Dönem: 22 Yasama Yılı: 3
T.B.M.M. (S. Sayısı: 964)
WIPO İcralar ve Fonogramlar Andlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve
Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor ile Dışişleri Komisyonları
Raporları (1/1021)
Not: Tasarı; Başkanlıkça Avrupa Birliği Uyum; Millî Eğitim,
Kültür, Gençlik ve Spor ile Dışişleri komisyonlarına havale edilmiştir.
|
|
T.C. |
|
|
|
Başbakanlık |
28.4.2005 |
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
|
Genel Müdürlüğü |
|
|
|
Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1102/1966 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 14.4.2005 tarihinde
kararlaştırılan “WIPO İcralar ve Fonogramlar Andlaşmasına Katılmamızın Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
Fikri mülkiyet hakları
alanında üyesi olduğumuz uluslararası örgütler ile AB mevzuatı uyum çalışmaları
doğrultusunda taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelerden doğan
yükümlülüklerimiz gereği “WIPO İcralar ve Fonogramlar Anlaşması”nın yürürlüğe
girmesi ülkemiz açısından önemlidir.
Bu bağlamda 5846 sayılı
Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda 2001 yılında 4630 ve 2004 yılında 5101 sayılı
kanunlarla yapılan değişiklikler çerçevesinde söz konusu anlaşma hükümlerine
uyum sağlanmıştır. Anlaşmaya taraf olunması ile yapılan değişikliklerin daha
etkin uygulanabilmesi amaçlanmaktadır.
Bilgi ve iletişim
teknolojilerinde yaşanan gelişmeleri karşılayabilmek ve Roma Sözleşmesinin bu
gelişmeler karşısında aksayan yönlerini giderebilmek için hazırlanan söz konusu
anlaşmaya taraf olunması; ülkemizin fikri mülkiyet hakları alanında
uluslararası normlara uyum açısından gerçekleştirdiği çalışmalar bakımından da
önemli bir gösterge olacaktır.
Ayrıca “WIPO İcralar ve
Fonogramlar Anlaşması”na taraf olunması hususunda AB Komisyonu tarafından
hazırlanmış olan Türkiye İlerleme Raporunda da değinilmiş ve bu husus kısa
vadeli hedefler arasında yer almıştır.
Bu bağlamda; yukarıda
açıklanan gerekçeler doğrultusunda “WIPO İcralar ve Fonogramlar Anlaşması”na
taraf olunması ülkemiz açısından son derece önem arz etmektedir.
Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu
|
|
Türkiye Büyük Millet
Meclisi |
|
|
|
Millî Eğitim, Kültür, |
|
|
|
Gençlik ve Spor
Komisyonu |
12.5.2005 |
|
|
Esas No.:1/1021 |
|
|
|
Karar No.:13 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlıkça 3.5.2005
tarihinde tali komisyon olarak Avrupa Birliği Uyum ve Millî Eğitim, Kültür,
Gençlik ve Spor Komisyonuna; esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna havale
edilen "WIPO İcralar ve Fonogramlar Andlaşmasına Katılmamızın Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı (1/1021)", Komisyonumuzun 12.5.2005
tarihli toplantısında görüşülmüştür.
Toplantımıza Kültür ve
Turizm ile Dışişleri bakanlıkları temsilcileri katılmışlardır.
Bu andlaşma ile ülkemizin
fikri mülkiyet hakları alanında uluslararası normlara uyum sağlamasına yönelik
olarak yapılan değişikliklerin daha etkin uygulanabilmesi amaçlanmaktadır.
Gerekçesi doğrultusunda Tasarıyı
uygun bulan Komisyonumuzca maddelerine geçilmiş ve WIPO İcralar ve Fonogramlar
Anlaşmasına katılmamızın uygun bulunduğunu içeren 1 inci, yürürlük ve yürütmeyi
düzenleyen 2 ve 3 üncü maddeleri ile tümü oya sunulmuş ve Komisyonumuzca aynen
kabul edilmiştir.
