ZİRAAT
ODALARI VE ZİRAAT ODALARI BİRLİĞİ
KANUNUNDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
|
Kanun No. 5184 |
|
Kabul Tarihi : 3.6.2004 |
MADDE 1. - 15.5.1957 tarihli ve 6964 sayılı Ziraat
Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanununun l inci maddesi başlığı ile birlikte
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Odaların kuruluş amacı ve
kapsamı
Madde l. - Ziraat odaları, bu Kanunda yazılı esaslar uyarınca meslek hizmetleri görmek, çiftçilerin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, çiftçilik mesleğinin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak, meslek disiplin ve ahlâkını kollayıp gözetmek, çiftçilikle iştigal edenlerin meslekî hak ve menfaatlerini korumak amacıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır.
MADDE 2. - 6964 sayılı Kanuna 1 inci maddesinden sonra
gelmek üzere aşağıdaki 1/A maddesi eklenmiştir.
Tanımlar
MADDE 1/A. - Bu Kanunda geçen;
Bakanlık : Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
Oda : Ziraat Odasını,
Birlik : Ziraat Odaları
Birliğini,
Çiftçilik : Bu Kanunun
uygulanması bakımından ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yoluyla
yahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan
ve su ürünleri elde edilmesini, bu ürünlerin yetiştiricileri tarafından işlenip
değerlendirilmesini, muhafaza ve pazarlanmasını,
Çiftçi : Çiftçilik
faaliyetlerini mal sahibi, kiracı, yarıcı veya ortakçı olarak devamlı veya en
az bir ekim veya yetiştirme devresi yapanları,
Seçim çevresi : Oda genel kurulu
için yapılacak seçimlerde her köy; kasaba ve şehirlerde ise mahalle muhtarlığı
birer seçim çevresini,
İfade eder.
MADDE 3. - 6964 sayılı Kanunun 2 nci maddesi başlığı ile
birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Odaların kuruluş ve çalışma
alanları ile tasfiyesi
Madde 2. - Odalar, merkez
ilçeler dahil en az ondört seçim çevresi olan
ilçelerde, kurucu listelerinin Birlik Yönetim Kurulunca onayı ve genel
kurulunun bu Kanun ile tüzükte gösterilen usullere göre dört ay içinde
yapılması ve ilgili ilçe seçim kurulunun sonuçları ilân etmesi ile kurulmuş ve
tüzel kişilik kazanmış olurlar. Bu sürenin aşılması halinde, Birliğin izni
alınmadan kuruluş genel kurul toplantısı yapılamaz.
Kuruluş genel kurulunu oluşturan
delegeler, kuruluşu takip eden ilk delege seçimlerine kadar, oda organları ise
kuruluşu takip eden ilk oda genel kurul toplantısına kadar görev yaparlar.
Odaların kuruluş ve çalışma
alanları ilçe sınırlarıdır.
Odası bulunmayan ilçeler, Birlik
Yönetim Kurulunun gerekçeli kararı ile en yakın ilçe ziraat odasının çalışma
alanı içine alınabilir.
Birliğin yapacağı denetimler
sonucunda; faaliyetinin bulunmadığı veya bölgesindeki tarım potansiyelinin
yetersizliği ya da çiftçi sayısının azlığı nedeniyle,
bu Kanunda gösterilen hizmetleri yeterince yerine getiremediği tespit edilen
oda, Birlik Yönetim Kurulunun gerekçeli kararının odaya yahut mahallî mülkî
amirliğe tebliğ tarihi itibarıyla kapatılır. Bu şekilde kapatılan odalar, il
kongrelerine temsilci gönderemezler.
Kapatılan odalarda yürütülecek
tasfiye işlemleri ile tasfiyeye ilişkin diğer usul ve esaslar tüzükte
gösterilir.
Odalar kuruluş amaçları dışında
faaliyette bulunamazlar.
MADDE 4. - 6964 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Odaların görev ve yetkileri
Madde 3. - Odaların başlıca
görev ve yetkileri şunlardır :
a) Tarım ve çiftçilikle ilgili
haber ve bilgileri toplamak, gerekli inceleme, endeks ve istatistikî
çalışmaları yapmak ve yayımlamak, gerektiğinde ilgililerce istenilen bilgi ve
kayıtları vermek.
b) Kamu ve özel kurum,
kuruluşlara faaliyet konuları ile ilgili
önerilerde bulunmak, işbirliği yapmak; ticaret ve sanayi odalarına, borsa, hâl
ve mezbahalara, umumî sergilere,
biçerdöver kontrolleri için oluşturulacak komisyonlara ve gerekli gördüğü diğer
yerlere temsilci göndermek.
c) Tarımın gelişmesi için
gerekli gördüğü mevzuat
değişikliklerinin yapılabilmesi veya yeni mevzuat oluşturulması hususunda
Birliğe önerilerde bulunmak.
d) Tarım ve kırsal kesimin
kalkınması için her türlü eğitim, yayım
ve danışmanlık faaliyetlerinde bulunmak, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği
yapmak, katkı ve önerilerde bulunmak.
e) Çiftçi kayıtlarını tutmak,
çiftçilikle ilgili bilgi ve belgeleri
düzenlemek, her türlü tarımsal desteklere ilişkin gerekli bilgi ve
belgeleri çiftçilere ve ilgili kuruluşlara vermek.
f) Çiftçilerin tarımsal
girdilerini teminen
her türlü faaliyette bulunmak.
g) Yurt içi veya yurt dışı fuar,
sergi düzenlemek ve katılmak, müsabakalar düzenlemek.
h) Meslek ihtilaflarında hakem
olmak, mahkemelere bilirkişi göndermek.
