Dönem: 22 Yasama Yılı: 4

TBMM (S. Sayısı: 1109)

Trabzon Milletvekili Cevdet Erdöl ile 73 Milletvekilinin; Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, Adana Milletvekili Atilla Başoğlu’nun; Sigarayla Mücadele Yasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler ile Adalet Komisyonları Raporları (2/555, 2/377)

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifimiz gerekçesi ile birlikte ilişikte sunulmuştur.

Gereğini arz ederiz.

Saygılarımızla. 20/4/2005

Cevdet Erdöl	Ali İbiş	Resul Tosun
Trabzon	İstanbul	Tokat
Muharrem Karslı	Soner Aksoy	Nevzat Doğan
İstanbul	Kütahya	Kocaeli
Alim Tunç	Remziye Öztoprak	İrfan Riza Yazıcıoğlu
Uşak	Ankara	Diyarbakır
Şerif Birinç	Taner Yıldız	Nihat Ergün
Bursa	Kayseri	Kocaeli
Öner Ergenç	T. Ziyaeddin Akbulut	Metin Kaşıkoğlu
Siirt	Tekirdağ	Düzce
Selami Uzun	Mustafa Dündar	Hikmet Özdemir
Sivas	Bursa	Çankırı
Ayhan Sefer Üstün	Ayhan Zeynep Tekin Börü	Cavit Torun
Sakarya	Adana	Diyarbakır
Ahmet Kambur	Hasan Ali Çelik	Asım Aykan
Tekirdağ	Sakarya	Trabzon
Nusret Bayraktar	İbrahim Çakmak	Hacı Biner
İstanbul	Tokat	Van
Tevfik Akbak	Mustafa Çakır	Ahmet Çağlayan
Çankırı	Samsun	Uşak
Adem Tatlı	Mustafa Cumur	Mehmet Kastal
Giresun	Trabzon	Osmaniye
İsmail Bilen	Süleyman Turgut	Zekeriya Akçam
Manisa	Manisa	İzmir
Necdet Budak	Nükhet Hotar Göksel	Mehmet Çerçi
Edirne	İzmir	Manisa
Hüsnü Ordu	Mustafa Sait Yazıcıoğlu	Mustafa Ünaldı
Kütahya	Ankara	Konya
Azmi Ateş	Kemalettin Göktaş	Hasan Aydın
İstanbul	Trabzon	Giresun
Orhan Seyfi Terzibaşıoğlu	Faruk Nafız Özak	Enver Yılmaz
Muğla	Trabzon	Ordu
Bayram Özçelik	Mehmet Alp	Mehmet Asım Kulak
Burdur	Burdur	Bartın
Adem Baştürk	Köksal Toptan	Hasan Fehmi Kinay
Kayseri	Zonguldak	Kütahya
İbrahim Reyhan Özal	Metin Yılmaz	Fazıl Karaman
İstanbul	Bolu	İzmir
Reha Denemeç	Ramazan Toprak	Mehmet Denizolgun
Ankara	Aksaray	İstanbul
Hüseyin Kansu	Mehmet Salih Erdoğan	Selahattin Dağ
İstanbul	Denizli	Mardin
Yahya Baş	Turhan Çömez	Fazlı Erdoğan
İstanbul	Balıkesir	Zonguldak
Cengiz Kaptanoğlu	Mustafa Çakır	Süleyman Gündüz
İstanbul	Samsun	Sakarya
Kerim Özkul	Ali Rıza Alaboyun	Muharrem Candan
Konya	Aksaray	Konya
Fahrettin Poyraz	Sadullah Ergin	Semiha Öyüş
Bilecik	Hatay	Aydın
Remziye Öztoprak	Recep Garip	Mustafa Ataş
Ankara	Adana	İstanbul

GENEL GEREKÇE

Dünyanın en yetkili kurumlarınca “Her türlü zararlı alışkanlıklar arasında en fazla ölüme ve hastalıklara sebep olan madde” olarak nitelenen sigara, her yıl ABD’de 440 bin, Almanya’da 140 bin, İngiltere’de 120 bin, ülkemizde 160 bin, dünya genelinde ise en az 13 milyon kişinin ölümüne ve çok daha fazla insanın da hasta ve ömür boyu sakat kalmasına sebep olmaktadır. Bu bağlamda kişisel ve toplumsal zararları artık yaygın olarak bilinmekte olan sigara tüketiminin azaltılması için tüm dünya ülkeleri çeşitli tedbirler almaktadır.

Sigaradan aktif içici olarak etkilenenler dışında içmedikleri halde kapalı yerlerde içenlerin verdiği zarara, en az onlar kadar iştirak eden milyonlarca vatandaşımızın pasif içici olarak kansere ve benzeri hastalıklara yakalanma riski yüzde 40 olarak ifade edilmektedir. Sigara içenle, sigara dumanı ile kirletilmiş havayı teneffüs eden veya duman altı olan kişi arasında gördüğü zarar bakımından çok az fark ortaya çıkmaktadır.

Anayasanın 56 ncı maddesine göre, herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir, çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek, devletin ve vatandaşın ödevidir. Yine Anayasanın 58 inci maddesine göre devlet gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri alır.

7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun toplumsal sağlığımıza yönelik bu tehdidin ortadan kaldırılmasına yönelik önlemler öngörmektedir. Ancak bu Kanun hükümleri de ilgili alanda uygulama açısından yeterli olmamaktadır. Söz konusu Kanunda öngörülen müeyyidelerden dolayı ancak 49 kişi ceza ödeme durumunda kalmıştır.

İnsan ve toplum sağlığına pek çok zararlar veren tütün ürünlerine halkımız trilyonlar ödemekte, devlet de gelir sağladığı zannı ile baktığı bu sektörden daha fazlasını tütün ürünlerinin sebep olduğu başta kanser olmak üzere kalp damar hastalıkları ve diğer tahribatları dolayısıyla kat kat ödemektedir.

Teklif ile Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda yapılan değişiklikle kişileri tütün ve tütün ürünlerinin zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tedbirleri almak üzere düzenlemeler yapılmaktadır.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Sigarayla Mücadele Yasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifim ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.

Gereğini saygılarımla arz ederim.

Atillâ Başoğlu

Adana

GEREKÇE

Kişisel ve toplumsal zararları artık yaygın olarak bilinmekte olan sigara tüketiminin azaltılması amacıyla tüm dünya ülkeleri çeşitli tedbirler almaktadır. Yurdumuzda da 1996 yılında kabul edilmiş olan 4207 sayılı Kanun toplumsal sağlığımıza yönelik bu tehdidin dizgin altına alınması hususunda bir girişimde bulunmuştur. Ne yazık ki kağıt üzerinde gerçekleşmiş bu düzenlemenin uygulama yönü zayıf kalmış, 7/1432 esas numaralı soru önergemize verilen cevaba göre, ilgili kanundaki müeyyidelerden dolayı ancak 49 kişi ceza ödemek zorunda kalmıştır. Kanun gereği paketlerde bulunması gereken yasal uyarılar ise yabancı ülkelerde çarpıcı puntolarla kalın olarak yazılmışken bizde bir merceğe ihtiyaç duyuracak veziyettedir.

İletişim uzmanları resimli mesajların sesli yahut yazılılara oranla insan anlığı üzerinde daha etkili bir iz bırakmakta ve hafızasında kalıcı yer etmektedir. İşte bu fikirden yola çıkarak çağdaş ülkeler yeni bir uygulamaya başlamışlar, Kanada ve Brezilya’dan sonra Avrupa Birliği de hayatın içersinden şok görüntülerin sigara paketlerinde bulunmasını karara bağlamışlardır. Bu resimlerle insanların duydukları, dinledikleri ve aslında bildikleri ancak anlamadıkları bir takım gerçekleri bir tokat gibi yüzlerine indirmekte ve bütün çıplaklığıyla idrak etmeleri sağlanmaktadır.

Avrupa Birliği ülkelerinin bu düzenlemeyi kendi coğrafyasında uygulamaya kararında bütün sağlık etkileri bir tarafa, özellikle iki gerekçe ön plana çıkmaktadır. AB Ülkeleri yılda yaklaşık 650 bin vatandaşını tütün sebebiyle kaybetmekte ve sigaraya senede yaklaşık 126 Milyar Amerikan Doları harcamaktadır. Bizim de her yıl 108 bin vatandaşımızı aynı sebeple toprağa verdiğimizi, sadece 2003 yılında 10 Katrilyon liralık kaynağımızı ateşe verdiğimizi ve yurt dışına gönderdiğimizi göz önünde bulundurursak konunun ehemmiyeti daha açık görülebilecektir.

Eğer sigara tüketimi eğilimindeki yükselişten endişe ediyorsak, ve mevcut tedbirleri yeterli görmüyorsak, dünyada yürütülmekte olan uygulamalardan ilham alarak ülkemizdeki paketleri de kültürümüze uygun, kendi yaşantımızdan caydırıcı görüntülerle desteklemek zorundayız. Bu konu bir haber programında gündeme getirilmiş ve resimleri gören vatandaşlarımız sigara kullanımlarında ciddi bir azaltıcı etkiye sahip olacağını ifade etmişlerdir. Bu sebeplerle ilişikte örneklenmiş olan paketlerin ülkemizde de tıpkı Kanada, Brezilya ve AB Ülkelerinde olduğu gibi uygulanması tarafımızca faydalı görülmektedir.

ADANA MİLLETVEKİLİ ATİLLA BAŞOĞLU’NUN TEKLİFİ

SİGARAYLA MÜCADELE YASASINDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1.- 7/11/1996 tarih ve 4207 sayılı Sigarayla Mücadele Yasası’nın 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki gibi değiştirilmiştir.

“Türkiye’de üretilen veya ithal edilen tütün ve tütün mamulleri paketlerinin arka yüzünde, yüzeyi kaplayacak şekilde sigaranın insan sağlığına etkilerini anlatan resimler ve açıklamalar konulur. Bu resimleri taşımayan tütün ve tütün mamulleri ithal edilemez ve satışa çıkarılamaz.”

MADDE 2.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu 30/1/2006

Esas No.: 2/555, 2/377

Karar No.: 36

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı tarafından; “Trabzon Milletvekili Cevdet Erdöl ile 73 Milletvekilinin; Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” 25/6/2005 tarihinde,

"Balıkesir Milletvekili Sedat Pekel ve 36 Milletvekilinin; 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi" 17/2/2005 tarihinde,

"Adana Milletvekili Atilla Başoğlu'nun; Sigarayla Mücadele Yasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi" ise 11/2/2005 tarihinde, tali komisyon olarak komisyonumuza esas komisyon olarak da Adalet Komisyonuna havale edilmişlerdir.

Bu üç teklif ile; 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunun adı değiştirilmekte, mevcut Kanun hükümlerinin kişileri tütün ve tütün ürünlerinin zararlarından korumada yetersiz kaldığı düşünülerek kanunda bazı değişiklikler öngörülmektedir. İnsan ve toplum sağlığına çok fazla zararlar veren tütün ürünlerine çok büyük meblağlar ödenmekte bunun karşılığında ise başta kanser olmak üzere kalp damar hastalıkları ve insan sağlığında pek çok hastalık ve tahribatlar olmaktadır.

Teklifler ile;

Tütün mamullerinin zararlarının önlenmesine dair kanunda yapılan değişiklikle, kişileri tütün ve tütün ürünlerinin zararlarından, bunların alışkınlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tedbirleri almak üzere düzenlemeler yapılmaktadır. Kişisel ve toplumsal zararlarının artık bilindiği tütün ürünleri tüketiminin azaltılması ve tütün ürünlerini tüketmeyenlerin de haklarının korunması amacıyla kanun teklifleri hazırlanmıştır.

Komisyonumuz her üç teklifi 24/11/2005 tarihindeki yirmiyedinci toplantısında; Sağlık, Adalet, Maliye, Milli Eğitim, Tarım ve Köyişleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Sanayi ve Ticaret bakanlıkları ile Gümrük Müsteşarlığı, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, TRT Genel Müdürlüğü, TEKEL Sigara A.Ş. Genel Müdürlüğü, Yeşilay ve Sigarayla Savaşanlar Derneği temsilcilerinin de katılımlarıyla yapılan toplantıda, konunun daha ayrıntılı bir şekilde ele alınarak olgunlaştırılması ve gerekli düzenlemelerin yapılabilmesini sağlamak amacıyla bir alt komisyon kurulmasına karar vermiştir.

Adalet ve Kalkınma Partisi'nden; Ağrı Milletvekili Mehmet Kerim Yıldız, Antalya Milletvekili Osman Akman, Bursa Milletvekili Şerif Birinç, Kocaeli Milletvekili Nevzat Doğan, Muş Milletvekili Medeni Yılmaz, Cumhuriyet Halk Partisi'nden; Muğla Milletvekili Ali Arslan, Ordu Milletvekili İdris Sami Tandoğdu ve Anavatan Partisi'nden; Muzaffer R. Kurtulmuşoğlu'nun seçildiği alt komisyon, başkanlığına Kocaeli Milletvekili Nevzat Doğan'ı seçerek çalışmalarına başlamıştır.

Alt Komisyon; 1/12/2005, 8/12/2005, 22/12/2005 ve 26/12/2005 tarihlerinde yaptığı toplantılarda bu üç teklifin birleştirilerek görüşülmesine ve görüşmelere "Trabzon Milletvekili Cevdet Erdöl ile 73 Milletvekilinin; Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi" nin esas alınmasına karar vermiştir.

