Dönem: 22 Yasama Yılı: 5
TBMM (S.
Sayısı: 1244)
Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Bir
Serbest Ticaret Alanı Tesis Eden Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1224)
Not: Tasarı; Başkanlıkça Plan ve Bütçe ile Dışişleri komisyonlarına
havale edilmiştir.
T.C.
Başbakanlık 19/6/2006
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı:
B.02.0.KKG.0.10/101-1267/3098
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza
arzı Bakanlar Kurulunca 31/5/2006 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye
Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Bir Serbest Ticaret
Alanı Tesis Eden Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
Türkiye Cumhuriyeti
ile Mısır Arap Cumhuriyeti arasında 27 Aralık 2005 tarihinde Kahire’de
imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması (STA), taraflar arasında, Dünya
Ticaret Örgütü ile Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması
(1944) prensipleri doğrultusunda, aşamalı olarak bir serbest ticaret
alanı tesis edilmesini öngören tercihli bir anlaşmadır.
Türkiye, Avrupa Birliği
ile Gümrük Birliğinin işleyişine ilişkin kuralları belirleyen
1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararının bir gereği olarak, dış ticaret
politikasını AB’nin Ortak Ticaret Politikası ile uyumlaştırmaktadır.
Türkiye, Batı Avrupa
bölgesinde başlayan ve zaman içerisinde Merkezi ve Doğu Avrupa ülkeleri
ile Akdeniz ülkelerini de kapsayan ekonomik bütünleşme sürecine
katılım yönündeki ilk adımını, Avrupa Ekonomik Topluluğu ile yaptığı
Ortaklık Anlaşması ile atmış, bunu EFTA Devletleri, İsrail, Romanya,
Litvanya, Macaristan, Estonya, Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti,
Bulgaristan, Polonya, Slovenya, Letonya, Makedonya, Hırvatistan,
Bosna-Hersek, Fas, Filistin, Tunus ile yürürlüğe konulan serbest ticaret
anlaşmaları izlemiştir.
AB’nin 1 Mayıs 2004 tarihindeki
genişlemesi çerçevesinde, ülkemizin STA akdetmiş olduğu 8 ülkenin
tam üye olması nedeniyle, Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti,
Slovenya, Polonya, Macaristan, Estonya, Letonya ve Litvanya ile akdedilmiş
bulunan anlaşmalar yürürlükten kaldırılmıştır. Ayrıca, ülkemiz
ile Suriye arasında 22 Aralık 2004 tarihinde Şam’da imzalanan Serbest
Ticaret Anlaşmasının iç onay prosedürü devam etmektedir.
Diğer taraftan, ülkemiz,
dinamik bir nitelik arz eden AB Ortak Ticaret Politikasına uyum sürecinde,
AB’nin Akdeniz ülkelerine yönelik “Barselona Süreci” olarak adlandırılan
yaklaşımını yakından takip etmektedir.
Türkiye, gerek Topluluk
ile Gümrük Birliğinden kaynaklanan yükümlülükleri gerekse ticarî
çıkarları uyarınca Mısır Arap Cumhuriyeti ile bir Serbest Ticaret
Anlaşması imzalanmasına atfettiği önem doğrultusunda 1997 yılından
itibaren bu konuda azamî gayret göstermiştir. Bu çerçevede, müzakereler
1998 yılı Aralık ayında başlatılmış ve son oarak 2005 yılı Eylül ayında
yapılan altıncı tur görüşmeler neticesinde STA tamamlanmıştır.
Türkiye-Mısır Serbest
Ticaret Anlaşması, GATT 1994/DTÖ, Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu
arasında Ortaklık tesis eden Anlaşma ve Avrupa Toplulukları ve Üye
Devletleri ile Mısır arasında Ortaklık tesis eden Avrupa-Akdeniz
Anlaşması hükümleri paralelinde, sanayi ürünlerindeki gümrük
vergileri, miktar kısıtlamaları ile eş etkili vergi ve önlemlerin
kaldırılması; tarım ürünlerinde taviz değişimi ile hayvan ve bitki
sağlığı önlemleri; hizmetler, yatırımlar ve genel hükümler (iç vergilendirme,
yapısal uyum, damping, korunma önlemleri, devlet tekelleri, ödemeler,
menşe kuralları, devlet yardımları, fikri, sınaî ve ticarî mülkiyet
hakları, kamu ihaleleri, vs.) alanlarında düzenlemeler içermektedir.
Anlaşmanın, başlıca
hedefleri; taraflar arasındaki ekonomik işbirliğinin artırılması
ve güçlendirilmesi, mal ticaretindeki kısıtlamaların kaldırılması,
uygun rekabet koşullarının yaratılması, karşılıklı yatırımların
teşvik edilmesi, tarafların üçüncü ülke piyasalarındaki ticaret
ve işbirliğinin geliştirilmesi olup, sanayi ürünleri ile seçilmiş
birkısım tarım ürününde pazara giriş kolaylıkları sağlanmaktadır.
Anlaşma, karşılıklılık
esasına dayanan asimetrik bir modele sahiptir. Buna göre, Türkiye,
Mısır menşeli tüm sanayi ürünlerine uygulanan gümrük vergilerini
Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte kaldıracaktır. Mısır tarafı
ise, sanayi ürünlerine uygulanan gümrük vergilerini, Anlaşmanın
I sayılı Protokolünde belirtilen şartlar uyarınca kaldıracaktır.
Bu çerçevede, ülkemiz
menşeli tüm sanayi ürünleri Mısır’a ithalatta aşamalı gümrük vergisi
indirimine konu kılınmış olup, farklı indirim takvimlerine sahip
4 liste bulunmaktadır. Gümrük vergisi indirimlerinin; birinci
listede yer alan ürünler için anlaşmanın yürürlüğe girişiyle birlikte
başlanmak suretiyle 1 Ocak 2008 tarihinde, ikinci liste için yürürlüğe
girişten itibaren 3. yılda başlanmak suretiyle 1 Ocak 2014 tarihinde,
üçüncü liste için yürürlüğe girişten itibaren 5. yılda başlanmak suretiyle
1 Ocak 2017 tarihinde; ve dördüncü liste için yürürlüğe girişten itibaren
6. yılda başlanmak suretiyle 1 Ocak 2020 tarihinde tamamlanacaktır.
Türkiye ile Mısır arasındaki
tarım ürünleri ticaretine ilişkin olarak ise; tarım sektörünün taşıdığı
hassasiyet dikkate alınarak, ilk aşamada diğer serbest ticaret anlaşmalarında
da olduğu üzere Tarafların ihracatı açısından önem arz eden seçilmiş
ürünlerde kotalar dahilinde veya herhangi bir miktar kısıtlaması
olmaksızın vergi indirimi/muafiyeti şeklinde taviz değişiminde
bulunulmuştur. Söz konusu düzenleme Anlaşmanın II sayılı Protokolünü
oluşturmaktadır.
