Dönem:
22 Yasama Yılı: 3
T.B.M.M. (S. Sayısı: 833)
Afyonkarahisar
Milletvekili Halil Aydoğan ve 6 Milletvekilinin; Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (2/363)
Not: Teklif;
Başkanlıkça Adalet, Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve
Teknoloji ile Plan ve Bütçe komisyonlarına havale edilmiştir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Teklifimiz ektedir.
Gereğini saygılarımızla arz ederiz.
|
|
Halil Aydoğan |
Osman Nuri Filiz |
Mehmet Soydan |
|
|
Afyonkarahisar |
Denizli |
Hatay |
|
|
A. Müfit Yetkin |
Selami Uzun |
M. Yaşar Öztürk |
|
|
Şanlıurfa |
Sivas |
Yozgat |
|
|
|
Cüneyt Karabıyık |
|
|
|
|
Van |
|
GENEL GEREKÇE
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Teklifi ile,
l. Fonun yönetim ve denetimine sahip olduğu şirket ve
iştirakler ile bunlara ait mal, hak ve varlıkların % 49'undan fazlasının
yabancı gerçek ve tüzel kişilere doğrudan ya da dolaylı olarak satılabilmesi,
2. Ticarî ve iktisadî bütünlük oluşturarak yapılacak
satışlarda; satış sonrası işlemlerini 6183 sayılı Kanun hükümlerine bağlı
olmaksızın belirlemeye, ticarî ve iktisadî bütünlük oluşturan şirketlerin mal
ve hizmet alımından doğan geçmiş dönem borçlarını ihale bedelinden ödemeye veya
ihale alıcısına ödetmeye Fon Kurulunun yetkili kılınması,
3. Ticarî ve iktisadî bütünlük oluşturan mahcuzların,
Fonun izni olmaksızın imtiyazlı alacaklılar dahil üçüncü kişiler tarafından
satılamaması, Fon tarafından bu kapsamda yapılacak cebri icra satışlarında 6183
sayılı Kanunda yer alan menkul mal satışına dair hükümlerin uygulanması,
4. Radyo, yazılı ve görsel medya sektöründeki Fona
devredilmiş olan şirketlere tanınmış işletme izni, ön izin, yayın izni, geçici
frekans kullanımı ve benzeri izinlerin yeni alıcılarına devri ve tescili
işlemlerinin ilgili kurum, kuruluş ve üst kurullarca Fonun bildirimi üzerine
gerekli bilgi ve belgelerin tamamlanmasını müteakip en fazla iki ay içinde
tamamlanması,
5. Özel radyo ve televizyon yayın kuruluşunda yabancı
sermayenin payının ödenmiş sermayenin % 25'ini geçemeyeceğine ilişkin
düzenlemenin % 49 olarak değiştirilmesi,
Öngörülmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1.- Bu hükümde yapılan değişiklikle; ticari ve iktisadi
bütünlük oluşturarak yapılacak satışlarda, satış süreci ve satış sonrasındaki
işlemleri düzenleyerek iç ve dış talebi artırmak, işletmelerle ilgili geçmiş
dönemlerden kalan sorunları çözmek ve bu suretle ticarî ve iktisadî bütünlüğün
değerini yükseltmek, bu satışın esas, usul ve şartlarının 6183 sayılı Kanunun
kısıtlayıcı hükümlerine bağlı olmaksızın belirlemek suretiyle borçlunun da
menfaatine olmak üzere kamu alacağının en üst değerden tahsiline imkân
sağlanabilmesi amaçlanmıştır.
Madde 2.- Bu bent hükmünün değiştirilmesi ile; Avrupa
Birliği uyum sürecini gözeterek özel radyo ve televizyon yayın kuruluşlarındaki
yabancı sermaye payını artırmak suretiyle yapılacak muhtemel ihalelere
uluslararası yatırımcıların katılmalarını teşvik etmek ve bu sayede rekabeti
artırmak amaçlanmıştır.
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Plan ve Bütçe Komisyonu 9.3.2005
Esas No.: 2/363
Karar No.:24
TÜRKİYE
BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Afyonkarahisar Milletvekili Halil Aydoğan ve 6 milletvekili tarafından
hazırlanarak 29.12.2004 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
sunulan ve 7.1.2005 tarihinde tali komisyon olarak Sanayi, Ticaret, Enerji,
Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu ile Adalet Komisyonuna, esas komisyon
olarak da Komisyonumuza havale edilen "Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", Komisyonumuzun 12.1.2005 tarihinde yapmış
olduğu 27 nci birleşiminde Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif
Şener ile Maliye Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonu, Sermaye Piyasası Kurulu, Telekomünikasyon Kurumu, Radyo ve
Televizyon Üst Kurulu ve Türkiye
Bankalar Birliği temsilcilerinin katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.
Bilindiği gibi, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF), yönetim ve
denetimine sahip olduğu şirketlerin ve iştiraklerinin, bunların mal, hak ve
varlıklarının satışını kolaylaştırmak amacıyla, Bankalar Kanunuyla bazı yetkiler
tanınmıştır. İcra ve İflas Kanunu ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun ile temel çerçevesi çizilen takip
hukukuna bazı istisnalar getirilerek TMSF’ye özel yetkiler verilmesi,
alacakların takibinde ve satışlarda birtakım istisnai yöntemler ve uygulamalar
öngörülmesi, kamunun Fona geçen bankalar nedeniyle üstlendiği mali yükümlülüğün
ivedilikle karşılanmasını amaçlamaktadır.
