Dönem: 22 Yasama Yılı: 4
TBMM (S.
Sayısı: 1022)
Avrupa Patentlerinin Verilmesi ile İlgili Sözleşmenin (Avrupa
Patent Sözleşmesi) Değiştirilmesine İlişkin Anlaşmaya Katılmamızın Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1075)
Not: Tasarı; Başkanlıkça
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ile Dışişleri
Komisyonlarına havale edilmiştir.
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve Kararlar 15.7.2005
Genel Müdürlüğü
Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1097/3411
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 28.6.2005 tarihinde kararlaştırılan “Avrupa Patentlerinin
Verilmesi ile İlgili Sözleşmenin (Avrupa Patent Sözleşmesi) Değiştirilmesine
İlişkin Anlaşmaya Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile
gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
5 Ekim 1973 tarihinde
imzalanıp, 7 Ekim 1977 tarihinde yürürlüğe giren Avrupa Patent Sözleşmesine,
ülkemiz, Bakanlar Kurulu'nun 12.7.2000 tarih ve 24107 (1. Mükerrer) sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan 7.6.2000 tarih ve 842 sayılı "Avrupa Patentlerinin
Verilmesi ile İlgili Avrupa Patent Sözleşmesi ve Eklerine Katılmamız Hakkında
Karar" ile taraf olmuştur.
Türkiye, başından beri
ortak bir Avrupa patent sistemi kurulmasına ilişkin çalışmaların içinde yer
almasına rağmen, Haziran 1995'e kadar yürürlükte kalan 1879 tarihli İhtira
Beratı Kanununun Avrupa Patent Sözleşmesi ile uyumlu olmaması nedeniyle,
Sözleşmeye o tarihte imza atmamıştır.
Halen Sözleşmeye üye ülke
sayısı 30 olup, bu ülkeler Avusturya, Belçika, İsviçre, Güney Kıbrıs Rum
Yönetimi, Almanya, Danimarka, İspanya, Finlandiya, Fransa, İngiltere,
Yunanistan, İrlanda, İtalya, Lihtenştayn, Lüksemburg, Monako, Hollanda,
Portekiz, İsveç, Türkiye, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Slovakya,
Slovenya, Macaristan, Romanya, Litvanya, İzlanda ve Polonya'dır.
Sözleşme esas itibariyle
başvuru ve patent verilmesi işlemlerinde rasyonelleşmeyi gerçekleştirme amacına
yöneliktir. 1 Ocak 1996 tarihi itibariyle Türkiye'nin de taraf olduğu Patent
İşbirliği Antlaşması, başvuru işlemlerinde merkezileştirmeyi sağlarken, Avrupa
Patent Sözleşmesi bunun da ötesinde bir adım atmıştır. Yani başvuru işleminin
yanısıra patent verilmesi işleminin de merkezileştirilmesi sağlanmıştır.
Patentler verildikleri
ülkelerde geçerlidirler. Diğer bir deyimle patentin sağladığı koruma patentin
verildiği ülke sınırları içinde kalmaktadır. Diğer ülkelerde korumanın temin
edilebilmesi için o ülkelerde de patent alınması zorunludur. Geleneksel sistemlerde
patent alınabilmesi için koruma talep edilen ülkelere ayrı ayrı başvuru
yapılması zorunluluğu vardır. Her ülkede ayrı ayrı işlem gören başvurular için,
o ülkelerde dosyalama ve inceleme çalışmaları tekrarlanmakta ve büyük masraflar
yapılmaktadır. Oysa Avrupa Patent Sözleşmesi aracılığıyla yapılan tek bir
başvuru ile Sözleşmeye üye 27 ülkede geçerli bir Avrupa Patentinin alınması
mümkün olmaktadır. Böylece hem başvuru sahipleri, hem de üye ülkelerin patent
ofislerinin işlemler için harcadıkları zaman, emek ve para azaltılmaktadır.
Sözleşmenin,
imzalanmasının üzerinden yaklaşık 30 yıl geçtikten sonra, teknik ve hukuki
alandaki gelişmeler ve 20 yıldan fazla süren uygulamanın getirdiği deneyim
ışığında ayrıntılı bir gözden geçirmeye tabi tutulması gerektiği düşünülmüştür.
Gözden geçirme,
kullanıcıların ihtiyaç ve önerileri ile üye ülkelerin önerileri ve Avrupa
Patent Organizasyonunun ihtiyaçları doğrultusunda belirlenmiştir.
Sözleşmenin gözden
geçirilmesinde, uluslararası hukuktaki gelişmeler dikkate alınmış, Sözleşmenin
TRIPs Anlaşması, gelecekteki Topluluk patenti ve Patent Hukuku Anlaşması (PLT)
ile uyumlu olması için gereken değişiklikler yapılmıştır.