Raporumuz, havalesi
gereği esas komisyon olan Dışişleri Komisyonuna gönderilmek üzere Yüksek
Başkanlığa saygı ile sunulur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Tayyar Altıkulaç |
Hikmet Özdemir |
Hacı Biner |
|
|
İstanbul |
Çankırı |
Van |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Ali Aydınlıoğlu |
Hüseyin Ekmekçioğlu |
Faruk Anbarcıoğlu |
|
|
Balıkesir |
Antalya |
Bursa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mustafa Özyurt |
Mustafa Gazalcı |
Hasan Aydın |
|
|
Bursa |
Denizli |
Giresun |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Berhan Şimşek |
Avni Doğan |
Hüseyin Bayındır |
|
|
İstanbul |
Kahramanmaraş |
Kırşehir |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Remzi Çetin |
Mehmet Çerçi |
Mehmet Sarı |
|
|
Konya |
Manisa |
Osmaniye |
MİLLİ
EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR
KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ
METİN
WIPO İCRALAR VE FONOGRAMLAR ANDLAŞMASINA
KATILMAMIZIN UYGUN BULUNDUĞU HAKKINDA
KANUN TASARISI
MADDE 1.- Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2.- Tasarının 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3.- Tasarının
3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen
kabul edilmiştir.
Dışişleri Komisyonu
Raporu
|
|
Türkiye Büyük Millet
Meclisi |
|
|
|
|
Dışişleri Komisyonu |
|
27.6.2005 |
|
|
Esas No.: 1/1021 |
|
|
|
|
Karar No.: 91 |
|
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
WIPO İcralar ve
Fonogramlar Andlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı,
Komisyonumuzun 23 Haziran 2005 tarihli 21 inci toplantısında Dışişleri
Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla
görüşülmüştür.
AB mevzuatı uyum
çalışmaları doğrultusunda, Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda yapılan
değişikliklerin daha etkin uygulanabilmesi amaçlanmaktadır.
Söz konusu Anlaşmaya
taraf olunması ile bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerin
karşılanabilmesi ve Roma Sözleşmesi'nin
bu gelişmeler karşısında aksayan yönlerini giderebilmesi hedeflenmektedir.
Ayrıca, AB Komisyonu
tarafından hazırlanan Türkiye İlerleme Raporu'nda da, WIPO İcralar ve
Fonogramlar Anlaşmasına taraf olunması kısa vadeli hedefler arasında yer aldığı
da dikkate alınarak hazırlanan Tasarı, Komisyonumuzca uygun görülmüş ve
maddelerine geçilmesine karar verilmiştir. Tasarının 1 inci, 2 nci, 3 üncü
maddeleri ile tümü aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Mehmet Dülger |
Eyyüp Sanay |
Mustafa Dündar |
|
|
Antalya |
Ankara |
Bursa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mahmut Koçak |
Ramazan Toprak |
Ahmet Edip Uğur |
|
|
Afyonkarahisar |
Aksaray |
Balıkesir |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Aziz Akgül |
Abdülbaki Türkoğlu |
Halil Akyüz |
|
|
Diyarbakır |
Elazığ |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet B. Denizolgun |
Hüseyin Kansu |
Ufuk Özkan |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
Manisa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Nihat Eri |
Süleyman Gündüz |
Abdullah Veli Seyda |
|
|
Mardin |
Sakarya |
Şırnak |
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ
METİN
WIPO İCRALAR VE FONOGRAMLAR ANDLAŞMASINA KATILMAMIZIN UYGUN BULUNDUĞU HAKKINDA KANUN
TASARISI
MADDE 1.- Dünya Fikri
Mülkiyet Hakları Örgütü (WIPO) tarafından 20.12.1996 tarihinde kabul edilen
“WIPO İcralar ve Fonogramlar Andlaşması”na katılmamız uygun bulunmuştur.
