Dönem: 22 Yasama Yılı: 3
T.B.M.M. (S. Sayısı: 898)
Çorum Milletvekili
Muzaffer Külcü ile 3 Milletvekilinin; Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama
Şekli Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve
Adalet Komisyonu Raporu (2/442)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Türk Ceza Kanununda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifimiz ilişiktedir.
Gereğini arz ederiz.
26.4.2005
|
|
Ramazan Can |
Muzaffer Külcü |
|
|
Kırıkkale |
Çorum |
|
|
Sedat Kızılcıklı |
Fahri Keskin |
|
|
Bursa |
Eskişehir |
GENEL GEREKÇE
4.11.2004 tarihli ve 5252
sayılı Kanunda, 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun yürürlük
ve uygulama şeklini düzenleyen hükümlere yer verilmiştir. 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun getirmiş olduğu yeni ceza hukuku sistemi bakımından özel ceza
kanunları ile ceza içeren kanunlarda gerekli değişikliklerin yapılması zorunlu
bulunmaktadır. Bu nedenle, 31.3.2005 tarihli ve 5328 sayılı Kanunla, yeni Türk
Ceza Kanunu ve buna bağlı olarak bazı kanunların "1 Nisan 2005" olan
yürürlük tarihi "1 Haziran 2005" olarak yeniden belirlenmiştir.
Bu arada 30.3.2005
tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu ile de, yeni Türk Ceza Kanununda
düzenlenmemiş olan kabahatIere ilişkin yeni bir sistem getirilmiş ve bu Kanunun
da yürürlüğe gireceği tarih 5328 sayılı Kanunla "1 Haziran 2005"
olarak belirlenmiştir.
Yukarıda açıklanan
gelişmeler karşısında, Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında
Kanunda yapılması gereken değişiklikleri gerçekleştirmek amacıyla işbu Kanun
Teklifi hazırlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1.- Yeni Türk Ceza
Kanununda, 765 sayılı Türk Ceza Kanunundan farklı olarak para cezasında gün
para cezası sistemi getirilmiştir. Getirilen bu yeni sistem nedeniyle diğer
kanunlarda yer alan ağır para cezalarının uygulanma esasları 5252 sayılı
Kanunun 5 inci maddesinde düzenlenmiş ve özel ceza kanunları ile ceza içeren
kanunlarda öngörülen "ağır para" cezaları, "adlî para"
cezasına dönüştürülmüştür. Ancak, bu şekilde ağır para cezasından dönüştürülen
adlî para cezasının ödenmemesi durumunda yapılacak işlem hususunda tereddütler ortaya
çıkmıştır. Uygulamada ortaya çıkabilecek sorunları gidermek amacıyla, maddeyle,
söz konusu para cezasının ödenmemesi halinde hapis cezasına çevirmede bir gün
karşılığı olarak yüzmilyon Türk Lirasının esas alınacağına ilişkin hüküm
getirilmiştir.
Madde 2.- Kanun
Teklifinin 1 inci maddesinin gerekçesinde de açıklandığı üzere, yeni Türk Ceza
Kanununun kabul ettiği gün para cezası sistemi nedeniyle, 5252 sayılı Kanunun 7
nci maddesiyle, özel ceza kanunları ile ceza içeren kanunlardaki "hafif
hapis" cezaları "hapis" cezasına, "hafif para"
cezaları ise "adlî para" cezasına dönüştürülmüştür. Ancak, 5326
sayılı Kanunla kabahatler konusunda getirilen yeni sistemin, diğer kanunlardaki
"hafif hapis cezası" veya "hafif para cezası" içeren
hükümlere uygulanmasının daha doğru olacağı düşünülmektedir. Bu düşünceden
hareketle, maddeyle, 5252 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde değişiklik yapılmak
suretiyle, söz konusu cezaların idarî para cezasına dönüştürülmesi ve bunun uygulanması
hususu düzenlenmiştir.
