Dönem: 22 Yasama Yılı: 4
TBMM (S. Sayısı: 1001)
Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı
Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin 17. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Deniz
Yoluyla Yapılan Kaçakçılıkla Mücadele
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1044)
Not: Tasarı, Başkanlıkça,
Avrupa Birliği Uyum, İçişleri ve Dışişleri Komisyonlarına havale edilmiştir.
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve Kararlar 1.6.2005
Genel Müdürlüğü
Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1084/2521
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 23.5.2005 tarihinde kararlaştırılan “Uyuşturucu ve Psikotrop
Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin 17. Maddesinin
Uygulanmasına İlişkin Deniz Yoluyla Yapılan Kaçakçılıkla Mücadele Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte
gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
Günümüzde küreselleşmenin
ve serbest piyasa ekonomisine dayanan ülkeler arası ilişkilerin kaydettiği
hızlı gelişme, örgütlü suç gruplarının birden fazla ülkede yürüttükleri faaliyetlerin
de artmasına elverişli bir zemin hazırlamış, bu bağlamda, uyuşturucu
kaçakçılığı gibi olgularla gereği gibi mücadele edebilmek için uluslararası
işbirliğinin önemi daha da artmıştır. Transit ülke konumuyla dünyada
uyuşturucuyla mücadele alanında önemli bir rolü haiz olan ülkemiz için bu
alanda uluslararası işbirliği ayrıca önem taşımaktadır.
Uyuşturucu ve psikotrop
madde kaçakçılığına karşı uluslararası işbirliğine duyulan gereksinim
doğrultusunda Avrupa Konseyi (AK) bünyesinde hazırlanarak 31 Ocak 1995
tarihinde imzaya açılan ve 1 Mayıs 2000 tarihinde yürürlüğe giren “Uyuşturucu
ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin
17. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Deniz Yoluyla Yapılan Kaçakçılıkla
Mücadele Anlaşması”, ilgili kuruluşlarımızın olumlu görüşleri alınmak
suretiyle, bazı çekince ve beyanlarımızla Avrupa Konseyi Nezdindeki Daimi
Temsilcimiz tarafından 6 Ekim 2004 tarihinde Strazburg’da imzalanmıştır.
Anlaşma, deniz yoluyla
yapılan uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığının önlenmesine yönelik
işbirliğini, uluslararası deniz hukukuyla uyumlu bir biçimde ve seyrüsefer
serbestisi hakkı ilkesine saygı çerçevesinde mümkün olan en geniş şekilde
geliştirmeyi hedefleyen hükümler içermektedir.
Sözkonusu Anlaşma’nın uyuşturucu
maddelerle mücadeleye yönelik olarak uluslararası işbirliğinin artırılmasına
katkısı, deniz yoluyla uyuşturucu madde kaçakçılığı halinde 1988 tarihli
“Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler
Sözleşmesi”nin daha etkin bir şekilde uygulanabilmesine ve uygulamadaki
boşlukların doldurulmasına imkân verecek olmasıdır. Avrupa Birliği
müktesebatına uyum açısından ülkemizin Anlaşmaya taraf olması önem arz
etmektedir.
Dışişleri Komisyonu
Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Dışişleri
Komisyonu
Esas No.: 1/1044 18.10.2005
Karar No.: 95
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş
Milletler Sözleşmesinin 17. maddesinin
Uygulanmasına İlişkin Deniz Yoluyla Yapılan Kaçakçılıkla Mücadele Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı, Komisyonumuzun 13 Ekim
2005 tarihli 22 nci toplantısında
Dışişleri Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı temsilcileri ile Gümrük Müsteşarlığı
ve Sahil Güvenlik Komutanlığı yetkililerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.
Günümüzde küreselleşme ile birlikte uluslararası ilişkilerin
kaydettiği hızlı gelişme, örgütlü suç gruplarının birden fazla ülkede
yürüttükleri faaliyetlerinin artmasına elverişli bir ortam hazırlamış, bu
doğrultuda uyuşturucu kaçakçılığında deniz yollarının kullanımı da
yaygınlaşmıştır.
Söz konusu Anlaşma, deniz yolu ile yapılan uyuşturucu ve psikotrop
madde kaçakçılığının önlenmesine yönelik işbirliğini, deniz hukukuyla uyumlu ve
seyrüsefer serbestisi hakkı ilkesine saygı çerçevesinde geliştirmeyi hedeflemektedir.
Komisyonumuzca, transit
ülke konumuyla dünyada uyuşturucu ile mücadele alanında önemli bir role haiz
olan ülkemizin sözkonusu Anlaşmayla uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadelede,
müdahale imkanlarının artacağı göz önünde bulundurularak hazırlanan Tasarı, Komisyonumuzca
benimsenmiş ve maddelerine geçilmesine karar verilmiştir. Tasarının 1 inci, 2
nci, 3 üncü maddeleri ile tümü aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı
ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Kâtip |
|
|
Mehmet
Dülger |
Eyyüp
Sanay |
Metin
Yılmaz |
|
|
Antalya |
Ankara |
Bolu |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ramazan
Toprak |
Ahmet
Edip Uğur |
Aziz
Akgül |
|
|
Aksaray |
Balıkesir |
Diyarbakır |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Abdülbaki
Türkoğlu |
Muzaffer
Gülyurt |
Şükrü
Mustafa Elekdağ |
|
|
Elazığ |
Erzurum |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hüseyin
Kansu |
Onur
Öymen |
Ufuk
Özkan |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
Manisa |
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Nihat Eri |
|
|
|
|
Mardin |
|
HÜKÜMETİN
TEKLİF ETTİĞİ METİN
UYUŞTURUCU
VE PSİKOTROP MADDELERİN KAÇAKÇILIĞINA KARŞI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SÖZLEŞMESİNİN
17. MADDESİNİN UYGULANMASINA İLİŞKİN DENİZ YOLUYLA YAPILAN KAÇAKÇILIKLA
MÜCADELE ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1.- Avrupa Konseyi
bünyesinde hazırlanarak 31 Ocak 1995 tarihinde imzaya açılan ve Türkiye
tarafından 6 Ekim 2004 tarihinde Strazburg’da imzalanan “Uyuşturucu ve
Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin 17.
maddesinin Uygulanmasına İlişkin Deniz Yoluyla Yapılan Kaçakçılıkla Mücadele
Anlaşması”nın çekince ve beyanlarla onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2.- Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3.- Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
UYUŞTURUCU
VE PSİKOTROP MADDELERİN KAÇAKÇILIĞINA KARŞI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER SÖZLEŞMESİNİN
17. MADDESİNİN UYGULANMASINA İLİŞKİN DENİZ YOLUYLA YAPILAN KAÇAKÇILIKLA
MÜCADELE ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1.- Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2.- Tasarının 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3.- Tasarının 3
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
M. Aydın |
A. Babacan |
M. Aydın |
|
|
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
Adalet
Bakanı |
|
|
C. Çiçek |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
|
Millî
Savunma Bakanı V. |
İçişleri
Bakanı |
Maliye
Bakanı |
|
|
A. Aksu |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
Millî
EğitimBakanı |
Bayındırlık
ve İskân Bakanı |
Sağlık
Bakanı |
|
|
H. Çelik |
Z. Ergezen |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma
Bakanı V. |
Tarım
ve Köyişleri Bakanı |
Çalışma
ve Sos. Güv. Bakanı |
|
|
K. Unakıtan |
S. Güçlü |
M. Başesgioğlu |
|
|
Sanayi
ve Ticaret Bakanı |
En.