Tercihli ticarette
tatbik edilecek menşe kuralları, Anlaşmanın III sayılı Protokolü
ile düzenlenmektedir. Taraflar, ikili ticarette, Pan-Avrupa-Akdeniz
Menşe Kümülasyonu sistemi kapsamındaki uyumlaştırılmış menşe
kurallarını tatbik etmeyi kabul etmişlerdir.
Anlaşma, Tarafların
diğer üçüncü ülkeler ile tercihli ilişki kurmasına engel teşkil etmemekte
olup, süresiz olarak imzalanmıştır. Ancak, Taraflardan birisinin
yazılı bir bildirimde bulunması durumunda, Anlaşma, fesih bildiriminin
diğer Tarafa ulaştığı tarihten sonraki altıncı ayın birinci günü
sona erecektir.
Mısır ile son 10 yıldaki
dış ticaretimiz incelendiğinde; ihracatımızın ithalatımıza kıyasla
daha dengeli bir seyir izlediği görülmektedir. İhracatımız ortalama
300 ile 400 milyon dolar seviyesinde gerçekleşirken, ithalatımız
100 ile 400 milyon dolar arasında değişmektedir. Dış ticaret dengesi,
1997 yılı haricinde, ülkemiz lehine fazla vermektedir. 2004 yılında
Mısır’a 473 milyon dolarlık ihracat ve Mısır’dan 255 milyon dolarlık
ithalat yapılmıştır. 2005 yılının ilk 10 aylık dönemi itibariyle
Mısır’a ihracatımız bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 46
artmış, Mısır’dan ithalatımız ise % 2 düşmüştür. Bununla birlikte,
1996 yılından bu yana Mısır’ın ülkemizin hem toplam ithalatı hem de
toplam ihracatı içindeki payı düşüş eğilimi göstermektedir. STA’nın yürürlüğe girmesinin
ardından bu trendin tersine dönmesi ve ticaretin çeşitlenmesi beklenmektedir.
Dışişleri Komisyonu Raporu
Türkiye
Büyük Millet Meclisi
Dışişleri
Komisyonu
Esas No: 1/1224
Karar No: 165
TÜRKİYE BÜYÜK
MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak
Bakanlar Kurulunca 19/6/2006 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 30/6/2006 tarihinde tali komisyon
olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna esas komisyon olarak da Komisyonumuza
havale edilen “Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında
Bir Serbest Ticaret Alanı Tesis Eden Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı”, Komisyonumuzun 12/10/2006 tarihli
40 ıncı toplantısında Dışişleri Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı
temsilcilerinin de katılmalarıyla görüşülmüştür.
Ülkemiz ile Mısır arasında serbest ticaret
alanı tesis edilmesine hukuki zemin teşkil etmek üzere 27 Aralık
2005 tarihinde Kahire’de Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti
Arasında Bir Serbest Ticaret Alanı Tesis Eden Anlaşma imzalanmıştır.
Tasarı ve gerekçesi
incelendiğinde Anlaşma ile;
- Her iki ülke arasında
ithalat ve ihracatta uygulanacak gümrük vergileri ve eş etkili
vergiler,
- İthalat ve ihracatta
miktar kısıtlamaları ve eş etkili önlemler,
- Menşe kuralları ve
gümrük idareleri arasında işbirliği,
- Tarafların Anlaşmada
öngörülen oranlara istisna olarak, koruma amaçlı önlemler alabilmelerinin
şartları,
- Taraflar arasında
yapılacak ticarete ilişkin ödemeler, fikri ve sınai mülkiyet haklarının
korunması ile rekabet kuralları,
- Anlaşma hükümlerinin
uygulanmasından sorumlu olmak üzere ‘Ortak Komite’ kurulması ve
görevleri,
- Anlaşmanın uygulanmasından
doğacak uyuşmazlıkların çözüm usulü,
- Anlaşmanın yürürlüğe
giriş tarihi ve geçerlilik süresi,
konularında düzenlemelerin
öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda Tasarının
tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;
- Ülkemiz ile Mısır
arasında 1997 yılından itibaren yapılan çalışmalar neticesinde
sözkonusu anlaşmanın imzalandığı,
- Anlaşmanın yürürlüğe
girmesi ile Türkiye’nin Mısır menşeli tüm sanayi ürünlerinde gümrük
vergilerini kaldıracağı,
- Mısır tarafının
Türkiye menşeli sanayi ürünlerine uygulanan gümrük vergilerini
aşamalı olarak kaldıracağı,
- Tarım ürünlerinin
gösterdiği hassasiyet nedeniyle farklı bir usule tabi tutulduğu,
- Mısır ile 2005 yılı
itibarıyla 685 milyon Dolar ihracat, 262 milyon dolar ithalat olmak
üzere yaklaşık 950 milyon Dolar dış ticaret hacminin bulunduğu,
- Serbest Ticaret Anlaşması’nın
iki ülke arasında sadece ticarî ilişkiler değil, aynı zamanda ekonomik
ve siyasî ilişkilerin de artmasına katkı sağlayacağı,
- Anlaşmanın onay işlemlerinin
Mısır tarafında 3 Temmuz 2006 tarihinde tamamlanmış olduğu,
ifade edilmiştir.
Tasarının tümü üzerindeki
görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek
maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının;
- 1 inci maddesi aynen
kabul edilmiştir.
- 2 nci maddesi, “Söz
konusu Anlaşmanın ek ve protokollerinde değişiklik yapmaya Bakanlar
Kurulu yetkilidir” ibaresinin yasama yetkisinin devri niteliği
taşıdığı ve bu nedenle Anayasanın 7 ve 90 ıncı maddelerine aykırı
olduğu gerekçesiyle reddedilmiştir.
- 3 üncü maddesi 2
nci madde olarak aynen kabul edilmiştir.
- 4 üncü maddesi 3 üncü
madde olarak aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkanvekili |
Sözcü |
Kâtip |
|
|
Eyyüp Sanay |
Mustafa Dündar |
Metin Yılmaz |
|
|
|
|
Bolu |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ramazan Toprak |
Ahmet Edip Uğur |
Aziz Akgül |
|
|
Aksaray |
Balıkesir |
Diyarbakır |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Abdülbaki Türkoğlu |
Muzaffer Gülyurt |
Züheyir Amber |
|
|
Elazığ |
|
Hatay |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Halil Akyüz |
Mehmet B. Denizolgun |
Hüseyin |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
|
|
|
Fikret Ünlü |
Ufuk Özkan |
|
|
|
Karaman |
Manisa |
|
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
İLE MISIR ARAP CUMHURİYETİ ARASINDA BİR SERBEST TİCARET ALANI TESİS
TASARISI
MADDE
1- 27 Aralık
2005 tarihinde Kahire’de imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır
Arap Cumhuriyeti Arasında Bir Serbest Ticaret Alanı Tesis Eden Anlaşma”nın
onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE
2- Söz konusu anlaşmanın
ek ve protokollerinde değişiklik yapmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
MADDE
3- Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE MISIR ARAP CUMHURİYETİ ARASINDA BİR
SERBEST TİCARET ALANI TESİS EDEN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA DAİR KANUN
TASARISI
MADDE 1- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen
kabul edilmiştir.
