Dönem: 22

Dönem: 22 Yasama Yılı: 4

TBMM (S. Sayısı: 1008)

Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1046)

Not: Tasarı, Başkanlıkça Plan ve Bütçe ile Dışişleri Komisyonlarına havale edilmiştir.

T.C.

Başbakanlık 1.6.2005

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1110/2523

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 23.5.2005 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Güney Afrika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gümrük İdarelerinin Karşılıklı Yardımlaşmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Recep Tayyip Erdoğan

Başbakan

GEREKÇE

Gümrük idareleri, malların ve kişilerin uluslararası hareketi ile ilgili işlemleri yürütmektedir. Bu uluslararası hareketler, taşımacılık alanında yaşanan gelişmelerin de etkisi ile son 50 yıl içerisinde büyük bir ivme kazanmakla birlikte, söz konusu olumlu gelişmeler gümrük suçlarındaki artışlar nedeniyle önemli ölçüde gölgelenmiştir. Bu gümrük suçları yalnız sayısal anlamda artmakla kalmamış, ülkelerin ekonomik, yasal ve coğrafi altyapılarına bağlı olarak çeşitlilik göstermiştir.

Gümrük suçlarının bu denli çeşitlenmesi ve sayılarının artması, gümrük idarelerinin tek başlarına bu suçları önleme imkanını neredeyse tamamen ortadan kaldırmaktadır. Nitekim, gümrük suçlarının büyük bir oranının, son derece organize olan ve teknolojinin tüm imkanlarını kullanan uluslararası organize suç örgütleri tarafından gerçekleştirildiği göz önüne alındığında, bu ihlallerin önlenebilmesi için gümrük idareleri arasında işbirliği ve yardımlaşmaya ilişkin yasal altyapının kurulmasının önemi ortaya çıkmaktadır.

Bu çerçevede, gümrük vergilerinin ödenmemesi neticesinde devlet gelirlerinde kayıplara yol açmanın yanısıra uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığı yoluyla toplumun huzurunu ve gelişimini tehdit eden gümrük suçlarının önlenmesi amacıyla gümrük idareleri arasında işbirliğinin yasal altyapısının tesisi adına ülkemiz ile 40 ülke arasında karşılıklı idarî yardım anlaşması imzalanmış bulunmaktadır.

Bu itibarla, son dönemlerde önemli gelişmeler gösteren Türkiye Cumhuriyeti ile Güney Afrika Cumhuriyeti arasındaki ekonomik ilişkilerin yasal bir altyapı kazanmış olmasına katkıda bulunmak üzere imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Güney Afrika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gümrük İdarelerinin Karşılıklı Yardımlaşmasına İlişkin Anlaşma”nın esas amacı, Türkiye ve Güney Afrika Cumhuriyeti Gümrük İdareleri arasında işbirliğini kurumsallaştırmak ve daha da geliştirmek ile bu suretle, söz konusu ülkeler arasında eşya ve yolcu akışını kolaylaştırmak ve teşvik etmek, iki ülkenin ekonomik, sosyal ve malî çıkarlarına aykırı olan ve gümrük mevzuatlarına karşı işlenen suçlarla daha etkin mücadele edilebilmesini sağlamaktır.

Bu Anlaşma ile gümrük idareleri arasında bilgi değişiminin yanında personel ve uzman değişimi ile teknik konularda yardımlaşma da mümkün olacaktır.
Dışişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 25.10.2005

Esas No.: 1/1046

Karar No.: 98

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Güney Afrika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gümrük İdarelerinin Karşılıklı Yardımlaşmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı, Komisyonumuzun 20 Ekim 2005 tarihli 23 üncü toplantısında Dışişleri Bakanlığı temsilcileri ile Gümrük Müsteşarlığı yetkililerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

Söz konusu Anlaşma, ülkemiz ile Güney Afrika Cumhuriyeti Gümrük idareleri arasında işbirliğini kurumsallaştırmak ve daha da geliştirmek düşüncesiyle iki ülke arasında eşya ve yolcu akışını kolaylaştırmayı, teşviki ve gümrük mevzuatlarına karşı işlenen suçlarla daha etkin mücadele etmeyi amaçlamaktadır.