ve Tab. Kay. Bakanı |
Kültür
ve Turizm Bakanı |
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
A. Koç |
|
|
|
Çevre
ve Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|
UYUŞTURUCU VE PSİKOTROP MADDELERİN KAÇAKÇILIĞINA
KARŞI BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
SÖZLEŞMESİNİN
17. MADDESİNİN
UYGULANMASINA İLİŞKİN
DENİZ YOLUYLA YAPILAN
KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE
ANLAŞMASI
Bundan böyle “Viyana
Sözleşmesi” olarak anılacak olan, 20 Aralık 1988 tarihinde Viyana’da aktedilen
Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler
Sözleşmesine bağlılıklarını ifade etmiş olan Avrupa Konseyi Üyesi Devletler;
Avrupa Konseyinin,
üyeleri arasında daha güçlü bir birliğe ulaşmayı hedeflediğini gözönünde
bulundurarak;
Toplumun korunmasına
yönelik ortak bir ceza politikası izlenmesi gereğine inanarak;
Giderek uluslararası bir
sorun haline gelmekte olan ağır suça karşı mücadelenin uluslararası düzeyde
yakın bir işbirliği gerektirdiğini gözönünde bulundurarak;
Deniz yoluyla yapılan
uyuşturucu ve psikotrop maddelerin kaçakçılığının önlenmesine yönelik
işbirliğini, uluslararası deniz hukukuyla uyumlu bir biçimde ve seyrüsefer
serbestisi hakkı ilkesine tam saygı çerçevesinde mümkün olan en geniş şekilde
geliştirmeyi arzu ederek;
Bu itibarla, Viyana
Sözleşmesinin 17. maddesinin uygulanabilmesi ve hükümlerinin etkinliğinin
artırılabilmesi için sözkonusu maddenin bölgesel bir anlaşma yoluyla
desteklenmesi gerektiğini gözönünde bulundurarak;
Aşağıdaki hususlarda
mutabık kalmışlardır:
BÖLÜM I
TANIMLAR
Madde 1
Tanımlar
İşbu sözleşme
hükümlerince:
a. “Müdahil Devlet”,
diğer bir Taraf Devletin bayrağını veya kaydını gösteren emareleri taşıyan bir
gemiye ilişkin olarak bu Anlaşma çerçevesinde işlem gerçekleştirmek için
sözkonusu diğer Taraftan izin talebinde bulunmuş veya bulunmayı öngören bir
Taraf Devlet anlamını taşır.
b. “Öncelikli yargılama
yetkisi”, kapsam dahilindeki bir suç konusunda bir başka Devlet ile aynı anda
yargılama yetkisine sahip bir bayrak Devletinin, sözkonusu suça ilişkin olarak
diğer devletin yargılama yetkisini dışlayacak şekilde kendi yargılama yetkisini
öncelikli olarak kullanması anlamını taşır.
c. “Kapsam dahilinde olan
suç”, Viyana Sözleşmesi’nin 3. maddesinin 1. paragrafında tanımlanan türde
herhangi bir suç anlamını taşır.
d. “Gemi”, bir tekne veya
hoverkraftlar ve su altına dalabilen araçlar da dahil olmak üzere yüzebilen her
türlü araç anlamını taşır.
BÖLÜM II
ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ
Kısım 1
Genel hükümler
Madde 2
Genel ilkeler
1. Taraflar, deniz
yoluyla yapılan uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığının önlenmesi amacıyla
uluslararası deniz hukukuna uygun bir şekilde mümkün olan en geniş ölçüde
işbirliği yapacaklardır.
2. Taraflar, bu
Anlaşmanın uygulanmasında, gerçekleştirdikleri işlemlerin, deniz yoluyla
yapılan uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığına karşı kanun uygulama
önlemlerinin etkinliğini azami ölçüde artırmak yönünde çaba göstereceklerdir.
3. İşbu Anlaşmanın
ifasında yapılan herhangi bir işlem, uluslararası deniz hukuku uyarınca, Kıyı
Devletlerinin haklarına ve yükümlülüklerine ve yetkilerinin icrasına müdahalede
bulunmama veya etkilememe gereğini göz önünde bulunduracaktır.
4. Bu Anlaşmanın hiçbir
hükmü, ulusal hukukta uygulanan bir suçtan iki kere yargılama olmaz ilkesine
halel getirecek şekilde yorumlanmayacaktır.
5. Taraflar; deniz
yoluyla yapılan uyuşturucu ve psikotrop madde kaçakçılığının önlenmesinde bilgi
teatisinin bir Tarafa yardımcı olacağı düşünülen her durumda, gemilere, yüklere
ve olaylara ilişkin olarak bilgi toplanması ve teati edilmesinin değerini
takdir ederler.
6. Bu Anlaşmanın hiçbir
hükmü, savaş gemilerinin ve ticari amaçlar dışında kullanılan diğer devlet
gemilerinin bağışıklıklarına halel getirmez.
Madde 3
Yargılama yetkisi
1. Her bir Taraf, suçun
kendi bayrağını taşıyan bir gemi üzerinde işlenmesi durumunda, kapsam dahilinde
olan suçlar üzerinde kendi yargılama yetkisini tesis etmek için gerekli
olabilecek önlemleri alacaktır.
2. Bu Anlaşmanın
uygulanması maksatları bakımından, her bir Taraf, Anlaşmaya Taraf diğer bir
Devletin bayrağını veya kaydını ya da tabiyetini gösteren herhangi bir diğer
emareyi taşıyan bir gemi üzerinde işlenen kapsam dahilinde olan bir suç
üzerinde, kendi yargı yetkisini tesis etmek için gerekli olabilecek tedbirleri
alacaktır. Bu tür bir yargılama yetkisi, sadece bu Anlaşmaya uygun bir biçimde
kullanılacaktır.
3. Bu Anlaşmanın
uygulanması maksatları bakımından, her bir Taraf, milliyetsiz olan veya
uluslararası hukuk çerçevesinde milliyetsiz kabul edilen bir gemide işlenen
kapsam dahilinde olan suçlar üzerinde kendi yargılama yetkisini tesis etmek
için gerekli olabilecek önlemleri alacaktır.
4. Bayrak Devleti, kendi
gemisi üzerinde işlenen kapsam dahilindeki herhangi bir suç üzerinde öncelikli
yargılama yetkisine sahiptir.
5. Her bir Devlet; imza
veya onay, kabul, uygun bulma veya katılım belgelerinin sevki sırasında veya
daha sonra herhangi bir tarihte, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine muhatap bir
beyan yoluyla Anlaşmaya taraf diğer Devletlere, işbu Maddenin 2. paragrafına
uygun olarak tesis edilen yargılama yetkisinin kullanılmasına ilişkin olarak
uygulamayı öngördüğü kıstasları bildirebilir.
