Dönem: 22            Yasama Yılı: 4

 

TBMM                                                        (S. Sayısı: 1191)

 

Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve

Turizm Komisyonu Raporu (1/1201)

 

 

T.C.

 

 

Başbakanlık

4/5/2006

 

Kanunlar ve Kararlar

 

 

Genel Müdürlüğü

 

 

Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1243/2300

 

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 3/4/2006 tarihinde kararlaştırılan “Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                                                                                                         Recep Tayyip Erdoğan

                                                                                                                   Başbakan

 

GENEL GEREKÇE

7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunda deprem, yangın, su baskını, yer kayması, kaya düşmesi, çığ düşmesi ve benzeri afetler sonucunda vatandaşların mağdur olmaması için gerek barınma gerek iktisadî faaliyetler için Devlet tarafından borçlanma karşılığında arsa tahsisi yapılmakta, kredi açılmakta ve buna ilişkin hususlar anılan Kanunun 40 ıncı maddesinde düzenlenmektedir.

Ancak, yapılan uygulamalardan afetzedelere sağlanan kredilerinin geri ödemesinde sorunlar yaşanmakta, geri ödemelerinin gecikmesi ve enflasyon gibi etkenlerden dolayı Devletin alacağının değeri düşmektedir.  Bu nedenle, borçların ödenmesi ve hak sahipliği hususlarında 7269 sayılı Kanunda değişiklik yapma gereği doğmuştur.  Tasarı ile; 

a) 7269 sayılı Kanuna göre afetzedelere açılan kredilerin geri ödemelerinin az olması ve enflasyon nedeniyle paranın değerinin düşmesi sebebiyle, defaten hesap kapatılması durumunda hak sahibinin borcunda % 20 indirim yapılması,

b) Evini yapana yardım yöntemi ile konut veya işyerlerinin yapımı için yatırım programında hak sahiplerine ayrılan ödeneğin bir kısmının kullanılmaması ve sürüncemede kalması yatırım programına alınmayı bekleyen diğer hak sahiplerine ödenek ayrılabilmesini engellediğinden, iki yıl içinde konut inşaatlarına başlamayan veya inşaata başlayıp da devam etmeyen hak sahiplerinin yatırım programından çıkarılması ve geri ödemelerinin yeniden düzenlenmesi,

öngörülmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1- 7269 sayılı Kanuna göre afetzedelere açılan kredilerin vadelerinin uzun ve faizsiz olması gibi nedenlerle geri dönüşümlerinin az olması, enflasyon nedeniyle uzun vadelerde paranın değerinin düşmesine yol açmaktadır. Madde ile kredilerin daha çabuk geri dönüşümlerini teşvik amacıyla defaten hesap kapatılması durumunda hak sahibinin borcunda indirim yapılması amaçlanmaktadır.

Ayrıca, yatırım programında evini yapana yardım yönteminde yer alan ödeneğin bir kısmını kullanan, ancak konut veya işyerini yapmayan ailelerin yatırım programında sürüncemede kalması, hak sahiplerine ayrılan ödeneğin kullanılmaması, yatırım programına alınmayı bekleyen diğer hak sahiplerine ödenek ayrılabilmesini engellemektedir. Bu nedenle, iki yıl içerisinde konut inşaatlarına başlamayan veya devam etmeyen ailelerin hak sahipliklerinin iptal edilmesi amaçlanmaktadır.

Madde 2- Yürürlük maddesidir.

Madde 3- Yürütme maddesidir.


Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Raporu

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi

 

 

Bayındırlık, İmar, Ulaştırma

26/5/2006

 

ve Turizm Komisyonu

 

 

Esas No: 1/1201

 

 

Karar No: 102

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Bakanlar Kurulunca 4/5/2006 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 9/5/2006 tarihinde esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilen 1/1201 esas numaralı "Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı", Komisyonumuzun 22/5/2006 tarihinde yapmış olduğu 48 inci birleşiminde Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı temsilcilerinin katılımlarıyla incelenip görüşülmüştür.

Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun incelendiğinde; bu kanun ile deprem, yangın, su baskını, yer kayması, kaya düşmesi, çığ düşmesi ve benzeri afetler sonucunda vatandaşların mağdur olmaması için Devlet tarafından borçlanma karşılığında arsa tahsisi yapıldığı, kredi açıldığı ve buna ilişkin hususların düzenlendiği görülmektedir.

