KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ (KEİ) ÖRGÜTÜ KEİ
BÖLGESİNDEKİ
EŞYANIN KARAYOLUYLA NAKLİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI
KONUSUNDA MUTABAKAT MUHTIRASININ
ONAYLANMASININ
UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN
|
Kanun No. 5114 |
|
Kabul Tarihi : 7.4.2004 |
MADDE 1. - 6 Mart 2002 tarihinde Kiev’de imzalanan “Karadeniz Ekonomik İşbirliği
(KEİ) Örgütü KEİ Bölgesindeki Eşyanın Karayoluyla Naklinin Kolaylaştırılması
Konusunda Mutabakat Muhtırası”nın çekince ile onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE
3. - Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ (KEİ) ÖRGÜTÜ
KEİ BÖLGESİNDEKİ EŞYANIN KARAYOLUYLA NAKLİNİN
KOLAYLAŞTIRILMASI KONUSUNDA
MUTABAKAT MUHTIRASI
Karadeniz Ekonomik İşbirliği
Örgütü çerçevesinde, bundan böyle Taraflar olarak adlandırılacak olan KEİ Üyesi
Devletlerin Hükümetleri (Yürütme Organları);
Bölgede ekonomik gelişme için
esas olan ulaştırma ve ticareti kolaylaştırmak amacıyla tüm Karadeniz Ekonomik
İşbirliği üyesi devletler arasında işbirliğini güçlendirmeyi ARZU EDEREK;
Karadeniz Bölgesindeki
uluslararası kara ulaştırmasının işlemesindeki temel yetersizliklerin sadece
alt yapı eksikliklerine bağlı olmayıp, aynı zamanda düzenlemeye yönelik ve
ekonomik engellerden de kaynaklandığını KABUL EDEREK;
Söz konusu ortak sorunlara
bulunacak çözümlerin, bölgesel bir işbirliği çerçevesinde yeni ve yaratıcı bir
yaklaşım gerektirdiğini VURGULAYARAK;
İlgili uluslararası
anlaşmalar ve bildirilerin kabulünden kaynaklanan taahhütlerin BİLİNCİNDE
OLARAK;
Avrupa Birliğinde (AB)
yürürlükte olan veya öngörülen -ilgili yönetmelikleri gözönüne
alarak ve Birleşmiş Milletler, Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) ve Ulaştırma
Bakanları Konferansı (UBAK) çerçevesinde ulaştırma ve özellikle kara
ulaştırması alanında kabul edilen yasal hükümlere ve kararlara uyma
kararlılıklarını İFADE EDEREK;
Bölgede kara ulaştırması
sektörünün maliyet ve süre bakımından daha etkinleşmesini sağlayacak önlemlerin
kabul edilebileceğinden EMİN OLARAK;
Bölgede etkin ulaştırma hizmetleri bakamından kombine taşımacılığın önemli rol oynayabileceğinin BİLİNCİNDE OLARAK;
Bazı tedbirlerin yalnızca
uzun dönemde uygulanabileceğinin BİLİNCİNDE OLARAK;
Karadeniz bölgesinde
karayoluyla eşya taşımacılığının kurumsal veçhesinin uyumlaştırılması bakımından
önemli bir adım teşkil eden aşağıdaki Mutabakat Muhtırası üzerinde ANLAŞMAYA
VARMIŞLARDIR.
Madde 1
AMAÇ
1. Bu Mutabakat Muhtırasının
amacı uluslararası düzeyde kabul edilmiş anlaşmalara, kurallara ve standartlara
uygun olarak usül, formalite ve dokümanların
basitleştirilmesini ve uyumlu hale getirilmesini de kapsayacak şekilde bölgede
eşyanın uluslararası karayoluyla etkin olarak taşınmasına dair belirli kilit
unsurların uyumu için KEİ üyesi devletler arasında işbirliği ve koordinasyonu
artırmaktır.
2. Bu işbirliği, temelde,
ortak prensipleri, kurumsal, düzenleyici ve ekonomik nitelikli eylemleri
birleştirici olduğu kadar bunları uygulama ve izleme politikalarını geliştirme
üzerine odaklanacaktır.
