TÜRKİYE
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE SURİYE ARAP CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA ULUSLARARASI
KARAYOLU YÜK VE YOLCU TAŞIMACILIĞI ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA DAİR KANUN
|
Kanun No.
5313 |
|
Kabul Tarihi : 3.3.2005 |
MADDE 1. - 10 Mayıs
2004 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye
Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Uluslararası Karayolu Yük ve Yolcu
Taşımacılığı Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
SURİYE ARAP
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA
ULUSLARARASI
KARAYOLU YÜK VE YOLCU TAŞIMACILIĞI
ANLAŞMASI
Bundan sonra Âkit Taraflar olarak anılacak olan Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ve Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti
- ülkeleri arasında ve üzerinden transit karayolu
taşımacılığı alanında uluslararası işbirliğini ilerletmek arzusu ile;
- karayolu taşımacılığında ikili ilişkilerin engelsiz
olarak gelişmesi prensibinden esinlenerek;
- karşılıklılık ve ortak çıkarlar prensibine dayanarak,
aşağıdakileri kararlaştırmışlardır.
Madde 1
Uygulama
alanı
Bu anlaşmanın şartları aşağıdakilere uygulanacaktır.
1. İki Âkit Taraf toprakları arasında ve üzerinden
transit karayolu yük ve yolcu taşımacılığı,
2. Yukarıda belirtilen taşımacılık ile bağlantılı boş
araçların seyahati.
Madde 2
Tanımlar
Bu anlaşmanın amaçlarına uygun olarak;
1. “Taşımacı” terimi; ülkesinde yürürlükte olan
mevzuata uygun olarak, karayolu ile yük ve yolcu taşımacılığı yapma hakkına
sahip, Âkit Taraflardan birinde yerleşik gerçek veya tüzel bir kişiyi ifade
eder.
2. “Araç” terimi;
a) Yük taşımacılığı için en azından motorlu aracın Âkit
Taraflardan birinde kayıtlı olduğu ve sadece yük taşımacılığı için teçhiz
edilen ve kullanılan bir motorlu araç veya motorlu araçlar terkibini,
b) Yolcu taşımacılığı için: yapım ve teçhizat özelliği
ile sürücü hariç dokuzdan fazla kişiyi taşımaya uygun Âkit Taraflardan birinin
topraklarında kayıtlı olan herhangi bir motorlu aracı ifade eder.
3. “Transit” terimi, bir Âkit Tarafta kayıtlı bir
taşımacı tarafından diğer Âkit Taraf toprakları üzerinden yük ve yolcu taşımacılığını
ifade eder.
I. YOLCU
TAŞIMACILIĞI
A. Kapsam ve
Tanımlar
Madde 3
Yolcuların taşınması amacı ile bu Anlaşma aşağıdakilere
uygulanacaktır.
1. İki Âkit Taraf arasında ve toprakları üzerinden
yolcu motorlu araçları ile kira ve ücret karşılığında veya kendi hesabına tüm
yolcu taşımacılığı servisleri
Kendi hesabına yolcu taşımacılığı faaliyetleri, bir
işletmenin kendi personeli için yaptığı işleri veya kâr amacı olmayan bir
kuruluş tarafından kendi sosyal amacına uygun olarak üyelerini aşağıdaki şartlarla
taşımasını ifade eder.
- Taşımacılık faaliyeti kuruluş veya organizasyonun bir
yan faaliyetidir.
- Kullanılan araçlar bu kuruluş veya organizasyonun
kendi mal varlığıdır veya onlar tarafından mal sahibinin şartları ile veya uzun
süreli bir kira mukavelesi ile temin edilmiş ve kuruluş veya organizasyonun
kendi personelinin bir üyesi tarafından sürülen araçlardır.
2. Boş motorlu araç seyahatleri (madde 4’de
belirtildiği gibi)
Madde 4
Yolcu taşımacılığı amacı ile:
1. “Düzenli Servisler” belirli sıklıkta belirli bir
güzergâh üzerinden yolcuların önceden kararlaştırılan durak noktalarından
alındığı veya indirildiği yolcu taşımacılığı servislerini ifade eder. Düzenli
servisler önceden belirlenen zaman ve ücret tarifelerine uymak zorundadır.