Alt komisyon, yukarıdaki temsilcilerin katılımları ile teklifleri ayrıntılı olarak incelemiş, kamuoyunun beklentilerini de değerlendirerek çalışmalarını tamamlamış ve yeni bir metin oluşturmuştur.

Bu anlamda olmak üzere alt komisyonda teklif üzerinde şu değişiklikler yapılmıştır:

Kanun Teklifinin;

Çerçeve 1 inci maddesi; 4207 sayılı Kanunun adını değiştirmektedir. Alt komisyonda Kanunun adı "Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun" şeklinde değiştirilmiştir.

Çerçeve 2 nci maddesi; 4207 sayılı Kanunun 1 inci maddesini değiştirmektedir. Alt komisyonda Kanunun amacı yeniden düzenlenerek metne yazılmıştır.

Çerçeve 3 üncü maddesi; 4207 sayılı Kanunun 2 nci maddesini değiştirmektedir. Alt komisyonda, "Tütün ürünlerinin içilmesi yasaklanan yerler" başlıklı maddede, tütün ürünlerinin kesin olarak içilemeyeceği yerler, tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanların oluşturulabileceği yerler ayrımı yapılmış, tütün ürünleri tüketilmesine tahsis edilen kapalı alanların koku ve duman geçişini önleyecek şekilde tecrit edilmesi ve havalandırma tertibatı ile donatılması gereken yerler ile bunların istisnaları ile söz konusu yerlere kimlerin girebilecekleri belirtilmiş, Kanunun uygulanmasında nelerin tütün ürünü sayılacağı da tespit edilerek metin yeniden düzenlenmiştir.

Çerçeve 4 üncü maddesi 4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesini değiştirmektedir. Alt Komisyonda madde başlığı "diğer koruyucu önlemler" şeklinde değiştirilmiş ve fıkraları yeniden düzenlenmiştir .

Çerçeve 5 inci maddesi 4207 sayılı Kanunun 4 üncü maddesini değiştirmektedir. Alt komisyonda madde başlığı "kontolün sağlanması" şeklinde değiştirilerek fıkraları yeniden düzenlenmiştir.

Çerçeve 6 ncı maddesi 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesini, Çerçeve 7 nci maddesi 6 ncı maddesini değiştirmektedir. Alt komisyonda ceza hükümleri ve ceza vermeye yetkili makamların belirlendiği bu iki madde Çerçeve 6 ncı madde olmak üzere birleştirilmiştir. Maddede 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin madde başlığı "ceza hükümleri" adı altında değiştirilmiş, kanun hükümlerine uymayan gerçek ve tüzel kişiler için verilecek idari para cezaları ile bu cezaları vermeye yetkili makamlar yeniden belirlenmiş ve tek madde altında toplanarak fıkraları yeniden düzenlenmiştir.

Çerçeve 7 nci madde olmak üzere, "tahsil edilen idari para cezalarının paylaşılması" başlığı altında yeni bir madde eklenmiştir. Madde ile, bu Kanun hükümlerine göre verilen idari para cezalarından tahsil edilen miktarın yüzde ellisi, para cezasına karar veren kurumun harcamalarında kullanılmak üzere kurum veya ilgili bakanlık bütçesine, yüzde onu Sağlık Bakanlığı, yüzde onu Milli Eğitim Bakanlığı bütçelerine, bu Kanunun kendilerine yüklediği yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin harcamalarda kullanılmak üzere aktarılacağı hükmü düzenlenmiştir.

Çerçeve 8 inci maddesi 4207 sayılı Kanunun 7 nci maddesini değiştirmektedir. Alt komisyonda madde başlığı "mülkiyetin kamuya geçirilmesi" şeklinde değiştirilerek, Kanunun ilgili maddelerindeki yasakların konusunu oluşturan tütün ürünlerinin mülkiyetinin kamuya geçirilmesine, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından karar verileceği düzenlenmiştir.

Çerçeve 9 uncu maddesi ile 4207 sayılı Kanunun 8 inci maddesi teklif metninde para cezalarına ilişkin hükümler zaten yukarıdaki maddelerde düzenlendiğinden alt komisyon tarafından yürürlükten kaldırılmıştır.

Bu arada komisyonumuz, alt komisyon tarafından hazırlanan metni henüz gündemine almadan, Balıkesir Milletvekili Sedat Pekel, "Balıkesir Milletvekili Sedat Pekel ve 36 Milletvekilinin; 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi"ni İçtüzüğümüzün 37 nci maddesinin ikinci fıkrasına dayanarak, (Tasarı veya tekliflerle kanun hükmünde kararnamelerin esas komisyonlara havale gününden itibaren en geç kırkbeş gün içinde sonuçlandırılması gerekir.

Bu sürenin bitiminde, tasarı, teklif ve kanun hükmünde kararnamenin doğrudan Genel Kurul gündemine alınmasını Hükümet veya teklif sahipleri isteyebilirler. Bu istemler üzerine komisyon, Hükümet, teklif sahibi ve bir milletvekili beşer dakikayı geçmemek üzere söz alabilir. Genel Kurul işaret oyuyla karar verir.) doğrudan Genel Kurul gündemine alınmasını istemiştir. Bunun üzerine söz konusu teklifi 5/1/2006 tarihinde komisyonumuz gündeminden çıkarmıştır.

Komisyonumuz bu defa;

26/1/2006 tarihinde yaptığı 31 inci birleşiminde Sağlık, Adalet, Maliye, Milli Eğitim, Gümrük Müsteşarlığı, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, TRT Genel Müdürlüğü temsilcilerinin katılımlarıyla Teklifleri ve alt komisyon tarafından hazırlanan metni yeniden gündemine almıştır.

Komisyonumuz yapmış olduğu bu birleşiminde alt komisyon tarafından hazırlanan yeni metnin esas alınarak görüşülmesine karar vermiştir.

Alt komisyon tarafından hazırlanan ve Komisyonumuz tarafından esas alınan bu yeni metnin görüşülmesi sırasında da bazı maddeler üzerinde önergeler verilmiş ve sözlü öneriler sunulmuştur.

Verilen önergeler ile sözlü önerilerin kabul edilmesi ile;

Çerçeve 3 üncü maddesi, değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin 1 inci fıkrasının (b) bendinde; "lokaller" ibaresinden sonra gelmek üzere "lokanta" ibaresi eklenmiş, "atari salonları" ibaresi metinden çıkarılmış, "çok sayıda " ibaresi "birden çok sayıda" olarak değiştirilmiş ve "girebileceği" ibaresinden sonra da "işyerlerinin ve" ibaresi eklenmek suretiyle,

2 nci fıkrasının; (b) bendindeki "çok sayıda insanın" ibaresi metinden çıkarılarak yerine "birden çok sayıda kişinin" ibaresi eklenmiş, (f) bendi olmak üzere, "açık havada yapılan her türlü kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin seyir yerlerinde," ibaresi yeni bir bend olarak metne eklenmek suretiyle,

3 üncü fıkrasının sonuna son cümle olmak üzere "Ancak bu kahvehanelerde yeterli havalandırma tertibatı alınması zorunludur." ibaresinin eklenmesi suretiyle,

4 üncü fıkrasındaki "çocuklar giremez" ibaresinin metinden çıkarılarak, yerine "18 yaşını tamamlamamış olan kişiler giremez" ibaresinin eklenmesi suretiyle,

5 inci fıkrasının "Otelcilik hizmeti verilen işletmelerde, tütün ürünleri tüketilemez. Ancak bu ürünleri tüketen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş ayrı katlar ya da odalar oluşturulabilir." şekilde değiştirilmesi suretiyle yeniden düzenlenmiştir.

Çerçeve 4 üncü maddesi, değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin;

2 nci fıkrası "Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların isimleri, amblemleri veya ürünlerinin marka ya da işaretleri veya bunları çağrıştıracak alametleri kıyafet, takı ve aksesuar olarak taşınamaz." şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

3 üncü fıkrası "Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalara ait araçlarda, bu ürünlere ilişkin markaların veya firmaların tanınmasını sağlayacak bir uygulamaya gidilemez" şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

4 üncü fıkrasındaki "satış artırıcı" ibaresinin metinden çıkarılması suretiyle,

9 ve 10 uncu fıkralarındaki "çocuklar" ibaresinin "18 yaşını doldurmamış kişiler" olarak değiştirilmesi suretiyle,

11 inci fıkrasındaki "adet şeklinde" ibaresinden sonra "veya küçük paketlere bölünerek" ibaresinin eklenmesi suretiyle,

14 üncü fıkrasının "Tütün ürünleri dolap içerisinde, çocukların doğrudan ulaşamayacağı ve işletme dışından görülmeyecek şekilde satışa arz edilebilir. Tütün ürünleri satış belgesi olmaksızın satılamaz. Satış belgesinde belirtilen yerin dışında satışa sunulamaz." şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

15 inci fıkrası " Firmalar tarafından tütün ürünleri hediye, eşantiyon, promosyon veya yardım olarak dağıtılamaz" şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

16 ncı fıkrasına "oyuncak" ibaresinden sonra gelmek üzere "kıyafet, takı, aksesuar" ibaresinin eklenmesi suretiyle,

17 nci fıkrasının "Kolluk veya özel güvenlik görevlileri ile Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları üniformalı olarak kamuya açık alanlarda tütün ürünlerini içemezler." şeklinde değiştirilmesi suretiyle yeniden düzenlenmiştir.

Çerçeve 5 inci maddesi, değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin;

1 inci fıkrasının sonuna "Ayrıca, tütün ürünlerinin tüketilmesine tahsis edilen alanlar ile nargile içilen mekanlarda tütün ürünleri kullanımının tehlikelerini anlatan sağlık uyarıları herkes tarafından görülebilir yerlere asılır." cümlenin eklenmesi suretiyle,

5 inci fıkrası "Bu Kanunda sözü edilen yasal uyarı yazıları, resim, şekil veya grafik mesajlarıyla ilgili hususlar yönetmelikle düzenlenir. Bu yönetmelik Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından çıkarılır. " şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

7 nci fıkrasının " Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan her kategoride özel televizyon kuruluşları ve radyolar, ayda en az doksan dakika tütün ürünleri alışkanlığının zararları konusunda uyarıcı eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır. Bu yayınlar, 08:00-22:00 saatleri arasında yapılır. Bu yayınların kopyaları her ay düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler dışında yapılan yayınlar ihtiyaridir ve aylık doksan dakikalık süreye dahil edilmez. Bu sürelerin denetlenmesi Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından yapılır. Bu programlar, Sağlık Bakanlığı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ve Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri de alınarak hazırlanır veya hazırlattırılır." şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

8 inci fıkrasına "bilinçlendirmek üzere" ibaresinden sonra gelmek üzere "sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak" ibaresinin eklenmesi ve "program" ibaresinin metinden çıkarılması suretiyle yeniden düzenlenmiştir.

Çerçeve 6 ncı maddesi, değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki "yükümlülükleri" ibaresinin "yükümlülükler" olarak değiştirilerek, bu ibareden sonra gelmek üzere, "ile 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrasındaki yasağın her birine" ibaresinin eklenmesi suretiyle,

2 nci fıkrasının başındaki " 2 nci maddenin birinci fıkrasındaki yükümlülüklere aykırı hareket eden yetkili kamu görevlisi" ibaresi, "2 nci maddenin birinci fıkrasındaki yükümlülüklere aykırı hareket edilmesinin önlenmesiyle ilgili olarak gerekli tedbirleri almayan yetkili kamu görevlisi" şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

13 üncü fıkrasına son cümle olmak üzere "Tütün ürünlerinin satış belgesiz olarak satışının yapıldığı veya satışa hazır tutulduğu yerlerdeki tütün ürünlerine el konulur ve nereden temin edildiğine dair belge ibraz edilememesi halinde, mahalli mülki amir tarafından bunların mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir." ibaresinin eklenmesi suretiyle yeniden düzenlenmiştir.

Çerçeve 10 uncu madde olmak üzere 4207 sayılı Kanuna bir Geçici Madde eklenmiştir. Geçici Madde ile Kanunun işletme sahiplerine yüklediği tertibat ve düzenlemeleri üç ay içinde yapmakla yükümlü oldukları ve öngörülen yönetmeliklerin kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde çıkarılacağı hükme bağlanmıştır.

Alt komisyon tarafından hazırlanan yeni metnin, çerçeve 1, çerçeve 2, çerçeve 7, çerçeve 8, çerçeve 9 uncu maddeleri aynen,

Yürürlüğe ilişkin çerçeve 10 uncu maddesi çerçeve 11, yürütmeye ilişkin çerçeve 11 inci maddesi çerçeve 12 nci maddeler olmak üzere aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Adalet Komisyonuna sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Kâtip
Cevdet Erdöl	Nevzat Doğan	Mehmet Kılıç
Trabzon	Kocaeli	Konya
Üye	Üye	Üye
Mehmet Kerim Yıldız	Ahmet Yaşar	Muzaffer Kurtulmuşoğlu
Ağrı	Aksaray	Ankara
Üye	Üye	Üye
Remziye Öztoprak	Osman Akman	Turhan Çömez
Ankara	Antalya	Balıkesir
Üye	Üye	Üye
Şerif Birinç	İrfan Rıza Yazıcıoğlu	Hüseyin Tanrıverdi
Bursa	Diyarbakır	Manisa
Üye	Üye	Üye
Mahmut Duyan	Ali Arslan	Medeni Yılmaz
Mardin	Muğla	Muş
Üye	Üye	Üye
İdris Sami Tandoğdu	Feramus Şahin	Alim Tunç
Ordu	Tokat	Uşak

SAĞLIK, AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL İŞLER KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

TÜTÜN MAMULLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİNE DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1.- 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunun adı "Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2.- 4207 sayılı Kanunun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 1.- (1) Bu Kanunun amacı, bireyleri tütün ve tütün ürünlerinin yıkıcı sağlık, sosyal, çevresel, ekonomik zararlardan ve ölümcül sonuçlarından korumak; çocuklar ve gençlerin bu ürünleri kullanmalarını engelleyen tedbirleri almak; tüketimi özendiren her türlü reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması yönünde gerekli düzenlemeleri yapmaktır."