Kanun Teklifi ile Fona geçen şirket ve iştiraklere ilişkin olarak ticari
ve iktisadi bütünlük oluşturmada, satış süreci ve sonrasındaki işlemlerde
işletmelerin geçmiş dönemlerden kalan sorunlarını çözmede yeni düzenlemeler
getirilmekte, takip ve satışlarda uygulamada karşılaşılan çeşitli pürüzlerin
giderilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda;
- Ticari ve iktisadi bütünlük oluşturularak yapılacak satışlarda; satış
sonrası işlemleri 6183 sayılı Kanun hükümlerine bağlı olmaksızın belirlemeye,
ticari ve iktisadi bütünlük oluşturan şirketlerin mal ve hizmet alımından doğan
geçmiş dönem borçlarını ihale bedelinden ödemeye veya ihale alıcısına ödetmeye
Fon Kurulunun yetkili kılınması,
- Ticari ve iktisadi bütünlük oluşturan mahcuzların, Fonun izni
olmaksızın imtiyazlı alacaklılar dahil üçüncü kişiler tarafından satılamaması,
Fon tarafından bu kapsamda yapılacak cebri icra satışlarında 6183 sayılı
Kanunda yer alan menkul mal satışına dair hükümlerin uygulanması,
- Radyo, yazılı ve görsel medya sektöründeki Fona devredilmiş olan
şirketlere tanınmış işletme izni, ön izin, yayın izni, geçici frekans kullanımı
ve benzeri izinlerin yeni alıcılarına devri ve tescili işlemlerinin ilgili
kurum, kuruluş ve üst kurullarca Fonun bildirimi üzerine gerekli bilgi ve
belgelerin tamamlanmasını müteakip en fazla iki ay içinde tamamlanması,
- Özel radyo ve televizyon yayın kuruluşunda yabancı sermayenin payının
ödenmiş sermayenin % 25' ini geçemeyeceğine ilişkin Radyo ve Televizyonların
Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun 29 uncu maddesinde yer alan düzenlemedeki
oranın % 49 olarak değiştirilmesi,
Öngörülmektedir.
Kanun Teklifinin geneli üzerindeki görüşmelere geçmeden, konunun daha
detaylı incelenebilmesini teminen alt
komisyon kurulmasına ve alt komisyon çalışmalarını takiben görüşmelere devam
edilmesine karar verilmiştir.
Alt komisyon, 9.2.2005 ve 16.2.2005 tarihlerinde ilgili kurum ve kuruluş
temsilcilerinin de katılımlarıyla Kanun Teklifi üzerinde yaptığı kapsamlı
çalışmalarda;
- Önemli hususları içeren düzenlemenin kanun teklifi şeklinde değil,
Hükümet iradesini yansıtması ve hazırlığında ilgili tarafların görüşünün
alınmasına imkân vermesi bakımından kanun tasarısı olarak Meclise sunulmasının
gerektiği,
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu bünyesine geçmiş varlıkların daha
yüksek değerlerden satışı için,
iktisadi ve ticari bütünlük oluşturularak satışlarını sağlamanın yerinde
olduğu,
- Fona geçen bankalar sorununun oluşumu ve sonuçları itibarıyla, genel
ekonomik durumu olumsuz etkileyen ciddi bir konu olduğu, istisnai özellikler
gösterdiği, çözüme yönelik düzenlemelerin doğası gereği özel yöntemler
gerektirse de amacını aşarak hukuki müesseseleri yıpratmamasına özen
gösterilmesi gerektiği,
- İhale sonrası verilebilecek aleyhte mahkeme kararlarının kamu yararı
ve alıcı üzerinde yol açması muhtemel
olumsuz etkilerinin giderilmesine yönelik düzenlemelerin Anayasanın 138 inci
maddesi açısından ayrıntılı değerlendirilmesi gerektiği,
- Takip hukukunun ilke ve normlarına istisna niteliğinde olan
düzenlemelerin, teorik olarak eleştirilse de boyutları ve karmaşıklığı ile
ağırlaşan ve kısa sürede çözümlenmesinde ekonomik ve sosyal açılardan yüksek
kamu yararı bulunan söz konusu sorun alanında zorunlu olarak uygulanması
gerektiği,
- Satışa konu şirketlerde çalışan personelin durumuna ilişkin hususların
açıklığa kavuşturulmasına ihtiyaç olduğu,
- Yapılacak ihaleye ilişkin temel esasların kanunda düzenlenmesinin bir
hukuki gereklilik olduğu,
- İhaleye konu şirketlerin muvazaalı pek çok alacağının ortaya
çıkmasının muhtemel olduğu, yükümlülüklerin hacze konu varlıklarla sınırlı
olacağı, dolayısıyla bu tür alacaklılarla TMSF'nin muhatap olmayacağı,
- TMSF'nin bünyesine geçtikten sonra şirketlerin, kamu kurum ve
kuruluşlarına yönelik yükümlülüklerini büyük ölçüde yerine getirdiği,
dolayısıyla Hazine yararına bir gelişmenin yaşandığı, aksi takdirde söz konusu
yükümlülüklerin ilgili kamu kuruluşları açısından tahsilinin mümkün olmayacağı,
- Özel radyo ve televizyon yayın kuruluşlarının faaliyet gösterdiği
medya sektöründe, yabancı sermaye payı konusuna ilişkin dünya uygulamalarında,
herhangi bir sınırlama olmayan, belli bir oranla sınırlı tutulan veya
karşılıklılık esasının bulunduğu üç rejimin söz konusu olduğu, ülkemiz
koşulları da dikkate alınarak kapsamlı incelemeler sonucu bir modelin
benimsenmesinin uygun olacağı, Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun bu konuda bir
görüş oluşturmasının yararlı olacağı,
- Halen geçici frekans tahsisi çerçevesinde faaliyet gösteren yayın
kuruluşunun satışı sonrası, diğer yayın kuruluşlarının frekansa yönelik tabi
olduğu prosedüre tabi olacağı, bir istisnanın kesinlikle söz konusu olmayacağı,
- İhale ile satış sonucu beklenen bedelin yüksek oluşması amacıyla,
ihaleye katılımın artırılmasına yönelik sektördeki yabancı sermaye sınırının
yükseltilmesi veya kaldırılması hususunun
çeşitli açılardan incelenmesinin gerektiği,
- Kamuoyundaki beklentinin TMSF bünyesinde bulunan şirketlerin en kısa
zamanda satışı yönünde olduğu,
- Kanun Teklifini Hükümetin de desteklediği, Komisyonda Hükümeti temsil
eden Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısının açıklamalarının getirilen düzenlemelerin Hükümet tarafından
benimsendiğini gösterdiği, ayrıca Komisyon çalışmalarında ilgili kurum ve
kuruluşların temsilcilerinin görüşlerini açıkladıkları,
İfade edilmiştir.