İki ülke arasındaki yatırımları daha da cazip hale getireceği düşüncesiyle hazırlanan Tasarı, Komisyonumuzca benimsenmiş ve maddelerine geçilmesine karar verilmiştir. Tasarının 1 inci, 2 nci, 3 üncü maddeleri ile tümü aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Mehmet Dülger	Eyyüp Sanay	Mustafa Dündar
Antalya	Ankara	Bursa
Üye	Üye	Üye
Mahmut Koçak	Aziz Akgül	Abdülbaki Türkoğlu
Afyonkarahisar	Diyarbakır	Elazığ
Üye	Üye	Üye
Muzaffer Gülyurt	Halil Akyüz	Mehmet B. Denizolgun
Erzurum	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Şükrü Mustafa Elekdağ	Onur Öymen	Fikret Ünlü
İstanbul	İstanbul	Karaman
Üye		Üye
Ufuk Özkan		Nihat Eri
Manisa		Mardin

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA GÜMRÜK İDA-RELERİNİN KARŞILIKLI YARDIMLAŞMASINA İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1.- 3 Mart 2005 tarihinde Pretoria’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Güney Afrika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gümrük İdarelerinin Karşılıklı Yardımlaşmasına İlişkin Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE2.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE3.- Bu Kanun hükümelerini Bakanlar Kurulu yürütür.

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1.- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2.- Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3.- Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
A. Gül	A. Şener	M. A. Şahin
Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M.Aydın	A. Babacan	M. Aydın
Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
C. Çiçek	K. Tüzmen	C. Çiçek
Millî Savunma Bakanı V.	İçişleri Bakanı	Maliye Bakanı
A. Aksu	A. Aksu	K. Unakıtan
Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
H. Çelik	Z. Ergezen	R. Akdağ
Ulaştırma Bakanı V.	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı
K. Unakıtan	S. Güçlü	M. Başesgioğlu
Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür ve Turizm Bakanı
A. Coşkun	M. H. Güler	A. Koç
	Çevre ve Orman Bakanı
	O. Pepe

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ

İLE

GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ

ARASINDA GÜMRÜK İDARELERİNİN KARŞILIKLI

YARDIMLAŞMASINA İLİŞKİN

ANLAŞMA

Önsöz

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Güney Afrika Cumhuriyeti Hükümeti (bundan sonra birlikte ifade edildiklerinde "Taraflar", tek başlarına ifade edildiklerinde "Taraf" olarak anılacaktır);

Yasaklama, kısıtlama ve kontrol hükümlerinin uygulanmasının yanı sıra, eşyanın ithalatında ya da ihracatında Gümrük vergi, resim ve diğer harçlarının doğru bir şekilde tahakkukunun ve tahsilinin sağlanmasının önemini DİKKATE ALARAK;

Gümrük mevzuatının ihlal edilmesinin, ülkelerinin ekonomik, ticari, mali, sosyal ve kültürel çıkarlarına zarar verdiğini DİKKATE ALARAK;

Uyuşturucu ve psikotrop madde ticaretinin kamu sağlığı ve toplum için tehlike teşkil ettiğini DİKKATE ALARAK;

Tarafların gümrük mevzuatlarının düzgün bir biçimde uygulanmasıyla ilgili konularda uluslararası işbirliğine ihtiyaç olduğunu KABUL EDEREK;

Gümrük mevzuatı ihlalini önleme ve gümrük vergi ve resimlerinin daha doğru bir şekilde tahsil çabalarının Tarafların gümrük idareleri arasında yakın işbirliği tesis edilmesiyle daha da etkin bir hal alacağına İKNA OLARAK;

Halihazırda Dünya Gümrük Örgütü olarak bilinen Gümrük İşbirliği Konseyi tarafından, sırasıyla Aralık 1953 ve Temmuz 2000'de kabul edilen Karşılıklı İdari Yardım Tavsiye Kararı'na ve Gümrük İşbirliğinin ve Karşılıklı İdari Yardımın Geliştirilmesi Deklarasyonu'na ATIFTA BULUNARAK;

Aşağıdaki hususlarda mutabakata varmışlardır:

Madde 1

Tanımlar

Metin başka biçimde gerektirmediği taktirde, bu Anlaşma'da geçen:

(a) "kontrollü teslimat" deyimi, Tarafların gümrük idarelerinin ulusal mevzuatları gereğince uyuşturucu ya da psikotrop maddelerin ya da uyuşturucu ya da psikotrop maddelerin yasadışı imalinde sıklıkla kullanılan maddelerin ithali ya da ihracıyla bağlantılı suçların işlenmesine iştirak eden kişilerin tespit edilmesi amacıyla, söz konusu maddeler üzerinde gözetim sağladığı ya da bu maddelerin ülkeleri üzerinden geçişine izin verdiği işlem;

(b) "gümrük idaresi" deyimi, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti için Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı ve Güney Afrika Cumhuriyeti Hükümeti için, Güney Afrika Maliye Servisi;

(c) "gümrük mevzuatı" deyimi, aşağıdaki hususlar da dahil olmak üzere, eşyanın ithalatı, ihracatı, aktarılması, transiti, depolanması ve dolaşımıyla bağlantılı olarak, gümrük idareleri tarafından uygulanan tüm hukuki ve idari hükümler:

(i) vergi, resim ve diğer harçların tahsili, teminat altına alınması ya da geri ödenmesi;

(ii) yasaklama, kısıtlama ya da kontrolle ilgili faaliyetler;

(iii) uyuşturucu ve psikotrop maddelerin yasadışı ticaretiyle ilgili faaliyetler.