MADDE 2- Tasarının 3 üncü maddesi 2 nci madde olarak Komisyonumuzca
aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3- Tasarının 4 üncü maddesi 3 üncü madde olarak Komisyonumuzca
aynen kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
|
|
Dışişleri Bak.
ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı V. |
Devlet Bakanı |
|
|
|
|
B.
Atalay |
B.
Atalay |
M.
Aydın |
|
|
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
|
|
|
|
N.
Çubukçu |
K.
Tüzmen |
C.
Çiçek |
|
|
|
|
Millî Savunma
Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Maliye Bakanı |
|
|
|
|
M. V. Gönül |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
|
|
Millî Eğitim
Bakanı |
Bayındırlık
ve İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
|
|
|
|
H. Çelik |
F. N. Özak |
R. Akdağ |
|
|
|
|
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve Köyişleri
Bakanı |
Çalışma ve
Sos. Güv. Bakanı |
|
|
|
|
B. Yıldırım |
M. M. Eker |
M. Başesgioğlu |
|
|
|
|
Sanayi ve
Ticaret Bakanı |
En. ve Tab.
Kay. Bakanı |
Kültür ve
Turizm Bakanı |
|
|
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
A. Koç |
|
|
|
|
|
Çevre ve Orman
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
O.
Pepe |
|
|
|
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
İLE
MISIR ARAP CUMHURİYETİ
ARASINDA
BİR SERBEST TİCARET
ALANI TESİS
DİBÂCE
Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti
(bundan böyle "Taraflar" olarak veya uygun olduğu yerlerde
Türkiye ve Mısır diye adlandırılacaktır.)
İki
ülke arasındaki iktisadi işbirliğinin gelişimine katkıda bulunmak
ve karşılıklı ticari mübadelelerin kapsamını artırmak amacıyla,
mevcut dostane ilişkileri, özellikle iktisadi işbirliği ve ticaret
alanlarında geliştirmek ve güçlendirmek arzusuyla,
Barselona
Deklarasyonu çerçevesinde Avrupa'daki ve Akdeniz Havzası'ndaki
iktisadi bütünleşme sürecine etkin olarak katılmak hususundaki
niyetlerini teyid ederek,
Bu
süreci güçlendirmenin yollarını ve araçlarını araştırmak hususunda
işbirliğinde bulunmaya hazır olduklarını ifade ederek,
Bölgesel
işbirliğini teşvik etmek suretiyle bölgedeki siyasi istikrar ve
ekonomik gelişmeyi güçlendirmek için çabalarını birleştirme ihtiyacının
farkında olarak,
Türkiye
ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında Ortaklık tesis
Ticaretlerinin
ahenkli bir şekilde gelişmesine yönelik tedbirleri almak ve işbu
Anlaşma ile kapsanmayan alanlar da dahil olmak üzere, ortak menfaat
alanlarında karşılıklı işbirliğini artırmak ve çeşitlendirmek,
böylece eşitliğe, ayrımcılık yapmamaya, haklar ve ödevler arasında
dengeye dayalı bir çerçeve ve destekleyici bir çevre yaratmak amacıyla
harekete geçmek hususunda hazır olduklarını beyan ederek,
Tarafların
çok taraflı ticaret sisteminin sürekli takviye edilmesi hususundaki
karşılıklı menfaatlerine atıfta bulunarak ve 1994 Gümrük Tarifeleri
ve Ticaret Genel Anlaşması (bundan böyle "GATT 1994" olarak adlandırılacaktır)
ile Dünya Ticaret Örgütü’nün (bundan böyle "DTÖ" olarak adlandırılacaktır)
hükümlerinin ve araçlarının dış ticaret polıitikalarına temel teşkil
ettiğini dikkate alarak,
Tarafların,
GATT 1994 ve DTÖ'den kaynaklanan hak ve yükümlülüklerini hesaba katarak,
Bu
amaçla, özellikle serbest ticaret alanlarının
kurulmasına ilişkin hükümler olmak üzere, işbu Anlaşmanın hükümlerine
uygun olarak, Taraflar arasındaki ticarette engellerin kaldırılmasını
hedefleyen hükümleri belirlemek hususunda kararlı olarak,
Ticaretin
gelişmesinin ve iktisadi ve teknik alanlardaki işbirliğinin, her
iki ülkenin hızlı kalkınma stratejilerinin temel unsurlarından
biri olduğuna inanarak,
Bu amaçların takibi için aşağıdaki Anlaşmayı
(bundan böyle "işbu Anlaşma" olarak adlandırılacaktır) akdetmeye
karar vermişlerdir.
MADDE 1
Amaçlar
1.
Taraflar, işbu Anlaşmanın hükümleri ile GATT 1994 'ün XXIV'üncü Maddesi
ve DTÖ'yü Kuran Anlaşmanın eki mal ticaretine dair diğer çok taraflı
Anlaşmalara uygun olarak, Anlaşmanın yürürlüğe girişinden itibaren
on iki yılı geçmeyecek bir geçiş dönemi içerisinde, aralarında tedricen
bir serbest ticaret alanı kuracaklardır.
2.
İşbu Anlaşmanın amaçları şunlardır:
a)
iki ülke halklarının hayat standartlarını yükseltmek
maksadıyla, Taraflar arasındaki iktisadi işbirliğini artırmak
ve geliştirmek;
b) tarım ürünleri de dahil olmak üzere, mal ticaretindeki
güçlükleri ve kısıtlamaları ortadan kaldırmak;
c) karşılıklı ticaretin genişletilmesi vasıtasıyla,
Taraflar arasındaki iktisadi ilişkilerin ahenkli şekilde gelişmesini
teşvik etmek;
d) Taraflar arasındaki ticarette adil rekabet
şartlarını sağlamak;
e) her iki ülkedeki ortak yatırımların geliştirilmesi
başta olmak üzere, yatırımların daha fazla desteklenmesi için şartları
yaratmak;
f) Tarafların üçüncü ülke pazarlarındaki ticaret
ve işbirliğini artırmak.
MADDE 2
Temel Vergiler ve Malların Sınıflandırılması
1. Taraflar arasındaki işbu Anlaşmanın kapsadığı
ticarette, Taraflar ithalatlarında, mallara ilişkin kendi gümrük
sınıflandırmalarını uygulayacaklardır.