2. “Mekik Servisler” tek bir hareket noktasından
önceden gruplandırılmış yolcuların iki tarafta yerleşik tek bir hareket
yerinden tek bir varış yerine tekrarlanan gidiş ve geri dönüş seyahatleri
şeklinde taşınmasını ifade eder. Gidiş seyahatini yapan yolculardan oluşan her
bir grup, bir sonraki seyahatte hareket yerine taşınırlar.
a) Mekik servisler esnasında, seyahat boyunca hiç yolcu
alınmayabilir veya indirilmeyebilir.
b) Mekik servislerde ilk dönüş seyahati ile son gidiş
seyahati boş olarak yapılır.
c) Düzenli ve mekik servisler ile işletme şartları bu
Anlaşmayı imzalayan sorumlu makamların doğrudan karşılıklı anlaşmalarına veya
bu Anlaşmanın 14 üncü Maddesinde oluşturulan Karma Komisyon tarafından kabul
edilen kararlara dayanarak saptanır.
3. “Transit” yolcuların taşıtın kayıtlı olduğu Âkit
Taraf topraklarından başlayarak ve diğer ülke topraklarını geçerek, karşılıklı
olarak hiçbir yolcunun alınmaması veya indirilmemesi şartı ile taşınmasını
ifade eder.
4. “Arızi Servisler”
a) Kapalı Kapı servisleridir. Yani; seyahat boyunca
aynı yolcu grubunun aynı araçla taşındığı ve yolcuların aracın kayıtlı olduğu
ülke olan hareket yerine dönüş için taşındığı seyahatlerdir.
b) Çıkış seyahatini dolu, dönüş seyahatini boş olarak
yapan servislerdir.
c) Çıkış seyahatini boş olarak ve dönüş seyahatinin
aracın kayıtlı olmadığı ülkedeki aynı noktadan yolcular alınarak yapılan ve
yolcuların;
(1) alındığı Âkit Taraf topraklarına varışlarından önce
yapılan bir taşımacılık mukavelesi altında önceden grup oluşturduğu veya,
(2) 2 nci paragraf şartları durum b) altında aynı
taşımacı tarafından önceden bırakıldıkları yerden tekrar alındıkları ve
taşımacının yerleşik olduğu ülkenin topraklarına taşındığı,
(3) Masrafları davet eden tarafından karşılanarak,
taşımacının yerleşik olduğu ülke topraklarına seyahat için davet edildikleri
servislerdir.
B. Pazara
Giriş
Madde 5
1. Arızî servisler, bir kontrol dokümanı altında
gerçekleştirilecektir.
2. Kontrol dokümanı bir seyahat formunu içerecektir.
3. Seyahat formu en az aşağıdaki bilgileri içerecektir.
a) Servis tipi
b) Ana güzergâh
c) İlgili taşımacılar
d) Yolcuların tam listesi
4. Kayıt formu karneleri aracın kayıtlı olduğu Âkit
Tarafların yetkili makamları tarafından veya bu makamlar tarafından atanan
organlar tarafından tahsis edilecektir.
5. Madde 4, paragraf 4’te belirtilen arızî servisler,
aracın kayıtlı olmadığı Âkit Taraf toprakları üzerinde herhangi bir taşımacılık
izninden muaf tutulacaktır.
Madde 4, paragraf 4 c (1) durumunda ayrıca taşımacılık
mukavelesinin bir nüshası da istenmektedir.
Madde 4, paragraf c (2) durumunda dolu çıkış seyahati
ve boş dönüş seyahati esnasında araçta bulunan doküman da istenir.
6. Transit taşımacılıkta, düzenli servisler hazırlanan
tüm gerekli dokümanlarla yazılı olarak bir başvuru yapıldıktan sonra transit
geçilen ülke tarafından verilecek izin belgesi ile yapılır.
Düzenli servis için belgelerinin süresi Karma Komisyon
tarafından 1-3 yıl olarak kararlaştırılacak ve ücretsiz olarak verilecektir.
