Dönem: 22 Yasama Yılı: 4
TBMM (S. Sayısı: 1091)
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Birleşmiş Milletler Dünya
Gıda Programı Arasındaki Temel Anlaşmaya Ekin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler ile Dışişleri
Komisyonları Raporları (1/1114)
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü 6/10/2005
Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-720/4377
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 19/09/2005 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ve Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı Arasındaki Temel Anlaşmaya
Ekin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi
ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
Dünya Gıda Programı
(WFP), doğal afetler, iç savaşlar veya sınır çatışmaları gibi nedenlerle ani
açlığa maruz kalan halk kitlelerine insani amaçlarla gıda yardımı sağlayan ve BM
bünyesinde faaliyet gösteren, bu alanda dünyadaki en büyük yardım örgütüdür.
Ülkemiz 1997 yılına kadar WFP'ında gözlemci üye, bu tarihten itibaren ise tam
üye olmuştur.
Ülkemiz başlangıçta
WFP'dan yardım alan bir konumda iken, zamanla bu özelliğinden çıkmış, ancak,
yardım sağlayan ülke konumuna da geçememiştir. Esasen ülkemiz, kuruluşundan
itibaren WFP ile ilişki içinde olmuş ve geçmişte bu Programdan çeşitli
projelerimiz için yardım sağlanmıştır. Bu çerçevede, 1968 yılında Ankara'da
WFP'ın bir Temsilciliği açılmıştır. Uzun yıllar Türkiye'deki çeşitli projelere
katkıda bulunan WFP, anılan Temsilciliği 1998 yılında kendi kararıyla
kapatmıştır. Nitekim, tarım alanında giderek belirli bir gelişme düzeyine
ulaşmamızı ve gıda sektöründe kendimize yeterli duruma gelmemizi müteakip, WFP
ile ilişkilerimizin yoğunluğu da azalmıştır. Neticede, WFP'nın küresel bazda
etkisi ve öneminin artmasına karşılık, WFP'dan alınan yardımların kesilmesiyle,
bu kuruluş ile ilişkilerimiz 1990'ların sonundan itibaren azalmış ve Türkiye
WFP'a ilgisini kaybetmeye başlamıştır.
Buna mukabil, 2003 yılı
ülkemizin WFP ile ilişkilerinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. WFP, Irak
operasyonu öncesinde kuruluşun Ankara Temsilciliği'nin Irak'a yönelik insani
yardımın eşgüdümü için tekrar açılması talebinde bulunmuş ve WFP ile yapılan
Temel Anlaşma çerçevesinde Ankara Temsilciliği Haziran 2003'te açılmıştır.
Öte yandan, WFP Ankara
Temsilciliği'nin yeniden kurulmasına imkan tanıyan söz konusu Temel Anlaşmada,
Ofisin faaliyet alanı Irak'a yönelik insani yardımlar olarak belirlenmiştir. Bu
itibarla, WFP'nin Irak'a yönelik gıda yardımlarının 31 Aralık 2004 tarihi
itibariyle sona ermesi üzerine Temsilcilik işlevselliğini yitirmiştir.
WFP yetkilileriyle
yapılan görüşmelerde, Program ile ülkemiz arasında başlatılan işbirliğinin
Irak'a insani yardım ötesinde, diğer komşu ülkeleri de kapsayacak şekilde,
genişletilerek devam etmesi konusunda mutabakata varılmıştır. Bu nedenle, Temel
Anlaşmada değişiklik yapılması ihtiyacı doğmuştur. Bu çerçevede, WFP ile
işbirliğimize esneklik tanıyacak ve Türkiye'nin komşularına ve bölgesine
yönelik faaliyetlerinde WFP ile işbirliği yapmasına olanak sağlayacak bir
"Ek Anlaşma" 25 Mayıs 2005 tarihinde imzalanmıştır.
Söz konusu "Ek
Anlaşma"nın yürürlüğe girmesinin, ülkemizin bölgeye ve komşularına yönelik
insani yardım faaliyetlerinde WFP'nin teknik imkanlarından ve bilgi
birikiminden istifade etmesine olanak sağlayacağı düşünülmektedir.
Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Sağlık, Aile, Çalışma
ve
Sosyal İşler Komisyonu
Esas No : 1/1114 24/11/2005
Karar No: 32
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca
hazırlanarak Bakanlar Kurulunca, 6/10/2005 tarihinde Başkanlığınıza sunulan, "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı Arasındaki Temel Anlaşmaya Ekin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı" Başkanlığınızca
12/10/2005 tarihinde esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna, tali komisyon
olarak da Komisyonumuza havale edilmiş; Komisyonumuz 24/11/2005 tarihli 27 nci
toplantısında, Sağlık, Dışişleri ve Adalet Bakanlıkları temsilcilerinin de
katılımıyla Tasarıyı inceleyip görüşmüştür.
Tasarı ile Dünya Gıda
Programı (WFP) ile ülkemiz arasında yapılan Temel Anlaşma çerçevesinde Haziran
2003'te açılmış olan Ankara Temsilciliğinin faaliyet alanı, salt Irak'a yönelik
insani yardım olmasının ötesinde diğer komşu ülkeleri de kapsayacak şekilde
genişletilmektedir. Bu şekilde Dünya Gıda Programının (WFP) Irak'a yönelik gıda
yardımlarının 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle sona ermesiyle işlevselliğini
yitiren Temsilciliğin devamı sağlanarak, ülkemizin bölgeye ve komşularına
yönelik insani yardım faaliyetlerinde Dünya Gıda Programının (WFP) teknik
imkanlarından ve bilgi birikiminden istifade etmesine olanak sağlanmış
olacaktır.
Tasarının tümü üzerinde
yapılan bu görüşmelerden sonra, Tasarı ile gerekçesi Komisyonumuzca
benimsenmiş, ancak, Komisyonumuz Tasarı üzerinde tali komisyon olarak
belirlenmiş olduğundan, İçtüzüğün 23 üncü maddesi uyarınca, Komisyonumuzun
uygunluk görüşünün esas komisyona bildirilmesiyle yetinilmesi
kararlaştırılmıştır.
Raporumuz, Dışişleri
Komisyonuna sunulmak üzere arz olunur.
|
|
Başkan |
Sözcü |
Kâtip |
|
|
Cevdet Erdöl |
Sabri Varan |
Mehmet Kılıç |
|
|
Trabzon |
Gümüşhane |
Konya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet
Kerim Yıldız |
Ahmet Yaşar |
Muzaffer Kurtulmuşoğlu |
|
|
Ağrı |
Aksaray |
Ankara |
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Şerif Birinç |
Agah Kafkas |
İrfan Riza Yazıcıoğlu |
|
|
Bursa |
Çorum |
Diyarbakır |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hüseyin
Tanrıverdi |
Mahmut
Duyan |
Medeni Yılmaz |
|
|
Manisa |
Mardin |
Muş |
|
|
(İmzada bulunamadı) |
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
İdris
Sami Tandoğdu |
Feramus
Şahin |
Alim Tunç |
|
|
Ordu |
Tokat |
Uşak |
Dışişleri Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Dışişleri
Komisyonu
Esas No : 1/1114 20/2/2006
Karar No: 126
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığı
tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 6/10/2005 tarihinde Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 12/10/2005 tarihinde tali
komisyon olarak Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonuna esas komisyon
olarak da Komisyonumuza havale edilen "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı Arasındaki Temel Anlaşmaya Ekin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı", Komisyonumuzun
16/2/2006 tarihli 30 uncu toplantısında Dışişleri, Tarım ve Köyişleri ile
Sağlık Bakanlıkları temsilcilerinin de katılmalarıyla görüşülmüştür.
Birleşmiş Milletler Dünya
Gıda Programı (DGP), 1968-1998 yılları arasında Türkiye'ye gıda yardımı yapmak
amacıyla Ankara'da bir temsilcilik bulundurmuştur. Temsilcilik, 1998 yılında
Türkiye'nin daha fazla gıda yardımına ihtiyacı olmadığı düşüncesiyle
kapatılmıştır.
