Dönem: 22            Yasama Yılı: 4

 

TBMM  (S. Sayısı: 1027)

 

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliği Arasında Mutabakat Muhtırasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve

Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1116)

 

 

T.C.

 

 

Başbakanlık

 

 

Kanunlar ve Kararlar

 

 

Genel Müdürlüğü

6.10.2005

 

Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1170/4379

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 12.9.2005 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliği Arasında Mutabakat Muhtırasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                        Recep Tayyip Erdoğan

                                       Başbakan

 

 

GEREKÇE

Ülkemizle Arap devletleri arasındaki ilişkiler, tarihten gelen bağlar ve coğrafi yakınlık sebebiyle özel önem arz etmektedir. Bu ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla,"Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliği Arasında Mutabakat Muhtırası", 22 Eylül 2004 tarihinde New York'ta imzalanmıştır.

Sözkonusu Mutabakat Muhtırasının amacı, Türkiye Cumhuriyeti ile Arap devletleri arasında siyasi, ekonomik ve kültürel işbirliğini teşvik etmek ve böylece bölgesel ve uluslararası istikrarın güçlendirilmesine yardımcı olmaktır. Mutabakat Muhtırası ile Türkiye ve Arap Ligi arasındaki ilişkilerin dönemsel olarak değerlendirilmesi ve izlenmesi amacıyla bir siyasi istişare mekanizması kurulmakta; ortak ekonomik hedeflerin gerçekleştirilmesi amacıyla gerekli girişimlerin taraflarca yapılması kararlaştırılmakta; ayrıca dinler ve kültürler arasındaki diyaloğu geliştirmek maksadıyla İslam Konferansı Örgütü ve Avrupa Birliği gibi diğer bölgesel ve uluslararası kuruluşlar ile birlikte hareket edilmesi öngörülmektedir.


Dışişleri Komisyonu Raporu

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi

 

 

Dışişleri Komisyonu

 

 

Esas No.: 1/1116

21.11.2005

 

Karar No.: 108

 

                       

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 6.10.2005 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 12.10.2005 tarihinde esas komisyon olarak  Komisyonumuza havale edilen ''Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliği Arasında Mutabakat Muhtırasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı'', Komisyonumuzun 17.11.2005 tarihli 25 inci toplantısında Dışişleri Bakanlığı temsilcilerinin de katılmalarıyla görüşülmüştür.

Ülkemiz ile Arap Devletleri arasındaki ilişkiler, tarihten gelen bağlar ve coğrafi yakınlık sebebiyle önem arz etmektedir. Bu ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliği Arasında Mutabakat Muhtırası, 22 Eylül 2004 tarihinde New York'ta imzalanmıştır.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde Mutabakat Muhtırası ile;

- Türkiye Cumhuriyeti ile Arap Devletleri arasındaki tarihi ve geleneksel dostluk ilişkilerinin geliştirilmesinin,

- Bölgesel ve uluslararası istikrarın güçlendirilmesinin,

- Siyasi alanda ortak çıkarları koruyacak mekanizmalar oluşturulmasının,

- Ortak ekonomik hedeflerin gerçekleştirilmesi amacıyla her iki taraf ticaret odaları için yapacakları yatırımların teşvikine yönelik girişimlerin başlatılmasının,

- Dinler ve kültürler arası diyaloğu geliştirmek maksadıyla, ilgili bölgesel ve uluslararası kuruluşlar ile birlikte hareket edilmesinin,

Öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;

- Arap Devletleri Ligi üyelerinin çok geniş bir coğrafyayı temsil etmekte olduğu,

- Bölge sorunlarının çözümünde aktif rol oynadığı,

- Birliğe katılımının ülkemize kendisini doğrudan ifade etme imkanı sağlayacağı,

İfade edilmiştir.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimserek maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının 1 inci, 2 nci, 3 üncü maddeleri ile tümü  aynen kabul edilmiştir.


Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Mehmet Dülger

Eyyüp Sanay

Mustafa Dündar

 

Antalya

Ankara

Bursa

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Metin Yılmaz

Mahmut Koçak

Ramazan Toprak

 

Bolu

Afyonkarahisar

Aksaray

 

Üye

Üye

Üye

 

Aziz Akgül

Abdülbaki Türkoğlu

Züheyir Amber

 

Diyarbakır

Elazığ

Hatay

 

Üye

Üye

Üye

 

Halil Akyüz

Şükrü Mustafa Elekdağ

Hüseyin Kansu

 

İstanbul

İstanbul

İstanbul

 

Üye

Üye

Üye

 

Ufuk Özkan

Süleyman Gündüz

Abdullah Veli Seyda

 

Manisa

Sakarya

Şırnak


HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İLE ARAP DEVLETLERİ LİGİ GENEL SEKRETERLİĞİ ARASINDA MUTABAKAT MUHTIRASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

DAİR KANUN TASARISI

 

MADDE 1.- 22 Eylül 2004 tarihinde New York’ta imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliği Arasında Mutabakat Muhtırası”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. V.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

B. Atalay

A. Şener

M. A. Şahin

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

B. Atalay

A. Babacan

M. Aydın

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

N. Çubukçu

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

Millî Savunma Bakanı V.

