TÜRKİYE
CUMHURİYETİ VE LÜBNAN CUMHURİYETİ ARASINDA
KONSOLOSLUK
ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA
DAİR KANUN
Kanun No. 5211 |
|
Kabul Tarihi : 30.6.2004 |
MADDE 1. - 11 Nisan 2004
tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ve Lübnan Cumhuriyeti
Arasında Konsolosluk Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
VE
ARASINDA
KONSOLOSLUK ANLAŞMASI
Türkiye Cumhuriyeti ve
Lübnan Cumhuriyeti;
Dostluğa ve
işbirliğine dayalı ikili ilişkilerini konsolosluk ve hukuki konularda
geliştirmek ve güçlendirmek arzusundan esinlenerek,
Türkiye Cumhuriyeti ve
Lübnan Cumhuriyeti arasında tesis edilen konsolosluk ilişkilerinin diğer
alanlardaki işbirliğinin de geliştirilmesine yardımcı olacağından emin olarak,
Türkiye Cumhuriyeti ve
Lübnan Cumhuriyeti’nin 24 Nisan 1963 tarihli Konsolosluk İlişkilerini
Hakkındaki Viyana Sözleşmesi’ne Taraf olduklarını hatırda tutarak,
İki ülke arasındaki
konsolosluk konularını düzenlemek arzusuyla,
İşbu Konsolosluk
Anlaşmasının aktolunmasını kararlaştırmışlar ve
aşağıdaki şekilde anlaşmışlardır :
BÖLÜM I
ÖN HÜKÜMLER
Madde 1
Tanımlar
İşbu Anlaşmada
aşağıdaki deyimlerden, aşağıda kendilerine verilen anlamlar anlaşılacaktır :
1) “Âkit Taraflar”
işbu Anlaşmayı imzalayan Devletler,
2) “Gönderen Devlet”
Konsolosluk mensuplarını atayan Âkit Taraf,
3) “Kabul Eden
Devlet”, Konsolosluk memurlarının, ülkesi üzerinde görevini yerine getirdiği
Âkit Taraf,
4) “Konsolosluk”, tüm
Başkonsolosluk, Konsolosluk, Muavin Konsolosluk ve Konsolosluk Ajanlığı,
5) “Konsolosluk Görev
Çevresi”, bir konsolosluğa, konsolosluk görevlerini yerine getirmesi amacıyla
tahsis edilen bölge,
6) “Konsolosluk Şefi”
bu sıfatla hareket etmekle görevlendirilmiş kişi,
7) “Konsolosluk
Memuru”, Gönderen Devlet tarafından konsolosluk şefi dahil konsolosluk
görevlerini yerine getirmek üzere Başkonsolos, Konsolos, Muavin Konsolos veya
Ataşe sıfatıyla görevlendirilmiş kişiler,
8) “Konsolosluk
Hizmetlisi”, bir konsolosluğun idari ve teknik hizmetlerinde istihdam edilen
kişiler,
9) “Hizmet Personeli”,
bir konsolosluğun iç hizmetlerinde istihdam edilen kişiler,
10) “Konsolosluk
Mensupları” tüm konsolosluk memurları, konsolosluk hizmetlileri ve hizmet
personeli,
11) “Konsolosluk
Personeli Mensupları”, Konsolosluk Şefi dışındaki konsolosluk memurları,
konsolosluk hizmetlileri ve hizmet personeli,
12) “Özel Personel”,
konsolosluk mensuplarından birinin münhasıran özel hizmetinde kullanılan ve
birlikte oturulan kişiler,
13) “Aile Fertleri”,
bir konsolosluk mensubunun eşi ile bunların veya eşlerin reşit olmayan
çocukları ve Gönderen Devlet menzuatı uyarınca
bakmakla yükümlü oldukları ve kendileri ile birlikte oturan ana ve babaları,
14) “Konsolosluk
Arşivleri”, konsolosluğa ait tüm evrak, belgeler, yazışmalar, kitaplar,
gazeteler, filmler, ses ve görüntü bantları, resimler, kayıt defterleri ve
şifre malzemesi ile bunların saklanmasına ve korunmasına yarayan her çeşit
eşya,
15) “Konsolosluk
Binaları”, maliki kim olursa olsun, konsolosluk şefinin ikametgahı da dahil,
münhasıran konsolosluk görevlerinin yerine getirilmesi için kullanılan binalar
veya bina kısımları, müştemilatı ve bunların üzerinde bulundukları arsalar,
16) “Vatandaş”,
Gönderen Devlet mevzuatına göre bu Devletin uyrukluğunu haiz kişi,
17) “Tüzel Kişi”,
Gönderen devlet mevzuatına göre kurulmuş ve merkezi bu Devlette bulunan
kuruluşlar,
18) “Gemi”, Gönderen
Devletin bizzat sahip oldukları da dahil, bu Devlet mevzuatına göre tescil
edilmiş ve bu Devletin bayrağını taşımasına müsaade edilmiş, savaş gemileri
dışındaki tüm deniz taşıtları,
19) “Uçak”, Gönderen
Devletin bizzat sahip oldukları da dahil, bu Devlet Mevzuatına aidiyetini
gösterir belirtici işaret taşımasına müsaade edilmiş, savaş uçakları dışındaki
tüm hava taşıtları.
KONSOLOSLUĞUN KURULMASI VE KONSOLOSLUK
MENSUPLARININ ATANMASI
Madde 2
Konsoloslukların Kurulması ve Görev Alanları
1. Bir Konsolosluk,
Kabul Eden Devletin ülkesinde ancak bu Devletin rızası ile kurulabilir ve idame
ettirilebilir.
2. Konsolosluğun yeri,
sınıfı ve görev çevresi Gönderen Devlet tarafından tespit olunur ve Kabul Eden
Devletin tasvibine sunulur.
3. Bir
Başkonsolosluğun veya konsolosluğun bulunduğu yerin dışında bir muavin konsolosluk
veya konsolosluk ajanlığı açılmak istendiği takdirde keza Kabul Eden Devletin muvafakatı gereklidir.
4. Mevcut bir
konsolosluğun bir bölümünü teşkil eden bir büronun konsolosluğun bulunduğu
yerin dışında açılması için de keza, Kabul Eden Devletin muvafakatı
gereklidir.
5. Bir konsolosluk
memuru, kendi görev çevresi dışında ancak Kabul Eden Devletin ön muvafakatı ile görev yapabilir.
6. Gönderen Devlet,
ilgili Devletlere bildirimde bulunduktan sonra, bir Devlette kurulmuş bir
konsolosluğunu bu Devletlerin muvafakati ile üçüncü bir devlette de konsolosluk
görevlerini yerine getirmekle görevlendirilebilir. Kabul Eden Devlet, bu
muvafakatini, her zaman, herhangi bir sebep göstermeksizin geri alabilir.
7. Gönderen Devletin
bir konsolosluğu, Kabul Eden Devlete usulüne uygun olarak bildirimde
bulunduktan ve bu Devletin muvafakatini sağladıktan sonra Kabul Eden Devlette
üçüncü bir devlet adına konsolosluk görevlerini yerine getirebilir. Kabul Eden
Devlet, bu muvafakatını, her zaman, herhangi bir
sebep göstermeksizin geri alabilir.
Madde 3
Konsolosluk Mensupları ve Özel Personelinin Uyrukluğu
1. Âkit Taraflar,
konsolosluk memuru olarak ancak Kabul Eden Devlette sürekli ikamet etmeyen
kendi vatandaşlarını atayabilirler.
2. Âkit Taraflar,
konsolosluk hizmetlisi, konsolosluk hizmet personeli ve özel personel olarak
ancak kendi veya Kabul Eden Devlet vatandaşlarını istihdam edebilirler.
Madde 4
Konsolosluk Memurları ve Hizmetlilerinin Çalışma Statüsü
Gönderen Devletin
vatandaşı olan Konsolosluk mensupları, hizmetlileri ve özel personel, Kabul
Eden Devletin ülkesinde resmi görevlilerinin dışında ticari veya başka bir
mesleki faaliyette bulunamazlar. Bu kural aile fertleri için de geçerlidir.
Madde 5
Konsolosluk Şefinin Atanması ve Göreve Başlaması
1. Gönderen Devlet, konsolosluk
şefi sıfatıyla atanan bir şahsı Kabul Eden Devletin Dışişleri Bakanlığına bir
atama belgesi veya buna dair başka bir belge ve şahsın özgeçmişi ile birlikte
diplomatik kanallardan bildirmekle yükümlüdür.
