Dönem : 22 Yasama Yılı : 2
T.B.M.M. (S. Sayısı : 305)
Çanakkale Milletvekilleri Mehmet Daniş ve İbrahim Köşdere’nin;Gelibolu
Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununa Geçici Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun
Teklifi ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (2/212)
Not: Teklif Başkanlıkça; Tarım, Orman ve Köyişleri ile Plan
ve Bütçe komisyonlarına havale edilmiştir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
“Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununa Geçici Bir
Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifi” ile gerekçesi ilişikte sunulmaktadır.
Arz ederiz.
|
|
Mehmet Daniş |
İbrahim Köşdere |
|
|
Çanakkale |
Çanakkale |
GEREKÇE
Gelibolu Yarımadası
Tarihî Millî Parkı, Türk askerlerinin kahramanlığının ve fedakârlığının simgesi
olan 1915 Çanakkale Deniz ve Kara Muharebelerinin cereyan ettiği, yaklaşık
250.000 kişinin şehit olduğu, dünyada bir eşi olmayan, korunan doğal muharebe
alanlarından olan ve savaşan ulusların ilgisinin giderek arttığı bir
alanımızdır.
Gelibolu Yarımadası
Tarihî Millî Parkının; tarihî, kültürel ve doğal dokusunu koruyarak, Çanakkale
Savaşlarında Türk Milletinin vatan sevgisini, kahramanlığını, cesaretini,
azmini ve özverisini Millî Parka gelen yerli ve yabancı ziyaretçilere “Yaşayan
Tarih” yorumu ile sunmak üzere, yeni bir Uzun Devreli Gelişme Planı
hazırlanmıştır.
Alanın tarihî ve kültürel
kaynak değeri göz önüne alınarak 4533 sayılı Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî
Parkı Kanunu yürürlüğe girmiştir. Bu Kanun ile Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî
Parkının tarihî ve kültürel değerleri ile üzerindeki orman ve bitki örtüsünün
korunması, geliştirilmesi ve yönetimine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesi
ve dünya uluslarına tanıtılması amaçlanmıştır.
Gelibolu Yarımadası
Tarihî Millî Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı kapsamında, alt ölçekli plan,
proje ve uygulamalar öngörülmektedir. Planın öngördüğü hedeflere ulaşmak için
bu alt plan, proje ve uygulamalara hemen başlanması gerekmektedir.
Söz konusu alt projeler
bir bütünlük arz eden, ama birbirinden farklı nitelikte projelerdir. Millî
Parkın Uzun Devreli Gelişme Planının öngördüğü faaliyetlerin, alanın önemine
uygun bir şekilde yerine getirilmesi için, projelendirme ve uygulamalarının
ciddi ve hassas bir şekilde, Çevre ve Orman Bakanlığının koordinasyonunda tek
elden yürütülmesi gerekmektedir.
Bu nedenle, Gelibolu
Yarımadası Tarihî Millî Parkı alanında yapılan projelerle ilgili tüm
çalışmaların her türlü mal ve hizmet alımları, danışmanlık hizmetleri ve yapım
işleri 5 yıl süreyle 26.2.1967 tarih 1050, 4.1.2002 tarih 4734 ve 21.2.1967
tarih 832 sayılı yasaların hükümlerine tâbi olmadan hızlı ve bütünlük içinde
yapılması son derece önem arz etmektedir.
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Plan ve Bütçe
Komisyonu 11.12.2003
Esas No. :2/212
Karar No. :64
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Çanakkale Milletvekilleri Mehmet Daniş ve
İbrahim Köşdere tarafından hazırlanarak 20.11.2003 tarihinde Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 18.12.2003 tarihinde tali
komisyon olarak Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonuna, esas komisyon olarak da
Komisyonumuza havale edilen “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununa
Geçici Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifi”, Komisyonumuzun 10.12.2003
tarihinde yapmış olduğu 22 nci birleşiminde Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe
ile Maliye Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı ve Sayıştay Başkanlığı ile
teklif sahipleri Çanakkale Milletvekilleri Mehmet Daniş ve İbrahim Köşdere’nin
katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.