Madde 2
GENEL KURALLAR
Taraflar, karayoluyla eşyanın
taşınması alanında birlikte taraf oldukları BM/AEK ve UBAK Kararları
himayesinde oluşturulan anlaşmalar, mevcut ikili anlaşmalar ve Avrupa
anlaşmalarından daha az elverişli şartları içeren tedbirleri kabul
etmeyeceklerdir. Taraflar, özellikle, malî hesaplar için standart unsurlar ile
uyumlu hale getirilmiş ücret politikalarına dayalı ulaştırmanın gerçek
maliyetini yansıtmayı ve nakliyecilere uygulanan ücretleri garanti altına
almayı öngörmektedirler. Yukarıda bahsedilen yasal belgelerde hüküm altına
alınan uluslararası standartlara uygun, bölgede etkin ikili ve transit
taşımacılığı oluşturan uluslararası karayolu eşya taşımacılığını kolaylaştırmak
amacıyla idarî, teknik, yasal ve diğer engelleri azaltacaklardır.
Bu Mutabakat Muhtırasının
hükümleri, tarafların katıldığı veya katılabileceği diğer uluslararası
anlaşmalardan kaynaklanan hakları ve yükümlülükleri etkilemeyecektir.
Madde 3
EŞYANIN ULUSLARARASI KARAYOLUYLA NAKLİNİN
TEDRİCİ SERBESTLEŞTİRİLMESİ
1. İkili ve transit
ulaştırmada karayolu ulaştırma operatörlerinin fayda temin edici karşılıklı
katılımlarına zarar verecek engelleri kaldırma hususunda Taraflar, uluslararası
kara ulaştırmasının tedrici serbestleştirilmesi doğrultusunda eşgüdümlü uygun
tedbirleri alacaklardır.
2. Üçüncü ülke ve kabotaj
taşımacılığı çalışmaları Mutabakat Muhtırasının konuları dışındadır.
3. Taraflar, KEİ
bölgesindeki, uluslararası ana ulaştırma koridorlarının belirli bölümlerinde
uluslararası karayolu taşımacılığı ek ve tamamlayıcı kapasiteleri
garantileyecek yeterli ve etkin modlararası ulaştırma
hizmetlerini sunacak ve destekleyeceklerdir.
Madde 4
ULUSLARARASI ANLAŞMALARA KATILMA-AZAMÎ MÜSAADE EDİLEBİLİR
AĞIRLIK VE BOYUTLARIN UYUMU, TEHLİKELİ MADDELERİN TAŞINMASI
VE SOSYAL DÜZENLEMELER
Taraflar, Avrupa Topluluğu
düzenlemeleri çerçevesinde alınan belirli kararlara kendi ulusal mevzuatlarını
uyarlamanın yanısıra, Mutabakat Muhtırasının ek
1’inde yer verildiği şekilde, BM/AEK’nın
himayesindeki Anlaşmalar ve Sözleşmelere mümkün olduğu kadar çabuk taraf olmaya
gayret edeceklerdir. Söz konusu yükümlülükler esas olarak, sürüş süresine
ilişkin bazı sosyal kuralların uygulanması, tehlikeli maddelerin taşınması,
uluslararası trafıkte eşya taşıyan karayolu
araçlarının azamî müsaade edilen ağırlık ve boyutları, vs ilgilendirmektedir.
Madde 5
ÜCRET POLİTİKALARI-KARA ULAŞTIRMASINA BAĞLI ÜCRETLERDE
BİLGİ SİSTEMİ
1. Taraflar, eşyanın
uluslararası karayoluyla nakli için ücret politikalarının akılcı ve tedricen
birbirine yakınlaştırılması hususuna özel önem göstereceklerdir. Bu çerçevede,
karşılıklı ücret politikalarına, ücretlerin maliyetle ilgili olması, ayrımcılık
gözetilmemesi ve şeffaflık ilkelerini tedricen yerleştireceklerdir.
2. Taraflar, yabancı
operatörler vasıtasıyla ulusal karayolu şebekesinin kullanımına bağlı geçiş ücretleri ve kullanıcı ücretleri konusunda
tamamlanmış, doğru ve güncel bilginin mevcut olmasının önemini kabul ederek,
tüm ilgili kullanıcılara bu tür bilgileri sağlayan bir bilgi sistemi kurmayı
değerlendirebilirler.
3. Taraflar, aynı zamanda, bu
Mutabakat Muhtırasının taraf olan Devletlerden gelen karayolu taşıyıcılarına
karşı ayrımcılık gözetmeme ilkesini de gözönüne
alarak, yollarının, tünellerinin ve köprülerinin kullanımı için ücret ödenmesi
uygulaması konusundaki egemenlik haklarını saklı tutacaklardır.
Madde 6
PROFESYONEL SÜRÜCÜLER İÇİN VİZE İŞLEMLERİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI
1. Taraflar, ilgili ulusal
makamlarını, formalitelerin basitleştirilmesini, vize talebindeki sürenin
azaltılmasını ve diğer mevcut anlaşmalarına halel getirmeksizin bir yıl geçerli
olmak üzere çoklu giriş vizesi verilmesini amaçlayarak, uluslararası kara
ulaştırması ile meşgul olan profesyonel sürücüler için vize itasının
kolaylaştırılması imkânlarını incelemeye teşvik edeceklerdir.