MADDE 2.- Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
WIPO İCRALAR VE FONOGRAMLAR ANDLAŞMASINA KATILMAMIZIN UYGUN BULUNDUĞU HAKKINDA KANUN TASARISI
MADDE 1.- Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2.- Tasarının 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3.- Tasarının 3
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı V. |
Devlet Bakanı |
|
|
B. Atalay |
B. Atalay |
M. Aydın |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
|
|
G. Akşit |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
|
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Maliye Bakanı |
|
|
M. V. Gönül |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
Millî Eğitim Bakanı |
Bayındırlık ve İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
|
|
H. Çelik |
Z. Ergezen |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve Köyişleri Bakanı |
Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı |
|
|
B. Yıldırım |
S. Güçlü |
M. Başesgioğlu |
|
|
Sanayi ve Ticaret Bakanı |
En. ve Tab. Kay. Bakanı |
Kültür ve Turizm Bakanı |
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
A. Koç |
|
|
|
Çevre ve Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|
|
|
|
|
|
WIPO İCRALAR VE FONOGRAMLAR ANDLAŞMASI (1996)
GİRİŞ
Âkit Taraflar,
İcracı sanatçılar ve
fonogram yapımcılarının haklarının mümkün olduğunca etkili ve düzenli olarak korunmasını
devam ettirmeyi ve geliştirmeyi isteyerek,
Ekonomik, sosyal,
kültürel ve teknolojik gelişimin oluşturduğu sorunlara, yeterli çözümler
öngörmek amacıyla mevcut belirli bazı kuralların yorumlarına açıklık
getirilmesi gereksinmesini bilerek,
İcra ve fonogramların
yaratılması ve kullanımına ilişkin iletişim teknolojileri ve haberleşmenin
yaklaşım ve gelişimindeki güçlü etkiyi
bilerek,
İcracı sanatçılar ve
fonogram yapımcılarının hakları ile özellikle eğitim, araştırma ve bilgiye
erişim ile ilgili geniş kamu yararı arasındaki dengeyi koruma gereksinimini
bilerek,
Aşağıdaki hususlar
üzerinde anlaşmışlardır:
BÖLÜM 1
GENEL HÜKÜMLER
Madde 1
Diğer Sözleşmelerle İlişki
(1) Bu Andlaşmadaki
hiçbir hüküm, 26 Ekim 1961 tarihinde Roma’da düzenlenen İcracı Sanatçılar,
Fonogram Yapımcıları ve Radyo-TV Kuruluşlarının Korunmasına İlişkin
Uluslararası Sözleşmesi çerçevesinde (Bundan böyle Roma Sözleşmesi olarak söz
edilecektir) Âkit Tarafların birbirleri nezdindeki yükümlülüklerini ortadan
kaldırmayacaktır.
(2) Bu Andlaşma ile
öngörülen koruma, hiçbir şekilde, edebiyat ve sanat eserleri üzerindeki
korumasını etkilemeyecek ve zarar vermeyecektir. Dolayısıyla, bu Andlaşmadaki
hiçbir hüküm söz edilen korumaya zarar verecek şekilde yorumlanamaz.
(3) Bu Andlaşmanın
herhangi başka bir andlaşmayla bağlantısı yoktur ve diğer andlaşmalarda
öngörülen hak ve yükümlülüklere halel getirmez.
Madde 2
Tanımlar
Bu Andlaşma çerçevesinde:
(a) “İcracı sanatçılar”,
edebiyat ya da sanat eserlerini veya folklorik ifadeleri herhangi bir şekilde
yorumlayan, tanıtan, söyleyen, oynayan ya da icra eden aktörler, şarkıcılar,
müzisyenler, dansçılar ve diğer kişileri,
(b) “Fonogram”,
sinematografik veya diğer görsel-işitsel eserlerde yapılan bir tespit biçimi
dışında kalan, bir icradaki ses veya diğer seslerin tespiti ya da seslerin
temsilini,
(c) “Tespit”, bir araç
yoluyla, anlaşılabilen, çoğaltılabilen, iletilebilen, seslerin kaydedilmesi
veya sunumunu,
(d) “Fonogram Yapımcısı”,
bir icradaki seslerin veya diğer seslerin veya diğer ses temsillerinin ilk
tespitine ilişkin girişimde bulunan ve sorumluluğu olan gerçek veya tüzel
kişiyi,
(e) Tespit edilmiş bir
icra ve fonogramın “yayımı”, nüshaların makul sayıda topluma iletilmesi
kaydıyla tespit edilmiş icranın veya fonogramın kopyalarının hak sahibinin
rızasıyla topluma sunulmasını,
(f) “Radyo-Televizyon
Yayını”, topluma ulaştırılması amacıyla seslerin veya görüntü ve seslerin
telsiz iletimini; bu ifade aynı zamanda uydu ile gerçekleştirilen aynı türde
gerçekleştirilen bir iletimi de tanımlar; radyo televizyon kuruluşu tarafından
veya onun rızası ile şifre çözücü araçlar topluma sağlandığı zaman şifreli
sinyallerin iletimi de “radyo televizyonla yayın” sayılır.
(g) İcranın veya
fonogramın “topluma iletilmesi” icranın veya fonogramın, bir icradaki seslerin
veya seslerin ya da bir fonograma tespit edilmiş ses temsillerinin radyo ve
televizyon dışındaki herhangi bir araçla topluma iletimini; 15 inci madde
çerçevesinde “Topluma iletilme” seslerin ya da bir fonograma tespit edilen ses
temsillerinin toplum tarafından duyulabilir kılınmasını da içermektedir.
İfade eder.