Ancak, mevcut uygulamalarda afetzedelere sağlanan kredilerin geri ödemesinde sorunlar yaşandığı, geri ödemelerin gecikmesi ve enflasyon gibi etkenlerden dolayı Devletin alacağının değerinin düşmesi gerçekleri ile karşı karşıya kalındığı görülmektedir.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;

7269 sayılı Kanuna göre afetzedelere açılan kredilerin geri ödemelerinin az olması ve enflasyon nedeniyle paranın değerinin düşmesi sebebiyle, defaten hesap kapatılması durumunda hak sahibinin borcunda % 20 indirim yapıldığı,

Evini yapana yardım yöntemi ile konut veya işyerlerinin yapımı için yatırım programında hak sahiplerine ayrılan ödeneğin bir kısmının kullanılmaması ve sürüncemede kalmasının, yatırım programına alınmayı bekleyen diğer hak sahiplerine ödenek ayrılabilmesini engellediğinden, iki yıl içinde konut inşaatlarına başlamayan veya inşaata başlayıp da devam etmeyen hak sahiplerinin yatırım programından çıkarıldığı ve geri ödemelerinin yeniden düzenlendiği,

Anlaşılmaktadır.

Tasarının tümü üzerinde yapılan Komisyon görüşmelerinde Hükümet tarafından;

1960-2004 yılları arasında afetzedeler için yapılan konut sayısının 230 bin civarında olduğu,

Yapılan bu konutlar için afetzedelerin 2 yılı ödemesiz toplam 20 yıl kredili olarak borçlandırıldığı; ancak yürürlükte olan kanunun uygulamasında, afetzedelere açılan kredilerin vadelerinin uzun ve faizsiz olması gibi nedenlerle geri dönüşümlerinin az olduğu ve enflasyon nedeniyle uzun vadelerde paranın değerinin düştüğü,

Tasarının kanunlaşması ile kredilerin daha çabuk geri dönüşümlerinin teşvik edileceği, hak sahiplerinin borçlarında % 20 indirim yapılmak suretiyle geri ödemelerin peşin yapılmasının sağlanarak devlette ciddi bir gelir elde edileceği,

İfade edilmiştir. Komisyon üyeleri tarafından ise;

Peşin ödemeleri teşvik için indirimin düşünülmüş olmasının vatandaş için büyük bir kolaylık sağlayacağı, fakat bu % 20'lik indirimin yetersiz olduğu ve miktarın artırılması gerektiği,

Ülkemizin, doğu bölgelerinde yaşayan vatandaşlarımızın maddi durumunun batı bölgelerinde yaşayanlara oranla oldukça düşük olduğu ve bu nedenle başka önlemlerin de düşünülmesi gerektiği,

İfade edilmiş, müteakiben tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddeleri üzerindeki görüşmelere geçilmiştir. 

Tasarının; 1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

Bu Kanun veya afetlere ilişkin hükümler taşıyan diğer kanunlar kapsamında yapılacak veya satın alınacak olan konutlarda Toplu Konut İdaresi Başkanlığının yetkilendirilmesi ve söz konusu işler için ödenek aktarılması amacıyla 2 nci madde olarak yeni madde ihdas edilmiş ve diğer maddeler buna göre teselsül ettirilmiştir.

- Tasarının; 2 nci maddesi, yapılacak veya satın alınacak olan konutlarda Toplu Konut İdaresi Başkanlığının yetkilendirilme tarihi de belirlenmek suretiyle değiştirilerek, 3 üncü madde olarak,

- 3 üncü maddesi 4 üncü madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygıyla arz olunur.

 

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Mustafa Demir

Mustafa Ilıcalı

Asım Aykan

 

Samsun

Erzurum

Trabzon

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Mehmet Sarı

Mustafa Tuna

Osman Aslan

 

Gaziantep

Ankara

Diyarbakır

 

Üye

Üye

Üye

 

Zülfü Demirbağ

Talip Kaban

Nusret Bayraktar

 

Elazığ

Erzincan

İstanbul

 

Üye

Üye

Üye

 

Erdal Karademir

Mehmet Parlakyiğit

Niyazi Özcan

 

İzmir

Kahramanmaraş

Kayseri

 

Üye

Üye

Üye

 

Abdülkadir Kart

Recep Yıldırım

Orhan Taş

 

Rize

Sakarya

Sivas


HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

 

UMUMİ HAYATA MÜESSİR AFETLER DOLAYISİYLE ALINACAK TEDBİRLERLE YAPILACAK YARDIMLARA DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

İLİŞKİN KANUN TASARISI

MADDE 1- 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 40 ıncı maddesinin yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye yedinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Vadesinde ödenmeyen taksitlere dair borç, gecikilen her gün için yıllık % 5 gecikme faizi ile tahsil olunur. Vadesinden önce iki yıllık taksitten az olmamak kaydı ile mevcut borcu defaten ödeyen  hak sahibinin  borcu % 20 indirime tâbi tutulur."

