Dönem: 22 Yasama Yılı: 3

T.B.M.M. (S. Sayısı: 938)

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sırbistan ve Karadağ Bakanlar Konseyi Arasında Askeri-Bilimsel ve Askeri-Teknik İşbirliği Konusunda Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1020)

Not: Tasarı; Başkanlıkça Millî Savunma ve Dışişleri komisyonlarına haval edilmiştir.

T.C.

Başbakanlık 28.4.2005

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-1087/1965

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 13.4.2005 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sırbistan ve Karadağ Bakanlar Konseyi Arasında Askeri-Bilimsel ve Askeri-Teknik İşbirliği Konusunda Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Recep Tayyip Erdoğan

Başbakan

GEREKÇE

1. Türkiye ve Sırbistan-Karadağ’ın politik-askeri durum değerlendirmelerinde anılan ülkenin güvenlik ve dış politikasında nihaî hedefinin NATO, BİO ve ABgibi uluslararası organizasyonlara üyelik olduğu tespit edildiğinden, bölge barışının tesisi ve muhafazasına katkıda bulunmak maksadıyla, 23 Temmuz 2004 tarihinde, teati yoluyla imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sırbistan ve Karadağ Bakanlar Konseyi Arasında Askeri-Bilimsel ve Askeri-Teknik İşbirliği Konusunda Anlaşma” ile egemenlik, eşilik, karşılıklı saygı üzerine ve ulusal mevzuat ile uluslararası hukukun kapsamı dahilinde, ilk defa tesis edilecek askeri ilişkilerin hukukî alt yapısının oluşturulması, askeri-bilimsel ve askeri-teknik alanda işbirliğinin sağlanması, geliştirilmesi ve aynı zamanda bu işbirliğinin dayanacağı ilkelerin belirlenmesi arzulanmaktadır.

2. Tarafların aşağıdaki alanlarda işbirliği yapması amaçlanmaktadır:

a) Askeri eğitim ve öğretim,

b) Silâhlı Kuvvetler arasında askeri işbirliği,

c) Silâhlı Kuvvetlerin organizasyonu, askeri birliklerin donanımı ve yapısı, personel yönetimi,

d) Çevresel sorunlar,

e) Tatbikatlar için askeri gözlemcilerin değişimi,

f) Lojistik ve yönetimi,

g) Savunma Sanayi alanında işbirliği,

h) Askeri tıp, sağlık hizmetleri,

i) Askeri topografya ve askeri haritacılık,

j) Askeri Tarih ve Müzecilik, Askeri Yayın, Askeri Arşiv,

k) Silâhlı Kuvvetler arasında Sosyal, Sportif ve Kültürel Amaçlı Etkinlikler,

l) Savunma-askeri teçhizatların yeni çeşitlerinin geliştirilmesi konusunda bilimsel araştırma ve proje çalışmaları üstlenmek,

m) Savunma-askeri teçhizatların yeni çeşitlerinin karşılıklı geliştirilmesi ve üretilmesi, savunma-askeri teçhizatların geliştirilmesi ve üçüncü ülkelere ihracı,

n) Askeri teçhizatın Tarafların silâhlı kuvvetlerinde kullanımı için sağlanması ve işbirliği yapılması,

o) Faaliyetlerin kararlaştırılmasında yer almak, mevcut savunma-askeri teçhizatın üretimi ve muhafaza edilmesi,

p) Savunma-askeri teçhizatın ve ikmallerin muhafazası için yapılan çalışmalar için verilen hizmetleri desteklemek,

r) Askeri sanayiler arasında işbirliği,

s) Üretimin düzenlenmesi esnasında teknik yardım için gerekli askeri teçhizat ile cihazların ve aynı zamanda silâhlı kuvvetlere savunma ve askeri teçhizat sağlanması sırasında verilecek destek için gerekli cihazların üretim lisanslarının satışı, bu ürün ve cihazlar aşağıdaki konularla ilgilidir.

