Sİ­GOR­TA­CI­LIK KA­NU­NU

 

Kanun No. 5684

Kabul Tarihi: 3/6/2007

 

Bİ­RİN­Cİ BÖ­LÜM

Amaç, Kap­sam ve Ta­nım­lar

Amaç ve kap­sam

MAD­DE 1- (1) Bu Ka­nu­nun ama­cı, ül­ke­miz si­gor­ta­cı­lı­ğı­nın ge­liş­ti­ril­me­si­ni sağ­la­mak, si­gor­ta söz­leş­me­sin­de yer alan ki­şi­le­rin hak ve men­fa­at­le­ri­ni ko­ru­mak ve si­gor­ta­cı­lık sek­tö­rü­nün gü­ven­li ve is­tik­rar­lı bir or­tam­da et­kin bir şe­kil­de ça­lış­ma­sı­nı te­min et­mek üze­re bu Ka­nu­na tâbi ki­şi ve ku­ru­luş­la­rın, fa­ali­ye­te baş­la­ma, teş­ki­lât, yö­ne­tim, ça­lış­ma esas ve usûl­le­ri ile fa­ali­yet­le­ri­nin so­na er­me­si ve de­net­len­me­si­ne iliş­kin hu­sus­lar ve si­gor­ta söz­leş­me­sin­den do­ğan uyuş­maz­lık­la­rın çö­züm­len­me­si­ne yö­ne­lik ola­rak si­gor­ta tah­kim sis­te­mi ile il­gi­li usûl ve esas­la­rı dü­zen­le­mek­tir.

(2) Tür­ki­ye’de fa­ali­yet gös­te­ren si­gor­ta şir­ket­le­ri, re­asü­rans şir­ket­le­ri, Tür­ki­ye Si­gor­ta ve Re­asü­rans Şir­ket­le­ri Bir­li­ği, ara­cı­lar, ak­tü­er­ler ile si­gor­ta eks­per­le­ri bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ne tâ­bi­dir.

(3) Sos­yal gü­ven­lik ku­rum­la­rı, Tür­ki­ye İh­ra­cat Kre­di Ban­ka­sı Ano­nim Şir­ke­ti ile bu Ka­nu­nun de­ne­tim­le il­gi­li hü­küm­le­ri ha­riç ol­mak üze­re özel ka­nun­la­rı­na gö­re si­gor­ta­cı­lık fa­ali­ye­tin­de bu­lu­nan di­ğer ku­ru­luş­lar bu Ka­nun kap­sa­mın­da de­ğil­dir.

Ta­nım­lar

MAD­DE 2- (1) Bu Ka­nun­da ge­çen;

a) Ak­tü­er: Si­gor­ta­cı­lık tek­ni­ği ile bu­na iliş­kin ya­tı­rım, fi­nans­man ve de­mog­ra­fi ko­nu­la­rın­da ola­sı­lık ve is­ta­tis­tik te­ori­le­ri­ni uy­gu­la­ya­rak, ya­sal dü­zen­le­me­le­re uy­gun prim, kar­şı­lık ve kâr pay­la­rı­nı he­sap­la­yan, ta­ri­fe ve tek­nik esas­la­rı ha­zır­la­yan ki­şi­yi,

b) Ara­cı: Si­gor­ta acen­te­si ve bro­ke­ri,

c) Ba­kan: Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı­nın bağ­lı ol­du­ğu Ba­ka­nı,

ç) Bir­lik: Tür­ki­ye Si­gor­ta ve Re­asü­rans Şir­ket­le­ri Bir­li­ği­ni,

d) Bro­ker: Si­gor­ta ve­ya re­asü­rans söz­leş­me­si yap­tır­mak is­te­yen­le­ri tem­sil ede­rek, bu söz­leş­me­le­rin yap­tı­rı­la­ca­ğı şir­ket­le­rin se­çi­min­de ta­ma­men ta­raf­sız ve ba­ğım­sız dav­ra­na­rak ve te­mi­nat al­mak is­te­yen ki­şi­le­rin hak ve men­fa­at­le­ri­ni gö­ze­te­rek söz­leş­me­le­rin ak­din­den ön­ce­ki ha­zır­lık ça­lış­ma­la­rı­nı yü­rüt­me­yi ve ge­rek­ti­ğin­de söz­leş­me­le­rin uy­gu­lan­ma­sın­da ve­ya taz­mi­na­tın tah­si­lin­de yar­dım­cı ol­ma­yı mes­lek edi­nen ki­şi­yi,