(d) "gümrük vergi ve resimleri" deyimi, eşyanın ithalatında ya da ihracatında ya da ithalatıyla ya da ihracatıyla ilgili olarak tahsil edilen gümrük vergileri ve diğer tüm vergiler, resimler, ücretler ya da diğer harçlar;

(e) "gümrük suçu" deyimi, gümrük mevzuatının ihlali veya ihlal teşebbüsü;

(f) "bilgi", elektronik format da dahil olmak üzere herhangi bir formattaki, işlemden geçirilmiş olsun ya da olmasın, tüm veriler, belgeler, raporlar ve diğer iletiler ya da bunların onaylı suretleri;

(g) "uyuşturucu ve psikotrop maddeler" deyimi, 20 Aralık 1988 tarihli Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Yasadışı Ticaretiyle Mücadele Sözleşmesi'nde uyuşturucu ve psikotrop madde olarak tanımlanan ürün ve maddeler;

(h) "memur" deyimi, gümrük memuru ya da gümrük idarelerinin herhangi biri tarafından tayin edilen, diğer kamu görevlisi;

(i) "kişi" deyimi, gerçek ya da tüzel kişi;

(j) "kişisel veriler" deyimi, kimliği belirlenmiş ya da belirlenebilir kişilere ilişkin her tür veri;

(k) "prekürsörler" deyimi, 1988 yılına ait BM Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Yasadışı Ticaretiyle Mücadele Sözleşmesi'nin I. ve II. Listelerinde sıralanan, uyuşturucu ve psikotrop maddelerin üretiminde kullanılan kontrollü kimyasal maddeler;

(l) "talepte bulunulan idare" deyimi, kendisinden yardım talep edilen gümrük idaresi;

(m) "talep eden idare" deyimi, yardım talep eden gümrük idaresi;

(n) "talepte bulunulan Taraf" deyimi, gümrük idaresinden yardım talep edilen Taraf;

(o) "talep eden Taraf" deyimi, gümrük idaresi yardım talep eden Taraf;

(p) "ülke" deyimi, bir Devletin gümrük mevzuatının tam manasıyla uygulandığı ülke

anlamına gelir.

Madde 2

Anlaşmanın Kapsamı

1. Taraflar, gümrük idareleri kanalıyla ve bu Anlaşma'da yer alan hükümler gereği;

(a) ülkelerinde yürürlükte bulunan gümrük mevzuatının muntazam bir şekilde uygulanmakta olduğunu teminat altına almak için;

(b) gümrük suçlarını önlemek, soruşturmak ve bu suçlarla mücadele etmek için;

2. Anlaşma kapsamındaki yardım, talepte bulunulan Tarafın ulusal mevzuatı ve idari hükümleri gereğince ve gümrük idaresinin yetkileri ve mevcut kaynakları çerçevesinde gerçekleştirilir.

3. Bu Anlaşma, talep eden Tarafın ülkesinde ortaya çıkan gümrük vergi ve resimlerinin ve diğer harçların, talepte bulunulan Tarafın ülkesinde tahsil edilmesini öngörmez.

4. Bu Anlaşma, sadece Taraflar arasında karşılıklı yardım için düşünülmüştür. Anlaşma hükümleri, her hangi bir kişiye, kanıt temin etme, kanıtı saklama ya da kanıta engel olma ya da bir talebin yürütülmesini engelleme hakkı vermez,

5. Bu Anlaşma, Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ile Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ülkesinde uygulanacaktır.

Madde 3

Yardım Kapsamı

1. Gümrük idareleri, talep üzerine ya da kendiliğinden, gümrük mevzuatının muntazam bir biçimde uygulanmasını ve gümrük suçlarının önlenmesini, soruşturulmasını ve bu suçlarla mücadele edilmesini sağlayacak mevcut tüm bilgileri birbirlerine iletirler.

2. Taraflardan birinin ekonomisine, kamu sağlığına, kamu güvenliğine ya da diğer hayati önem arz eden çıkarlarına fiili zarar verebilecek ciddi durumlarda, diğer Tarafın gümrük idaresi, mümkün olduğunda, bu tür bilgileri gecikmeden kendiliğinden sağlar.