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

A. Aksu

A. Aksu

K. Unakıtan

 

Millî Eğitim Bakanı

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı V.

 

H. Çelik

F. N. Özak

H. Çelik

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı V.

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

 

B. Yıldırım

N. Çubukçu

M. Başesgioğlu

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

A. Coşkun

M. H. Güler

A. Koç

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

O. Pepe

 

 

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İLE ARAP DEVLETLERİ LİGİ GENEL SEKRETERLİĞİ ARASINDA MUTABAKAT MUHTIRASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

DAİR KANUN TASARISI

 

MADDE 1.- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2.- Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3.-Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İLE

ARAP DEVLETLERİ LİGİ GENEL SEKRETERLİĞİ ARASINDA MUTABAKAT MUHTlRASI

 

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ve Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliği;

Türkiye Cumhuriyeti ile Arap Ülkeleri arasındaki tarihi ve geleneksel dostluk ilişkilerini güçlendirme ve geliştirme yönündeki karşılıklı arzuya dayanarak;

Aralarında eşgüdüm ve istişareleri geliştirmenin önemini müdrik olarak;

Ve, tüm alanlarda işbirliği ilişkilerini geliştirmekte ve teşvik etmekte karşılıklı çıkarları bulunduğunu ve bunun güvenliğin yanısıra, bölgesel ve uluslararası istikrarın güçlendirilmesine ve mevcut zorluklara karşı konulmasına yardımcı olacağını teyid ederek;

Aşağıdaki hususlarda mutabakata varmışlardır:

I. Siyasi Alan:

1. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ve Arap Devletleri Ligi Genel Sekreteri, geleneksel dostluk ve kardeşlik ilişkilerini güçlendirmek ve ortak çıkarları bulunan bölgesel ve uluslararası konularda eşgüdümü artırmak amacıyla siyasi diyalogu geliştirecek mekanizmaları araştıracaklardır.

2. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ve Arap Devletleri Ligindeki karşıtları, özellikle, Birleşmiş Milletler Teşkilatı, Birleşmiş Milletler Teşkilatının Uzmanlık Kuruluşları ve İslam Konferansı Örgütü ile diğer ilgili örgüt ve platformlarda uluslararası gelişmelere ilişkin tutumlarının eşgüdümünün sağlanması ve işbirliğinin teşvik edilmesi amacıyla toplantılar gerçekleştireceklerdir.

3.Taraflar arasındaki ilişkilerin dönemsel olarak değerlendirilmesi ve izlenmesi aşağıda kayıtlı siyasi istişare mekanizmasına uygun olarak gerçekleştirilecektir:

a) Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ve Arap Devletleri Ligi Genel Sekreteri, her yıl Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun açılış oturumu sırasında ve iki tarafa da uygun olan bir zamanda görüşeceklerdir.

b) Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ve Arap Devletleri Ligindeki karşıtları, yukarıda belirtilen hedefleri gerçekleştirmek amacıyla görüş teatisinde bulunacaklardır.

c) Her iki taraf, aralarında diyalog ve işbirliğini güçlendirmek amacıyla toplantılar ve siyasi, ekonomik ve bilimsel forumlar düzenleyeceklerdir.

II. Ekonomik Alan:

Ortak ekonomik hedeflerin gerçekleştirilmesi amacıyla, her iki taraf, Ticaret Odaları için ticaret, yatırım ve turizmin teşvikine yönelik gerekli girişimlerin başlatılmasını teminen toplantılar gerçekleştirecek, ayrıca Türkiye'de ve Arap Ülkelerinde ticaret sergileri düzenleyeceklerdir.

III. Kültürel Alan:

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ve Arap Devletleri Ligi kültürel alanlarda ortak girişimlerde bulunacaklar ve özellikle medeniyetler, dinler ve kültürler arasındaki diyalogu ve İslam'ın hoşgörü çağrısında bulunan, şiddet ve terörü reddeden bir din olarak gerçek imajını vurgulayan mevcut girişimleri güçlendireceklerdir. Bu, diğer bölgesel ve uluslararası kuruluşlar ve özellikle İslam Konferansı Örgütü ve Avrupa Birliği ile işbirliği halinde gerçekleştirilecektir.

IV. İşbu Mutabakat Muhtırası, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığının, Muhtıranın yürürlüğe girmesi için gerekli yasal işlemlerin tamamlandığını Arap Devletleri Ligi Genel Sekreterliğine yazılı olarak bildirdiği tarihi izleyen günde yürürlüğe girecektir.

V. Tarafların işbu Muhtırada yapılmasında mutabık kaldıkları herhangi bir değişiklik.

IV. Maddede belirtilen sürece uygun olarak yürürlüğe girecektir.

VI. Taraflardan biri, üç ay öncesinden diğer tarafa bildirimde bulunmak suretiyle işbu Mutabakat Muhtırasını feshedebilir.

New York'ta, 22 Eylül 2004 tarihinde Türkçe ve Arapça dillerinde ve her bir metin eşit derecede geçerli olmak üzere imzalanmıştır.

 

 

Türkİye Cumhurİyetİ

Arap Devletlerİ Lİgİ Genel Sekreterlİğİ

 

AdIna

AdIna

 

Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı

Genel Sekreter

 

Abdullah Gül

Amre Moussa