e) He­sap: Gü­ven­ce He­sa­bı­nı,

f) İş pla­nı: Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin ku­ru­luş ama­cı ile en az ilk üç yıl­da­ki fa­ali­yet­le­ri­ne iliş­kin tah­min­le­ri­ni ve yü­küm­lü­lük­le­ri­ni sü­rek­li ola­rak ye­ri­ne ge­ti­re­bi­le­ce­ği­ni ay­rın­tı­lı bir şe­kil­de or­ta­ya ko­yan pla­nı,

g) Ko­mis­yon: Si­gor­ta Tah­kim Ko­mis­yo­nu­nu,

ğ) Lev­ha: Tür­ki­ye’de fa­ali­yet­te bu­lu­nan si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri için Bir­lik ta­ra­fın­dan, si­gor­ta eks­per­le­ri ve si­gor­ta acen­te­le­ri için ise Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ta­ra­fın­dan ay­rı ay­rı dü­zen­le­ne­cek fa­al ola­rak ça­lı­şan­la­ra iliş­kin ka­yıt­la­rı gös­te­rir lev­ha­la­rı,

h) Lis­te: Si­gor­ta ha­kem­le­ri lis­te­si­ni,

ı) Mi­ni­mum ga­ran­ti fo­nu: Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin ser­ma­ye  ye­ter­li­li­ği­nin en az üç­te bi­ri­ne denk dü­şen tu­ta­rı,

i) Müs­te­şar­lık: Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı­nı,

j) Öz­kay­nak: Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin öden­miş ve­ya Tür­ki­ye’ye ay­rıl­mış ser­ma­ye­le­ri, her tür­lü ye­dek ak­çe­le­ri, ye­ni­den de­ğer­le­me fo­nu, da­ğı­tıl­ma­mış kâr, kâr ve ser­ma­ye ye­dek­le­ri ile Müs­te­şar­lık­ça uy­gun gö­rü­le­cek ser­ma­ye ben­ze­ri kay­nak­lar ve di­ğer kay­nak­lar­dan var­sa bi­lan­ço za­ra­rı ile Müs­te­şar­lık­ça uy­gun gö­rü­le­cek di­ğer de­ğer­le­rin dü­şül­me­sin­den son­ra bu­lu­nan tu­ta­rı,

k) Re­asü­rans şir­ke­ti: Tür­ki­ye’de ku­rul­muş re­asü­rans şir­ke­ti ile yurt dı­şın­da ku­rul­muş re­asü­rans şir­ke­ti­nin Tür­ki­ye’de­ki teş­ki­lâ­tı­nı,

l) Si­gor­ta acen­te­si: Ti­ca­rî mü­mes­sil, ti­ca­rî ve­kil, sa­tış me­mu­ru ve­ya müs­tah­dem gi­bi tâ­bi bir sı­fa­tı ol­mak­sı­zın bir söz­leş­me­ye da­ya­na­rak mu­ay­yen bir yer ve­ya böl­ge için­de da­imî bir su­ret­te si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin nam ve he­sa­bı­na si­gor­ta söz­leş­me­le­ri­ne ara­cı­lık et­me­yi ve­ya bun­la­rı si­gor­ta şir­ket­le­ri adı­na yap­ma­yı mes­lek edi­nen, söz­leş­me­nin ak­din­den ön­ce ha­zır­lık ça­lış­ma­la­rı­nı yü­rü­ten ve söz­leş­me­nin uy­gu­lan­ma­sı ile taz­mi­na­tın öden­me­sin­de yar­dım­cı olan ki­şi­yi,