2. Atama belgesi veya
buna dair başka bir belge, özellikle konsolosluk şefinin, adı, soyadı, uyruğu,
sınıfı ile görev yapacağı konsolosluk yeri ve görev çevresine ilişkin bilgileri
içerir.
3. Yukarıdaki işlemi
müteakip, Kabul Eden Devlet, konsolosluk şefine şekli ne olursa olsun ücretsiz
düzenlenecek bir buyrultu veya başka bir muvafakat belgesi verir. Kabul Eden
Devlet, buyrultu veya muvafakat belgesinin verilmesine değin, konsolosluk
şefinin, geçici olarak görevine başlamasına ve Anlaşma hükümlerinden
yararlanmasına rıza gösterebilir.
4. Bununla beraber,
Kabul Eden Devlet, Buyrultunun veya başka bir muvafakat belgesinin verilmesini
herhangi bir sebep göstermeksizin reddedebilir.
Madde 6
Konsolosluk Şefinin Atanmasının Konsolosluk Görev
Çevresindeki
Makamlara Bildirilmesi
Konsolosluk şefinin,
geçici de olsa, göreve başlaması kabul edilir edilmez, Kabul Eden Devlet,
durumu konsolosluk görev çevresindeki yetkili makamlara derhal bildirir. Kabul
Eden Devlet, ayrıca, konsolosluk şefinin görevlerini yerine getirebilmesi ve
işbu Anlaşma hükümlerinden yararlanabilmesi için gerekli tedbirleri alır.
Madde 7
Konsolosluk Şefinin Görevlerini Geçici Olarak Yerine
Getirmesi
1. Konsolosluk Şefi
herhangi bir nedenle görevini ifa edemeyecek durumda kaldığı veya konsolosluk
makamı geçici veya sürekli olarak boşaldığı takdirde, Gönderen Devlet, bu
konsolosluğun bir memurunu, Kabul Eden Devletteki diğer bir konsolosluğunun
memuru, Gönderen Devletin Kabul Eden Devletteki diplomatik temsilciliği
mensuplarından birini veya Dışişleri Başkanlığından bir memuru Konsolosluğu geçici
konsolosluk şefi sıfatıyla vekaleten tedvir etmekle görevlendirebilir. Bu son
halde geçici tedvir süresi bir takvim yılı içinde üç ayı geçemez.
Bununla beraber, gerektiğinde, bu süre diplomatik yoldan sağlanacak müsaade ile
uzatılabilir.
2. Bu Maddenin 1 inci
fıkrasında zikrolunduğu şekilde görevlendirilen
kişinin kimliğine ilişkin bilgiler Kabul Eden Devletin Dışişleri Bakanlığına
önceden bildirilir.
3. İşbu Anlaşmanın
hükümleri geçici konsolosluk şefi olarak Konsolosluk görevlerini bu şekilde
vekaleten yürütecek kişiye de uygulanır.
4. Bu maddenin 1 inci
fıkrası uyarınca, konsoloslukta görevlendirilen Gönderen Devletin Kabul Eden
Devlet nezdindeki diplomatik temsilciliğinin diplomasi memuru, diplomatik ayrıcalık ve
dokunulmazlıklardan yararlanmaya devam eder.
Madde 8
Diğer Konsolosluk Mensuplarının Atanmaları, Varışları,
Ayrılışları ve Statülerindeki Değişikliklere İlişkin Bildirim
1. Gönderen devlet,
konsolosluk şefinden başka diğer konsolosluk mensuplarının ad ve soyadlarını,
uyrukluklarını sınıflarını, sıfatlarını, varışlarını, ayrılışlarını veya
görevlerinin sona ermesini, statülerindeki ve Kabul Eden Devletteki özel
adreslerindeki değişiklikleri Kabul Eden Devletin Dışişleri Bakanlığına önceden
bildirir.
2. Bunun dışında,
a) Aile fertlerinin
kimlikleri ile birlikte geliş ve ayrılışları;
b) Özel personelin
kimliği, göreve başlayış ve kesin ayrılışları ile bu sıfatla görevlerinin sona
ermesi;
c) Kabul eden devlet
vatandaşlarının konsolosluk hizmetlisi, hizmet personeli ve özel personel
olarak işe alınmaları veya işlerine son verilmesi hakkında gerekli bilgiler
mahalli makamlara verilir.
Madde 9
Konsolosluk Mensuplarının Görevlerinin Sona Ermesi
Bir Konsolosluk
mensubunun görevinin sona ermesi ezcümle
a) Konsolosluk
mensubunun görevinin sona erdiğinin Gönderen devlet tarafından Kabul eden
Devlete bildirilmesi ile olur.
b) “Buyrultu”nun veya
başka bir muvafakat belgesinin geri alınması ile olur.
c) Kabul Eden Devlet;
her zaman bir Konsolosluk memurunun istenmeyen kişi olduğunu (persona non grata)
veya bir konsolosluk hizmetlisinden veya hizmet personelinden birinin
istenmediğini Gönderen Devlete, kararının nedenlerini açıklamaya yükümlü
olmaksızın bildirebilir. Bu durumda, Gönderen Devlet, Konsolosluk memurunu veya
uyrukluğunu haiz ise konsolosluk hizmetlisini veya hizmet personelini en kısa
zamanda ülkesine geri çağırır.
Konsolosluk hizmetlisi
veya hizmet personeli kendi vatandaşı değil ise Gönderen Devlet bu kişilerin
görevine derhal son verir.
Gönderen Devlet, bu
Maddede belirtilen yükümlülüklerini reddeder veya makul bir süre içinde bunları
yerine getirmezse, Kabul Eden Devlet, olayın özelliğini gözönünde
bulundurarak, ilgili şahsa ilişkin buyrultuyu veya diğer muvafakat belgesini
geri alabilir veya onu konsolosluk personeli mensubu olarak kabul etmekten
imtina edebilir.
Madde 10
Kimlik Kartları
1. Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, her konsolosluk memuru ve ailesi mensubu için kimlik, sıfat
ve statülerini kanıtlayan birer belgeyi kendi usullerine göre tanzim ederek
ücretsiz olarak verirler.
2. Bu maddenin 1 inci
fıkrası hükümleri, Kabul Eden Devlet vatandaşı olmaması kaydıyla konsolosluk
hizmetlileri ve bunların aileleri üyelerine, hizmet personeline ve özel
personele uygulanır.
Madde
11
Konsolosluk
Görevlerinin Bir Diplomatik Temsilcilik Tarafından Yerine Getirilmesi
1. Gönderen Devlet,
Kabul Eden Devlet nezdinde akredite
diplomatik temsilcilik mensuplarından bir veya birkaçını konsolosluk işlerini
yürütmekle görevli kılabilir. Böyle bir durumda, bu kişilerin kimlikleri, Kabul
Eden Devlet Dışişleri Bakanlığına yazılı olarak bildirilir.
2. İşbu maddenin 1
inci fıkrasında öngörülen konsolosluk görevlerinin diplomatik temsilciliğin
mensupları tarafından ifa edilmesi, bunların diplomatik temsilcilik mensubu
sıfatıyla faydalandıkları ayrıcalık ve bağışıklıklara halel getirmez.
BÖLÜM III
KOLAYLIKLAR, AYRICALIKLAR VE BAĞIŞIKLIKLAR
Madde 12
Konsolosluk Faaliyetleri ile İlgili Olarak Konsolosluğa ve
Konsolosluk
Memurlarına Tanınan Kolaylıklar
Kabul Eden Devlet,
konsolosluk görevlerinin yerine getirilmesi için gerekli her türlü kolaylığı
gösterir ve konsolosluk memurlarının resmi görevlerini ifa edebilmeleri ve bu
Anlaşma ile bahşedilen haklar, ayrıcalıklar ve bağışıklıklardan
yararlanabilmeleri için uygun tedbirleri alır.
Madde 13
Bina ve Mesken Edinme
1. Kabul Eden Devlet,
Gönderen Devletin Konsolosluğuna, gerekli binaları ve/veya bina kısımlarını
iktisap ederken veya kiralarken; iktisap ettiği arsalar üzerinde bu amaçla
inşaat yaparken veya mevcut binaları restore ederken ve bunların mülkiyetini
devrederken kendi mevzuatı ve düzenlemeleri çerçevesinde yardımcı olur.
2. Kabul Eden Devlet,
konsolosluk mensuplarına uygun mesken temini hususunda da konsolosluğa yardımcı
olur.