Madde 3.- 5328 sayılı
Kanunla yeni Türk Ceza Kanunu ve buna bağlı olarak bazı kanunların "1
Nisan 2005" olan yürürlük tarihi "1 Haziran 2005" şeklinde
değiştirilmiş olduğundan, 5252 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde geçen "1
Nisan 2005" tarihinin de değiştirilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, 5237 sayılı
Türk Ceza Kanununun 66 ncı maddesinin beşinci fıkrasındaki "Aynı fiilden
dolayı her ne suretle olursa olsun tekrar yargılanması gereken hükümlünün,
sonradan yargılanan suça ait üçüncü fıkrada yazılı esasa göre belirlenecek
zamanaşımı göz önünde bulundurulur." hükmü nedeniyle, sonradan yürürlüğe
giren bir kanunla lehe hükümler getirilmiş olması durumunda da, zamanaşımı
süresinin dolmuş olması halinde yargılama yapılamayacağı şeklinde farklı yorumları
önlemek amacıyla da açıklayıcı hüküm getirilmesi ihtiyacı doğmuştur. Bir
fiilden dolayı verilmiş olan hüküm kesinleştikten sonra yürürlüğe giren kanun
hükümlerinin lehe olduğu iddiası dolayısıyla yeniden yargılama yapılması gereğinin
ortaya çıkması halinde dava zaman aşımına ilişkin hükümlerin gözönünde
bulundurulmaması hususuna açıklık getirilmiştir.
Yukarıda belirtilen
nedenlerle, 5252 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde gerekli değişikliklerin
yapılması için bu madde hükmü düzenlenmiştir.
Madde 4.- 5328 sayılı
Kanunla yeni Türk Ceza Kanunu ve buna bağlı olarak bazı kanunların "1
Nisan 2005" olan yürürlük tarihi "1 Haziran 2005" şeklinde
değiştirilmiş olduğundan, 5252 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde geçen "1
Nisan 2005" tarihinin de değiştirilmesi gerektiğinden bu madde düzenlenmiştir.
Madde 5.- 765 sayılı Türk
Ceza Kanununun 10 uncu maddesindeki "Bu kanundaki hükümler, hususi ceza
kanunlarının buna muhalif olmayan mevaddı hakkında da tatbik olunur,"
hükmü, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda, ceza hukuku sistemini belirli bir
disiplin altında toplamak amacıyla, 5 inci maddede "Bu Kanunun genel
hükümleri, özel ceza kanunları ve ceza içeren kanunlardaki suçlar hakkında da
uygulanır." şeklinde düzenlenmiştir.
5 inci maddesindeki hüküm
karşısında, özel ceza kanunları ve ceza içeren kanunlardaki 5237 sayılı Türk
Ceza Kanununun genel hükümlerine uymayan hükümlerin uygulanma kabiliyeti
kalmadığından, söz konusu kanunlarda gerekli değişikliklerin yapılması
gerekmektedir.
Söz konusu değişiklikler
yapılıncaya kadar uygulamada herhangi bir boşluğun doğmaması bakımından 5252
sayılı Kanuna bir geçici madde eklenmesi amacıyla bu madde düzenlenmiştir.
Madde 6.- Yürürlük
maddesidir.
Madde 7.- Yürütme
maddesidir.
Adalet Komisyonu Raporu
TürkiyeBüyükMilletMeclisi
Adalet
Komisyonu 9.5.2005
Esas No.: 2/442
Karar No.: 77
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlığınızca 27.4.2005 tarihinde esas
komisyon olarak Komisyonumuza havale edilen "Çorum Milletvekili Muzaffer
Külcü ile 3 Milletvekilinin; Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (2/442)"
Komisyonumuzun 3.5.2005 tarihli 19 uncu birleşiminde Adalet Bakanı Sayın Cemil
Çiçek ile Adalet Bakanlığı, Yargıtay Başkanlığı, Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcılığı ve üniversite öğretim üyelerinin katılımlarıyla incelenip
görüşülmüş, geneli üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasından sonra maddelerine
geçilmesi kabul edilmiştir.
Teklifin; 1 inci maddesi, 5252 sayılı
Kanunun 5 inci maddesine bir fıkra eklenmesini öngörmektedir.