1. Tarafların silâhlı kuvvetler mensuplarının eğitimi,

2. Askeri topografya ve haritacılık,

3. Askeri hukuk,

4. Askeri tıp,

5. Sivil savunma,

6. Lojistik destek.

t) Taraflarca önemli görülen diğer alanlar.
Dışişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 13.6.2005

Esas No.: 1/1020

Karar No.: 87

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sırbistan ve Karadağ Bakanlar Konseyi Arasında Askeri-Bilimsel ve Askeri-Teknik İşbirliği Konusunda Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı, Komisyonumuzun 9 Haziran 2005 tarihli 20 nci toplantısında Dışişleri Bakanlığı ile Millî Savunma Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sırbistan ve Karadağ Bakanlar Konseyi Arasında imzalanan Anlaşma ile; egemenlik, eşitlik, ulusal mevzuat ile uluslararası hukukun kapsamı dahilinde, ilk defa tesis edilecek askeri ilişkilerin hukuki altyapısının oluşturulması, askeri-bilimsel ve askeri-teknik alanda işbirliğinin sağlanması ve geliştirilmesi amaçlanmaktadır.

Bölge barışının tesisi ve muhafazasına katkıda bulunmak amacıyla hazırlanan söz konusu Tasarı Komisyonumuzca benimsenmiş ve maddelerine geçilmesine karar verilmiştir. Tasarının 1 inci, 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile tümü aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Mehmet Dülger	Eyyüp Sanay	Mustafa Dündar
Antalya	Ankara	Bursa
Kâtip	Üye	Üye
Metin Yılmaz	Mahmut Koçak	Ramazan Toprak
Bolu	Afyonkarahisar	Aksaray
Üye	Üye	Üye
Ahmet Edip Uğur	V. Haşim Oral	Aziz Akgül
Balıkesir	Denizli	Diyarbakır
Üye	Üye	Üye
Muzaffer Gülyurt	İnal Batu	Halil Akyüz
Erzurum	Hatay	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Mehmet B. Denizolgun	Şükrü Mustafa Elekdağ	Hüseyin Kansu
İstanbul	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Onur Öymen	Ufuk Özkan	Nihat Eri
İstanbul	Manisa	Mardin
	Üye
	AbdullahVeli Seyda
	Şırnak

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE SIRBİSTAN VE KARADAĞ BAKANLAR KONSEYİ ARASINDA ASKERİ-BİLİMSEL VE ASKERİ-TEKNİK İŞBİRLİĞİ KONUSUNDA ANLAŞMANIN ONAY-LANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1.- 23 Temmuz 2004 tarihinde imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sırbistan ve Karadağ Bakanlar Konseyi Arasında Askeri-Bilimsel ve Askeri-Teknik İşbirliği Konusunda Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE2.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE3.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE SIRBİSTAN VE KARADAĞ BAKANLAR KONSEYİ ARASINDA ASKERİ-BİLİMSEL VE ASKERİ-TEKNİK İŞBİRLİĞİ KONUSUNDA ANLAŞMANIN ONAY-LANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1.- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2.- Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3.- Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
A. Gül	A. Şener	M. A. Şahin
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
B. Atalay	B. Atalay	M. Aydın
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
G. Akşit	K. Tüzmen	C. Çiçek
Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı	Maliye Bakanı
M. V. Gönül	A. Aksu	K. Unakıtan
Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
H. Çelik	Z. Ergezen	R. Akdağ
Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı
B. Yıldırım	S. Güçlü	M. Başesgioğlu
Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür ve Turizm Bakanı
A. Coşkun	M. H. Güler	A. Koç
	Çevre ve Orman Bakanı
	O. Pepe

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

HÜKÜMETİ

İLE

SIRBİSTAN VE KARADAĞ

BAKANLAR KONSEYİ

ARASINDA

ASKERİ-BİLİMSEL

VE

ASKERİ-TEKNİK İŞBİRLİĞİ

KONUSUNDA

ANLAŞMA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sırbistan ve Karadağ Bakanlar Konseyi (bundan böyle "Taraflar" olarak anılacaktır.).

Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin amaçlarına ve ilkelerine uyarak,

İşbirliğinin, egemenlik, eşitlik, karşılıklı saygı üzerine ve ulusal mevzuat ile uluslararası hukukun kapsamı dahilinde kurulduğunu teyit ederek,

Aşağıdaki hususlarda anlaşmaya varmışlardır.

MADDE - I

AMAÇLAR

Bu Anlaşmanın amaçları; Taraflar arasında askeri-bilimsel ve askeri-teknik alanda iş birliği sağlamak ve geliştirmek ve aynı zamanda bu işbirliğinin dayanacağı ilkeleri teyit etmektir.