Ayrıca, Sözleşmede yer
alan işlemlerle ilgili detaylar (şekli gereklilikler, süreler, ücretler)
Uygulama Yönetmeliğine taşınmış, böylece Avrupa patent hukukunun ileride
gerekebilecek uyum çalışmalarını hızlı ve etkin bir şekilde yürütebilmesi
sağlanmıştır.
Avrupa patent sisteminin
hukuki temelini modernize etmeyi amaçlayan bu revizyon çalışmaları için Kasım
2000'de bir Diplomatik Konferans toplanmış ve söz konusu Diplomatik Konferans
29 Kasım 2000 tarihli bir Değişiklik Anlaşmasının imzalanması ile
sonuçlanmıştır. Ülkemiz de Sözleşmeye taraf bir devlet olarak adı geçen
Diplomatik Konferansa katılmış ve Değişiklik Anlaşmasını imzalamıştır.
2000 tarihli Avrupa
Patent Sözleşmesi olarak adlandırılan Sözleşmenin yeni metni, 15 inci taraf
devletin katılım belgesini Almanya Hükümetine teslim etmesinden 2 yıl sonra
veya son taraf devletin katılım belgesini teslim etmesinden 3 ay sonra yürürlüğe girecektir (hangisi daha
önce gerçekleşirse). Değişiklik Anlaşmasını imzalayan diğer taraf devletler
katılım belgelerini Almanya Hükümetine sunmaya başlamışlardır. Ancak henüz,
Sözleşmenin yeni metninin yürürlüğe girmesini sağlayacak yeterlikte katılım
belgesi sunulmamıştır. Ülkemizin de imzaladığı Avrupa Patent Sözleşmesini
değiştiren Değişiklik Anlaşmasına katılım belgesini sunması, Sözleşmeye taraf
devlet olarak kalması için bir zorunluluktur.
Avrupa Patent Sözleşmesinin
değiştirilmesi sonucunda Sözleşmenin uygulama şeklini gösterir Yönetmelikte de
bazı değişikliklere gidilmiştir. Sözleşme metninde yer alan; işlemlerle ilgili
verilmesi gereken belgeler ve süreler, verilmesi gereken belgelerin şekli
şartları, bir işlemle ilgili talepte bulunabilecek kişi/kişilerin tanımı gibi
uygulamaya yönelik ilave ayrıntıların Uygulama Yönetmeliğine taşınması
gerektiği düşünülerek uygulamayla ilgili bir çok hüküm Sözleşme metninden
çıkarılmış ve Yönetmeliğine aktarılmıştır. Ayrıca Sözleşme metnine yeni eklenen
veya çıkarılan hükümlerle bağlantılı olarak Yönetmeliğe de yeni hükümler
eklenmiş veya çıkarılmıştır. Bunun sonucunda hazırlanan "Avrupa
Patentlerinin Verilmesi ile İlgili Sözleşmenin (Avrupa Patent Sözleşmesi)
Değiştirilmesine İlişkin Anlaşmanın Uygulama Yönetmeliği", Değişiklik
Anlaşmasının uygulanabilmesi için bir zorunluluk olduğundan, bu Yönetmeliğe de
katılımın sağlanması gerekmektedir.
Dışişleri Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük
Millet Meclisi
Dışişleri
Komisyonu 21.11.2005
Esas
No.: 1/1075
Karar
No.: 105
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığı
tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 15.7.2005 tarihinde Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 19.9.2005 tarihinde tali
komisyon olarak Sanayi, Ticaret,
Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna, esas komisyon olarak
da Komisyonumuza havale edilen ''Avrupa Patentlerinin Verilmesi ile İlgili
Sözleşmenin (Avrupa Patent Sözleşmesi) Değiştirilmesine İlişkin Anlaşmaya
Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı'', Komisyonumuzun 17.11.2005
tarihinde Dışişleri Bakanlığı ile Türk Patent Enstitüsü temsilcilerinin de
katılımları ile yaptığı 25 inci toplantısında incelenip görüşülmüştür.
Bilindiği gibi; 5 Ekim
1973 tarihinde imzalanıp, 7 Ekim 1977 tarihinde yürürlüğe giren Avrupa Patent
Sözleşmesine katılmamız, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca 27.1.2000
tarihli ve 4504 sayılı Kanunla uygun bulunmuş ve Bakanlar Kurulu'nun 12.7.2000
tarih ve 24107 (1 inci mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7.6.2000
tarihli ve 842 sayılı ''Avrupa Patentlerinin Verilmesi ile İlgili Avrupa Patent
Sözleşmesi ve Eklerine Katılmamız Hakkında Karar'' ile Sözleşmeye taraf
olmuştur.
Söz konusu Sözleşme ile
patent başvuru ve patent verilmesi işlemlerinin merkezileşmesi sağlanarak, üye
ülkelerden birine yapılacak tek başvuru
ile Sözleşmeye üye 27 ülkede Avrupa
Patentinin alınması mümkün kılınmıştır.
