Dönem: 22 Yasama Yılı: 4
TBMM (S. Sayısı: 1023)
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Transit Taşıma Çerçeve
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve
Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ile Dışişleri
Komisyonları Raporları (1/1077)
|
|
T.C. |
|
|
|
Başbakanlık |
15.7.2005 |
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
|
Genel Müdürlüğü |
|
|
|
Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1138/3413 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 4.7.2005 tarihinde kararlaştırılan “Ekonomik İşbirliği
Teşkilatı Transit Taşıma Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
Ekonomik İşbirliği
Teşkilatı (EİT) “Transit Taşıma Çerçeve Anlaşması” 9 Mayıs 1998 tarihinde
Almati’de yapılan EİT 8 inci Bakanlar Konseyi Toplantısında ve “EİT Transit
Taşıma Çerçeve Anlaşması Eklerinin İmzalanmasına İlişkin Protokol” ise 24-28
Nisan 2000 tarihlerinde İslamabad’da yapılan 3 üncü Ulaştırma ve Haberleşme
Bakanları Toplantısında imzalanmıştır.
Söz konusu Anlaşma ve
Ekleri Özbekistan hariç EİT üyesi ülkelerin tamamınca imzalanmıştır. Azerbaycan
Cumhuriyeti, Kazakistan Cumhuriyeti, Kırgız Cumhuriyeti, Pakistan İslam
Cumhuriyeti, Tacikistan Cumhuriyeti onay işlemlerini tamamlamıştır. Anlaşmanın
yürürlüğe girebilmesi için biri denize kıyısı olan en az 6 ülke tarafından
onaylanması gerekmektedir. 2004 Eylül ayında Duşanbe’de yapılan EİT Zirvesinde
yayınlanan bildiride, üye ülkelere EİT bölgesinde ticaretin ve taşımacılığın
geliştirilebilmesi için Anlaşmayı bir an önce imzalamaları ve onaylamaları
çağrısında bulunulmuştur. Anlaşma EİT’in gerçekleştirilmesine öncelik verdiği
projeler arasında yer almaktadır.
Transit Taşıma Çerçeve
Anlaşmasının amacı; öncelikle transit taşımacılığı kolaylaştıran düzenlemelerin
Âkit Taraflarca yapılarak transit trafiğin süratli bir şekilde akışının
sağlanması, Anlaşma ve Eklerinin şartlarına uygun olarak EİT bölgesinde yük,
bagaj ve yolcu hareketini kolaylaştırmak için ilgili Âkit Taraflarca gerekli
önlemlerin alınması, gümrük ve idari belge prosedürlerinin basitleştirilmesi ve
uyumlaştırılması ile gümrük kaçakçılığının önlenmesi için gerekli tedbirlerin
alınmasıdır.
Karayolu taşımacılığı
piyasasında uluslararası teknik standartlara haiz büyük bir taşıt filosuna
sahip olmamız ve coğrafi konum itibariyle doğu ve batı arasında bir köprü
oluşturmamız dolayısıyla, önümüzdeki dönemde Avrupa ülkelerinden doğu
ülkelerine yolcu ve mal taşımacılığında payımızın artması öngörülmektedir.
Bu nedenle, EİT
bünyesinde eşya ve yolcu taşımacılığında kolaylıklar sağlanması, kotadan
arındırılmış izin belgesi sisteminin kurulması, taşıma firmalarına üye
ülkelerde yerleşim hakkının verilmesi, ülkemizin ekonomik kalkınmasına katkıda
bulunacağı ve karayolu taşımacılık sektörünün ekonomik ve teknik olarak
gelişmesini sağlayacağı değerlendirilmektedir.