3. Gönderen Devlet,
yeni inşaatlar veya mevcut binaların restorasyonu durumlarında, şehircilik
mevzuatına veya yürürlükte bulunan diğer kısıtlamalara uyma yükümlülüğünden
bağışık değildir.
Madde 14
Ulusal Bayrağın ve Armanın Kullanılması
1. Gönderen Devlet, bu
madde hükümleri uyarınca, ulusal bayrağını ve devlet armasını kabul eden
Devlette kullanmak hakkına sahiptir.
2. Gönderen Devletin
ulusal bayrağı konsolosluk binasıyla konsolosluk şefinin ikametgahına
çekilebilir; arması konsolosluk binasının kapısına asılabilir. Gönderen
Devletin ulusal bayrağı görev gereği kullanıldıkları zaman, konsolosluk şefinin
taşıtlarına da çekilebilir.
3. Bu madde ile
tanınan hakkın kullanılmasında, Kabul Eden Devletin kanunları, düzenlemeleri ve
teamülleri göz önünde tutulur.
Madde 15
Konsolosluk Binalarının Dokunulmazlığı
1. Konsolosluk
binalarının dokunulmazlığı vardır. Münhasıran konsolosluk görevleriyle ilgili
olarak kullanılan bu binalara Kabul Eden Devletin makamları, ancak konsolosluk
şefinin veya Gönderen Devletin diplomatik temsilcilik şefinin veya bunlardan
birinin yetki verdiği kişinin izniyle girebilirler.
Acil koruma
tedbirlerinin alınmasını gerektiren yangın veya sair felaket hallerinde bu
muvafakat mümkün olan en kısa sürede verilir.
2. Kabul Eden
Devletin, Gönderen Devletin konsolosluk binalarına izinsiz girilmemesi veya
binaların tahrip edilmemesi ve konsolosluğun huzurunun bozulmaması veya
konsolosluğun haysiyetinin kırılmaması amacıyla gerekli her türlü tedbirleri
almak gibi özel bir yükümlülüğü vardır.
3. Konsolosluk
binaları, mobilyaları, mameleki ve ulaşım araçları, Kabul Eden Devletin millî savunma
veya kamu yararı amaçlarıyla herhangi bir şekilde el koymasından bağışıktırlar.
Madde 16
Konsolosluk Arşiv ve Belgelerinin Dokunulmazlığı
Konsolosluk arşiv ve
belgelerinin her yerde ve her zaman dokunulmazlıkları vardır.
Madde 17
1. Kabul Eden Devlet,
Konsolosluğun her türlü resmi amaçlı haberleşmesine izin verir ve bunu
korur.Gönderen Devletin Konsolosluğu, kendi Hükümeti ile Gönderen Devletin
diğer diplomatik temsilcilikleri ve konsoloslukları ile haberleşmede,
diplomatik kurye veya konsolosluk kuryesi, diplomatik torba veya konsolosluk
torbası, kripto veya şifre de dahil olmak üzere, uygun göreceği her türlü
haberleşme vasıtasını kullanabilir. Bununla beraber, konsolosluk, ancak Kabul
Eden Devletin muvafakati ile telsiz cihazı kurabilir ve kullanabilir. Umuma
mahsus haberleşme yolları kullanıldığında, Gönderen Devletin diplomatik
temsilciliği için geçerli ücretler, konsolosluğa da uygulanır.
2. Konsolosluğun resmi
haberleşmesine dokunulamaz. Resmi haberleşme deyiminden, konsolosluk ve
konsolosluk görevleriyle ilgili tüm haberleşme anlaşılır.
3. Konsolosluk torbası
ne açılabilir ne de torbaya el konulabilir. Bununla beraber, Kabul Eden
Devletin yetkili makamları, torbanın, bu maddenin 4 üncü paragrafında
belirtilen resmi yazışma, belge ve eşyalardan başka şeyler ihtiva ettiğine
inanmak için ciddi nedenlere sahip oldukları takdirde, torbanın Gönderen
Devletin yetkili bir temsilcisi tarafından kendi önlerinde açılmasını
isteyebilirler. Gönderen Devletin makamları bu talebi reddederlerse, torba
çıkış yerine geri gönderilir.
4. Konsolosluk
torbasını teşkil eden paketler, niteliklerini belirten görünebilir dış
alametleri taşırlar ve ancak resmi yazışmalar ve münhasıran resmi kullanıma
yönelik belge veya eşyaları ihtiva edebilirler.
5. Konsolosluk
kuryesi, sıfatını gösteren ve konsolosluk torbasını teşkil eden paketlerin
sayısını belirten resmi bir belge taşır. Konsolosluk kuryesi, Gönderen Devletin
uyruğudur. Görevini yerine getirirken Kabul Eden Devlet tarafından korunur.
Konsolosluk kuryesinin kişisel dokunulmazlığı vardır ve hiç bir şekilde
tutuklanamaz veya gözaltına alınamaz.
6. Gönderen Devletin
kendisi; diplomatik temsilcilikleri ve konsoloslukları geçici konsolosluk
kuryeleri görevlendirebilirler. Bu gibi durumlarda, bu Maddenin 5 inci
paragrafındaki hükümler uygulanır, ancak orada bahsolunan
bağışıklıklar, kuryenin konsolosluk torbasını muhatabına teslimiyle son bulur.
7. Konsolosluk torbası
müsaade edilmiş bir giriş noktasına gelecek bir ticari geminin veya uçağın
kaptanına verilebilir. Kaptan, kurye torbasını teşkil eden paketlerin sayısını
gösteren resmi bir belgeyi haizdir, fakat konsolosluk kuryesi sayılmaz. Yetkili
mahalli makamlarla yapacağı bir düzenleme ile konsolosluk, torbayı gemi veya
uçağın kaptanından doğrudan ve serbestçe almak üzere bir mensubunu
görevlendirebilir.
Madde 18
Konsolosluk Memurlarının Korunması
Kabul Eden Devlet,
konsolosluk memurlarına, onlara gösterilmesi gereken saygı ile muamele eder ve
onların şahıslarına, hürriyetlerine ve haysiyetlerine yapılabilecek her türlü
saldırıyı önlemek amacıyla gerekli bütün tedbirleri alır.
Madde 19
Konsolosluk Memurlarının Kişisel Dokunulmazlığı
1. Konsolosluk
memurları ağır bir suç ve yetkili adli makamın kararı olmadıkça tutuklanamaz
veya gözaltına alınamaz.
2. Bu maddenin 1 inci
fıkrasında öngörülen hal saklı kalmak üzere, konsolosluk memurları kesinleşmiş
adli kararın uygulanması dışında, hapsedilemez ve kişisel hürriyetleri herhangi
bir şekilde kısıtlanamaz.
3. Aleyhine cezai bir
dava ikame edilen konsolosluk memuru yetkili makamların önüne çıkmak
zorundadır. Bununla beraber, konsolosluk memurunun resmi durumu icabı kendisine
gereken saygı gösterilir ve dava, bu Maddenin 1 inci fıkrasında öngörülen hal
hariç olmak üzere, konsolosluk memurunun konsolosluk görevlerini yerine
getirmesini etkilemeyecek şekilde yürütülür. Bir konsolosluk memurunun, bu
maddenin 1 inci fıkrasında zikredilen durumlarda gözaltına alınması gerektiği
takdirde, aleyhine ikame edilecek dava en kısa zamanda açılır.
4. Bir konsolosluk
memurunun tutuklanması veya gözaltına alınması veya cezai kovuşturmaya tabi
tutulması halinde, Kabul Eden Devlet durumdan konsolosluk memurunun bağlı
olduğu diplomatik temsilcilik veya konsolosluğu derhal haberdar eder.
Madde 20
Yargı Bağışıklığı
1. Konsolosluk
memurları ve hizmetlileri konsolosluk veya resmi görevleri sırasında
fiillerinden dolayı Kabul Eden Devletin adli ve idari makamlarının yargısına
tabi değildirler.
2. Bununla beraber, bu
maddenin 1 inci fıkrası hükümleri,
a) Bir Konosolosluk memurunun veya bir konsolosluk hizmetlisinin
açıkça veya zımnen Gönderen Devletin vekili sıfatıyla akdetmediği bir
mukaveleden doğan, veya
b) Kabul Eden Devlet
ülkesinde bir taşıt aracının, bir geminin veya hava taşıtının sebebiyet verdiği
zarar yüzünden üçüncü kişiler tarafından açılan, hukuk davalarına uygulanmaz.