m) Si­gor­ta eks­pe­ri: Si­gor­ta ko­nu­su risk­le­rin ger­çek­leş­me­si so­nu­cun­da or­ta­ya çı­kan ka­yıp ve ha­sar­la­rın mik­ta­rı­nı, ne­den­le­ri­ni ve ni­te­lik­le­ri­ni be­lir­le­yen ve mu­ta­ba­kat­lı kıy­met tes­pi­ti, ön eks­per­tiz ve ha­sar gö­ze­ti­mi gi­bi iş­le­ri mu­tat mes­lek ola­rak ya­pan ta­raf­sız ve ba­ğım­sız ki­şi­yi,

n) Si­gor­ta ha­ke­mi: Si­gor­ta et­ti­ren ve­ya si­gor­ta söz­leş­me­sin­den men­fa­at sağ­la­yan ki­şi­ler ile ris­ki üst­le­nen ta­raf ara­sın­da si­gor­ta söz­leş­me­sin­den do­ğan uyuş­maz­lık­la­rı çö­zen ki­şi­yi,

o) Si­gor­ta ra­por­tö­rü: Si­gor­ta et­ti­ren ve­ya si­gor­ta söz­leş­me­sin­den men­fa­at sağ­la­yan ki­şi­ler ile ris­ki üst­le­nen ta­raf ara­sın­da si­gor­ta söz­leş­me­sin­den do­ğan uyuş­maz­lık­la­rın çö­zü­mü ama­cıy­la Ko­mis­yo­na in­ti­kal et­miş şi­kâyet­ler üze­rin­de ön in­ce­le­me­yi ya­pan ki­şi­yi,

ö) Si­gor­ta şir­ke­ti: Tür­ki­ye’de ku­rul­muş si­gor­ta şir­ke­ti ile yurt dı­şın­da ku­rul­muş si­gor­ta şir­ke­ti­nin Tür­ki­ye’de­ki teş­ki­lâ­tı­nı,

ifa­de eder.

İKİN­Cİ BÖ­LÜM

Si­gor­ta Şir­ket­le­ri ve Re­asü­rans Şir­ket­le­ri

Si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin ku­ru­lu­şu

MAD­DE 3- (1) Tür­ki­ye’de fa­ali­yet gös­te­re­cek si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin ano­nim şir­ket ve­ya ko­ope­ra­tif şek­lin­de ku­rul­muş ol­ma­sı şart­tır. Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri, si­gor­ta­cı­lık iş­lem­le­ri ve bun­lar­la doğ­ru­dan bağ­lan­tı­sı bu­lu­nan iş­ler dı­şın­da baş­ka iş­le iş­ti­gal ede­mez.

 (2) Ano­nim şir­ket şek­lin­de ku­ru­la­cak si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin;

a) Ku­ru­cu­la­rı­nın;

1) Müf­lis ve­ya kon­kor­da­to ilan et­miş ol­ma­ma­sı,

2) Bir si­gor­ta ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti­nin ku­ru­cu­su ve­ya or­ta­ğı ol­ma­nın ge­rek­tir­di­ği ma­lî gü­ce ve iti­ba­ra sa­hip bu­lun­ma­sı,

3) Tas­fi­ye­ye tâbi tu­tu­lan fi­nan­sal ku­ru­luş­lar­da ve hak­kın­da 20 nci mad­de­nin ikin­ci ve üçün­cü fık­ra­sı hü­küm­le­ri uy­gu­la­nan şir­ket­ler­de oy hak­kı­nın ya da ser­ma­ye­si­nin doğ­ru­dan ve­ya do­lay­lı yüz­de on ve da­ha faz­la bir oran­da ve­ya bu ora­nın al­tın­da ol­sa bi­le de­ne­tim ve yö­ne­ti­me et­ki­li ola­bi­le­cek şe­kil­de de­ne­tim ve yö­ne­tim ku­rul­la­rı­na üye be­lir­le­me im­ti­ya­zı ve­ren pay sa­hi­bi ol­ma­ma­sı,