2. Her bir ürün için, işbu Anlaşma ile tesis edilen
müteakip indirimlerin uygulanacağı temel vergi, Tarafların 1 Ocak
2005 tarihinde yürürlükte olan En Çok Kayrılan Ülke (MFN) vergileridir.
3. Eğer, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra, özellikle
DTÖ'deki tarife müzakerelerinden kaynaklanan indirimler olmak üzere,
erga omnes bazda tarife indirimi uygulanırsa söz konusu indirilmiş
vergiler, indirimlerin uygulandığı tarihten itibaren paragraf 2'de
belirtilen temel vergilerin yerini alacaktır.
4. Taraflar, temel vergileri konusunda birbirlerini
bilgilendireceklerdir.
BÖLÜM I
SANAYİ ÜRÜNLERİ
MADDE 3
Kapsam
Bu Bölümün hükümleri, işbu Anlaşmanın Ek I'inde sıralanan ürünler hariç
tutulmak üzere, Armonize Mal Tanımlaması ve Kodlama Sistemi'nin
25 ila 97'nci fasılları arasında yer alan Taraf ülkeler menşeli ürünlere
uygulanacaktır.
MADDE 4
İthalattaki Gümrük Vergileri ve Eş Etkili Vergiler
1. İthalattaki gümrük vergileri ve eş etkili
vergiler, işbu Anlaşmanın Protokol
I hükümlerine göre kaldırılacaktır.
2. İşbu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren, Taraflar arasındaki ticarette, ithalata hiçbir yeni
gümrük vergisi veya eş etkili vergi konulmayacak, halen uygulananlar
ise artırılmayacaktır.
MADDE 5
Mali Nitelikteki Gümrük Vergileri
İthalattaki gümrük vergilerinin kaldırılmasıyla
ilgili hükümler mali nitelikteki gümrük vergilerine de uygulanacaktır.
MADDE 6
İthalattaki Miktar Kısıtlamaları ve Eş Etkili Önlemler
1. Taraflar arasında ithalattaki tüm miktar kısıtlamaları
ve eş etkili önlemler işbu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte
kaldırılacaktır.
2. İşbu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren, Taraflar arasındaki ticarette, ithalata hiçbir yeni
miktar kısıtlaması veya eş etkili önlem konulmayacaktır.
MADDE 7
İhracattaki Gümrük Vergileri ve Eş Etkili Vergiler
1. Taraflar arasında ihracattaki tüm gümrük vergileri
ve eş etkili vergiler işbu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte
kaldırılacaktır.
2. İşbu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren, Taraflar arasındaki ticarette, ihracata hiçbir yeni
gümrük vergisi veya eş etkili vergi konulmayacaktır.
MADDE 8
İhracattaki Miktar Kısıtlamaları ve Eş Etkili Önlemler
1. Taraflar arasında ihracattaki tüm miktar kısıtlamaları
ve eş etkili önlemler işbu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte
kaldırılacaktır.
2. İşbu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren, Taraflar arasındaki ticarette, ihracata hiçbir yeni
miktar kısıtlaması veya eş etkili önlem konulmayacaktır.
BÖLÜM II
TEMEL TARIM, İŞLENMİŞ TARIM VE BALIKÇILIK ÜRÜNLERİ
MADDE 9
Kapsam
1. Bu Bölümün hükümleri, Taraf ülkeler menşeli
temel tarım, işlenmiş tarım ve balıkçılık ürünlerine uygulanacaktır.
2. İşbu Anlaşmanın amaçlarına göre, "temel
tarım, işlenmiş tarım ve balıkçılık ürünleri" (bundan böyle
"tarım ürünleri" olarak anılacaktır) terimi, Armonize Mal
Tanımlaması ve Kodlama Sistemi'nin 1 ila 24'üncü Fasılları arasında
yer alan ürünler ile bu Anlaşmanın Ek
I'inde sayılan ürünler anlamına gelmektedir.
MADDE 10
Taviz Değişimi
1. İşbu Anlaşmanın Tarafları, tarım politikalarının
izin verdiği ölçüde, tarım ürünleri ticaretinin ahenkli bir şekilde
gelişmesini teşvik etmeye ve bu konuyu Ortaklık Komitesi'nde düzenli
olarak tartışmaya hazır olduklarını beyan ederler.
2. Bu amaca uygun olarak, Taraflar arasında, tarım
ürünlerinde ticareti kolaylaştırmaya yönelik olarak işbu Anlaşma
ile karşılıklı olarak sağlanan tavizleri içeren Protokol II akdedilmiştir.
3. Taraflar, tarımın kendi ekonomilerindeki rolünü;
Taraflar arasındaki tarım ürünleri ticaretinin gelişimini; kendi
tarım politikalarının kurallarını dikkate alarak, her iki Tarafın
menfaatinin bulunduğu tarım ürünlerinin ticaretinde tedricen daha
ileri bir serbestlik tesis edeceklerdir.
4. Taraflar, DTÖ kapsamında tarım ürünleri ticaretinin
serbestleştirilmesine yönelik gelişmeleri göz önünde bulundurarak
paragraf 3'te belirtilen hedefi uygulamak amacıyla Ortak Komitenin
yıllık toplantısında durumu gözden geçireceklerdir.
5. Taraflar, izledikleri tarım politikaları
ya da uyguladıkları önlemlerde, işbu Anlaşma ile belirlenen tarım
ürünleri ticaretine ilişkin koşulları etkileyebilecek nitelikteki
değişiklikleri Ortak Komite'ye bildireceklerdir. Herhangi bir Tarafın
durumun incelenmesi talebi üzerine Ortak Komite'de acil danışmalarda
bulunulacaktır.
MADDE 11
Sağlık ve Bitki Sağlığı Önlemleri
Taraflar, sağlık ve bitki sağlığı konularındaki
mevzuatlarını, keyfi veya haksız ayrımcılık şeklinde veya aralarındaki
ticarete gizli kısıtlama aracı olarak uygulamayacaklardır. Taraflar,
sağlık önlemlerini GATT 1994 ve diğer ilgili DTÖ anlaşmalarının hüküm
ve usulleri çerçevesinde uygulayacaklardır.
BÖLÜM III
ORTAK HÜKÜMLER
MADDE 12
İç Vergilendirme
1.
Taraflar, iç vergiler ile diğer vergileri ve düzenlemeleri GATT
1994'ün III'üncü Maddesi ve diğer ilgili DTÖ Anlaşmalarına göre uygulamayı
taahhüt ederler.
2.
İhracatçılar, Taraflardan birinin ülkesine ihraç edilen ürünlere
konulan doğrudan veya dolaylı vergilendirme miktarından daha fazla
iç vergi iadesinden yararlanamazlar.