Teklifin;
- Çerçeve 1 inci maddesi; ticari ve iktisadi bütünlük oluşturularak
yapılacak satışlarda, satış süreci ve
satış sonrasındaki işlemleri ve işletmelerle ilgili geçmiş dönemlerden kalan
sorunların çözümünü düzenleyen metnin değiştirilmesi; satışlarda, kamu kurum,
kuruluşları ve üst kurulların alacaklarının satış bedelinden garameten tahsil
edilmesini teminen yeni bir hükmün metnin sonuna eklenmesi; kanun tekniğine
uygunluk amacıyla redaksiyona tabi tutulması suretiyle,
- Çerçeve 2 nci maddesi; Avrupa Birliği üyelik sürecinde uyum
düzenlemesi niteliği de taşıyacak şekilde, yapılacak ihalelere uluslararası
yatırımcıların katılımlarının teşvik edilmesi ve rekabetin artırılması
amacıyla, yabancı sermayenin özel radyo ve televizyon yayın kuruluşlarındaki
sermaye payı sınırını düzenleyen 3984 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin (h)
bendinin yürürlükten kaldırılmasını teminen değiştirilmesi suretiyle,
-Yürürlük ve yürütmeye ilişkin 3 ve 4 üncü maddeleri aynen,
Kabul edilmiştir.
Ayrıca, kanun tekniğine uygunluk ve içeriğin yansıtılması bakımından
Teklif ile değiştirilen kanunların Kanun Teklifinin başlığına taşınmasını teminen
başlık, "Bankalar Kanunu ile Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları
Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" olarak
değiştirilmiştir.
Alt Komisyon, bu değerlendirmeler çerçevesinde yaptığı çalışmalarını bir
rapor ve metin halinde Komisyonumuza
sunmuştur.
Bu defa, Komisyonumuzun 23.2.2005 ve 3.3.2005 tarihlerinde, Hükümeti
temsilen Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener ile ilgili kurum
ve kuruluş temsilcilerinin katılımlarıyla yaptığı 32 ve 36 ncı birleşimlerinde,
Kanun Teklifinin geneli üzerinde yapılan müzakerelerde;
- TMSF' nin yönetim ve denetimine geçmiş şirketlere ait tüm mal ve
hakların satışında karşılaşılan engellerin kaldırılması, Fonun hareket
yeteneğinin güçlendirilmesi ve satışlardan en yüksek değerin elde edilmesi
konusunda bir uzlaşmanın bulunduğu,
- Bankalar Kanununda değişiklik içeren hususların tek fıkra halinde
düzenlenmesinin kanun tekniğine uygun olmadığı,
- Şirketlerin satışına ilişkin ihalenin feshi halinde alıcısına teslim
edilmiş mal ve hakların iadesinin istenemeyeceğine ilişkin hükmün Anayasanın
138 inci maddesi açısından değerlendirilmesinin gerektiği,
- İhalenin usulüne ilişkin Fon Kurulu'na verilen yetkilerin, usul
kurallarının belirliliği ilkesi açısından değerlendirilmesinin, ayrıca kanuni
düzenlemelerle verilen yetkilerin etkin alacak tahsili uygulamaları ile
desteklenmesinin önemli olduğu,
- Fon tarafından yapılacak satışlarda, kamu kurum ve kuruluşları ile üst
kurulların alacaklarının satış bedelinden garameten dağıtımına ilişkin
düzenlemede ruhsat ve lisans alacaklarının öncelikle ödenmesine ilişkin hüküm
konulması veya ihale ile şirketleri devralan alıcıların bu
borçları da üstlenmelerine ilişkin düzenleme yapılmasının uygun olacağı,
- Satışı yapılacak şirketlerde çalışan personelin durumlarına ilişkin
düzenleme yapılmamasının önemli bir eksiklik olduğu,
- 3984 sayılı Kanunun yabancı sermaye payını sınırlayan hükmünün tümüyle
kaldırılmasının, güvenlik, psikolojik
harekat gibi çeşitli boyutlardan değerlendirilmesi gereken bir konu
olduğu, RTÜK' ün olumsuz görüşünün bu
konudaki hassasiyetleri artırdığı,
- 3984 sayılı Kanunda yayın ilkeleri başlığı altında televizyon ve radyo
yayınlarında uyulması gereken esasların belirlenmiş olduğu, bu ilkelerin
dışında bir yayın faaliyetinde bulunulmasının sözkonusu olamayacağı,
- Düzenlemelerin tek paragrafda toplanmasının Bankalar Kanununun genel
sistematiğine ve 15 inci maddenin yapısına uygun olduğu,
- Sarfedilmiş kamu kaynaklarının kamu yararı doğrultusunda Hazineye geri
dönüşünün sağlanması amacıyla, istisnai ve özel bir alandaki sorunların
çözümüne yönelik düzenlemelerin sözkonusu olduğu, dolayısıyla