MADDE 3.- 4207 sayılı Kanunun 2 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Tütün ürünlerinin içilmesi yasaklanan yerler

Madde 2.- (1) Tütün ürünleri,

a) Her türlü kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında,

b) Koridorları dahil olmak üzere spor ve sosyal amaçlı kulüpler ve dernekler, lokaller, lokanta, fuar, alışveriş merkezi, düğün salonları, kongre, toplantı ve konferans salonları, kafeler, internet kafeler, elektronik oyun merkezleri, bilardo salonları, bowling salonları gibi; özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok sayıda kişinin girebileceği işyerlerinin ve binaların kapalı alanlarında,

c) Taksi hizmeti verenler de dahil olmak üzere; karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında,

d) 1. Okul öncesi, ilk ve orta öğrenim kurumlarının,

2. Çocuklara yönelik kültür ve sosyal hizmet binalarının,

3. Sağlık hizmetlerinin verildiği kurumların,

4. İbadethanelerin,

Müştemilatı mahiyetindeki açık alanlarında,

Tüketilemez.

(2) Ancak,

a) Kamu hizmet binalarında,

b) Birden çok sayıda kişinin istihdam edildiği çalışma alanlarında,

c) Özel hukuk kişilerine ait olan, lokantalarda ve kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde,

d) Şehirlerarası veya uluslararası güzergahlarda yolcu taşıyan demiryolu taşıma araçlarında,

e) Denizyolu toplu taşıma araçlarının güvertelerinde,

f) Açık havada yapılan her türlü kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin seyir yerlerinde,

Tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilir.

(3) Tütün ürünleri tüketilmesine tahsis edilen kapalı alanların koku ve duman geçişini önleyecek şekilde tecrit edilmesi ve havalandırma tertibatı ile donatılması gerekir. Ancak, ikinci fıkranın (c) bendi kapsamına giren işletmelerin kapalı alanlarında, tütün ürünleri kullanmayanların sağlığını tehlikeye düşürmeyecek tarzda ve kullanım alanlarının yarısından az olmamak üzere tütün dumanından ve kokusundan havalandırma ve benzeri yollarla arındırılmış ayrı yerler düzenlenir. Bu düzenlemeyi yapmayan veya yapamayan yerlerin tamamında tütün ürünleri içilemez. Bu fıkra hükmü elli metrekareden küçük kahvehanelerle ilgili olarak uygulanmaz. Ancak bu kahvehanelerde yeterli havalandırma tertibatın alınması zorunludur.

(4) Üçüncü fıkra hükmüne göre oluşturulmuş tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlara onsekiz yaşını tamamlamamış olan kişiler giremez.

(5) Otelcilik hizmeti verilen işletmelerde, tütün ürünleri tüketilemez. Ancak bu ürünleri tüketen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş ayrı katlar ya da odalar oluşturulabilir.

(6) Resmi araç sürücüleri ile araçlarında tütün ürünleri tüketmeyen bir başkasının bulunması halinde özel araç sürücüleri araç kullandıkları sürece tütün ürünleri kullanamazlar.

(7) Her türlü spor faaliyetlerinin yapıldığı yerler ile bunların seyir yerlerinin kapalı ve açık alanlarında tütün ürünleri kullanılamaz. Ancak, bu tesislerin açık alanlarında tütün ürünlerinin tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilir.

(8) Bu Kanunun uygulanmasında "tütün ürünü" ibaresinden, tüttürme, emme, çiğneme, ya da buruna çekerek kullanılmak üzere, tamamen veya kısmen tütün yaprağından imal edilmiş madde anlaşılır. Tütün yaprağından imal edilmiş olmamakla birlikte, tüttürülerek tüketilen her türlü madde, bu Kanunun uygulanmasında "tütün ürünü" sayılır."

MADDE 4.- 4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Diğer koruyucu önlemler

Madde 3.- (1) Tütün ürünlerinin ve üretici firmaların isim, marka veya alametleri kullanılarak her ne suretle olursa olsun reklam ve tanıtımı yapılamaz. Bu ürünlerin kullanılmasını özendiren veya teşvik eden kampanyalar düzenlenemez. Tütün ürünleri üreten ve pazarlamasını yapan şirketler, her ne surette olursa olsun hiçbir etkinliğe şirket isimlerini, amblemlerini veya ürünlerinin marka ya da işaretlerini kullanarak destek olamazlar.

(2)Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların isimleri, amblemleri veya ürünlerinin marka ya da işaretleri veya bunları çağrıştıracak alametleri kıyafet, takı ve aksesuar olarak taşınamaz.

(3) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalara ait araçlarda bu ürünlere ilişkin markaların veya firmaların tanınmasını sağlayacak bir uygulamaya gidilemez.

(4) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalar ne amaçla olursa olsun ürettikleri veya pazarlamasını yaptıkları tütün ürünlerini, bedelsiz olarak veremezler, indirimli satamazlar. Bayilerine teşvikler ve hediyeler veremezler.

(5) Perakende satış noktaları haricinde tütün ürünlerinin fiyat değişikliklerini duyurmak amacıyla da olsa isim, logo veya amblemleri kullanılarak bildirim yapılamaz, basın yayın organlarına ilan verilemez.

(6) Diğer ülkelerden yapılan yayınlarda yer alan, tütün ürünlerinin isim, marka veya alametlerini içeren reklam, tanıtım ve kampanya görüntülerine görsel ve yazılı basın yayın organlarında yer verilemez.

(7) Televizyonda yayınlanan her türlü programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde reklam ve tanıtım filmlerinde, açık hava ya da kapalı mekanda yapılan sahne gösterilerinde, rol gereği de olsa tütün ve tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez.

(8) Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti veren yerlerde tütün ürünlerinin satışı yapılamaz.

(9) Tütün ürünleri onsekiz yaşını doldurmamış kişilere satılamaz ve tüketimine sunulamaz.

(10) Onsekiz yaşını doldurmamış kişiler, tütün ürünlerinin üretiminde, pazarlanmasında ve satışında istihdam edilemez.

(11) Her ne surette olursa olsun sigaraların paket açılarak adet şeklinde veya daha küçük paketlere bölünerek satışı yapılamaz.

(12) Tütün ürünleri, yetkili satıcı olan yerlerin dışında; otomatik makinelerle, telefon, televizyon ve internet gibi elektronik ortamlarla satılamaz, satın alınamaz ve satış amacıyla kargo yoluyla taşınamaz.

(13) Tütün ürünleriyle ilgili izmarit, paket, ağızlık, kağıt ve benzeri atıklar çevreye atılamaz.

(14) Tütün ürünleri dolap içerisinde, çocukların doğrudan ulaşamayacağı ve işletme dışından görülmeyecek şekilde satışa arz edilebilir. Tütün ürünleri satış belgesi olmaksızın satılamaz. Satış belgesinde belirtilen yerin dışında satışa sunulamaz.

(15) Firmalar tarafından, tütün ürünlerini hediye, eşantiyon, promosyon veya yardım olarak dağıtılamaz.

(16) Her türlü sakız, şeker, çerez, oyuncak, kıyafet, takı, aksesuar ve benzeri ürünler tütün ürünlerine benzeyecek veya markasını çağrıştıracak şekilde üretilemez, dağıtımı ve satışı yapılamaz.

(17) Kolluk veya özel güvenlik görevlileri ile Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları üniformalı olarak kamuya açık alanlarda tütün ürünlerini içemezler."

MADDE 5.- 4207 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kontrolün sağlanması

Madde 4.- (1) Tütün ürünlerinin içilmesinin yasaklandığı yerlerde, yasal düzenleme ve buna uymamanın cezai sonuçlarını belirten uyarılar; salonlarda asgari on santimetrelik puntolarla, toplu taşım araçlarında üç santimetrelik puntolarla herkes tarafından görülebilir yerlere asılır. Ayrıca, tütün ürünlerinin tüketilmesine tahsis edilen alanlar ile nargile içilen mekanlarda da tütün ürünleri kullanımının tehlikelerini anlatan sağlık uyarıları herkes tarafından görülebilir yerlere asılır.

(2) Tütün ürünlerinin satışının serbest olduğu yerlere en az beş santimetrelik puntolarla, beyaz zemin üzerine büyük harfler ve siyah yazı rengi ile, "Yasal Uyarı: 18 yaşını doldurmayanlara sigara ve diğer tütün ürünleri satılamaz; satanlar hakkında yasal işlem yapılır." ibaresi yazılarak, rahatlıkla görülebilen ve okunabilen yerlere asılır.

(3) Türkiye'de üretilen veya ithal edilen tütün ürünleri paketlerinin üzerine, en geniş iki yüzünden, bir yüzüne toplam alanın yüzde kırkından, diğer yüzüne yüzde otuzundan az olmamak üzere özel çerçeve içinde tütün ürünlerinin zararlarını belirten yazılı uyarılar veya mesajlar konulur. Bu uyarı yazılarının aynı şekilde, birden fazla paketi bir arada bulunduran tütün ürünleri kutuları üzerine de yazılması zorunludur. Uyarı mesajları resim, şekil veya grafik biçimlerinde de olabilir. Uyarı mesajlarını taşımayan tütün ürünleri ithal edilemez veya satışa çıkarılamaz.

(4) Tütün ürünlerinin paketlerinde ve etiketlerinde, bu ürünlerin özellikleri, sağlığa etkileri, tehlikeleri veya emisyonları ile ilgili yanlış ve eksik bilgi verilemez, aldatıcı tanımlama, marka, renk, figür veya işaret kullanılamaz.

(5) Bu Kanunda sözü edilen yasal uyarı yazıları, resim, şekil veya grafik mesajlarıyla ilgili hususlar yönetmelikle düzenlenir. Bu yönetmelik Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından çıkarılır.

(6) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalar, ürün, üretim, pazarlama ve diğer aktiviteleri ile ilgili her türlü bilgiyi istenildiği takdirde onbeş gün içerisinde Sağlık Bakanlığına ve Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumuna iletir.

(7) Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan her kategoride özel televizyon kuruluşları ve radyolar, ayda en az doksan dakika tütün ürünleri alışkanlığının zararları konusunda uyarıcı eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır. Bu yayınlar, 08:00-22:00 saatleri arasında yapılır. Bu yayınların kopyaları her ay düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler dışında yapılan yayınlar ihtiyaridir ve aylık doksan dakikalık süreye dahil edilmez. Bu sürelerin denetlenmesi Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından yapılır. Bu programlar, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ve Sağlık Bakanlığı tarafından ilgili sivil toplum örgütlerinin görüşleri de alınarak Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumunca ilgili kurum ve kuruluşlara hazırlattırılır.

(8) Tütün ürünleri tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın yarattığı sağlık riskleri konusunda çocukları ve gençleri bilinçlendirmek üzere sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bir müfredat hazırlanır.

(9) Tütün ürünleri kullanımının bırakılmasını özendirici programlar ve tütün bağımlılığının ilaç ile tedavisinin ulaşılabilir olması için gerekli çalışmalar Sağlık Bakanlığı tarafından yapılır.

(10) Bu maddenin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkralarında yer alan programların finansmanına yönelik olarak her yıl Milli Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı bütçesine yeterli ödenek konulur.

(11) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların bu Kanunda yasaklanan faaliyetler ile ilgili olarak yaptıkları harcamalar yıllık gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmaz."

MADDE 6.- 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ceza hükümleri

Madde 5.- (1) Bu Kanunun 2 nci maddesinin birinci, altıncı ve yedinci fıkralarındaki yükümlülükler ile 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasındaki yasağın her birine aykırı hareket eden kişi, 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 39 uncu maddesine göre cezalandırılır. Ancak, kişi o yerin çalışanı veya üyesi ise, ceza bir kat artırılarak verilir.

(2) 2 nci maddenin birinci fıkrasındaki yükümlülüklere aykırı hareket edilmesinin önlenmesiyle ilgili olarak gerekli tedbirleri almayan yetkili kamu görevlisi, 26.09.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun "Görevi kötüye kullanma" başlıklı 257 nci maddesi hükümlerine göre cezalandırılır.

(3) 2 nci maddenin birinci fıkrasındaki yükümlülüklere aykırı hareket edilmesinin önlenmesiyle ilgili olarak gerekli tedbirleri almayan işletmelerin sorumluları, işletme iznini veren kurum yetkilileri tarafından önce yazılı olarak uyarılır. Bu uyarı yazısı, ilgili işletme sorumlusuna tebliğ edilir. Bu uyarıya rağmen, gerekli tedbirlerin alınmamasına devam edilmesi halinde; işletme sorumlusu, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında mahalli mülki amir tarafından beşyüz Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır.