ı) Yurt içi ve Birliğin izniyle
yurt dışındaki diğer meslek odaları ve
kuruluşlarla işbirliği yapmak.
i) Bütçe imkânlarına bağlı
olarak; tarım ve kırsal kalkınma ile ilgili olmak üzere her türlü teknik, idarî
ve sosyal hizmet müesseseleri kurmak, satın almak, kurdurmak, hizmet satın
almak, hizmet satmak, yurt içi ve yurt dışı konsorsiyum kurmak, gerekli
olduğunda personel istihdam etmek, her türlü bitki ve hayvan sağlığı ile ilgili
teşhis tedavi hizmetlerinde bulunmak, organize tarım ve/veya hayvancılık
bölgelerinin ihdası organizasyonunda bulunmak, bu konuyla ilgili her türlü
işbirliği yapmak.
j) Kuruluş amacına uygun olarak
kooperatif ve şirket kurmak, iştirak etmek ve sigorta acenteliği yapmak.
k) Odalara kayıtlı muhtaç çiftçi
çocuklarının, yurt içinde eğitimleri veya ihtisas ya
da stajları için Birliğin onayı ile burs vermek.
MADDE 5. - 6964 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 4. - Odaların aslî ve fahrî olmak üzere iki tür üyesi vardır.
I - Aslî üyeler :
Çiftçilikle iştigal eden gerçek
ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliğe sahip olmasa da Devlete, katma ve özel
bütçeli dairelere ve bu dairelere bağlı döner sermayeli kuruluşlara,
belediyelere ve kamu iktisadî
teşebbüslerine ait işletme ve kuruluşlardır.
II - Fahrî üyeler :
Çiftçilikle iştigal etmedikleri
halde odaların faaliyetine yakın ilgi gösteren, maddî ve manevî yardımlarda bulunan kişi ve kuruluşlardır.
Fahri üyeler oda meclisleri
tarafından seçilir.
MADDE 6. - 6964 sayılı Kanunun 5 inci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 5. - 4 üncü maddede yazılı aslî üyelerden gerçek kişiler hakkında, tüzükte istenen bilgiler köy veya mahalle ihtiyar heyetlerince, cetvel halinde düzenlenip onaylandıktan sonra muhtarlıklar tarafından il merkezlerinde valilere, ilçelerde kaymakamlara verilir. Bu cetveller odalar tarafından onaylanır ve bir ay süre ile ilân tahtasına ve köylerde muhtarlıklar tarafından herkesin görebileceği bir yere asılır. Muhtarlar, üyelik durumlarında meydana gelecek değişiklikleri yılda bir defa, tüzükte gösterilecek bir zamanda odalara bildirmekle yükümlüdür.
Diğer aslî üyeler, çiftçiliğe başladıkları tarihten
itibaren bir ay içinde şekli tüzükte gösterilen üyelik beyannamelerini, il
merkezlerinde valilere ilçelerde kaymakamlara vermeye mecburdurlar.
Üyelik kaydına ilişkin
itirazlar, tüzükte yazılı usule göre oda yönetim kurulunca karara bağlanır.
Yönetim kurulu kararına karşı itirazlar, tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde oda
meclisine yapılır.
MADDE 7. - 6964 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile
birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Oda genel kurulu ve görevleri
Madde 7. - Oda genel kurulu seçim çevresinden gelen delegelerden oluşur.
Delegeler, odaya kayıtlı üyeler
arasından dört yılda bir aralık ayı içinde ve gizli oyla seçilir.
Sandık kurullarında görev
alanlar delege seçiminde aday olamazlar.
Seçilecek delege sayısı, asıl
üye sayısı beşyüze kadar (beşyüz
dahil) olan seçim çevrelerinde bir asıl bir yedek; beşyüzden
yukarı olanlarda ise her beşyüz asıl üye için bir
asıl bir yedektir.
Seçilecek delegelerde aranan
özellikler ve seçim usulleri tüzükte gösterilir.
Oda genel kurulu, dört yılda bir
defa şubat ayı içinde, delege tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır.
Çoğunluk sağlanamadığı takdirde genel kurul ertesi gün tekrar toplanır. Bu
toplantıda çoğunluk aranmaz. Kararlar katılanların salt çoğunluğu ile alınır.
Oda genel kurulunun görevleri
şunlardır:
a) Oda meclisi üyelerini seçmek.
b) Çalışma raporlarını
incelemek.
c) Oda meclisi ve oda yönetim
kurulunun ibra edilip edilmemesine karar vermek.
d) Kesin hesapları kabul veya
reddetmek.
e) Oda meclisi ve oda yönetim
kurulunun teklif edeceği bütçe ve çalışma programını görüşerek karara bağlamak.
f) Oda meclisi ve oda yönetim
kurulunun getirdiği teklifleri karara bağlamak.
g) Bu Kanuna uygun gerekli karar
ve tedbirleri almak.
Genel kurul, oda meclisinin veya
Birlik Yönetim Kurulunun kararı yahut genel kurul üyelerinden üçte birinin
yazılı talebiyle olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
MADDE 8. - 6964 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 9. - Oda meclisi, genel kurul tarafından dört yıl için seçilen, genel kurul üye tamsayısının yarısı kadar üyeden oluşur.
Oda meclisi asıl üye sayısı ondörtten az, yirmibirden çok
olamaz. Ayrıca aynı sayıda yedek üye seçilir.
Oda meclisi iki yılda bir,
seçilmiş üyeleri arasından bir başkan ve bir başkan vekili seçer.
Oda meclisi başkanı ve başkan
vekili, oda yönetim kurulu üyeliğine
seçilemezler.
