Dönem: 22           Yasama Yılı: 3

 

           T.B.M.M.  (S. Sayısı: 921)

 

İl Özel İdaresi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Tasarısı ve İçişleri Komisyonu Raporu (1/1031)

 

                             

Not: Tasarı, Başkanlıkça Plan ve Bütçe ile İçişleri komisyonlarına havale edilmiştir.

 

 

T.C.

 

 

Başbakanlık

 

 

Kanunlar ve Kararlar

 

 

Genel Müdürlüğü

9.5.2005

 

Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-850/2140

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 14.4.2005 tarihinde kararlaştırılan “İl Özel İdaresi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                        Recep Tayyip Erdoğan

                                       Başbakan

GENEL GEREKÇE

Vali yardımcıları, ilde valinin her alanda en yakın çalıştıkları, görevde olmadıkları zaman valiye vekâlet eden üst düzey kamu yöneticileridir.

İl Özel İdaresi Kanunu ile valilerin ve valiliklerin iş kapasitesi ile faaliyet alanları genişlemiş ve sorumlulukları artmıştır.

Yerelleşme sürecinin başarı ile sürdürülmesi, kamu görevlilerinin bu sürece katılmasını gerektirmektedir.

Bu anlamda, vali yardımcıları gerek genel yönetim alanında gerekse mesleki tecrübeleri ve formasyonları gereği, yerel yönetimler konusunda yetişmiş kalifiye kamu personelidir.

Başta 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu olmak üzere bir çok kanun uyarınca vali; millî eğitim, kültür, sosyal hizmetler, bayındırlık, sağlık, spor ve ili ilgilendiren tüm hizmetlerde vali yardımcılarına görev vermekte ve yetki devretmektedir.

Diğer yandan, gerek merkezi idare gerekse il özel idaresi tarafından yürütülen hizmetler bir çok alanda kesişmektedir.

Yetiştirilmesi için büyük emek ve kaynak harcanan bu yöneticilerin, yerel ve genel kamu hizmetlerinin yürütülmesinde, sistem dışı bırakılması ülke için israf olacağı gibi, bu personelin de göreve ve çevreye yabancılaşmasına yol açacağı değerlendirilmektedir.

Bu Tasarı ile; vali yardımcılarına, vali tarafından özel idare görevleri konusunda yetki devri ve görev verilmesi ile aynı meslek mensubu olan vali yardımcıları ve kaymakamlar arasında görev alanlarındaki bu farklılık ortadan kaldırılmakta ve mülga 13 Mart 1329 tarihli İl Özel İdaresi Kanununda yer alan kaymakamlarla birlikte vali yardımcılarına da ödenek verilmesi şeklindeki uygulamanın devamı sağlanmaktadır.

Böylece, genel kamu hizmetlerinin özel idare hizmetleri ile iç içe geçmesi dolayısıyla hem vali yardımcılarına görev verilmekte, hem de vali yardımcılarının sisteme dahil edilmesi suretiyle taşrada hizmetlerin daha etkin ve süratli yürütülmesi sağlanarak meslek mensupları arasında meydana gelebilecek hoşnutsuzluğun önlenmesi amaçlanmaktadır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1.- Madde ile, il özel idarelerinin görevleriyle ilgili olarak valinin vali yardımcılarına yetki devri yapmasına imkân verilmektedir.

Madde 2.- Madde ile, 1 inci maddede yetki devri yapılarak özel idareye ilişkin görev verilen vali yardımcılarına, yaptıkları bu görevler karşılığında ödenek verilmesi için İl Özel İdaresi Kanununun 63 üncü maddesinin başlığı ve kapsamı değiştirilmektedir.

Madde 3.- Yürürlük maddesidir.

Madde 4.- Yürütme maddesidir.

 

 

İçişleri Komisyonu Raporu

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi

 

 

İçişleri Komisyonu

 

 

Esas No.: 1/1031

3.6.2005

 

Karar No.: 17

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca, 9.5.2005 tarihinde Başkanlığınıza sunulan, "İl Özel İdaresi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı", Başkanlığınızca 13.5.2005 tarihinde esas komisyon olarak Komisyonumuza, tali komisyon olarak da Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilmiş ve Komisyonumuz, 1.6.2005 tarihli onaltıncı toplantısında Adalet, İçişleri ve Maliye bakanlıkları temsilcilerinin de katılımıyla Tasarıyı inceleyip görüşmüştür.

Tasarı ile; vali yardımcılarına, vali tarafından özel idare görevleri konusunda yetki devri yapılması ve görev verilmesi olanaklı kılınmakta ve buna paralel olarak vali yardımcılarına da ödenek verilmesi sağlanmaktadır.

Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmeler sırasında temel olarak Tasarının aleyhinde ve lehinde olmak üzere iki görüş ortaya çıkmıştır.