(4) 2 nci maddenin üçüncü fıkrasının birinci cümlesindeki yükümlülüğe aykırı hareket eden yetkili kamu görevlisi, Türk Ceza Kanununun "Görevi kötüye kullanma" başlıklı 257 nci maddesi hükümlerine göre cezalandırılır. 2 nci maddenin üçüncü, beşinci ve yedinci fıkralarındaki yükümlülüklerin gereği olan tedbirleri almayan işletmelerin sorumluları, işletme iznini veren kurum yetkilileri tarafından önce yazılı olarak uyarılır ve kendilerine gerekli tedbirleri almaları için onbeş günden fazla olmamak üzere bir süre verilir. Bu uyarı yazısı, ilgili işletme sorumlusuna tebliğ edilir. Bu uyarıya rağmen belirlenen süre zarfında gerekli tedbirlerin alınmaması halinde; işletme sorumlusu, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında mahalli mülki amir tarafından beşyüz Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır.

(5) 3 üncü maddenin birinci, üçüncü, dördüncü, beşinci, onikinci ve onbeşinci fıkralarındaki yasakların her birine aykırı hareket eden kişi, ellibin Türk Lirasından ikiyüzelli bin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır. İlgili tüzel kişi hakkında verilecek cezanın üst sınırı, birmilyonikiyüzellibin Türk Lirasıdır. Bu cezaya karar vermeye Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu yetkilidir.

(6) 3 üncü maddenin altıncı ve yedinci fıkralarındaki yasakların her birine radyo ve televizyonlar aracılığıyla aykırı hareket edilmesi halinde, ilgili radyo veya televizyon yayın organının sorumlu müdürü, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından beşbin Türk Lirasından yirmibin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır. İlgili tüzel kişi hakkında verilecek cezanın üst sınırı yüzbin Türk Lirasıdır.

(7) 3 üncü maddenin altıncı ve yedinci fıkralarındaki yasakların her birine diğer basın ve yayın organları aracılığıyla aykırı hareket edilmesi halinde, ilgili basın ve yayın organının sorumlu müdürü, beşbin Türk Lirasından yirmibin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır. İlgili tüzel kişi hakkında verilecek cezanın üst sınırı yüzbin Türk Lirasıdır. Bu fıkra hükmüne göre idarî para cezasına karar vermeye, ilgili basın ve yayın organının yayın merkezinin bulunduğu yer mülki amiri yetkilidir.

(8) 3 üncü maddenin sekizinci fıkrasındaki yasağa aykırı hareket eden kişi, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında genel kolluk tarafından beşbin Türk Lirası idari para cezası ile cezalandırılır.

(9) 3 üncü maddenin dokuzuncu fıkrasındaki yasaklara aykırı hareket eden kişi, Türk Ceza Kanununun "Sağlık için tehlikeli madde temini" başlıklı 194 üncü maddesi hükmüne göre cezalandırılır.

(10) 3 üncü maddenin onuncu fıkrasındaki yasağa aykırı hareket eden kişi, mahalli mülki amir tarafından her bir kişiyle ilgili olarak bin Türk Lirası idari para cezası ile cezalandırılır ve çocukların istihdamı menedilir.

(11) 3 üncü maddenin onbirinci fıkrasındaki yasağa aykırı hareket eden kişi, belediye zabıtası tarafından bin Türk Lirası idari para cezası ile cezalandırılır. Belediye sınırları dışında bu yetki genel kolluk tarafından kullanılır.

(12) 3 üncü maddenin onüçüncü fıkrasındaki yasağa aykırı hareket eden kişi, Kabahatler Kanununun 41 inci maddesine göre cezalandırılır.

(13) 3 üncü maddenin ondördüncü fıkrasındaki yükümlülük veya yasaklara aykırı hareket eden kişi, mahalli mülki amir tarafından onbin Türk Lirasından ikiyüzellibin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır. Tütün ürünlerinin satış belgesiz olarak satışının yapıldığı veya satışa hazır tutulduğu yerlerdeki tütün ürünlerine el konulur ve nereden temin edildiğine dair belge ibraz edilememesi halinde, mahalli mülki amir tarafından bunların mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir.

(14) 3 üncü maddenin onaltıncı fıkrasındaki yasağa aykırı hareket eden kişi, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında mahalli mülki amir tarafından yirmibin Türk Lirasından ikiyüzellibin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır. İlgili tüzel kişi hakkında verilecek cezanın üst sınırı, birmilyon Türk Lirasıdır.

(15) 3 üncü maddenin onyedinci fıkrasındaki yasağa aykırı hareket eden kişi, disiplin amiri tarafından yüz Türk Lirası idari para cezası ile cezalandırılır.

(16) 4 üncü maddenin birinci, ikinci fıkralarındaki yükümlülüklerin her birine aykırı hareket eden kişi, mahalli mülki amir tarafından bin Türk Lirası idari para cezası ile cezalandırılır.

(17) 4 üncü maddenin üçüncü ve dördüncü fıkralarındaki yükümlülüklerin her birine aykırı hareket edilmesi halinde, ilgili tüzel kişi, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından bu yükümlülüklere aykırı olarak piyasaya sürülen malların piyasa değeri kadar idari para cezası ile cezalandırılır. Ancak, verilecek idari para cezasının miktarı ikiyüzellibin Türk Lirasından az olamaz.

(18) 4 üncü maddenin altıncı fıkrasındaki yükümlülüğe aykırı hareket edilmesi halinde, ilgili tüzel kişi, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından ellibin Türk Lirasından beşyüzbin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır.

(19) 4 üncü maddenin yedinci fıkrasındaki yükümlülüklere aykırı hareket edilmesi halinde, ilgili tüzel kişi, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından beşbin Türk Lirasından yüzbin Türk Lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılır."

MADDE 7.- 4207 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Tahsil edilen idari para cezalarından pay alınması

Madde 6.- (1) Bu Kanun hükümlerine göre verilen idari para cezalarından tahsil edilen miktarın yüzde elli oranındaki kısmı, para cezasına karar veren kurumun harcamalarında kullanılmak üzere kurum veya ilgili bakanlık bütçesine; yüzde onu Sağlık Bakanlığı, yüzde onu Milli Eğitim Bakanlığı bütçelerine aktarılır. Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı bütçelerine aktarılan para, bu Kanunun kendilerine yüklediği yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin harcamalarda kullanılır."

MADDE 8.- 4207 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Mülkiyetin kamuya geçirilmesi

Madde 7.- (1) Bu Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci, onbeşinci ve onaltıncı fıkralarındaki yasakların konusunu oluşturan her türlü eşya ile 4 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarının konusunu oluşturan tütün ürünlerinin mülkiyetinin kamuya geçirilmesine Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından karar verilir."

MADDE 9.- 4207 sayılı Kanunun 8 inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 10.- 4207 sayılı Kanuna aşağıdaki Geçici Madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 3.- (1) Bu Kanunun 2 nci maddesinin, (3) üncü fıkrasındaki işletme sahipleri söz konusu tertibat ve düzenlemeleri üç ay içinde yapmakla yükümlüdürler.

(2) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde çıkarılır."

MADDE 11.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 12.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Adalet Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Adalet Komisyonu

Esas No.: 2/555, 2/377 7/3/2006

Karar No.: 103

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Trabzon Milletvekili Cevdet Erdöl ve 73 Milletvekilinin; Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi (2/555) ile aynı mahiyetteki Adana Milletvekili Atilla Başoğlu'nun Kanun Teklifinin (2/377); geneli üzerindeki görüşmeleri, Komisyonumuzun 16/2/2006 tarihli 41 inci toplantısında tamamlanmıştır. Teklifler ile ilgili olarak Başkanlığınızca tali komisyon olarak görevlendirilen Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu, Raporunu, Komisyonumuza 30/1/2006 tarihinde sunmuştur. Komisyonumuzca, Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunca kabul edilen metin üzerinden ilgili tekliflerin görüşülmesine karar verilmiştir.

Komisyonumuzun, 21/2/2006 tarihli 42 nci toplantısında maddelerin görüşülmesine devam edilmiş ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunun 1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

Teklifin 2 nci maddesinin görüşmeleri sırasında verilen önerge doğrultusunda kanun tekniğine uygun hale getirilmesi ve uygulanabilir olmasının sağlanması amacıyla Teklifin, alt komisyona havale edilmesi kabul edilmiştir.

Alt Komisyon, Adalet ve Sağlık bakanlıkları ile ilgili kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinin de katılımlarıyla 21/2/2006, 22/2/2006, 23/2/2006 ve 28/2/2006 tarihli toplantılarında, Teklifi etraflı bir şekilde inceleyip görüşmüş ve raporunu 28/2/2006 tarihinde Komisyonumuza sunmuştur.

Komisyonumuz, 2/3/2006 tarihli 43 üncü toplantısında, Sağlık ve Adalet bakanlıkları, ilgili kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinin de katılımlarıyla Alt Komisyonca kabul edilen metin üzerinden görüşmelere devam edilmesine karar verilmiş, maddeler üzerindeki kabul, ilave, değişiklik ve çıkarmalar sırasıyla aşağıda açıklanmıştır.

Teklifin çerçeve 2 nci maddesi, 4207 sayılı Kanunun amacının biraz daha genişletilmesi ve ifade bozukluklarının giderilmesi amacıyla değişiklik yapılmak suretiyle kabul edilmiştir.

Teklifin çerçeve 3 üncü maddesiyle değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde aşağıdaki gerekçelerle değişiklikler yapılmıştır:

İfade birliğinin sağlanması, uygulamada ortaya çıkacak aksaklıkların giderilmesi açısından tütün ürünlerinin içilmesi yasaklanan yerlerin tek tek sayılması yerine, kanun tekniğine uygun olması amacıyla genel ifadeler kullanılmak suretiyle birinci fıkrada değişiklik yapılmıştır.

Kanundaki yasak ve yükümlülüklerin, elli metrekareden daha küçük kahvehanelerde uygulanmaması yerine, bu Kanunun amacına daha iyi hizmet etmesi açısından, belediye sınırları dışındaki kahvehanelerde uygulanmaması benimsenmiş ve bu doğrultuda üçüncü fıkrada değişiklik yapılmış ve beşinci fıkra olarak kabul edilmiştir.

Altıncı fıkra hükmünün uygulanmasında karşılaşılacak sorunlar göz önünde bulundurularak bu fıkra hükmü madde metninden çıkarılmıştır.

Yedinci fıkra ile aynı konuları düzenleyen aynı maddenin birinci fıkrasına paralel biçimde, sadece açık alanlarda tütün üretiminin tüketilmesi ile ilgili olarak bütün sosyal faaliyetleri kapsayacak şekilde yedinci fıkrada değişiklik yapılmış ve dördüncü fıkra olarak kabul edilmiştir.

Kanun Teklifinin amacında da belirtildiği gibi kişilerin temiz hava soluyabilmesini sağlamaya yönelik düzenlemeler göz önüne alınarak maddenin son fıkrasındaki, tütün ürünü tanımında değişiklik yapılmıştır.

Tütün ürünleri kullananların durumları göz önüne alınarak, kapalı alanlarda tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulması ihtiyarilikten çıkarılarak zorunlu hale getirilmiştir.

Ayrıca maddedeki, bazı fıkra ve bent hükümleri birleştirilmiş, böylece madde içindeki dağınık şekilde ifade edilmiş bulunan hususlar sistematik bir temelde yeniden düzenlenmiştir.

Yukarıda bahsedildiği şekilde bazı fıkraların, diğer fıkralar ile birleştirilmesi, ayrıca bazı fıkraların da madde metninden çıkarılması sebebiyle fıkra numaraları teselsül ettirilmiştir.

Teklifin çerçeve 4 üncü maddesiyle değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde aşağıdaki gerekçelerle değişiklikler yapılmıştır:

Dördüncü fıkra ile onbeşinci fıkra hükmü, aynı mahiyette olması ve kanun tekniğine uygunluğun sağlanması amacıyla birleştirilmiştir.

Maddenin beşinci fıkrasında, perakende satış noktaları ile ilgili olarak bir istisna hükmü konulmasının uygulamada suiistimallere sebep olması ihtimaline binaen beşinci fıkrada bu yönde bir değişiklik yapılmıştır.

Maddenin altıncı fıkrası, ilgili fıkra hükmünün uygulanma kabiliyetinin olmaması sebebiyle madde metninden çıkarılmıştır.

Maddenin yedinci fıkrasındaki, açık hava ya da kapalı mekanda yapılan sahne gösterilerinde rol gereği de olsa tütün ürünlerinin kullanılması ve görüntülerine yer verilmesi hükmü, 2 nci maddenin birinci ve beşinci fıkralarında değerlendirildiği için kanun teklifi içerisinde tekrarı önlemek ve aynı fiile iki yönden idari para cezası verilmesinin önüne geçilmesi açısından, 3 üncü maddenin yedinci fıkrasında değişiklik yapılmış ve altıncı fıkra olarak kabul edilmiştir.

Onuncu fıkrada; tütün ürününün üretim yeri olan tarlalarda çalışan onsekiz yaşını doldurmamış olan kişileri yasağın kapsamı dışında tutmak amacıyla değişiklik yapılmış ve dokuzuncu fıkra olarak kabul edilmiştir.

Onbirinci fıkrada; sadece sigaraların değil diğer tütün ürünlerini de bu yasağın kapsamı içine alacak şekilde ve kanun diline uygunluk sağlamak amacıyla değişiklik yapılmış ve onuncu fıkra olarak kabul edilmiştir.

