|
Kanun No. 5488 |
|
Kabul Tarihi : 18/4/2006 |
Amaç
MADDE 1- Bu Kanunun amacı; tarım sektörünün ve kırsal alanın, kalkınma plân ve
stratejileri doğrultusunda geliştirilmesi ve desteklenmesi için gerekli
politikaların tespit edilmesi ve düzenlemelerin yapılmasıdır.
Kapsam
MADDE 2- Bu Kanun, tarım politikalarının amaç, kapsam ve konularının
belirlenmesi; tarımsal destekleme politikalarının amaç ve ilkeleriyle temel
destekleme programlarının tanımlanması; bu programların yürütülmesine ilişkin
piyasa düzenlemeleri, finansman ve idarî yapılanmanın tespit edilmesi; tarım
sektöründe uygulanacak öncelikli araştırma ve geliştirme programlarıyla ilgili
kanunî ve idarî düzenlemelerin yapılması ve tüm bunlarla ilgili uygulama usûl
ve esaslarını kapsar.
Tanımlar
MADDE 3- Bu Kanunda geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
b) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
c) Kurul: Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulunu,
ç) Çiftçi: Mal sahibi, kiracı, yarıcı veya ortakçı olarak devamlı veya
en az bir üretim dönemi veya yetiştirme devresi tarımsal üretim yapan gerçek ve
tüzel kişileri,
d) Çiftçi kayıt sistemi: Bakanlık tarafından oluşturulan çiftçilerin
kayıt altına alındığı tarımsal veri tabanını,
e) Çiftlik muhasebe veri ağı: Tarımsal işletmelerin gelirlerine ve
faaliyetlerine ilişkin muhasebe verilerinin toplanması ve veri ağı kurulmasını,
f) Doğrudan gelir desteği: Ürün ve girdi fiyatlarını doğrudan
etkilemeden, üreticilere yapılan gelir transferlerini,
g) Entegre idare ve kontrol sistemi: Arazi parsel tanımlama, çiftçi
kayıt, hayvan kimlik, kontrol ve veri tabanından oluşan, tarıma verilen
desteklerin kontrol edilmesini ve kayıt altına alınmasını sağlayan sistemi,
ğ) Özel sektör: Tarımsal alanda faaliyet gösteren kamu kurum ve
kuruluşları dışındaki gerçek ve tüzel
kişileri,
h) Sözleşmeli üretim: Üretici ve yetiştiriciler ile diğer gerçek ve
tüzel kişilerin karşılıklı menfaat esaslarına dayalı yazılı akitlerle yürütülen
tarımsal üretim şeklini,
ı) Tarım: Doğal kaynakları uygun girdilerle birlikte kullanarak yapılan
her türlü üretim, yetiştirme, işleme ve pazarlama faaliyetlerini,
i) Tarımsal işletme: Üretim faktörlerini kullanarak; bitkisel ve/veya
hayvansal ve/veya su ürünlerinin üretimi için tarımsal faaliyet yapan veya söz
konusu tarımsal faaliyete ilave olarak işleme, depolama, muhafaza ve
pazarlamaya yönelik faaliyetlerde bulunan işletmeyi,
j) Tarımsal üretim: Toprak, su ve biyolojik kaynaklar ile birlikte
tarımsal girdiler kullanılarak yapılan bitkisel, hayvansal, su ürünleri,
mikroorganizma ve enerji üretimini,
k) Ürün: Bitkisel, hayvansal ve su ürünleri alanında elde edilen her
türlü işlenmemiş ham ürünler ile bunların birinci derece işlenmesi ile elde
edilmiş ürünleri,
l) Sivil toplum örgütleri: Tarımsal alanda faaliyet gösteren kooperatif,
birlik, dernek ve vakıflar ile gönüllü kuruluşları,
m) Tarım havzaları: Tarımsal faaliyet için, bir veya birkaç il sınırı veya bölge sınırları içinde aynı ekolojik şartları taşıyan ve birbirinin devamı niteliğindeki tarım alanlarını,
ifade eder.