MADDE 9. - 6964 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Oda meclisinin görevleri
Madde 10. - Oda meclisinin
başlıca görevleri şunlardır:
a) Bu Kanunun amacını
gerçekleştirmek için gerekli kararları ve tedbirleri almak.
b) Kendi üyeleri arasından oda
yönetim kurulunu seçmek ve gerektiğinde değiştirmek.
c) Oda içinde veya çiftçiler
arasında doğabilecek ihtilafları çözmeye çalışmak.
d) Oda üyeleri hakkında bu
Kanunda yazılı cezaları karara bağlamak.
e) Yönetim kurulunun tespit
ettiği giriş ücreti ve yıllık aidat miktarlarına karşı oda üyelerinin yapacağı
itirazları inceleyerek kesin karara
bağlamak.
f) Yurt içi ve yurt dışında
tarımsal ve ekonomik kuruluşlara üye olmak, üye kabul etmek ve benzeri
hususları karara bağlamak ile bunlardan uluslararası kuruluşlara ait olanları
Birliğin onayına sunmak.
g) Muhtaç çiftçilere odaca
yapılacak ekonomik, sosyal ve teknik yardımları karara bağlamak.
h) Eğitim ve yayım programlarını
hazırlamak, hazırlatmak ve uygulamaları ile ilgili kararlar almak.
ı) Oda kadro ve bütçesi ile
çalıştırılacak personelin ücretlerini tespit etmek, yönetim kurulunun teklifi
üzerine bütçe üzerinde gerekli görüşmeleri yapmak, kesin hesapları karara
bağlamak, hakem ve bilirkişi listelerini onaylamak.
i) Yönetim kurulunun teklifi
üzerine gerekli gördüğü konularda komiteler kurmak.
MADDE 10. - 6964 sayılı Kanunun 11 inci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Oda yönetim kurulu
Madde 11. - Oda yönetim kurulu,
oda meclisinin dört yıl için kendi üyeleri arasından seçtiği en az beş en çok
yedi üyeden oluşur. Ayrıca aynı sayıda yedek üye seçilir.
Oda yönetim kurulu, iki yılda
bir seçilmiş üyeleri arasından bir başkan, bir başkan vekili ve bir muhasip üye
seçer.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten sonra yapılacak ilk seçimlerden itibaren üst üste dört dönem oda
yönetim kurulu başkanı görevinde bulunanlar, aradan iki seçim dönemi geçmedikçe aynı göreve yeniden seçilemez.
MADDE 11. - 6964 sayılı Kanunun 12 nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Oda yönetim kurulunun görevleri
Madde 12. - Oda yönetim
kurulunun başlıca görevleri şunlardır :
a) Mevzuat çerçevesinde odanın
işlerini yürütmek ve kanunî görevlerini gerçekleştirmek.
b) Oda muhasebe kayıtlarını
bilanço esasına göre tutmak ve bütçe, kesin hesap ve aktarma tekliflerini,
aylık mizan ve bunlara ait raporları oda meclisine sunmak.
c) Oda genel sekreterinin
dışında odada çalıştırılacak personeli atamak ve gerektiğinde görevlerine son
vermek.
d) Oda meclisine ceza ve ödül
tekliflerinde bulunmak, kendi yetkisi dahilindeki cezaları vermek, meclisçe
verilecek karar ve cezaları uygulamak.
e) Hakem ve bilirkişi
listelerini hazırlayarak meclisin onayına sunmak.
f) Çiftçiliğe ve oda üyelerine
ait belgeleri tasdik etmek.
g) Çiftçi kayıtlarını ve üye
defterlerini tutmak.
h) Bütçe dahilinde harcamalar
yapmak.
ı) Tarımsal endeks ve
istatistikleri tanzim etmek.
i) Odanın taşınır ve taşınmaz
mallarını yönetmek ve korumak.
j) Tarım ürünlerinin piyasa fiyatlarını takip ederek çiftçileri
bilgilendirmek.
k) Meslekî toplantılara
gönderilecek temsilcileri belirlemek.
MADDE 12. - 6964 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Odayı temsil ve ilzam
Madde 13. - Odayı yönetim kurulu
başkanı temsil eder.
Odanın kanunî temsilcisi yönetim
kurulu başkanıdır. Bununla beraber oda yönetim kurulu başkanı veya başkan
vekili ile diğer bir üyenin müşterek imzaları odayı ilzam eder.
Oda meclisinin kararı ile
yönetim kurulunun yetkilerinden bir kısmı, yönetim kurulu üyelerinden bir veya
birkaçına yahut oda genel sekreterine devredilebilir.
Oda bütçelerinden harcama başkan
veya başkan vekili ile oda genel sekreterinin, genel sekreterin bulunmadığı
hallerde muhasip üyenin müşterek imzası ile yapılır. Yönetim kurulu kararı ile
üst sınırı belirlenecek harcama, oda genel sekreteri tarafından yapılabilir.
MADDE 13. - 6964 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 14. - Oda meclisi en az iki ayda bir, yönetim kurulu en az ayda bir defa toplanır. Başkanların veya toplam üye sayısının üçte ikisinin çağrısı üzerine her zaman toplantı yapılabilir. Yapılacak olağan toplantıların yer ve zamanı yetkili organlarca karara bağlanır ve toplantıda alınan kararlar, karar defterine kaydedilir.
Kararlar oy çokluğu ile alınır,
eşitlik olması halinde başkanın oy kullandığı tarafın kararı geçerli sayılır.
MADDE 14. - 6964 sayılı Kanunun 15 inci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Oda genel sekreteri
Madde 15. - Oda genel sekreteri,
en az fakülte veya yüksek okul mezunları arasından yönetim kurulunca seçilerek
oda meclisince atanır. Zorunlu hallerde lise mezunları vekil olarak atanabilir.
Bu istihdamla ilgili usul ve
esaslar tüzükte belirlenir.