değerlendirmelerde bu hususların göz önünde bulundurulması gerektiği,
Şeklindeki görüş ve eleştirileri müteakip Hükümet adına yapılan
tamamlayıcı açıklamalarda ise;
- Anayasal düzenlemeler ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü
hükümleri çerçevesinde yasama yetkisinin kullanımının açık olarak belirlendiği,
milletvekillerinin kanun teklifi verebilmesinin doğal bir hak olarak görülmesi
gerektiği, Parlamento işleyişi açısından teklif kaynaklı kanun sayısının artmasının önemli olduğu,
- Radyo ve televizyon yayıncılığında program yapımcılığı, iletişim
teknolojisi, alt yapı konularında hızlı değişimler yaşandığı, bu yeniliklere
sahip gelişmiş ülkelerdeki yayın kalitesinin ülkemize kazandırılmasında yabancı
yatırımcıların ülkemizdeki yayın kuruluşlarında hisse sahibi olmalarının etkili
bir unsur olacağı, ayrıca birden fazla yayın kuruluşunda aynı sermayenin hâkim
ortak olmasını engelleyecek sınırlamaların getirilmesinin mümkün olduğu,
oluşacak rekabet sonucu hizmet kalitesinin ve vatandaş memnuniyetinin artacağı,
- 3984 sayılı Kanunda denetime ilişkin hususların ayrıntılı ve güçlü bir
şekilde yer aldığı, dolayısıyla milli hassasiyetlerimize aykırı yayınların
yapılmasının mümkün olmayacağı,
İfade edilmiştir.
Müteakiben alt komisyon tarafından hazırlanan metin esas alınmak
suretiyle maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.
Alt Komisyon metninin;
- Çerçeve 1 inci maddesi; ticari ve iktisadi bütünlük oluşturacak
şekilde satışa ilişkin bir ibarenin, satış işlemlerinin hukuki altyapısının
tamamlanması, uygulamada ortaya çıkması muhtemel sorunların giderilmesi, bu
suretle kamu alacağının en üst düzeyde tahsili amacı doğrultusunda değiştirilmesi suretiyle,
- Çerçeve 2 nci maddesi; bir ulusal radyo ve televizyon yayın
kuruluşunda yabancı sermaye payı hususunda, 3984 sayılı Kanunun 29 uncu
maddesinin (h) bendinin yürürlükten kaldırılması yoluyla oran sınırından
vazgeçilmesi yerine, yabancı sermaye payında herhangi bir sınırlama olmadığının
belirtilmesi, ancak yerel ve bölgesel radyo ve televizyon yayın kuruluşlarında
yabancı sermaye hissesi bulunamayacağı ve sermayesinin yarısından fazlası
yabancılara ait radyo ve televizyon yayın kuruluşu sayısının ulusal yayın yapan
kuruluş sayısının dörtte birinden fazla olamayacağının hükme bağlanması
suretiyle,
- Yürürlük ve yürütmeye ilişkin 3 ve 4 üncü maddeleri aynen,
Kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı
ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Sait
Açba |
M.
Altan Karapaşaoğlu |
Sabahattin
Yıldız |
|
|
Afyonkarahisar |
Bursa |
Muş |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet
Sekmen |
Halil
Aydoğan |
Mehmet Melik Özmen |
|
|
İstanbul |
Afyonkarahisar |
Ağrı |
|
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet
Zekai Özcan |
Osman Kaptan |
M.
Mesut Özakcan |
|
|
Ankara |
Antalya |
Aydın |
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
(Ayrışık oy yazısı ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ali
Kemal Deveciler |
Ali
Osman Sali |
Ahmet
İnal |
|
|
Balıkesir |
Balıkesir |
Batman |
|
|
(Ayrışık oy ektedir) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Osman
Nuri Filiz |
A. Kemal Kumkumoğlu |
Birgen
Keleş |
|
|
Denizli |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
(Ayrışık oy yazım ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
M.
Mustafa Açıkalın |
Bülent
Baratalı |
Fazıl
Karaman |
|
|
İstanbul |
İzmir |
İzmir |
|
|
|
(Ayrışık oy ektedir) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Taner
Yıldız |
Mikail
Arslan |
Muzaffer
Baştopçu |
|
|
Kayseri |
Kırşehir |
Kocaeli |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hasan
Fehmi Kinay |
Muharrem
Doğan |
Mustafa
Özyürek |
|
|
Kütahya |
Mardin |
Mersin |
|
|
|
|
(Muhalefet şerhim var) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Gürol
Ergin |
O.