6. Bu Anlaşma
hükümlerince kendisine müdahil bir Devlet olma imkanı verecek savaş gemilerine,
askeri uçaklara veya ticari amaçlar dışında kullanılan Devlete ait diğer gemi
veya uçaklara sahip olmayan herhangi bir Devlet; imza esnasında veya onay,
kabul, uygun bulma veya katılım belgelerini sevki sırasında Avrupa Konseyi
Genel Sekreterine muhatap bir beyan yoluyla, bu Maddenin 2. ve 3.
paragraflarını uygulamayacağını bildirebilir. Bu tür bir beyanda bulunan bir
Devlet, çekincesini haklı kılan şartlar ortadan kalktığında, sözkonusu beyanını
geri çekme yükümlülüğü altındadır.
Madde 4
Bayrak Devletlerine yardım
1. Kendi bayrağını
taşıyan bir geminin kapsam dahilinde bir suç işlenmesine iştirak etmesinden
veya bu amaçla kullanılmasından makul sebeplerle şüphe duyan bir Taraf,
sözkonusu geminin bu amaçlar için kullanılmasını önlemek maksadıyla diğer
Taraflardan yardım talep edebilir. Böyle bir talebin iletildiği Taraflar,
mevcut imkanları ölçüsünde yardımda bulunacaklardır.
2. Bayrak Devleti
talebini iletirken, diğer hususlar meyanında, talepte bulunulan Tarafı, bu
Anlaşmada zikredilen işlemlerin tümünü veya bazılarını, konulabilecek herhangi
bir şart veya sınırlandırmaya tabi olarak gerçekleştirmesi konusunda
yetkilendirebilir.
3. Talepte bulunulan
Devlet, bayrak Devletinin 2. paragraf uyarınca kendisine verdiği yetki
doğrultusunda hareket etmeyi kabul ettiği takdirde, bu Anlaşma hükümlerinin
sırasıyla müdahil Devlete ve bayrak Devletine tanıdığı hak ve yükümlülükler,
uygun görüldüğü hallerde ve aksine bir hüküm olmadığı takdirde, talepte
bulunulan Devlet ile talep eden Devlete uygulanacaktır.
Madde 5
Milliyetsiz gemiler
1. Milliyetsiz olan veya
uluslararası hukuk çerçevesinde milliyetsiz olarak kabul edilen bir geminin,
kapsam dahilinde olan bir suçun işlenmesine iştirak etmesinden veya bu amaçla
kullanılmasından makul sebeplerle şüphe duyan bir Taraf, bu durumdan en yakın
biçimde etkilendiği görülen Tarafları haberdar edecek ve sözkonusu geminin bu
amaçla kullanılmasının önlenmesinde bahsekonu Taraflardan yardım talep
edebilecektir.
2. Bir Taraf, 1. paragraf
çerçevesinde bilgilendirilmesi üzerine işlem gerçekleştirdiğinde, hangi
işlemlerin uygun olacağının tespit edilmesinde ve gemide herhangi bir şahıs
tarafından işlenmiş olabilecek kapsam dahilindeki herhangi bir suça ilişkin
olarak kendi yargı yetkisinin kullanılmasında sözkonusu Tarafın takdiri esas
olacaktır.
3. Bu Madde çerçevesinde
işlem gerçekleştiren herhangi bir Taraf, gemiye ve gemideki herhangi bir şahsa
ilişkin olarak gerçekleştirdiği herhangi bir işlemin sonuçlarını, bilgi
sağlayan veya yardım talebinde bulunan Tarafa mümkün olan en kısa süre içinde
bildirecektir.
Kısım 2
İzin işlemleri
Madde 6
İzin verilmeye ilişkin temel kurallar
Bir müdahil Devletin, bir
başka Tarafın bayrağını taşıyan veya kaydını gösteren ya da milliyetini işaret
eden herhangi bir başka emareye sahip bir geminin kapsam dahilinde olan bir
suçun işlenmesine iştirak etmesinden veya bu amaçla kullanılmasından makul
sebeplerle şüphe duyması halinde, sözkonusu müdahil Devlet, gemiyi herhangi bir
Tarafın karasularının dışında durdurarak gemiye çıkmak ve bu Anlaşmada zikredilen işlemlerin
bazılarını veya tümünü gerçekleştirmek için bayrak Devletinden izin talebinde
bulunabilir. Bayrak Devletinin izni olmaksızın, işbu Anlaşmaya istinaden hiçbir
işlem gerçekleştirilemez.
Madde 7
İzin talebinin karara bağlanması
Bayrak Devleti, 6. Madde
uyarınca yapılan bir izin talebini aldığını vakit geçirmeksizin teyit edecek ve
bilahare kararını mümkün olan en kısa sürede ve imkanlar ölçüsünde talebin
alınmasını takip eden dört saat içinde iletecektir.
Madde 8
Şartlar
1. Bayrak Devletinin
talebi kabul etmesi halinde, sözkonusu izin şartlara ve sınırlandırmalara tabi
tutulabilir. Bu tür şartlar veya sınırlandırmalar özellikle, müdahil Devletin
herhangi bir önlem almadan önce bayrak Devletinin yazılı iznini almasını
gerektirebilir.
2. Her Devlet, imza
esnasında veya onay, kabul, uygun bulma ya da katılım belgelerini tevdi
ederken, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine muhatap bir beyan yoluyla, müdahil
Devlet olarak hareket ettiğinde,
sözkonusu müdahalesini, 15. Madde hükümleri gereğince bayrak Devletine teslim
edilen ve burada kapsam dahilindeki bir suçtan ötürü hüküm giyen kendi
uyruğundaki şahısların, cezalarını çekmek üzere müdahil Devlete nakledilme
imkanına sahip olmaları şartına bağladığını beyan edebilir.
Kısım 3
İşlemleri düzenleyen kurallar
Madde 9
İzin verilen işlemler
1. Bayrak Devletinin
iznini almış olan müdahil Devlet, 8. Maddenin 1. paragrafı çerçevesinde
belirlenmiş olabilecek şart ve sınırlandırmalara tabi olarak aşağıdaki
işlemleri gerçekleştirebilir:
i. a. gemiyi durdurmak ve
gemiye çıkmak;
b. gemiyi ve gemide
bulunan şahısları etkin bir biçimde kontrol altına almak;
c. kapsam dahilinde olan
bir suçun işlenip işlenmediğinin tespit edilmesi ve buna ilişkin delillerin
güvenliğinin sağlanması amacıyla bu Maddenin ii altparagrafında belirtilen
işlemlerden gerekli görülen herhangi birini gerçekleştirmek;
d. gemiyi ve gemi
üzerinde bulunan herhangi bir şahsı müdahil Devlet ülkesine götürmek ve gemiyi
ilave soruşturma için burada alıkoymak; ve
ii. Gemiyi etkin bir
biçimde kontrol altına aldıktan sonra:
a. yük de dahil olmak
üzere, gemiyi ve üzerindeki herkesi ve herşeyi aramak;
b. tüm konteynerleri
açmak veya açılmasını talep etmek ve gemi üzerindeki herşeyden numune alarak
tahlil etmek;
c. gemide bulunan
herhangi bir şahıstan kendisine veya gemi üzerindeki herhangi bir şeye ilişkin
bilgi vermesini talep etmek;
d. gemiye, gemide bulunan
şahıslara ya da malzemelere ilişkin belge, kitap veya kayıtların ibraz
edilmesini talep etmek ve yetkili makamların ibrazını isteme hakkına sahip
olduğu herhangi bir şeyin fotoğraf veya kopyalarını almak;
e. gemide ortaya
çıkarılan herhangi bir delile veya malzemeye el koymak, bunların emniyetini
sağlamak ve koruma altına almak.