Onikinci fıkrada; fıkra hükmünün uygulamada amaca daha iyi hizmet edebilmesi ve uygulanabilirliğin sağlanması amacıyla "satın alınamaz" ibaresi fıkra metninden çıkarılmak suretiyle değişiklik yapılmış ve onbirinci fıkra olarak kabul edilmiştir.

Maddenin bütün fıkralarında bütün yasak ve yükümlülükler, olumsuz haller biçiminde düzenlendiği için ondördüncü fıkra hükmü, bu sisteme uyum sağlanması amacıyla olumsuz ifade eder biçiminde değiştirilmiş, ayrıca ilgili fıkra hükmünün bu Kanunun amacına uygun bir şekilde düzenlenmesi için değişiklikler yapılmış ve onüçüncü fıkra olarak kabul edilmiştir.

Onyedinci fıkra, uygulamada karşılaşılması muhtemel sorunlar göz önünde bulundurularak madde metninden çıkarılmıştır.

Ayrıca aynen kabul edilen bazı fıkra hükümleri; dördüncü fıkra hükmü ile onbeşinci fıkra hükmünün birleştirilmesi ve altıncı fıkra ile onyedinci fıkra hükmünün madde metninden çıkarılması sebebiyle teselsül ettirilmiştir.

Teklifin çerçeve 5 inci maddesiyle değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde aşağıdaki gerekçelerle değişiklikler yapılmıştır:

Sağlık Bakanlığının hazırlanacak olan yönetmelikteki rolünün önemi nedeniyle görüşünün alınmasının yeteri kadar amaca hizmet edemeyeceği düşünülerek, sadece görüş alınması yerine Sağlık Bakanlığının uygun görüşünün alınmasını sağlamak amacıyla beşinci fıkrada değişiklik yapılmıştır.

Yedinci fıkrada; bu programların hazırlanması sürecine, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu ile birlikte anılan diğer kurum ve kuruluşların da aktif katılımının sağlanması yararlı olacağı düşüncesiyle değişiklik yapılmıştır. Ayrıca, Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca bu programların daha etkin bir şekilde denetiminin sağlanması amacıyla aylık yayın süresinde değişikliğe gidilmiştir. Bunun yanında, hazırlanan programlarla ilgili Sağlık Bakanlığının olumlu görüşü ile ilgili hüküm eklenmesi suretiyle, bu yayınların amacına daha iyi hizmet etmesi sağlanmıştır.

Millî Eğitim Bakanlığının ilgili müfredat programını hazırlarken, kanun teklifinin amacına daha iyi bir şekilde hizmet etmesi amacıyla, sivil toplum örgütleri ile birlikte, ilgili diğer kuruluşlardan da görüş alınmasının sağlanması amacıyla sekizinci fıkrada değişiklik yapılmıştır.

Teklifin çerçeve 6 ncı maddesiyle değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde aşağıdaki gerekçelerle değişiklikler yapılmıştır:

Bu maddedeki cezai hükümler tekrar gözden geçirilmiş, yapılan fiillerle ilgili olarak orantılı ve uygulanabilir yaptırımlar getirilmeye çalışılmış, ayrıca maddenin ikinci fıkrası ile dördüncü fıkrasında öngörülen yaptırım, fiil ile verilmesi öngörülen ceza arasında oransızlık olması ve ayrıca bu Kanunla kendilerine yüklenen görevleri yerine getirmeyen memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında genel hükümler çerçevesinde ceza hukukundan doğan sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla ilgili kişiler hakkında tabi oldukları mevzuatta yer alan disiplin hükümlerinin uygulanması ile ilgili bir fıkra eklenmesinden dolayı ilgili fıkralar madde metninden çıkarılmıştır.

Ayrıca teklif içinde çelişkilere sebep olacak hükümler bertaraf edilmeye çalışılmış, diğer maddelerde yapılan değişikliklere paralel olarak atıflarda gerekli değişiklikler yapılmıştır.

Teklifin çerçeve 7 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.

Teklifin 8 inci maddesiyle değiştirilen 4207 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde aşağıdaki gerekçelerle değişiklikler yapılmıştır:

4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci, dördüncü ve ondördüncü fıkralarındaki yasakların konusunu oluşturan her türlü eşya ile 4 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarının konusunu oluşturan tütün ürünlerinin mülkiyetinin kamuya geçirilmesine Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından karar verileceği belirtilmektedir. Ancak bu hükmün, daha uygulanabilir hale getirilmesi amacıyla çerçeve 8 inci maddede değişiklik yapılmıştır.

Teklifin çerçeve 9 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.

Teklifin Çerçeve 10 uncu maddesiyle 4207 sayılı Kanuna eklenen geçici 3 üncü madde ile aynı Kanunun 2 nci maddesinin beşinci fıkrasındaki işletme sahipleri söz konusu tertibat ve düzenlemeleri yapmaları için ve bu Kanunla ilgili çıkarılacak Yönetmelik için öngörülen üç aylık sürelerin kısa bir süre olarak değerlendirilmesi sebebiyle, bu süre altı aya çıkarılarak çerçeve madde kabul edilmiştir. Ayrıca, maddeye Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları gereğince yapılması gereken işlerin bu kanunun yayımı tarihine kadar tamamlanamayacağı kuvvetle muhtemel olması sebebiyle, bu işlerin zamanında yapılabilmesi için iki aylık süre verilmesini öngören bir fıkra eklenmiştir.

Teklifin çerçeve 11 inci ve 12 nci maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Teklifteki maddeler; uygulamada çıkması muhtemel tereddütlerin giderilmesi, anlaşılabilir olması ve kanun tekniğine uygunluk sağlanması amacıyla, görüşülmeleri sırasında redaksiyona tabi tutulmuştur.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Köksal Toptan	Recep Özel	Ramazan Can
Zonguldak	Isparta	Kırıkkale
Kâtip	Üye	Üye
Hasan Kara	Fehmi Hüsrev Kutlu	Halil Özyolcu
Kilis	Adıyaman	Ağrı
	(İmzada bulunamadı)	(Son toplantıya katılamadı)
Üye	Üye	Üye
Haluk İpek	Feridun Fikret Baloğlu	Yüksel Çorbacıoğlu
Ankara	Antalya	Artvin
	(Son toplantıya katılamadı)	(Son toplantıya katılamadı)
Üye	Üye	Üye
Orhan Yıldız	Mehmet Küçükaşık	Feridun Ayvazoğlu
Artvin	Bursa	Çorum
(Son toplantıya katılamadı)		(Karşı oyum vardır)
Üye	Üye	Üye
Muzaffer Külcü	Mustafa Nuri Akbulut	Mahmut Durdu
Çorum	Erzurum	Gaziantep
		(Son toplantıya katılamadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Yılmazcan	Hakkı Köylü	Muharrem Kılıç
Kahramanmaraş	Kastamonu	Malatya
(Toplantıya katılmadı)
Üye	Üye	Üye
Süleyman Sarıbaş	Orhan Eraslan	Enver Yılmaz
Malatya	Niğde	Ordu
(Toplantıya katılmadı)	(Karşı oyum vardır)	(Son toplantıya katılamadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Nuri Saygun	Ahmet Çağlayan	Bekir Bozdağ
Tekirdağ	Uşak	Yozgat
(Muhalifim)	(Son toplantıya katılamadı)

KARŞI OY YAZISI

Komisyonumuzda görüşülen Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifine aşağıdaki nedenlerle karşıyım.

Sigara ve tütün kullanımının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri her türlü tartışmadan uzaktır. Bu itibarla insan sağlığı üzerinde büyük ölçüde olumsuz etkilerde bulunan bu maddelerin kullanımını sınırlamak, tanıtımını, reklamını önlemek, sigara içmemeyi özendirmek, sigara içmeyenlerin tütün dumanına maruz kalmasını önlemek ve bu çerçevede yasal düzenlemeler yapmak kuşkusuz gereklidir. Sigara kullanmayan birisi olarak, bu düzenlemeler yapılırken hukuka uygun davranılmasını ve temel hak ve özgürlüklerin özüne de dokunulmamasını, savunmak durumundayız.

Ülkemizin de taraf olduğu Dünya Sağlık Örgütü, Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi hükümleri bütünüyle temel hak ve özgürlüklerin gözetildiği bir sözleşmedir. Yerinde olmayan birtakım sebeplerle, daha radikal davranıldığında sigarayla daha iyi mücadele edileceği sanısıyla, sözleşme hükümlerinden ayrılarak daha radikal düzenlemeler yapılması uygun olmamıştır. Adı geçen çerçeve sözleşmesi konuyu iki noktada değerlendirmiştir. Birincisi tütün tüketimi, diğeri tütün dumanına maruz kalma. Konu bu şekilde ortaya konulduktan sonra, temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunmadan birtakım etkili yasal düzenlemeler yapabilme olanağı vardır.

Tütün dumanına maruz kalma mutlaka önlenmelidir. Sigara içmeyen birisini sigara içmediği halde tütün dumanına maruz bırakmak bir hukuka aykırılıktır. Bu hukuka aykırılığın yasaklama ve cezai müeyyide koyma yoluyla önlenmesinde evrensel hukuk açısından bir yanlışlık yoktur. Ancak, aynı yaklaşımı başkasını tütün dumanına maruz bırakmadan tütün tüketenler için yapmaya kalkışmak, temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunma neticesini getirir. Bu da evrensel hukuk ilkeleriyle çelişir. Böyle bir davranış, tipik yasakçı bir zihniyet olur.

Tütün tüketiminin azaltılması doğrultusunda bir çalışma yapılmalı mıdır, sorusuna olumlu cevap vermek gerekir. İnsan sağlığına zararlı olduğu tartışmasız olan tütünün tüketiminin azaltılması için, önlemler alınması gerektiği konusunda da herhangi bir tartışma bulunmamaktadır. Ancak bu konudaki önlemler, cezai müeyyideler içeren müeyyideler olamaz. Tütün içmemeyi özendiren, pozitif önlemler olması gerekir ve bu önlemler hiçbir şekilde temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunmamalıdır.

Esas itibariyle konu çerçeve sözleşmede de bu şekilde ele alınmış, tütün tüketimini azaltmak için bilgilendirme, eğitim, fiyat ve vergi önlemleri, free-shop uygulamalarına son verilmesi, konferans, uluslar arası bilgi akışı, ifşa, paket ve etiket önlemi, kaçak ve sahte sigaranın önlenmesi gibi tedbirler düşünülmüştür. Bu tedbirlerin hiçbirisi temel hak ve özgürlüklere dokunan ve evrensel hukuk ilkelerini zedeleyen tedbirler değildir.

Yukarıda da anlatıldığı gibi, hiçbir hukuk tekniğine riayet olunmaksızın birtakım yasaklamalar ve cezai müeyyideler konulmuştur. Yasakçı zihniyetle sigara ve tütünün zararlı etkileriyle mücadele edebilme olanağı yoktur. Bizim tarihimizdeki IV. Murat örneği gibi, başta A.B.D. olmak üzere pek çok ülkenin tarihinde de başarısız yasaklama örneklerinin var olduğu, hatırdan çıkarılmamalıdır.

Ceza hükümlü bir yasa yapmanın evrensel ilkeleri vardır. Bu evrensel ilkeler, insanlık tarihinin ortak kazanımıdır. Bu kazanımları hiçe sayarak ceza hükümlü yasa yapmak, hem yasanın uygulanabilirliği açısından tartışmalıdır hem de yasa yapma hakkının kötüye kullanılmasıdır. Hukuk devleti, yaptığı yasaya uyan devlet demek değildir. Hukuk devleti, hukuka uygun yasalar yapan devlet, demektir. Hukuka uygun olmayan yasaları çıkaran yasa koyucuları, vatandaş vicdanında saygı uyandıramaz.

Bu çerçevede hukuku korumak adına yaptığımız uyarılar, sanki sigara içilmesini teşvik ediyormuş ya da sınırlanmamasından yanaymış gibi demagojik bir yaklaşımla algılanması doğru değildir. Yukarıda da açıklandığı gibi, yasa yapmanın evrensel ilkeleri insanlığın binlerce yıllık deneyimi sonucu ulaştığı ilkelerdir. Bu ilkelere mutlaka uyulması gerekir. Bunlar şunlardır:

a- Kanunilik ilkesi - açıklık ilkesi

b- Zarar ilkesi

c- Kusur ilkesi

d- Gerekli ve orantılı ceza ilkesi

Yasa yapılırken bu ilkelere riayet olunmamıştır. Bu ilkelere riayet olunmaması, temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunduğu gibi yasanın uygulanamaması sonucunu da doğurur.

Tütün dumanına maruz kalma ile ilgili yasaklarda yukarıdaki ilkelere bir uyum vardır. Çünkü sigara içmeyen birisine hukuka aykırı bir biçimde zarar verilmektedir. Yani ortada bir hukuka aykırılıktan söz edilebilme olanağı vardır. Keza, sigara içmeyene sigara içerek, onun temiz hava solumasını engelleyerek zarar verenin kusurlu bir durumu da söz konusudur. Ancak başkasına zarar vermeden açık havada sigara içenin böyle bir ihlalinden söz edebilme olanağı yoktur. Keza üretimi, satışı yasal olan bu maddelerin ticaretine cezai müeyyideler konulması evrensel hukuk ilkeleri karşısında yasayı tartışmalı hale getirir.