Seyfi Terzibaşıoğlu |
Osman
Seyfi |
|
|
Muğla |
Muğla |
Nevşehir |
|
|
(Ayrışık oy yazısı ekte) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Cemal
Uysal |
Kazım
Türkmen |
İmdat
Sütlüoğlu |
|
|
Ordu |
Ordu |
Rize |
|
|
|
(Ayrışık oy yazısı ektedir) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
M.
Ergün Dağcıoğlu |
Faruk
Nafiz Özak |
M.
Akif Hamzaçebi |
|
|
Tokat |
Trabzon |
Trabzon |
|
|
|
|
(Ayrışık oy yazısı ektedir) |
AYRIŞIK
OY
Kanun Teklifi 4389 sayılı Bankalar Kanunu ile 3984 sayılı Radyo ve
Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun bazı maddelerinde
değişiklik yapılmasını öngörmektedir. Teklif yürürlük ve yürütme maddeleri
dışında iki maddeden oluşmakla birlikte, son derece önemli düzenlemeleri
kapsamaktadır. Teklifin düzenlediği konuların Hükümet Tasarısı yerine kanun
teklifi olarak TBMM gündemine gelmesi hükümet iradesinin açık bir şekilde
ortaya çıkmasına engel olmaktadır. Her şeyden önce bunu doğru ve etik
bulmadığımızı ifade etmek isteriz.
Teklifin Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF)nun yönetim ve denetimine
sahip olduğu şirketler ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun hükümleri uyarınca haczedilen varlıkların satışında karşılaştığı bazı
zorlukların aşılarak TMSF'nin daha süratli hareket etmesine ve varlıkların daha
yüksek bedellerle satışına olanak verecek düzenlemeleri olumludur.
Teklifin katılmadığımız, eksik veya yetersiz bulduğumuz düzenlemeleri
ise şu şekildedir:
1. Teklifin 1 inci maddesinde yer alan "...ihalenin feshi halinde
alıcısına teslim edilmiş olan mal, hak ve varlıkların iadesi istenemez. Ancak,
ihale bedeli ve bu bedelin ödeme tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve
Temerrüt Faizine İlişkin Kanun hükümleri uyarınca işleyecek faiz tutarı toplamı
ile sınırlı olmak kaydıyla ilgililerin tazminat hakları saklıdır" hükmünün
Fonun sahip olduğu varlıkların satışı sonrasında ortaya çıkabilecek
belirsizlikleri gidererek satışlara vaki olabilecek talebi artırmaya ve bu
suretle Fon açısından en yüksek bedelle satılmasına yönelik olduğu
anlaşılmaktadır. Ancak bu düzenleme Anayasa'nın 138 inci maddesiyle uyumlu
değildir.
Mahkemenin hükmedeceği tazminatın ise ihale bedeli ve kanuni faiz
toplamı ile sınırlanmasını hukuka uygun bulmuyoruz.
2. Çeşitli şirketlerin aktifinde olmakla birlikte "ticari ve
iktisadi bütünlük" oluşturan hak ve varlıkların biraraya getirilerek
satılması halinde aktifinden hak ve varlıklarının çıkması nedeniyle faaliyet
alanını kaybeden şirketlerin özellikle de bu şirketlerdeki çalışanların
durumunun ne olacağı Teklifte düzenlenmemiştir.
3. Teklif 3984 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin 1inci fıkrasının (h)
bendinde yer alan özel radyo ve televizyon yayın kuruluşlarındaki yabancı
sermaye payını, ödenmiş sermayenin yüzde 25’i ile sınırlayan hükmü değiştirerek
oranın yüzde 49’a çıkarılmasını öngörmekte iken alt komisyon görüşmeleri
sırasında 3984 sayılı Kanunun anılan hükümünün tamamen yürürlükten kaldırılarak
yabancı sermaye için herhangi bir sınır olmaması kararlaştırılmıştır. Komisyon
görüşmeleri sırasında kabul edilen önerge ile alt komisyon metni değiştirilerek
daha farklı bir sınır getirilmiştir. Ancak bu sınır yerel ve bölgesel
televizyonlarına yönelik olup ulusal kanallara ilişkin olarak RTÜK Yasasında
yer alan yüzde 25’lik sınırın konulmasındaki gerekçeleri ve endişeleri
karşılayacak nitelikte değildir.
TMSF yönetiminde olan bazı radyo ve televizyon şirketlerine veya bu
şirketlerin varlıklarına ilişkin olarak yapılacak satışlarda yabancı sermayeyi
de dahil etmek suretiyle talebi artırmaya
yönelik olduğu ifade edilen bu düzenleme diğer radyo ve televizyon şirketlerini
de yabancı sermayeye açması nedeniyle medya gibi özellikle kamuoyu
oluşturulması açısından önemli bir sektörde sorunlar yaratacaktır. Bir ülkenin
radyo ve televizyon şirketlerinin yabancı sermaye tarafından kontrol edilmesi
düşünülemez. 3984 sayılı Kanunun yasalaşması sürecinde konulan bu sınırlamanın
sadece TMSF'nin varlıklarının daha uygun bir bedelle satılabilmesi gerekçesiyle
kaldırılmasını doğru bulmuyoruz. Komisyon görüşmeleri sırasında ifade edilen
yabancı sermayenin televizyon yayınlarına kalite getirerek yayınlardan
kaynaklanan şikâyetleri ortadan kaldıracağı düşüncesini de ciddi bulmuyoruz.
Bunun yanı sıra böyle önemli bir konuda Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun
olumlu görüşü bulunmamaktadır. Tam tersine Üst Kurul halen yürürlükte olan
sınırın muhafaza edilmesi gerektiği görüşündedir.
