Dönem: 22 Yasama
Yılı: 3
T.B.M.M. (S. Sayısı : 946)
Çorum Milletvekili Agah Kafkas ile 9 Milletvekilinin; Sendikalar
Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun Teklifi ile Sağlık,
Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Raporu (2/500)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Sendikalar Kanununun Bazı
Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun Teklifimiz ve gerekçesi ilişikte
sunulmuştur.
Gereğini arz ederiz.
Saygılarımızla.
|
|
Agah
Kafkas |
Faruk
Çelik |
Semiha
Öyüş |
|
|
Çorum |
Bursa |
Aydın |
|
|
Şükrü
Ayalan |
Remziye
Öztoprak |
Cevdet
Erdöl |
|
|
Tokat |
Ankara |
Trabzon |
|
|
Mahfuz
Güler |
Alim Tunç |
Nezvat
Doğan |
|
|
Bingöl |
Uşak |
Kocaeli |
|
|
|
Y.
Selahattin Beyribey |
|
|
|
|
Kars |
|
GENEL GEREKÇE
Sendikal kuruluşların
sosyal faaliyetleri arasında yer alan eğitim, sağlık, rehabilitasyon veya spor
tesisleri kurmaları ve bunları ilgili bakanlıklara devretmesi veya aynı amaçla
aynî ve nakdî yardımda bulunabilmesi 2821 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (8) numaralı bendinde düzenlenmiştir.
Bu düzenlemeye ilişkin
5332 sayılı Kanun 16.4.2005 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe
girmiştir.
Sendika ve Konfederasyonların,
bu anlamda yapacakları yardımlar için genel kurullarını yeniden toplayarak bu
konuda karar almaları, bu kuruluşların yasaya göre genel kurullarını en çok
dört yılda bir yapmaları gerektiğinden söz konusu aynî ve nakdî yardımların
kısa sürede gerçekleştirilemediği görülmüştür.
Yapılan değişiklikte,
sendikal kuruluşların bu konudaki talepleri de dikkate alınmış, yeni işlemlere
ve malî harcamalara muhatap olmamaları sağlanmıştır.
Hazırlanan teklif ile bu
etkinlikler genel kurul kararı yerine yönetim kurulu kararına bırakılmıştır.
Ayrıca; işverenlerin işçi
giriş ve çıkış bildirimlerinin doğrudan Bakanlığa gönderilmesi yeterli
görülerek bu konudaki bürokratik işlemler azaltılarak işverenlere kolaylık
getirilmiştir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1.- Yapılan
değişiklikle sendikaların eğitim, sağlık, rehabilitasyon veya spor tesisleri
kurarak bunları ilgili bakanlıklara devrine ilişkin düzenlemenin bir an önce
uygulamaya geçirilmesini sağlamak amacıyla bu faaliyetlerin genel kurul kararı
yerine yönetim kurulu kararına bırakılması amaçlanmıştır.
Madde 2.- İşverenlerin
işe aldıkları veya işten çıkardıkları işçilerle ilgili olarak yaptıkları
bildirimleri, sadece Bakanlığa göndermeleri öngörülerek, işlemlerde sadelik,
basitlik ve kolaylık sağlanmıştır.
Madde 3.- Yürürlük
maddesidir.
Madde
4.- Yürütme maddesidir.
Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler
Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Sağlık, Aile, Çalışma
ve
Sosyal İşler Komisyonu
Esas No.: 2/500 15.6.2005
Karar No.: 26
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
“Çorum Milletvekili Agah
Kafkas ile 9 Milletvekilinin; Sendikalar Kanununun Bazı Maddelerinin
Değiştirilmesine Dair Kanun Teklifi,” Başkanlığınızca 7.6.2005 tarihinde esas
komisyon olarak Komisiyonumuza havale edilmiştir.
Komisyonumuz, Teklifi
14.6.2005 tarihli 23 üncü birleşiminde gündemine almıştır. Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı ile Maliye Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, TİSK, TÜRK-İŞ, HAK-İŞ,
DİSK, MEMUR-SEN, KAMU-SEN, KESK, BASK temsilcilerinin katılımlarıyla Teklifi inceleyip
görüşmüştür.