Madde 21
Tanıklık Yapmak Yükümlülüğü
1. Konsolosluk
mensupları adli ve idari davalar sırasında tanıklık yapmağa çağrılabilirler.
Konsolosluk hizmetlileri ve hizmet personeli mensupları bu maddenin 3 üncü
fıkrasında zikredilen durumlar dışında tanıklık yapmayı reddedemezler. Bir
konsolosluk memuru tanıklık yapmayı reddettiği takdirde ona hiçbir zorlayıcı
tedbir veya başka ceza uygulanamaz.
2. Tanıklığı talep
eden makam konsolosluk memurlarının görevlerini yerine getirmelerini sekteye
uğratmaktan kaçınır. Bu makam, mümkün olan her halde konsolosluk memurunun
tanıklıkla ilgili ifadesini, konsolosluk mensubunun ikametgahında veya
konsoloslukta alabilir veya konsolosluk mensubunun yazılı beyanını kabul
edebilir.
3. Konsolosluk
mensupları, görevlerinin yerine getirilmesiyle ilgili olaylar hakkında tanıklık
yapmak veya bununla ilgili resmi yazışma veya belgeleri göstermek zorunda
değildirler. Konsolosluk mensupları, keza, Gönderen Devletin ulusal kanunları
hakkında bilirkişi olarak tanıklık yapmayı reddetmek hakkına da sahiptirler.
Madde 22
Ayrıcalık ve Bağışıklıklardan Feragat
1. Gönderen Devlet,
bir konsolosluk mensubu hakkında, 19, 20 ve 21 inci maddelerde öngörülen
ayrıcalık ve bağışıklıklardan feragat edebilir.
Ayrıcalık ve
bağışıklıklardan feragat daima sarih olur ve Kabul Eden Devlete yazılı olarak
bildirilir.
2. Bir konsolosluk
memuru veya bir konsolosluk hizmetlisi 20 nci madde
uyarınca yargı bağışıklığından yararlandığı bir konuda dava ikame ederse, esas
talebe doğrudan doğruya bağlı herhangi bir mukabil talep hakkında yargı
bağışıklığını ileri süremez.
3. Hukuki veya idari
bir dava ile ilgili olarak yargı bağışıklığından feragat, kararın uygulanmasına
ait tedbirlere ilişkin bağışıklıktan da feragat edildiği anlamına gelmez.
Bunlar için de ayrı bir feragat gereklidir.
Madde 23
Kanuni ve Kişisel Yükümlülüklerden Bağışıklık
Kabul Eden Devlet,
konsolosluk mensuplarıyla aile efradını her türlü kişisel yükümlülük ve hangi
neviden olursa olsun kamu yararı hizmetleriyle, istimval,
yardım ve konaklama gibi askerlikle ilgili yükümlülüklerden muaf tutar.
Madde 24
Yabancıların Kayıt ve Oturma Müsaadesinden Bağışıklık
Konsolosluk memurları
ve hizmetlileri ve bunlarla birlikte yaşayan aile efradı Kabul Eden Devletin
kanunları ve düzenlemelerinin yabancıların kayıt ve ikametleri konusunda
öngördüğü bütün yükümlülüklerden muaftır.
Madde 25
Çalışma Müsaadesi Bağışıklığı
Gönderen Devlet
vatandaşı Konsolosluk mensupları, Gönderen Devlete yaptıkları hizmetlerde,
Kabul Eden Devletin yabancı işgücü kullanımı ile ilgili kanun ve
düzenlemelerinin çalışma müsaadesi konusunda koyduğu yükümlülüklerden muaftır.
Madde 26
Sosyal Güvenlik Rejiminden Bağışıklık
1. Konsolosluk
mensupları ve aileleri efradı, Gönderen Devlete gördükleri hizmetler konusunda
Kabul Eden Devlette yürürlükte bulunan sosyal güvenlik hükümlerinden bu
Maddenin 3 üncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla muaftırlar.
2. Bu maddenin 1 inci
fıkrasında öngörülen bağışıklık, münhasıran konsolosluk mensuplarının
hizmetinde bulunan özel personel mensuplarına da
a) Kabul Eden Devlet
vatandaşı olmamaları veya Kabul Eden Devlette devamlı ikametgahları bulunmaması
ve
b) Gönderen devlette
veya üçüncü bir Devlette yürürlükte olan sosyal güvenlik hükümlerine tâbi
olmaları şartlarıyla uygulanır.
3. Hizmetlerinde bu
maddenin 2 nci fıkrasında öngörülen bağışıklığın
uygulanmadığı kişiler bulunan konsolosluk mensupları, Kabul Eden Devletin
sosyal güvenlik mevzuatının işverene yüklediği yükümlülüklere uyarlar.
4. Bu maddenin 1 ve 2 nci fıkralarında öngörülen bağışıklık Kabul Eden Devlet
mevzuatının müsaade etmesi şartıyla, bu Devletin sosyal güvenlik sistemine
isteyerek katılma olanağını ortadan kaldırmaz.
Madde 27
Akçalı Bağışıklık
1. Konsolosluk
memurları, Konsolosluk hizmetlileri ve aileleri efradı, aşağıda sayılanlar
dışında, şahsî veya aynî, ulusal, bölgesel veya belediyeye ait her türlü vergi
ve resimlerden muaftırlar :
a) Normal olarak eşya
veya hizmetlerin fiyatına dahil edilmiş bulunan dolaylı vergiler;
b) 28 inci madde
hükümleri saklı kalmak üzere, Kabul Eden Devlet ülkesinde bulunan özel taşınmaz
mallara ait vergi ve resimler;
c) Bu maddenin 4 üncü
fıkrasının b bendi hükümleri saklı kalmak üzere, Kabul Eden Devlet tarafından
tahsil olunan emlak, veraset ve intikal vergileri,
d) Kaynağı Kabul Eden
Devlette bulunan, her türlü özel gelirlerden alınan vergi ve resimler,
e) İfa olunan özel
hizmetler karşılığı olarak tahsil edilen vergi ve resimler,
f) 28 inci madde
hükümleri saklı kalmak üzere, mahkeme veya tapu ipotek ve pul harçları.
2. Gönderen Devlet
vatandaşı olan konsolosluk mensupları ve özel personel hizmetleri karşılığı
aldıkları ücretlerden dolayı vergi ve harçtan muaftırlar.
3. Konsolosluk, Kabul
Eden Devlet vatandaşı olan konsolosluk mensupları ve özel personel ile ilgili
olarak, bu Devletin kanun ve düzenlemelerinin gelir vergisi konusunda öngördüğü
yükümlülüklere uyar.
4. Bir konsolosluk
mensubunun veya ailesi efradının ölümü halinde Kabul Eden Devlet :
a) Bu ülkede iktisap
edilmiş olup da müteveffanın ölümü sırasında ihracı yasaklanmış bulunanlar
hariç olmak üzere müteveffaya ait taşınır malların ihracına müsaade eder; ve
b) Müteveffanın
konsolosluk mensubu veya konsolosluk mensuplarından birinin ailesi efradından
olması nedeniyle Kabul Eden Devlette bulunan taşınır mallardan, emlak, miras ve
intikale ilişkin ulusal, bölgesel veya belediyeye ait vergi ve resimleri tahsil
etmez.
Madde 28
Konsolosluk Binalarının ve Bazı Taşınır Malların Akçalı
Bağışıklığı
1. Gönderen Devletin
maliki ve kiracısı olduğu konsolosluk binaları ile konsolosluk şefinin
ikametgahı, bunlar için yapılan özel hizmetler karşılığı ödenen bedeller
dışında, ulusal, bölgesel veya belediyeye ait her nevi vergi ve harçtan
muaftırlar. Bu muafiyet, sözkonusu taşınmazların
iktisabına ilişkin sözleşme ve hukukî işlemlere de uygulanır.
2. Bu maddenin 1 inci
fıkrasında öngörülen vergi bağışıklığı, Kabul Eden Devlet yasa ve düzenlemeleri
uyarınca Gönderen Devletle sözleşme yapan kişi tarafından ödenecek vergi ve
resimlere uygulanmaz.
3. Bu maddenin 1 ve 2 nci fıkralarının hükümleri, Gönderen Devletin mülkiyetinde
bulunan ve müshasıran konsolosluğun ihtiyaçları için
kullanılan taşınır mallara da uygulanır.