Öte yandan, demiryolu ile
yapılan uluslararası taşımalar, taşımaların yapıldığı ülkelerin taraf olduğu
kanun ve yönetmelikler çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
Buna göre, Avrupa
ülkeleri ve Türkiye’den Orta Asya ve İran’ın ilerisinde bulunan ülkelere
demiryoluyla yapılan taşımalar, İran-Türkmenistan sınır garı Sarakhs’a kadar
Avrupa ülkeleri, ülkemiz ve İran’ın taraf olduğu ve 21.3.1985 tarihli ve 3172
sayılı Kanun ile, değişiklikleri ise 7.12.1993 tarihli ve 3938 sayılı Kanun ile
onaylanan “Uluslararası Demiryolu Taşımalarına İlişkin Sözleşme” (COTİF) ve Eki
CIM (Demiryolu ile Uluslararası Yük Taşıma Sözleşmesi) çerçevesinde; buradan
itibaren Orta Asya ülkeleri, Kazakistan ve diğer eski Doğu Bloku ülkelerinin
taraf olduğu, “Demiryolları İşbirliği Örgütü” (OZJD) “Uluslararası Yük
Taşımacılığı Sözleşmesi” (SMGS) çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
Mevzuatların farklılığı nedeniyle ülkemizden ve Avrupa’dan Türk Cumhuriyetleri
ile İran’ın ilerisindeki diğer ülkelere direkt transit taşıma yapılamamaktadır.
Transit Taşıma Çerçeve
Anlaşmasının EİT üyesi ülkeler tarafından onaylanması halinde oluşacak mevzuat
birliği çerçevesinde demiryollarında da ortak tarife ve kurallar
oluşturabilecek, böylece taşımalarda demiryollarına ve müşterilere yönelik
büyük kolaylıklar sağlanmış olacaktır.
Aynı şekilde, Âkit
Taraflar arasında liman hizmetlerinden alınacak ücretlerde, yabancı kullanıcılara
uygulanan standart tarifelerin geçilmemesi öngörülmekte olup, bu sayede
ülkemize ait gemilerin de aynı imkânlardan faydalanacağı, bölgenin
koridorlarına yük akışının artacağı, uluslararası ilişkilerin daha fazla
gelişeceği düşünülmektedir.
Diğer taraftan, iç su
yolu taşımacılığı ülkemizde etkin olarak kullanılamıyor olmasına rağmen,
Anlaşmaya taraf ülkelerdeki mevcut imkânlardan ülke olarak faydalanabilmemiz
önem taşımaktadır.
Sonuç olarak, Ekonomik
İşbirliği Teşkilatı Transit Taşıma Çerçeve Anlaşmasının içeriği, doğu-batı
ekseninde uzanan ulaşım ağı üzerinde bulunmamız nedeniyle ulusal çıkarlarımızla
bağdaşmaktadır.
Bayındırlık, İmar,
Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Raporu
|
|
Türkiye Büyük Millet
Meclisi |
|
|
|
Bayındırlık, İmar,
Ulaştırma |
18.10.2005 |
|
|
ve Turizm Komisyonu |
|
|
|
Esas No.: 1/1077 |
|
|
|
Karar No.: 83 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığı
tarafından hazırlanarak 15.7.2005 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça
19.9.2005 tarihinde esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna, tali komisyon
olarak da Komisyonumuza havale edilen (1/1077) esas numaralı "Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Transit
Taşıma Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı", Komisyonumuzun 13.10.2005 tarihinde Dışişleri, Maliye ve
Ulaştırma bakanlıkları ile TCDD Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılımları
ile yaptığı 39 uncu Birleşimde incelenip görüşülmüştür.
Günümüzde ülkeler,
bölgesel düzeyde iyi ilişkiler kurmanın önemine binaen faaliyetlerde bulunmaktadırlar.
Bu bağlamda, ekonomik alanda bölgesel işbirliği çabaları önemli bir seviyeye
ulaşmakta ve bu işbirliğinin daha da gelişmesi için uluslararası toplantılar
yapılıp anlaşmalar imzalanmaktadır.