7. Transit taşımacılıkta, Taraf Devletler 14 üncü
maddede belirtilen Karma Komisyon yoluyla aksini kararlaştırmadıkça seyahat
boyunca hiç yolcu alınmaz veya indirilemez.
8. Bozuk bir otobüsün değiştirilmesi veya burada 3 üncü
maddede belirtilen taşımacılığı gerçekleştiren boş araçların seyahatleri için
hiçbir izin belgesi istenmez.
9. Kendi hesabına yolcu taşımacılığı Âkit Tarafların
yetkili makamları tarafından verilecek izin belgeleri ile yapılır.
Madde 6
1. Düzenli ve mekik servisler izin belgesine tâbidir.
2. İzin belgeleri taşımacılık şirketi adına
verilecektir. İzin belgeleri üçüncü taraflara aktarılmaz.
3. Bir izin belgesinin geçerlilik süresi düzenli
servisler için üç yılı aşmayacak ve bir yıldan az olmayacak ve mekik servisler
için ise, bir yılı aşmayacaktır.
4. İzin belgeleri aşağıdakileri belirtecektir.
a) Servis tipini,
b) Hareket yerini, varış yeri ve sınır geçiş
noktalarını, gösteren güzergâh,
c) İzin belgesinin geçerlilik süresi,
d) Aşağıda izin dokümanlarına eşlik edecek dokümanlar;
- güzergâhların zaman çizelgesi,
- bir seyahat haritası,
- tarifeler
Yukarıdaki dokümanlar izni veren makam tarafından
onaylanacak ve geçerli hale getirilecektir.
e) düzenli servisler için, duraklar ve zaman tablosu
5. İzin başvuruları, başvuruyu kabul eden veya
reddedebilecek olan aracın kayıtlı olduğu Âkit Tarafın yetkili makamına
yapılacaktır. Başvurunun kabul edilmesi halinde, yukarıdaki makam, izni diğer
Âkit Tarafın makamına bildirecektir.
6. İki nüsha halindeki başvuru, ulusal düzenlemelerde
istenen bilgi ile işaretlenmiş olarak durak noktalarını ve kilometreyi belirten
bir hat çizimini içerecektir. Sorumlu idarelerin, gerekli gördükleri bilgileri
taşımacılardan istemelerine izin verilir.
7. Seyahat boyunca izin belgesinin izni veren makamca
onaylı bir nüshası veya orijinali araçta bulunmalıdır.
8. İzin belgeleri bu Anlaşma ekindeki modele uygun
olmalıdır.
Bu Anlaşmanın 14 üncü maddesinde belirtilen Karma
Komisyon izin belgesi modelini kararlaştıracaktır.
Madde 7
Diğer Tarafta kayıtlı bir araç tarafından bir Âkit
Tarafın topraklarını transit geçen arızî servisler herhangi bir izin belgesinden
muaf tutulur.
Madde 8
Bir düzenli servis her iki Tarafın sorumlu makamlarının
madde 6, paragraf 5’de tanımlanan belirli dokümanları teati etmesi ile
gerçekleştirebilir.
Madde 9
Her takvim yılının ilk üç ayı boyunca, düzenli
servisleri işleten taşımacılar bir önceki yıla ait aşağıdaki verileri
ülkelerindeki sorumlu idarelere iletmeleri gerekmektedir.
a) Seyahat ve kilometre sayısı
b) Yolcu sayısı
Yukarıdaki verilerin Âkit Taraflar arasında teati
edilmesi gerekmektedir.
II. YÜK
TAŞIMACILIĞI
Madde 10
1. Âkit Taraflardan birinin topraklarında yerleşik olan
taşımacıların, diğer Âkit Tarafın yetkili makamları tarafından verilen bir izin
belgesini kullanarak iki Âkit Taraf arasında (ikili taşımacılık) ve diğer
ülkelerin toprakları üzerinden (transit taşımacılık) kira karşılığında veya
ücretli olarak uluslararası karayolu yük taşımacılığı yapmalarına izin verilir.
2. Madde 10, paragraf 1 için izin belgeleri sayısı
konusunda herhangi bir kısıtlama olmayacaktır.