3. Bir talep halinde, talepte bulunulan Tarafın gümrük idaresinin, talep edilen bilgiye sahip olmaması durumunda, bu idare bu bilgiyi elde etmek için, kendi takdir yetkisi çerçevesinde, gümrük mevzuatının hükümleri gereği inceleme yapar.

4. Talep üzerine, talepte bulunulan idare, gümrük konularıyla ilgili kişinin temin ettiği bilgiden şüphe etmek için makul gerekçelerinin bulunduğu durumlarla ilgili bilgiyi talep eden idareye verir.

5. Gümrük idareleri:

(a) ülkeleri arasındaki yasadışı ticaretin konusunu teşkil edebilecek eşya listelerini;

(b) diğer Tarafın ülkesinde yürürlükte olan Gümrük mevzuatını ihlal eden ya da edebilecek ya da ihlal teşebbüsünde bulunan ya da bulunabilecek faaliyetlerle ilgili bilgileri; ve

(c) gümrük mevzuatını ihlal etmede ya da ihlal etme teşebbüsünde bulunmada kullanılmış olduğuna, kullanılmakta olduğuna ya da kullanılabileceğine inanmak için makul sebepler bulunan, taşıma araçları hakkındaki bilgileri

birbirlerine temin ederler.

6. Talep üzerine, talepte bulunulan idare, talep eden idareye aşağıdaki hususlarda bilgi temin eder:

(a) talep eden Tarafın ülkesine ithal edilmiş olan eşyanın, talepte bulunulan Tarafın ülkesinden mevzuata uygun biçimde ihraç edilip edilmediği; ve varsa eşyanın tabi tutulduğu gümrük rejiminin niteliği;

(b) talep eden Tarafın ülkesinden ihraç edilen eşyanın, talepte bulunulan Tarafın ülkesine mevzuata uygun biçimde ithal edilip edilmediği; ve varsa eşyanın tabi tutulduğu gümrük rejiminin niteliği.

7. Gümrük idareleri, kendiliğinden ya da talep üzerine, diğer gümrük idaresine, söz konusu Tarafın gümrük mevzuatını ihlal eden ya da edebilecek, tamamlanmış ya da planlanmış işlemlerle ilgili mevcut tüm bilgileri ortaya koyan raporların, kanıt kayıtlarının ya da belgelerin onaylı suretlerini temin eder. Mevcut materyalin yorumlanmasına ya da bu materyalden yararlanılmasına ilişkin ilgili tüm bilgiler en kısa sürede temin edilir.

8. Bu Anlaşma çerçevesinde öngörülen belgeler, aynı amaca yönelik olarak, karşılıklı mutabık kalınan bir formatta bilgisayarlaştırılmış bilgilerle değiştirilebilir.

9. (a) Dosya ve belge asılları, ancak, onaylı suretlerin yetersiz olduğu hallerde talep edilir.

(b) Temin edilen dosya ve belge asılları, en kısa sürede iade edilir.

10. Gümrük idareleri, kendiliğinden ya da talep üzerine, birbirlerine:

(a) silahlar, füzeler, patlayıcı ve nükleer maddeler;

(b) önemli tarihi, kültürel ya da arkeolojik değere sahip sanat eserleri;

(c) uyuşturucu, psikotropik maddeler, prekürsörler ve zehirli maddelerle, çevre ve kamu sağlığı için tehlike teşkil eden maddeler.

yasadışı ticaretiyle ilgili olarak, Taraflardan birinin mevzuatına karşı bir suç teşkil eden ya da edebilecek, yapılması düşünülen ya da hali hazırda yapılan, faaliyetlerle ilgili tüm bilgileri temin eder.

11. Bu Madde kapsamında alınan bilgiler, talep eden Tarafın ilgili kamu kuruluşlarına intikal ettirilebilir. Ancak, bu bilgiler, diğer Tarafın önceden yazılı izni olmaksızın, üçüncü ülkelere intikal ettirilemez.

Madde 4

Teknik Yardım

1. Talep üzerine, talepte bulunulan idare, bir gümrük suçuyla ilgili incelemelerle ilişkili olan kendi gümrük mevzuatı ve usulleri hakkındaki tüm bilgileri sağlar.

