Dönem: 22 Yasama Yılı: 4

TBMM (S. Sayısı: 1083)

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve

Dışişleri Komisyonu Raporu (1/1109)

Not: Tasarı;Başkanlıkça Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ile Dışişleri komisyonlarına havale edilmiştir.

T.C.
Başbakanlık	5/10/2005
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1179/4372

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 9/9/2005 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Recep Tayyip Erdoğan

Başbakan

GEREKÇE

"Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşma" 7 Haziran 2005 tarihinde Ankara'da imzalanmıştır.

Sözkonusu Anlaşma çerçevesinde iki ülke arasında elektrik enerjisi üretimi, iletimi ve dağıtımı, tarafların ülke sınırları içindeki yatırım projeleri ile üçüncü ülkelerdeki projelerin uygulanması, enerji santralleri ve iletim hatlarının işletme, bakım ve yeniden inşası, enerji sektöründe bilimsel araştırma, dizayn ve tesisi, bilgi ve tecrübe paylaşımı için uzman değişimi, personel eğitimi, nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanımı ile ilgili bilgi değişimi ve doğal gazın boru hatları ile taşınması ve yer altı depolama çalışmaları gibi konularda işbirliği yapılması öngörülmektedir.

Taraflar, enerji ve elektrik fıyat politikası alanlarında ulusal mevzuatlarına ilişkin bilgi alışverişinde bulunacaklardır.

"Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşma"nın onaylanması ile Türkiye ile Ukrayna arasında enerji alanında ilişkilerin daha ileriye götürülmesi mümkün olacaktır.

Dışişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi
Dışişleri Komisyonu
Esas No: 1/1109	7/2/2006
Karar No: 121

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 5/10/2005 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 12/10/2005 tarihinde tali komisyon olarak Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen ''Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı'', Komisyonumuzun 2/2/2006 tarihli 28 inci toplantısında Dışişleri ile Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlıkları temsilcilerinin de katılmalarıyla görüşülmüştür.

Türkiye süratle gelişen ve enerji ihtiyacı hızla artan bir ülkedir. Ülkemiz, artan enerji ihtiyacını karşılarken tabiatıyla arz kaynaklarını çeşitlendirmek durumundadır. Çok boyutlu bir niteliğe sahip Türkiye'nin enerji stratejisi, enerji kaynaklarını çeşitlendirmek ve enerji güvenliğini sağlamak, bölgenin önde gelen tüketim ve transit terminali olmak şeklinde özetlenebilir.

Türkiye bir yandan yukarıda belirtilen enerji stratejisi doğrultusunda Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı ile Hazar Geçişli (Türkmenistan-Türkiye-Avrupa) Doğalgaz Boru Hattı projelerinin gerçekleşmesi için yoğun çalışmalar yürütürken bir yandan da Kuzey-Güney ekseni çerçevesinde doğalgazın sürekli ve güvenli bir şekilde temini için Rusya ve İran ile doğalgaz alım projelerini hayata geçirmiş olup değişik ülkelerle de işbirliği anlaşmaları imzalamıştır.

Bu çerçevede Ukrayna ile enerji alanında gerçekleştirilmesi öngörülen işbirliğine hukuki zemin teşkil etmek üzere 7 Haziran 2005 tarihinde Ankara'da, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşma imzalanmıştır.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde Anlaşma ile;

- Elektirik enerjisinin üretim, iletim ve dağıtımı, enerji santralleri ve iletim hatlarının işletme, bakım ve inşası, doğalgazın boru hatları ile taşınması ve yer altı depolama tesisleri alanında işbirliği,

- Tarafların enerji alanında fiyat politikası,

- Bilgi ve tecrübe paylaşımı ile uzman mübadelesi,

konularında düzenlemelerin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;

- Ukrayna'nın bölge istikrarı açısından Türkiye'nin önem verdiği bir ülke olduğu ve Başbakanlığın 2003 yılında aldığı bir kararla kısa ve orta vadede ikili ilişkilerin örnek teşkil edecek düzeyde geliştirilebileceği ülkelerden biri olarak belirlendiği,

- Ukrayna ile ticaretimizde 1999 yılından itibaren büyük bir artış olduğu ve 2004 yılı itibariyle dış ticaret hacmimizin 2 milyar dolara yaklaştığı,

- Anlaşmanın Ukrayna ile enerji alanında mevcut işbirliğimizin artmasına katkı sağlayacağı,