Ayrıca düzenleme genel nitelikte olduğundan yabancı sermayenin talebi
sadece Fon yönetimindeki radyo ve televizyon şirketlerine değil piyasadaki
diğer şirketlere de yönelebilecektir. Bu da düzenleme ile ulaşılmak istenen
amacın tam aksi bir sonuca neden olacaktır.
|
|
M. Akif Hamzaçebi |
Bülent Baratalı |
Birgen Keleş |
|
|
Trabzon |
İzmir |
İstanbul |
|
|
A. Kemal Deveciler |
M. Mesut Özakcan |
Kazım Türkmen |
|
|
Balıkesir |
Aydın |
Ordu |
|
|
Gürol Ergin |
Mustafa Özyürek |
|
|
|
Muğla |
Mersin |
|
AFYONKARAHİSAR
MİLLETVEKİLİ
HALİL AYDOĞAN VE 6 MİLLETVEKİLİNİN
TEKLİFİ
BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1.-
5228 sayılı Kanunla Değişik 4389 sayılı Bakanlar Kanununun 15 inci maddesinin 7
nci fıkrasının (a) bendinin 2 nci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Fonun
yönetim ve denetimine sahip olduğu şirketlerin ve/veya bu fıkra uyarınca
yönetimini ve denetimini devir aldığı şirketlerin, Fon tarafından atanan
yönetim, müdürler ve denetim kurulu üyeleri ile Fonun atadığı bu yöneticiler
tarafından şirketi temsil ve ilzam ile yetkili kılınan genel müdür, genel müdür
yardımcısı ve müdür gibi şirket çalışanları veya Fon, bu şirketlere Fon
tarafından yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile müdürlerin atanmasından sonra,
bu bentte sayılan gerçek veya tüzel kişilere ait şirket hisselerinin ve/veya bu
şirketlerdeki lisans, ruhsat, 3984 sayılı Kanunun Geçici 6 ncı maddesi hükmü
kapsamında geçici frekans ve kanal kullanımı ve imtiyaz sözleşmelerinden doğan
hakları dahil olmak üzere diğer tüm hak ve varlıklarının ve/veya bu hisselerle
orantılı aktiflerinin satışı ve bu satışlardan elde edilen tutarları Fon
alacaklarına mahsup etmeye veya şirketlerin kamu borçları ve/veya Sosyal
Sigortalar Kurumuna borçları ile sair borçlarını ödemede kullanmaya ve bu
işlemler ile ilgili kararlar almaya 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 324 üncü
maddesi ile bağlı kalmaksızın yetkilidirler. Bu şirket ve iştirakler ile
bunlara ait mal, hak ve varlıkların gayrimenkullerle ilgili özel kanunlardaki
kısıtlamalar saklı kalmak kaydıyla % 49’undan fazlası yabancı gerçek ve tüzel
kişilere satılabilir. Bu Kanun hükümleri çerçevesinde 6183 sayılı Kanun
uyarınca haczedilen menkul ve gayrimenkuller ile lisans, ruhsat ve imtiyaz
sözleşmelerinden doğan haklar da dahil olmak üzere diğer tüm hak ve varlıkların
ticari ve iktisadi bütünlük oluşturacak şekilde satışına karar verilmesine,
hacizli malların birden fazla borçluya veya haczin birden fazla alacaklıya ait
olması halinde de bu suretle satışı yaptırmaya, bu yöntemin usul ve esasları
ile satış şartlarını 6183 sayılı Kanuna bağlı olmaksızın belirlemeye ve ticari
ve iktisadi bütünlük oluşturan şirketlerin mal ve hizmet alımından doğan geçmiş
dönem kesinleşmiş borçlarını ihale bedelinden ödemeye veya ihale alıcısına
ödetmeye Fon Kurulu yetkilidir. Ticari ve iktisadi bütünlük oluşturan
mahcuzlar, Fonun izni olmaksızın imtiyazlı alacaklılar dahil üçüncü kişiler
tarafından satılamaz, bu durumda üçüncü kişiler ile ilgili zamanaşımı ve hak
düşürücü süreler işlemez. Fon tarafından bu kapsamda yapılacak cebri icra
satışlarında 6183 sayılı Kanunda yer alan menkul mal satışına dair hükümler
uygulanır ve ihale iptal edilmiş olsa dahi alıcısına teslim edilmiş malların
iadesi istenemez. Ancak, ihale bedeli ile sınırlı olmak kaydıyla ilgililerin
tazminat hakları saklıdır. Yukarıdaki hüküm çerçevesinde telekomünikasyon,
enerji, ulaşım, radyo, yazılı ve görsel medya ve diğer sektörlerdeki Fona
devredilmiş olan şirketlere tanınmış imtiyaz sözleşmesi, lisans, ruhsat,
işletme izni, ön izin yayın izni, 3984 sayılı Kanunun Geçici 6ncı maddesi hükmü
kapsamında geçici frekans ve kanal kullanımı ve benzeri izinlerin yeni
alıcıları adına devri ve tescili işlemleri ilgili kurum, kuruluş ve üst
kurullarca Fonun bildirimi üzerine gerekli bilgi ve belgelerin tamamlanmasını
müteakip en fazla iki ay içinde tamamlanır. Fon tarafından atanan
yöneticilerin, şirketlerin sermayesini kaybetmesinden ve/veya borca batık
olmasından dolayı mahkemeye bildirimde bulunma yükümlülükleri yoktur.