MADDE 13
Diğer Anlaşmalarla Düzenlenen Ticaret İlişkileri
1. İşbu Anlaşma, kendisinin getirdiği ticaret
rejimini ve özellikle menşe kurallarıyla ilgili hükümlerini
olumsuz olarak etkilemedikçe, üçüncü ülkelerle gümrük birliklerinin,
serbest ticaret alanlarının devamını veya bunların kurulmasını
yahut sınır ticaretine yönelik düzenlemeler yapılmasını engellemeyecektir.
2. Taraflar, gümrük birlikleri veya serbest ticaret
alanları tesis eden anlaşmalar ve uygun olduğu taktirde üçüncü ülkelerle
dış ticaret politikalarına ilişkin diğer temel meseleler hakkında
Ortak Komitede istişarelerde bulunacaklardır. Söz konusu istişareler,
Tarafların işbu Anlaşmada ifade edilen karşılıklı menfaatlerinin
dikkate alınmasını teminen yapılacaktır.
MADDE 14
Yapısal Uyum
1. Mısır tarafından, Madde 4'ün hükümlerinden
sapma olarak, sınırlı bir süre için, gümrük vergilerinin yükseltilmesi
şeklinde istisnai önlemler alınabilir.
2. Bu önlemler, ancak bebek endüstriler veya yeniden
yapılanma geçiren yahut özellikle önemli toplumsal sorunlara neden
olabilecek ciddi güçlüklerle karşılaşan belli sektörler bakımından
söz konusu olabilecektir.
3. Türkiye menşeli ürünlerin Mısır'a ithalatında,
söz konusu önlemler kapsamında uygulanabilecek gümrük vergileri,
değer üzerinden % 25'i geçemeyecek ve Türkiye menşeli ürünler için
bir tercih unsuru içerecektir. Söz konusu önlemlere tabi olarak ithal
edilen ürünlerin toplam değeri, Madde 3'te tanımlanan sanayi ürünlerinin
Türkiye' den toplam ithalatının, istatistiklerin temin edilebildiği
son yıl itibariyle, % 20'sini geçemeyecektir.
4. Söz konusu önlemler, Ortak Komite tarafından
daha uzun bir süreye izin verilmedikçe, beş yılı aşmayacak bir dönem
için uygulanacaktır. En geç geçiş döneminin sonunda bu önlemlerin
uygulanmasına son verilecektir.
5. Bir ürüne ilişkin bütün vergilerin ve miktar kısıtlamalarının
yahut eş etkili vergilerin veya önlemlerin kaldırılmasından itibaren
üç yıldan fazla bir zaman geçmiş olması halinde, söz konusu ürüne
karşı bu tür önlemler ihdas edilemeyecektir.
6. Mısır, almayı düşündüğü istisnai önlemler
hakkında Ortak Komiteyi bilgilendirecektir. Türkiye'nin talebi
üzerine, bu önlemler ve uygulanacakları sektörler konusunda, önlemlerin
uygulanmasından önce Ortak Komitede istişarelerde bulunulacaktır.
Mısır, söz konusu önlemleri alırken, Ortak Komitede, işbu Maddeye
istinaden ihdas edilen gümrük vergilerinin kaldırılmasına yönelik
bir takvim sunacaktır. Bu takvim, söz konusu vergilerin, yürürlüğe
konulmalarından en geç iki yıl sonra başlamak üzere, eşit oranlarda
tedricen kaldırılmalarını sağlayacaktır. Ortak Komite farklı
bir takvime karar verebilir.
MADDE 15
Damping
Taraflardan biri, işbu Anlaşma tarafından düzenlenen
ticari ilişkilerde, GATT 1994 'ün VI'ncı Maddesi anlamında damping
yapılmakta olduğunu tespit ederse, bu uygulamaya karşı, GATT
1994'ün VI'ncı Maddesine ve bu Madde ile ilgili anlaşmalarca tesis
edilen kurallara göre uygun önlemleri alabilir.
MADDE 16
Korunma Önlemleri
1. Herhangi bir ürünün Taraflardan birine çok yüksek
miktarlarda ithal edilmesi halinde, Taraflardan her biri, GATT
1994'ün XIX'uncu Maddesi ve DTÖ Korunma Önlemleri Anlaşması çerçevesindeki
hak ve yükümlülüklerini muhafaza eder. İşbu Anlaşma, korunma önlemleri
bakımından Taraflara herhangi bir ilave hak veya yükümlülük getirmemektedir.
2. Taraflar arasında, GATT 1994 'ün XIX'uncu Maddesi
ve DTÖ Korunma Önlemleri Anlaşması hükümleri uygulanacaktır.
MADDE 17
Re-eksport ve Ciddi Kıtlık
1. 7 ve 8'inci Maddelerin hükümlerine uyulması:
a) bir ürünün, işbu Anlaşmanın ihracatçı Tarafının
ihracat miktar kısıtlamaları, ihracat vergileri yahut eş etkili
önlemler veya vergiler uyguladığı bir üçüncü ülkeye re-eksportuna;
veya
b) ihracatçı Taraf için elzem bir üründe ciddi kıtlığa
veya kıtlık tehdidine;
yol açmakta ise ve yukarıda
sözü edilen durumların, ihracatçı Taraf için büyük güçlükler doğurması
veya bunları doğurması ihtimalini ortaya çıkarması halinde anılan
Taraf, paragraf 2' deki usuller uyarınca uygun önlemleri alabilir.
2. Paragraf 1'de atıfta bulunulan durumlardan
kaynaklanan güçlükler, incelenmek üzere Ortak Komite'ye sunulacaktır.
Komite güçlüklerin sona erdirilmesi için herhangi bir karar alabilecektir.
Sorunun Ortak Komite'ye intikal ettirilmesini izleyen otuz gün
içerisinde böyle bir kararın mevcut olmaması halinde, ihracatçı
Taraf, ilgili ürünün ihracatına yönelik uygun önlemleri alabilecektir.
Bu önlemler ayırım gözetilmeyecek şekilde uygulanacak ve var olmalarını
gerektiren sebepler ortadan kalktığında sona erdirilecektir.
MADDE 18
Genel İstisnalar
İşbu Anlaşma, kamu ahlakı, kamu politikası veya
kamu güvenliği; insan, hayvan ve bitki sağlığının ve hayatının korunması;
sanatsal, tarihi veya arkeolojik değeri haiz milli hazinelerin
korunması; fikri, sınai ve ticari mülkiyetin korunması gerekçeleriyle
ithalat, ihracat veya transit ürünlerde yasaklama veya kısıtlama
konulmasını engellemez. Bununla beraber, bu tür yasaklamalar ve
kısıtlamalar, Taraflar arasındaki ticarette keyfi ayrımcılık yapılması
veya gizli kısıtlamalar için bir araç teşkil etmemelidir.