MADDE-II

İLKELER

Taraflar, ulusal mevzuatlarının ve uluslararası hukukun kuralları uyarınca, eşitlik, mütekabiliyet ve karşılıklı çıkar ilkelerine uyarak bu Anlaşmayı uygulamaya karar vermişlerdir.

Bu Anlaşma, Tarafların diğer Ülkelerle yaptıkları benzer müşterek veya münferit Anlaşmalarla üstlendikleri hakları ile görevleri etkilemeyecektir ve diğer ülkelerin amaçları söz konusu olduğu sürece suiistimal edilmeyecektir.

MADDE-III

TERİMLERİN TEMEL ANLAMLARI

Bu Anlaşmada kullanılan terimlerin anlamları şu şekildedir.

"Gönderen Taraf"; bu Anlaşmanın amaçlarını yerine getirmek için Kabul Eden Tarafa personel, alet ve teçhizat gönderen ülkedir.

"Kabul Eden Taraf"; bu Anlaşmanın amaçlarını yerine getirmek için, toprakları üzerinde Gönderen Tarafın personelinin, alet ve teçhizatının yerleştiği ülkedir.

"Konuk Personel" terimi, bu Anlaşmanın amaçlarını yerine getirmek üzere diğer Tarafın topraklarında faaliyetlerini ve görevlerini yerine getiren askeri veya sivil personel için kullanılmaktadır.

"Askeri Personel"; Tarafların Kara Kuvvetlerinde veya Silahlı Kuvvetlerinde çalışan asker veya sivil konuk personeldir.

"Aile Üyeleri"; konuk personelin ve askeri personelin eşi ve çocukları için kullanılan terimdir.

"Amir Yetkili Askeri veya Sivil Görevli"; bu Anlaşma çerçevesinde konuk personelin yerine getirdiği faaliyetleri ve görevleri denetleyen ve Gönderen Tarafın kanun hükümlerine göre belirlenen amir yetkili kişidir.

"Resmi Görev"; bu Anlaşmaya göre veya bu Anlaşma temelinde imzalanacak diğer Anlaşmalara göre belirlenen görevdir.

"Resmi Görevin İhlali"; resmi görevin yerine getirilmesi sırasında faaliyetlerden veya görevlerin ihmal edilmesinden kaynaklanan ve resmi görevden ayırt edilmeyen ihlallerdir.

MADDE - IV

İŞBİRLİĞİ ALANLARI

Taraflar aşağıdaki alanlarda iş birliği yapacaklardır:

1. Askeri eğitim ve öğretim,

2. Silahlı Kuvvetler arasında askeri iş birliği,

3. Silahlı kuvvetlerin organizasyonu, askeri birliklerin donanımı ve yapısı, personel yönetimi,

4. Çevresel sorunlar,

5. Tatbikatlar için askeri gözlemcilerin değişimi,

6. Lojistik ve yönetimi,

7. Savunma Sanayii alanında iş birliği,

8. Askeri Tıp, sağlık hizmetleri,

9. Askeri topografya ve askeri haritacılık,

10.Askeri Tarih ve Müzecilik, Askeri Yayın, Askeri Arşiv

11. Silahlı Kuvvetler arasında Sosyal, Sportif ve Kültürel Amaçlı Etkinlikler.

12. Savunma-askeri teçhizatların yeni çeşitlerinin geliştirilmesi konusunda bilimsel araştırma ve proje çalışmaları üstlenmek,

13. Savunma-askeri teçhizatların yeni çeşitlerinin karşılıklı geliştirilmesi ve üretilmesi, Savunma-askeri teçhizatların geliştirilmesi ve üçüncü ülkelere ihracı,

14. Askeri teçhizatın Tarafların silahlı kuvvetlerinde kullanımı için sağlanması ve işbirliği yapılması,

15. Faaliyetlerin kararlaştırılmasında yer almak, mevcut savunma-askeri teçhizatın üretimi ve muhafaza edilmesi,

16. Savunma-askeri teçhizatın ve ikmallerin muhafazası için yapılan çalışmalar için verilen hizmetleri desteklemek,

17. Askeri sanayiler arasında işbirliği,

18. Üretimin düzenlenmesi esnasında teknik yardım için gerekli askeri teçhizat ile cihazların ve aynı zamanda silahlı kuvvetlere savunma ve askeri teçhizat sağlanması sırasında verilecek destek için gerekli cihazların üretim lisanslarının satışı, bu ürün ve cihazlar aşağıdaki konularla ilgilidir:

a) Tarafların silahlı kuvvetler mensuplarının eğitimi,

b) Askeri topografya ve haritacılık,

c) Askeri hukuk,

d) Askeri tıp,

e) Sivil savunma,

f) Lojistik destek.