Bildirimde bulunmamaktan dolayı bu şahıslar hakkında İcra ve İflas Kanununun
179, 277 ve devamı maddeleri ile 345/a maddesi hükümleri uygulanmaz ve Türk
Ticaret Kanununun 341 inci maddesi uyarınca şahsi sorumluluk davası açılamaz.
Yönetim ve denetimi Fon tarafından devir alınmamış şirketlere Fon tarafından
atanan yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile müdürler, ortaklar genel kurulunca
görevden alınamayacağı gibi ibra edilmeyerek haklarında kendilerinin görev
yaptıkları dönem veya dönemler dışında şahsi sorumluluk davası da açılamaz.
MADDE 2.-
3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun
29’uncu maddesinin 1inci fıkrasının (h) bendi aşağıdaki gibi değiştirilmiştir;
“Bir özel
radyo ve televizyon yayın kuruluşunda yabancı sermayenin payı ödenmiş
sermayenin % 49’unu geçemez.”
MADDE 3.- Bu
Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4.- Bu
Kanun Hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
PLAN VE BÜTÇE
KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
BANKALAR KANUNU İLE RADYO VE
TELEVİZYONLARIN KURULUŞ VE YAYINLARI HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
DAİR
KANUN TEKLİFİ
MADDE 1.-
18.6.1999 tarihli ve 4389 sa-yılı Bankalar Kanununun 15 inci maddesinin (7)
numaralı fıkrasının (a) bendinin ikinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Fonun
yönetim ve denetimine sahip olduğu şirketlerin ve/veya bu fıkra uyarınca
yönetimini ve denetimini devir aldığı şirketlerin, Fon tarafından atanan
yönetim ve denetim kurulu üyeleri ve müdürleri ile Fonun atadığı bu yöneticiler
tarafından şirketi temsil ve ilzam ile yetkili kılınan genel müdür, genel müdür
yardımcısı ve müdür gibi şirket çalışanları veya Fon, bu bentte sayılan gerçek
veya tüzel kişilere ait şirket hisselerinin ve/veya bu şirketlerdeki lisans,
ruhsat, 3984 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesi hükmü kapsamında geçici
frekans ve kanal kullanımı ve imtiyaz sözleşmelerinden doğan hakları dahil olmak
üzere diğer tüm hak ve varlıklarının ve/veya bu hisselerle orantılı
aktiflerinin satışını gerçekleştirmeye ve bu satışlardan elde edilen tutarları
Fon alacaklarına mahsup etmeye veya şirketlerin kamu borçları ve/veya Sosyal
Sigortalar Kurumuna borçları ile sair borçlarını ödemede kullanmaya ve bu
işlemler ile ilgili kararlar almaya 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 324 üncü
maddesi ile bağlı kalmaksızın yetkilidirler. Bu şirket ve iştiraklerin %
49'undan fazlası ile bunlara ait her türlü mal, hak ve varlıklar,
gayrimenkullerle ilgili özel kanunlarındaki kısıtlamalar saklı kalmak
kaydıyla yabancı gerçek ve tüzel
kişilere satılabilir. Fon alacaklarının
tahsilini teminen 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümleri uyarınca haczedilen aktif değerler ile lisans, ruhsat ve imtiyaz
sözleşmelerinden doğan haklar ve bu varlıkların feri veya mütemmim cüzü
niteliğindeki sözleşmelerden doğan, ancak başlı başına iktisadi değeri
olmayanlar da dahil olmak üzere diğer tüm hak ve varlıkları bir araya getirerek
ticari ve iktisadi bütünlük oluşturarak alıcısına geçişini sağlayacak şekilde
satışına, hacizli malların birden fazla borçluya ait olması ve/veya birden fazla alacaklının haczi olması
halinde de satışı yaptırmaya, ihale bedelinin ödenme şeklini, para birimini,
alıcıların sahip olması gereken şartları, ödeme tarihini ve ihalenin sair usul
ve esasları ile satış şartlarını 6183 sayılı Kanun hükümlerine bağlı olmaksızın
belirlemeye, satışa konu ticari ve iktisadi bütünlüğü alacağına mahsuben satın
almaya, satışa konu varlıkların ait olduğu şirketlerin teknik bilgi, yazılım,
donanım, ekipman, mal ve hizmet alımından doğan geçmiş dönem borçlarını ihale
bedelinden ödemeye veya ihale alıcısına ödetmeye Fon Kurulu yetkilidir. Fon
Kurulu, satış kararıyla birlikte, bu satışı gerçekleştirmek üzere en az üç
kişiden oluşan bir Satış Komisyonu oluşturur ve başkanını belirler. Satış
Komisyonu, toplam üye sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve toplam üye
sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Ticari ve iktisadi bütünlüğün muhammen
bedeli, Satış Komisyonu tarafından, uzman gerçek veya tüzel kişilerin kıymet
takdiri raporu dikkate alınarak, daha önce bütünlüğü oluşturan varlıkların ayrı
ayrı kıymet takdirlerinin yapılmış olması ile bağlı olmaksızın düzenlenecek
rapor çerçevesinde Fon Kurulu tarafından belirlenir. Ticari ve iktisadi
bütünlük oluşturan mahcuzlar üzerinde birden fazla kişinin aynî veya şahsî
hakkının bulunması veya bunların mülkiyetinin birden fazla kişiye ait olması