Madde 29
Gümrük Muayenesinden ve Gümrük Resimlerinden Bağışıklık
1. Kabul Eden Devlet,
yürürlükteki kanun ve düzenlemeler çerçevesinde, aşağıda yazılı kalemlerin
girişine müsaade eder ve depolama, nakliye ve benzeri hizmetlerle ilgili
masraflar dışındaki bütün gümrük resimleri, harçlar ve bununla ilgili sair
vergilerde bağışıklık tanır :
a) Konsolosluğun resmi
kullanımına ait eşyalar;
b) Yerleşme eşyaları
da dahil olmak üzere, konsolosluk memurunun ve aile efradının kişisel
kullanımına ait eşyalar. Tüketim malları, ilgililerin doğrudan kendi
kullanımları için gerekli miktarı geçemez.
2. Gönderen Devlet
vatandaşı Konsolosluk hizmetlileri, ilk yerleşim anında ithal etmiş oldukları
eşyalar konusunda, bu maddenin 1 inci fıkrasında öngörülen ayrıcalık ve
bağışıklıklardan yararlanırlar.
3. Eşya tanımlamasına
taşıt araçları da dahildir.
4. Konsolosluk
memurlarının ve bunların aile efradının beraberindeki kişisel bagajlar gümrük
muayenesinden muaftırlar. Sözkonusu bagajlar ancak bu
maddenin 1 inci fıkrasının (b) bendinde zikredilenlerden başka eşyalar veya
Kabul Eden Devletin kanun ve düzenlemeleriyle ithali veya ihracı yasaklanmış
veya karantina kanun ve düzenlemelerine tâbi eşyalar ihtiva ettiği hususunda
ciddi nedenlerin varlığı halinde gümrük muayenesine tâbi tutulabilirler. Bu
muayene, ancak konsolosluk memurunun veya ailesinin bir ferdinin huzurunda
yapılır.
Madde 30
Seyahat Serbestliği
Ulusal güvenlik
nedenleriyle girilmesi yasaklanmış veya nizama bağlanmış bölgeler ile ilgili
kanun ve düzenlemeler saklı kalmak üzere, Kabul Eden Devlet, konsolosluğun
bütün mensuplarına ve bunların aileleri efradına mütekabiliyet esasları
çerçevesinde ülkesi üzerinde yer değiştirme ve seyahat etme serbestliği sağlar.
Madde 31
Taşıt Araçları Sigortası
Gönderen Devletin
mülkiyetinde bulunan ve konsolosluğun kullanımına matuf taşıt araçlarıyla
konsolosluk mensuplarının mülkiyetinde bulunan taşıt araçları mecburi sigortaya
tabidirler. Bu konuda Konsolosluk, Kabul Eden Devlet Dışişleri Bakanlığı
tarafından yapılacak bildirimlere uyar.
Madde 32
Konsolosluk Ayrıcalık ve Bağışıklıklarının Başlaması ve
Sona Ermesi ve
Buna İlişkin Hükümler
1. Konsolosluğun her
mensubu, görev yerine gitmek için Kabul Eden Devletin ülkesine girişinden
itibaren veya daha önceden bu ülkede bulunuyorsa konsolosluktaki görevine
başlamasından itibaren, bu Anlaşmada öngörülen ayrıcalık ve bağışıklıklardan
yararlanır.
2. Bir konsolosluk
mensubunun kendisiyle birlikte yaşayan ailesi efradı ve keza yanında çalışan
özel personel mensupları da bu Maddenin 1 inci fıkrası uyarınca, konsolosluk
mensubunun ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan yararlandığı tarihten, Kabul
Eden Devletin ülkesine girişleri tarihinden veya o konsolosluk mensubunun
ailesi efradına veya özel personel mensuplarına dahil oldukları tarihten
itibaren bu Anlaşmada öngörülen ayrıcalıklar ve bağışıklıklardan yararlanırlar.
3. Bir konsolosluk
mensubunun görevi sona erdiği zaman, kendisinin ve keza kendisiyle birlikte
yaşayan aile efradı ile yanında çalışan özel personel mensuplarının da
ayrıcalık ve bağışıklıkları normal olarak anılan konsolosluk mensubunun Kabul
Eden Devletin ülkesini terkettiği anda veya bu amaçla
kendisine tanınan makul bir sürenin bitiminde son bulur. Sözkonusu
kişiler ayrıcalık ve bağışıklıklarını, silahlı bir çatışma hali dahil o ana
kadar muhafaza ederler. Bu maddenin 2 nci fıkrasında
belirtilen kişilere gelince, bunların ayrıcalıkları ve bağışıklıkları bir
konsolosluk mensunun ailesi efradına veya konsolosluk
mensubunun hizmetine dahil olmak durumu ortadan kalkar kalkmaz sona erer.
Bununla beraber, eğer bu kişiler makul bir süre içinde Kabul Eden Devletin
ülkesini terketmek niyetinde iseler şüphesiz
ayrıcalık ve bağışıklıkları hareketleri anına kadar devam eder.
4. Bununla beraber,
bir konsolosluk memuru veya bir konsolosluk hizmetlisi tarafından görevlerinin
yerine getirilmesi sırasında yapılan işlerle ilgili olarak yargı bağışıklığı
süresiz olarak devam eder.
5. Bir konsolosluk
mensubunun ölümü halinde, kendisiyle birlikte yaşayan ailesi efradı, Kabul Eden
Devletin ülkesini terkettikleri tarihe veya bu amaçla
onlara tanınan makul sürenin bitimine kadar, daha önce yararlandıkları
ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanmaya devam ederler.
6. Kabul Eden Devlet
vatandaşı olan konsolosluk hizmetlileri 21 inci maddenin 3 üncü fıkrasında
öngörülen hallerin dışında Kabul Eden Devletin yargısına tabidirler.
7. Bununla beraber,
Kabul Eden Devlet bu Maddenin 6 ncı fıkrasında sözü
edilen kişiler üzerindeki yargı yetkisini, konsolosluk görevlerinin yerine
getirilmesini aşırı bir şekilde sekteye uğratmaktan kaçınacak bir biçimde
kullanır.
BÖLÜM IV
KONSOLOSLUK GÖREVLERİ
Madde 33
Görevlerin Kapsamı
Konsolosluk memuru
aşağıdaki hususlarda yetkilidir;
a) Kabul Eden
Devlette, Gönderen ve bu Devletin vatandaşlarının haklarını ve menfaatlerini
korumak.
b) Gönderen Devletle
Kabul Eden Devlet arasındaki ticarî, ekonomik, kültürel, bilimsel ve turistik
ilişkilerin gelişmesini kolaylaştırmak ve iki ülke arasında dostluk
ilişkilerini geliştirmek.
c) Kabul Eden Devletin
ticarî, ekonomik, kültürel, bilimsel ve turistik hayatının gelişimi ve durumu
konusunda meşru yoldan bilgi edinmek, bu konuda Gönderen Devletin Hükümetine
rapor ve ilgilenen kişilere bilgi vermek.
Madde 34
Kabul Eden Devlet Makamlarıyla Temas
Konsolosluk memurları
görevlerini yerine getirirken:
a) Konsolosluk görev
çevresindeki yetkili mahallî makamlara ve
b) Kabul Eden Devletin
kanun, düzenleme ve teamülleri ile uluslararası anlaşmaların cevaz verdiği
ölçüde, Kabul Eden Devletin yetkili merkezi makamlarına müracaatta
bulunabilirler.
Madde 35
Kabul Eden Devlet Makamları Önünde Vatandaşların Temsili
1. Konsolosluk memuru,
vatandaşlarının hazır bulunmamaları veya başka herhangi bir nedenle haklarını
ve menfaatlerini koruyamamaları halinde, Kabul Eden Devletin kanunlarına ve
düzenlemelerine uygun olarak Kabul Eden Devletin mahkemeleri ve diğer makamları
huzurunda Gönderen Devlet vatandaşlarının münasip bir şekilde temsil edilmeleri
için gerekli önlemleri almak yetkisini haizdir.
2. Bu Maddenin 1.
paragrafında öngörülen temsil, temsil olunan kişinin bir vekil tayin etmesiyle
veya haklarını ve menfaatlerini savunmayı kendisinin üstlenmesiyle sona erer.
Madde 36
Vatandaşların Kayıt Edilmeleri, Pasaport ve Vize Verilmesi
Konsolosluk memuru
aşağıdaki konularda yetkilidir:
a) Gönderen Devlet
vatandaşlarının kaydını yapmak;
b) Gönderen Devlet
vatandaşlarının, vatandaşlık konusunda talep ve beyanlarını kabul etmek ve
konuyla ilgili belgeleri vermek;
c) Gönderen Devlet
vatandaşlarına pasaport ve seyahat belgeleri vermek, bunları yenilemek,
değiştirmek ve iptal etmek,
d) Kabul Eden Devlet
ve üçüncü Devletler vatandaşlarına vize vermek.