"Evini yapana yardım yöntemi ile konut veya işyerinin yapımı için yatırım programında yılı ödeneği ayrılan hak sahiplerinden, 29 uncu maddeye göre yürürlüğe konulan yönetmelikte belirtilen mücbir sebeplerin dışında mazereti olmadan iki yıl içinde konut veya işyerlerinin inşaatına başlamayanlar ile mücbir sebep kapsamında mazereti bulunanlardan mücbir sebebin ortadan kalktığı tarihten itibaren kırkbeş gün içinde inşaatına başlamayanların veya ayrılan ödeneğinin bir kısmını kullandıktan sonra inşaatına devam etmeyen hak sahiplerinin, konutlarının veya işyerlerinin yapımı yatırım programından çıkarılır ve hak sahipliği kendiliğinden sona erer.

Yılı ödeneği ayrılan hak sahiplerinden kendilerine açılan kredinin bir kısmını kullanıp inşaatın geri kalan kısmını kendi imkanları ile projesine uygun olmak kaydıyla fen ve sanat kurallarına uygun olarak tamamlayan hak sahiplerinden, açılan kredinin;

a) % 20'sine kadarını kullanmış olanların kredileri defaten faizsiz olarak,

b) % 20'lik dilimden fazlasını kullanmış olanların kredileri ilk iki yılı ödemesiz, konutlar için onbeş yılda faizsiz, işyerleri için yedi yılda ve yıllık % 4 faizli olarak yıllık eşit taksitler halinde,

tahsil edilir. Vadesinde ödenmeyen taksitlerden geçen günler için yıllık % 5 gecikme faizi tahsil olunur.

Yılı ödeneği ayrılmasına rağmen mücbir sebep bulunmadığı halde iki yıl içinde inşaatına devam etmeyen hak sahiplerinden, açılan kredinin;

a) % 35'ine kadarını kullanmış olanların kredileri defaten ve yıllık % 5 faizli olarak,

b) % 35'lik dilimden fazlasını kullanmış olanların kredileri beş yılda ve yıllık % 5 faizli olarak yıllık eşit taksitler halinde,

tahsil edilir. Vadesinde ödenmeyen taksit miktarları için tebligat tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar geçen günler için 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanundaki temerrüt faizi oranları uygulanır."

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAYINDIRLIK, İMAR, ULAŞTIRMA VE TURİZM KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

UMUMİ HAYATA MÜESSİR AFETLER DOLAYISİYLE ALINACAK TEDBİRLERLE YAPILACAK YARDIMLARA DAİR KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

İLİŞKİN KANUN TASARISI

MADDE 1- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2- 7269 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

"EK MADDE 12- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından Toplu Konut İdaresi Başkanlığına, bu Kanun veya afetlere ilişkin hükümler taşıyan diğer kanunlara göre hak sahibi  olan ailelere verilmek üzere konut yaptırılabilir ya da Başkanlığın yaptığı veya yapacağı konutlar satın alınabilir.

Söz konusu işlerin karşılığı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bütçesinin ilgili tertiplerinden Toplu Konut İdaresine kaynak aktarmak suretiyle sağlanır."

MADDE 3 - Bu Kanunun 2 nci maddesi 1/1/2003 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, diğer maddeleri ise yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4- Tasarının 3 üncü maddesi 4 üncü madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

A. Gül

A. Şener

M. A. Şahin

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

B. Atalay

A. Babacan

M. Aydın

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

N. Çubukçu

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

Millî Savunma Bakanı

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

M. V. Gönül

A. Aksu

K. Unakıtan

 

Millî Eğitim Bakanı V.

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

 

R. Akdağ

F. N. Özak

R. Akdağ

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

 

B. Yıldırım

M. M. Eker

M. Basesgioğlu

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

A. Coşkun

M. H. Güler

A. Koç

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

O. Pepe