MADDE 15. - 6964 sayılı Kanunun 16 ncı
maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Temsilcilikler
Madde 16. - Odası bulunmayan
ilçelerde temsilcilikler açılabilir. Temsilciliklerin çalışma usul ve esasları
Birlik tarafından çıkartılacak bir yönetmelikle belirlenir.
MADDE 16. - 6964 sayılı Kanunun 17 nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
İl kongresi
Madde 17. - İl kongresi, dört
yılda bir mart ayı içinde il merkezinde yapılır. İl kongresine, il sınırı içindeki oda meclislerinden beşer, yönetim
kurullarından da ikişer temsilci katılır.
Toplantıyı il merkez odası
düzenler. İl merkez odası bulunmayan yerlerde, bu organizasyonu Birliğin
görevlendireceği o ildeki odalarından biri yapar.
İl kongresi üye tamsayısının
yarıdan bir fazlasının katılımı ile toplanır.
Toplantı günü çoğunluk
sağlanamazsa ertesi gün, nisaba bakılmaksızın toplantı yapılır.
Kongrede, ilin tarımsal
sorunları tartışılır ve üyeleri arasından, Birlik Genel Kuruluna dört yıl için
katılacak, asıl ve yedek il temsilcileri seçilir.
Kongre için gerekli harcamalar
Birlikçe karşılanır.
MADDE 17. - 6964 sayılı Kanunun 18 inci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Organların görevden
uzaklaştırılması ve görevlerine son verilmesi
Madde 18. - Amaçları dışında
faaliyet gösteren odaların ve Birliğin sorumlu organlarının
görevlerine son verilmesine ve yerlerine yenilerinin seçilmesine, Bakanlığın
veya bulundukları yer Cumhuriyet Başsavcılığının istemi üzerine, o yerdeki asliye hukuk mahkemesince
basit usule göre yargılama yapılarak karar verilir.
Görevlerine son verilen
organların yerine en geç bir ay içinde yenileri seçilir. Yeni seçilenler
eskilerin sürelerini tamamlar.
Ancak, millî güvenliğin, kamu
düzeninin, suç işlenmesini veya suçun devamını önlemenin yahut yakalamanın
gerektirdiği hallerde gecikmede sakınca varsa,
odalar ile Birlik, vali tarafından
faaliyetten men edilebilir. Faaliyetten men kararı, yirmidört
saat içinde görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim kararını kırksekiz
saat içinde açıklar, aksi halde, bu idarî karar kendiliğinden yürürlükten
kalkar.
Göreve son verme ve görevden
uzaklaştırma hükümleri genel kurul ve il kongresi hakkında uygulanmaz.
Oda yönetim kurullarının,
çalışmalarını meslekî ahlâk ve ülkenin genel menfaatlerine uygun yürütmemesi, mevzuata uymaması,
görevlerini kötüye kullanması hallerinde, oda meclisleri tarafından görevlerine
son verilip yerlerine bu Kanunun 8 inci maddesinde belirlenen usullere göre,
mevcut meclis üyeleri arasından bir ay içinde yenileri seçilir. Yeni yönetim
kurulları, görevlerine son verilenlerin sürelerini tamamlar.
Oda meclisleri ise üye tamsayısının
yarıdan fazlasının yazılı talebi ve yine üye tam sayısının üçte ikisinin bu
talep üzerine vereceği kararla, kendi kendini görevden uzaklaştırabilir.
Oda yönetim kurulunun
görevlerine oda meclisleri tarafından son verilmesini gerektiren fiillerde bulunan,
ayrıca oda genel kurulu veya Birlik kararlarına uymayan oda meclislerinin
görevlerine de, oda genel kurulu veya Birlik Yönetim Kurulu kararıyla son
verilir. Bu hallerde Birlik Yönetim Kurulu tarafından, bu Kanunun 8 inci
maddesinde belirlenen usullere göre mevcut delegeler arasından, yeni oda
meclisinin seçimi sağlanır. Bu şekilde seçilen üyeler eskilerin süresini
tamamlar. Yeni oda meclisi seçilinceye kadar bu Kanunda ve tüzükte gösterilen
görevlerin ne şekilde yapılacağı Birlik Yönetim Kurulunca karara bağlanır.
MADDE 18. - 6964 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 19 .- Odaların gelirleri şunlardır :
a) Giriş ücreti.
b) Yıllık aidat.
c) Yayın gelirleri.
d) Bağışlar ve diğer gelirler.
e) Para cezaları.
f) Tesis ve iştiraklerden elde
edilecek kârlar.
g) Sergi ve fuar gelirleri.
h) 31 inci maddenin (e), (f),
(g) ve (h) bentlerinde yazılı gelirlerden düşecek pay.
ı ) Birlikten yapılacak yardım.
i) Usul ve esasları Birlik
tarafından belirlenmek şartıyla, çiftçi belgesi hariç olmak üzere diğer
belgelerin tasdiki ve hizmet karşılığı olarak alınacak ücretler.
Odaların bu maddede sayılan
gelirleri, odalara ait her türlü taşınır ve taşınmaz mallar, bunların alım,
satım, inşa ve kullanımları ile odalarca yürütülen hizmet ve faaliyetler damga
vergisi hariç her türlü vergi, resim, harç ve katkı payından muaftır. Ancak
odalara bağlı iktisadî işletmeler bu
muafiyetlerden faydalanamaz.
MADDE 19. - 6964 sayılı Kanunun 20 nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Yükümlülükler, giriş ücreti ve
yıllık aidat
Madde 20. - Odaların aslî
üyeleri, her yılın ilk beş ayı içinde arazi
büyüklüğü, diğer tarımsal varlığı
ve üretim durumları ile ilgili bilgileri, Birlik Yönetim Kurulunun
belirleyeceği usul ve esaslara göre, kayıtlı oldukları odalara vermek
zorundadırlar.