2. Bu Maddenin 1 inci
paragrafı uyarınca gerçekleştirilecek herhangi bir işlem, müdahil Devlet
hukukunda şüpheli şahıslar lehine mevcut olan herhangi bir hakka halel
getirmeyecektir.
Madde 10
Uygulamaya yönelik önlemler
1. Müdahil Devlet, 9.
madde çerçevesinde gerçekleştirilen bir işlem sonucunda, kendi kanunlarına göre
ilgili şahısların tutuklanmasını veya geminin alıkonulmasını veya her iki işlemi
birden haklı kılacak kapsam dahilinde olan bir suçun işlendiğini gösteren kanıt
elde ettiği takdirde, bu doğrultuda hareket edebilir.
2. Müdahil Devlet,
yukarıda kayıtlı 1. paragraf gereğince alınan önlemleri, vakit geçirmeksizin
bayrak Devletine bildirir.
3. Gemi, kapsam dahilinde
olan suçlara dair soruşturmanın tamamlanması için mutlak surette gerekli olan
süreden daha fazla alıkonulmayacaktır. Gemi sahiplerinin kapsam dahilinde olan
bir suça doğrudan iştirak ettiklerinden şüphe duyulması için makul sebeplerin
mevcut olması halinde, gemi ve yükü, soruşturmanın tamamlanmasından sonra da
alıkonulabilir. Kapsam dahilinde olan herhangi bir suçla ilgisi bulunduğundan
şüphelenilmeyen şahıslar ile kanıt olarak ihtiyaç duyulmayan malzemeler serbest
bırakılacaktır.
4. Bir önceki paragraf
hükümlerine rağmen, müdahil Devlet ve bayrak Devleti, işbu Anlaşmaya Taraf
üçüncü bir Devletle, geminin sözkonusu üçüncü ülkeye götürülmesi konusunda
mutabık kalabilirler; gemi sözkonusu ülkeye götürüldüğünde, üçüncü Devlet bu
Anlaşmanın maksatları bakımından müdahil Devlet olarak kabul görecektir.
Madde 11
İşlemin icrası
1. İşbu 9. ve 10.
maddeler çerçevesinde gerçekleştirilecek işlemler, müdahil Devlet hukukuna tabi
olacaktır.
2. İşbu 9. maddenin 1.
paragrafı a, b ve d alt-paragraflarında belirtilen işlemler; sadece savaş
gemileri veya askeri uçaklar veya devlet hizmetinde olduklarının ve bu amaçla
yetkilendirildiklerinin işaretlerini açık ve tespit edilebilir bir biçimde
taşıyan diğer gemi ve uçaklarca yerine getirilecektir.
3. a. Müdahil Devletin
bir görevlisi, görevin ifası sırasında gerçekleştirilen herhangi bir işlemden
dolayı bayrak Devletinde kovuşturulamaz. Böyle bir durumda, görevli, sözkonusu
suçu oluşturan unsurların müdahil Devletin yetki alanı içerisinde işlenmiş
olduğu anlayışıyla bu Devlette kovuşturmaya uğrayacaktır.
b. Bayrak Devletinde
açılan herhangi bir kovuşturmada, 9. ve 10. maddeler gereğince gerçekleştirilen
işlemlere ilişkin olarak müdahil Devletin bir görevlisine karşı işlenen suçlar,
bayrak Devletinin bir görevlisine karşı işlenmiş olduğu anlayışıyla muamele
görecektir.
4. Bu Anlaşma uyarınca
üzerine çıkılan bir geminin kaptanı, gemiye çıkıldığını bildirmek amacıyla
bayrak Devleti makamları ile gemi sahipleri veya işletmecileriyle temas kurma hakkına
sahip olacaktır. Bununla birlikte, müdahil Devlet makamları, böyle bir temasın,
kapsam dahilinde olan bir suça ilişkin soruşturmaları engelleyeceğine makul
sebeplerle kanaat getirirlerse, gemi sahipleri veya işletmecileriyle teması
engelleyebilir veya geciktirebilirler.
Madde 12
İcrai tedbirler
1. İlgili Taraflar, bu
Anlaşmanın uygulanması sırasında, denizde can güvenliği ile geminin ve yükünün
emniyetini tehlikeye atmamaya ve herhangi bir ticari veya yasal menfaate halel
getirmemeye gereken özeni göstereceklerdir. Taraflar özellikle şu hususları
gözönünde bulunduracaklardır:
a. denizde gemiye
çıkmanın içerdiği tehlikelerin ve bunun geminin bir sonraki uğrak limanında
yapılmasının daha emniyetli olup olmadığının dikkate alınması;
b. bir geminin meşru
ticari faaliyetlerine herhangi bir müdahalenin en alt düzeyde tutulması
ihtiyacı;
c. bir geminin gereksiz
yere alıkonulması veya geciktirilmesinden kaçınılması ihtiyacı;
d. kuvvet kullanımının,
müdahil Devletin talimatlarına riayeti mümkün kılacak en düşük seviyede
tutulması ihtiyacı.
2. Gemiye karşı veya gemi
üzerinde ateşli silah kullanımı, mümkün olan en kısa sürede bayrak Devletine
bildirilecektir.
3. Gemi üzerindeki
herhangi bir şahsın ölümü veya yaralanması mümkün olan en kısa sürede Bayrak Devletine
bildirilecektir. Müdahil Devlet yetkilileri, bayrak Devletinin bu tür bir ölüm
veya yaralama hadisesine ilişkin olarak yürütebileceği bir soruşturmada bayrak
Devleti yetkilileri ile tam bir işbirliği içinde olacaklardır.
Kısım 4
Yargılama yetkisinin kullanılmasına ilişkin kurallar
Madde 13
Suç delilleri
1. Müdahil Devlet, bayrak
Devletinin 14. madde hükümlerince öncelikli yargılama yetkisini kullanıp
kullanmayacağına karar vermesine imkan sağlamak amacıyla, 9. madde gereğince
gerçekleştirilen bir işlem sonucunda ortaya çıkarılan herhangi bir suç
delilinin özetini vakit geçirmeksizin bayrak Devletine iletecektir. Bayrak
Devleti, özetin alındığını derhal teyid edecektir.
2. Müdahil Devlet, bu
Anlaşmanın kapsamı dışında kalan bir suçun işlendiğine veya kapsam dahilinde
olan bir suça iştirak etmemiş şüpheli şahısların gemide olduğuna kanaat
getirmesine yol açacak bir delili ortaya çıkardığı takdirde, bunları bayrak
Devletine bildirecektir. Uygun görülmesi halinde, ilgili Taraflar istişarede
bulunacaklardır.
3. Bu Anlaşma hükümleri,
kapsam dahilinde olan suçlara ilişkin soruşturma ve takibatın maksadı olan
tedbirler dışında, müdahil Devlete sadece:
a) bayrak Devletinin açık
rızasını beyan etmesi; veya
b) sözkonusu tedbirlerin,
şahsın müdahil Devlet ülkesine götürülmesinin ardından işlenmiş bir suça
ilişkin soruşturma ve takibata yönelik olması;
halinde, şahısların
alıkonulması da dahil olmak üzere, önlemler almasına izin verdiği şeklinde
yorumlanacaktır.
