DEĞİŞTİRİLMESİ HAKKINDA KANUN
|
Kanun No. 5136 |
|
Kabul Tarihi : 20.4.2004 |
MADDE 1.- 29.6.1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret
Kanununun 4 üncü maddesine aşağıdaki fıkra son fıkra olarak eklenmiştir.
İş durumunun gerekli kıldığı
yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü ile Adalet
Bakanlığınca, bu Kanunun Dördüncü Kitabında yer alan deniz ticaretine ilişkin
ihtilaflara bakmak ve asliye derecesinde olmak üzere Denizcilik İhtisas Mahkemeleri
kurulur. Bu mahkemelerin yargı çevresi Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu
tarafından belirlenir.
MADDE 2. 6762 sayılı Kanunun 823 üncü maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 823. - Her Türk gemisi
Türk Bayrağı çeker.
Yalnız Türk vatandaşlarının malı
olan gemi Türk gemisidir.
Birlikte mülkiyet esaslarına
göre birden fazla kişilere ait olan gemiler, pay çokluğunun Türk vatandaşlarına
ait olması şartıyla Türk gemisi sayılırlar.
Türk kanunları uyarınca kurulup
da;
1. Tüzel kişiliği haiz olan
teşekkül, müessese, dernek ve vakıfların malı olan gemiler idare organını
teşkil eden kişilerin çoğunluğu Türk vatandaşı olmak,
2. Türk ticaret şirketlerinin
malı olan gemiler, şirketi idare ve temsil etmeye yetkili ortakların çoğunluğu
Türk vatandaşı olmak ve şirket sözleşmesine göre oy çoğunluğu Türk ortaklarda
bulunmak, anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde ayrıca
payların çokluğunun nama yazılı ve bir başkasına devri şirket yönetim kurulunun
iznine bağlı bulunmak,
Şartıyla Türk gemisi sayılırlar.
Türk ticaret siciline tescil
edilen donatma iştiraklerinin malı olan gemiler; paylarının yarısından fazlası
Türklere ait ve iştiraki idare ve temsil etmeye yetkili müşterek donatanların
çoğunluğu Türk vatandaşı olmak kaydıyla Türk gemisi sayılırlar.
MADDE 3. - 6762 sayılı Kanunun 824 üncü maddesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 824. - Bir Türk gemisi,
823 üncü maddede yazılı niteliklere sahip olmayan kişilere en az bir yıl
süreyle kendi namına işletilmek üzere bırakılmış olursa malikin talebi üzerine
Denizcilik Müsteşarlığı en çok iki yıl süreyle geminin yabancı bayrak çekmesine
o memleket kanunları müsait olmak kaydıyla izin verebilir. Bu izin bitmedikçe
veya kanunî sebeplerle geri alınmadıkça gemi Türk Bayrağı çekemez.
Türk gemisi olmayan bir gemi, 823 üncü maddede yazılı niteliklere sahip olan kişilere en az bir yıl süreyle kendi namına işletilmek üzere bırakılmış olursa malikin muvafakatı alınmış olmak, Türk mevzuatının kaptan ve gemi zabitleri hakkındaki hükümlerine riayet olunmak, yabancı kanunda da bunu engelleyen bir hüküm bulunmamak şartıyla Denizcilik Müsteşarlığı geminin bırakma süresince Türk Bayrağı çekmesine izin verebilir. Şu kadar ki; izin alan kişi her iki yılda bir izin için gerekli şartların mevcudiyetini sürdürdüğünü ispatlamakla yükümlüdür.
Bu maddenin ikinci fıkrasında
belirtilen gemiler, Denizcilik Müsteşarlığınca tutulacak hususi bir sicile
kaydolunur.
MADDE 4. - 6762 sayılı Kanunun 851 inci maddesinin
birinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Gemi, kurtarılamayacak şekilde
batar veya tamir kabul etmez hale gelir yahut yurt dışında cebri icra yolu ile
bir yabancıya satılarak veya başka bir surette Türk Bayrağı çekme hakkını zayi
ederse, talep üzerine sicilden kaydı terkin olunur.
MADDE 5. - 6762 sayılı Kanunun 939 uncu maddesi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 939. - Yabancı para
üzerinden gemi ipoteği tesis olunabilir. Ancak, aynı derecede birden fazla para
türü kullanılarak gemi ipoteği tesis edilemez. Yabancı veya Türk parası
karşılıklarının hesabında, hesap günündeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının
döviz alış kuru esas alınır.
MADDE 6.- 6762 sayılı Kanunun 1245 inci maddesinin
birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Geminin;
1. Yurt içinde cebri icra
yoluyla,
2. Türkiye genelinde tirajı en
yüksek beş gazete arasından iki ayrı gazetede üç gün ara ile iki kez ilânen tebligat yapılmak suretiyle gemi alacaklılarının
satıştan haberdar edilmeleri kaydıyla yurt dışında cebri icra yoluyla,
3. Kaptan tarafından 990 ıncı madde hükmü gereğince kanunî yetkisine dayanarak
zorunlu hallerde,
Satılması durumunda gemi
alacaklılarının gemi üzerindeki rehin hakları kalkar. Satış bedeli alıcı
tarafından henüz ödenmediği veya kaptanın yahut acentenin elinde bulunduğu müddetçe
gemi alacaklıları için gemi yerine geçer.
MADDE 7. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 8. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.