4) Tak­sir­li suç­lar ha­riç ol­mak üze­re af­fa uğ­ra­mış ol­sa­lar da­hi sü­re­li ha­pis ve­ya si­gor­ta­cı­lık mev­zu­atı­na ay­kı­rı ha­re­ket­le­rin­den do­la­yı ha­pis ve­ya bir­den faz­la ad­lî pa­ra ce­za­sı­na mah­kûm edil­me­miş ya­hut ce­za­sı ne olur­sa ol­sun ba­sit ve ni­te­lik­li zim­met, ir­ti­kâp, rüş­vet, hır­sız­lık, do­lan­dı­rı­cı­lık, sah­te­ci­lik, gü­ve­ni kö­tü­ye kul­lan­ma, hi­le­li if­las, gö­re­vi kö­tü­ye kul­lan­ma gi­bi yüz kı­zar­tı­cı suç­lar ile ka­çak­çı­lık suç­la­rı, resmî iha­le ve alım sa­tım­la­ra fe­sat ka­rış­tır­ma, suç­tan kay­nak­la­nan mal­var­lı­ğı de­ğer­le­ri­ni ak­la­ma, Dev­let sır­la­rı­nı açı­ğa vur­ma ve­ya ver­gi ka­çak­çı­lı­ğı suç­la­rın­dan do­la­yı hü­küm giy­me­miş ol­ma­sı,

5) Tü­zel ki­şi ol­ma­sı ha­lin­de bu tü­zel ki­şi­nin yö­ne­tim ve de­ne­ti­mi­ne sa­hip ki­şi­le­rin, ma­lî güç dı­şın­da ku­ru­cu­lar­da ara­nan di­ğer şart­la­rı ta­şı­ma­sı,

b) His­se se­net­le­ri­nin na­kit kar­şı­lı­ğı çı­ka­rıl­ma­sı ve hal­ka açık ano­nim şir­ket­ler­de hal­ka açık olan kı­sım ha­riç ol­mak üze­re ta­ma­mı­nın na­ma ya­zı­lı ol­ma­sı,

c) Bir hol­ding bün­ye­sin­de fa­ali­yet gös­te­re­cek ol­ma­sı halin­de, hol­ding şir­ke­ti­nin fi­nan­sal du­ru­mu­nun da si­gor­ta­cı­lık fa­ali­yet­le­ri­ni ida­me et­tir­me­ye ye­ter­li ol­ma­sı,

zo­run­lu­dur.

(3) Üye­le­ri dı­şın­da­ki ki­şi­ler­le si­gor­ta söz­leş­me­si yap­ma­yan ko­ope­ra­tif şek­lin­de ku­ru­lan si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin;

a) Mü­tü­el (kar­şı­lık­lı) si­gor­ta­cı­lık yap­ma­sı,

b) Or­tak sa­yı­sı­nın iki­yüz­den az ol­ma­ma­sı,

c) Yö­ne­ti­ci­le­ri­ne her­han­gi bir ay­rı­ca­lık ver­me­me­si,

zo­run­lu­dur.

(4) Ko­ope­ra­tif­le­rin, üye­le­ri dı­şın­da­ki ki­şi­ler­le si­gor­ta söz­leş­me­si ya­pa­bil­me­si, bu hu­su­sun ana söz­leş­me­le­rin­de açık­ça yer al­ma­sı şar­tıy­la Müs­te­şar­lı­ğın iz­ni­ne tâ­bi­dir. Ko­ope­ra­tif üye­le­ri dı­şın­da­ki ki­şi­ler­le si­gor­ta söz­leş­me­si ya­pı­la­bil­me­si için ko­ope­ra­tif­le­rin ser­ma­ye­le­ri­ni, Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­ne­cek mik­ta­ra yük­selt­me­si zo­run­lu­dur.

(5) Ya­ban­cı si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin Tür­ki­ye’de fa­ali­yet gös­ter­me­si­ne iliş­kin usûl ve esas­lar Ba­kan­lar Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir.

Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin teş­ki­lâ­tı

MAD­DE 4- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin yö­ne­tim ku­rul­la­rı ge­nel mü­dür dâhil beş ki­şi­den, de­net­çi­ler ise iki ki­şi­den az ola­maz. Ge­nel mü­dür, yö­ne­tim ku­ru­lu­nun do­ğal üye­si­dir.