Madde 14
Öncelikli yargılama yetkisinin kullanılması
1. Öncelikli yargılama
yetkisini kullanmak isteyen bir bayrak Devleti, bunu işbu madde hükümlerine
göre gerçekleştirecektir.
2. Bayrak Devleti, bu
yöndeki isteğini, müdahil Devlete mümkün olan en kısa zamanda ve en geç
delillere ilişkin özetin 13. madde çerçevesinde alınmasını takip eden 14 gün
içinde iletecektir. Bayrak Devleti, bunu yapmaması halinde, öncelikli yargılama
yetkisini kullanmaktan feragat etmiş sayılacaktır.
3. Bayrak Devletinin,
öncelikli yargılama yetkisini kullandığını müdahil Devlete bildirmesi halinde,
müdahil Devletin yargılama yetkisi; şahısların, gemilerin, yüklerin ve
delillerin bu Anlaşma uyarınca teslim edilmesi dışında, askıya alınacaktır.
4. Bayrak Devleti,
hadiseyi, kovuşturulması amacıyla derhal yetkili makamlarına iletecektir.
5. Müdahil Devlet
tarafından gemiye ve üzerindeki şahıslara karşı alınan tedbirler, bayrak
Devletinin başlattığı işlemin bir parçası olarak telakki edilebilir.
Madde 15
Gemilerin, yüklerin, şahısların ve delillerin teslimi
1. Bayrak Devletinin,
öncelikli yargılama yetkisini kullanma niyetini müdahil Devlete bildirdiği
hallerde; tutuklu şahıslar, gemi ve yük ile ele geçirilen deliller, bayrak
Devleti talep ettiği takdirde, bu Anlaşma hükümleri gereğince bu Devlete teslim
edileceklerdir.
2. Tutuklu şahısların
teslimi talebi, bayrak Devleti hukukunun öngördüğü usul çerçevesinde yetkili
bir mahkeme tarafından her bir şahıs için düzenlenmiş tutuklama müzekkeresinin
aslı veya onaylı sureti ya da aynı niteliğe sahip diğer bir başka emir marifetiyle
desteklenecektir.
3. Taraflar; şahısların,
gemilerin, yükün ve delillerin teslimini çabuklaştırmak için azami ölçüde çaba
sarfedeceklerdir.
4. Bu Anlaşmanın hiçbir
hükmü; gözaltına alınmış bir şahsı, gözaltına alınmasının hukuki gerekçesinin,
müdahil Devletin kendi ulusal
hukukunda tesis edilmiş usullere uygun olarak, bu Devletin bir mahkemesi
tarafından yeniden incelenmesini isteme hakkından mahrum edecek şekilde
yorumlanmayacaktır.
5. Bayrak Devleti,
gözaltına alınan şahısların veya geminin teslim edilmesini talep etmek yerine,
derhal serbest bırakılmalarını isteyebilir. Böyle bir talebin yapılması
halinde, müdahil Devlet sözkonusu şahısları veya gemiyi derhal serbest
bırakacaktır.
Madde 16
Ölüm cezası
Bayrak Devletinin 14. Madde uyarınca öncelikli
yargılama yetkisini kullanma kararı aldığı herhangi bir suçun bu Devletin
hukukunca ölümle cezalandırılabilir olması ve böyle bir suç için müdahil Devlet
hukukunda ölüm cezası öngörülmemesi veya normal koşullarda ölüm cezasının infaz
edilmemesi halinde, bir şahsın teslimi, bayrak Devleti ölüm cezasının infaz
edilmeyeceği konusunda müdahil Devletin yeterli göreceği teminatları vermediği
takdirde reddedilebilir.
Kısım 5
Usule
ilişkin ve diğer genel kurallar
Madde 17
Yetkili
makamlar
1. Her bir Taraf, bu Anlaşmanın 6. ve 7.
maddeleri çerçevesinde yapılacak talepleri iletmek ve yanıtlamakla sorumlu
olacak bir makam tayin edecektir. Her bir Taraf, mümkün olduğu ölçüde, tayin
edeceği makamın gece veya gündüz, günün her saatinde talepleri almasına ve yanıtlamasına
imkan sağlayacak düzenlemeleri tesis edecektir.
2. Taraflar, ayrıca, öncelikli yargılama
yetkisinin 14. madde çerçevesinde kullanıldığının bildirilmesinden ve bu
Anlaşmada zikredilen diğer tüm temas ve bildirimlerden sorumlu olacak merkezi
bir makam tayin edeceklerdir.
3. Her bir Taraf, imza esnasında veya
onay, kabul, uygun bulma veya katılım belgelerini tevdi ederken, bu madde
gereğince tayin edeceği yetkililerin isimlerini ve adreslerini, bu Anlaşma
çerçevesinde iletişimi kolaylaştıracak diğer bilgilerle birlikte Avrupa Konseyi
Genel Sekreterine iletecektir. Bu yetkililere ilişkin isim, adres veya diğer
ilgili bilgilerde sonradan meydana gelecek herhangi bir değişiklik de Genel
Sekretere iletilecektir.
Madde 18
Tayin
edilen yetkili makamlar arasındaki iletişim
1.
Anlaşmanın 17. maddesi çerçevesinde tayin edilen makamlar, birbirleriyle
doğrudan temas kuracaklardır.
2. Doğrudan temasın herhangi bir sebepten
dolayı sağlanamadığı hallerde, Taraflar, ICPO-Interpol’ün veya Gümrükler
İşbirliği Konseyinin iletişim kanallarından faydalanılması konusunda mutabık
kalabilirler.
Madde 19
Talebin
şekli ve lisanlar
1. Anlaşmanın 4.-16. maddeleri
çerçevesinde gerçekleştirilecek tüm temaslar, yazılı olarak yapılacaktır.
Telefaks gibi gelişmiş iletişim araçları kullanılabilir.
2. Bu maddenin 3. paragrafı hükümleri
saklı kalmak kaydıyla; taleplerin, diğer bildirimlerin ve ilave belgelerin
tercümeleri istenmeyecektir.
3. Herhangi bir Taraf, imza esnasında veya
onay, kabul, uygun bulma veya katılım belgelerini tevdi ederken; kendisine
gönderilen taleplerin, diğer bildirimlerin ve ilave belgelerin kendi dilinde
olmasını veya Avrupa Konseyinin resmi dillerinden birinde veya bunlar arasından
göstereceği dillerden birinde tercümesiyle birlikte iletilmesi hakkını saklı
tuttuğuna dair bir bildirimi Avrupa Konseyi Genel Sekreterine iletebilir. Her
bir Taraf, bu vesileyle, belirleyeceği herhangi başka bir dilde yapılacak tercümeleri kabul etmeye
hazır olduğunu beyan edebilir. Diğer Taraflar mütekabiliyet ilkesini uygulayabilirler.
Madde 20
Tasdik ve
meşru kılma
Bu Anlaşmanın uygulanması çerçevesinde
gönderilen belgeler, tüm tasdik ve meşru kılma işlemlerinden muaf olacaktır.