Teklif ile sendikaların
genel kurul kararıyla nakit mevcutlarının % 25’ini aşmamak kaydıyla ilgili
bakanlıklara devretmek üzere eğitim, sağlık, rehabilitasyon veya spor tesisleri
kurmaları veya bu amaçla kamu kurum ve kuruluşlarına aynî ve nakdî yardımda
bulunmaları, yurt içinde veya yurt dışında yangın, su baskını, deprem gibi
afetlerin vukuunda doğrudan veya yetkili makamlar aracılığıyla afet bölgesinde
konut, eğitim, sağlık veya rehabilitasyon tesisleri yapmaları veya bu amaçla kamu
kurum ve kuruluşlarına aynî ve nakdî yardımda bulunabilmeleri için gerekli olan
genel kurul kararı yönetim kurulu kararı olarak değiştirilmekte, işverenlerin
işe aldığı veya iş sözleşmesi sona eren işçileri doğrudan Bakanlığa
bildirmeleri öngörülmektedir.
Teklifin tümü üzerindeki
görüşmelerde toplantıya katılan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Murat
Başesgioğlu;
Sendikalara ilgili
bakanlıklara devretmek üzere eğitim, sağlık, rehabilitasyon veya spor tesisleri
yapabilmeleri imkânının yeni getirildiğini ancak bunu genel kurul, kararıyla
yapabilmelerinin işleyişte sıkıntılar yarattığı, sendikaların genel kurullarını
toplamalarının malî külfet getirdiği, sendikaların yapacakları sosyal
yardımların böylelikle zorlaştığı, bu husustaki kararın yönetim kuruluna
bırakılmasında bazı endişeleri paylaştığını ancak, sendika ve konfederasyonların
bilançolarını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirmek zorunda
olduklarını,
İşverenlerin işe giriş ve
çıkış bildirimlerinin doğrudan Bakanlığa yapılması konusunda da yükün ve
bürokrasinin azalacağını,
Belirtmiştir.
Teklifin tümü üzerindeki
görüşmelerden sonra maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir.
Teklifin 1 ve 2 nci
maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Teklife, Teklifin 2 nci
maddesi ile getirilen bildirim kolaylığına bağlı olarak bu Kanunun yürürlük
tarihinden önceki dönemde 2821 sayılı Kanunun 62 nci maddesine muhalefet
nedeniyle verilen ağır para cezalarının bir defaya mahsus olmak üzere
kaldırılmasını öngören bir önerge ile yeni madde olarak 3 üncü madde eklenmiş
ve diğer maddeler teselsül ettirilmiştir.
Teklifin yürürlüğe
ilişkin 3 üncü maddesi 4 üncü madde olarak, yürütmeye ilişkin 4 üncü maddesi 5
inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurula
sunulmak üzere saygıyla arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Cevdet
Erdöl |
Nevzat
Doğan |
Sabri
Varan |
|
|
Trabzon |
Kocaeli |
Gümüşhane |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet
Kılıç |
Mehmet Kerim Yıldız |
Ahmet
Yaşar |
|
|
Konya |
Ağrı |
Aksaray |
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Muzaffer
R. Kurtulmuşoğlu |
Remziye
Öztoprak |
Osman
Akman |
|
|
Ankara |
Ankara |
Antalya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Şerif
Birinç |
Agah
Kafkas |
İrfan
Rıza Yazıcıoğlu |
|
|
Bursa |
Çorum |
Diyarbakır |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Lokman
Ayva |
Enver
Öktem |
İzzet
Çetin |
|
|
İstanbul |
İzmir |
Kocaeli |
|
|
|
(Muhalefet şerhim ektedir) |
(Muhalifim, muhalefet şerhi ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hüseyin
Tanrıverdi |
Ali
Arslan |
Medeni
Yılmaz |
|
|
Manisa |
Muğla |
Muş |
|
|
Üye |
Üye |
|
|
|
Feramus
Şahin |
Alim Tunç |
|
|
|
Tokat |
Uşak |
|
MUHALEFET ŞERHİ
1. 2821 sayılı Sendikalar
Kanununun 33. maddesinin birinci fıkrasının 5332 sayılı Kanunla değişik (8)
numaralı bendinde geçen “Genel Kurul kararıyla” ibaresinin “Yönetim Kurulu
kararıyla” değiştirilmesi teklifi doğru bir teklif değildir.