2. Gümrük idarelerinden herhangi biri, talep üzerine ya da kendiliğinden, aşağıdaki hususlara ilişkin mevcut bilgileri iletir:

(a) etkililiği kanıtlanmış olan, yeni gümrük mevzuatı uygulama teknikleri;

(b) gümrük suçu işlemeye ilişkin yeni trendler, araç ve yöntemler;

(d) e-gümrük ve EDI uygulamaları da dahil olmak üzere, gümrük usullerinin bilgisayarlaştırılması; ve

(e) ticareti kolaylaştırmaya yönelik önlemler ve gümrük usullerinin basitleştirilmesi.

3. Gümrük idarelerinin her biri, birbirlerinin usul ve tekniklerini daha iyi anlamak için, mevcut çalışma usullerine ilişkin bilgileri diğer idareyle paylaşırlar.

4. Gümrük idarelerinin her biri, yetki ve mevcut kaynakları çerçevesinde, geçici görevlendirme, danışmanlık, eğitim ve memurların karşılıklı değişimi gibi hususlar da dahil olmak üzere birbirlerine teknik yardımda bulunurlar.

Madde 5

Kişilerin, Eşyanın, Yerlerin ve Taşıma Araçlarının Gözetimi

1. Gümrük idareleri, kendiliğinden ya da diğer gümrük idaresinin yazılı talebiyle, ulusal mevzuatlarına tabi olmak üzere ve idari uygulamaları gereği, aşağıdaki hususlar üzerinde özel gözetim sağlar:

(a) talep eden Tarafın gümrük mevzuatını bazen ya da sürekli ihlal ettiğinden şüphelenilen kişilerin hareketleri ve özellikle ülkelerine girişi ya da ülkelerinden çıkışı;

(b) talep eden idarenin, ülkesinde önemli ölçüde yasadışı ticarete sebep olduğunu bildirdiği şüpheli eşya depolama ya da dolaşımı ve ödeme yöntemleri;

(c) talep eden Tarafın ülkesinde gerçekleşen önemli ölçüdeki yasadışı ticaretle bağlantılı olarak kullanılabilecek eşya depolama yerleri;

(d) talep eden Tarafın ülkesinde geçerli olan gümrük mevzuatını ihlal etmek için kullanıldığından şüphelenilen taşıma araçları.

2. Bu tür gözetimin sonuçları, diğer gümrük idaresine bildirilir.

Madde 6

Kontrollü Teslimat

Taraflar, karşılıklı mutabakatla, gümrük suçlarını soruşturmak ve bu suçlarla mücadele etmek amacıyla, yetkili makamların bilgisi ve kontrolü altında, yasadışı ya da şüpheli eşyanın toprakları dışına, toprakları üzerinden ya da topraklarına hareketine izin verebilir. Bu iznin, gümrük idaresinin yetkisi dahilinde olmaması halinde, bu gümrük idaresi, yetkili ulusal makamlarla işbirliği başlatabilir ya da meseleyi bu makamlara havale edebilir.

Madde 7

Uzmanlar ve Tanıklar

Gümrük idareleri, talep üzerine, memurlarına, verilen izin çerçevesinde, diğer gümrük idaresinin hukuki yetkisinde olmak üzere, bu Anlaşma kapsamındaki konularla ilgili adli ya da idari takibatlarda tanık ya da uzman olarak hazır bulunma, ve bu takibatlarda gerekli maddeleri, belge ya da belgelerin onaylı suretlerini ibraz etme izni verebilir. Talepte özellikle memurun hangi konuda ve hangi unvan ya da vasıfla sorguya çekileceği belirtilmelidir.

Madde 8

Taleplerin İletilmesi

1. Bu Anlaşma kapsamındaki yardım, Tarafların gümrük idareleri arasında doğrudan- karşılıklı olarak yapılır.

2. Yardım talepleri yazılı ya da elektronik olarak yapılır ve talebin yerine getirilmesi için gerekli görülen bilgiler talebe eklenir. Talepte bulunulan idare, elektronik taleplerin yazılı teyidini isteyebilir. Şartlar gerektirdiğinde, talepler sözlü olarak da yapılabilir. Sözlü talepler, yapıldıkları tarihi takip eden on çalışma günü zarfında yazılı olarak teyit edilir.

3. Bu Madde'nin 2. fıkrası gereği yapılan talepler, aşağıdaki bilgileri içerir:

(a) talep eden idarenin adı;

(b) söz konusu gümrük meselesi, talep edilen yardımın türü ve talebin sebebi;

4. Talep eden idarenin, belli bir prosedürün ya da yöntemin takip edilmesini talep etmesi halinde, talepte bulunulan idare, ulusal mevzuatına ve idari hükümlerine tabi olmak üzere bu talebin gereğini yerine getirir.