2. Taraflar, konsolosluk
işlerinden sorumlu ulusal makamları ile işbirliği içinde, eşyanın uluslararası
karayoluyla naklini gerçekleştiren profesyonel sürücüler için vize
formalitelerinin kolaylaştırılması konusunda çok taraflı bir anlaşmanın
oluşturulması imkânını araştıracaklardır.
Madde 7
UYGULAMA
1. Taraflar, bu Mutabakat
Muhtırasının ilgili hükümlerinin, KEİ üyesi devletler arasındaki mevcut veya
yeni yapılacak ikili kara ulaştırması anlaşmaları veya ilgili protokollerine
göre uygulamaya koymak suretiyle, yürütmeye gayret edeceklerdir.
2. Taraflar, karayolu
taşımacılığı konusunda ulaştırma kapasitelerini artıran, ilave ve tamamlayıcı
tedbirleri ihtiva eden, çevresel açıdan yararlı teknolojiler sağlayan, içerdiği
kolaylıklar işbu Mutabakat Muhtırasında sağlananlardan daha az elverişli
olmayan ve tüm KEİ üyesi devletleri kapsayan çok taraflı bir çerçeve anlaşması
akdedilmesine çaba göstermek hususunda mutabık kalmışlardır.
Madde 8
KURUMSAL MEKANİZMA
1. Bu Mutabakat Muhtırasının
hükümlerinin uygulanmasının izlenmesi ve yeterli eşgüdümün sağlanması için KEİ
Ulaştırma Çalışma Grubunun himayesinde Eşyanın Uluslararası Naklinin
Kolaylaştırılması konusunda KEİ Yönlendirme Komitesinin kurulması mümkündür.
Söz konusu İzleme
Komitesi'nin kurulması, bu Mutabakat Muhtırasının taraflarına maddi külfet
yüklemeyecektir.
2. Yönlendirme Komitesi,
Muhtıraya imza atan Tarafların birer temsilcisinden oluşacaktır. İmza atan
tarafların her biri, bir temsilci ve bir yedek temsilci atayacaklardır. Atama,
diğer tüm taraflara bildirilecektir.
3. Yönlendirme Komitesi,
gerekli oldukça ama en azından yılda bir kez toplanacaktır. Komite usûl
kurallarına oydaşma ile karar verecektir. İzleme
Komitesi Başkanlığı, Taraflar arasında yıllık bir temele dayalı ve dönüşümlü
olarak değişecektir.
4. KEİ Yönlendirme Komitesi
toplantılarına KEİ Gözlemcilerinin ve KEİ bağlı Kuruluşlarının temsilcileri ile
Sivil Toplum Örgütleri gibi uygun bulunacak diğer kurum ve kuruluşlar davet
edilebilir.
5. İşbu Mutabakat Muhtırası
amacına göre KEİ Bölgesi'nde faaliyetleri daha da geliştirmek üzere,
Yönlendirme Komitesi, yıllık olarak gözden geçirilecek bir Eylem Programı
hazırlayacak ve her toplantıdan sonra KEİ Ulaştırma Çalışma Grubuna faaliyeti
konusunda rapor verecektir.
Madde 9
SÜRE
İşbu Mutabakat Muhtırası, beş
yıl için geçerlidir. Beş yıllık sürenin bitiminden en geç bir yıl öncesine
kadar Taraflardan bir itiraz gelmez ise süre otomatik olarak bir beş yıl daha
uzayacaktır.
Madde 10
NİHAÎ HÜKÜMLER
1. Mutabakat Muhtırasının
aslının İngilizce lisanında bir nüshası, KEİ Uluslararası Daimi Sekretaryasına (PERMIS) tevdii edilecektir. Sekretarya, Mutabakat Muhtırasının onaylı bir nüshasını her
bir Âkit Tarafa gönderecek ve tevdii mercii olma yetkisinden kaynaklanan tüm
yükümlülükleri yerine getirecektir.
2. İşbu Mutabakat Muhtırası
uluslararası anlaşmaların yürürlüğe girişi için kendi ulusal yasal
prosedürlerinin tamamlanması hususundaki bildirimin tüm Âkit Taraflarca tevdii
merciine tevdii edilmesini müteakip otuzuncu günde yürürlüğe girecektir.