Madde 37
Şahsî Hallerle İlgili Görevler
1. Kabul Eden devlet
mevzuatının izin verdiği ölçüde, konsolosluk memuru aşağıdaki konularda
yetkilidir;
a) Gönderen Devlet
vatandaşlarının doğum ve ölüm belgelerini düzenlemek ve tescil etmek;
b) Müstakbel çiftin
her ikisinin de Gönderen Devlet vatandaşı olmaları halinde nikah kıymak ve
bununla ilgili belgeleri düzenlemek,
c) Taraflardan hiç
olmazsa birinin Gönderen Devletin vatandaşı olması şartıyla Kabul Eden Devletin
kanunları uyarınca kıyılan nikahı veya karar verilen boşanmayı tescil etmek,
d) Gönderen Devletin
vatandaşlarının aile münasebetlerine ilişkin beyanlarını kabul etmek.
2. Bu Maddenin 1 inci
fıkra hükümleri, ilgili kişileri, Kabul Eden Devlet mevzuatının öngördüğü
beyanlarda bulunmak yükümlülüğünden muaf kılmaz.
3. Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, idari amaçlarla kendilerinden istenen ve Gönderen Devlet
vatandaşlarıyla ilgili şahsi hal kayıtlarının suret veya örneklerini,
gecikmeksizin ve ücretsiz olarak konsolosluğa gönderirler.
Madde 38
Noterlik Görevleri
1. Konsolosluk memuru,
aşağıdaki konularda yetkilidir:
a) Gönderen Devlet
vatandaşlarının her türlü beyanlarını kabul etmek, düzenlemek ve onaylamak,
b) Gönderen Devlet
vatandaşlarının vasiyetnamelerini, diğer belgelerini ve beyanlarını düzenlemek,
onaylamak ve saklamak üzere kabul etmek,
c) Gönderen Devlet vatandaşları
arasında mukaveleleri düzenlemek, onaylamak ve muhafaza etmek. Bu hüküm, gayrimenkuller üzerindeki hakların tesisine, devrine ve
iptaline ilişkin mukavelelere uygulanmaz.
d) Gönderen Devlet
vatandaşlarının imzalarının doğruluğunu ve aslına uygunluğunu tasdik etmek,
e) Gönderen veya Kabul
Eden Devletin yetkili makamlarınca düzenlenmiş bütün belgeleri tercüme etmek,
onaylamak ve bu belgelerin tercümelerini, kopyalarını ve örneklerini tasdik
etmek,
f) Gönderen Devlet
mevzuatına uygun olarak diğer noterlik görevlerini yapmak.
2. Gönderen Devletin
konsolosluk memuru tarafından düzenlenen, onaylanan veya aslına uygunluğu
tasdik edilen bu Maddenin l. fıkrasında sayılan belgeler gerektiği gibi
onaylanmış resmi belgeler olarak kabul edilirler ve Kabul Eden Devletin kanun
ve düzenlemelerine aykırı olmamak şartıyla, Kabul Eden Devletin yetkili
makamları tarafından onaylanmış veya aslına uygunluğu tasdik edilmiş belgelerle
aynı isbat gücünü haizdirler ve aynı neticeleri
doğururlar.
Madde 39
Muhafaza Etmek Üzere Eşya Kabul Etme
l. Konsolosluk memuru,
Gönderen Devlet vatandaşlarına ait belgeleri, para, kıymetli eşya ve diğer
mameleki Kabul Eden Devletin mevzuatına aykırı olmamak şartıyla saklamak üzere
kabul edebilir.
Sözü edilen belgeler,
para, kıymetli eşya ve mamelek, Kabul Eden Devletten, ancak bu Devletin
mevzuatına uymak şartıyla çıkarılabilir.
2. Konsolosluk memuru,
Gönderen Devlet vatandaşlarının, Kabul Eden Devletteki ikametleri sırasında
kaybettikleri eşyaları bulunduğunda, sahiplerine iletmek amacıyla, aynı şekilde
kabul edebilir.
Madde 40
Vesayet ve Kayyımlık
1. Kabul Eden Devlet
makamları, sürekli veya geçici olarak ikamet eden Gönderen Devletin bir
vatandaşına vasi veya kayyım tayin edileceğini öğrendiklerinde durumu yetkili
konsolosluğa bildirirler.
2. Bu Anlaşmanın 35.
maddesi hükümleri küçüklerin veya diğer gayri mümeyyiz kişilerin haklarının ve
menfaatlerinin korunması konusunda uygulanır.
3. Konsolosluk memuru,
vasi veya kayyım tayini ve özellikle bu görevleri yerine getirecek adayları
teklif etmek konusunda Kabul Eden Devlet yetkili makamları nezdinde
girişimde bulunabilir.
4. Küçüklerin veya
gayri mümeyyizlerin mallarının idaresinin sağlanmaması halinde, konsolosluk
memuru, bu mallara idareci tayini sağlayabilir veya Kabul Eden Devlet yetkili
makamlarından, bu amaçla gerekli tedbirlerin alınmasını isteyebilir.
5. Konsolosluk memuru,
Gönderen Devlet mevzuatına uygun olarak, bu Devletin vatandaşı olup Kabul Eden
Devlette ikamet eden bir küçüğün bakımını sağlayabilir.
Madde 41
Gönderen Devlet Vatandaşlarıyla Temas
l. Konsolosluk memuru,
Gönderen Devlet vatandaşlarıyla temas etmeye, bunların Kabul Eden Devletin
yetkili makamları ile ilişkilerinde yardımcı olmaya ve onlara avukat, tercüman
ve bu amaçla başka bir şahıs tutmaya yetkilidir.
2. Kabul Eden Devlet
Gönderen Devlet vatandaşının konsoloslukla yazışmasını kısıtlamaz ve onun
konsolosluk binalarına girişini de engellemez.
3. Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, Gönderen Devlet vatandaşlarından biri hakkında bilgi
edinmek, bu vatandaşlarla irtibat kurmak ve görüşmek hususunda konsolosluk
memuruna yardımcı olurlar.
Madde 42
Hürriyetleri Kısıtlanmış Vatandaşlarla Temas
1. Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, Gönderen Devletin Konsolosluğunu bu Devletin
vatandaşlarından birisinin, konsolosluk görev çevresinde gözaltına alınması,
tutuklanması veya hürriyeti kısıtlayıcı diğer herhangi bir tedbire tabi
tutulması halinde en kısa zamanda ve en geç 5 gün içinde haberdar ederler.
Kabul Eden Devletin yetkili makamları böyle bir kişinin konsolosluğa gönderdiği
mektupları gecikmeksizin iletirler. Bu makamlar, ilgiliye, bu Madde uyarınca
sahip olduğu haklarını gecikmeden bildirirler.
2. Konsolosluk memuru
gözaltına alınmış, tutuklanmış veya herhangi bir hürriyeti kısıtlayıcı tedbire
tabi tutulmuş Gönderen Devlet vatandaşını ziyaret etmek ve görüşmek veya onunla
yazışmak ve savunmasının yapılmasında ona yardım etmek hakkına sahiptir.
Ayrıca, hürriyeti kısıtlayıcı bir ceza çekmekte olan herhangi bir vatandaşını
ziyaret etmek hakkı da vardır. Kabul Eden Devlet yetkili makamları konsolosluk
memuruna, anılan vatandaşını, onun gözaltına alınmasından, tutuklanmasından
veya hürriyeti kısıtlayıcı herhangi bir diğer tedbire tabi tutulmasından en geç
7 gün sonra ve bilahare makul aralıklarla ziyaret etmesine izin verirler.
3. Bu maddede
belirtilen haklar, Kabul Eden Devletin kanun ve düzenlemelerine uygun olarak,
bu kanun ve düzenlemelerin bu hakları ortadan kaldırmama koşuluyla kullanılır.
Madde 43
Vatandaşların İfade Vermeleri ve Tebligat
Konsolosluk memuru,
Gönderen Devlet yetkili makamlarının talebi üzerine, Gönderen Devlet
vatandaşlarının, taraf, şahit ve bilirkişi olarak, isteğe bağlı ifadelerini
kabul etmek ve onlara adli ve gayri adli belgeleri tebliğ etmek hak ve
yetkisini haizdir. Bu işlemlerin yapılmasında, zorlama vasıtalarının
kullanılması veya kullanılacağı tehdidinde bulunulması yasaktır.