1. Tasarının Aleyhindeki Görüşler:

- İl Özel İdaresi Kanununun getirdiği sistem bir bütün olarak değerlendirilmelidir.

- Söz konusu Kanun, valiyi il özel idaresinin idarenin başında tutmakta ancak vali yardımcılarını dışlamaktadır.

- İl özel idaresinde vali yardımcılarının yerine genel sekreter görevlendirilmiş bulunmaktadır.

- Dolayısıyla vali yardımcılarını sisteme dahil etmek, sistemin ruhuna aykırı olacaktır.

- Vali yardımcılarının mağdur edildikleri doğrudur, ancak bu mağduriyetin sistemin mantığını bozarak değil başka yollarla giderilmesi gerekir.

2. Tasarının Lehindeki Görüşler:

- İl içinde valiyi vali yardımcılarından bağımsız düşünmek olanaksızdır.

- Valinin ildeki iş yükünü tek başına üstlenmesi olanaklı olmadığından, her zaman için vali yardımcılarının görevlendirilmesi zorunlu hale gelmektedir.

- Dolayısıyla Kanunda yer almasa bile, vali yardımcıları fiili olarak il özel idaresi hizmetlerini yürütmek zorunda kalmaktadır.

- Diğer taraftan yeni sistemle kaymakamlığın daha cazip hale gelmesi, vali yardımcılığı kurumuna atama yapılmasında isteksizlik doğurmaktadır.

- Bu da hem hizmetlerin aksamasına, hem de vali yardımcılığına atanmış olanların mağduriyetine neden olmaktadır.

- Dolayısıyla Tasarıdaki düzenlemenin bir an önce kanunlaşması gerekir.

Tasarının tümü üzerindeki bu görüşmelerden sonra Tasarı ile gerekçesi uygun bulunmuş maddelerinin görüşülmesine geçilmesi kararlaştırılmıştır.

Tasarının söz konusu düzenlemeleri içeren 1 ve 2 nci maddeleri ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 3 ve 4 üncü maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurula sunulmak üzere arz olunur.

 

Başkanvekili

Sözcü

Kâtip

 

Ali Sezal

Şükrü Önder

Sinan Özkan

 

Kahramanmaraş

Yalova

Kastamonu

 

Üye

Üye

Üye

 

Ali Küçükaydın

Şevket Gürsoy

Nur Doğan Topaloğlu

 

Adana

Adıyaman

Ankara

 

Üye

Üye

Üye

 

Şevket Orhan

Ali Ayağ

Muharrem Tozçöken

 

Bursa

Edirne

Eskişehir

 

Üye

Üye

Üye

 

Fuat Geçen

Recep Koral

Sıdıka Sarıbekir

 

Hatay

İstanbul

İstanbul

 

 

 

(İmzada bulunamadı)

 

Üye

Üye

Üye

 

Hakkı Ülkü

Ali Oksal

Nurettin Sözen

 

İzmir

Mersin

Sivas

 

(Muhalifim)

 

(Muhalifim)

 

Üye

Üye

Üye

 

Selami Uzun

Mehmet Kartal

Mehmet Çiçek

 

Sivas

Van

Yozgat

 

 

(İmzada bulunamadı)

 

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

İL ÖZEL İDARESİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

 

Madde 1.- 22.2.2005 tarihli ve 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 32 nci maddesine "uygun gördüğü takdirde," ibaresinden sonra gelmek üzere "vali yardımcılarına," ibaresi eklenmiştir.

Madde 2.- 5302 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinin başlığı "Görev ve ek ödenek" şeklinde değiştirilmiş, aynı maddenin birinci fıkrasına "Kaymakamlar" ibaresinden önce gelmek üzere "Vali yardımcıları ve" ibaresi ile "Kaymakamlara" ibaresinden önce gelmek üzere "Vali yardımcılarına ve" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 3.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd. V.

 

A. Gül

A. Şener

S. Güçlü

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı V.

Devlet Bakanı

 

B. Atalay

B. Atalay

M. Aydın

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

G. Akşit

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

Millî Savunma Bakanı

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

M. V. Gönül

A. Aksu

K. Unakıtan

 

Millî Eğitim Bakanı

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

 

H. Çelik

Z. Ergezen

R. Akdağ

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

 

B. Yıldırım

S. Güçlü

M. Başesgioğlu

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

A. Coşkun

M. H. Güler

A. Koç

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

O. Pepe

 

 

İÇİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

İL ÖZEL İDARESİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

 

Madde 1.- Tasarının 1 inci maddesi, aynen kabul edilmiştir.

Madde 2.- Tasarının 2 nci maddesi, aynen kabul edilmiştir.

Madde 3.- Tasarının 3 üncü maddesi, aynen kabul edilmiştir.

Madde 4.- Tasarının 4 üncü maddesi, aynen kabul edilmiştir.