Tarım politikalarının amaçları
MADDE 4- Tarım politikalarının amaçları; tarımsal üretimin iç ve dış talebe uygun
bir şekilde geliştirilmesi, doğal ve biyolojik kaynakların korunması ve
geliştirilmesi, verimliliğin artırılması, gıda güvencesi ve güvenliğinin
güçlendirilmesi, üretici örgütlerinin geliştirilmesi, tarımsal piyasaların
güçlendirilmesi, kırsal kalkınmanın sağlanması suretiyle tarım sektöründeki
refah düzeyini yükseltmektir.
Tarım politikalarının ilkeleri
MADDE 5- Tarım politikalarının ilkeleri şunlardır:
a) Tarımsal üretim ve kalkınmada bütüncül yaklaşım.
b) Uluslararası taahhütlere uyum.
c) Piyasa mekanizmalarını bozmayacak destekleme araçlarının kullanımı.
ç) Örgütlülük ve kurumsallaşma.
d) Özel sektörün rolünün artırılması.
e) Sürdürülebilirlik, insan sağlığı ve çevreye duyarlılık.
f) Yerinden yönetim.
g) Katılımcılık.
ğ) Şeffaflık ve bilgilendirmek.
Tarım politikalarının
öncelikleri
MADDE 6- Tarım politikalarının öncelikleri şunlardır:
a) Tarımsal üretimde verimlilik, ürün çeşitliliği, kalite ve rekabet
gücünün yükseltilmesi.
b) Yeterli ve güvenilir gıda arzının sağlanması.
c) Tarımsal işletmelerin altyapılarının geliştirilmesi.
ç) Tarımsal faaliyetlerde bilgi ve uygun teknolojilerin kullanımının
yaygınlaştırılması.
d) Tarımsal girdi ve ürün piyasalarının geliştirilmesi ve üretim-pazar
entegrasyonunun sağlanması.
e) Tarımsal üretimin tarım-sanayi entegrasyonunu sağlayacak şekilde
yönlendirilmesi.
f) Tarım sektörünün kredi ve finansman ihtiyacının karşılanmasına
ilişkin düzenlemeler yapılması.
g) Destekleme ve yönlendirme tedbirlerinin alınması.
ğ) Doğal afetler ve hayvan hastalıklarına karşı risk yönetimi
mekanizmalarının geliştirilmesi.
h) Kırsal hayatın sosyo-ekonomik açıdan geliştirilmesi.
ı) Üretici örgütlenmesinin geliştirilmesi.
i) Tarım bilgi sistemlerinin kurulması ve kullanılması.
j) Toplulaştırma, arazi kullanım plânının yapılması ve ekonomik
büyüklükteki tarım işletmelerinin oluşturulması.
k) Toprak ve su kaynaklarının geliştirilmesi ve rasyonel kullanımı.
l) Avrupa Birliğine uyum sürecindeki gelişmelerden doğacak ihtiyaçları karşılayabilecek şekilde ortak piyasa düzenlerinin öngördüğü, idarî ve hukukî düzenlemelerin yapılması.
Yetki
MADDE 7- Tarım sektörü ile ilgili politikaların tespit edilmesi, plânlanması ve
koordinasyonu ile ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılarak
uygulanmasında Bakanlık yetkilidir.
Tarımsal araştırma
MADDE 8- Bakanlık, tarım sektörünün ihtiyaç duyduğu tarımsal bilgi ve
teknolojilerin yurt içinde geliştirilmesi, bu bilgi ve teknolojilerin yurt
dışından transfer edilerek denenmesi ve adaptasyonu ile yayımını sağlamak için,
kamu ve özel sektörün tarımsal araştırma faaliyetlerini verimli ve etkin kılacak
tedbirleri alır. Araştırma çalışmalarında görevli uzmanların yetiştirilmesi ve
araştırma altyapısının geliştirilmesini sağlayacak düzenlemeler yapar.
Araştırma faaliyetlerinde başta üniversiteler olmak üzere ilgili tüm kurum,
kuruluşlar ve işletmeler ile işbirliğini güçlendirecek tedbirler alır.