5. Bu Anlaşma'nın amaçları doğrultusunda, tarafların gümrük idareleri haberleşmeden sorumlu memurları tayin ederler ve bu memurların isimlerinin, unvanlarının, telefon ve faks numaralarının yer aldığı bir listeyi birbirlerine iletirler.

6. Talepler, İngilizce olarak ya da talepte bulunulan idarenin uygun göreceği başka bir dilde sunulur.

7. Bir talebin, şekli şartları karşılamaması halinde, talebin düzeltilmesi ya da tamamlanması talep edilebilir; bununla birlikte önleyici tedbirlerin alınması için talimat da verilebilir.

Madde 9

Bilgi Elde Etme Yolları

1. Talepte bulunulan idare, talep edilen bilgiye sahip olmaması halinde, ulusal mevzuatı ve idari hükümleri gereği:

(a) bu bilgiyi elde etmek için inceleme başlatabilir; ya da

(b) talebi derhal ilgili kuruma intikal ettirir; ya da

2. Talepte bulunulan idare, bu incelemelerin sonuçlarını, gecikmeksizin talep eden idareye iletir.

Madde 10

Memurların Diğer Tarafın Ülkesinde Bulunması

Talepte bulunulan idarenin, talep eden idarenin bir memurunun, bir talep ve yardım tedbirleri gereği, ülkesinde bulunmasını yararlı ya da gerekli görmesi halinde, talep eden idareyi bilgilendirir.

Madde 11

Ziyaret Eden Memurlarla İlgili Düzenlemeler

1. Bu Anlaşma'nın öngördüğü hallerde, Taraflardan herhangi birinin gümrük idaresinin memurlarının diğer Tarafın ülkesinde bulunması durumunda, söz konusu memurlar, resmi yetkilerini gösterir kanıtları her zaman sunabilecek durumda olmalıdır.

2. Bu şekilde görevlendirilen memurlar, sadece tavsiyede bulunmak için diğer Tarafın ülkesinde bulunurlar ve talepte bulunulan tarafın ulusal mevzuatının talepte bulunulan idarenin memurlarına verdiği yetkileri kullanamazlar. Ancak, memurlar, sadece inceleme amaçları doğrultusunda ve talepte bulunulan idarenin memurlarının hazır bulunmasıyla ve bu memurlar kanalıyla olmak üzere, talepte bulunulan idarenin memurlarının ulaşma imkanının bulunduğu tesisler ve belgelere ulaşabilirler.

3. Bu memurlar, diğer Tarafın ülkesinde hazır bulundukları sürece, diğer Tarafın ülkesinde yürürlükte olan ulusal mevzuat gereği, diğer Tarafın gümrük memurlarına sağlanan korumadan yararlanırlar ancak işleyebilecekleri suçlardan dolayı sorumlu tutulurlar. Bu memurlar, üniforma giymez ve silah taşımazlar.

Madde 12

Bilgilerin Gizliliği

1. Bu Anlaşma çerçevesinde alınan bilgiler, sadece gümrük idareleri tarafından ve bilgiyi temin eden gümrük idaresinin söz konusu bilginin diğer makamlar tarafından ya da başka amaçlarla kullanılmasına izin verdiği haller haricinde, sadece bu Anlaşma amaçları doğrultusunda kullanılır.

2. Bu Anlaşma çerçevesinde alınan bilgiler, gizliliği haizdir ve bilgiyi alan Tarafın ulusal mevzuatı gereği aynı tür bilgiye sağlanan benzer koruma ve gizlilikten yararlanır.

3. Taraflardan birinin gümrük idaresi tarafından bu Anlaşma çerçevesinde alınan bilgiler, diğer Tarafın önceden verdiği yazılı izne tabi olmak üzere kendi ulusal mevzuatı gerekli kıldığında, bir Gümrük Birliği idaresine aktarılabilir.

4. Bu Madde, cezai bir kovuşturmayla bağlantılı olarak, talep eden Tarafın Anayasası gereği bir yükümlülük söz konusu olduğu ölçüde, bilgilerin kullanılmasına ya da ifşa edilmesine engel teşkil etmez. Talep eden Taraf, bilgilerin ifşa edilmesine dair teklifleri, önceden talepte bulunulan Tarafa bildirir.

5. Taraflar, en azından bu Anlaşma'nın Eki'nde yer alan ilkelere göre karşılıklı değiştirilen kişisel verilerin korunması düzeyini sağlar. Bu karşılıklı veri değişimi, Tarafların ulusal mevzuatlarına aykırı olmamalıdır.