MADDE 19
Ödemeler Dengesi Güçlükleri
Taraflardan biri ciddi bir ödemeler dengesi güçlüğü
içinde veya tehdidi altında olduğu takdirde, ilgili Taraf,
DTÖ/GATT 1994 çerçevesinde düzenlenen şartlara ve Uluslararası Para
Fonu Anlaşması Maddelerinin VIII ve XIV'üncü Maddelerine istinaden,
sınırlı bir süre için ve ödemeler dengesi durumunu iyileştirmek
için gerekenin ötesine gitmeyecek kısıtlayıcı önlemler alabilir.
İlgili Taraf, söz konusu önlemlerin başlangıcı hakkında diğer Tarafı
derhal haberdar edecek ve mümkün olan en kısa zamanda bunların kaldırılmasına
yönelik takvimi diğer Tarafa sunacaktır.
MADDE 20
Menşe Kuralları ve Gümrük İdareleri Arasında İşbirliği
1. Taraflar, karşılıklı ticarette, Pan-Avrupa-Akdeniz
Menşe Kümülasyonu Sistemi kapsamında uyumlaştırılmış tercihli
menşe kurallarını uygulamak hususunda mutabık kalmışlardır.
2. Protokol III
menşe kurallarını ve idari işbirliği yöntemlerini düzenlemektedir.
BÖLÜM IV
DEVLET TEKELLERİ, REKABET KURALLARI, ÖDEMELER VE DİĞER
İKTİSADİ HÜKÜMLER
MADDE 21
Ödemeler ve Transferler
Taraflar arasındaki mal ve hizmet ticareti ile
menkul kıymetlere ilişkin haklardan kaynaklanan ödemeler, Tarafların
kendi milli mevzuatları uyarınca, konvertibl döviz ile yapılacaktır.
MADDE 22
İşletmelere İlişkin Rekabet Kuralları
1. Aşağıdaki hususlar, Taraflar arasındaki ticareti
etkiledikleri ölçüde işbu Anlaşmanın düzgün şekilde işleyişi
ile bağdaşmamaktadır:
a) rekabetin önlenmesi, kısıtlanması veya saptırılmasını
hedefleyen veya etki itibariyle bu sonucu doğuran işletmeler arası
bütün anlaşmalar, işletme birlikleri tarafından alınan kararlar
ve işletmeler arası ortak uygulamalar;
b) bir veya birden fazla işletmenin Taraflardan
birinin topraklarının tamamında veya önemli bir kısmında sahip oldukları
hakim durumu kötüye kullanması;
c) bir işletmeyi veya belli bir malın üretimini
kayırarak rekabeti bozan veya bozma tehlikesi doğuran her devlet
yardımı.
2. Ortak Komite, işbu Anlaşma yürürlüğe girdikten
itibaren beş yıl içerisinde, paragraf 1'in uygulanması için gerekli
kurallara yönelik karar alacaktır. Bu kurallar kabul edilene kadar,
paragraf 1.c )'nin yürütülmesi için Madde 23
'ün hükümleri uygulanacaktır.
3. Her iki Taraf, verilen yardımların toplam miktarı
ve dağıtımı hakkında yıllık olarak diğer tarafa rapor vermek ve talep
edildiği takdirde yardım planlarına dair bilgi sağlamak suretiyle
devlet yardımları alanında şeffaflığı sağlayacaktır. Taraflardan
birinin talebi üzerine diğer taraf devlet yardımlarına ilişkin belirli
özel durumlar hakkında bilgi sağlayacaktır.
4. Herhangi bir Taraf, belirli bir uygulamanın,
işbu Maddenin birinci paragrafındaki şartlar ile bağdaşmadığını
düşünürse, ve:
a) bunun, paragraf 2'de atıfta bulunulan uygulama
kuralları çerçevesinde yeterince ele alınmadığı, veya
b) böyle kuralların
yokluğu ve böyle bir uygulamanın diğer Tarafın menfaatine ciddi
zarar vermesi yahut ciddi zarar tehdidi teşkil etmesi veya hizmet
sektörü de dahil yerli sanayiine maddi zarar vermesi hallerinde,
söz konusu Taraf, Ortak
Komite bünyesindeki istişareleri takiben veya böyle bir istişare
için yaptığı müracaatın üzerinden otuz iş günü geçtikten sonra uygun
önlemleri alabilir.
Paragraf 1c)'ye aykırı uygulamalar söz konusu
olduğunda, bu gibi uygun önlemler, DTÖ hükümlerinin uygulanabildiği
hallerde, Taraflar için geçerli olan ve yalnızca DTÖ tarafından belirlenen
usuller ve koşullar ile onun gözetiminde müzakere edilmiş olan diğer
uygun araçlar uyarınca alınabilir.
5. Taraflar, bu Maddeye uygun olarak kabul edilmiş
aykırı hükümlere halel gelmeksizin, meslek ve iş gizliliğinin gerektirdiği
sınırlamaları' göz önünde tutarak bilgi değişiminde bulunacaklardır.
MADDE 23
Sübvansiyonlar
1. Tarafların sübvansiyonlara ilişkin hak ve yükümlülükleri,
GATT 1994'ün VI ve XVI'ncı Maddelerine, DTÖ Sübvansiyonlar ve Telafi
Edici Önlemler Anlaşmasına ve DTÖ Tarım Anlaşmasına tabi olacaktır.
2. Bir Tarafın, ikili ticareti etkileyecek şekilde
sübvansiyon verildiğini tespit etmesi durumunda, ilgili Taraf
yukarıda belirtilen Anlaşmalar uyarınca uygun önlemleri alabilir.
MADDE 24
Fikri Mülkiyet Hakları
1. İşbu Anlaşmanın Tarafları, bu Madde ve ilgili
uluslararası anlaşmaların hükümlerine uygun olarak, fikri mülkiyet haklarının,
ihlal, sahtecilik ve korsancılığa karşı uygulanmaları için alınacak önlemler
dahil olmak üzere, yeterli, etkin ve ayırım gözetmeyecek şekilde korunmasını
sağlayacaklardır.
2. İşbu Anlaşmanın Tarafları, birbirlerinin vatandaşlarına
kendi vatandaşlarına tanıdıklarından daha az avantajlı bir muamele
tanımayacaklardır. Bu yükümlülüğe ilişkin istisnalar, TRIPS Anlaşmasının
3'üncü Maddesinin esasa ilişkin hükümleri ile uyumlu olmalıdır.