Madde 21
Talebin
içeriği
İşbu 6. madde çerçevesinde yapılacak bir
talep:
a. talepte bulunan makam ile soruşturma
veya takibatı greçekleştirecek makamı,
b. sözkonusu geminin talepte bulunan
Tarafın milliyetinden olduğunun teyid edilmesi talebi ile birlikte, mümkün
olduğu takdirde, geminin adı, tanımı, kayıt işaretlerini veya milliyetini gösterir
diğer emareler ve bulunduğu mahal de dahil olmak üzere, gemiye ait bilgileri,
c. işlenmiş olduğundan şüphelenilen
suçlara ve bu şüphenin gerekçesine ilişkin bilgileri,
d. gerçekleştirilmesi önerilen işlemi ve
bu tür bir işlemin, sözkonusu gemi müdahil Devletin bayrağını taşımış olsa da
gerçekleştirileceğine dair teminatı;
içerecektir.
Madde 22
Gemi
sahipleri ve kaptanlarına bilgi
Her bir Taraf, kendi bayrağını taşıyan
gemilerin sahipleri veya kaptanlarına, herhangi bir Tarafın kara suları dışında
bulunan gemilere Anlaşmada belirtilen maksatlarla çıkma yetkisinin bu Anlaşmaya
Taraf Devletlere verilebileceğini bildirmek ve özellikle bu yetkiyi kullanmak
üzere gemiye çıkan müdahil bir Devletin yetkililerinin talimatlarına uyma
mecburiyetini iletmek üzere gerekli olabilecek önlemleri alacaktır.
Madde 23
Kullanımın
sınırlandırılması
Bayrak Devleti, 6. maddede öngörülen
yetkilendirmeyi, elde edilen bilgi veya delilin, kendi rızası olmaksızın,
müdahil Devlet yetkili makamları tarafından kapsam dahilinde olan suçlara
ilişkin soruşturma veya kovuşturmadan başka soruşturma ve kovuşturma işlemleri
çerçevesinde kullanılmaması veya iletilmemesi koşuluna tabi tutabilir.
Madde 24
Gizlilik
İlgili Taraflar, kendi ulusal hukuklarının
temel ilkelerine aykırı olmaması halinde, bu Anlaşma gereğince diğer bir
Tarafça sağlanan herhangi bir delil ve bilgiyi, Anlaşmanın uygulanması veya
herhangi bir soruşturma veya kovuşturma bakımından açıklanması zaruri olmadığı
takdirde gizli tutacaklardır.
Kısım 6
Masraflar
ve Zararlar
Madde 25
Masraflar
1. İlgili Taraflar arasında aksine bir
mutabakat bulunmadığı takdirde, 9. ve 10. maddeler çerçevesinde
gerçekleştirilen bir işleme ilişkin masraflar müdahil Devletçe, 4. ve 5.
maddeler uyarınca gerçekleştirilen bir işlemin masrafları da normal koşullarda
yardımı sağlayan Tarafça karşılanacaktır.
2. Bayrak Devletinin 14. madde
çerçevesinde öncelikli yargılama yetkisini kullanması halinde, geminin geri
getirilmesi ve şüpheli şahıslar ile delillerin nakledilmesine ilişkin masraflar
bu Devlet tarafından karşılanacaktır.
Madde 26
Zararlar
1. Yukarıda kayıtlı 9. ve 10. maddeler
uyarınca işlem gerçekleştirilmesi sırasında herhangi bir özel veya tüzel
kişiliğin ihmal veya müdahil Devlete atfedilebilecek diğer hatalar sonucu kayıp,
zarar veya yaralanmaya maruz kalması halinde, müdahil Devlet bunun için
tazminat ödemekle yükümlü olacaktır.
2. Bu Anlaşma hükümleri çerçevesinde haklı
kılınamayacak bir işlemin gerçekleştirilmesi halinde, müdahil Devlet meydana
gelecek herhangi bir kayıp, zarar veya yaralanma için tazminat ödemekle yükümlü
olacaktır. Müdahil Devlet ayrıca, şüphelerin mesnetsiz olduğunun anlaşılması ve
çıkılan geminin, işletmecinin veya mürettebatın bu şüpheleri haklı gösterecek
bir fiilde bulunmamış olmaları halinde, herhangi bir kayıp, zarar veya
yaralanma için tazminat ödemekle yükümlü olacaktır.
3. Anlaşmanın 4. maddesi uyarınca
gerçekleştirilen bir işlem sonucunda ortaya çıkan herhangi bir hasara ilişkin
sorumluluk talepte bulunan Devlete ait olacak; bu Devlet, hasarın talepte
bulunulan Devletin ihmali ya da bu Devlete atfedilebilecek diğer bir hata
neticesinde oluşması halinde, talepte bulunulan Devletten tazminat isteme
yoluna gidebilecektir.
BÖLÜM
III
NİHAİ
HÜKÜMLER
Madde 27
İmzalama ve
yürürlüğe girme
1. Bu Anlaşma, Viyana Sözleşmesine bağlı
olmayı kabul ettiklerini beyan etmiş olan Avrupa Konseyine üye Devletlerin
imzasına açık olacaktır. Bu Devletler, bu Anlaşmaya bağlı olmayı kabul
ettiklerini:
a. onay, kabul veya uygun bulmaya tabi
olmaksızın imzalama, veya
b. onay, kabul veya uygun bulmaya tabi
olacak şekilde imzalama ve bilahare onaylama, kabul etme veya uygun bulma
yoluyla beyan edebilirler.
2. Onay, kabul veya uygun bulma belgeleri,
saklanmak üzere Avrupa Konseyi Genel Sekreterine tevdi edilecektir.
3. Bu Anlaşma, üç Avrupa Konseyi üyesi
Devletin Anlaşmaya bağlı olmayı kabul ettiklerini 1. paragraf hükümlerine uygun
bir biçimde beyan ettikleri tarihten sonra üç aylık bir sürenin dolmasını takip
eden ayın birinci günü yürürlüğe girecektir.
4. Bu Anlaşma, bağlı olmayı kabul ettiğini
bilahare beyan eden bir imzacı Devlet bakımından, Anlaşmaya bağlı olmayı 1.
paragraf hükümlerine uygun bir biçimde kabul ettiği tarihten sonra üç aylık bir
sürenin dolmasını takip eden ayın birinci günü yürürlüğe girecektir.
Madde 28
Katılım
1. Bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinin
ardından, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Anlaşmaya Taraf Âkit Devletlerle
istişarelerde bulunduktan sonra, Avrupa Konseyi Statüsünün 20.d maddesinde
öngörülen çoğunluk ve Komitede yer alma hakkına sahip Âkit Devlet
temsilcilerinin oybirliğiyle alınacak bir kararla, Avrupa Konseyine üye olmayan
ancak Viyana Sözleşmesine taraf olmayı kabul ettiğini beyan etmiş herhangi bir
Devleti bu Anlaşmaya katılmaya davet edebilir.
2. Anlaşma, katılan herhangi bir Devlet
bakımından, katılma belgesinin Avrupa Konseyi Genel Sekreterine tevdi edildiği
tarihten sonra üç aylık bir sürenin dolmasını takip eden ayın birinci günü
yürürlüğe girer.
