HASSAS
EŞYANIN YASADIŞI TİCARETİNE İLİŞKİN BİLGİLER
MADDE 9
1. Gümrük İdareleri, kendi inisiyatifleriyle veya talep
üzerine, bir Âkit Tarafın gümrük mevzuatına karşı suç teşkil eden veya
edebilecek olan, tasarlanan veya gerçekleştirilen, aşağıda belirtilenlerle
ilgili her türlü eylem hakkında birbirlerine bilgi sağlarlar:
a) Silah, füze, patlayıcı ve nükleer maddelerin
yasadışı ticareti;
b) Önemli tarihî, kültürel veya arkeolojik değer
taşıyan sanat eserlerinin yasadışı ticareti;
c) Uyuşturucu ve psikotrop
maddeler, "precursor"lar ve zehirli
maddelerin yanı sıra, çevre ve kamu sağlığı için tehlikeli maddelerin yasadışı
ticareti;
2. Bu Madde kapsamında alınan bilgiler, talep eden
Tarafın ilgili hükümet birimlerine iletilebilir. Ancak, bu bilgiler, üçüncü
ülkelere iletilmez.
TALEPLERİN
İLETİLMESİ
MADDE 10
1. Anlaşmada öngörülen işbirliği ve karşılıklı yardım
alışverişi, doğrudan Gümrük İdareleri arasında sağlanır. Gümrük İdareleri, bu
amaca hizmet edecek belgeler üzerinde karşılıklı mutabakata varırlar.
2. Bu Anlaşma kapsamındaki talepler yazılı olarak ve
gerekli görülen belgelerle birlikte yapılır. İstisnai durumlarda, sözlü
talepler de yapılabilir, ancak hemen yazılı olarak teyit edilir.
3. Bu Maddenin 1. Fıkrası kapsamında yapılan talepler
aşağıdaki ayrıntıları içerir:
a) Talepte bulunan Gümrük İdaresinin adı;
b) Varsa Talep edilen tedbir;
c) Talebin konusu ve nedeni;
d) Talebin konusu ile ilgili kanunlar ve diğer yasal
düzenlemeler;
e) Soruşturmaya dahil olan gerçek ve tüzel kişilerle
ilgili bilgi;
f) Talebin konusuna ve amacına ilişkin bilgilerin
özeti.
4. Talepler, Talepte bulunulan Tarafın resmî dilinde,
İngilizce veya Fransızca dillerinde yapılır.
5. Bu Anlaşma'nın uygulanması için, Tarafların Gümrük
İdareleri, haberleşmelerden sorumlu görevlileri tayin eder ve bu görevlilerin
ad, unvan, e-posta adresi, telefon ve faks numaralarını içeren listeleri
birbirlerine verirler. Gümrük İdareleri, teftiş birimlerinin birbirleri ile
doğrudan irtibat halinde olmalarını da sağlayabilirler.
GÜMRÜK
SORUŞTURMALARI
MADDE 11
1. Taraflardan birinin Gümrük İdaresi talep ederse,
diğer Tarafın Gümrük İdaresi, Talepte bulunan Tarafın topraklarında yürürlükte
bulunan Gümrük mevzuatını ihlal eden veya edebilecek olan işlemlerle ilgili
soruşturma başlatır. Bu soruşturmanın sonuçlarını da Talepte bulunan Tarafa
bildirir.
2. Bu soruşturmalar, Talepte bulunan Taraf Devletin
topraklarında yürürlükte bulunan mevzuat çerçevesinde yürütülür. Talepte
bulunulan Gümrük İdaresi, kendi hesabına çalışıyormuş gibi hareket eder.
3. Talepte bulunulan idare, talep edilen bilgiye sahip
değilse, ulusal yasal ve idarî hükümleri çerçevesinde, ya
a) bu bilgiyi elde etmek için inceleme başlatır yada;
b) talebi hemen ilgili kuruma iletir, ya da;
c) ilgili makamın hangisi olduğunu bildirir.
4. Özel durumlarda, Taraflardan birinin Gümrük
İdaresinin yetkilileri, diğer Tarafın Gümrük İdaresinin rızasıyla, talepte
bulunan Tarafın Gümrük mevzuatına karşı işlenen suçların teftişi sırasında
diğer Taraf topraklarında hazır bulunabilir.
5. Talepte bulunan Tarafın Gümrük İdaresinin bir
görevlisi, Paragraf (3) uyarınca, Talepte bulunulan Tarafın topraklarında ancak
danışman sıfatıyla bulunabilir ve hiç bir şekilde soruşturmaya fiilen
katılamaz, sorgulanan kişilerle görüşemez veya araştırma ile ilgili
faaliyetlerde rol alamaz.
BİLGİ VE
BELGELERİN KULLANIMI
MADDE 12
1. Bu Anlaşma kapsamında alınan bilgi ve belgeler,
idarî ve adlî işlemler ile soruşturma işlemleri sırasında kullanılabilir. Bilgi
ve belgeler, bunları sağlayan Gümrük İdaresi'nin rızasını yazılı olarak ifade
ettiği ve bunları alan Tarafın Gümrük İdaresine ilişkin mevzuatın böyle bir
kullanıma izin verdiği haller dışında, yalnızca bu Anlaşma'da belirtilen
amaçlar için kullanılabilir.