Bunların dışında yasa düzenlenirken, daha pek çok evrensel hukuk ilkelerine ve temel hak ve özgürlüklere aykırı hükümler vardır. Bunlara da kısaca değinmekte yarar vardır.

Televizyonda gösterilecek olan film, tiyatro, resim vb. sanat eserlerinde sigara içilmesinin sansürlenmesi, nihayetinde sanata sansür sonucunu doğuracaktır. Bunun haklı ve hukuka uygun bir yanı yoktur.

Öte yandan yasa düzenlenirken, kolluğa ve belediye zabıtasına ceza verme yetkisi tanınmıştır. Esas itibariyle ceza verme yetkisi yargıya has bir yetkidir. Kabahatler Kanununda da aynı hata yapılarak yargı karşısında idare güçlendirilmişti. Aynı çerçevede kolluğun ve belediye zabıtasının ceza verme yetkisinin genişletilmesi, hukuk devleti anlayışı çerçevesinde sorgulanmalıdır.

Mülki amirlere, birtakım mallara el koyma ve imha yetkisinin yani müsadere yetkisinin verilmesi de hukukun evrensel ilkeleriyle ne kadar bağdaşır, yargılamasız müsadere hukuk devletlerinde nasıl mümkün olabilir, bu da sorgulanmalıdır. Ayrıca bu durum Anayasamızda ifade edilen mülkiyet hakkı yönünden de, değerlendirilmelidir.

Düzenlemeyle temel hak ve özgürlüklerden olan, sözleşme hürriyeti ve teşebbüs hürriyetinin de özüne dokunulmuştur. Ayrıca, sponsorluk yapma yasağının hukuki temeli de anlaşılamamıştır. Sigara üreten firmaların sosyal sorumluluk gereği veya başka bir amaçla birtakım kazılara, sanatsal kültürel ve sportif etkinliklere sponsor olmaları, sigaradan elde ettikleri kazancın bir bölümünün yararlı bir amaç için kullanılması demektir. Radikal bir davranışla bunun yasaklanmasının hangi hukuki ve bilimsel temele dayandığı anlaşılamamıştır.

Düzenleme bütünüyle karmaşık, yanlış anlamalara ve keyfi uygulamalara meydan verebilecek niteliktedir. Ayrıca münhasıran tütün içimi için kurulan nargile salonu gibi turizm açısından da önemi bulunan ekonomik işletmeleri, istisna tutmamıştır.

Keza, tütün tüketimini engelleme konusunda yapılacak pozitif çalışmalara yer verilmemiştir. Yasakçılıkla bu işin kotarılabileceği zannedilmektedir. Sigara içilmeyen kahve, pastane, bar, birahane vb. yerler için uygulanmasını önerdiğimiz teşvik niteliğindeki vergi indirimine itibar olunmamış, kapalı yerlerdeki sigarasız masaların uygulamada yeterli olup, olmayacağı da gözetilmemiştir.

Öte yandan sigara ve tütün ürünlerinin markasını çağrıştıracak şekilde başka ürünlerin üretilemeyeceği düzenlemesi de bilimsel ve hukuki değildir. Üstelik suiistimale de açık bir düzenlemedir. Böyle bir yasağın konulması da doğru değildir.

Bütünüyle aceleye getirilerek, Yeşilay Haftasına yetişsin mantığıyla, hukuk tekniğine ve temel hak ve özgürlüklere dikkat edilmeden yapılan düzenlemelerle tütün ve tütünün zararlarıyla mücadele etme olanağı yoktur. Yasanın kısa bir zaman sonra uygulanamaz hale geleceği şaşırılarak görülecektir. Yasa maalesef sadece Yeşilay Haftası etkinliği çerçevesinde kalmaya mahkum olarak düzenlenmiştir. Kalıcı olma şansı gözükmemektedir. İleride pek çok değişikliklerin yapılması da kaçınılmazdır. Bu hususlarda da uyarı görevimizi yerine getirmek için ve hakikaten insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkileri bulunan tütün ve tütün mamulleri tüketimiyle hukuk içerisinde ciddi mücadele edebilmek için, karşı oy yazımızı arz ediyoruz.

Orhan Eraslan Feridun Ayvazoğlu

Niğde Çorum

TRABZON MİLLETVEKİLİ CEVDET ERDÖL İLE 73 MİLLETVEKİLİNİN TEKLİFİ

TÜTÜN MAMULLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİNE DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1.- 7.11.1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunun adı "Tütün ve Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2.- 4207 sayılı Kanunun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 1.- Bu Kanunun amacı, bireyleri tütün ve tütün ürünlerinin sebep olduğu yıkıcı sağlık, sosyal, çevresel, ekonomik zararlardan ve ölümcül sonuçlardan korumak; çocuklar ve gençlerin bu ürünleri kullanmalarını engelleyen tedbirler almak; tüketimi özendiren her türlü reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması yönünde gerekli düzenlemeleri yapmaktır.

MADDE 3.- 4207 sayılı Kanunun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 2.- (1) Resmi ya da özel sağlık, eğitim-öğretim veya kültür hizmeti veren yerler ile kapalı spor salonlarında; sürücüleri dahil olmak üzere kamu hizmeti gören tüm nakil vasıtaları, taksiler, toplu taşımacılık yapılan her türlü nakil vasıtaları ve bunların bekleme salonlarında; fuar, alışveriş merkezi, düğün salonları, kongre, toplantı ve konferans salonları, kafeler, internet kafeler, kahvehaneler, elektronik oyun merkezleri, atari salonları, bilardo salonları, bowling salonları ve bu gibi yerlerin her türlü bağlantılı kullanım alanlarında, resmi ve özel kurumların ve işyerlerinin her türlü kapalı alanlarında her ne surette olursa olsun tütün ve tütün ürünleri içilemez.

(2) Yukarıdaki fıkrada belirtilen yerlerde mevcut durum imkan tanıyorsa, tütün ve tütün ürünlerinin içilebilmesi için ayrı yerler tahsis edilir. Tahsis edilen yerden, tütün ve tütün ürünleri içilmeyen mahallere duman veya koku gidişini engelleyecek şekilde havalandırma, tecrit etme ve benzeri tedbirler alınır.

(3) İbadethanelerin; okul öncesi, özel eğitim, ilk öğretim ve orta öğretim kurumlarının; sağlık kurum ve kuruluşlarının; çocuklara yönelik sosyal hizmet kurumlarının ve eğlence yerlerinin kapalı ve açık tüm alanlarında tütün ve tütün ürünleri içilemez.

(4) Lokanta, kafeterya ve benzer yerler ile otel ve benzeri konaklama mekanlarının kapalı alanlarında tütün ürünleri kullanmayanların sağlığını tehlikeye düşürmeyecek tarzda tütün dumanından ve kokusundan havalandırma, tecrit ve benzeri yollarla arındırılmış ayrı yerler düzenlenir. Bu düzenlemeyi yapmayan veya yapamayan yerlerin tamamında tütün ve tütün ürünleri içilemez.

MADDE 4.- 4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 3.- (1) Tütün ürünlerinin ve üretici firmaların isim, marka veya alametleri kullanılarak her ne suretle ve amaçla olursa olsun reklam ve tanıtımının yapılması yasaktır. Bu ürünlerin kullanılmasını özendiren veya teşvik eden kampanyalar düzenlenemez. Tütün ürünleri üreten ve pazarlamasını yapan şirketler, her ne surette olursa olsun hiçbir etkinliğe şirket isimlerini, amblemIerini veya ürünlerinin marka ya da işaretlerini kullanarak destek olamazlar. Tütün ürünlerinin üretiminden perakende satışına kadar olan satış zincirinde yer alan çalışanlar tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların şirketlerinin isimlerini, amblemlerini veya ürünlerinin marka ya da işaretlerini veya bunları çağrıştıracak alametleri kıyafet, takı ve aksesuar olarak üzerlerinde bulunduramazlar. Tütün ve tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalara ait araçlarda toplumda belli bir tanınma yaratacak ve firmanın tanınmasını sağlayacak bir uygulamaya gidemezler.

(2) Tütün ve tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalar ne amaçla olursa olsun ürettikleri veya pazarlamasını yaptıkları tütün ürünlerini, bedelsiz olarak veremezler, indirimli satamazlar. Bayilerine satış artırıcı teşvikler ve hediyeler veremezler.

(3) Perakende satış noktaları haricinde tütün ürünlerinin fiyat değişikliklerini duyurmak amacıyla da olsa isim, logo veya amblemIeri kullanılarak bildirim yapılamaz; basın yayın organlarına ilan verilemez.

(4) Diğer ülkelerden yapılan yayınlarda yer alan, tütün ürünlerinin isim, marka veya alametlerini içeren reklam, tanıtım ve kampanya görüntülerine görsel ve yazılı basın yayın organlarında yer verilemez.

(5) Televizyonda yayınlanan her türlü programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde ve her türlü reklam ve tanıtım filmlerinde, her türlü açık hava ya da kapalı mekanda yapılan sahne gösterilerinde, rol gereği de olsa tütün ve tütün ürünleri kullanılamaz.

(6) Sağlık, eğitim-öğretim, kültür ve spor hizmeti veren yerlerde her türlü tütün ürünlerinin satışı yapılamaz.

(7) Onsekiz yaşından küçüklere, tütün ve tütün ürünleri satışı yapılamaz, yaptırılamaz, ve bu ürünler taşıttırılamaz.

(8) Her ne surette olursa olsun tütün ve tütün ürünlerinin paket açılarak adet şeklinde veya küçük paketler halinde satışı yapılamaz.

(9) Tütün ve tütün ürünleri, bayi olan yerlerin dışında; otomatik makinelerle, telefon, televizyon ve internet gibi elektronik ortamlarla satılamaz ve satış amacıyla kargo yoluyla taşınamaz.

(10) Tütün ürünleriyle ilgili, izmarit, paket, ağızlık, kağıt ve benzeri atıklar çevreye atılamaz.

(11) Tütün ürünlerinin, market rafları gibi tüketicinin doğrudan ulaşabileceği ve onsekiz yaşından küçük olanların bizzat alabilecekleri şekilde takdimi ve teşhiri yasaktır. Bu ürünlerin dışardan görünmeyecek şekilde düzenlenecek dolap veya benzeri yerlerde saklanarak satışa sunulması zorunludur.

(12) Tütün ve tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalar, tütün ürünlerini hediye, eşantiyon, promosyon veya yardım olarak dağıtamaz.

(13) Her türlü sakız, şeker, çerez, oyuncak ve benzeri ürünler tütün ürünlerine benzeyecek veya markasını çağrıştıracak şekilde üretilemez, dağıtımı ve satışı yapılamaz.

(14) Onsekiz yaşından küçükler tütün ve tütün ürünlerinin üretiminde ve pazarlanmasında çalıştırılamaz.

(15) Özel ve resmi kolluk kuvvetleri, güvenlik elemanları, belediye zabıtaları veya Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları üniformalarını taşıdıkları sürece kamuoyu önünde ve halka açık yerlerde tütün ve tütün ürünlerini içemezler.

MADDE 5.- 4207 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 4. - (1) Tütün ve tütün ürünlerinin içilmesinin yasaklandığı yerlerde, yasal düzenleme ve buna uymamanın cezai sonuçlarını belirten uyarılar; salonlarda asgari on santimetrelik puntolarla, toplu taşım araçlarında üç santimetrelik puntolarla herkes tarafından görülebilir yerlere asılır. Yasal düzenlemeye uymayanların uyarılmasından ve ilgili işlemlerin yapılmasından o yerin idarî amiri durumundaki kişi veya bunların yetkilendirdikleri kişiler sorumludur.

(2) Tütün ve tütün ürünlerinin satışının serbest olduğu yerlere en az beş santimetrelik puntolarla, beyaz zemin üstüne büyük harfler ve siyah yazı rengi ile, "Yasal Uyarı: 18 yaşından küçüklere sigara ve diğer tütün ürünlerinin satışı yasaktır; satanlar hakkında yasal işlem yapılır."ibaresi yazılarak, rahatlıkla görülebilen ve okunabilen bir yere asılır.

(3) Nargile içilen mekanlarda, "tütün ürünleri kullanımının hayati tehlikelerini anlatan" ibareler en az beş santimetrelik puntolarla herkes tarafından görülebilir yerlere asılır.

(4) Türkiye'de üretilen veya ithal edilen tütün ve tütün ürünleri paketlerinin üzerine, her bir yüzüne toplam alanın yüzde kırkından az olmamak üzere özel çerçeve içinde tütün ve tütün ürünlerinin zararlarını belirten yazılı uyarılar veya mesajlar konulur. Bu uyarı yazılarının aynı şekilde, birden fazla paketi bir arada bulunduran tütün ürünleri kutuları üzerine de yazılması zorunludur. Uyarı mesajları resim, şekil veya grafik biçimlerinde de olabilir. Uyarı mesajlarını taşımayan tütün ve tütün ürünleri ithal edilemez veya satışa çıkarılamaz.

(5) Tütün ürünlerinin paketlerinde ve etiketlerinde bu ürünlerin özellikleri, sağlığa etkileri, tehlikeleri veya emisyonları ile ilgili hatalı izlenim oluşturacak yanlış, eksik, aldatıcı tanımlama, marka, renk, figür veya işaret kullanılamaz.