Komisyonumuzca; 1 Haziran 2005 tarihinden
önce işlenip kesin hükme bağlanmış veya henüz kesinleşmemiş olan suçlarla
ilgili olarak yasal boşluk doğmaması ve madde hükmünün 765 sayılı Türk Ceza
Kanununun kapsamındaki suçları içerebilmesi amacıyla, Kanunun 5 inci maddesinin
birinci fıkrasında geçen "özel ceza kanunları ile ceza içeren"
ibaresinin madde metninden çıkarılması uygun görülmüş ve 1 inci madde bu yönde
değişiklik yapılarak kabul edilmiştir.
Teklifin 1 inci maddesiyle yapılan
değişiklikle uyum sağlanması ve ayrıca, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunun yürürlüğe
girmesinden önce geçerli olan mevzuat itibarıyla kanunlarında aksine bir hüküm
yoksa; ağır hapis cezasının alt sınırının bir yıl, üst sınırının ise yirmidört
yıl olarak; hapis cezalarında alt sınırın yedi gün, üst sınırın ise beş yıl
olarak dikkate alınmasını sağlamak amacıyla 5252 sayılı Kanunun 6 ncı maddesini
değiştiren madde, Teklif metnine 2 nci madde olarak eklenmek suretiyle kabul
edilmiştir.
Teklifin 2 nci maddesi 3 üncü madde
olarak; 3 üncü maddesi 4 üncü madde olarak; 4 üncü maddesi 5 inci madde olarak
aynen kabul edilmiştir.
Teklifin 5 inci maddesi, kanun tekniğine
uygunluğun sağlanması açısından redaksiyon yapılmak suretiyle, 6 ncı madde
olarak kabul edilmiştir.
Teklifin 6 ncı maddesi 7 nci madde olarak;
7 nci maddesi 8 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak
üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Köksal
Toptan |
Recep
Özel |
Ramazan
Can |
|
|
Zonguldak |
Isparta |
Kırıkkale |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Hasan
Kara |
Fehmi Hüsrev Kutlu |
Halil Ünlütepe |
|
|
Kilis |
Adıyaman |
Afyonkarahisar |
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
(Toplantıya katılmadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Halil Özyolcu |
Haluk İpek |
Feridun
Fikret Baloğlu |
|
|
Ağrı |
Ankara |
Antalya |
|
|
(Toplantıya katılmadı) |
(Toplantıya katılmadı) |
(Karşı oy yazısı ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Yüksel
Çorbacıoğlu |
Orhan Yıldız |
Mehmet Küçükaşık |
|
|
Artvin |
Artvin |
Bursa |
|
|
(Karşı oy yazısı ektedir) |
(İmzada bulunamadı) |
(Toplantıya katılmadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Feridun
Ayvazoğlu |
Muzaffer
Külcü |
Mahmut
Durdu |
|
|
Çorum |
Çorum |
Gaziantep |
|
|
(Karşı oy yazısı ektedir) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Nimet
Çubukçu |
Mehmet
Yılmazcan |
Hakkı
Köylü |
|
|
İstanbul |
Kahramanmaraş |
Kastamonu |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Muharrem
Kılıç |
Orhan
Eraslan |
Enver
Yılmaz |
|
|
Malatya |
Niğde |
Ordu |
|
|
(Karşı oy yazısı ektedir) |
(Karşı oy) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Nuri Saygun |
Ahmet Çağlayan |
Bekir
Bozdağ |
|
|
Tekirdağ |
Uşak |
Yozgat |
|
|
(Toplantıya katılmadı) |
(İmzada bulunamadı) |
|
KARŞI OY
Kanun Teklifinin 2 nci
maddesini oluşturan “hafif hapis ve hafif para cezalarının idarî para cezasına
dönüştürülmesi” ile ilgili hüküm yerinde değildir. Yargının görevi dahilindeki
cezaların idarenin tekeline verilmesi yargının alanına açık bir müdahale
mahiyetindedir.