3. İşbu Anlaşmanın Tarafları, birbirlerinin vatandaşlarına
diğer herhangi bir ülkenin vatandaşlarına tanıdıkları uygulamadan
daha az avantajlı bir muamele tanımayacaklardır. Bu yükümlülüğe ilişkin
istisnalar, TRlPS Anlaşmasının ve özellikle bu Anlaşmanın 4 ve 5 inci
Maddelerinin esasa ilişkin hükümleri ile uyumlu olmalıdır.
4. Bu Maddenin uygulanması Taraflarca düzenli
olarak gözden geçirilecektir. Fikri mülkiyet alanında ticari koşulları
etkileyen bir sorun ortaya çıkması durumunda, Taraflardan birinin
talebi üzerine, her iki Tarafı da tatmin edecek bir çözüme ulaşmak
amacıyla acil istişarelerde bulunulacaktır.
MADDE 25
Devlet Tekelleri
1. Taraflar, işbu Anlaşmanın yürürlüğe girişinden
itibaren beşinci yılın sonuna kadar, ticari nitelikteki bütün
devlet tekellerini, malların tedarikine ve pazarlanmasına ilişkin
şartlar itibariyle, Tarafların vatandaşları arasında farklılık
olmayacak şekilde tedricen uyumlaştıracaklardır.
2. Ortak Komite, bu amacın gerçekleştirilmesi
için alınan önlemlerden haberdar edilecektir.
MADDE 26
Kamu Alımları
Taraflar, kamu alımlarının tedricen
serbestleştirilmesinin işbu Anlaşmanın bir amacı olduğunda hemfikirdirler.
Ortak Komite, bu amacın hayata geçirilmesine yönelik danışmalarda
bulunacaktır.
MADDE 27
Teknik Düzenlemeler
1. Tarafların, teknik düzenlemeler, standartlar
ve uygunluk değerlendirmesine ilişkin hakları ve yükümlülükleri
DTÖ Ticarette Teknik Engeller Anlaşması çerçevesinde; yürütülecektir.
2. Taraflar, karşılıklı sistemlerinin daha iyi
anlaşılmasını ve birbirlerinin pazarlarına girişin kolaylaştırılmasını
teminen teknik düzenlemeler, standartlar ve uygunluk değerlendirmesi
alanında işbirliğini güçlendireceklerdir. Taraflar, bu Maddede
ifade edilen hedefin tatbikinin incelenmesi için Ortak Komitede
istişarelerde bulunacaklardır.
3. Paragraf 1’in hükümlerine halel getirmeksizin,
Taraflardan birinin ticarete teknik engel oluşturulabilecek veya
engel oluşturan önlemler alması halinde, Taraflar, DTÖ Ticarette
Teknik Engeller Anlaşması ile uyumlu olarak uygun bir çözüme ulaşmak
amacıyla, Ortak Komite bünyesinde derhal istişarelerde bulunmak
hususunda uzlaşmışlardır.
MADDE 28
Yatırım Teşviki
Taraflar, iktisadi
büyümenin ve gelişmenin başarılmasında, yatırımların teşvikinin
ve aralarındaki teknoloji akışının önemli bir vasıta olduğunu idrak
ederler. Bu çerçevedeki işbirliği aşağıdaki hususları kapsayacaktır:
a) yatırım fırsatlarını
ve yatırım mevzuatına dair bilgi kanallarını teşhis eden uygun vasıtalar;
b) Tarafların yurt dışında
yatırımları teşvik eden önlemleri hakkında bilgi temini (teknik
yardım, mali destek, yatırım sigortası, vs);
c) yabancı yatırımcıların
iştirakine açık olanlar da dahil, kalkınma projelerinin tasarlanması
ve yürütülmesi;
d) özellikle KOBİ’ler
için, ortak girişimlerin kurulmasını teşvik etmek ve uygun olduğunda,
Türkiye ile Mısır arasında anlaşmalar akdetmek.
BÖLÜM V
HİZMET TİCARETİ
MADDE 29
1. Taraflar, DTÖ himayesinde
devam eden çalışmaları dikkate almak suretiyle, DTÖ Ticaret ve Hizmetler
Genel Anlaşmasının (GATS) hükümleri ile uyumlu olarak, tedrici serbestleşmenin
sağlanması ve pazarlarının hizmetler ticaretine açılmasını hedefleyeceklerdir.
2. Taraflar, uluslararası
gelişmeleri dikkate alarak, Ortak Komite’de düzenli aralıklarla
uygun hizmet sektörlerini gözden geçirecek ve hizmet ticaretinin
daha ileri serbestleştirilmesini değerlendireceklerdir.
BÖLÜM VI
KURUMSAL VE NİHAİ HÜKÜMLER
MADDE 30
Ortak Komitenin Kurulması
1. Her iki Tarafın da
temsil edileceği bir Ortak Komite kurulmuştur. Ortak Komite, işbu
Anlaşmanın idaresinden sorumlu olacak ve düzgün şekilde uygulanmasını
sağlayacaktır.
2. İşbu Anlaşmanın
düzgün bir şekilde uygulanması amacıyla Taraflar, Ortak Komite
bünyesinde bilgi değişiminde bulunacak ve Taraflardan birinin
talebi üzerine danışmalar yapılacaktır. Ortak Komite, Taraflar
arasındaki ticarette engellerin daha da ileri derecede kaldırılması
imkânını gözden geçirecektir.
3. Ortak Komite, işbu
Anlaşmada öngörülen hallerde kararlar alabilir. Ortak Komite, diğer
konularda tavsiyelerde bulunabilir.
MADDE 31
Ortak Komitenin Usulleri
1. Ortak Komite, işbu
Anlaşmanın düzgün bir şekilde uygulanması için, talep üzerine gerekli
olduğu her zaman, ancak yılda en az bir defa olmak üzere uygun seviyede
toplanacaktır. Taraflardan herhangi biri toplantı yapılmasını
talep edebilir.
2. Ortak Komite oybirliği
ile hareket edecektir.
3. İşbu Anlaşmanın
Taraflardan birinin Ortak Komite’deki temsilcisi bir kararı anayasal
gereklerin tamamlanması şartına tabi olarak kabul ettiği takdirde,
kararda daha geç bir tarih belirtilmiyorsa, bu karar, gereklerin
yerine getirildiğine dair yazılı bildirimin alındığı tarihte
yürürlüğe girecektir.
4. Ortak Komite, çalışmalarına
ilişkin usul kurallarını kabul edecek ve bu kurallar, diğer kuralların
yanısıra, toplantı çağrılarının yapılması ve eşbaşkan tayinine
dair hükümleri içerecektir.
5. Ortak Komite, görevlerini
yerine getirmekte kendisine yardımcı olmaları için gerekli gördüğü
alt komitelerin ve çalışma gruplarının kurulmasına karar verebilir.