Bu çerçevede gelişen
faaliyetlerden biri de Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) dır. EİT'e üye
ülkelerden Azerbaycan Cumhuriyeti, Kazak Cumhuriyeti, Kırgız Cumhuriyeti,
Pakistan İslam Cumhuriyeti ve Tacik Cumhuriyeti tarafından, EİT bölgesinde
ticaretin ve taşımacılığın gelişmesi için Transit Taşıma Çerçeve Anlaşması ve
ekleri imzalanmıştır.
Tasarı ve gerekçesi
incelendiğinde;
Anlaşma ile transit
taşımacılığı kolaylaştıran düzenlemelerin âkit taraflarca yapılarak transit
trafiğin süratli bir şekilde akışının sağlanması; yük, bagaj ve yolcu
hareketlerini kolaylaştırmak için ilgili âkit taraflarca gerekli önlemlerin
alınması; gümrük ve idari belge prosedürlerinin basitleştirilmesi ve
uyumlaştırılması ile gümrük kaçakçılığının önlenmesi için gerekli tedbirlerin
alınmasının öngörüldüğü,
Anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda Tasarı
üzerinde yapılan görüşmelerde;
- Teknik eksiklik ve
çelişkilerin ortadan kaldırılmasının ardından imzaladığımız bu çok taraflı
anlaşma ile üye ülkeler arasında karayolu, demiryolu, denizyolu ve bazı ülkeler
için de içsu yollarının kullanılmasının düzenlendiği,
- Anlaşmanın ekleri ile;
taşımacılıkta kullanılacak güzergahların belirlendiği, yolların ve taşıtların
teknik özelliklerinin ortaya konduğu; sigorta, gümrük ve koordinasyon
konularının açığa kavuşturulduğu,
- EİT'e üye beş ülke
tarafından onaylanan anlaşmanın, altıncı üye ülkenin imzalaması ile yürürlüğe
gireceği,
İfade edilmiştir.
Görüşmelerin ardından
Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, havalesi
gereği esas komisyon olan Dışişleri Komisyonuna tevdi edilmek üzere Yüksek
Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Mustafa Demir |
Mustafa Ilıcalı |
Asım Aykan |
|
|
Samsun |
Erzurum |
Trabzon |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Sarı |
Mustafa Tuna |
Fikret Badazlı |
|
|
Gaziantep |
Ankara |
Antalya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Osman Aslan |
Zülfü Demirbağ |
Mevlüt Coşkuner |
|
|
Diyarbakır |
Elazığ |
Isparta |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ali İbiş |
Nusret Bayraktar |
Erdal Karademir |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İzmir |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Abdürrezzak Erten |
Niyazi Özcan |
Abdülkadir Kart |
|
|
İzmir |
Kayseri |
Rize |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Recep Yıldırım |
Orhan Taş |
Hasan Güyüldar |
|
|
Sakarya |
Sivas |
Tunceli |
Dışişleri Komisyonu
Raporu
|
|
Türkiye Büyük Millet
Meclisi |
|
|
|
|
Dışişleri Komisyonu |
|
21.11.2005 |
|
|
Esas No.: 1/1077 |
|
|
|
|
Karar No.: 109 |
|
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığı
tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 15.7.2005 tarihinde Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 19.9.2005 tarihinde tali
komisyon olarak Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonuna, esas
komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen ''Ekonomik İşbirliği Teşkilatı
Transit Taşıma Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı'', Komisyonumuzun 17.11.2005 tarihli 25 inci toplantısında Dışişleri
Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı temsilcilerinin de
katılmalarıyla görüşülmüştür.