Madde 3
Bu Andlaşmadaki Korumadan Yararlananlar
(1) Âkit Taraflar, bu
Andlaşmada öngörülen korumayı, diğer Âkit Tarafların vatandaşları olan icracı
sanatçılar ve fonogram yapımcılarına uygulayacaklardır.
(2) Diğer Âkit Tarafların
vatandaşları ifadesinden bu Andlaşmanın tüm Âkit Tarafları Roma Sözleşmesinin
de Âkit Devletleri oldukları takdirde, Roma Sözleşmesi ile öngörülen korumadan
faydalanabilmek için istenen kriterlere sahip olabilecek icracı sanatçılar ve
fonogram yapımcıları anlaşılmalıdır. Ehliyet kriteri konusunda, Âkit Taraflar,
bu Andlaşmanın 2 nci maddesinde öngörülen tanımları uygularlar.
(3) Roma Sözleşmesinin 5
(3) maddesinde ya da aynı Sözleşmenin 5 inci maddesi çerçevesinde, 17 nci
maddesinde öngörülen bir imkândan yararlanan her Âkit Taraf, anılan hükümlerde
belirtildiği gibi Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) Genel Müdürüne bildirimde
bulunacaktır.
Madde 4
Ulusal Uygulama
(1) Her Âkit Taraf, Madde
3 (2)’de tanımlanan diğer Âkit Tarafların vatandaşlarına, bu Andlaşma ile
öngörülen münhasır haklarla ilgili olarak kendi vatandaşlarına uygulayacağı
esasları ve bu Andlaşmanın 15 inci maddesinde öngörülen adil ücret hakkını
tanıyacaktır.
(2) (1) inci paragrafta
öngörülen yükümlülük, bu Andlaşmanın 15 inci maddesinin 3 üncü paragrafı ile
izin verilen çekinceleri kullanan bir başka Âkit Taraf hakkında uygulanamaz.
BÖLÜM II
İCRACI SANATÇILARIN HAKLARI
Madde 5
İcracı Sanatçıların Manevi Hakları
(1) Sanatçıların mali
haklarından bağımsız olarak ve bu hakların devredilmesinden sonra dahi, icracı
sanatçılar, canlı sesli icralar ya da fonogramlar üzerine tespit edilmiş
icralar ile ilgili olarak, icranın kullanım şekli bu ifadenin ortadan
kaldırılmasını gerektirmedikçe, icracı sanatçı kendi eserlerinin icracısı
olarak tanımlanma hakkını muhafaza eder ve icranın kendi itibarını halel
getirecek şekilde tahrif edilmesine, bozulmasına ve herhangi bir şekilde
değiştirilmesine muhalefet etme hakkını muhafaza eder.
(2) (1) inci paragrafa
uygun olarak icracı sanatçıya tanınan haklar, ölümünden sonra, en az mali
haklarının sona ermesine kadar devam eder ve korumanın istendiği Âkit Tarafın
mevzuatı ile yetki verilen kişiler ya da kuruluşlar tarafından kullanılır.
Ancak, bu Andlaşmaya katılım ya da onama sırasında mevzuatında bir önceki
paragrafta belirtilen hakların sanatçının ölümünden sonra korunması hükmünü
düzenlememiş olan Âkit Taraflar, bu haklardan bazılarının ölümünden sonra son
bulacağını öngörebilirler.
(3) Bu madde ile
öngörülen hakların korunmasını sağlayacak esaslar, korumanın istendiği Âkit
Tarafın mevzuatı ile düzenlenir.
Madde 6
İcracı Sanatçıların Tespit Edilmemiş İcralarına İlişkin Mali
Hakları
İcracı sanatçıların
icraları ile ilgili olarak:
(1) Tespit edilmemiş
icraların, bunların henüz yayınlamış olduğu durumlar hariç, radyo televizyon
ile yayınlanmasına ve topluma iletilmesine, ve
(2) Tespit edilmemiş
icranın tespit edilmesine
Münhasıran izin verme
hakkından faydalanacaktır.
Madde 7
Çoğaltma Hakkı
İcracılar, herhangi bir
şekil veya yöntemle, tespit edilmiş icraların doğrudan ya da dolaylı olarak
çoğaltılmasına münhasıran izin verme hakkından faydalanacaktır.
Madde 8
Yayma Hakkı
(1) İcracı sanatçılara,
fonogramlar üzerine tespit edilmiş olan icralarının aslı veya kopyalarının
satış veya başka bir şekilde hak sahipliğini devretmek yoluyla topluma
sunulmasına münhasıran izin verme hakkından faydalanacaklardır.