3. Diğer Âkit Taraf topraklarından hareket eden, Âkit
Taraflardan birinin taşımacıları tarafından gerçekleştirilen üçüncü bir ülkeye
bağlı taşımalar (üçüncü ülke taşımaları) ile ilgili olarak taşımaların
gerçekleştirileceği veya varış yerindeki Âkit Tarafça özel izin belgesi
verilecektir.
4. 10 uncu madde 1, 2 ve 3 üncü paragraflarında
belirtilen izin belgeleri, sadece adına düzenlenen taşımacı tarafından
kullanılabilecektir.
Ayrıca, bu dokümanlar devredilemez veya nakledilemez.
Madde 11
Madde 10’da belirtilen izin belgelerinin tipi, bu
Anlaşmanın 14 üncü maddesinde belirtilen Karma Komisyon tarafından kabul edilen
kararlara dayanarak direk olarak Âkit Tarafların yetkili makamlarınca saptanır.
Madde 12
Bu Anlaşmanın 10 uncu maddesi 1 inci paragrafına
dayanarak Âkit Tarafların yetkili makamları, talep edilen izin belgelerini her
yıl diplomatik kanallar aracılığı ile veya 14 üncü maddede şart koşulan Karma
Komisyon tarafından kararlaştırılacak prosedür aracılığı ile teati
edeceklerdir.
Bu Anlaşmanın ilk uygulama süresi sırasında, 14 üncü
maddedeki Karma Komisyonun ilk toplantısından önce, iki Âkit Taraf, diplomatik
kanallar aracılığıyla ilgili yetkili makamlarına bildirecekleri için ikili ve
transit karayolu taşımacılığı ile ilgili şartları yerine getirmeyi
kararlaştıracaktır.
Madde 13
Bu Anlaşmanın 10 uncu maddede şartlarına bakılmaksızın,
aşağıdaki durumlarda izin belgeleri zorunlu değildir.
1. Uçakta herhangi bir kaza veya yaralanma durumunda
veya güzergâh değişikliği veya acil durum nedeni ile uçağın hava alanına inmek
zorunda kalması veya uçuşların iptali durumunda; bir kamu hava alanından, bir
kamu hava alanına nesnelerin taşınması,
2. Hasarlı bir motorlu araç ve römorkunun taşınması,
3. Cenaze taşımacılığı,
4. Posta taşımacılığı,
5. Sergi ve fuar için yüklerin taşınması,
6. Tiyatro, müzik ve diğer kültürel olaylar, sirk ve
film gösterileri ve radyo veya tv. programları için aksesuar ve diğer yüklerin
taşınması,
7. Bir hammadde malzemesi sanayi çalışması olmadığı
müddetçe ölü hayvanların taşınması,
8. Doğal felaketler sonucu oluşan afetlerde, yardım
için ilaç veya diğer malzemelerin taşınması,
9. Hasarlı araçların taşıyamayacağı yükleri taşımak
için hasarlı aracın yerine kullanılacak boş araçların taşınması,
10. Hasarlı araçların onarımı veya teknik yardım amaçlı
araçlar (servis ve montaj araçları),
11. Diğer Âkit Tarafta yerleşik başka bir hasarlı
aracın yerine geçecek bir aracın taşınması.
III. GENEL
HÜKÜMLER
Madde 14
Bu Anlaşmanın yerine getirilmesi ve uygulanması ile
ilgili tüm konuları düzenlemek amacı ile bir Karma Komisyon oluşturulacaktır.
Bu Komisyon, karayolu taşımacılık endüstrisi
temsilcilerini toplantılara davet edebilecek olan iki Âkit Taraf Hükümetinin
temsilcilerinden oluşacaktır.
Karma Komisyonun ilk Toplantısı, onay belgelerinin
teatisinden sonraki 3 ay içinde gerçekleştirilecektir. Daha sonra, Karma
Komisyon, Âkit Taraflardan birinin talebi ile veya sırayla her yıl bir kez
Tarafların her birinde toplanacaktır. Toplantı gündemi ev sahibi Âkit Tarafça
veya talep eden Tarafça toplantıdan en az iki hafta önce bildirilecektir.
