Dönem: 22                                            Yasama Yılı: 3

 

T.B.M.M.           (S. Sayısı: 916)

 

Askeri Hâkimler Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/1033)

 

                      

Not: Tasarı, Başkanlıkça Millî Savunma ve Adalet Komisyonlarına havale edilmiştir.

 

                         T.C.

            Başbakanlık                18.5.2005

Kanunlar ve Kararlar

    Genel Müdürlüğü

                        Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-431/2291

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 19.4.2005 tarihinde kararlaştırılan “Askeri Hâkimler Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                        Recep Tayyip Erdoğan

                                       Başbakan

 

GENEL GEREKÇE

357 sayılı Askerî Hâkimler Kanununda, askerî hâkim kaynakları:

- Muvazzaf subay olan isteklilerden, üniversitelerce aranıyorsa, hukuk fakültelerine giriş sınavlarını veya testlerini kazananlardan bu fakültelere gönderilip öğrenimlerini başarı ile bitirenler,

- Askerî liseleri bitirerek harp okullarına kabul olunan isteklilerden, üniversitelerce aranıyorsa, hukuk fakültelerinin giriş sınavlarını veya testlerini kazananlardan bu fakültelere gönderilip öğrenimlerini başarı ile bitirenler,

- Kıtada başarı göstermiş ve bir hukuk fakültesini bitirmiş bulunan yedek subaylardan askerlik görevleri sırasında istemde bulunanlar,

- Üsteğmen veya yüzbaşı rütbesinin ilk üç yılında bulunan harp okulu mezunu subaylardan kendi hesabına hukuk fakültesini bitirenler,

- Kendi hesabına hukuk fakültesini bitiren kadınlardan istemde bulunanlar,

-           Liseleri bitirerek hukuk fakültelerine devam hakkını kazanmış olanlar ile hukuk fakültelerinde okudukları sınıfı başarı ile geçenlerden lüzum ve ihtiyaç duyulduğunda askerî öğrenciliğe kabul edilip, öğrenimlerini tamamlayanlar,

ile sınırlandırılmıştır.

Yukarıda da belirtildiği gibi, hukuk fakültesi mezunu bayanlar askerî hâkim kaynağı olarak kabul edilmişken, henüz askerliğini yapmamış hukuk fakültesi mezunu erkek vatandaşlar askerî hâkimlik için müracaat edememektedirler. Bu durum vatandaşlar arasında eşitsizliklere sebep olmaktadır.

Öte yandan bu durumda olan hukuk fakültesi mezunu erkek vatandaşlar, Türk Silâhlı Kuvvetlerinde askerî hâkim sınıfı dışında bazı sınıflarda subay olarak istihdam edilebilmektedir. Harp okulu mezuniyetini müteakip hukuk fakültesini bitiren muvazzaf subayların askerî hâkimlik sınavına başvurabilmelerine karşın, dış kaynaktan muvazzaf subay olarak temin edilen hukuk fakültesi mezunu subaylar böyle bir haktan mahrum kalmaktadır.

Bu durumda olan personelin mecburi hizmet gibi askerlik mesleğinin tüm yükümlülüklerine tâbi olmalarına rağmen, askerî hâkimliğe giriş sınavlarına katılma hakkının bulunmayışı, eşitsizliğe ve personelde motivasyon kaybına neden olmaktadır.

Tasarı ile; kendi nam ve hesabına hukuk fakültesini bitiren ve henüz askerlik hizmetini yapmamış erkek vatandaşlar ile en az dört yıllık fakülte veya yüksekokulu Türk Silâhlı Kuvvetleri nam ve hesabına okuyarak muvazzaf subay nasbedilenlerden veya 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu hükümlerine göre dış kaynaktan muvazzaf subay nasbedilenlerden hukuk fakültesi mezunu muvazzaf subaylara askerî hâkimlik sınavına başvuru hakkının tanınması öngörülmekte, bu suretle başvurudaki eşitsizliklerin ortadan kaldırılması ile daha çok ve daha çeşitli adaylar arasından askerî hâkim seçimine ve dolayısı ile Türk Silâhlı Kuvvetlerinde daha nitelikli personel istihdamına imkân sağlanması amaçlanmaktadır.