(2) Bu Andlaşmadaki hiç
bir hüküm, Âkit Tarafların sanatçının izni ile tespit edilmiş olan icrasının
özgün nüshası ya da kopyası üzerindeki sahipliğin ilk satışı ya da başka bir
şekilde hak sahipliğinin devrinden sonra, (1) inci paragrafta öngörülen hakkın
tükenmesine ilişkin muhtemel şartları belirleme yetkisine halel getirmez.
Madde 9
Kiralama Hakkı
(1) İcracı sanatçılar,
fonogramlar üzerine tespit edilen icraların asıl ya da kopyalarının sanatçının
verdiği yetki ile ya da bu yetkiye uygun olarak dağıtılmasından sonra dahi,
Âkit Tarafların ulusal yasaları ile belirlendiği şekilde topluma ticari olarak
kiralanması hususunda münhasıran izin verme hakkından faydalanacaklardır.
(2) (1) inci paragraf
hükümlerine rağmen, 15 Nisan 1994 tarihinde, fonogramların içerdiği eserlerin
kopyalarının kiralanması karşılığında eser sahiplerine hakkaniyetle bir ücret
sistemi uygulayan veya uygulamakta olan Âkit bir taraf, fonogramların içerdiği
eserlerin ticari olarak kiralanması, eser sahiplerinin münhasır çoğaltma
hakkına maddi şekilde zarar vermedikçe, bu sistemi muhafaza edebilir.
Madde 10
Tespit Edilmiş İcraları Umuma İletim Hakkı
Gerçek kişilerin
seçtikleri yer ve zamanda erişim sağlayabilecekleri şekilde, icracılar
fonogramlarda tespit edilmiş icralarının aslı ya da çoğaltılmış nüshalarını
telli veya telsiz araçlarla topluma iletilmesine münhasıran izin verme
hakkından faydalanacaklardır.
BÖLÜM III
FONOGRAM YAPIMCILARININ HAKLARI
Madde 11
Çoğaltma Hakkı
Fonogram yapımcıları
fonogramların herhangi bir şekil veya yöntemle doğrudan ya da dolaylı olarak
çoğaltılmasına münhasıran izin verme hakkından faydalanacaklardır.
Madde 12
Yayma Hakkı
(1) Fonogram yapımcıları,
fonogramlarının aslı veya kopyalarını satış veya başka bir şekilde hak
sahipliğini devretmek yoluyla topluma sunulmasına münhasıran izin verme
hakkından faydalanacaklardır.
(2) Bu Andlaşmadaki
hiçbir hüküm, Âkit Tarafların fonogram yapımcısının izni ile fonogramın aslı
veya kopyası üzerinde hak sahipliğinin ilk satışı ya da başka bir şekilde hak
sahipliğinin devrinden sonra (1) inci paragrafta öngörülen hakların tükenmesine
ilişkin muhtemel şartları belirleme yetkisine halel getirmez.
Madde 13
Kiralama Hakkı
(1) Fonogram yapımcıları,
fonogramlarının asıl ya da kopyalarının, yapımcının verdiği yetki ile ya da bu
yetkiye uygun şekilde dağıtılmasından sonra dahi, topluma ticari olarak kiralanması
hususunda münhasıran izin verme hakkından faydalanacaklardır.
(2) (1) inci paragraf
hükümlerine rağmen, 15 Nisan 1994 tarihinde fonogramlar ile tespit edilmiş olan
icraların kopyalarının kiralanması karşılığında fonogram yapımcılarına
hakkaniyetli bir ücret sistemi uygulayan veya uygulamakta olan Âkit bir Taraf,
fonogramları ticari olarak kiralanması, fonogram yapımcısının münhasır çoğaltma
hakkına maddi şekilde zarar vermedikçe, bu sistemi muhafaza edebilir.
Madde 14
Fonogramları Umuma İletim Hakkı
Gerçek kişilerin
seçtikleri yer ve zamanda erişim sağlayabilecekleri şekilde, fonogram
yapımcıları fonogramlarının telli veya telsiz araçlarla topluma iletilmesine
münhasıran izin verme hakkından faydalanacaklardır.