Madde 13

Yardım Sağlama Yükümlülüğüne Getirilen İstisnalar

1. Talepte bulunulan idare, talep edilen yardımın, kendi kamu politikasına ya da egemenliğine, güvenliğine ya da önem arz eden diğer menfaatlerine halel getirebileceğini ya da gümrük idaresi açısından sınai, ticari ya da mesleki sırların ihlaliyle ilgili olabileceğini ya da kendi ulusal mevzuatıyla ve idari hükümleriyle uyumsuz olabileceğini düşünmesi halinde, yardım sağlamayı reddedebilir ya da yardımı, ancak belli koşulların yerine getirilmesi halinde sağlayabilir.

2. Talep eden idare, diğer gümrük idaresinin kendisinden talebi halinde karşılayamayacağı bir yardım talebinde bulunması halinde, talebinde bu hususa dikkat çekecektir. Bu talebin yerine getirilmesi, tamamıyla, talepte bulunulan idarenin takdiri çerçevesinde gerçekleştirilecektir.

3. Yardım, hali hazırda sürmekte olan bir soruşturma, kovuşturma ya da takibata zarar verebileceği gerekçesiyle, talepte bulunulan gümrük idaresi tarafından ertelenebilir. Bu durumda, talepte bulunulan gümrük idaresinin, yardımın, talepte bulunulan gümrük idaresinin gerekli göreceği koşullara tabi olarak sağlanıp sağlanamayacağını belirlemek üzere, talep eden gümrük idaresiyle istişarelerde bulunması gerekir.

4. Yardımın reddi halinde, red kararı ve red gerekçeleri, gecikmeden talep eden idareye yazılı olarak bildirilir.

Madde 14

Masraflar

1. Gümrük idareleri, 6. Madde'de bahsi geçen memurlarla tercümanlara ödenen ödenekler haricinde, bu Anlaşma'nın yürütülmesinden kaynaklanan masrafların geri ödenmesine ilişkin tüm taleplerinden vazgeçerler. Bu ödenekler, söz konusu memurların tanık ya da uzman sıfatıyla göreve çağrılmaları talebinde bulunan Taraf tarafından yapılır.

2. Uzman ve tanıklarla ilgili harcamalar ve ödenekler ile Hükümet görevlileri dışındaki mütercim ve tercümanların masrafları, talep eden idare tarafından karşılanır.

3. Bir talebin gereğinin yapılması için, ciddi ya da olağandışı nitelikteki harcamaların yapılması gerekiyorsa ya da gerekecekse, Taraflar, talebin gereğinin yapılacağı koşulları ve masrafların karşılanma şeklini belirlemek üzere istişarelerde bulunurlar.

Madde 15

Anlaşma’nın Uygulanması

1. Gümrük idareleri, gerekli görüldüğünde, gümrük suçlarının soruşturulması ya da bu suçlarla mücadele edilmesinden sorumlu memurlarının, birbirleriyle kişisel ve doğrudan ilişki kurmasına imkan sağlarlar.

2. Gümrük idareleri, bu Anlaşma'nın uygulanmasını kolaylaştırmak amacıyla, ayrıntılı düzenlemeler konusunda ortak karar verirler.

3. Gümrük idareleri, bu Anlaşma'nın yorumlanmasından ya da uygulanmasından kaynaklanan anlaşmazlıkları ya da güçlükleri, karşılıklı uzlaşmayla çözmeye gayret gösterirler.

4. Çözüm bulunamayan anlaşmazlıklar, diplomatik yollarla halledilir.

5. Gümrük idareleri, talep üzerine ya da Anlaşma'nın gözden geçirilmesinin gerekli olmadığını birbirlerine yazılı olarak bildirmedikleri sürece, Anlaşmanın yürürlüğe giriş tarihinden itibaren beş yılın sonunda, bu Anlaşmayı gözden geçirmek üzere bir araya gelirler.

Madde 16

Yürürlüğe Giriş

Taraflar, bu Anlaşma'nın yürürlüğe girmesi için gerekli anayasal şartların tamamlandığını, diplomatik yollarla, yazılı olarak birbirlerine bildirirler. Anlaşma, bu tebliğlerin alındığı tarihi takip eden ikinci ayın ilk günü yürürlüğe girer.

Madde 17

Süre ve Fesih

1. Bu Anlaşma'nın belirsiz bir süre yürürlükte kalması düşünülmektedir, ancak taraflardan herhangi biri, diplomatik yollarla tebliğde bulunmak suretiyle Anlaşmayı istediği zaman feshedebilir.

2. Anlaşma, bu tebliğin alındığı tarihten üç ay sonra yürürlükten kalkar. Ancak, Anlaşma'nın feshedildiği tarihte sürdürülmekte olan takibatlar, bu Anlaşma hükümleri gereği tamamlanır.