Odalar bu bilgileri dikkate
alarak üyelerinden giriş ücreti ve yıllık aidat alırlar.
Giriş ücretleri ve yıllık aidat
tutarları, her yıl ocak ayında onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan
aylık brüt asgari ücretin yüzde ikisi ile aylık brüt asgari ücretin beş katı
arasında kalmak üzere Birlik Yönetim Kurulunca altı kademe olarak belirlenir.
Kademeler dahilinde oda yönetim
kurullarınca belirlenecek giriş ücreti ve yıllık aidat miktarlarına onbeş gün içinde oda meclisi nezdinde
itiraz edilebilir.
Giriş ücretleri ve yıllık
aidatın tahsiline ilişkin usul ve esaslar Birlikçe çıkarılacak yönetmelikle
belirlenir.
Tahakkuk yılını takip eden yılın
başından itibaren beş yıl içinde tahsil edilemeyen giriş ücretleri ve yıllık
aidatlar zamanaşımına uğrar.
Giriş ücretinin alındığı yıl
ayrıca yıllık aidat alınmaz.
MADDE 20. - 6964 sayılı Kanunun 22 nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Malî yetkiler
Madde 22. - Odalar, meclisleri
kararıyla ve amaçlarına uygun olmak kaydıyla
menkul ve gayrimenkul edinmeye, satmaya, kiralamaya, rehin etmeye, kredi
almaya ve vermeye, teknik ve sosyal yardımlarda bulunmaya, Birlik Yönetim
Kurulunca usul ve esasları yönetmelikle belirlenmiş ödüller dağıtmaya
yetkilidir.
MADDE 21. - 6964 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 23. - Bu Kanun ile
kendisine verilen görevleri yerine getirmek üzere, kamu tüzel kişiliğini
haiz meslek üst kuruluşu olarak Türkiye
Ziraat Odaları Birliği kurulur.
Birliğin merkezi Ankara'dadır.
Birlik, kuruluş amaçları dışında
faaliyette bulunamaz.
MADDE 22. - 6964 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Birliğin görevleri
Madde 24. - Birliğin başlıca
görevleri şunlardır :
a) Odalara bu Kanun ile verilen
görevlerin yerine getirilmesi amacıyla gerekli önlemleri almak, faaliyetlerine
yardımcı olmak.
b) Tarımsal politikaların genel
menfaatlere uygun olarak yürütülmesi amacıyla gerekli çalışmalarda bulunmak,
tarımla ilgili görüşlerini Hükümete ve kamuoyuna duyurmak, çiftçilerin meslekî
hak ve menfaatlerini korumak.
c) Odalar arasında çıkacak
ihtilafların çözümlenmesi ve odalar arasında işbirliği ve ahengi sağlamak, bu
amaçla gerekli kararları almak ve uygulamak.
d) Odalarda idarî, malî iş ve
işlemlerin düzen içerisinde ve tek tip olarak yürütülmesi amacıyla
yönetmelikler hazırlamak, kararlar almak ve bunların uygulanmasını sağlamak.
e) Uluslararası sergi, fuar,
toplantı, seminer, panel, kongre gibi etkinliklere katılmak.
f) Uluslararası benzer
kuruluşlara üye olmak, bu kuruluşlar ve diğer ülkelerin tarımla ilgili
kuruluşları ile ortak çalışmalar yapmak.
g) Üyesi olunan uluslararası
kuruluşların yönetiminde yer alacak olanları belirlemek, bu kuruluşların
temsilciliğini yapmak.
h) Odaları ve odaların yarıdan
fazla hissesine sahip bulundukları şirketleri denetlemek.
ı) Türkiye'de yerel ve/veya
genel tarım kongreleri düzenlemek.
i) Çiftçileri, çiftçi
danışmanlarını, oda personelini ve yöneticilerini eğitmek amacıyla eğitim
merkezleri oluşturmak; odalar ve çiftçilerle ilgili her türlü eğitim araçlarını
hazırlayıp sunmak,
j) Tarımsal eğitime yönelik
gazete, radyo ve televizyon gibi basın-yayın araçları kurmak veya
kiralamak.
k) Kuruluş amacı ve vazifeleri
ile ilgili şirket ve vakıf kurmak, kurulu şirketlere ortak olmak.
l) Bu Kanunda gösterilen çalışma
konularının gerektirdiği hususlarda faaliyet göstermek.
MADDE 23. - 6964 sayılı Kanunun 26 ncı
maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Birlik Genel Kurulu
Madde 26. - Birlik Genel Kurulu,
17 nci madde gereğince yapılan il
kongrelerinde, dört yıl için seçilen
temsilcilerden oluşur.
Genel Kurula, yediye kadar (yedi
dahil) odası olan illerden üç, ondörde kadar (ondört dahil)
odası olan illerden dört, onbeş ve daha fazla odası
olan illerden beş temsilci gönderilir.
Birlik Yönetim Kurulu Başkan ve
üyeleri, Genel Kurulda üye ve oy
sahibidirler.
Genel Kurul dört yılda bir mayıs
ayı içinde toplanır. Birlik Yönetim Kurulunun kararı ile Genel Kurul olağanüstü
toplantıya çağrılabilir.
Toplantı Birlik Yönetim Kurulu
Başkanı tarafından açılır ve başkanlık divanı için bir başkan, bir başkan
vekili ve dört kâtip üye seçilir.