Çiftçi eğitimi, yayım ve
danışmanlık hizmetleri
MADDE 9- Bakanlık; tarım, çiftçi eğitimi ve yayım faaliyetlerinde, sivil toplum
örgütleri, özel sektör kuruluşları ve serbest danışmanların görev almasını sağlamak
için gerekli düzenlemeler yapar, bu kuruluş ve kişileri teşvik eder, çalışma
esaslarını belirler ve denetler.
Çiftçi eğitimi, özel yayım ve danışmanlık hizmetleri çalışma esas ve
usûlleri ile ilgili diğer şartlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Biyolojik çeşitlilik, genetik
kaynakların korunması ve biyogüvenliğin sağlanması
MADDE 10- Bakanlık, biyolojik çeşitliliğin, genetik kaynakların ve ekosistemlerin
korunması ve geliştirilmesine ilişkin araştırmalar yapar veya yaptırır.
Biyoteknolojik yollarla ve/veya çeşitli ıslah metotları kullanılarak elde
edilen ürünlerin fikrî mülkiyet hakları kapsamında korunması, kaydı, tescili,
üretimi, tüketimi, gıda olarak kullanımı, ihracatı ve ithalatı hakkında ilgili
kurum ve kuruluşların görüşü alınmak suretiyle gerekli düzenlemeleri yapar.
Ürün konseyleri
MADDE 11- Bu Kanunda belirlenen ulusal tarım politikaları çerçevesinde çalışmalar
yapmak üzere ürün bazında üreticiler, tüccarlar, sanayiciler ve/veya bunların
oluşturdukları birlikler ile kamu ve araştırma kurumları, meslek odaları ve
dernekler bir araya gelerek tüzel kişiliği haiz ürün konseyleri kurabilirler.
Ürün bazında tek bir ürün konseyi kurulabilir. Bu konseyler ürünle
ilgili kararlarını Kurulun istediği her defada, Kurul istemese bile yılda bir
kez Kurula rapor halinde sunarlar.
Ürün konseyleri kurulması, işleyişi, yönetimi, görevleri ve denetimine
ilişkin hükümler ile bu konseylerin çalışma usûl ve esasları, gelirleri ve sair
hususlar her bir ürün konseyi için çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Üretici örgütleri
MADDE 12- Üretici ve yetiştiricilerin çeşitli kanunlara dayanarak kurdukları
tarımsal amaçlı kooperatif ve birliklerin faaliyetlerinin tarım politikaları
doğrultusunda desteklenmesini ve yönlendirilmesini, ilgili bakanlık ve
kuruluşlarla işbirliği içinde yapmaya Bakanlık yetkilidir.
Sözleşmeli üretim
MADDE 13- Bakanlık, tarım sektöründe sözleşmeli üretimin geliştirilmesi ve
yaygınlaştırılması için gerekli düzenlemeleri yapar. Sözleşmeli üretimi
özendirmek üzere üreticilere, bu Kanunla belirtilen desteklerin verilmesinde
öncelik tanınır.
Tarım havzaları
MADDE 14- Tarımsal üretimin kendi ekolojisine uygun alanlarda yoğunlaşması,
desteklenmesi, örgütlenmesi, ihtisaslaşması ve entegre bir şekilde yürütülmesi
için tarım havzaları, Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir.
Bu havzaların faaliyet ve işleyişi ile ilgili esas ve usûllerin düzenlenmesine
ilişkin yönetmelik, Bakanlık tarafından yürürlüğe konulur.
Kırsal kalkınma
MADDE 15- Bakanlık, kırsal alanlarda tarım ve tarım dışı istihdamın
geliştirilmesi, gelirlerin artırılması
ve farklılaştırılması, kadın ve genç nüfusun eğitim ve girişimcilik düzeyinin
yükseltilmesine yönelik tedbirleri alır. Kırsal kalkınma program, proje ve
faaliyetlerine ilişkin düzenlemeleri yapar ve kamu kuruluşları arasında
koordinasyonu sağlar.