BÖLÜM IV
ORTAK HÜKÜMLER
Madde 15
Topluma İletilme ve Radyo-TV ile Yayın Konusunda Ücret Hakkı
(1) İcracı sanatçılar ve
fonogram yapımcıları, topluma iletilme
ya da radyo ve televizyonla yayınlanması için ticari amaçlarla
yayımlanmış fonogramların doğrudan ya da dolaylı kullanımı karşılığında tek ve
hakkaniyetli bir ücret hakkından yararlanırlar.
(2) Âkit Taraflar ulusal
mevzuatlarında icracı sanatçı, fonogram yapımcısı veya her iki tarafın
kullanıcıdan tek ve hakkaniyetli bir ücret talep edebileceğini öngörebilirler.
Âkit Taraflar icracı sanatçı ve fonogram yapımcısı arasında bir andlaşmanın
mevcut olmaması halinde, tek ve hakkaniyetle ücretin sanatçı ve fonogram
yapımcısı arasında paylaştırılmasına ilişkin şartları ulusal mevzuatlarında
kabul edebilirler.
(3) Âkit Taraflardan
herhangi biri, WIPO Genel Müdürüne tevdi edebilecekleri bir bildirim ile (1)
inci paragraf hükümlerinin yalnızca bazı kullanımlarda uygulanacağını ya da bu
hususu başka bir şekilde sınırlandıracağını ya da bu hükümlerden hiçbirini
uygulamayacağını beyan edebilir.
(4) Bu madde çerçevesinde
gerçek kişilerin seçtikleri yer ve zamanda erişim sağlanacak şekilde telli ya
da telsiz araçlarla toplumun kullanımına sunulmuş fonogramlar ticari amaçla
yayınlanmış kabul edilecektir.
Madde 16
Sınırlamalar ve İstisnalar
(1) Âkit Tarafların
ulusal mevzuatlarında edebi ve sanat eserleri üzerindeki hakların korunması
konusunda öngörülenlerle aynı şekilde icracılar ve fonogram yapımcılarının
korunması konusunda da sınırlama ve istisnalar öngörme yetkileri vardır.
(2) Âkit Taraflar, bir
icra veya fonogramın normal kullanımıyla çelişmeyen ve icracı sanatçı veya
fonogram yapımcısının yasal çıkarlarına halel getirmeyen bu Andlaşmadaki özel
durumlar için sağlanan hakların sınırlanması veya istisnaların getirilmesini
kısıtlayabilirler.
Madde 17
Koruma Süresi
Bu Andlaşma ile icracı
sanatçılara tanınan koruma süresi bir icranın fonograma tespit edildiği yılın
sonundan başlayarak en az 50 yıldır.
Bu Andlaşma ile fonogram
yapımcılarına tanınan koruma süresi; fonogramın yayımlandığı yılın sonundan
itibaren veya fonogram tespitinden itibaren 50 yıllık bir süre içerisinde böyle
bir yayım olmadığı takdirde, tespitin yapıldığı yılın sonundan itibaren
hesaplanmak üzere en az 50 yıldır.
Madde 18
Teknolojik Tedbirlere İlişkin Yükümlülükler
Âkit Taraflar, ilgili
icracı sanatçılar ya da fonogram yapımcılarına yetki veya kanunla izin
verilmeyen fiillerin gerçekleştirilmesini kısıtlayan ve bu Andlaşma ile
kendilerine tanınan haklar çerçevesinde icracı sanatçılar ve fonogram
yapımcılarınca kullanılan etkin teknolojik yöntemlerin etkisiz hale
getirilmesine karşı uygun yasal koruma ve etkin yasal yaptırımlar
öngöreceklerdir.
Madde 19
Hak Yönetim Bilgilerine İlişkin Yükümlülükler
(1) Âkit taraflar, bu
Andlaşma ile öngörülen herhangi bir hakkın ihlalinin mümkün kılındığını,
kolaylaştırıldığını veya saklandığını düşündürecek geçerli sebeplerle aşağıdaki
fiilleri bilerek işleyenlere karşı veya hukuki tedbirlere tabi olanlar için
yeterli ve etkin yasal tedbirler öngöreceklerdir.