Her toplantı, iki Âkit Taraf heyet Başkanları
tarafından imzalanan bir Protokolün kabulü ile sonuçlanacaktır.
Madde 15
Âkit Taraflar, bu Anlaşmanın yürütülmesi ile ilgili tüm
sorunları çözümleyecek yetkili makamları;
- Türkiye Cumhuriyeti için, Ulaştırma Bakanlığı,
- Suriye Arap Cumhuriyeti için, Ulaştırma Bakanlığı,
Olacağını karşılıklı olarak birbirlerine bildirir.
Madde 16
Bu Anlaşmanın 14 üncü maddesinde belirtilen Karma
Komisyon burada karşılıklılık prensibine dayanarak her iki ülkede, diğer Âkit
Taraf araçlarından alınan ücretler, vergiler ve gümrük vergilerini muaf tutmak
ve azaltmak amacı ile incelemekle yetkilendirilmiştir.
Madde 17
Bir Âkit Tarafın taşımacıları ve araç personeli diğer
Âkit Taraf topraklarında, o ülkede geçerli olan kanun ve mevzuata uyacaktır.
Madde 18
Sigorta
Âkit Tarafların uluslararası taşımacılık yapan araçları
transit ülkelerinde ve varış ülkesinde sigorta kapsamında olmalıdır.
Madde 19
Kabotaj
Karayolu yük ve yolcu taşımacılığında kabotaj
taşımacılığı seyri yasaktır.
Madde 20
Gümrük ve
Sağlık Kontrolü
Sınır geçiş noktalarındaki gümrük ve sağlık
kontrollerinde Âkit Taraflarca kabul edilen Uluslararası Sözleşmelerin
hükümleri uygulanır.
Söz konusu kontroller hastaların, hayvanların ve
bozulabilir eşya taşımalarında mümkün olduğu ölçüde öncelikli olarak yerine
getirilir.
Nakliye için kullanılan taşıtın ölçü ve ağırlıklarının
nakliyenin yapıldığı ülkede müsaade edilen ölçü ve ağırlıkları geçmesi halinde
bu ülke yetkili makamlarından özel müsaade alınması gereklidir.
Madde 21
Araçların
Teknik Kontrolü
Diğer Âkit Taraf topraklarında ikili veya transit
taşımacılık yapan herhangi bir Âkit Taraf aracı, bir devlet otoritesi
tarafından verilmesi gereken geçerli bir yol güvenlik sertifikasına sahip
olmalıdır.
Taşımacılık faaliyetlerinin gerçekleştirildiği Âkit
Tarafın yetkili makamları diğer Âkit Tarafın araçlarının teknik kontrolden
geçmesini talep edebilir.
Diğer Âkit Taraf topraklarında ikili veya transit
taşımacılık yapan ve tehlikeli madde taşıyan herhangi bir Âkit Taraf aracı, ADR
Sözleşmesinde istenen tüm dokümanları bulundurmalıdır.
Madde 22
Anlaşma, Âkit Tarafların ilgili anayasal gereklilikleri
tamamladığını teyit eden mektupların teati edildiği tarihte yürürlüğe girer.
Anlaşma bir yıl yürürlükte kalacaktır. Taraflardan biri anlaşmanın sona eriş
tarihinden altı ay önce diğer Tarafa anlaşmayı sona erdirmek istediğini
bildirmediği müddetçe, Anlaşma otomatik olarak bir yıl sürelerle uzatılacaktır.
Bu Anlaşma, kabul edilmesi üzerine Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ve Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti arasında 28 Mart 1982 tarihinde
imzalanan anlaşmanın yerini alacaktır.
10 Mayıs 2004 tarihinde Ankara’da İngilizce iki
orijinal nüsha olarak aynı derecede geçerli olarak yapılmıştır.
Tam yetkili olarak aşağıda imzası bulunanlar tarafından
imzalanmıştır.
Türkiye
Cumhuriyeti Suriye
Arap Cumhuriyeti
Hükümeti
Adına Hükümeti
Adına
Binali YILDIRIM Müh. Makram OBEİD