şeklindeki Hükümet temsilcilerinin açıklamalarını takiben Komisyon üyelerimiz tarafından;

- Son günlerde Rusya'nın batı hattından gelen doğalgazın Ukrayna tarafından çekilmesi sonucu Türkiye'de yaşanan doğalgaz sıkıntısının nedenleri ve sorunun çözümü için neler yapıldığı,

- Enerji temin ettiğimiz diğer ülkelerle de bu tür anlaşmalar yapılıp yapılmadığı,

yönündeki sorulara Hükümet temsilcileri tarafından verilen ek açıklama ve cevaplarda;

- Rusya'nın Ukrayna'ya vermesi gereken doğalgazın 2005 Ocak ayından itibaren Rusya tarafından siyasi ve ekonomik nedenlerle eksik verildiği, bunun sonucu olarak Ukrayna'nın kendi hattından alamadığı doğalgazı, transit hattan sözleşmelere aykırı olarak çekmesi sonucu sorunun yaşandığı ve çözüm için tahkime başvurulduğu,

- Anlaşmanın klasik bir anlaşma olduğu ve birçok ülkeyle yapıldığı; ancak, Türkiye'nin Ukrayna'dan doğrudan enerji temin etmediği, işbirliğinin ortak linyit çıkarımı, enerji iletimi ve hidroelektirik santrallerinin kurulması alanlarında gerçekleştirileceği,

ifade edilmiştir.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimserek maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının 1 inci, 2 nci, 3 üncü maddeleri ile tümü aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Kâtip
Mehmet Dülger	Eyyüp Sanay	Metin Yılmaz
Antalya	Ankara	Bolu
Üye	Üye	Üye
Mahmut Koçak	Ramazan Toprak	Ahmet Edip Uğur
Afyonkarahisar	Aksaray	Balıkesir
Üye	Üye	Üye
Aziz Akgül	Abdülbaki Türkoğlu	Muzaffer Gülyurt
Diyarbakır	Elazığ	Erzurum
Üye	Üye	Üye
Halil Akyüz	Mehmet B. Denizolgun	Şükrü Mustafa Elekdağ
İstanbul	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Hüseyin Kansu	Onur Öymen	Fikret Ünlü
İstanbul	İstanbul	Karaman
Üye	Üye	Üye
Ufuk Özkan	Nihat Eri	Süleyman Gündüz
Manisa	Mardin	Sakarya

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE UKRAYNA HÜKÜMETİ ARASINDA ENERJİ ALANINDA İŞBİRLİĞİNE İLİŞ-KİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN

TASARISI

Madde 1.- 7 Haziran 2005 tarihinde Ankara'da imzalanan "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşma"nın onaylanması uygun bulunmuştur.

Madde 2.- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 3.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
A. Gül	A. Şener	M. A. Şahin
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
B. Atalay	A. Babacan	M. A. Şahin
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Adalet Bakanı
N. Çubukçu	A. Coşkun	C. Çiçek
Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı	Maliye Bakanı
M. V. Gönül	A. Aksu	K. Unakıtan
Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
H. Çelik	F. N. Özak	R. Akdağ
Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı V.	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı
B. Yıldırım	N. Çubukçu	M. Başesgioğlu
Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür ve Turizm Bakanı
A. Coşkun	M. H. Güler	A. Koç
	Çevre ve Orman Bakanı V.
	M. H. Güler

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE UKRAYNA HÜKÜMETİ ARASINDA ENERJİ ALANINDA İŞBİRLİĞİNE İLİŞ-KİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN

TASARISI

MADDE 1.- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2.- Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3.-Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE UKRAYNA HÜKÜMETİ ARASINDA ENERJİ ALANINDA İŞBİRLİĞİNE İLİŞKİN ANLAŞMA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti (Ukrayna Bakanlar Kurulu), bundan sonra "Taraflar" olarak ifade edilecektir;

Enerjinin birçok ekonomik meselenin çözümünde önemli bir rolü olduğunu tasdik ederek,

Türkiye Cumhuriyeti ve Ukrayna arasında enerji alanında karşılıklı verimli işbirliğinin daha ileri seviyede geliştirilmesinin ve güçlendirilmesinin büyük önemine atıfta bulunularak,

Eşitlik ve karşılıklı yararları esas alarak,

Aşağıdaki hususlarda mutabık kalmışlardır;

MADDE 1

Taraflar ilgili ulusal mevzuatlarına göre enerji alanında karşılıklı ve yararlı işbirliğini

oluşturacaklardır.