TANIKLIK SIFATIYLA, aşağıda imzaları bulunan, Hükümetlerinin tam yetkili kıldığı kişiler, bu Anlaşmayı, ingilizce ve Türkçe dillerinde, her iki metin eşit derecede geçerli olmak üzere, ikişer nüsha olarak imzalamış ve tasdik etmişlerdir. Anlaşma hükümlerinde yorum farklılığı olması halinde İngilizce metin esas alınır

Bu Anlaşma, Pretoria'da, 2005 yılının Mart ayının üçüncü günü imzalanmıştır.

	TÜRKİYE CUMHURİYETİ	GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ
	HÜKÜMETİ ADINA	HÜKÜMETİ ADINA
	(İmza)	(İmza)

VERİLERİN KORUNMASINA İLİŞKİN TEMEL İLKELER

1. Otomatik işleme tabi tutulan kişisel veriler:

(a) adil ve yasalara uygun bir şekilde elde edilmiş ve işlenmiş;

(b) belirli ve meşru amaçlar için saklanmış ve bu amaçlar dışında kullanılmamış;

(d) doğru ve gerekli hallerde güncelleştirilmiş;

(e) verilere konu olan kişilerin kimliğinin sadece verilerini saklama amacı için gerekli olan sürede tespitini mümkün kılacak bir formda saklanmış

olmalıdır.

2. Etnik köken, siyasi görüş ya da dini ya da diğer inançları ifşa eden kişisel verilerle sağlığa ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler, ulusal mevzuatın yeterli koruma sağladığı haller dışında, herhangi bir otomatik işleme tabi tutulamaz. Bu, cezai hükümlülüklere ilişkin kişisel veriler için de geçerlidir.

3. Otomatik veri dosyalarında saklanan kişisel verilerin izinsiz imha veya kazaen kayba, ve bunların yanı sıra izinsiz giriş, değiştirme veya dağıtıma karşı korunması için yeterli güvenlik önlemleri alınır.

4. Herhangi bir kişinin:

(a) bir otomatik kişisel veri dosyasının mevcut olup olmadığını, bunun temel amaçlarını, ve bunların yanı sıra dosyanın kontrolünü elinde bulunduran kişinin kimliğini ve ikamet veya ana işyerini öğrenmesine;

(b) makul sıklıklarla ve fazla gecikme ve masrafa yol açmaksızın, kendisiyle ilgili kişisel bilgilerin otomatik veri dosyasında tutulmakta olup olmadığının teyidini almasına ve bunun yanı sıra bu verilerin kendisine anlaşılır bir şekilde iletilmesine;

(c) verilerin bu Ek'in 1. ve 2. maddelerinde belirtilen temel ilkeleri uygulamaya koyan ulusal mevzuat hükümlerine aykırı bir şekilde işlem görmüş olması halinde bunları, duruma göre, düzelttirmesine veya sildirmesine;

(d) bu maddenin (b) ve (c) fıkralarında bahsi geçen iletim ya da, duruma göre, teyit, düzeltme veya silme talebinin yerine getirilmediği hallerde hakkını yasal yollardan aramasına

imkan verilir.

5. Bu Ek'in 1, 2 ve 4. ilkelerinde ifade edilen sınırların kapsamı haricinde, anılan ilkelerin hükümlerine herhangi bir istisna getirilemez.

6. Bu Ek'in 1, 2 ve 4. maddelerindeki hükümlerin istisnası, Taraf'ın mevzuatında böyle bir istisnanın öngörülmesi ve bu istisnanın:

(a) devlet güvenliğinin, kamu asayişinin ve Devletin maddi çıkarlarının korunması veya cezai suçlarla mücadele;

(b) verilere konu olan kişinin veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması bakımından demokratik toplum için gerekli bir önlem teşkil etmesi halinde mümkündür.

7. Otomatik kişisel veri dosyalarının istatistiki veya bilimsel araştırma amaçlarıyla kullanıldığı ve açıkça söz konusu kişilerin mahremiyetine tecavüz riski taşımadığı hallerde, bu Ek'in 4. maddesinin (b), (c) ve (d) paragraflarında belirtilen hakların uygulamaya konulmasına kanunen sınırlama getirilebilir.

8. Bu Ek hükümlerinin hiçbirisi, bir Tarafın veri konusu kişilere bu Ek'te belirtilenlerden daha geniş koruma önlemleri sağlama imkanını sınırladığı veya başka bir biçimde etkilediği şeklinde yorumlanamaz.