Madde 29
Uygulama
alanı
1. Herhangi bir Devlet, imza sırasında veya
onay, kabul, uygun bulma veya katılma belgesini tevdi ederken bu Anlaşmaya
bağlı olmayı kabulünün geçerli olacağı ülke veya ülkeleri belirleyebilir.
2. Herhangi bir Devlet, bilahare herhangi
bir tarihte, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine muhatap bir beyan yoluyla, bu
Anlaşmaya bağlı olmayı kabulünü, bu beyanında belirleteceği başka bir ülkeyi de
kapsayacak şekilde genişletebilir. Anlaşma, bu ülke bakımından, sözkonusu
beyanın Genel Sekreter tarafından alındığı tarihten sonra üç aylık bir sürenin
dolmasını takip eden ayın birinci günü yürürlüğe girecektir.
3. Yukarıdaki 1. ve 2. paragraflar
çerçevesinde yapılacak bir beyanda bahsekonu bir ülke bakımından, 17. maddenin
1. ve 2. paragraflarına uygun olarak yetkili makamlar tayin edilebilir.
4. Yukarıdaki paragraflar uyarınca yapılan
bir beyan, böyle bir beyanda bahsekonu bir ülke bakımından, Genel Sekretere
muhatap bir bildirim yoluyla geri çekilebilir. Geri çekme işlemi, böyle bir
bildirimin Genel Sekreter tarafından alındığı tarihten sonra üç aylık bir sürenin
dolmasını takip eden ayın birinci günü geçerlilik kazanacaktır.
Madde 30
Diğer
sözleşme ve anlaşmalarla bağlantı
1. Bu Anlaşma, Viyana Sözleşmesinden veya
özel konuları ilgilendiren herhangi bir uluslararası çoktaraflı sözleşmeden
doğan hak ve yükümlülüklere halel getirmeyecektir.
2. Anlaşma Tarafları, bu Anlaşma
hükümlerinin desteklenmesi veya güçlendirilmesi veya Anlaşmada ve Viyana
Sözleşmesinin 17. maddesinde ifadesini bulan ilkelerin hayata geçirilmesinin
kolaylaştırılması amacıyla Anlaşmada ele alınan konular hakkında birbirleriyle
ikili veya çok taraflı anlaşmalar
aktedebilirler.
3. İki veya daha ziyade Taraf, bu
Anlaşmada ele alınan herhangi bir konuda esasen anlaşma veya antlaşma aktetmiş
veya bu konuda kendi aralarında ilişki tanzim etmişler ise, uluslararası
işbirliğini kolaylaştırdığı takdirde, bu Anlaşma yerine sözkonusu anlaşma veya
antlaşmayı uygulama veya aralarındaki ilişkiyi sürdürme konusunda mutabık
kalabilirler.
Madde 31
Çekinceler
1. Herhangi bir Devlet; imza esnasında veya
onay, kabul, uygun bulma veya katılma belgelerini tevdi ederken, 3. maddenin 6.
paragrafı, 19. maddenin 3. paragrafı ve 34. maddenin 5. paragrafında öngörülen
çekincelerden birinden veya daha fazlasından yararlandığını beyan edebilir.
Başka bir çekince konması mümkün değildir.
2. Önceki paragraf çerçevesinde çekince
koymuş bulunan herhangi bir Devlet, Avrupa Konseyi Genel Sekreterine muhatap
bir bildirim yoluyla bu çekincesini kısmen veya tamamen geri alabilir. Geri
alma, böyle bir bildirimin Genel Sekreter tarafından alındığı tarihte geçerli
olacaktır.
3. Bu Anlaşmanın bir hükmüne ilişkin
olarak çekince koyan bir Taraf, bu hükmün bir diğer Tarafça uygulanmasını talep
edemeyecektir. Sözkonusu Taraf, bununla birlikte, koyduğu çekince kısmi veya
şartlı ise, bu hükmün kendisi tarafından kabul edildiği ölçüde uygulanmasını
talep edebilir.
Madde 32
İzleme
komitesi
1. Bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinin
ardından, Tarafları temsil eden uzmanlardan oluşan bir izleme komitesi,
Anlaşmaya Taraf bir ülkenin talebi üzerine Avrupa Konseyi Genel Sekreteri
tarafından toplantıya çağrılacaktır.
2. İzleme komitesi, Anlaşmanın işleyişini
gözden geçirecek ve etkin bir şekilde işlemesini temin edecek uygun önerilerde
bulunacaktır.
3. İzleme komitesi, kendi usul kurallarını
belirleyebilir.
4. İzleme komitesi, toplantılarına,
Anlaşmaya Taraf olmayan Devletleri ve uygun olduğu takdirde, uluslararası
örgütleri veya kurumları davet edebilir.
5. Herbir Taraf, her iki yılda bir,
Anlaşmanın işleyişine ilişkin olarak izleme komitesince veya Avrupa Suç
Sorunları Komitesince belirlenecek şekil ve usullerde hazırlanacak bir raporu
Avrupa Konseyi Genel Sekreterine iletecektir. İzleme komitesi, sunulan
bilgileri veya bunlara ilişkin bir raporu, Taraflara veya uygun gördüğü
uluslararası örgütlere veya kurumlara dağıtma kararı alabilir.
Madde 33
Değişiklikler
1. Bu Anlaşmaya ilişkin değişiklikler,
herhangi bir Tarafça önerilebilir; bu öneriler, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri
tarafından Avrupa Konseyine üye Devletlere ve 28. madde hükümlerine uygun
olarak bu Anlaşmaya katılmış veya katılmaya davet olunmuş üye olmayan
Devletlere iletilecektir.
2. Bir Tarafça önerilen herhangi bir
değişiklik, Bakanlar Komitesine değişiklik önerisine ilişkin olarak görüş
bildirecek olan Avrupa Suç Sorunları Komitesine iletilecektir.
3. Bakanlar Komitesi, değişiklik önerisini
ve Avrupa Suç Sorunları Komitesince bildirilen görüşü inceler ve değişikliği
uygun görebilir.
4. Bu maddenin 3. paragrafı uyarınca
Bakanlar Komitesince uygun görülen herhangi bir değişikliğin metni, kabul
edilmek üzere Taraflara gönderilecektir.
5. Bu maddenin 3. paragrafı uyarınca uygun
görülen herhangi bir değişiklik, Tarafların tümünün değişikliği kabul
ettiklerini Avrupa Konseyi Genel Sekreterine bildirmelerini takip eden otuzuncu
gün yürürlüğe girecektir.
Madde 34
Uyuşmazlıkların
çözümü
1. Avrupa Konseyi Avrupa Suç Sorunları
Komitesi, bu Anlaşmanın yorumlanması ve uygulanması konularında
bilgilendirilecektir.
2. Bu Anlaşmanın yorumlanması veya
uygulanmasında Taraflar arasında uyuşmazlık hasıl olması halinde, Taraflar,
uyuşmazlığın müzakereler yoluyla veya ilgili Taraflar arasında
kararlaştırılacak şekilde, Avrupa Suç Sorunları Komitesine veya kararları
Taraflar üzerinde bağlayıcı olacak bir hakem mahkemesine götürülmesi, arabuluculuk,
uzlaştırma veya yargı süreci de dahil olmak üzere, kendi seçecekleri diğer
barışçı yöntemlerle çözümlenmesine gayret edeceklerdir.