Komisyonda görüşülmek
için gündeme alınan ve alt komisyona gönderilen “Adlî Sicil Kanunu” teklifinde
verilen idarî para cezalarının adlî sicile bile kaydedilmeyeceği
belirtilmektedir. Yürürlükteki kanunlarımızda önemli pek çok suçun karşılığı
olarak hafif hapis ve hafif para cezası öngörülmüştür. Getirilen ve komisyonda
kabul edilen teklifle hangi kanunlardaki suçların cezasız kaldığı da belli
değildir. Bir anlamda kabul edilen teklif bir af mahiyetindedir. Suçları suç
olmaktan çıkarıyoruz ve sonuçlarını da adlî sicile kaydetmiyoruz.
Teklifin 3 üncü maddesi
ile dava zamanaşımına ilişkin yeni bir düzenleme yapılmaktadır. Oysa yeni
TCK’nun 66 ncı maddesinde dava zamanaşımı açıkça düzenlenmiştir. Bu maddedeki
düzenlemeye ihtiyaç bulunmadığı kanısındayız.
Bu düşüncelerle
komisyonda kabul edilen düzenlemeye karşıyız.
|
|
Yüksel
Çorbacıoğlu |
Muharrem
Kılıç |
Feridun
Ayvazoğlu |
|
|
Artvin |
Malatya |
Çorum |
|
|
Feridun
Baloğlu |
Orhan
Eraslan |
|
|
|
Antalya |
Niğde |
|
ÇORUM
MİLLETVEKİLİ MUZAFFER KÜLCÜ
İLE 3 MİLLETVEKİLİNİN TEKLİFİ
TÜRK CEZA KANUNUNUN YÜRÜRLÜK VE UYGULAMA ŞEKLİ
HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1.- 4.11.2004 tarihli ve 5252 sayılı
Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 5 inci
maddesine üçüncü fıkra olarak aşağıdaki hüküm eklenmiştir.
“(3) Ağır para cezasından dönüştürülen
adlî para cezasının ödenmemesi halinde, 13.12.2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza
ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 106 ncı maddesi hükümlerine
göre hapis süresinin belirlenmesinde bir gün karşılığı olarak yüzmilyon Türk
Lirası esas alınır.”
MADDE2.- Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve
Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Hafif hapis ve hafif para cezalarının
idarî para cezasına dönüştürülmesi
Madde 7.- (1) Kanunlarda “hafif hapis”
veya “hafif para” cezası olarak öngörülen yaptırımlar, idarî para cezasına
dönüştürülmüştür. İdarî para cezasının hesaplanmasında 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun 52 nci maddesi hükümleri uygulanır.İlgili kanunda “hafif hapis”
cezasının üst sınırının belirtilmediği hallerde, idarî para cezasının
hesaplanmasında esas alınacak gün sayısının üst sınırı, yediyüzotuzdur.
(2) Kanunlarda, “hafif hapis cezası” ile
“hafif para cezası”nın seçimlik olarak veya birlikte öngörüldüğü hallerde,
idarî para cezası yaptırımının belirlenmesinde “hafif hapis cezası” esas
alınır.
(3) Kanunlarda, sadece “hafif para
cezası”nın öngörüldüğü ve cezanın alt veya üst sınırının belirtilmediği
hallerde, idarî para cezası, yüzyirmimilyon Türk Lirasından az, onsekizmilyar
Türk Lirasından fazla olamaz.
(4) Bu madde hükmüne göre idarî para
cezasına karar vermeye Cumhuriyet savcısı yetkilidir.”
MADDE3.- TürkCeza Kanununun Yürürlük ve
Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin birinci ve ikinci
fıkralarında geçen “1 Nisan 2005” ibaresi “1 Haziran 2005” olarak değiştirilmiş
ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(4) Kesin hükümle
sonuçlanmış olan davalarda, sonradan yürürlüğe giren bir kanunla ilgili olarak
lehe hükmün belirlenmesi ve uygulanması amacıyla yapılan yargılama bakımından
dava zamanaşımına ilişkin hükümler uygulanmaz.”
MADDE4.- Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve
Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında geçen “1
Nisan 2005” ibaresi “1 Haziran 2005” olarak değiştirilmiştir.