Kırsal kalkınma program, proje ve faaliyetlerinde; katılımcılık,
tabandan yukarı yaklaşım, yerel kapasitenin geliştirilmesi ve kurumsallaşması
temel ilkelerdir.
Tarımsal Destekleme ve
Yönlendirme Kurulu
MADDE 16- Bu Kanunun 17 nci maddesi ile verilen görevleri yerine getirmek üzere
Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu kurulmuştur.
Kurul üyeleri; Tarım ve Köyişleri Bakanının başkanlığında, Tarım ve
Köyişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı
müsteşarları ile Bakan onayı ile belirlenecek Bakanlık genel müdüründen oluşur.
Kurul, Bakanın bulunmadığı durumlarda, Bakanlık müsteşarının başkanlığında
toplanır.
Kurul, yılda en az iki kez toplanır. Toplantılardan birinin, yıllık
bütçe kanunu tasarısının hazırlanma döneminde, diğerinin ise bütçe
kesinleştikten sonra yapılması esastır. Ayrıca Kurul, Tarım ve Köyişleri
Bakanının daveti üzerine de toplanabilir. Kurul, yıl içerisindeki uygulamalarla
ilgili olarak danışma, izleme ve değerlendirmelerde bulunmak ve uygulamaya
dönük tedbirler almak üzere, kamu kuruluşları, ilgili meslek kuruluşları, sivil
toplum örgütleri ve özel sektör kuruluşları temsilcilerinden oluşan
"Teknik Komiteler" kurar.
Kurul, üye tam sayısının en az üçte ikisinin katılımı ile toplanır.
Kararlar çoğunlukla alınır. Oyların eşit olması durumunda başkanın oyu
ağırlıklıdır.
Kurul görev alanı ile ilgili her türlü belge ve bilgiyi kamu, sivil
toplum örgütleri ve özel sektör kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden
isteyebilir. İstenen bilgiler tam ve doğru olarak, talep edilen süre içerisinde
Kurula verilir.
Kurul ve teknik komitelerin sekretarya hizmetleri, Bakan onayı ile
belirlenecek Bakanlık birimi tarafından yürütülür.
Kurulun görevleri
MADDE 17- Kurulun görevleri şunlardır:
a) Her yıl destekleme programlarının esaslarını ve araçlarını tespit
ederek, bunların bütçe ödenek ihtiyaçlarını belirlemek, ilgili kuruluşlara
teklif etmek.
b) Değişen ulusal ve uluslararası koşullara göre destekleme
programlarında yapılacak düzenlemeleri belirlemek.
c) Desteklerle ilgili gerekli mevzuat düzenlemelerini izlemek ve
değerlendirmek.
ç) Kamu kurum ve kuruluşlarınca uygulanan destekleme programlarında
kuruluşlar arası koordinasyonu sağlamak.
Tarımsal desteklemelerin amacı
ve ilkeleri
MADDE 18- Tarımsal desteklemelerin amacı; tarım sektörünün öncelikli
problemlerinin çözümüne katkıda bulunmak, uygulanan politikaların etkinliğini
artırmak, sektörün bu politikalara uyumunu kolaylaştırmaktır. Tarımsal
destekleme politikaları, ekonomik ve sosyal etkinlik ve verimlilik koşullarını
sağlayacak programlarla uygulanır. Ödemeler bütçe imkânları çerçevesinde ve
programların niteliğine bağlı olarak, gerekli denetim ve kontrollerin
tamamlanmasından sonra ödenir.
Tarımsal destekleme programlarının belirlenmesinde, aşağıdaki ilke ve
stratejiler dikkate alınır:
a) Tarım politikalarının amaçlarına ulaşılmasına katkıda bulunması.
b) Avrupa Birliği mevzuatı ve uluslararası taahhütler ile uyumlu olması.
c) Üreticilerin piyasa koşullarında faaliyetlerini yürütmesi.