MADDE 24. - 6964 sayılı Kanunun 27 nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Birlik Genel Kurulunun görevleri
Madde 27. - Birlik Genel Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Birlik Yönetim Kurulunun
çalışma dönemine ait raporu, gelir-gider cetveli ve bilançoları ile kadro
cetvelini tetkik etmek ve karara bağlamak.
b) Birlik Yönetim Kurulunun asıl ve yedek üyelerini seçmek.
c) Yönetim kurulunca hazırlanan
odaların çalışma raporu ile Türkiye'nin ziraî ve iktisadî durum raporunu tetkik
etmek ve yayımlanmasını karara bağlamak.
d) Birlik idarî, malî ve
personel yönetmeliğini onaylamak, gelecek döneme ait yıllık tahmini bütçeleri
karara bağlamak.
e) Birlik Yönetim Kurulu
üyelerinin huzur hakları ile Genel Kurul delegelerinin yolluk ve gündeliklerini
tespit etmek.
f) Amaçlarına uygun olmak
kaydıyla menkul ve gayrimenkul edinmeye, satmaya, kiralamaya, rehin etmeye,
kredi almaya ve vermeye, teknik ve sosyal yardımlarda bulunmaya, usul ve
esasları yönetmelikle belirlenmiş ödüller dağıtmaya Birlik Yönetim Kuruluna
yetki vermek.
g) Birlik Yönetim Kuruluna,
yabancı ülkelerde ve Türkiye'de Türk-yabancı tarımsal kuruluşlar kurulmasına,
büro açılmasına, ortak çalışmalar yapılmasına veya yardımda bulunulmasına yetki
vermek.
h) Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasını sağlamak.
MADDE 25. - 6964 sayılı Kanunun 28 inci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Birlik Yönetim Kurulu
Madde 28. - Birlik Yönetim
Kurulu; Birlik Genel Kurulunun kendi üyeleri arasından dört yıl için seçtiği on
üye ile Birlik Genel Sekreterinden oluşur. Yönetim Kurulu, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır.
Kararlar oy çokluğu ile alınır. Eşitlik halinde Başkanın oy kullandığı tarafın
kararı geçerli sayılır.
Birlik Yönetim Kurulu, Genel
Kurulu müteakip kendi üyeleri arasından dört yıl için bir başkan, bir başkan
vekili ve bir muhasip üye seçer.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten sonra yapılacak ilk seçimlerden itibaren üst üste iki dönem Birlik
Yönetim Kurulu Başkanlığı görevinde bulunanlar, aradan bir seçim dönemi geçmedikçe aynı göreve yeniden seçilemezler.
Yönetim Kurulu Başkanı aynı
zamanda Birlik Genel Başkanıdır.
Yönetim Kurulu, üyelerinin
dörtte üçünün talebi üzerine yeniden görev bölümü yapabilir.
Yönetim Kurulu Başkanı veya
Başkan vekili ile Genel Sekreter veya Muhasip Üyenin müşterek imzaları Birliği
ilzam eder.
MADDE 26. - 6964 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Birlik Yönetim Kurulunun
görevleri
Madde 29. - Birlik Yönetim
Kurulunun başlıca görevleri şunlardır:
a) Çalışma dönemine ait raporu,
gelir-gider cetvelini, yıllık bilançoları, odaların çalışma raporunu,
Türkiye'nin ziraî ve iktisadî durumu ve ziraat ve çiftçi sorunları ile çözüm
yolları hakkındaki raporu, gelecek döneme ait yıllık tahmini bütçeleri ve kadro
cetvelini hazırlayarak Genel Kurulun tetkikine ve kararına sunmak.
b) Bu Kanun ile verilen
görevlerin yerine getirilmesi için gerekli önlemleri almak, odaların
faaliyetlerine yardımcı olmak.
c) Ülkede tarım politikalarının
genel menfaatlere uygun olarak yürütülmesi amacıyla gerekli çalışmalarda
bulunmak, bu hususlardaki görüşlerini Hükümete ve kamuoyuna duyurmak,
çiftçilerin hak ve menfaatlerini korumak.
d) Odalar arasında çıkacak
ihtilafların çözümü ve odalar arasında işbirliği ve ahengi sağlamak, bu amaçla
gerekli kararları almak ve uygulamak.
e) Odalarda idarî ve malî iş ve
işlemlerin düzen içerisinde ve tek tip olarak yürütülmesi amacıyla
yönetmelikler hazırlamak, kararlar almak ve Genel Kurul onayını müteakip
uygulamak.
f) Yurt içinde ve yurt dışında
yapılan her türlü sergi, fuar, toplantı,
seminer, panel, kongre gibi etkinliklere katılmak ve düzenlemek.
g) Konusundaki uluslararası
meslekî kuruluşlara üye olmak ve temsilciliğini yapmak.
h) Birliğin, yönetiminde temsil
edileceği kuruluş, kurul ve benzeri yerlerde görevlendirilecek temsilcilerini
belirlemek.
ı) Odaları ve odaların yarıdan
fazla hissesine sahip bulundukları şirketleri denetlemek.
i) Bölge başkanlıkları, il
koordinasyon kurulları, danışma
kurullarını oluşturmak ve bu kurulların çalışma usul ve esaslarını
belirlemek.
j) Birlik ve odalarla ilgili
idarî, malî ve personel yönetmeliğini hazırlamak ve Genel Kurulun onayına
sunmak.
k) Birlik Genel Sekreterinin
görev ve yetkilerini düzenleyen yönetmeliği onaylamak ve yürürlüğe koymak.
l) Alınan yetki çerçevesinde
taşınır ve taşınmaz mal alımı, satımı, kiralanması, yaptırılması, rehin
verilmesi, ipotek alınması ve verilmesi, kredi alınması ve verilmesi işlerini
yürütmek, Birlik ve odaların işlerinin düzenle yürütülmesini teminen kararlar almak ve yürürlüğe koymak.
m) Odaların kooperatif ve
şirket kurmalarına ve kurulu bulunan
kooperatif ve şirketlere iştirak etmelerine, temsilcilik açmalarına izin
vermek.
n) Kredi almak ve vermek, aynî,
nakdî, teknik ve sosyal yardımlarda bulunmak, ödüller dağıtmak.
o) Genel kurulca verilecek diğer
görevleri yapmak.