Madde 44
Trafik Kazaları
Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, gönderen Devlet vatandaşlarının öldüğü veya ağır
yaralandıkları bütün kazaları konsolosluk memuruna gecikmeksizin bildirirler.
Madde 45
Vatandaşın Ölümü
Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, Gönderen Devlet vatandaşlarından birinin ölümünü
gecikmeksizin konsolosluğa bildirirler ve ölüm belgesinin bir örneğini ücretsiz
olarak düzenleyip gönderirler.
Madde 46
Miras ve Koruyucu Tedbirler
1. Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, Gönderen Devlet vatandaşlarından birinin ölmesi sonucu
mirasın açılmasından ve ölenin vatandaşlığı ne olursa olsun, Gönderen Devletin
bir vatandaşının mirasçı, hak sahibi veya mansup
mirasçı olması halinde keza mirasın açılmasından konsolosluk memurunu
gecikmeksizin haberdar ederler.
2. Kabul Eden Devletin
yetkili makamları mirası korumak ve vasiyetname ölen tarafından düzenlenmiş ise
vasiyetin örneği ile Sosyal Sigortalardan, iradlardan,
sigorta poliçelerinden ileri gelen meblağlar dahil, mirasın değeri ve muhtevası
konusunda sahip oldukları bütün bilgileri konsolosluk memuruna iletmek
amacıyla, Kabul Eden Devletin kanun ve düzenlemelerinde öngörülen gerekli
tedbirleri alırlar.
3. Konsolosluk memuru
aşağıdaki hususların yerine getirilmesini istemek hakkına sahiptir.
a) Mirasın
muhafazasını, mühürlenmesini ve mührün kaldırılmasını, miras yöneticisinin
yeddi emin olarak atanması da dahil olmak üzere mirasın korunmak için gerekli
tedbirlerin alınması ve bu işlemlere miras yöneticisinin katılmasını;
b) Mirası teşkil eden
malların satışını ve kendisinin hazır bulunabilmesi için bu satış için tespit
edilen tarihin bildirilmesini;
4. Miras davasının
veya diğer resmi işlemlerin sonunda, Kabul Eden Devletin yetkili makamları,
konsolosluk memurunu gecikmeksizin haberdar ederler ve borçların, vergi ve
rüsumların ödenmesinden sonra mirası veya ilgili kişilere düşen payları, üç ay
içinde ona bildirirler.
5. Mirasın değeri
önemsiz ise, konsolosluk memuru miras mallarının kendisine teslimini
isteyebilir. Bu takdirde bunu ilgili şahıslara göndermek hakkına sahip olur.
6. Konsolosluk memuru,
ilgili şahıslara göndermek amacıyla Gönderen Devletin Kabul Eden Devlette
oturmayan vatandaşlarına düşen kişisel paylar ve miras, tazminat, emeklilik,
sosyal sigorta, ödenmemiş ücretleri ve sigorta poliçelerinden ilgili şahıslara
düşen miktarı kabul etmek hakkına da sahiptir.
7. Bu Maddenin 4,5 ve
6. fıkraları hükümlerinin uygulanması babında eşya ve alacakların Gönderen
Devlete gönderilmesi, ancak Kabul Eden Devletin mevzuatına uygun olarak
yapılır.
Madde 47
Daimi Surette Oturmayan Vatandaşın Ölümü
1. Gönderen Devletin
Kabul Eden Devlette oturmayan bir vatandaşının bu Devletteki yolculuğu
sırasında ölmesi halinde müteveffanın malları, Kabul Eden Devlet yetkili
makamlarınca korunur ve özel bir usule tabi olmaksızın Gönderen Devletin
konsolosluk memuruna verilir. Konsolosluk memuru, müteveffanın Kabul Eden
Devletteki ikameti sırasında önceden yüklendiği borçlarını, geri verilen malların
değeri ile sınırlı olmak üzere öder.
2. 46. maddenin 7.
fıkrası hükmü, bu Maddenin 1 inci fıkrasında sözü edilen mameleke de uygulanır.
Madde 48
Gemilere Yardım
1. Konsolosluk memuru,
limanlar da dahil olmak üzere, Kabul Eden Devletin kara ve iç sularındaki
Gönderen Devlet gemilerine ve bu gemilerin mürettebatına her türlü yardımda
bulunmak hakkına haizdir. Konsolosluk memuru Gönderen Devletin gemileri ve
mürettebatı üzerinde gözetim ve denetleme haklarını da haizdir.
2. Kaptan veya
mürettebattan biri Konsoloslukla serbestçe haberleşebilir.
3. Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, konsolosluk memurunun Gönderen Devlet kanunları ve
düzenlemeleri uyarınca bu Devletin gemileri ve mürettebatı ile ilgili olarak
aldığı önlemlere saygı gösterirler. Konsolosluk memuru, bu görevlerini yerine
getirirken, Kabul Eden Devletin yetkili makamlarından yardım isteyebilir.
Konsolosluk Memurlarının Gemi ve Mürettebatına İlişkin
Yetkileri
Konsolosluk memuru,
Gönderen Devlet Kanunları uyarınca Kabul Eden Devletin kanun ve diğer
düzenlemelerine aykırı olmamak şartıyla deniz ulaşımı ile ilgili ve özellikle
aşağıdaki konularda her türlü faaliyette bulunmak hakkına haizdir:
a) Bir geminin
uyrukluğu, mülkiyeti ve diğer ayni haklar ile durumu ve işletilmesi ile ilgili
konularda her türlü belgeyi kabul etmek, düzenlemek veya imzalamak;
b) Gemi kaptanını veya
mürettebatın diğer mensuplarını sorguya çekmek, geminin belgelerini kontrol,
kabul ve tasdik etmek, gemiyle ve geminin yükü, yolculuğu ile ilgili beyanları
kabul etmek ve keza geminin limana girişi, kalışı ve çıkışını kolaylaştıracak
faaliyetlerde bulunmak;
c) Kaptanın ve
mürettebattan birinin hastanede tedavi görmesi veya anayurda gönderilmesini
sağlamak üzere gerekli tüm tedbirleri almak;
d) Kaptan veya
mürettebatın bir üyesine, Kabul Eden Devletin mahkemeleri ve diğer makamları
ile olan ilişkilerinde yardım etmek ve bu amaçla onlara, adli yardım ve bir
tercümanın veya bir başka şahsın yardımını sağlamak.
Madde 50
Gemide İşlenen Suçlarda Yargı Yetkisi
Kabul Eden Devletin
mahkemeleri ve diğer yetkili adli makamları yargı yetkilerini, Gönderen Devlet
gemisinde işlenmiş suçlarla ilgili olarak, ancak aşağıdaki hallerde
kullanabilirler:
a) Kabul Eden Devlet
vatandaşı tarafından veya ona karşı, ya da mürettebat
dışındaki herhangi bir şahıs tarafından veya ona karşı işlenmiş suçlar,
b) Kabul Eden Devletin
karasuları, içsuları ya da
limanın huzur ve güvenliğini bozan suçlar,
c) Kabul Eden
Devletin, kamu sağlığı, denizde can güvenliği, muhaceret, gümrük
hükümleri, deniz kirlenmesi
veya kaçakçılıkla ilgili
kanun ve düzenlemelerine karşı işlenmiş
suçlar,
d) Kabul Eden Devlet
mevzuatına göre, en az üç yıl veya daha ağır hürriyeti bağlayıcı cezayı
gerektiren suçlar.
Bununla birlikte,
Kabul Eden Devletin mahkeme ve diğer yetkili makamları konsolosluk memurunun
talebi veya muvafakati üzerine yargı yetkilerini Gönderen Devlet gemisiyle
ilgili olarak da kullanabilirler.
Madde 51
Kabul Eden Devlet Makamlarının Gemiye Müdahaleleri
1. Kabul Eden Devletin
yetkili makamları, Gönderen Devlet gemisinde kaptanı, mürettebatın bir üyesini,
bu gemideki herhangi bir yolcuyu veya Kabul Eden Devlet vatandaşı olmayan
herhangi bir şahsı ziyaret etmek, tutuklamak veya gözaltına almak veya gemideki
bir mala el koymak niyetinde bulundukları takdirde, bu tür müdahalelere
girişmeden önce, konsolosluğu, konsolosluk memurunun hazır bulunmasına imkan
verecek şekilde, haberdar ederler.