ç) Kullanılacak kaynağın, adil ve etkin bir şekilde üreticilere
yansımasını sağlayacak yapıda olması.
d) Tarımın alt sektörlerinde dengeli bir dağılım göstermesi.
Tarımsal destekleme araçları
MADDE 19- Tarımsal destekleme araçları şunlardır:
a) Doğrudan gelir desteği: Üreticilere, tarımsal üretim amacıyla işledikleri araziler için Kurulun teklifi üzerine, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen birim ödeme miktarı üzerinden, doğrudan ödeme yapılır. Ödeme miktarları, üreticilerin tarım politikaları amaçları ve çevre koruma koşullarına uyumunu kolaylaştırmak üzere farklı düzeylerde belirlenebilir. Doğrudan gelir desteği ödemelerine ilişkin esas ve usûller, bu Kanunun temel yapısıyla çelişmeyecek şekilde, her yıl Kurulun tavsiyesi ile Bakanlık tarafından çıkarılacak uygulama tebliğleri ile belirlenir. Uygulama tebliğleri, ilgili yılın ilk iki ayı içerisinde yayımlanır. Bakanlık, gerektiğinde ek tebliğler çıkarabilir.
b) Fark ödemesi: Çiftçilere üretim maliyetleri ile iç ve dış fiyatlar
dikkate alınarak fark ödemesi desteği verilir. Fark ödemesi desteği öncelikle
arz açığı olan ürünleri kapsar. Her yıl, fark ödemesi kapsamına alınacak
ürünler ile ödeme miktarları Kurul tarafından belirlenir. Fark ödemesinden
yararlanacak çiftçilerden üretim faaliyeti ve ürünlerin satışına ilişkin
belgeler istenebilir.
c) Telafi edici ödemeler: Üreticilerin arz fazlası olan ürünlerin
üretiminden vazgeçerek alternatif ürünlere yönelmeleri teşvik edilir.
Üreticilere, arazilerinde alternatif ürünleri yetiştirmelerinden dolayı
karşılaşabilecekleri gelir kayıplarını önlemek üzere telafi edici ödeme
yapılır. Her bir üretici için yapılacak ödeme miktarı, üreticinin alternatif
ürünlerin üretimine ayırdığı arazi miktarı ile birim ödeme miktarının çarpımı
suretiyle hesaplanır. Üreticilerin bir araya gelerek, alternatif ürünlerin
işlenmesi ve pazarlanması için yapacakları yatırımların finansmanı için ek
ödemeler yapılabilir. Telafi edici ödemelerin ürün kapsamı, ürünler bazında
birim ödeme miktarları, ödeme süreleri ve ek ödeme miktarları her yıl Kurulun
teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
ç) Hayvancılık destekleri: Hayvancılık faaliyetlerinde ırk ıslahı, kaba
yem üretiminin artırılması, verimliliğin artırılması, işletmelerin
ihtisaslaşması, işletmelerde hijyen şartlarının sağlanması, hayvan sağlığı ve
refahı, hayvan kimlik sisteminin teşviki, hayvansal ürünlerin işlenmesi ve
pazarlanması ile bunlarla ilgili kontrol, takip ve standartların
iyileştirilmesi ve su ürünlerinin desteklenmesi amacıyla destekleme tedbirleri
alınır. Hayvancılık desteklemelerinde, bölge ve iller bazında farklı destekler
uygulamaya ve ödeme miktarlarını belirlemeye, Kurulun teklifi üzerine Bakanlar
Kurulu yetkilidir.
d) Tarım sigortası ödemeleri: Üreticilerin, üretim materyallerini ve
ürünlerini sigorta ettirmelerini teşvik etmek üzere, sigorta prim bedellerinin
bir kısmı Devlet tarafından karşılanır. Tarım sigortasından yararlanacak
ürünler ile teminat altına alınacak riskler Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar
Kurulu tarafından belirlenir.