Sendikalar Kanununda en
son değişiklik 5332 sayılı Kanun ile Nisan 2005’te yapılmıştı. Aynı konuda ve
aynı maddede iki ay içinde bu ikinci değişiklik teklifidir.
5332 sayılı Kanunla
yapılan düzenlemede sendikalara Genel Kurul kararıyla ve ilgili Bakanlıklara
devretmek üzere okul, sağlık ocağı vs. sosyal amaçlı tesis yapma yetkisi
verilmiştir. Bu teklifle yapılan değişiklik ile “Genel Kurul yetkisi” siyasi
irade tarafından “Yönetim Kuruluna” devredilmek istenmektedir.
Sendikaların gelirleri
büyük oranda üyelik aidatlarından oluşur. Bir sendika üyesinin ödemiş olduğu
aidatların nerelere, hangi amaçla, nasıl harcandığını önceden bilmesinde yarar
vardır.
O nedenle hem eski 274
sayılı Sendikalar Kanununda, hem 2821 sayılı Sendikalar Kanununda, hem de 5332
sayılı Kanunla yapılan düzenlemede özüne uygun biçimde bu yetki Genel Kurullara
tanınmıştır.
Şimdi okul yaptırma
vaadinde bulunan bir sendikanın “okul yapacağım ama genel kurulu toplamam
gerekir” demesi üzerine bu yasada değişiklik yapılmak istenmektedir. Genel
Kurul kararı aranmasını gerekçe gösterip Sendikalar Kanununda değişiklik
isteyen Sendika Genel Başkanının, alacağı kararları üyelerinden kaçırarak,
yönetim kurulunda karar oluşturmak istemesi yasanın özüne, etik kurallara ve
üye iradesine açıkça saygısızlıktır.
2. Yasal yükümlülüklerini
yerine getirmediği için haklarında yasal işlem yapılan, işçilerin işe giriş ve
çıkışlarına ilişkin bildirim yükümlülüğü düzenlenmekle birlikte geçmişe yönelik
malî af getirilmek istenmektedir.
Bugün ülkemizde yaşanan
ekonomik krizin aşılamamasında, kayıt dışılığın yaygınlaşması ve sosyal
güvenlik kuruluşlarının ekonomik zorluklar yaşamasının temelinde sık sık
çıkarılan aflar vardır.
Yürürlükte olan bir
yasanın yükümlülüklerini kim yerine getirmemiş ve hakkında yasal işlem
yapılmışsa gerekli yaptırım uygulanmalıdır.
Yukarıda açıklanan
nedenlerle getirilen yasa teklifini uygun bulmuyoruz.
Enver Öktem İzzet Çetin
İzmir Kocaeli
ÇORUM MİLLETVEKİLİ AGAH KAFKAS İLE 9 MİLLETVEKİLİNİN
TEKLİFİ
MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİNE
DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1.- 5.5.1983
tarihli ve 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 33 üncü maddesinin birinci
fıkrasının 5332 sayılı Kanunla değişik (8) numaralı bendinde geçen “genel kurul
kararıyla” ibaresi “yönetim kurulu kararıyla” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2.- 2821 sayılı Kanunun
62 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 62.- İşveren, işe
aldığı veya herhangi bir nedenle iş sözleşmesi sona eren işçileri, izleyen ayın
15 ine kadar aylık bildirimle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirmek
zorundadır.
MADDE 3.- Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4.- Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
SAĞLIK, AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL
İŞLER KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
SENDİKALAR KANUNUNUN BAZI
MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİNE
DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1.- Teklifin 1 inci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2.- Teklifin 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3.- 2821 sayılı
Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 8.- Bu
Kanunun yürüllük tarihinden önce, 62 nci maddede belirtilen bildirim
yükümlülüğüne uymayan işverenler hakkında, bu Kanunun 59 uncu maddesinde yer
alan ağır para cezası uygulanmaz, işlem yapılmak üzere Cumhuriyet savcılıklarına
intikal ettirilen ancak, henüz tahsil edilmeyen ağır para cezaları da ortadan
kalkar.
MADDE 4.- Teklifin 3 üncü
maddesi 4 üncü madde olarak aynen kabul edilmiştir.
MADDE 5.- Teklifin 4 üncü
maddesi 5 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir.