|
Kanun No.
5344 |
|
Kabul Tarihi : 4.5.2005 |
MADDE 1.- 17.7.1963 tarihli ve 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma
Kurumu Kurulması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Türkiye'nin rekabet gücünü ve refahını artırmak ve sürekli kılmak için;
toplumun her kesimi ve ilgili kurumlarla iş birliği içinde, ulusal öncelikler
doğrultusunda bilim ve teknoloji politikaları geliştirmek, bunları
gerçekleştirecek alt yapının ve araçların oluşturulmasına katkı sağlamak,
araştırma ve geliştirme faaliyetlerini özendirmek, desteklemek, koordine etmek,
yürütmek; bilim ve teknoloji kültürünün geliştirilmesinde öncülük yapmak
amacıyla, tüzel kişiliğe, idarî ve malî özerkliğe sahip, Başbakanlıkla ilgili
"Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu" kurulmuştur.
Kurumun kısa adı TÜBİTAK'tır.
Kurum, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde özel hukuk hükümlerine
tâbidir.
MADDE 2.- 278 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin (a), (c), (d), (e), (ı) ve (i)
bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; (j) bendinden sonra gelmek üzere
maddeye aşağıdaki (k) bendi eklenmiş, mevcut (k) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve (l) olarak teselsül ettirilmiştir.
a) Bilimsel ve teknolojik alanlarda, araştırma ve geliştirme
faaliyetlerini desteklemek, koordine etmek, izlemek, yapmayı özendirmek ve
yapmak; bu amaçla program ve projeler geliştirmek;
c) Ülkemizin bilim ve teknolojiye, buluş ve yeniliğe dayalı rekabet
gücünün yükseltilmesine, ekonomik ve sosyal gelişmesine, ülke güvenliğine,
insan ve çevre sağlığına katkı sağlamaya dönük stratejik alanlarda araştırmalar
yapmak ve yaptırmak, teknoloji alt yapısını güçlendirmek amacıyla merkezler ve
enstitüler kurmak;
d) Kurum bünyesinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yapan
merkezlerde, enstitülerde ve birimlerde geliştirilen teknolojilerin üretimde ve
ihtiyaç duyulan alanlarda kullanılmasını, tanıtılmasını veya bunlardan daha
kolay yararlanılmasını sağlamak için gerekli ortamları ve yönetim yöntemlerini
hazırlamak ve bu teknolojilerin ülke ekonomisine ve sosyal gelişmeye katkıda
bulunacak ticari değerlere dönüşmesini sağlamak;
e) Kamu ve özel sektörün teknolojik araştırma ve geliştirme
faaliyetlerine etkin ve ağırlıklı olarak katılımını sağlayacak teşvik ve destek
sistemlerini geliştirmek ve uygulamak; sanayinin üniversite ve araştırma kurum
ve kuruluşları ile iş birliği yapmasını sağlayacak programlar geliştirmek, bu
iş birliğinin somut hale dönüşebileceği ortamlar oluşturmak; bu alanlarda
girişimciliği desteklemek;
ı) Ülkemiz genelinde bilim ve teknoloji kültürünün geliştirilmesinde
öncülük yapmak; bu amaçla Kurumun ilgi ve faaliyet alanlarında Türkçe ve
yabancı dillerde süreli ve süresiz yayınlar yapmak, çoklu ortamlarda doküman ve
belge oluşturmak ve bu tür yayınları ve etkinlikleri desteklemek;
i) Dokümantasyon, bilgi sistemleri, bilgi bankaları, veri tabanları,
kütüphane ve arşiv gibi bilimsel ve teknolojik destek birimleri kurmak, mevcut
ulusal ve uluslararası yapı ve sistemlerle iş birliği yapmak; araştırma ve
eğitim kuruluşları arasında araştırma ve eğitim amaçlı elektronik haberleşme
hizmeti verecek ağlar kurmak, işletmek ve bu ağların yurt içi ve yurt dışındaki
ağlarla bağlantısını sağlamak;
k) Bilimsel ve teknolojik gelişmeleri aktarmak, bu alanlardaki yönetsel
bilgi ve becerilerin artırılmasına yönelik danışmanlık hizmeti vermek,
eğitimler yapmak ve yaptırmak;
l) Yukarıda belirtilen amaçların gerçekleştirilmesi ve görevlerin yerine
getirilebilmesi ile ilgili her türlü faaliyetlerde bulunmak ve gerekli parasal
desteği sağlamak.
MADDE 3.- 278 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası, ikinci fıkrasının
birinci paragrafı ile (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Bilim Kurulu;
a) Bilimsel ve teknolojik alanlarda eser, araştırma ve buluşlarıyla
temayüz etmiş ve/veya araştırma ve teknoloji yönetimi konusunda yetkinliği
olan, bilimsel ve teknolojik sistem, kurum ve birimleri başarı ile kurmuş
ve/veya yönetmiş bulunan kişiler arasından, Başbakan tarafından belirlenecek
üç, Yükseköğretim Kurulu Genel Kurulu tarafından belirlenecek bir, Bilim Kurulu
tarafından belirlenecek üç,
b) Türkiye Bilimler Akademisinin asli üyeleri arasından Başbakan
tarafından belirlenecek fen ve teknik bilimler alanlarından bir, sosyal ve
beşeri bilimler alanlarından bir ve sağlık bilimleri alanından bir olmak üzere
toplam üç,
c) Lisans öğreniminden sonra kamu kurum ve kuruluşlarında ve/veya özel
sektörde en az on yıl deneyim sahibi olmuş, mesleğinde temayüz etmiş ve üstün
nitelikli hizmetleriyle tanınmış kişiler arasından, Başbakan tarafından
belirlenecek bir, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından belirlenecek
iki, Bilim Kurulu tarafından belirlenecek bir,
Olmak üzere ondört üye ile Başkandan oluşur. Başkanın Bilim Kurulu
üyeleri arasından atanması halinde aynı kontenjandan yeni bir üye
atanır.Yükseköğretim Kurulunun Genel Kurulu ve Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği, Başbakanın talebi üzerine üye belirleyerek en geç bir ay içinde
Başbakanlığa bildirir. Başkan, hem Kurum hem de Bilim Kurulunun Başkanıdır.
Bilim Kurulu üyeliği seçimi Başbakanın onayı ile kesinleşir. Bilim Kurulunun toplantı
ve karar yeter sayısı sekizdir. Bilim Kurulunun çalışma usul ve esasları
Kurumca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.
Bilim Kurulu üyelerinin görev süresi ile görev ve yetkileri aşağıda
gösterilmiştir:
a) Üyelik süresi: Bilim Kurulu üyelerinin görev süresi dört yıldır.
Üyeliği sona eren üye, ancak dört yıllık ikinci bir dönem daha seçilebilir.
İstifa veya ölüm gibi sebeplerle boşalan üyelikler için yukarıdaki esaslara
göre yeni üye seçilir. Bu suretle seçilen üyenin görev süresi de dört yıldır.
Bilim Kurulunun olağan toplantılarına yıl içinde toplam altı kere veya üst üste
üç kere kabul edilebilir mazereti olmaksızın katılmayan üyelerin üyelikleri,
Bilim Kurulu kararıyla düşer. Bu üyelerden boşalan üyelikler bu maddede
belirtilen usullere göre yenilenir. Üyelerin görev süresinin dolmasına en geç
iki ay kala veya istifa, ölüm ve devamsızlık gibi sebeplerle üyeliğin boşalması
halinde boşalma tarihinden itibaren en geç iki ay içinde yeni üye belirlenerek
Başbakanın onayına sunulur. Bu süre içinde yeni üye bildirilmemesi halinde
Başbakan birinci fıkrada belirtilen şartları taşıyanlar arasından belirlediği
kişileri doğrudan Bilim Kurulu üyesi olarak atar.
MADDE 4.- 278 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve bu fıkradan sonra gelmek üzere maddeye aşağıdaki fıkralar
eklenmiştir.
Bilim Kurulu, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen
nitelikleri taşıyan kişiler arasından, biri Bilim Kurulu dışından olmak üzere
iki başkan adayı belirleyerek Başbakana sunar. Başbakan, bu adaylardan birini
seçerek Başkan olarak atanmak üzere Cumhurbaşkanına teklif eder.
Bilim Kurulunun aday belirlemesi, Başkanın görev süresinin dolmasına en
geç iki ay kala veya herhangi bir sebeple bu görevin boşalma tarihinden
itibaren en geç iki ay içinde tamamlanır. Bilim Kurulunun herhangi bir nedenle
süresinde aday belirlememesi halinde Başbakan gerekli şartları taşıyanlar
arasından belirlediği bir kişiyi Başkan olarak atanmak üzere Cumhurbaşkanına
teklif eder.
Başkanın geçici olarak görevi başında bulunmadığı zamanlarda,
görevlendireceği Bilim Kurulu üyelerinden biri Başkanlığa vekalet eder.
Başkanlık görevinde boşalma olması halinde yeni başkan atanıncaya kadar, Bilim
Kurulu kendi üyelerinden birini Bilim Kurulu ve Kurum Başkan Vekili olarak
görevlendirir.
MADDE
5.- 278 sayılı Kanunun
mülga 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
Madde 8.- Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını da içeren stratejik planı, Başkanlıkça en az üçer yıllık dönemler itibariyle hazırlanır ve Bilim Kurulunca onaylanır. Stratejik planlar, Başkanlığın önerisi ile Bilim Kurulunca en az yılda bir kere gözden geçirilerek güncellenir.
Bilim Kurulu, Kurumun faaliyet sonuçlarını, belirlenen politika, strateji ve hedefler doğrultusunda izler, değerlendirir ve beklenen performansın sağlanmadığı alanlar için gerekli önlemleri alır.
MADDE 6.- 278 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki bentler eklenmiştir.
a) Her yıl genel bütçeden aktarılacak ödenek,
g) İşletme ve şirketler ile diğer birimlerden aktarılan gelirler,
h) Buluşlardan doğan haklara ilişkin gelirler.
MADDE 7.- 278 sayılı Kanunun 21 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Madde 21.- Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından
yürütülen projelerin gerçekleştirilmesi sırasında ortaya çıkan eser, buluş,
endüstriyel tasarım, entegre devre topoğrafyaları ve teknik bilgi gibi her
türlü fikrî ürün üzerindeki haklar Kuruma aittir.
Kurumun taraf olduğu sözleşmelere dayanarak yürütülen projelerin
gerçekleştirilmesi sırasında ortaya çıkması muhtemel fikrî ürünler üzerindeki
haklar sözleşmeyle düzenlenir.
Kurum, elde edilen patent ve buluşlar ile ilgili olarak üretim ve satış
yapabilir.
Kuruma ait fikrî hakların ekonomik olarak değerlendirilmesi sonucunda elde edilecek gelirin en fazla yüzde ellisi yönetmelikle belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde fikrî ürün sahibine verilir.
MADDE 8.- 278 sayılı Kanuna aşağıdaki ek
madde eklenmiştir.
EK MADDE 4.- 17.7.1963 tarihli ve 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik
Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanunda geçen "Türkiye Bilimsel ve
Teknik Araştırma Kurumu" ibareleri "Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Kurumu" şeklinde değiştirilmiştir. Bu Kanun ile diğer kanun ve kanun
hükmünde kararnamelerde "Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma
Kurumu"na yapılan atıflar "Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Kurumu" na yapılmış sayılır.
MADDE 9.- 278 sayılı Kanuna aşağıdaki
geçici maddeler eklenmiştir.
GEÇİCİ MADDE 4.- Bilim Kurulu üyeleri ve Başkanın görevleri bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kendiliğinden sona erer. Ancak bunlar, yeni Bilim Kurulu üyeleri göreve başlayıncaya kadar görevlerine devam ederler.
Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren onbeş gün içinde Yükseköğretim
Kurulu Genel Kurulu ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği 4 üncü maddenin
birinci fıkrasına göre belirleyecekleri üyeleri seçerek Başbakana sunar. Bu
süre içinde ilgili kurumlarca gerekli teklifin yapılmaması halinde Başbakan
bunların kontenjanları için öngörülen şartları taşıyanlar arasından doğrudan
Bilim Kurulu üyeliklerine atama yapar.
Bilim Kurulunun ilk toplantısına en yaşlı üyesi başkanlık eder.
GEÇİCİ MADDE 5.- Bilim Kurulunun ilk oluşumundan sonraki ikinci yılın
sonunda, bir defaya mahsus olmak üzere, Başkan hariç ad çekme usulü ile
ayrılacak yedi üyenin yerine, 4 üncü maddeye göre üye seçilir.
GEÇİCİ MADDE 6.- Bu Kanunun öngördüğü yönetmelikler çıkarılıncaya kadar
mevcut yönetmelik ve esasların bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin
uygulanmasına devam olunur.
MADDE 10.- 278 sayılı Kanuna 10.12.2003 tarihli ve 5016 sayılı Kanunla eklenen
geçici 3 üncü madde yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 11.- Bu
Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 12.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.