MADDE 27. - 6964 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 30. - Genel Sekreter,
Birlik Yönetim Kurulunca, resmi veya özel tarımsal kuruluş ve işletmelerde en
az on yıl çalışmış, en az lisans
düzeyinde eğitim almış olanlar arasından atanır. Birliğin sekretarya
hizmetlerini yürütür.
Genel Sekreter, Birlik Yönetim
Kuruluna katılır, ancak oy hakkı yoktur. Birlik personelinin birinci derece
amiridir.
Genel Sekreterin görev ve
yetkileri yönetmelikle belirlenir.
MADDE 28. - 6964 sayılı Kanunun 31 inci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Birliğin gelirleri
Madde 31. - Ziraat Odaları
Birliğinin gelirleri şunlardır :
a) 21 inci madde gereğince
odalardan gönderilecek yüzde onluk paylar.
b) Yayın gelirleri.
c) Yardım ve bağışlar.
d) Diğer gelirler.
e) T. C. Ziraat Bankasından
yapılacak yıllık yardım.
f) Ticaret borsalarının bir
evvelki yıl umumî gelirleri tutarının yüzde üçü oranında ödeyecekleri Birlik
payı.
g) Bütçe imkânları dahilinde
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bütçesine konacak ödenekler.
h) Bitkisel, hayvansal ve su
ürünlerini üreticiden satın alan gerçek veya tüzel kişiler, teşekküller, kamu
kurum ve kuruluşları, tarım satış kooperatifleri veya bunların üst
kuruluşlarının (tüketim amaçlı alımları hariç) satın veya teslim aldıkları ürün
bedelleri ile sattıkları ürün bedelleri üzerinden kesilecek binde bir oranında
Birlik payları.
ı) Çiftçilere Devletçe ödenen
nakdî tarımsal desteklerle ilgili ödenecek miktardan transferi yapan kurumca
binde dört oranında kesilen Birlik payı.
(e) ve (f) bentlerinde yazılan
kuruluşlar, Birlik paylarını eşit tutarda olmak üzere ertesi yılın mart,
haziran, eylül ve aralık aylarının sonuna kadar, (h) bendinde yazılı kişi,
kurum ve kuruluşlar ertesi yılın ocak ayı sonuna kadar, (ı) bendindeki kurum,
transferi yaptığı tarihte Birlik emrine ödemekle yükümlüdürler.
Birliğin bu maddede sayılan
gelirleri, Birliğe ait her türlü taşınır ve taşınmaz mallar, bunların alım,
satım, inşa ve kullanımları ile Birlikçe yürütülen hizmet ve faaliyetler damga
vergisi hariç her türlü vergi, resim, harç ve katkı payından muaftır. Ancak Birliğe bağlı iktisadî işletmeler bu muafiyetlerden
faydalanamaz.
MADDE 29. - 6964 sayılı Kanunun 32 nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Hisselerin dağıtımı, yardım ve
bütçeden harcamalar
Madde 32. - 31 inci maddenin
(e), (f), (g), (h) ve (ı) bentlerinde yazılı gelirlerin en az yüzde ellisi
odaların kayıtlı üye sayıları, ekonomik durumları ve projeleri dikkate alınarak
Birlik Yönetim Kurulunun belirleyeceği esaslar çerçevesinde odalara dağıtılır.
Birlik bütçesinden harcama,
Başkan veya Başkan Vekili ile Genel Sekreter, Genel Sekreterin bulunmadığı
hallerde Muhasip üyenin müşterek imzası ile yapılır. Yönetim Kurulunun üst
sınırını belirleyeceği harcama, genel sekreter tarafından yapılır.
Birlik muhasebe kayıtları
bilanço esasına göre tutulur.
MADDE 30. - 6964 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 33. - Oda üyelerine
aşağıda yazılı cezalar verilebilir :
a) Uyarma.
b) Kınama.
c) Odadan uzaklaştırma.
Uyarma ve kınama cezaları
yönetim kurulu tarafından verilir. Bu cezalara tebliğinden itibaren onbeş gün içinde oda meclisine itiraz olunabilir; meclisin
kararı kesindir.
Uzaklaştırma cezası, yönetim
kurulunun teklifi üzerine meclis tarafından verilir. Bu ceza bir aydan az, bir
yıldan çok olamaz. Bu cezaya tebliğinden itibaren onbeş
gün içinde idari yargı merciine itiraz edilebilir.
Bu maddenin uygulanma şekli
tüzükle belirlenir.
MADDE 31. - 6964 sayılı Kanunun 35 inci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 35. - Bu Kanuna göre odaya üyelik kaydı yapılmadığı tespit edilen çiftçiler re'sen kaydedilirler.
MADDE 32. - 6964 sayılı Kanunun 36 ncı
maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Tahsilat ve meslekî konulardaki
dava hakkı
Madde 36. - Odaların giriş
ücreti, yıllık aidat ve para cezası alacakları ile Birliğin 31 inci maddenin
(a), (f) ve (h) bentlerindeki alacakları, icra dairelerince ilâmlar gibi infaz
olunur.
Giriş ücretlerini ve yıllık
aidatlarını süresinde ödemeyenlerin borçları, kanunî faizi ile birlikte tahsil
olunur.
Odalar ve Birlik, odalara
kayıtlı çiftçilerin meslekî menfaatlerini ilgilendiren konularda adlî ve idarî
yargıda dava açma hakkına sahiptirler.