2. Bu Anlaşma kapsamında yapılan her türlü talep, ve
her ne şekilde olursa olsun, temin edilen bilgi ve istihbaratlar gizlilik
niteliğine sahiptir. Bunlar gizli tutulur ve en azından Talepte bulunan Tarafın
ulusal mevzuatı uyarınca aynı tür bilgi ve istihbarata sağlanan koruma ve
gizlilikten yararlanır.
UZMAN VE
TANIKLAR
MADDE 13
1. Taraflardan birinin Gümrük İdaresinin talebi
üzerine, diğer Tarafın Gümrük İdaresi, memurlarının diğer Taraf topraklarındaki
adlî veya idarî işlemlerde uzman veya tanık olarak hazır bulunmalarına ve bu
işlemlerde zarurî görülen dosyaları, belgeleri yada diğer materyalleri yada
bunların onaylı suretlerini temin etmelerine izin verebilir.
2. Talepte bulunan Tarafın Gümrük İdaresi, bu Maddenin
1. Fıkrası uyarınca topraklarında bulunan diğer Taraf memurlarının orada
bulundukları süre içerisinde kişisel güvenliklerini sağlamak için gerekli bütün
tedbirleri almak zorundadır. Bu memurların tüm masrafları Talep eden tarafın
Gümrük İdaresi tarafından karşılanır.
YARDIM
SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İSTİSNALARI
MADDE 14
1. Talepte bulunulan İdare, talep edilen yardımın kendi
Tarafının kamu politikasına veya egemenliğine, güvenliğine veya diğer elzem
çıkarlarına zarar verebileceğine veya endüstriyel, ticarî ve meslekî
gizliliğini bozacağına yada ulusal mevzuatıyla uyumsuz olacağına kanaat
getirirse, yardım sağlamayı reddedilebilir veya ancak belli şartlar yerine
getirilirse bu yardımı sağlayabilir.
2. Yardım talebi reddedilirse, reddetme nedeni
gecikilmeden Talepte bulunan Gümrük İdaresine yazılı olarak bildirilir.
TEKNİK YARDIM
MADDE 15
1. Talep üzerine, talepte bulunulan idare, bir gümrük
suçuna ilişkin incelemelerle ilgili gümrük mevzuat ve usulleri hakkındaki tüm
bilgileri temin eder.
2. Gümrük İdareleri, üzerinde mutabakata vardıkları bir
programla, aşağıdaki hususlar da dahil olmak üzere, birbirlerine teknik yardım
sağlarlar:
a) Kontrol için teknik ekipman kullanımında bilgi ve
tecrübe alışverişi;
b) Gümrük memurlarının eğitimi;
c) Gümrük konularında uzman değişimi;
d) Gümrük mevzuatının etkili bir biçimde uygulanması
ile ilgili özel, bilimsel ve teknik bilgi alışverişi.
e) Gümrük suçlarının işlenmesindeki yeni trendler,
araçlar ve yöntemler.
MASRAFLAR
MADDE 16
1.Taraflar, hükümet çalışanları dışındaki tanık harcamaları,
uzman ücretleri ve çevirmen masrafları hariç olmak üzere işbu Anlaşma'nın
uygulanması sonucu ortaya çıkan masrafların geri ödenmesine ilişkin tüm
taleplerinden vazgeçerler.
2. Talebin yerine getirilmesi için önemli ve olağandışı
harcamalar gerekirse, Taraflar, talebin yerine getirileceği şartları ve
masrafları karşılama şeklini belirlemek üzere birbirlerine danışacaktır.
3. Bu Anlaşma'nın 15. Maddesinin uygulanmasından doğan
masraflar, Gümrük İdareleri arasında yapılacak ek müzakerelere tâbidir.
YÜRÜRLÜĞE
GİRİŞ VE FESİH
MADDE 17
1. Bu Anlaşma, Tarafların Anlaşmanın yürürlüğe girmesi
için gerekli anayasal veya ulusal işlemlerin yerine getirildiğini diplomatik
kanallardan birbirlerine tebliğ etmelerini takip eden otuzuncu gün yürürlüğe
girer.
2. Bu Anlaşma, belirsiz bir süre yürürlükte kalır. Bu
Anlaşma, Taraflardan herhangi birinin diplomatik kanallardan yazılı olarak bu
Anlaşmanın feshedilmesini istediğini diğer Tarafa iletmesinden üç ay sonra
feshedilir. Anlaşmanın feshedildiği tarihte sürdürülmekte olan işlemler,
Anlaşma hükümleri gereğince tamamlanır.
Bu Anlaşma Ankara'da 5 Mayıs 2003 tarihinde, tüm
metinler eşit derecede geçerli olmak üzere Türkçe, Letonca ve İngilizce
dillerinde üç orijinal nüsha halinde imzalanmıştır. Metinler arasında yorum
farklılığı olması halinde İngilizce metin esas alınır.
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ LETONYA
CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ
ADINA HÜKÜMETİ
ADINA
(İmza) (İmza)