(6) Bu Kanunda sözü edilen yasal uyarı yazıları, resim, şekil veya grafik mesajlarıyla ilgili düzenlemeler, Sağlık Bakanlığı ile Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumunun oluşturacağı bir komisyon tarafından yapılır.

(7) Tütün ve tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalar ürün, üretim, pazarlama ve diğer aktiviteleri ile ilgili her türlü bilgiyi istenildiği takdirde, onbeş gün içerisinde Sağlık Bakanlığına ve Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu'na iletir.

(8) Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ile ulusal ve yerel yayın yapan her kategoride özel televizyon kurumları ve radyoların ayda en az doksan dakika tütün ve tütün ürünleri alışkanlığının zararları konusunda uyarıcı eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır. Bu yayınlar, 08:00-22:00 saatleri arasında yapılır. Bu saatler dışında yapılan yayınlar ihtiyaridir ve aylık 90 dakikalık süreye dahil edilmez. Bu sürelerin denetlenmesi Radyo Televizyon Üst Kurulu tarafından yapılır. Bu programlar, Sağlık Bakanlığı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ve Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından oluşturulan bir komisyonca hazırlanır.

(9) Tütün ve tütün ürünleri tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın yarattığı sağlık riskleri konusunda çocukları ve gençleri bilinçlendirmek üzere Millî Eğitim Bakanlığı tarafından bir müfredat programı hazırlanır.

(10) Tütün ve tütün ürünleri kullanımının bırakılmasını özendirici programlar ve tütün bağımlılığının ilaç ile tedavisinin ulaşılabilir olması için gerekli çalışmalar Sağlık Bakanlığı tarafından yapılır.

(11) Bu maddenin sekiz, dokuz ve onuncu fıkralarında yer alan programların finansmanına yönelik olarak her yıl Sağlık Bakanlığı bütçesine yeterli ödenek konulur.

(12) Tütün ve tütün ürünlerinin yolcu beraberinde gümrüksüz olarak yurda sokulması yasaktır. İlgili düzenlemeler Gümrük Müsteşarlığı tarafından yapılır.

(13) Tütün ve tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların, bu Kanunda yasaklanan faaliyetler ile ilgili olarak yaptıkları harcamalar yıllık gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmaz.

MADDE 6.- 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Ceza vermeye yetkili merciiler

Madde 5.- Bu Kanun hükümlerine uymayan gerçek veya tüzel kişiler hakkında bu Kanunda yer alan idarî para cezaları uygulanır.

Bu Kanunun ;

a) 2 nci maddesinin bir ve üçüncü fıkraları, belediye mücavir alanları dışındaki yerlerde olmak üzere 2 nci maddenin iki ve dördüncü fıkraları, 3 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan hükümlerin yazılı basın tarafından ihlali halinde bu fıkra, aynı maddenin sekiz, oniki ve onbeşinci fıkraları ile yasaklanan fiillere ilişkin olarak İl Özel idareleri,

b) 2 nci maddesinin ikinci fıkrası ile belediye yetki alanında yer alan işletmeler için dördüncü fıkrası, 3 üncü maddesinin altı, sekiz, on ve onbirinci fıkraları, 4 üncü maddesinin bir, iki ve üçüncü fıkraları ile yasaklanan fiillere ilişkin olarak Belediyeler,

c) 3 üncü maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, yedinci fıkraları, 4 üncü maddesinin dört ve beşinci fıkraları ile yasaklanan fiiller ile yedinci fıkrası uyarınca istenilen bilgilerin verilmemesine ilişkin olarak Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu,

d) 3 üncü maddesinin dört ve beşinci fıkraları, 4 üncü maddesinin sekizinci fıkrası ile yasaklanan fiillere ilişkin olarak Radyo ve Televizyon Üst Kurulu,

e) 4 üncü maddesinin onikinci fıkrası ile yasaklanan fiillere ilişkin olarak Gümrük Müsteşarlığı,

f) 3 üncü maddesinin ondördüncü fıkrası ile yasaklanan fiillere ilişkin olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,

g) 4 üncü maddesinin yedinci fıkrası uyarınca istenilen bilgilerin verilmemesine ilişkin olarak Sağlık Bakanlığı,

h) 3 üncü maddesinin dokuzuncu ve onüçüncü fıkraları ile yasaklanan fiillere ilişkin olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı,

i) 2 nci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen ve yetki alanında bulunan işletmeler için bu fıkra ile yasaklanan fiillere ilişkin olarak Turizm Bakanlığı,

j) 3 üncü maddesinin onuncu fıkrasına aykırı fiil taşıtlardan sadır olmuşsa sürücüsüne veya taşıtın tescil plakasına işlenmek üzere bu fiile ilişkin olarak, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa Göre Suç ve Ceza Tutanağı Tanzime Yetkili Memurlar,

k) 2 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen Resmi kamu kurum ve kuruluşlarında en üst amir veya yetkilendirdiği kişiler,

İhlal hallerinin tespitine ve idarî para cezası vermeye yetkilidirler.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, bu Kanuna göre verdiği idarî para cezalarını, 3984 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsile yetkilidir.

Bu maddenin ikinci fıkrasının (j) bendi hükmüne göre tanzim edilen ceza tutanaklarına istinaden verilen idarî para cezaları, 2918 sayılı Kanun hükümlerine göre verilen trafik para cezalarının tebliğ ve tahsil usulüne tabidir.

Tütün ve tütün ürünlerinin yasaklandığı ve yasağa ilişkin yazılı uyarıların bulunduğu yerlerde tütün ve tütün ürünleri içenlere, ilgili yerin idarî amiri durumundaki kişi ya da görevlendirdiği kişi veya kişiler tarafından, gerekli hallerde emniyet kuvvetlerinden yardım alınmak suretiyle ihbar tutanağı tanzim edilir. Tanzim edilen ihbar tutanakları ceza kesmeye yetkili merci olan il özel idaresine iletilir.

Kanuna uymakla yükümlü kurum amirliklerinin idarî para cezası gerektiren yasağa uymadıkları haller hakkında şikayetler o yerin en büyük mülki amirliğine yapılır.

MADDE 7.- 4207 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 6.- Bu Kanunun;

a) 2 nci maddesi kapsamındaki yerlerde tütün ve tütün ürünleri içenlere, ilgili tutanağa istinaden elli Yeni Türk Lirası, hakkında tutanak tutulan kişi o yerin çalışanı veya üyesi ise bu cezanın iki katı,

b) 2 nci maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları kapsamındaki yerlerde tütün ve tütün ürünleri içilmesini engellemeyen, ikinci ve dördüncü fıkralarındaki yükümlülükleri yerine getirmeyen, 4 üncü maddenin birinci, ikinci, üçüncü ve onikinci fıkralarındaki zorunluluğu yerine getirmeyen ilgili yerin yetkilisi veya amiri hakkında elli Yeni Türk Lirası, tekerrür halinde bu cezanın iki katı,

c) 3 üncü maddesinin onuncu ve onbeşinci fıkralarını ihlal edenlere elli Yeni Türk Lirası para cezası,

d) 3 üncü maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları ile 4 üncü maddesinin sekizinci fıkrasında belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyen yerel televizyon kanalları ve radyolar hakkında her ihlal için beşbin Yeni Türk Lirası, Ulusal televizyon kanalları hakkında bu cezanın on katı,

e) 3 üncü maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dokuzuncu, onikinci, onüçüncü ve ondördüncü fıkraları ile 4 üncü maddesinin dördüncü, beşinci ve yedinci fıkraları hükümlerine aykırı hareket edenlere her aykırı hareket için, ikiyüzellibin Yeni Türk Lirası, tekerrür halinde bu ceza yüzde elli artırılarak,

f) 3 üncü maddesinin altıncı, yedinci, sekizinci, ve onbirinci fıkralarına aykırı hareket edenlere beş bin Yeni Türk Lirası, tekerrür halinde bu ceza yüzde elli artırılarak, sekizinci fıkraya aykırı hareketin ilk ve orta öğretim kurumlarına ikiyüz metreden yakın olması halinde ise iki katı,

İdari para cezası uygulanır.

Bu Kanun hükümlerine uymayan perakende ve toptan satıcıların satış belgeleri iptal edilir.

MADDE 8.- 4207 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Mahkeme kararına bağlı işlemler

Madde 7.- İlgili idarenin başvurusu üzerine;

Bu Kanunun 3 üncü maddesinin onbirinci fıkrası ile 4 üncü maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları hükümlerine aykırı hareket edenler nezdindeki ürünler toplatılır. Bu Kanunun 3 üncü maddesinin birinci, ikinci, üçüncü ve ondördüncü fıkraları ile 4 üncü maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları hükümlerine aykırı hareket edenlere ait işyerlerinin bir aydan üç aya kadar kapatılmasına hükmolunur.

Söz konusu davalara sulh ceza mahkemelerince bakılır.

MADDE 9.- 4207 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 8.- İdari para cezası verilmesini gerektiren ihlaller ilgisine göre ihbar ya da ceza tutanağı ile tespit edilir. Tutanaklara ilişkin usul ve esaslar İçişleri Bakanlığı tarafından düzenlenir.

İhbar tutanağı üzerine ceza vermeye yetkili makam tarafından idarî para cezası verilir. Ceza tutanağının ilgilisine anında tebliğ edilemeyen haller ile ihbar tutanağı üzerine verilen cezalara ilişkin tebligatlar, 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre yapılır.

Söz konusu idarî para cezaları ilgilisine tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezalarına tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde İdare Mahkemeleri nezdinde dava açılabilir. İdari para cezalarına dava açılması tahsilatı durdurmaz.

İdari para cezaları, para cezası vermeye yetkili mercilerin bütçelerine gelir kaydedilir.

Süresinde ödenmeyen idarî para cezaları, ilgili kurumlarca 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

GEÇİCİ MADDE 1.- Bu Kanunun 2 nci maddesinin dördüncü fıkrası ile 4 üncü maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen şartlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde yerine getirilir.

Yürürlük

MADDE 10.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 11.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

ADALET KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

TÜTÜN MAMULLERİNİN ZARARLARININ ÖNLENMESİNE DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDAKANUN TEKLİFİ

MADDE 1.- 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunun adı "Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2.- 4207 sayılı Kanunun 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 1.- (1) Bu Kanunun amacı; kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava soluyabilmesinin sağlanması yönünde düzenlemeler yapmaktır."

MADDE 3.- 4207 sayılı Kanunun 2 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Tütün ürünlerinin içilmesi yasaklanan yerler

Madde 2.- (1) Tütün ürünleri;

a) Kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında,

b) Koridorları dahil olmak üzere, her türlü eğitim, sağlık, ticaret, sosyal, kültürel, spor, eğlence ve benzeri amaçlı özel hukuk kişilerine ait olan ve birden çok sayıda kişinin girebileceği konutlar hariç, binaların kapalı alanlarında,

c) Taksi hizmeti verenler de dahil olmak üzere, karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında,

ç) Okul öncesi eğitim kurumlarının, dershaneler dahil olmak üzere ilk ve orta öğrenim kurumlarının, onsekiz yaşını doldurmamış kişilere yönelik kültür ve sosyal hizmet binalarının, sağlık hizmetlerinin verildiği kurumların ve ibadethanelerin müştemilâtı mahiyetindeki açık alanlarında,

tüketilemez.

(2) Ancak,

a) Kamu hizmet binalarında,

b) Birden çok sayıda kişinin istihdam edildiği çalışma alanlarında,

c) Özel hukuk kişilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde,

ç) Şehirlerarası veya uluslararası güzergâhlarda yolcu taşıyan demiryolu ve denizyolu araçlarında,

tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulur. Bu alanlara onsekiz yaşını doldurmamış kişiler giremez.

(3) Otelcilik hizmeti verilen işletmelerde, tütün ürünleri tüketilemez. Ancak, bu ürünleri tüketen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş kısımlar oluşturulur.

(4) Açık havada yapılan her türlü spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetlerinin yapıldığı yerler ile bunların seyir yerlerinde tütün ürünleri kullanılamaz. Ancak bu tesislerde, tütün ürünlerinin tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulur.

(5) Tütün ürünleri tüketilmesine tahsis edilen kapalı alanların koku ve duman geçişini önleyecek şekilde tecrit edilmesi ve havalandırma tertibatı ile donatılması gerekir. Ancak, ikinci fıkranın (c) bendi kapsamına giren işletmelerin kapalı alanlarında tütün ürünleri kullanmayanların sağlığını tehlikeye düşürmeyecek tarzda ve kullanım alanlarının yarısından az olmamak üzere tütün dumanından ve kokusundan havalandırma ve benzeri yollarla arındırılmış ayrı yerler düzenlenir. Bu düzenlemeyi yapmayan veya yapamayan yerlerin tamamında tütün ürünleri içilemez. Bu fıkra hükmü, belediye sınırları dışındaki kahvehanelerle ilgili olarak uygulanmaz. Ancak, bu kahvehanelerde yeterli havalandırma tertibatı oluşturulur.

(6) Bu Kanunun uygulanmasında "tütün ürünü" ibaresinden, tüttürülerek kullanılmak üzere tamamen veya kısmen tütün yaprağından imal edilmiş madde anlaşılır."