19. Taraflarca önemli görülen diğer alanlar.

MADDE - V

İŞBİRLİĞİNİN FAALİYETE GEÇİRİLMESİ

Tarafların işbirliği, aşağıdaki uygulama yollarıyla yürütülecektir.

1. Taraflar arasında, ilgili bakanlar, diğer devlet daireleri ve kuruluşlar, Genelkurmay Başkanlığı veya taraflarca yetki verilen personel düzeyinde ziyaretler,

2. Tarafların Silahlı Kuvvetlerinin temsilcileri ve üyelerinin ziyaretleri,

3. Tarafların uzmanları arasında deneyim/tecrübe mübadelesi,

4. Genel BİO faaliyetlerinin organizasyonu ve yürürlüğe konması,

5. Askeri Tatbikatlara gözlemcilerin katılımı,

6. Benzer Askeri Kurum ve Kuruluşlar arasında temaslar,

7. Görüşmeler, İstişareler, Toplantılar ve sempozyum, konferans ve derslere katılım,

8. Askeri Eğitim ve Öğretimin Mübadelesi,

9. Askeri Eğitim alanında işbirliğinin güçlendirilmesi.

10.Kuvvet Gönderen Ülke birliklerinin lojistik desteğinin sağlanması için "Ev Sahibi Ülke Lojistik Destek Mutabakat Muhtırası"nın hazırlanması

11. Tarafların uzman ve yetenekli tim ve gruplarının ziyaretleri,

12. İhtisaslar ve uzman yeterliliği,

13. Askeri-bilimsel ve askeri-teknik teşkilâtlar, kurumlar ve Tarafların birlikleri arasında işbirliği,

14. Silah cihazları ve askeri teçhizatın ikmali ve bakımı esnasında karşılıklı yardım,

15. Tarafların karşılıklı menfaatleri için bilgi ve deneyim alış verişi,

16. Bu Anlaşmanın Madde IV'ünde bahsedilen alanlarda personelin eğitilmesi,

17. Diğer alanlarda.

MADDE - VI

YILLIK PLANLAR

Bu Anlaşmayı gerçekleştirmek amacıyla, Taraflar somut ihtiyaçlar üzerinde Yıllık İşbirliği Planı hazırlayacaklardır.

Gelecek yıl için hazırlanan Yıllık İş Birliği Planındaki faaliyet teklifleri, bu Anlaşmanın imzalandığı yıl hariç, her yıl ve içinde bulunulan yılın en geç 15 Aralık tarihinde Taraflarca mübadele edilebilecektir.

Kararlaştırılan Yıllık İş Birliği Planı, bu Anlaşmanın imzalandığı yıl hariç, gelecek her yıl için içinde bulunulan yılın en geç 15 Aralık tarihinde Taraflarca imzalanır.

Karşılıklı faaliyetleri içeren Yıllık İş Birliği Planı, faaliyetlerin başlık ve kapsamını, faaliyetin çeşidini, gerçekleştirileceği zaman ve yeri, finansla ilgili sorunlar ve diğer sorunları içerecektir.

MADDE - VII

BİLGİ VE DOKÜMANLARIN KORUNMASI

Taraflar, bu Anlaşmanın faaliyete geçirilmesi ve yürütülmesinde sağlanan bilgi, veri ve dokümanların korunmasını temin edecektir.

Taraflardan biri tarafından diğerinden alınan bilgi, veri ve dokümanlar, diğer Taraf aleyhine kullanılamaz ve ayrıca bu bilgi, veri ve dokümanlar, verileri sağlayan Tarafça önceden verilen yazılı bir izin olmaksızın üçüncü bir Tarafa verilemez.

Taraflar, mübadele edilen bilgi, veri ve dokümanlann aynı emniyet seviyesinde olmasını kararlaştırmışlardır.

Mübadele edilen gizli bilgilerin, veri ve dokümanların korunmasına ilişkin Tarafların sorumluluğu, bu Anlaşmanın geçerliliğinin sona ermesinden sonra da devam edecektir.