DGP, Irak operasyonu
öncesinde Ankara Temsilciliğinin Irak'a yönelik insani yardımın eşgüdümü için
tekrar açılması talebinde bulunmuş ve bu doğrultuda DGP ile Irak'a yönelik
insani yardımların çerçevesini belirleyen Temel Anlaşma 10 Temmuz 2003
tarihinde imzalanmıştır. Söz konusu Anlaşmanın onaylanması, Türkiye Büyük
Millet Meclisi'nce 1/8/2003 tarihinde 4972 sayılı kanunla uygun bulunmuş ve bu
Kanuna dayanarak 14/8/2003 tarihinde Bakanlar Kurulu 2003/6067 sayılı kararla
Anlaşmanın onaylanmasını kararlaştırmıştır. Anlaşma 15/9/2003 tarihli 25230
sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Anlaşma ile yeniden
faaliyete geçen Temsilcilik DGP'nin Irak'a yönelik gıda yardımlarını 31 Aralık
2004 tarihinde sona erdirmesi nedeniyle işlevini yitirmiştir.
Bu çerçevede DGP ile
ülkemiz arasında başlatılan işbirliğinin diğer komşu ülkeleri de kapsayacak
şekilde devam etmesi amacıyla Temel Anlaşmada yapılması gereken değişiklikler
hazırlanarak Ek Anlaşma 25 Mayıs 2005 tarihinde imzalanmıştır.
Tasarı ve gerekçesi
incelendiğinde Ek Anlaşma ile Temel Anlaşmada DGP'nin faaliyet alanını Irak ile
sınırlayan ibareler çıkarılarak kuruluşun faaliyetlerinde esneklik
sağlanmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda Tasarının
tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;
- DGP'nin Birleşmiş
Milletler bünyesinde açlık ve sefalet çeken insanlara yardım eden bir
organizasyon olduğu,
- Anlaşma kapsamında
yapılacak gıda yardımlarının ülkemizden tedarik edildiği ve böylece 2003
yılında 54 milyon dolar 2004 yılında ise 21 milyon dolar gelir sağlandığı,
ifade edilmiştir.
Tasarının tümü üzerindeki
görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek
maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının 1 inci, 2 nci,
3 üncü maddeleri ile tümü aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Sözcü |
Kâtip |
|
|
|
Mehmet
Dülger |
Mustafa
Dündar |
Metin
Yılmaz |
|
|
|
Antalya |
Bursa |
Bolu |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Mahmut
Koçak |
Ramazan
Toprak |
Ahmet
Edip Uğur |
|
|
|
Afyonkarahisar |
Aksaray |
Balıkesir |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Aziz
Akgül |
Abdülbaki
Türkoğlu |
Muzaffer
Gülyurt |
|
|
|
Diyarbakır |
Elazığ |
Erzurum |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Halil
Akyüz |
Mehmet B.
Denizolgun |
Şükrü
Mustafa Elekdağ |
|
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Hüseyin
Kansu |
Fikret
Ünlü |
Ufuk
Özkan |
|
|
|
İstanbul |
Karaman |
Manisa |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
|
|
|
|
Nihat Eri |
Süleyman
Gündüz |
|
|
|
|
Mardin |
Sakarya |
|
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ
METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER DÜNYA
GIDA PROGRAMI ARASINDAKİ TEMEL ANLAŞMAYA EKİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA
DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1.- 25 Mayıs 2005
tarihinde imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Birleşmiş Milletler Dünya
Gıda Programı Arasındaki Temel Anlaşma’ya Ek”in onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2.- Bu Kanun yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3.- Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER DÜNYA
GIDA PROGRAMI ARASINDAKİ TEMEL ANLAŞMAYA EKİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA
DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1.- Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2.- Tasarının 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3.- Tasarının 3
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. V. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
B. Atalay |
A. Şener |
M. A.
Şahin |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
B. Atalay |
A.
Babacan |
M. Aydın |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
|
|
N.