durumunda, bu mal, hak ve/veya varlıkların değeri ayrı ayrı tespit edilir. Bu
madde hükümleri uyarınca yapılacak satış sürecinde, satış ilanının Resmi
Gazetede yayımlanması ilgililere yapılacak tebliğ hükmündedir. Ticari ve
iktisadi bütünlük oluşturduğuna karar verilen mahcuzların satışı, kapalı zarf
veya açık artırma usullerinden biri veya ikisi birlikte uygulanmak suretiyle
yapılır. Bundan sonra, Fon Kurulunun gerekli görmesi halinde ihalelere,
pazarlık usulü ile devam edilebilir. Bu usullerden hangisinin uygulanacağına,
ticari ve iktisadi bütünlük oluşturan mal, hak ve varlıkların nitelikleri
dikkate alınarak Fon Kurulu tarafından karar verilir. İhale bedelinin
dağıtımına esas sıra cetveli Satış Komisyonu tarafından düzenlenir. İhalenin
sonuçlanması, Fon Kurulunun onayına bağlıdır. Satışın Fon Kurulu tarafından
iptal edilmesi hali hariç olmak üzere, ihalenin feshi halinde alıcısına teslim
edilmiş olan mal, hak ve varlıkların iadesi istenemez. Ancak, ihale bedeli ve
bu bedelin ödeme tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt
Faizine İlişkin Kanun hükümleri uyarınca işleyecek faiz tutarı toplamı ile
sınırlı olmak kaydıyla ilgililerin tazminat hakları saklıdır. Bu hüküm uyarınca
yapılan satışlarla ilgili ihalenin feshi davaları, Fonun merkezinin bulunduğu
yer idare mahkemelerinde görülür. Ticari ve iktisadi bütünlük oluşturulmasına
karar verilmesinden itibaren iki yıl içerisinde ticari ve iktisadi bütünlük
oluşturan mahcuzların, Fonun izni olmaksızın imtiyazlı alacaklılar dahil üçüncü
kişiler tarafından muhafaza altına alınması ve satışı talep edilemez,
mahcuzların maliklerinin iflasına karar verilemez, ilgili takyidatlar hakkında
zamanaşımı ve hak düşürücü süreler işlemez. Yukarıdaki hüküm çerçevesinde
telekomünikasyon, enerji, ulaşım, radyo, yazılı ve görsel medya ve diğer sektörlerdeki,
yönetim ve denetimi veya hisseleri Fon tarafından devir alınan şirketlere
tanınmış imtiyaz sözleşmesi, lisans, ruhsat, işletme izni, ön izin, yayın izni,
3984 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesi hükmü kapsamında geçici frekans ve
kanal kullanımı ve benzeri izinlerin yeni alıcıları adına devri ve tescili
işlemleri, Fonun bildirimi üzerine ilgili kurum, kuruluş ve üst kurullarca,
gerekli bilgi ve belgelerin tamamlanmasını müteakip başkaca bir işleme gerek
kalmaksızın en fazla bir ay içinde tamamlanır. Bu hüküm uyarınca yapılacak
satışlara ilişkin diğer esas ve usuller Fon tarafından çıkarılacak yönetmelikle
tespit edilir. Fon tarafından atanan yöneticilerin, şirketlerin sermayesini
kaybetmesinden ve/veya borca batık olmasından dolayı mahkemeye bildirimde
bulunma yükümlülükleri yoktur. Bildirimde bulunmamaktan dolayı bu şahıslar
hakkında İcra ve İflas Kanununun 179, 277 ve devamı maddeleri ile 345/a maddesi
hükümleri uygulanmaz ve Türk Ticaret Kanununun 341 inci maddesi uyarınca şahsi
sorumluluk davası açılamaz. Yönetim ve denetimi Fon tarafından devir alınmamış
şirketlere Fon tarafından atanan yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile
müdürler, ortaklar genel kurulunca görevden alınamayacağı gibi ibra edilmeyerek
haklarında görev yaptıkları dönem veya dönemler dışında şahsi sorumluluk davası
da açılamaz. Bu bentte yer alan hükümler çerçevesinde, varlıkları ticari ve
iktisadi bütünlük kapsamında satılan şirketlerin kamu kurum, kuruluşları ve üst
kurullara olan ve satış tarihine kadar tahakkuk etmiş borçları satış bedelinden
garameten tahsil edilir. Garame ile dağıtım sonrasında bakiye borç kalması,
lisans, ruhsat, imtiyaz sözleşmesi, geçici frekans ve kanal kullanımı ve
benzeri hakların devri ve yeni alıcısı tarafından işletilmesi için gereken ve
kamu kurum, kuruluşları ve üst kurullarca yapılması gereken devrin tescil ve
nakli işlemine engel teşkil etmez."
MADDE 2 .-
13.4.1994 tarihli ve 3984 sa-yılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları
Hakkında Kanunun 29 uncu maddesinin (h) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"h) Bir
ulusal radyo ve televizyon yayın kuruluşunda yabancı sermaye payı, bu Kanunun
ilgili diğer maddeleri saklı kalmak kaydıyla herhangi bir sınırlamaya tabi
değildir.
% 50'den
fazla yabancı sermaye payı bulunan toplam radyo ve televizyon yayın kuruluşu
sayısı ulusal yayın yapan kuruluş sayısının dörtte birinden fazla olamaz.
Bölgesel ve
yerel radyo ve televizyon yayın kuruluşlarında yabancı sermaye hisse sahibi
olamaz."
MADDE 3.- Bu
Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4.- Bu
Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.