Bu Maddenin 1 inci ve 4 üncü paragrafları aynı zamanda bu Anlaşmanın Madde IV’ünün uygulamasından gelen maddi mülkiyet ve fikri mülkiyetle ilgilidir.

Anlaşma ile ilgili olarak üretilen veya mübadele edilen tüm gizli bilgiler, tarafların yürürlükteki ulusal güvenlik yasaları ve tüzüklerine uygun olarak kullanılacak, aktarılacak, korunacak, ele alınacak ve muhafaza edilecektir.Gizli bilgiler, hükümetler arası kanallar yoluyla transfer edilecektir.

Anlaşma kapsamında bilgi ve doküman değişimi ve korunması konusunda ayrı bir “Gizlilik Dereceli Bilgilerin Korunması ve Mübadelesi Anlaşması” imzalanacaktır.

MADDE - VIII

HUKUKLA İLGİLİ KONULAR

Konuk personel, aile üyeleri ve askeri personel için, Kabul Eden Tarafın ulusal mevzuatı uygulanacaktır.

MADDE - IX

ZARAR/ZİYAN VE TAZMİNATLAR

Taraflardan her biri, Konuk Personelin görevin icrası sırasında veya görevin ifası dolayısıyla, fiillerinden mütevellit diğer tarafın mallarına (Silah/Mühimmat, Malzeme/Teçhizat ve Akaryakıt/Yağ gibi) karşı verdiği zarar ve hasarı tazmin edecektir.

Anlaşmalarla aksi kararlaştırılmadıkça, mal ve eşyalara verilen zarar ve hasarlar (kasti olsun veya olmasın) konusunda Kabul Eden Tarafın hukuki mevzuatı geçerli olacaktır.

Gönderen Taraf ve Kabul Eden Taraf, personellerinin bu Anlaşma kapsamındaki faaliyetlerin icrası esnasında yaralanması veya ölümü halinde tazminat talep etmeyecektir.

MADDE-X

DİSİPLİN ÖNLEMLERİ

Askeri personel, Gönderen Tarafın yetkili makamlarının emirlerine, talimatlarına ve kurallarına ve aynı zamanda Kabul Eden Tarafın makamlarının, kuvvetlerinin ve birliklerinin emirlerine, talimatlarına ve kurallarına uymakla yükümlüdürler.

Sorumluluk konusundaki görüşmeler esnasında, Kabul Eden Tarafta disiplin ihlali yapan Gönderen Taraf askeri personeliyle ilgili olarak disiplin kuralları, yani suç yasası dikkate alınacaktır.

MADDE-XI

KONUK PERSONEL VE AİLE ÜYELERİNİN STATÜSÜ

Taraflar, konuk personel ve aile üyelerinin yabancı statüsünde olmasını ve Kabul Eden Tarafa geldiklerinde diplomatik dokunulmazlık statüsü kazanmayacaklarını kararlaştırmışlardır.

Konuk personel sadece bu Anlaşmadan veya bu Anlaşma üzerine imzalanan diğer Anlaşmalardan doğan görev ve faaliyetleri, Anlaşmanın yürürlüğe konması amacıyla yerine getireceklerdir.

Konuk personel, Kabul Eden Taraf topraklarında resmi görevler esnasında üniforma giyebilirler ve üyelik amblemleri ve mensup oldukları silahlı kuvvetin rütbelerini taşıyabilirler.

Gönderen Taraf, gerekli gördüğünde personelini geri çağırma hakkına sahiptir. Kabul Eden Taraf, Gönderen Taraftan böyle bir talep aldığında, geri çağrılan personelin dönüşü için gerekli tedbirleri alacaktır.

MADDE-XII

SAĞLIK HİZMETLERİ

Misafir personel ve aile bireyleri mütekabiliyet esasına dayalı olarak, Kabul Eden Tarafın askeri hastanelerinden yararlanabilecektir.

Tedavi, ilaç masrafları ve diğer sağlık hizmetleri Gönderen Tarafça ve bunun yanında hastaların Gönderen Tarafa geri gönderilmesi, Gönderen Tarafça üstlenilecektir (asker hastanelerinde döner sermaye işletmelerinde uygulanan standart fiyat listesi üzerinden).

Sivil sağlık kuruluşlarının sağlık hizmetlerinin kullanılması sonucu doğan masraflar bu hizmetleri kullananlarca karşılanacaktır.