(i) Yetkisiz olarak elektronik
hak yönetim bilgilerini değiştirmek ya da ortadan kaldırmak,
(ii) Elektronik hak
yönetim bilgilerinin izinsiz değiştirildiği ya da ortadan kaldırıldığı bilinen
icraları, tespit edilmiş icra veya fonogram nüshalarını yetkisiz olarak
dağıtmak, dağıtılmak üzere ithal etmek, radyo ve televizyonla yayınlamak ya da
topluma sunmak veya iletmek,
(2) Bu maddede geçen “Hak
Yönetim Bilgisi” ifadesi, bilgi öğelerinden herhangi biri tespit edilmiş icra
veya fonogram nüshaları üzerinde olduğunda veya tespit edilmiş icranın veya
fonogramın topluma sunumu veya iletime bağlı olarak görüldüğünde icracı,
icracının icrası, fonogram yapımcısı, fonogram, icra veya fonogram üzerindeki
herhangi bir hakkın sahibi yada fonogram veya icra kullanımına ilişkin koşullar
ve süreler hakkındaki bilgiler ve bu bilgileri temsil eden tüm sayı ya da
kodları tanımlayan bilgiler anlamına gelmektedir.
Madde 20
Formaliteler
Bu Andlaşmadaki öngörülen
haklardan yararlanma ve uygulama, herhangi bir formaliteye tabi değildir.
Madde 21
Çekinceler
15 inci maddenin üçüncü
paragrafı dışında bu Andlaşmaya hiçbir çekince ileri sürülemez.
Madde 22
Uygulama Zamanı
(1) Âkit taraflar, bu
Andlaşma ile öngörülen icracılar ve fonogram yapımcılarının hakları ile ilgili
olarak Bern Sözleşmesinin 18 inci maddesi hükümlerini halin icabına göre
uygulayacaklardır.
(2) (1) inci paragraf
hükmüne rağmen, herhangi bir Âkit Taraf, bu Andlaşmanın kendisi açısından
yürürlüğe girmesinden sonra oluşan icralar hakkında, bu Andlaşmanın 5.
maddesinin uygulanmasını sınırlandırabilir.
Madde 23
Hakların Uygulanmasına İlişkin Hükümler
(1) Âkit taraflar, bu
Andlaşmanın uygulanmasını sağlayacak gerekli önlemleri kendi hukuk sistemlerine
uygun olarak almayı taahhüt eder.
(2) Âkit taraflar, bu
Andlaşma ile öngörülen korumanın herhangi bir şekilde ihlaline karşı ihlalleri
önleyecek ve gelecekte olabilecek ihlallerde caydırıcılık sağlayacak özgün
tedbirler içeren etkin eylemlere imkân veren uygulama prosedürlerinin kendi
kanunlarında bulunmasını sağlayacaklardır.
BÖLÜM V
İDARİ VE NİHAİ HÜKÜMLER
Madde 24
Meclis
(1) (a) Âkit taraflar bir
Meclis kuracaklardır.
(b) Her Âkit Taraf,
yardımcı delegeler, danışmanlar ve uzmanların yardımcı olabileceği bir delege
ile temsil edilecektir.
(c) Her temsilcinin
masrafları, temsilcileri atayan Âkit Tarafça karşılanacaktır. Meclis Birleşmiş
Milletler Genel Kurulunun yürürlükteki uygulamasına uygun olarak gelişmekte
olan bir ülke olarak kabul edilen ya da pazar ekonomisine geçiş dönemi içinde
bulunan Âkit Tarafların temsilcilerinin katılmasını kolaylaştırmak amacıyla
parasal yardımda bulunulmasını Dünya Fikri Mülkiyet Örgütünden (Bundan böyle
WIPO olarak anılacaktır.) talep edebilir.
(2) (a) Meclis, bu
Andlaşmanın sürekliliği ve gelişimi ile işlemesi ve uygulanmasına ilişkin
hususlar üzerinde görev yapacaktır.
(b) Meclis, bu Andlaşmaya
bazı hükümetlerarası kuruluşların katılımı ile ilgili olarak 26 (2) madde
hükümleri ile kendisine verilen görevi yerine getirecektir.
(c) Meclis, bu
Andlaşmanın gözden geçirilmesi amacıyla bir diplomatik konferans üzerinde
karara varacak ve böyle bir konferansın hazırlanması için WIPO Genel Müdürüne
gerekli talimatı verecektir.
(3) (a) Her Âkit Taraf
ülke bir oya sahip olacak ve oyu yalnızca kendi adına kullanacaktır.
(b) Hükümetlerarası bir
organizasyon niteliğine sahip her Âkit Taraf, bu Andlaşmaya taraf olan
devletler sayısına eşit oy sayısı ile üyesi bulunan devletler adına oylamaya
katılabilir. Bu gibi hükümetlerarası kuruluşlar, üyesi olan devletler kendi oy
haklarını kullanmak istediklerinde ya da tersi bir durumda oylamaya
katılamazlar.