MADDE 4.- 4207 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Diğer koruyucu önlemler

Madde 3.- (1) Tütün ürünlerinin ve üretici firmaların isim, marka veya alâmetleri kullanılarak her ne suretle olursa olsun reklam ve tanıtımı yapılamaz. Bu ürünlerin kullanılmasını özendiren veya teşvik eden kampanyalar düzenlenemez. Tütün ürünleri üreten ve pazarlamasını yapan firmalar, her ne surette olursa olsun hiçbir etkinliğe isimlerini, amblemlerini veya ürünlerinin marka ya da işaretlerini kullanarak destek olamazlar.

(2) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların isimleri, amblemleri veya ürünlerinin marka ya da işaretleri veya bunları çağrıştıracak alâmetleri kıyafet, takı ve aksesuar olarak taşınamaz.

(3) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalara ait araçlarda bu ürünlere ilişkin markaların tanınmasını sağlayacak bir uygulamaya gidilemez.

(4) Firmalar her ne amaçla olursa olsun üretilen ve pazarlaması yapılan tütün ürünlerini bayilere veya tüketicilere, teşvik, hediye, eşantiyon, promosyon, bedelsiz veya yardım olarak dağıtamazlar.

(5) Her ne amaçla olursa olsun, tütün ürünlerinin isim, logo veya amblemleri kullanılarak bildirim yapılamaz, basınyayın organlarına ilân verilemez.

(6) Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez.

(7) Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde tütün ürünlerinin satışı yapılamaz.

(8) Tütün ürünleri onsekiz yaşını doldurmamış kişilere satılamaz ve tüketimlerine sunulamaz.

(9) Onsekiz yaşını doldurmamış kişiler, tütün ürünü işletmelerinde, pazarlanmasında ve satışında istihdam edilemez.

(10) Tütün ürünleri, paket açılarak adet şeklinde veya daha küçük paketlere bölünerek satılamaz.

(11) Tütün ürünleri, yetkili satıcı olan yerlerin dışında; otomatik makinelerle, telefon, televizyon ve internet gibi elektronik ortamlarla satılamaz ve satış amacıyla kargo yoluyla taşınamaz.

(12) Tütün ürünleriyle ilgili izmarit, paket, ağızlık, kağıt ve benzeri atıklar çevreye atılamaz.

(13) Tütün ürünleri, onsekiz yaşını doldurmamış kişilerin doğrudan ulaşacağı ve işletme dışından görülecek şekilde satışa arz edilemez. Tütün ürünleri satış belgesi olmaksızın ve satış belgesinde belirtilen yerin dışında satışa sunulamaz.

(14) Her türlü sakız, şeker, çerez, oyuncak, kıyafet, takı, aksesuar ve benzeri ürünler tütün ürünlerine benzeyecek veya markasını çağrıştıracak şekilde üretilemez, dağıtılamaz ve satılamaz."

MADDE 5.- 4207 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kontrolün sağlanması

Madde 4.- (1) Tütün ürünlerinin içilmesinin yasaklandığı yerlerde, yasal düzenleme ve buna uymamanın cezai sonuçlarını belirten uyarılar; salonlarda asgari on santimetrelik puntolarla, toplu taşım araçlarında üç santimetrelik puntolarla herkes tarafından görülebilir yerlere asılır. Ayrıca, tütün ürünlerinin tüketilmesine tahsis edilen alanlar ile nargile içilen mekanlarda tütün ürünleri kullanımının tehlikelerini anlatan sağlık uyarıları herkes tarafından görülebilir yerlere asılır.

(2) Tütün ürünlerinin satışının serbest olduğu yerlere en az beş santimetrelik puntolarla, beyaz zemin üzerine büyük harfler ve siyah yazı rengi ile, "Yasal Uyarı: 18 yaşını doldurmayanlara sigara ve diğer tütün ürünleri satılamaz; satanlar hakkında yasal işlem yapılır." ibaresi yazılarak, rahatlıkla görülebilen ve okunabilen yerlere asılır.

(3) Türkiye'de üretilen veya ithal edilen tütün ürünleri paketlerinin üzerine, en geniş iki yüzünden, bir yüzüne toplam alanın yüzde kırkından, diğer yüzüne yüzde otuzundan az olmamak üzere özel çerçeve içinde tütün ürünlerinin zararlarını belirten yazılı uyarılar veya mesajlar konulur. Bu uyarı yazılarının aynı şekilde, birden fazla paketi bir arada bulunduran tütün ürünleri kutuları üzerine de yazılması zorunludur. Uyarı mesajları resim, şekil veya grafik biçimlerinde de olabilir. Uyarı mesajlarını taşımayan tütün ürünleri ithal edilemez veya satışa çıkarılamaz.

(4) Tütün ürünlerinin paketlerinde ve etiketlerinde, bu ürünlerin özellikleri, sağlığa etkileri, tehlikeleri veya emisyonları ile ilgili yanlış ve eksik bilgi verilemez, aldatıcı tanımlama, marka, renk, figür veya işaret kullanılamaz.

(5) Bu Kanunda sözü edilen yasal uyarı yazıları, resim, şekil veya grafik mesajlarıyla ilgili hususlar yönetmelikle düzenlenir. Bu yönetmelik Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından çıkarılır.

(6) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmalar, ürün, üretim, pazarlama ve diğer aktiviteleri ile ilgili her türlü bilgiyi istenildiği takdirde onbeş gün içerisinde Sağlık Bakanlığına ve Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumuna vermek zorundadır.

(7) Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel televizyon kuruluşları ve radyolar, ayda en az altmış dakika tütün ürünleri alışkanlığının zararları konusunda uyarıcı eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır. Bu yayınlar, 08:00-22:00 saatleri arasında yapılır ve yayınların kopyaları her ay düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler dışında yapılan yayınlar, aylık altmış dakikalık süreye dahil edilmez. Bu süreler, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından denetlenir. Bu programlar, Sağlık Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu, bilimsel kuruluşlar ve sivil toplum örgütleri tarafından hazırlanır veya hazırlattırılır. Hazırlanan programlar, Sağlık Bakanlığının olumlu görüşü alındıktan sonra Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından yayımlanması sağlanır.

(8) Tütün ürünleri tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın oluşturduğu sağlık riskleri konusunda çocukları ve gençleri bilinçlendirmek üzere ilgili kuruluşlar ve sivil toplum örgütlerinin görüşleri alınarak Millî Eğitim Bakanlığı tarafından bir müfredat hazırlanır.

(9) Tütün ürünleri alışkanlığının bırakılmasını özendirici programlar ve tütün bağımlılığının ilaç ile tedavisinin ulaşılabilir olması için gerekli çalışmalar Sağlık Bakanlığı tarafından yapılır.

(10) Bu maddenin yedinci, sekizinci ve dokuzuncu fıkralarında yer alan programların finansmanına yönelik olarak her yıl Millî Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı bütçesine yeterli ödenek konulur.

(11) Tütün ürünleri sektöründe faaliyet gösteren firmaların bu Kanunda yasaklanan faaliyetler ile ilgili olarak yaptıkları harcamalar yıllık gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak gösterilemez."

MADDE 6.- 4207 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ceza hükümleri

Madde 5.- (1) Bu Kanunun 2 nci maddesinin birinci ve dördüncü fıkralarında belirtilen alanlarda tütün ürünleri tüketenler ile 3 üncü maddenin ikinci fıkrasına aykırı hareket edenler, 30/03/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 39 uncu maddesi hükümlerine göre; 3 üncü maddenin onikinci fıkrasına aykırı hareket edenler Kabahatler Kanununun 41 inci maddesi hükümlerine göre cezalandırılır.

(2) 2 nci maddenin birinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarında belirtilen, yasakların uygulanması ve tedbirlerin alınması ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmeyen işletme sorumluları, işletme iznini veren kurum yetkilileri tarafından önce yazılı olarak uyarılır. Bu uyarı yazısı, ilgili işletme sorumlusuna tebliğ edilir. Bu uyarıya rağmen, verilen sürede yükümlülüklerini yerine getirmeyenler, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında mahalli mülki amir tarafından beşyüz Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır.

(3) 3 üncü maddenin birinci, üçüncü, dördüncü, beşinci ve onbirinci fıkralarındaki yasakların her birine aykırı hareket edenler, ellibin Türk Lirasından ikiyüzelli bin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır. Bu cezaya karar vermeye Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu yetkilidir.

(4) 3 üncü maddenin altıncı fıkrasındaki yasağın görsel yayın yoluyla ihlal edilmesi halinde; yerel yayın yapan kuruluşlar, bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar, bölgesel yayın yapan kuruluşlar, beşbin Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar, ulusal yayın yapan kuruluşlar, ellibin Türk Lirasından yüzbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır. Bu cezaya karar vermeye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yetkilidir.

(5) 3 üncü maddenin yedinci fıkrasındaki yasağa aykırı hareket edenler, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında genel kolluk tarafından bin Türk Lirası idarî para cezası ile cezalandırılır.

(6) 3 üncü maddenin sekizinci fıkrasındaki yasaklara aykırı hareket edenler, 26/09/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun "Sağlık için tehlikeli madde temini" başlıklı 194 üncü maddesi hükmüne göre cezalandırılır.

(7) 3 üncü maddenin dokuzuncu fıkrasındaki yasağa aykırı hareket edenler, mahalli mülki amir tarafından her bir kişiyle ilgili olarak bin Türk Lirası idarî para cezası ile cezalandırılır.

(8) 3 üncü maddenin onuncu fıkrasındaki yasağa aykırı hareket edenler, belediye zabıtası tarafından ikiyüzelli Türk Lirası idarî para cezası ile cezalandırılır. Belediye sınırları dışında bu yetki genel kolluk tarafından kullanılır.

(9) 3 üncü maddenin onüçüncü fıkrasındaki yasaklara aykırı hareket edenler, mahalli mülki amir tarafından bin Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır. Tütün ürünlerinin satış belgesiz olarak satışının yapıldığı veya satışa hazır tutulduğu yerlerdeki tütün ürünlerine el konulur ve nereden temin edildiğine dair belge ibraz edilememesi halinde, mahallî mülkî amir tarafından bunların mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir.

(10) 3 üncü maddenin ondördüncü fıkrasındaki ürünleri üretenler, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında mahalli mülki amir tarafından yirmibin Türk Lirasından yüzbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır.

(11) 4 üncü maddenin birinci ve ikinci fıkralarındaki yükümlülüklerin her birine aykırı hareket edenler, mahallî mülkî amir tarafından bin Türk Lirası idarî para cezası ile cezalandırılır.

(12) 4 üncü maddenin üçüncü ve dördüncü fıkralarındaki yükümlülüklerin her birine aykırı hareket eden üretici firmalar, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından bu yükümlülüklere aykırı olarak piyasaya sürülen malların piyasa değeri kadar idarî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, verilecek idarî para cezasının miktarı ikiyüzellibin Türk Lirasından az olamaz.

(13) 4 üncü maddenin altıncı fıkrasındaki yükümlülüğe aykırı hareket eden firmalar Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından ellibin Türk Lirasından yüzbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır.

(14) 4 üncü maddenin yedinci fıkrasındaki yükümlülüklere aykırı hareket edilmesi halinde; yerel yayın yapan televizyon kuruluşları bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar, bölgesel yayın yapan televizyon kuruluşları beşbin Türk Lirasından onbin Türk Lirasına kadar, ulusal yayın yapan televizyon kuruluşları ellibin Türk Lirasından ikiyüzellibin Türk Lirasına kadar idarî para cezası ile cezalandırılır. Bu cezalar, radyo yayını yapan kuruluşlar hakkında ondabir oranında uygulanır. Bu cezaya karar vermeye Radyo ve Televizyon Üst Kurulu yetkilidir.

(15) Bu Kanunla kendilerine yüklenen görevleri yerine getirmeyen memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında, ceza hukuku sorumluluğu saklı kalmak kaydıyla, tâbi oldukları mevzuatta yer alan disiplin hükümleri uygulanır."

MADDE 7.- 4207 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Tahsil edilen idarî para cezalarından pay alınması

Madde 6.- (1) Bu Kanun hükümlerine göre verilen idarî para cezalarından tahsil edilen miktarın yüzde elli oranındaki kısmı, para cezasına karar veren kurumun harcamalarında kullanılmak üzere kurum veya ilgili bakanlık bütçesine; yüzde onu Sağlık Bakanlığı, yüzde onu Millî Eğitim Bakanlığı bütçelerine aktarılır. Sağlık Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı bütçelerine aktarılan para, bu Kanunun kendilerine yüklediği yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin harcamalarda kullanılır."

MADDE 8.- 4207 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Mülkiyetin kamuya geçirilmesi

Madde 7.- (1) Bu Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci, dördüncü ve ondördüncü fıkralarındaki yasakların konusunu oluşturan her türlü eşya ile 4 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarının konusunu oluşturan tütün ürünlerinin mülkiyetinin kamuya geçirilmesine mahallî mülkî amir tarafından karar verilir."

MADDE 9.- 4207 sayılı Kanunun 8 inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 10.- 4207 sayılı Kanuna aşağıdaki Geçici Madde eklenmiştir.

"Geçİcİ Madde 3.- (1) Bu Kanunun 2 nci maddesinin beşinci fıkrasındaki işletme sahipleri, söz konusu tertibat ve düzenlemeleri altı ay içinde yapmakla yükümlüdürler.

(2) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları gereğince yapılması gereken işler, Kanunun yayımı tarihinden itibaren iki ay içinde yerine getirilir.

(3) Bu Kanunda öngörülen yönetmelik, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde çıkarılır."

MADDE 11.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 12.- Bu Kanun hükümlerini Ba-kanlar Kurulu yürütür.