Misafir personelin veya bir aile bireyinin ölmesi durumunda, Kabul Eden Taraf, Gönderen Tarafı durumdan haberdar edecek, ölen kişinin cenazesini kendi toprakları içindeki en yakın hava alanına götürecek ve gerekli olan diğer nakil tedbirlerini alacaktır.

MADDE-XIII

GÜNDELİK VE YOLLUKLAR

Bu Anlaşmanın amaçlarının gerçekleştirilmesi amacıyla misafir personele ilişkin mali meseleler Gönderen Tarafça karşılanacaktır.

MADDE - XIV

HARCAMALAR

Bu Anlaşmanın amaçlarını gerçekleştirmek üzere Taraflarca üstlenilebilen faaliyet ve önlemler için gereken masraflar ve mühimmat, silah teçhizat, benzin, yakıt ve benzeri için gereken masraflar Taraflarca farklı şekilde Anlaşmaya varılmadığı sürece Kabul Eden Tarafça üstlenilecektir.

Bu Anlaşmanın amaçlarına erişmek üzere üstlenilen faaliyet ve önlemlerin gerçekleştirilmesi esnasında bir Tarafın diğer Tarafa bir hasar vermesi halinde, Taraflarca farklı şekilde Anlaşmaya varılmadığı sürece hasara yol açan Taraf diğer Tarafa zararı temin edecektir.

Bu Anlaşmanın amaçları için yürütülen faaliyet ve görevler dolayısıyla oluşabilecek misafir personelin yaralanması veya ölümü halinde Gönderen Taraf hasarın karşılanmasını talep etmeyecektir.

MADDE - XV

UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ

Taraflar, bu Anlaşmanın yorumlanması veya uygulanmasında ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkları üçüncü bir ülke veya teşkilata başvurmaksızın müzakereler ve istişareler yoluyla çözmek konusunda mutabakata varmışlardır.

MADDE - XVI

GÖZDEN GEÇİRME VE DEĞİŞİKLİK

Taraflar yazılı olarak bu Anlaşmayla ilgili değişiklik veya eklemeler önerebilirler.

Taraflar bu maddenin 1 inci paragrafındaki teklif uyarınca, bu teklifin alınmasından itibaren Otuz (30) gün içerisinde müzakerelere başlamak konusunda mutabakata varmışlardır .

60 gün içinde görüşmelerden bir sonuç alınamaz ise, taraflardan herhangi biri, 30 günlük yazılı bir bildirim ile bu anlaşmayı sona erdirebilecektir. Üzerinde mutabık kalınan tadil veya değişiklikler, XVIII inci maddedeki hüküm uyarınca yürürlüğe girecektir.

Taraflar inceleme prosedürü ve bu Anlaşmadaki paragraf 1’deki teklifin uyarlanması esnasında, Anlaşmanın yazılı amaç ve prensiplerine bağlı kalacaklardır.

MADDE-XVII

YÜRÜRLÜK SÜRESİ VE SONA ERDİRME

Bu Anlaşma beş (5) yıllık bir süre için imzalanmıştır. Taraflardan herhangi biri aksini belirtmediği sürece Anlaşma kendiliğinden 5'er yıl süreyle yürürlükte kalmaya devam edecektir.

Taraflar, 90 gün önceden yazılı bir bildirimde bulunmak suretiyle, bu anlaşmayı her zaman tek taraflı olarak sona erdirebilirler.

Anlaşmanın feshi durumunda Taraflar yükümlülüklerini üstlenecekler ve olası tartışmalı meselenin çözümü için müzakere ve istişarelere başlayacaklardır.

MADDE - XVIII

ANLAŞMANIN YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ

Bu Anlaşma, Tarafları ulusal kanunlara uygun olarak onay prosedürleri konusunda karşılıklı olarak bilgilendiren son yazılı bilginin alındığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.

Türkçe, Sırpça ve İngilizce dillerinde ikişer nüsha olmak üzere toplam altı (6) nüsha olarak imzalanmıştır.

Anlaşmanın yorumlanmasında ihtilaf olması halinde Anlaşmanın İngilizce versiyonu geçerli olacaktır.

Ankara, ...................... 2004.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ	SIRBİSTAN VE KARADAĞ
HÜKÜMETİ ADINA	BAKANLAR KONSEYİ ADINA
Orgeneral Hilmi ÖZKÖK	Prvoslav DAVINIC
Genelkurmay Başkanı	Savunma Bakanı