3. Herhangi bir Devlet, imza esnasında
veya onay, kabul, uygun bulma veya katılma belgelerini tevdi ederken veya daha
sonra herhangi bir tarihte Avrupa Konseyi Genel Sekreterine muhatap bir beyan
yoluyla, Anlaşmanın yorumuna veya uygulanmasına ilişkin bir uyuşmazlığa ilişkin
olarak, sözkonusu uyuşmazlığın bir ön anlaşmaya gerek duymaksızın ve
karşılıklılık ilkesine tabi olarak bu Anlaşma Ek’inde ortaya konulan usule
uygun bir biçimde hakem mahkemesine gönderilmesini zorunlu gördüğünü beyan
edebilir.
4. Bu maddenin 2. veya 3. paragraflarına
uygun olarak çözümlenemeyen herhangi bir uyuşmazlık, uyuşmazlığa taraf
ülkelerden herhangi birinin talebi üzerine, karara bağlanmak üzere Uluslararası
Adalet Divanına götürülecektir.
5. Herhangi bir Devlet, imza esnasında
veya, onay, kabul, uygun bulma veya katılma belgelerini tevdi ederken, Avrupa
Konseyi Genel Sekreterine muhatap bir beyan yoluyla kendisini bu maddenin 4.
paragrafına bağlı görmediğini beyan edebilir.
6. Bu maddenin 3. veya 5. paragraflarına
uygun olarak bir beyanda bulunmuş olan herhangi bir Taraf, Avrupa Konseyi Genel
Sekreterine muhatap bir bildirim yoluyla sözkonusu beyanını herhangi bir
tarihte geri çekebilir.
Madde 35
Çekilme
1. Herhangi bir Taraf, herhangi bir
tarihte Avrupa Konseyi Genel Sekreterine muhatap bir bildirim yoluyla bu
Anlaşmadan çekilebilir.
2. Böyle bir çekilme, buna dair bildirimin
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri tarafından alındığı tarihten sonra üç aylık
sürenin dolmasını takip eden ayın birinci günü geçerli olacaktır.
3. Bununla birlikte, bu Anlaşma, çekilen
Taraf açısından geçerlilik süresi içinde yapılan başvurular veya talepler
üzerine başlatılan işlemler veya takibat bakımından yürürlükte kalmaya devam
edecektir.
Madde 36
Bildirimler
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri; Konsey
üyesi Devletlere, bu Anlaşmaya katılan herhangi bir Devlete ve Birleşmiş
Milletler Genel Sekreterine aşağıdaki hususları bildirecektir.
a. herhangi bir imzalama işlemi;
b. herhangi bir onay, kabul, uygun bulma
veya katılma belgesinin tevdii;
c. 17. madde uyarınca iletilen herhangi
bir yetkili makam adı ve herhangi bir başka bilgi;
d. 31. maddenin 1. paragrafına göre
konulmuş herhangi bir çekince;
e. bu Anlaşmanın 27. ve 28. maddelere
uygun olarak yürürlüğe giriş tarihi;
f. 32. maddenin 1. paragrafı çerçevesinde
yapılmış herhangi bir talep ile bu paragraf uyarınca yapılan herhangi bir
toplantının tarihi;
g. 3. maddenin 5. ve 6. paragrafları, 8.
maddenin 2. paragrafı, 19. maddenin 3. paragrafı ve 34. maddenin 3. ve 5.
paragrafları uyarınca yapılan herhangi bir beyan;
h. bu Anlaşmayı ilgilendiren herhangi bir
başka işlem, bildirim veya temas.
Usulü veçhile yetkilendirilmiş olan,
imzaları aşağıda kayıtlı temsilciler, bu Anlaşmayı imzalamışlardır.
Tek nüsha halinde Avrupa Konseyi
arşivlerinde muhafaza edilmek üzere, Strazburg’da 31 Ocak 1995 tarihinde her
ikisi de eşit derecede geçerli olacak şekilde İngilizce ve Fransızca olarak
aktedilmiştir. Avrupa Konseyi Genel Sekreteri, Anlaşmanın onaylı örneklerini
Avrupa Konseyine üye herbir Devlete ve bu Anlaşmaya katılmaya davet edilen
herhangi bir Devlete iletecektir.
Çekince ve Beyanlar
1. Türkiye Cumhuriyeti,
Anlaşmanın 8. maddesinin 2. paragrafı uyarınca, müdahil Devlet olarak hareket
ettiğinde, müdahalesini, 15. madde hükümleri gereğince bayrak Devletine teslim
edilen ve burada ilgili bir suçtan dolayı hüküm giyen Türk uyruğundaki
şahısların, cezalarını çekmek üzere Türkiye’ye nakledilme imkanına sahip
olmaları şartına bağlayabileceğini beyan eder.
2. Türkiye Cumhuriyeti,
Anlaşma’nın 19. maddesinin 3. paragrafı uyarınca, kendisine gönderilen
taleplerin, diğer bildirimlerin ve ilave belgelerin Türkçe, İngilizce veya Fransızca
olarak veya bu dillerden birinde tercümesiyle birlikte iletilmesi hakkını saklı
tutar.
3. Türkiye Cumhuriyeti,
Anlaşma’nın 34. maddesinin 5. paragrafı uyarınca, kendisini Anlaşmanın 34 üncü
maddesinin 4. paragrafı ile bağlı saymayacağını beyan eder.
4. Türkiye Cumhuriyeti,
Anlaşmanın 17. maddesinin 1. ve 2. paragrafları uyarınca, Türkiye’deki ilgili
makamların sırasıyla İçişleri Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Adalet
Bakanlığı olduğunu beyan eder.
EK
1. Anlaşmanın 34. maddesinin 3. paragrafı
uyarınca hakemliğe başvuran uyuşmazlığa taraf bir Devlet, diğer bir Tarafa
yönelik talebini ve bu talebinin gerekçesini, sözkonusu Tarafa yazılı olarak
bildirecektir.
2. İlgili Taraflar, bir hakemlik mahkemesi
kuracaklardır.
3. Hakemlik mahkemesi 3 üyeden
oluşacaktır. Her bir Taraf, bir hakemi aday gösterecektir. İki Taraf, başkanlık
edecek hakemi mutabakat yoluyla tayin edeceklerdir.
4. Hakemliğe başvuru talebinin yapıldığı
tarihten itibaren dört ay içinde bu çerçevede hakem aday gösterilmesi veya
başkanlık edecek hakemin mutabakat yoluyla tayin edilmesi mümkün olamadığı
takdirde, gerekli aday gösterme veya tayin yetkisi Daimi Hakemlik Mahkemesi
Genel Sekreterine devredilecektir.
5. Taraflar arasında aksine mutabık
kalınmadığı takdirde, mahkeme kendi usul kurallarını belirleyecektir.
6. Taraflar arasında aksine mutabık
kalınmadığı takdirde, mahkeme, uluslararası hukukun ilgili kurallarına
istinaden veya, bu tür kuralların mevcut olmaması halinde, hakkaniyet ilkesine
göre karar verecektir.
7. Mahkeme kararlarını çoğunluk yoluyla
alacaktır. Kararı, kesin ve bağlayıcıdır.