Bilindiği gibi;Gelibolu Yarımadası Tarihî
Millî Parkı, Türk askerinin kahramanlığının ve fedakârlığının simgesi olan
Çanakkale Savaşının cereyan ettiği ve yaklaşık 250 bin kişinin şehit olduğu,
dünyada bir eşi olmayan, korunan muharebe alanlarından olan ve savaşan
ulusların ilgisinin giderek arttığı bir alandır. Bu Millî Parkın, tarihî,
kültürel ve doğal dokusunu koruyarak Millî Parka gelen yerli ve yabancı
turistlere bu alanı yaşayan tarih yorumu ile sunmak üzere bir uzun devreli
gelişme planı hazırlanmıştır. Bu planın en kısa zamanda bir bütünlük içinde
gerçekleştirilebilmesi büyük önem taşımaktadır.
Teklif ve gerekçesi incelendiğinde;
- Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı
alanında yürütülecek projeler için her türlü mal ve hizmet alımları,
danışmanlık hizmetleri ve yapım işlerinin beş yıl süreyle Sayıştay Kanununun,
Muhasebei Umumiye Kanununun ve Kamu İhale Kanununun vize ve tescile ilişkin
hükümlerine tâbi olmamasının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
Teklifin tümü üzerinde yapılan
müzakerelerde;
-Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Park
alanının alt yapı çalışmalarının yapılarak yerli ve yabancı ziyaretçilerin
hizmetine açılması ve turizme kazandırılması gerektiği,
- Yerli ve yabancı ziyaretçilerin Millî
Park alanında bulunan şehitliklerin bakımsızlığından şikâyetçi olduğu ve bunun
ülkemiz açısından da olumsuz bir durum olduğu,
- Kamu İhale Kanununa istisna getirmek
yerine, projelerin gerçekleştirilmesi görevinin İstanbul Menkul Kıymetler
Borsasına verilmesinin, denetim ve yönetimin Bakanlıkça yürütülmesinin daha
uygun olacağı,
- Millî Park alanında birbirinden ayrı
olan ancak bütünsellik arz eden düzenlemeler yapılması gerektiği ve bu
düzenlemelerin hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla Kamu İhale
Kanunundan istisna edilmesi zorunluluğu bulunduğu,
- Kamu İhale Kanunu hükümlerine ilişkin
değişikliklerin ancak bu kanuna hüküm eklenmesi veya değişiklik yapılması
suretiyle düzenlenmesi konusunda hüküm bulunduğu dolayısıyla Teklifle getirilen
değişikliğin Kamu İhale Kanununda yapılması gerektiği, ayrıca bu değişiklik
yapılırken ilgili kurumların da görüşlerinin alınmasında yarar olduğu,
- Öngörülen istisna uygulamasının diğer pek
çok kurumun da yürüteceği projeleri Kamu İhale Kanunu kapsamı dışına çıkarma
eğilimini artıracağı,
Şeklindeki görüş ve eleştirileri takiben,
Hükümet adına yapılan açıklamalarda;
- Cumhuriyet tarihindeki belli yılların
sembolik anlamını kalıcı kılmak amacıyla yapılan çalışmalarda toplumun çeşitli
kesimlerinin katılımının sağlanması millî birlik açısından önemli olduğu, Millî
Park alanında gerçekleştirilmesi öngörülen projelerin hızlandırılması açısından
da bu katkının faydalı olacağı, Cumhuriyetin 80 inci yılı münasebetiyle bu
projelerin hayata geçirilmesinin arzu edildiği, bu kanun teklifinin de millî park
ve ülkenin tanıtımı yanında Çanakkale Savaşının öneminin vurgulanması açısından