MADDE 32
Güvenlik İstisnaları
Bu Anlaşmadaki hiçbir
şey, Taraflardan birinin aşağıdaki tedbirleri almasını engellemez:
a) temel güvenlik çıkarlarına
aykırı olarak bilgi açıklamasının önlenmesi için gerekli gördüğü;
b) bu tür önlemlerin
özel olarak askeri amaçlı olmayan ürünlerin rekabet koşullarına
zarar vermemesi kaydıyla, silah, mühimmat ve savaş malzemelerinin
üretimi ve ticareti veya savunmaya yönelik zaruri araştırma, geliştirme
ve üretim ile ilgili olarak;
c) hukuk ve düzenin
muhafazasını etkileyen ciddi iç kargaşa durumunda savaş zamanı
veya savaş tehdidi teşkil eden ciddi uluslararası gerilim zamanlarında
ya da barış ve uluslararası güvenliğin sağlanması amacıyla kabul
ettiği yükümlülükleri yerine getirmeye yönelik olarak temel güvenlik
çıkarları için gerekli gördüğü.
MADDE 33
Yükümlülüklerin Yerine Getirilmesi
1. Taraflar, işbu Anlaşmanın
amaçlarına ulaşılmasını ve bu Anlaşmadan doğan yükümlülüklerinin
yerine getirilmesini teminen gerekli bütün önlemleri alacaklardır.
İşbu Anlaşmanın yorumlanması ve uygulanmasına dair bir fikir ayrılığı
ortaya çıkması durumunda, Taraflar, iki tarafı da tatmin edici bir
çözüme ulaşmak için işbirliği ve istişarelerde bulunmak üzere her
tür çabayı sarf edeceklerdir.
2. Her iki Taraf, herhangi
bir mevcut veya tasarlanan önlem ya da işbu Anlaşmanın işleyişini
etkileyebileceğini düşündüğü başka herhangi bir mesele hakkında
diğer Taraf ile danışma talebinde bulunabilir. Danışma talebinde
bulunan Taraf, aynı zamanda konu hakkında diğer Tarafa yazılı bildirimde
bulunacak ve ilgili tüm bilgiyi sağlayacaktır.
3. Taraflardan birinin
talep etmesi durumunda, iki tarafı da tatmin edici bir çözüme ulaşmak
amacıyla, paragraf 2’de atıfta bulunulan bildirimin alınmasından
itibaren 10 gün içerisinde Ortak Komite’de danışmalarda bulunulacaktır.
MADDE 34
Anlaşmazlıkların Halli
1. Taraflardan herhangi
biri, işbu Anlaşmanın uygulanmasına veya yorumlanmasına dair
anlaşmazlıkları Ortak Komiteye sunabilir.
2. Ortak Komite, anlaşmazlığı,
karar almak suretiyle çözebilir.
3. Taraflardan her biri,
paragraf 2’de ifade edilen kararın uygulanmasına yönelik önlemleri
almakla yükümlü olacaktır.
4. Anlaşmazlığın, paragraf
2 uyarınca çözümlenmesinin mümkün olmaması halinde, Taraflardan
herhangi biri, hakem tayini hususunda diğerine bildirimde bulunabilir.
Bunun üzerine, diğer Taraf, iki ay zarfında ikinci bir hakem tayin etmelidir.
5. Ortak Komite üçüncü
bir hakem tayin edecektir.
6. Hakemlerin kararları
oy çokluğu ile alınacaktır.
7. İhtilaflı Tarafların
her biri hakemlerin kararını uygulamak için gereken adımları atacaktır.
MADDE 35
Geliştirici Hüküm
1. Taraflardan biri,
işbu Anlaşma ile kurulan ilişkileri Anlaşmanın kapsamadığı alanlara
yaymak suretiyle geliştirmenin yararlı ve Tarafların ekonomilerinin
menfaatine olacağını düşündüğü takdirde, diğer Tarafa bir talep
sunacaktır. Ortak Komite, bu talebi inceleyecek ve uygun hallerde,
özellikle müzakerelerin başlatılmasına yönelik tavsiyelerde
bulunacaktır.
2. Paragraf 1’de atıfta
bulunulan usul sonucunda varılan anlaşmalar, işbu Anlaşmanın Taraflarının
milli mevzuatları uyarınca onaylanacak veya kabul edilecektir.
MADDE 36
Tadilatlar
Ekleri ve Protokolleri
de dahil olmak üzere, işbu Anlaşmada yapılacak tadilatlar, Tarafların
birbirlerine, bu tadilatların yürürlüğe girmesi için milli mevzuatında
öngörülen bütün gereklerin yerine getirildiğini bildirdikleri
son yazılı bildirimin diplomatik kanallar vasıtasıyla ulaştığı
tarihte yürürlüğe girecektir.
MADDE 37
Protokoller ve Ekler
İşbu Anlaşmaya dair
Protokoller ve Ekler Anlaşmanın ayrılmaz parçasını oluşturur. Ortak
Komite, Tarafların milli mevzuatlarına göre, Protokolleri ve Ekleri
tadil etmeyi kararlaştırabilir.
MADDE 38
Geçerlilik ve Sona Erme
1. İşbu Anlaşma sınırsız
bir süre için akdedilmiştir.
2. Her bir Taraf, diğer
Tarafa yazılı bildirimde bulunmak suretiyle işbu Anlaşmayı fesh
edebilir. İşbu Anlaşma, fesih bildiriminin diğer Tarafa ulaştığı
tarihten sonraki altınca ayın birinci günü sona erer.
MADDE 39
Yürürlüğe Giriş
İşbu Anlaşma, Tarafların
birbirlerine, işbu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için milli mevzuatında
öngörülen bütün gereklerin yerine getirildiğini bildiren son yazılı
bildirimin diplomatik kanallar vasıtasıyla ulaştığı tarihten
sonraki ikinci ayın birinci günü yürürlüğe girecektir.
BUNUN KANITI OLARAK
aşağıda imzaları bulunan tam yetkili temsilciler, bu hususta tam
yetkili olarak, işbu Anlaşmayı imzalamışlardır.
İşbu Anlaşma, Kahire’de
Aralık 2005 tarihinde, bütün metinler eşit derecede muteber olmak
üzere, her biri Türkçe, Arapça ve İngilizce dillerinde, iki orijinal
nüsha olarak yapılmıştır. İşbu Anlaşmanın yorumunda farklılık olması
halinde İngilizce metin esas alınacaktır.
|
Türkiye Cumhuriyeti Adına |
Mısır Arap Cumhuriyeti Adına |
|
|
|
Kürşad TÜZMEN |
Rachid Mohamed RACHID |
|
|
Devlet Bakanı |
Dış Ticaret ve Sanayi Bakanı |
* Madde 3 ve 9’da bulunan ürünlerin listesini içeren
EK I ve Protokoller, Tasarının Kanunlar ve Kararlar Müdürlüğündeki
dosyasındadır.