(4) Meclis, WIPO Genel
Müdürünün çağrısı üzerine her iki yılda bir olağan toplantısını yapacaktır.
(5) Meclis, olağan
toplantıların çağrı esasları, toplantı için gerekli çoğunluk miktarı ve bu
Andlaşma hükümlerine uygun olarak çeşitli konularda alınacak kararlar için
çoğunluk miktarını belirleyen kendi çalışma esas ve yöntemlerini düzenler.
Madde 25
Uluslararası Büro
WIPO’nun Uluslararası
Bürosu, bu Andlaşma ile ilgili idari görevleri yürütür.
Madde 26
Bu Andlaşmaya Taraf Olabilme Ehliyeti
(1) WIPO üyesi her devlet
bu Andlaşmaya taraf olabilir.
(2) Meclis, bu Andlaşmada
öngörülen hususlar ile ilgili olarak mevzuatının, üyesi bulunan bütün
devletleri bağlayıcı bir mevzuat olduğunu ve kendi iç prosedürüne uygun şekilde
bu Andlaşmaya taraf olma konusunda tamamen yetkilendirilmiş olduğunu bildiren
hükümetlerarası her kuruluşun bu Andlaşmaya taraf olarak kabul edilmesini
kararlaştırabilir.
(3) Bu Andlaşmayı
uyarlayan Diplomatik Konferans sırasında önceki bentte belirtildiği gibi
bildirimde bulunan Avrupa Topluluğu, Andlaşmaya taraf olabilir.
Madde 27
Andlaşmaya Göre Haklar ve Yükümlülükler
Bu Andlaşmada ifade
edilen aksine hükümler dışında her Âkit Taraf bu Andlaşmada öngörülen haklardan
yararlanacak ve yükümlülükleri yerine getirecektir.
Madde 28
Andlaşmanın İmzalanması
Bu Andlaşma 31 Aralık
1997 tarihine kadar WIPO ve Avrupa Topluluğuna üye her devletin imzasına açık
olacaktır.
Madde 29
Andlaşmanın Yürürlüğe Girmesi
Bu Andlaşma, otuz
devletin onay ya da katılma belgelerini WIPO Genel Müdürüne sundukları tarihi
izleyen tarihten üç ay sonra yürürlüğe girecektir.
Madde 30
Andlaşmaya Taraf Olabilme Tarihi
Bu Andlaşma:
(i) Andlaşmanın yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren 29 uncu maddede belirtilen otuz devleti,
(ii) Belgelerini WIPO
Genel Müdürüne tevdi ettikleri tarihten üç ay geçmesi ile diğer devletleri,
(iii) Onama ya da katılma belgesinin, 29 uncu maddeye
uygun olarak bu Andlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra verilmesi ya da
Andlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten önce tevdi edilmesi halinde bu
Andlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay sonra Avrupa Topluluğunu,
(iv) Bu Andlaşmaya taraf
olmasının kabul edilmesi üzerine katılma belgesinin tevdi edildiği tarihten
itibaren üç ay geçmesi ile diğer hükümetlerarası kuruluşları bağlayacaktır.
Madde 31
Andlaşmanın Feshi
Bu Andlaşmayı, herhangi
bir Âkit Tarafın WIPO Genel Müdürüne yapacağı bir bildirim ile feshedilebilir.
Fesih, WIPO Genel Müdürünün bildirimi aldığı tarihten itibaren bir yıl sonra
yürürlüğe girecektir.
Madde 32
Andlaşmanın Dili
(1) Bu Andlaşma, İngiliz,
Arap, Çin, Fransız, Rus ve İspanyol dillerinde, bütün dillerdeki metinler aynı
derecede geçerli olmak üzere tek, özgün bir nüsha halinde imzalanmıştır.
(2) İlgili bir tarafın
isteği üzerine, WIPO Genel Müdürü, bütün ilgili taraflara danıştıktan sonra,
(1) inci paragrafta belirtilen diller dışında herhangi bir dilde resmi bir
metin hazırlayacaktır. Bu paragraf çerçevesinde “ilgili taraf” ifadesinden, söz
konusu resmi dillerden bir veya birkaçına sahip her WIPO üyesi devleti, Avrupa
Topluluğunu, bu resmi dillerden birine sahip olduğu takdirde bu Andlaşmaya
taraf olabilecek herhangi bir hükümetlerarası kuruluş anlaşılır.
Madde 33
Andlaşmanın Tevdii
Bu Andlaşmanın tevdii
makamı WIPO Genel Müdürüdür.