3. İmzalamayan KEİ Üyesi
Devletler, mevcut Mutabakat Muhtırasının yürürlüğe girmesinden sonra Taraf
olabilirler.
4. Mutabakat Muhtırasının
yürürlüğe girmesinden sonra imzalayan hükümetler, uluslararası anlaşmaların
yürürlüğe girmesi için kendi ulusal yasal süreçlerinin tamamlandığının tedvii merciine tevdii edilmesini takip eden otuzuncu
günde, Mutabakat Muhtırasına Taraf olacaklardır.
Madde 11
DEĞİŞİKLİKLER
1. İşbu Mutabakat
Muhtırasının, herhangi bir Tarafın talebine bağlı olarak tadil edilebilir.
2. Taraflarca yapılan
tadilatlar 10 uncu maddede değinilen usullere göre yürürlüğe girecektir.
Kiev'de İkibiniki
yılının Mart ayının altıncı gününde, İngilizce lisanında tek metin olarak
imzalanmıştır.
ADINA VE YERİNE
Arnavutluk Cumhuriyeti
Ermenistan Cumhuriyeti
Azerbaycan Cumhuriyeti
Bulgaristan Cumhuriyeti
Gürcistan
Yunanistan Cumhuriyeti
Moldovya Cumhuriyeti
Rusya Federasyonu
Türkiye Cumhuriyeti
Ukrayna
EK
Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu
(UN/ECE)
himayesinde oluşturulan
(Mutabakat Muhtırasının 2 nci maddesine göre)
ULUSLARARASI KARA ULAŞTIRMASI ANLAŞMALARI
(1) Karayolu Trafiği
Sözleşmesi (08.11.1968)
(2) Karayolu Trafiği
Sözleşmesine Ek Avrupa Anlaşması (01.05.1971)
(3) Karayolu İşaret ve
Sinyalleri Sözleşmesi (08.11.1968)
(4) Karayolu İşaret ve
Sinyalleri Sözleşmesine Ek Avrupa Anlaşması (01.05.1971)
(5) Karayolu İşaret ve
Sinyalleri Konvansiyonuna Ek Avrupa Anlaşmasına Ek Karayolu İşaretleri
Protokolü (01.03.1973)
(6) Uluslararası Karayolu
Trafiğinde Yeralan Araç Mürettebatının Çalışmasına
Dair Avrupa Anlaşması (AETR) (01.07.1970)
(7) Karayoluyla Eşyanın
Uluslararası Nakliyesi için Anlaşma Konusunda Sözleşme (CMR) (19.05.1956)
(8) Özel Karayolu Araçlarının
Geçici İthali Konusunda Gümrük Sözleşmesi (04.06.1954)
(9) Ticarî Karayolu
Araçlarının Geçici İthali Konusunda Gümrük Sözleşmesi (18.05.1956)
(10) TIR Karneleri Kapsamında
Eşyanın Uluslararası Nakli Konusunda Gümrük Sözleşmesi (14.11.1975)
(11) Eşyanın Sınır Kontrol
Uyumu Konusunda Uluslararası Sözleşme (21.10.1982)
(12) Tehlikeli Maddelerin
Uluslararası Karayoluyla Nakline Dair Avrupa Anlaşması (ADR) (30.09.1957)
(13) Bozulabilir Maddelerin
Uluslararası Nakli ve Bu Tip Taşımalarda Kullanılan Özel Teçhizat Konusunda
Anlaşma (ATP) (01.09.1970)
(14) Uluslararası Ana Trafik
Arterleri Konusunda Avrupa Anlaşması (AGR) (15.11.1975)
(15) Önemli Uluslararası
Kombine Taşımacılık Hatları ve İlgili Düzenlemeler Konusunda Avrupa Anlaşması
(AGTC) (01.02.1991)
(16) Önemli Uluslararası
Kombine Taşımacılık Hatları ve İlgili Düzenlemeler Konusunda Avrupa Anlaşmasına
Bağlı İç Su Yollarında Kombine Taşımacılık Protokolü (AGTC) (1997)
TÜRKİYE CUMHURİYETİ'NİN
KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ
BÖLGESİNDEKİ EŞYANIN KARAYOLUYLA NAKLİNİN
KOLAYLAŞTIRILMASI KONUSUNDA MUTABAKAT MUHTIRASINA
ÇEKİNCESİ
"Türkiye Cumhuriyeti,
Türkiye ve Ermenistan arasındaki ulaştırma bakımından Karadeniz Ekonomik
İşbirliği Bölgesindeki Eşyanın Karayoluyla Naklinin Kolaylaştırılması Konusunda
Mutabakat Muhtırasının hükümleriyle kendini bağlı addetmemektedir."