MADDE 33. - 6964 sayılı Kanunun 38 inci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Personel işlemleri
Madde 38. - Birlik ve odalarda
istihdam edilenlerin işe alınma, çalıştırılma, sicil, atanma, yükselme, nakil,
işten ayrılma ve çıkarılma, disiplin işlemleri, aylık ücret ve diğer tüm özlük
hakları ile işten ayrılanlara ödenecek tazminatların usul ve esasları
tüzükte gösterilir.
MADDE 34. - 6964 sayılı Kanunun 39 uncu maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Bakanlık ile yardımlaşma
Madde 39. - Bakanlık ile odalar
ve Birlik, kendi mevzuatları uyarınca, tarımla ilgili konularda yardımlaşma
içine girebilirler.
MADDE 35. - 6964 sayılı Kanunun 40 ıncı
maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Huzur hakkı ve yolluk
Madde 40. - Oda yönetim kurulu,
oda meclisi başkanı ve üyeleri ve il kongrelerine katılacaklara verilecek
huzur hakkı ve yolluklar Birlikçe
düzenlenecek esaslara göre oda meclisi
tarafından tespit ve tayin olunur.
Yönetim kurulu üyelerinin huzur
hakları ve Birlik Genel Kuruluna katılacak delegelerin zorunlu masraf ve
harcırahları Birlik Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Birlik Genel Kurulunca
tespit olunur.
MADDE 36. - 6964 sayılı Kanunun 41 inci maddesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
Madde 41. - Odaların ve Birliğin, meclis ve yönetim kurullarına seçilmiş olan asıl üyelerden mazeretsiz olarak üst üste üç toplantıya gelmeyenler istifa etmiş sayılır ve yerlerine yedeklerden sırada olanlar alınır.
MADDE 37. - 6964 sayılı Kanunun 42 nci maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Cezaî sorumluluklar
Madde 42. - Odaların ve Birliğin
paraları ile para hükmündeki evrak, senet ve diğer malları aleyhine suç
işleyen, yahut bilanço, tutanak, rapor ve diğer her çeşit kâğıt, defter ve kayıtlar üzerinde suç mahiyetinde
değişiklik yapan veya bunları kasten yok
eden organlara dahil kişiler ile personel hakkında Devlet memurları hakkındaki
cezalar uygulanır.
MADDE 38. - 6964 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi başlığı
ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Denetim
Madde 43. - Odaları Birlik, Birliği de Bakanlık denetler.
Bakanlık Birliğin organlarını,
görevlerinin ifası hususunda idarî ve malî yönden denetler.
MADDE 39. - 6964 sayılı Kanunun 34 ve 37 nci maddeleri
ile muvakkat 1, 2, 3 ve 4 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 40. - 6964 sayılı Kanuna aşağıdaki ek maddeler
eklenmiştir.
EK MADDE 2. - Çiftçilere Devletçe verilen nakdî destek ödemesini yapan aynî veya nakdî tarımsal kredi veren, sözleşmeli üretim yaptıran kamu ve özel sektör kuruluşları ile bankalar, kooperatifler veya birlikler ile benzeri kurumlar, ziraat odası bulunan yerlerdeki çiftçilerden, bağlı bulundukları ziraat odalarından bedelsiz olarak alınmış ve o yılın tasdikini taşıyan çiftçi belgesini istemek zorundadırlar.
EK MADDE 3. – Bu Kanunda geçen "Umumi Heyet" ibaresi "Genel Kurul" olarak, "İdare Heyeti" ibaresi "Yönetim Kurulu" olarak, "Baş Kâtip" ibaresi "Genel Sekreter" olarak, "Aza" ibaresi "Üye" olarak, "Reis" ibaresi "Başkan" olarak, "Vilayet Kongresi" ibaresi "İl Kongresi" olarak, "Nizamname" ibaresi "Tüzük" olarak, "Uzuv" ibaresi "Organ" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 41. - 6964 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 1. - Bu Kanunun
yayımı tarihinden önce yapılan son nüfus sayımına göre nüfusu dörtmilyon ve daha fazla olan illerin ilçe tarım müdürlüğü
bulunmayan ilçelerinde kurulmuş bulunan
odaların tüzel kişiliği, bu Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte
kendiliğinden sona erer. Tüzel kişiliği sona eren odalar hiçbir faaliyette bulunamaz,
genel kurulu toplanamaz ve il kongresinde temsil edilemez. Tüzel kişiliği bu
şekilde sona eren odaların bölgesindeki çiftçilerin hangi odaya bağlanacağına
Birlik Yönetim Kurulu karar verir. Bu odaların menkul ve gayrimenkul malları
Birlikçe aynen yediemin sıfatı ile muhafaza edilir. Birlik muhafaza ettiği mal
ve parayı, tüzel kişiliği sona eren odanın bölgesindeki çiftçilerin bağlandığı
odaya devreder.
GEÇİCİ MADDE 2. - Bu Kanunun
yayımı tarihinde seçilmiş bulunan oda delegeleri, oda genel kurulunun
yapılacağı yıldan önceki aralık ayına kadar görev yaparlar. Birlik delegeleri,
oda organlarına seçilmiş üyeler ve yedekleri, Birlik Yönetim Kurulu üyeleri ve
yedekleri ise kalan görev sürelerini dört yıla tamamlarlar.
Bu Kanunun çerçeve 19 uncu
maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen Yönetmelik, bir defaya mahsus olmak
üzere Genel Kurulun onayına sunulmadan, Birlik Yönetim Kurulunca, Kanunun Resmi
Gazetede yayımını izleyen altı ay içinde çıkarılır.
Yürürlük
MADDE 42. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 43. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.