önemli olduğu,
- 1994 yılında bölgede çıkan orman yangını
neticesinde önemli oranda ormanlık alanın yandığı, muharebe alanlarını tahrip
eden, harp mezarlıklarını ve anıtları tehlikeye sokan bu yangın sonunda Millî
Parkın yeniden planlanmasının gündeme geldiği ve alınan Millî Güvenlik Kurulu
kararı doğrultusunda, Millî Parkın Çevre ve Orman Bakanlığı eşgüdümünde yeni
bir Uzun Devreli Gelişme Planının hazırlanmasının öngörüldüğü,
- Bu Gelişme Planı için uluslararası bir
yarışma açıldığı ve kazanan ekibin temel planlama projesi doğrultusunda
hazırlanacak Uzun Devreli Gelişme Planının Orta Doğu Teknik Üniversitesine
yaptırılmasının ve bu kapsamda üniversitenin hazırladığı planlar doğrultusunda
çalışmalara başlanılmasının kararlaştırıldığı,
- Hazırlanan bu plan neticesinde ortaya
çıkan projenin 66 alt projeden oluştuğu ve projeler hakkında bakanlıkların ve
uluslararası kuruluşların onayının da alındığı,
- Bölge için yaklaşık olarak 50 milyon
dolarlık uzun soluklu bir projenin söz konusu olduğu, bu tür projelerde zamanın
ve kaynakların dikkatli kullanılması gerektiği,
- Avustralya ve Yeni Zelanda gibi
ülkelerden de projeye destek tekliflerinin olduğu, ancak Türkiye’nin kendi öz
kaynaklarıyla bu projeyi gerçekleştirme gücünün bulunduğu,
- İhale sürecinin hızlı bir şekilde
tamamlanması ve hesapların ortak bir havuzda toplanması gerektiği, böylece kamu
kaynaklarının belli bir yerde birleştirilerek proje alanlarına hızlı bir
şekilde aktarılmasının sağlanacağı,
- 66 alt projeden oluşan bu projenin özel
ihtisas gerektirdiği, bu nedenle projenin kamu şirketi marifetiyle
yaptırılmasının uygun görüldüğü, projenin büyüklüğü ölçüsünde taşeron
firmaların katılımının sağlanmasının amaçlandığı, ayrıca sivil toplum
kuruluşları, şirketler, holdingler gibi kuruluşların katılımlarının bir şemsiye
altında birleştirilerek proje gerçekleşmesinin maksimize edilmesinin
amaçlandığı,
- 2005 yılının Çanakkale Savaşının 90 ıncı
yıldönümü olması nedeniyle projenin belli bir oranda gerçekleşmesinin arzu
edildiği,
İfade edilmiştir.
Teklif ve gerekçesi Komisyonumuzca da
benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.
- Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı
alanı kapsamında yürütülecek projelerin Kamu İhale Kanununa eklenen geçici
madde ile yedi yıl bu kanuna tâbi olmaksızın yürütülmesini öngören düzenleme
metne yeni 1 inci madde olarak ilave edilmiş,
- Teklifin 1 inci maddesi ise; Gelibolu
Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununun amaçlarını gerçekleştirmek için
oluşturulan özel hesabın kullanımında, bu kanunun 5 inci maddesinde Muhasebei
Umumiye Kanunu ve Sayıştay Kanununun vizeye ilişkin hükümlerine tâbi olmayacağı
ve ihaleye ilişkin hususların Kamu İhale Kanununda değişiklik şeklinde 1 inci
madde olarak düzenlenmesi nedeniyle metinden çıkarılmış, yürürlük ve yürütmeye
ilişkin 2 ve 3 üncü maddeleri ise aynen kabul edilmiştir.