Çubukçu |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
|
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Maliye Bakanı |
|
|
M. V.
Gönül |
A. Aksu |
K.
Unakıtan |
|
|
Millî Eğitim Bakanı |
Bayındırlık ve İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
|
|
H. Çelik |
F. N.
Özak |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve Köyişleri Bakanı |
Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı |
|
|
B. Yıldırım |
M. M.
Eker |
M.
Başesgioğlu |
|
|
Sanayi ve Ticaret Bakanı V. |
En. ve Tab. Kay. Bakanı |
Kültür ve Turizm Bakanı |
|
|
H. Çelik |
M. H.
Güler |
A. Koç |
|
|
|
Çevre ve Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
VE
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER DÜNYA GIDA PROGRAMI
ARASINDAKİ TEMEL ANLAŞMA’YA
EK
Aşağıda “Taraflar” olarak
anılan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti (“Hükümet”) ve Birleşmiş Milletler Dünya
Gıda Programı (“DGP”), Temel Anlaşma’yı 10 Temmuz 2003 tarihinde
imzalamışlardır.
Temel Anlaşma, Taraflar
arasındaki ilişkiyi ve özellikle DGP’nın Türkiye Cumhuriyeti’ndeki statüsünü
tanımlamaktadır;
DGP Ülke Ofisi, DGP’nin
faaliyetlerini ve 2003 yılında başlayan/patlak veren Irak savaşından sonra,
özellikle bu komşu ülkeye yönelik operasyonları desteklemek üzere, 2002 yılının
sonunda yeniden açılmıştır.
ve
DGP, Hükümet’in
rızasıyla, sadece Irak’a yönelik faaliyetleri ile sınırlı kalmayıp, Türkiye
Cumhuriyeti’ndeki etkinliğini genişletmeyi arzu etmektedir.
Taraflar aşağıdaki hususlarda mutabakata varmıştır:
1. Hükümet ve DGP
arasında imzalanan Temel Anlaşma’nın içeriği ve şartları, aşağıda belirtilenler
dışında, geçerliliğini koruyacaktır.
2. Temel Anlaşma’nın,
metnin Tarafların yazılı mutabakatı üzerine değiştirilmesini öngören Madde XIV.
4 uyarınca, Temel Anlaşma aşağıdaki şekilde değiştirilmektedir.
3. Giriş Bölümü’nün 5.
paragrafı, “Irak’ta çıkan savaşı takiben” sözcüklerinin silinmesi suretiyle
değiştirilmektedir. Yeni paragraf şu şekildedir:
DGP faaliyetlerinin
insancıl kalkınma ile ilgili niteliklerini ve örgütün dünyada açlık ve
yoksullukla mücadeledeki önemli rolünü gözönünde bulundurarak, DGP’nın
Türkiye’de ve Türkiye’den yapacağı insani amaçlı faaliyetleri kolaylaştırmayı
arzulayarak;
4. I. Maddenin (j) bendi,
“çıkan Irak savaşı muvacehesinde”sözcüklerinin silinmesi suretiyle
değiştirilmektedir. Yeni metin şöyledir:
(j) “Resmi görevler”
ifadesi, Taraflarca mutabakata varıldığı üzere, Ülke’de ve Ülke’den yürütülen
insani faaliyetler anlamına gelmektedir.
5. Bu Ek, Taraflarca
imzalanmasından ve Hükümet’in, onay için gerekli Anayasal sürecin
tamamlandığını DGP’na bildirmesinden sonra yürürlüğe girecektir ve Temel
Anlaşma’nın bir parçasını oluşturacaktır.
Bu Ek, sadece yazılı
olarak yapılacak ve Tarafların üzerinde mutabakata varacakları öneriler üzerine
değiştirilebilir.
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ BİRLEŞMİŞ
MİLLETLER DÜNYA GIDA
ADINA PROGRAMI ADINA
Oğuz ÖZGE John POWELL
Ekonomik
İşler Genel Müdürü İcra Direktör
Yardımcısı
Dışişleri
Bakanlığı Bağış Toplama ve İletişim Bölümü