MADDE 2

Bu Anlaşmanın uygulanmasıyla ilgili Tarafların yetkili kuruluşları:

Türk tarafı - Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı,

Ukrayna tarafı - Ukrayna Petrol ve Enerji Bakanlığı'dır.

Tarafların yetkili kuruluşları ulusal mevzuatları çerçevesinde bu Anlaşmanın uygulanmasında yer alacak organizasyonlarını belirleyeceklerdir.

MADDE 3

Taraflar, kendi ulusal mevzuatlarına uyumlu bir şekilde enerji alanındaki işbirliğini aşağıdaki konularda geliştireceklerdir:

3.1 Elektrik enerjisinin üretim, iletim ve dağıtımı,

3.2 Tarafların ülke sınırları içindeki yatırım projeleri ile üçüncü ülkelerdeki projelerin uygulanması,

3.3 Enerji santralleri ve iletim hatlarının işletme, bakım ve yeniden inşası,

3.4 Enerji sektöründe bilimsel araştırma, dizayn ve tesisi,

3.5 - Endüstriyel ve teknolojik merkezlerin,

- Laboratuarlar ve taraflarca gerekli görülen diğer tesislerin oluşturulması,

3.6 Bilgi ve tecrübe paylaşımı açısından uzman değişimi,

3.7 Ortak. menfaatlere yönelik workshoplar, konferanslar ve tematik sergilerin organizasyonu,

3.8 Personel eğitimi,

3.9 Nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanımı ile ilgili bilgi değişimi,

3.10 Doğal gazın boru hatları ile taşınması ve yer altı depolama çalışmaları.

MADDE 4

Taraflar enerji ve elektrik fiyat politikası alanlarında ulusal mevzuatlarına ilişkin bilgi alışverişinde bulunacaklardır.

MADDE 5

Uzman mübadelesi (Madde 3 paragraf 3.8 uyarınca) ile ilgili yol masrafları da dahil olmak üzere tüm masraflar talep eden tarafa aittir. Alıcı ülkede gerçekleşen bütün yükleme ve yerleşim masrafları alıcı ülke tarafından karşılanacaktır. Ancak, bilgi ve veriler, elde olduğu ve/veya elde edilebildiği taktirde, personel eğitimi ücretsiz olacaktır.

MADDE 6

Taraflar Anlaşmanın yorumlama veya uygulamasındaki farklılıklardan kaynaklanan anlaşmazlıkları görüşme ve danışma yoluyla çözeceklerdir.

MADDE 7

Bu Anlaşma tarafların üçüncü taraflarla olan anlaşmalarından kaynaklanan sorumluluklarını ve haklarını etkilemez.

MADDE 8

Taraflar, kendi ulusal mevzuatlarına uyumlu olarak, bu Anlaşma çerçevesinde oluşacak bilgi ve "know-how"ın gizliliğini sağlamak için gerekli her türlü tedbiri alacaklardır.

MADDE 9

Bu Anlaşmaya tarafların ortak rızası alınarak değişiklik ve ekleme yapılabilir. Bu değişiklikler ve eklemeler mevcut Anlaşmanın tamamlayıcı bir parçasını teşkil edecek şekilde ayrı Protokollerle belirlenecek ve Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gereken prosedürler uygulanarak yürürlüğe girecektir.

MADDE 10

Bu Anlaşma, tarafların kendi ulusal mevzuatları çerçevesinde onay prosedürlerini tamamladıklarına dair yazılı bilgi alışverişinde bulundukları gün yürürlüğe girer ve beş (5) yıl yürürlükte kalır.

Anlaşma, taraflardan herhangi biri Anlaşmanın süresinin dolmasından 6 (altı) ay öncesinde Anlaşmanın sona erdirilmesini isteyen yazılı bildirimde bulunmadıkça otomatik olarak 5 (beş) yıl süre ile uzar.

Her doküman aynı ölçüde geçerli olarak, Türkçe, Ukraynaca ve İngilizce olmak üzere üç orijinal kopya olarak 07/06/2005 tarihinde Ankara'da düzenlenmiştir.

Dokümanlar arasında çelişki olması halinde İngilizce olanı geçerlidir.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Adına	Ukrayna Hükümeti Adına
Dr. Mehmet Hilmi GÜLER	İvan PLACKOV
Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı	Yakıt ve Enerji Bakanı