 

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1.- Madde ile; en az dört yıllık fakülte veya yüksekokulu Türk Silâhlı Kuvvetleri nam ve hesabına okuyarak muvazzaf subay nasbedilenlerden veya 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu hükümlerine göre dış kaynaktan muvazzaf subay nasbedilenlerden hukuk fakültesi mezunu muvazzaf subaylar ile kendi hesabına hukuk fakültesini bitiren ve henüz askerliğini yapmamış erkeklere askerî hâkimlik sınavlarına girebilme hakkının verilmesi öngörülmektedir.

Madde 2.- Yürürlük maddesidir.

Madde 3.- Yürütme maddesidir.

 

Adalet Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

              Adalet Komisyonu                27.5.2005

Esas No.: 1/1033

Karar No.: 84

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınızca, 24.5.2005 tarihinde tali komisyon olarak Millî Savunma Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen "Askeri Hâkimler Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı (1/1033)", Komisyonumuzun 26.5.2005 tarihli 25 inci birleşiminde Millî Savunma Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla incelenip görüşülmüş, geneli üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasından sonra maddelerine geçilmesi kabul edilmiş ve Tasarının maddeleri ile tümü  aynen kabul edilmiştir.

    Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

 

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Köksal Toptan

Recep Özel

Ramazan Can

 

Zonguldak

Isparta

Kırıkkale

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Hasan Kara

Fehmi Hüsrev Kutlu

Halil Ünlütepe

 

Kilis

Adıyaman

Afyonkarahisar

 

Üye

Üye

Üye

 

Halil Özyolcu

Haluk İpek

Feridun Fikret Baloğlu

 

Ağrı

Ankara

Antalya

 

 

 

(Toplantıya katılmadı)

 

Üye

Üye

Üye

 

Yüksel Çorbacıoğlu

Orhan Yıldız

Mehmet Küçükaşık

 

Artvin

Artvin

Bursa

 

(Toplantıya katılmadı)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Feridun Ayvazoğlu

Muzaffer Külcü

Mahmut Durdu

 

Çorum

Çorum

Gaziantep

 

 

 

(Toplantıya katılmadı)

 

Üye

Üye

Üye

 

Nimet Çubukçu

Mehmet Yılmazcan

Hakkı Köylü

 

İstanbul

Kahramanmaraş

Kastamonu

 

 

(Toplantıya katılmadı)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Muharrem Kılıç

Orhan Eraslan

Enver Yılmaz

 

Malatya

Niğde

Ordu

 

 

(Toplantıya katılmadı)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Nuri Saygun

Ahmet Çağlayan

Bekir Bozdağ

 

Tekirdağ

Uşak

Yozgat

 

(Toplantıya katılmadı)

 

(Toplantıya katılmadı)

 

 

 

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

ASKERİ HÂKİMLER KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

 

MADDE 1.- 26.10.1963 tarihli ve 357 sayılı Askeri Hâkimler Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (D) ve (E) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“D) Harp okulu mezunu ya da en az dört yıllık fakülte veya yüksekokulu Türk Silâhlı Kuvvetleri nam ve hesabına okuyarak muvazzaf subay nasbedilenlerden veya 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu hükümlerine göre dış kaynaktan muvazzaf subay nasbedilenlerden hukuk fakültesi mezunu üsteğmen rütbesinde veya yüzbaşı rütbesinin ilk üç yılında bulunanlar. Bu subayların taşımaları gereken diğer özel şartlar yönetmelikle belirlenir.

E) Kendi hesabına hukuk fakültesini bitiren bayanlar ile aynı durumda olan ve henüz askerliğini yapmamış erkek vatandaşlardan istemde bulunanlar.”

MADDE 2.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

ADALET KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

ASKERİ HÂKİMLER KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

 

MADDE 1.- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2.- Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3.- Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

                           

 

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

A. Gül

A. Şener

M. A. Şahin

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı V.

Devlet Bakanı

 

B. Atalay

B. Atalay

M. Aydın

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

G. Akşit

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

Millî Savunma Bakanı

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

M. V. Gönül

A. Aksu

K. Unakıtan

 

Millî Eğitim Bakanı

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

 

H. Çelik

Z. Ergezen

R. Akdağ

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

 

B. Yıldırım

S. Güçlü

M. Başesgioğlu

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

A. Coşkun

M. H. Güler

A. Koç

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

O. Pepe