Sözleşmenin yürürlüğe
girmesi üzerinden uzunca bir zaman geçtikten sonra üye ülkelerin deneyimlerinin
ışığı altında, uluslararası hukuktaki gelişmeler de dikkate alınarak Avrupa
Patent Sisteminin yeniden gözden geçirilmesi amacıyla, Kasım 2000'de bir
diplomatik konferans toplanmış ve söz konusu diplomatik konferans 29 Kasım 2000
tarihli Değişiklik Anlaşmasının imzalanması ile sonuçlanmıştır.
Tasarı ve gerekçesi
incelendiğinde Anlaşma ile;
- Avrupa Patent
Sözleşmesinin, Sözleşme metninde yer alan; işlemlerle ilgili verilmesi gereken
belgeler, süreler, verilmesi gereken belgelerle ilgili şekli şartların Sözleşme
metninden çıkarılarak ayrıntıların Uygulama Yönetmeliğine aktarılmasının,
- Sözleşmenin TRIPS
Anlaşması, gelecekteki Topluluk Patenti ve Patent Hukuku Anlaşması (PLT) ile
uyumlu olması için gerekli değişikliklerin yapılmasının,
Öngörüldüğü
anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda Tasarının
tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;
- Ülkemizin, Avrupa
Patent Sözleşmesine taraf bir ülke olarak üyeliğin devamı için söz konusu
Değişiklik Anlaşmasına katılmasının zorunlu olduğu,
- Patent ile ilgili iç
mevzuatımızın Sözleşmenin genel hükümleriyle uyumlu olduğu,
- Ancak; hazırlanmakta
olan yeni bir kanun tasarısı ile bu konuda tam bir uyumun sağlanacağı,
- Sözleşme kapsamında
halen 3400 Avrupa Patentinin ülkemize girmiş olduğu,
- Avrupa ve Türkiye için Patent konusunun çok önemli olduğu ve
hukuka aykırı kullanımının haksız rekabete yol açtığı,
İfade edilmiştir.
Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi
Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının 1 inci, 2 nci, 3 üncü maddeleri ile tümü aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa
saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Mehmet Dülger |
Eyyüp Sanay |
Mustafa Dündar |
|
|
Antalya |
Ankara |
Bursa |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Metin Yılmaz |
Mahmut Koçak |
Ramazan Toprak |
|
|
Bolu |
Afyonkarahisar |
Aksaray |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Aziz Akgül |
Abdülbaki Türkoğlu |
Züheyir Amber |
|
|
Diyarbakır |
Elazığ |
Hatay |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Halil Akyüz |
Şükrü Mustafa Elekdağ |
Hüseyin Kansu |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ufuk Özkan |
Süleyman Gündüz |
Abdullah Veli Seyda |
|
|
Manisa |
Sakarya |
Şırnak |
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ
METİN
AVRUPA PATENTLERİNİN VERİLMESİ İLE İLGİLİ SÖZLEŞMENİN
(AVRUPA PATENT SÖZLEŞMESİ) DEĞİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN
ANLAŞMAYA KATILMAMIZIN UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1.- Son olarak 17
Aralık 1991 tarihinde gözden geçirilen, 5 Ekim 1973 tarihli “Avrupa
Patentlerinin Verilmesi ile İlgili Sözleşmenin (Avrupa Patent Sözleşmesi)
Değiştirilmesine İlişkin Anlaşma”ya katılmamız uygun bulunmuştur.
MADDE 2.- Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3.- Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
AVRUPA PATENTLERİNİN VERİLMESİ İLE İLGİLİ SÖZLEŞMENİN
(AVRUPA PATENT SÖZLEŞMESİ) DEĞİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN
ANLAŞMAYA KATILMAMIZIN UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1.- Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2.- Tasarının 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3.- Tasarının 3 üncü maddesi
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri
Bak. ve Başb. Yrd. V. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
M. V. Gönül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
B. Atalay |
A. Babacan |
M. Aydın |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Adalet
Bakanı |
|
|
N. Çubukçu |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
|
Millî
Savunma Bakanı |
İçişleri
Bakanı |
Maliye
Bakanı |
|
|
M. V. Gönül |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
Millî
EğitimBakanı |
Bayındırlık
ve İskân Bakanı |
Sağlık
Bakanı |
|
|
H. Çelik |
F. N. Özak |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma
Bakanı |
Tarım
ve Köyişleri Bakanı |
Çalışma
ve Sos. Güv. Bakanı |
|
|
B. Yıldırım |
M. M. Eker |
M. Başesgioğlu |
|
|
Sanayi
ve Ticaret Bakanı |
En.
ve Tab. Kay. Bakanı |
Kültür
ve Turizm Bakanı V. |
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
H. Çelik |
|
|
|
Çevre
ve Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|
Devamı tarama olduğu için havuza atılamıyor.