MADDE5.- Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve
Uygulama Şekli Hakkında Kanuna aşağıdaki madde, geçici 1 inci madde olarak
eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 1.- (1) Diğer kanunların,
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun Birinci Kitabında yer alan düzenlemelere aykırı
hükümleri, ilgili kanunlarda gerekli değişiklikler yapılıncaya ve en geç 31
Aralık 2006 tarihine kadar uygulanır.”
MADDE6.- Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE7.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.
ADALET
KOMİSYONUNUN
KABUL
ETTİĞİ METİN
TÜRK CEZA KANUNUNUN YÜRÜRLÜK VE UYGULAMA ŞEKLİ
HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1.- 4.11.2004 tarihli ve 5252 sayılı Türk Ceza
Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin birinci
fıkrasında geçen "özel ceza kanunları ve ceza içeren" ibaresi madde
metninden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"(3) Ağır para cezasından dönüştürülen adlî para
cezasının ödenmemesi halinde, 13.12.2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve
Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 106 ncı maddesi hükümlerine göre
hapis süresinin belirlenmesinde bir gün karşılığı olarak yüzmilyon Türk Lirası
esas alınır."
MADDE 2.- Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanunun 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Madde 6.- (1) Kanunlarda öngörülen "ağır
hapis" cezaları, "hapis" cezasına dönüştürülmüştür.
(2) 1 Haziran 2005 tarihinden önce işlenmiş olan suçlarla
ilgili olarak 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 13 ve 15 inci maddelerinin
uygulanması zarureti bulunan hallerde;
a) Ağır hapis iken, birinci fıkra uyarınca hapse
dönüştürülen cezalar, kanunlarında aksine bir hüküm yoksa alt sınır bir yıl,
üst sınır yirmidört yıl olarak,
b) Hapis cezalarında kanunlarında aksine bir hüküm yoksa alt
sınır yedi gün, üst sınır beş yıl olarak,
Uygulanır."
MADDE 3.- Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"Hafif hapis ve hafif para cezalarının idari para
cezasına dönüştürülmesi
Madde 7.- (1) Kanunlarda, "hafif hapis" veya
"hafif para" cezası olarak öngörülen yaptırımlar, idari para cezasına
dönüştürülmüştür. İdari para cezasının hesaplanmasında 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun 52 nci maddesi hükümleri uygulanır. İlgili kanunda "hafif
hapis" cezasının üst sınırının belirtilmediği hallerde, idari para
cezasının hesaplanmasında esas alınacak gün sayısının üst sınırı,
yediyüzotuzdur.
(2) Kanunlarda, "hafif hapis cezası" ile
"hafif para cezası"nın seçimlik olarak veya birlikte öngörüldüğü
hallerde, idari para cezası yaptırımının belirlenmesinde "hafif hapis
cezası" esas alınır.
(3) Kanunlarda, sadece "hafif para cezası"nın
öngörüldüğü ve cezanın alt veya üst sınırının belirtilmediği hallerde, idari
para cezası, yüzyirmimilyon Türk Lirasından az, onsekizmilyar Türk Lirasından
fazla olamaz.
(4) Bu madde hükmüne göre idari para cezasına karar vermeye
Cumhuriyet savcısı yetkilidir."
MADDE 4.- Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında geçen "1
Nisan 2005" ibaresi "1 Haziran 2005" olarak değiştirilmiş ve
maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"(4) Kesin hükümle sonuçlanmış
olan davalarda, sonradan yürürlüğe giren bir kanunla ilgili olarak lehe hükmün
belirlenmesi ve uygulanması amacıyla yapılan yargılama bakımından dava
zamanaşımına ilişkin hükümler uygulanmaz."
MADDE 5.- Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında geçen "1 Nisan 2005"
ibaresi "1 Haziran 2005" olarak değiştirilmiştir.
MADDE 6.- Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 1.- (1) Diğer kanunların, 5237 sayılı
Türk Ceza Kanununun Birinci Kitabında yer alan düzenlemelere aykırı hükümleri,
ilgili kanunlarda gerekli değişiklikler yapılıncaya ve en geç 31 Aralık 2006
tarihine kadar uygulanır."
MADDE 7.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 8.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.