Ayrıca, içeriğinde yapılan değişiklikler
doğrultusunda Teklifin başlığı yeniden düzenlenmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak
üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Sait Açba |
M. Altan Karapaşaoğlu |
Sabahattin Yıldız |
|
|
Afyon |
Bursa |
Muş |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Sekmen |
Mahmut Göksu |
Mehmet Zekai Özcan |
|
|
|
|
|
|
|
İstanbul |
Adıyaman |
Ankara |
|
|
|
Üye |
Üye |
|
Üye |
|
|
Osman Kaptan |
|
Mehmet Mesut Özakcan |
Ali Osman Sali |
|
|
|
Antalya |
Aydın |
Balıkesir |
|
|
|
(Karşı
oy yazısı ekte) |
(Karşı
oy yazısı ektedir) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ali Kemal Deveciler |
Aziz Akgül |
Ömer Abuşoğlu |
|
|
Balıkesir |
Diyarbakır |
Gaziantep |
|
|
(Karşı
oy yazısı ektedir) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Nurettin Canikli |
Mustafa Zeydan |
Alaattin Büyükkaya |
|
|
Giresun |
Hakkâri |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Kemal Kılıçdaroğlu |
M. Mustafa Açıkalın |
Hakkı Akalın |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İzmir |
|
|
(Ayrışık
oy ekte) |
|
(Karşı
oy yazısı ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Ceylan |
Y. Selahattin Beyribey |
Taner Yıldız |
|
|
Karabük |
Kars |
Kayseri |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mustafa Ünaldı |
Ali Er |
Kazım Türkmen |
|
|
Konya |
Mersin |
Ordu |
|
|
|
|
|
|
(Karşı
oy yazısı ektedir) |
|
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Abdülkadir Kart |
Erol Aslan Cebeci |
Enis Tütüncü |
|
|
Rize |
Sakarya |
Tekirdağ |
|
|
|
|
(Karşı
oy yazısı ekte) |
|
|
Üye |
Üye |
|
|
|
Mehmet Akif Hamzaçebi |
Osman Coşkunoğlu |
|
|
|
Trabzon |
Uşak |
|
|
|
(Ayrışık
oy yazısı ektedir) |
(Karşı
oy yazısı ektedir) |
|
AYRIŞIK OY YAZISI
Kanun ile teklifi
Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı alanı kapsamında yürütülecek projeler
için her türlü mal ve hizmet alımları, danışmanlık hizmetleri ve yapım işleri,
5 yıl süreyle 1050 ve 4734 sayılı kanunlar ile 832 sayılı Kanunun vize ve
tescile ilişkin hükümlerinden istisna edilmektedir.
Gelibolu Yarımadası
Tarihî Millî Parkına ilişkin özel hesaptan yapılacak hizmetler zaten 1050 ve
832 sayılı Kanunlar kapsamı dışındadır. Bu durumda teklifin ve komisyonun kabul
ettiği metnin özellik arz eden yani 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa getirmiş
olduğu istisnadır. Kamu İhale Kanunu çok yeni bir kanun olup söz konusu işlerin
kanun kapsamı dışında bırakılmasını gerektiren objektif bir gerekçe yoktur.
Kanun teklifini ve
komisyonun kabul ettiği metni bu açıdan doğru bulmuyoruz.
|
|
M. Akif Hamzaçebi |
Kazım Türkmen |
Enis Tütüncü |
|
|
Trabzon |
Ordu |
Tekirdağ |
|
|
Ali Kemal Deveciler |
Hakkı Akalın |
Osman Kaptan |
|
|
Balıkesir |
İzmir |
Antalya |
|
|
M. Mesut Özakcan |
Kemal Kılıçdaroğlu |
Osman Coşkunoğlu |
|
|
|
Aydın |
İstanbul |
|
Uşak |
|
|
|
ÇANAKKALE MİLLETVEKİLLERİ
MEHMET DANİŞ VE İBRAHİM KÖŞDERE’NİN TEKLİFİ
GELİBOLU
YARIMADASI TARİHÎ MİLLÎ PARKI KANUNUNA GEÇİCİ BİR MADDE EKLENMESİNE DAİR KANUN
TEKLİFİ
MADDE 1. - 17.2.2000 tarih ve 4533 sayılı Gelibolu
Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 1. - Sınırları 26.5.1973 tarihli ve 7/6477
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve Eki haritada belirtilen Gelibolu Yarımadası
Tarihî Millî Parkı alanı kapsamında yürütülecek projeler için her türlü mal ve
hizmet alımları, danışmanlık hizmetleri ve yapım işleri; 5 yıl süreyle,
26.2.1967 tarihli ve 1050 sayılı Kanun, 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kanun,
21.2.1967 tarihli ve 832 sayılı Kanunun vize ve tescile ilişkin hükümlerine
tâbi değildir.”
MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
KAMU İHALE
KANUNUNA GEÇİCİ MADDE EKLENMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1. - 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 7. - Sınırları 26.5.1973 tarihli ve 7/6477
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve eki haritada belirtilen Gelibolu Yarımadası
Tarihî Millî Parkı alanı kapsamında yürütülecek projeler için her türlü mal ve
hizmet alımları, danışmanlık hizmetleri ile yapım ve onarım işleri yedi yıl
süreyle bu Kanun hükümlerine tâbi değildir.”
MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.