e) Kırsal kalkınma destekleri: Kırsal gelirlerin artırılması ve
çeşitlendirilmesi, kırsal altyapı, toplulaştırma, tarla içi geliştirme
hizmetleri ve sosyal yapının güçlendirilmesi ile doğal kaynakların korunması ve
geliştirilmesi amacıyla, kırsal toplum kesimlerinin birlikte veya ferdî olarak
yürütecekleri yatırım projelerinin maliyetinin bir kısmı, masraf paylaşma
esasına göre, Devlet tarafından karşılanır. Kırsal kalkınma destekleri
uygulaması Bakanlık tarafından yapılır. Kırsal yatırımların desteklenmesinde,
köy ve diğer kırsal alanda yaşayan topluma istihdam sağlayıcı tarımsal ve tarım
dışı ekonomik yatırımlara öncelik tanınır. Kırsal kalkınma destekleri
çerçevesinde desteklenecek projeli yatırımlarda; hedef kitle ve yerel paydaşların
katılımı, tabandan yukarı yaklaşım, sürdürülebilirlik, uygun teknolojilerin
kullanılması ve modern işletmecilik sistemlerinin yaygınlaştırılması ilkelerine
uyulması esastır. Desteklenecek yatırım projelerinin konuları, desteklemelerin
proje türleri bazında hangi oranlarda yapılacağı ve uygulamaya dönük diğer
hususlar, Kurulun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
f) Çevre amaçlı tarım arazilerini koruma programı destekleri: Erozyon ve
olumsuz çevresel etkilere maruz kalan tarım arazilerinde, işlemeli tarım yapan
üreticilerin, arazilerini doğal bitki örtüleri, çayır, mera, organik tarım ve
ağaçlandırma için kullanmalarını teşvik etmek üzere, kendilerine belirli bir
süreyi kapsayacak şekilde, çevre amaçlı tarım arazilerini koruma programı
destekleri sağlanır. Ödemeler, Bakanlık ile üreticiler arasında akdedilecek
sözleşmelere dayalı olarak ve birim arazi üzerinden yapılır. Her bir üretici
için yapılacak çevre amaçlı tarım arazilerini koruma programı destekleri
ödemesi, üreticilerin bu program için tahsis edecekleri arazi miktarı ile birim
ödeme miktarının çarpımı ile hesaplanır. Üreticilerin, bu araziler üzerinde
ayrıca çevre koruma tedbirleri almaları da istenir. Çevre amaçlı tarım
arazilerini koruma programı destekleri ödemelerinin hangi arazilerde
uygulanacağı, sözleşmelerin kapsamı, ödemelerin süresi ve ödeme miktarları
Kurulun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
g) Diğer destekleme ödemeleri: Araştırma, geliştirme ve tarımsal yayım
desteği, pazarlama teşvikleri, özel depolama yardımı, kalite desteği, piyasa
düzenlemeleri desteği, organik üretim desteği, imha desteği, ürün işleme
desteği, gerektiğinde bazı girdi destekleri ile tarım havzaları destekleri ve
benzer konularda destekleme araçları kullanılabilir. Bu destekleme araçları her
yıl Kurulun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
Tarımsal desteklemelerin
uygulama esasları
MADDE 20- Destekleme ödemelerinde uyulması gereken esaslar şunlardır:
a) Destekleme ödemeleri; bölge, işletme, arazi, ürün, tarım sistemi,
sözleşmeli üretim, ıslah ve çevre gibi konulardaki öncelikler ve tercihler
ışığında farklı miktarlarda yapılabilir.
b) Bir tarımsal işletmenin alabileceği azamî toplam destekleme miktarı,
yıllık olarak belirlenebilir.
c) Destekler, üretici örgütleri aracılığı ile de ödenebilir.
ç) Desteklenecek ürünlerin ve destekleme ödeme miktarının
belirlenmesinde kalite, standart ve sağlık kriterleri dikkate alınır.
d) Üreticilere yapılacak her türlü destekleme ödemelerinde, entegre
idare ve kontrol sistemi kullanılır.
e) Çiftlik muhasebe veri ağı kayıtlarına ait bilgiler kontrol ve
istatistikî amaçlı olarak kullanılabilir, ancak ifşa edilemez. Bu hükme
uymayanlar için genel hükümler çerçevesinde cezaî işlem yapılır.