Ekonomik İşbirliği
Teşkilatı (EİT), Türkiye, İran ve Pakistan arasında bölgesel işbirliğini
geliştirmek amacıyla 1964 yılında kurulmuş olan Kalkınma İçin Bölgesel
İşbirliği (RCD) Teşkilatının devamı olarak 1985 yılında kurulmuştur. Sovyet
Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağılması EİT'e yeni bir boyut
kazandırmıştır. Türk Cumhuriyetleri ve Afganistan'ın da birliğe katılımıyla üye
sayısı 10'a çıkmış olup; ekonomik, ticari, teknik, enerji ve kültürel alanlarda
üye ülkeler arasındaki dostane ilişkileri ve işbirliğini koruma ve geliştirme
amacıyla faaliyet göstermektedir.
Bu çerçevede; üye ülkeler
arasında malların, yolcuların ve yüklerin sorunsuz, hızlı ve etkin dolaşımını
sağlamak amacıyla 9 Mayıs 1998 tarihinde Almaati'de yapılan EİT 8 inci Bakanlar
Konseyi Toplantısında ''Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Transit Taşıma Çerçeve
Anlaşması'' imzalanmıştır.
Tasarı ve gerekçesi
incelendiğinde Anlaşma ile;
- Transit taşımacılığı
kolaylaştıran düzenlemelerin Âkit Taraflarca yapılarak transit trafiğin sürekli
bir şekilde akışının sağlanması; yük, bagaj ve yolcu hareketlerini
kolaylaştırmak için ilgili Âkit Taraflarca gerekli önlemlerin alınması; gümrük
ve idari belge prosedürlerinin basitleştirilmesi ve uyumlaştırılması ile gümrük
kaçakçılığının önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınmasının,
Öngörüldüğü
anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda Tasarının
tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;
- Ülkemizin, coğrafi
olarak doğu-batı arasında köprü oluşturduğu ve ticari yolların üzerinde
bulunduğu,
- Ulaştırma filomuz ve
ticari hacmimiz dikkate alındığında anlaşmanın Türkiye için önemli olduğu,
- EİT'ye üye beş ülke
tarafından onaylanan anlaşmanın, altıncı üye ülke tarafından imzalanması ile
yürürlüğe gireceği,
İfade edilmiştir.
Tasarının tümü üzerindeki
görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek
maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının 1 inci, 2 nci,
3 üncü maddeleri ile tümü aynen kabul
edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Mehmet Dülger |
Eyyüp Sanay |
Mustafa Dündar |
|
|
Antalya |
Ankara |
Bursa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Metin Yılmaz |
Mahmut Koçak |
Ramazan Toprak |
|
|
Bolu |
Afyonkarahisar |
Aksaray |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Aziz Akgül |
Abdülbaki Türkoğlu |
Züheyir Amber |
|
|
Diyarbakır |
Elazığ |
Hatay |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Halil Akyüz |
Şükrü Mustafa Elekdağ |
Hüseyin Kansu |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ufuk Özkan |
Süleyman Gündüz |
Abdullah Veli Seyda |
|
|
Manisa |
Sakarya |
Şırnak |
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN
EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI TRANSİT TAŞIMA ÇERÇEVE
ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1.- 9 Mayıs 1998
tarihinde Almati’de imzalanan “Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Transit Taşıma
Çerçeve Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2.- Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
EKONOMİK İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI TRANSİT TAŞIMA ÇERÇEVE
ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1.- Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2.- Tasarının 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3.-Tasarının 3 üncü
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
B. Atalay |
A. Babacan |
M. Aydın |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
|
|
N. Çubukçu |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
|
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Maliye Bakanı |
|
|
M. V. Gönül |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
Millî Eğitim Bakanı |
Bayındırlık ve İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
|
|
H. Çelik |
F. N. Özak |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve Köyişleri Bakanı |
Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı |
|
|
B. Yıldırım |
M. M. Eker |
M. Başesgioğlu |
|
|
Sanayi ve Ticaret Bakanı |
En. ve Tab. Kay. Bakanı |
Kültür ve Turizm Bakanı |
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
A. Koç |
|
|
|
Çevre ve Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|
|
|
|
|
|
NOT: DEVAMI TARAMA
OLDUĞUNDAN ATILAMIYOR