Bu amaçla gönderilen
duyuru kesin bir saat belirtir. Konsolosluk memuru veya temsilcisi, hazır
bulunmadıkları takdirde, sözkonusu makamlara
müracaatla, olay hakkındaki her türlü bilginin kendilerine verilmesini
isteyebilirler. Bu hükümler, kaptan veya mürettebattan birinin Kabul Eden
Devlet makamlarınca sorguya çekilmesi halinde de uygulanır.
2. Acil hallerde veya
soruşturma kaptanın talebi üzerine yapılmışsa, konsolosluk memuru bundan en
kısa zamanda haberdar edilir.
Konsolosluk memurunun
talebi üzerine kendisine yokluğunda tamamlanmış soruşturma hakkında da bilgi
verilir.
Madde 52
İstisnaî Haller
48. 49 ve 51 inci
maddeler hükümleri Kabul Eden Devletin gümrük mevzuat ve düzenlemelerinin,
sağlık karantinası tedbirlerinin ve kamu sağlığı, deniz kirlenmesi, liman
polisi, malların güvenliği ve yabancıların ülkeye girişine izin verilmesine
ilişkin diğer kontrol tedbirlerinin uygulanmasında Kabul Eden Devlete karşı
ileri sürülemez.
Madde 53
Geminin Batması veya Avaryaya Uğraması
1. Gönderen Devletin
bir gemisi, Kabul Eden Devletin karasuları veya içsuları
dahilinde batar, parçalanır, hasara uğrar, karaya oturur, sahile vurur veya
herhangi bir diğer avaryaya uğrarsa, Kabul Eden Devletin yetkili makamları
konsolosluk memurunu gecikmeksizin haberdar ederler ve geminin, yolcuların,
mürettebatın, onların mallarının ve yükün kurtarılması ve korunması için
tedbirler hakkında bilgi verirler.
2. Konsolosluk
memurunun talebi üzerine, Kabul Eden Devletin Yetkili organları, 1 inci fıkrada belirlenen durumla ilgili olarak
alacağı önlemlerde, konsolosluk memuruna gerekli her türlü yardımı yaparlar.
3. Gönderen Devletin
bir gemisi battığı ve mürettebatı, yükü, evrakı ve gemide bulunan eşya Kabul
Eden Devlet sahili veya yakınlarında bulunduğu ya da
bu devletin limanına sürüklendiği ve ne geminin kaptanı, ne vekili, ne gemi
sahibi, ne de sigorta şirketlerinin temsilcileri hazır olmadıkları veya bu
eşyaların muhafazası veya müteakip varış yerleri hususunda tedbir alamadıkları
takdirde, konsolosluk memuru, gemi sahibi hazır bulunsaydı aynı amaçla
alabileceği tedbirleri almaya yetkilidir.
4. Konsolosluk memuru
3. fıkrada öngörülen tedbirleri, Kabul Eden Devletin sahilinde veya sahil
yakınlarında bulunmuş veya limanına sürüklenmiş, bir avaryaya uğramış, karaya
oturmuş ya da batmış olan geminin milliyetine
bakılmaksızın, bu gemiden veya yükünden gelen ve Gönderen Devletin bir
vatandaşına ait her türlü eşya hakkında alabilir. Kabul Eden Devletin yetkili
makamları böyle bir eşyanın varlığından konsolosluk memurunu derhal haberdar
ederler.
5. Avaryaya uğramış
olan geminin donanımı, yükü ve erzakı Kabul Eden Devlet içinde kullanıma veya
tüketime bırakılmamak şartıyla, gümrük veya diğer benzeri vergi ve resme konu
olamaz.
Madde 54
Gemi Mürettebatından Birinin Ölmesi Veya Kaybolması
1. Gönderen Devlete
ait bir geminin mürettebatının bir mensubu Kabul Eden Devlette bulunan gemide
veya karada ölür ya da kaybolursa, ölünün veya gaibin
bıraktığı adi ve değerli eşya ile diğer malların dökümünü yapmaya veya malların
korunması ve terekenin tasfiyesi amacıyla devri için gerekli işlemlere
girişmeye yetkili kişiler kaptan veya yerine bakan kişi veya Gönderen Devletin
konsolosluk memurudur. Ancak, ölü ya da gaib Kabul Eden Devlet vatandaşı ise kaptan veya yerine
bakan kişi ölüm ya da kaybolmanın tesbit
edildiği anda eşyaların dökümünü yapar. Bu dökümün bir nüshası, malların
korunması ve ihtiyaç varsa terekenin tasfiyesi için zorunlu olan her türlü
girişimlerde bulunmaya yetkili olan Kabul Eden Devlet makamlarına verilir. Bu
makamlar Gönderen Devlet konsolosluğunu bütün girişimlerinden haberdar ederler.
2. Bir konsolosluk
memuru, miras konusunda, bu maddenin l inci fıkrasında sözü edilen yetkileri
kullandığı hallerde, Kabul Eden Devletin yasa ve düzenlemelerine uymak
zorundadır.
Madde 55
Hava Taşıtları
l. Bu anlaşmanın 48-54
maddeleri hükümleri, mümkün olduğu ölçüde, Gönderen devletin hava taşıtlarına
da uygulanır.
Madde 56
Konsolosluk Resim ve Harçları
1. Konsolosluk, Kabul
Eden Devlet ülkesinde, Gönderen Devletin düzenleme ve yasalarına uygun olarak
yaptığı konsolosluk hizmetleri karşılığında resim ve harçlar alabilirler.
2. Bu maddenin 1.
fıkrasında sözü edilen, konsolosluk hizmetleri için alınan bedeller, Kabul eden
Devletin her türlü vergi harcından muaftır.
BOLÜM V
GENEL VE NİHAÎ HÜKÜMLER
Madde 57
Diğer Konsolosluk Görevleri
Konsolosluk memuru,
Gönderen Devletin kendisine verdiği, Kabul Eden Devlet Mevzuatının
yasaklamadığı ve Kabul Eden Devletin karşı çıkmadığı ya
da iki ülke arasında yürürlükte olan uluslar arası anlaşmalarda belirtilmiş her
türlü diğer görevi de ifa edebilir.
Madde 58
Kabul Eden Devletin Yasa ve Düzenlemelerine Saygı
1. Bu Anlaşma
hükümleriyle ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanan bütün kişiler, ayrıcalık
ve bağışıklıklarına zarar getirmeksizin, Kabul Eden Devletin yasa ve
düzenlemelerine saygılı olmakla yükümlüdürler. Aynı şekilde, bu Devletin
içişlerine karışmamak da bu kişilerin ödevidir.
2. Konsolosluk binaları,
konsolosluk görevleri ile bağdaşmayacak şekilde kullanılamazlar.
Madde 59
Tüzel Kişilere Uygulanacak Yöntem
Bu Anlaşmanın Gönderen
Devlet vatandaşları hakkındaki hükümleri, tüzel kişilere de uygulanır.
Madde 60
Fahri Konsolosluklar
Fahri konsolosluklar
hakkında, 24 Nisan 1963 tarihli Konsolosluk İlişkileri Hakkındaki Viyana
Sözleşmesi'nin ilgili hükümleri uygulanır.
Madde 61
Onay ve Yürürlük
1. Bu Anlaşma onaya
tâbi olacak ve tarafların Anlaşmayı geçerli kılacak iç kanuni usulleri
tamamladığına dair yapılan ikinci bildirimi takip eden otuzuncu günde yürürlüğe
girecektir.
2. Bu Anlaşma, süresiz
olarak yürürlükte kalacaktır. Bu Anlaşma, bildirim yoluyla, Âkit Taraflardan
her biri tarafından feshedilebilir. Böyle bir durumda Anlaşma, fesih tarihini
izleyen altı ay içinde yürürlükten kalkacaktır.
Yukarıdaki hükümleri teyiden, Âkit Tarafların yetkili temsilcileri İşbu
Anlaşmayı imzalamışlardır.
İki asıl örnek halinde
her biri Türkçe, Arapça ve İngilizce olmak üzere 11 Nisan 2004 günü Ankara'da
imzalanmıştır. Bu Anlaşma'nın hükümlerinin yorumlanmasında uyuşmazlık çıkması
halinde, İngilizce metin geçerli olacaktır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ADINA LÜBNAN CUMHURİYETİ ADINA
Abdullah
GÜL Jean
OBEİD
Dışişleri Bakanı ve Dışişleri
ve Göçmenler Bakanı
Başbakan Yardımcısı