Tarımsal desteklemelerin
finansmanı
MADDE 21- Tarımsal destekleme
programlarının finansmanı, bütçe kaynaklarından ve dış kaynaklardan sağlanır.
Bütçeden ayrılacak kaynak, gayrisafi millî hasılanın yüzde birinden az olamaz.
Salgın ve bulaşıcı hastalıklardan
korunma
MADDE 22- Salgın ve bulaşıcı hastalıklardan korunmak, ülkeye bulaşması durumunda
yayılmasını önlemek amacıyla, riskli alanlarda, Bakanlığın teklifi ve Bakanlar
Kurulunun onayı ile tarımsal faaliyetlerle ilgili gerekli önlemler alınır.
Haksız ödemelerin geri alınması
ve hak mahrumiyeti
MADDE 23- Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren
21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak
hesaplanan kanunî faizi ile birlikte geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında
ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri
alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.
Bu Kanunla belirlenen destekleme ödemelerinden, idarî hata sonucu
düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç, haksız yere yararlandığı tespit
edilen üreticiler, beş yıl süreyle hiçbir destekleme programından
yararlandırılmazlar.
Yönetmelikler
MADDE 24- Bu Kanunun uygulanması ile ilgili esas ve usûlleri belirleyen
yönetmelikler, bu Kanunun yürürlüğe girmesini müteakip bir yıl içerisinde
yürürlüğe konulur.
Saklı hükümler
GEÇİCİ MADDE 1- Doğrudan gelir desteğinin 2005 yılı uygulaması
ve ödemeleri, 2005 yılında yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre, aşağıda
belirtilen esaslar çerçevesinde yürütülür:
a) Bitkisel üretim faaliyetlerinde bulunan tüzel kişiliği haiz üretici
ve çiftçilerle, başvuru tarihi itibarıyla onsekiz yaşını doldurmuş ve/veya
ergin gerçek kişi çiftçilere, cari yılda üretim yapmaları ve bu üretimlerine
ilişkin gerekli bilgileri Bakanlığa beyan ederek, çiftçi kayıt sistemine dahil
olmaları şartıyla, doğrudan gelir desteği ödemeleri yapılır. Bitkisel üretim
faaliyetlerinde bulunan, ancak çiftçi kayıt sisteminde yer almayan üretici ve
çiftçiler, doğrudan gelir desteği ödemesinden yararlandırılmazlar.
b) Çiftçi kayıt sisteminde yer alan bilgiler, çiftçilerin kendi
beyanlarına dayanır ve Bakanlığın gerekli tespitlerinden sonra kesinleşir.
Doğrudan gelir desteği ödemesinden yararlanmak isteyen çiftçiler, süresi içinde
tarım arazilerinin bulunduğu yerdeki tarım ilçe müdürlüklerine, merkez ilçe ise
tarım il müdürlüklerine başvurur.
c) Bakanlık önce, kayıtlı çiftçilerin işlediği tarım arazisi
miktarlarını kesinleştirir. Her bir çiftçi için ödenecek miktar, o çiftçinin
işlediği arazi miktarı ile uygulama tebliğinde belirlenen birim ödeme
miktarının çarpımı ile hesaplanır. Ödemeye esas arazi büyüklükleri ve miktarı
uygulama tebliğlerinde belirlenir.
d) Ödemeler, il ve ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri
dikkate alınarak yapılan sıralamaya göre, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyesi
düşük olan il ve ilçelerden başlanarak yapılır. Ancak, doğal afetlere maruz
kalan çiftçilere, söz konusu sıralamaya bakılmaksızın öncelik verilebilir.
Çiftçi kayıt sisteminin esas
alınması
GEÇİCİ MADDE 2- Entegre idare ve kontrol sistemi
oluşturuluncaya kadar üreticilere yapılacak bitkisel üretimle ilgili destekleme
ödemelerinde çiftçi kayıt sistemi esas alınır.
Yürürlük
MADDE 25- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 26- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.