(2) Yö­ne­tim ku­ru­lu üye­le­ri­nin ma­lî güç dı­şın­da si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti ku­ru­cu­la­rın­da ara­nan şart­la­rı ta­şı­ma­sı; ço­ğun­lu­ğu­nun en az dört yıl­lık yük­sek öğ­re­nim gör­müş ol­ma­sı ve si­gor­ta­cı­lık, ik­ti­sat, iş­let­me, mu­ha­se­be, hu­kuk, ma­li­ye, ma­te­ma­tik, is­ta­tis­tik, ak­tü­er­ya ve­ya mü­hen­dis­lik alan­la­rın­da en az üç yıl de­ne­yi­mi olan ki­şi­ler­den se­çil­me­si şart­tır.

(3) Ge­nel mü­dür ve yar­dım­cı­la­rı­nın, ma­lî güç dı­şın­da si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti ku­ru­cu­la­rın­da ara­nan şart­la­rı ta­şı­ma­sı, en az dört yıl­lık yük­sek öğ­re­nim gör­müş ol­ma­sı ve ge­nel mü­dür­lü­ğe ata­na­cak­la­rın en az on yıl, si­gor­ta­cı­lık ve­ya si­gor­ta­cı­lık tek­ni­ği ile il­gi­li ko­nu­lar­dan so­rum­lu ge­nel mü­dür yar­dım­cı­lık­la­rı­na ata­na­cak­la­rın ye­di yıl­dan az ol­ma­mak üze­re si­gor­ta­cı­lık, ik­ti­sat, iş­let­me, mu­ha­se­be, hu­kuk, ma­li­ye, ma­te­ma­tik, is­ta­tis­tik, ak­tü­er­ya ve­ya mü­hen­dis­lik alan­la­rı­nın en az bi­rin­de; di­ğer ge­nel mü­dür yar­dım­cı­lık­la­rı­na ata­na­cak­la­rın da so­rum­lu ola­cak­la­rı alan­da en az ye­di yıl de­ne­yim sa­hi­bi ol­ma­sı şart­tır. Ge­nel mü­dür yar­dım­cı­lık­la­rın­dan en az bi­ri­nin si­gor­ta­cı­lık ve­ya si­gor­ta­cı­lık tek­ni­ği ile il­gi­li ko­nu­lar­dan so­rum­lu ol­ma­sı zo­run­lu­dur.

(4) Mu­rah­has üye­le­rin ge­nel mü­dür­de ara­nan şart­la­rı ta­şı­ma­sı zo­run­lu­dur.

(5) Baş­ka un­van­lar­la is­tih­dam edil­se­ler da­hi, yet­ki ve gö­rev­le­ri iti­ba­rıy­la ge­nel mü­dür yar­dım­cı­sı­na denk ve­ya da­ha üst ko­num­lar­da gö­rev ya­pan di­ğer yö­ne­ti­ci­ler de ge­nel mü­dür ve ge­nel mü­dür yar­dım­cı­la­rı­na iliş­kin hü­küm­le­re tâ­bi­dir.

(6) De­net­çi­le­rin, ma­lî güç dı­şın­da si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti ku­ru­cu­la­rın­da ara­nan şart­la­rı ta­şı­ma­la­rı, en az dört yıl­lık yük­sek öğ­re­nim gör­müş ol­ma­la­rı ve si­gor­ta­cı­lık, ik­ti­sat, hu­kuk, ma­li­ye, iş­let­me ve mu­ha­se­be alan­la­rın­da en az üç yıl de­ne­yi­mi olan ki­şi­ler­den se­çil­me­si şart­tır.

(7) Si­gor­ta ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti­nin hâkim his­se­da­rı tü­zel ki­şi­le­rin yö­ne­tim ve de­ne­ti­mi­ne sa­hip ki­şi­ler­de de, ma­lî güç dı­şın­da si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti ku­ru­cu­la­rın­da ara­nan şart­lar ara­nır.

(8) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri; tüm iş ve iş­lem­le­ri­nin, si­gor­ta­cı­lık mev­zu­atı ve il­gi­li di­ğer mev­zu­ata, şir­ke­tin iç yö­ner­ge­le­ri ile yö­ne­tim stra­te­ji­si ve po­li­ti­ka­la­rı­na uy­gun­lu­ğu­nun sü­rek­li kon­trol edil­me­si, de­net­len­me­si ile ha­ta, hi­le ve usûl­süz­lük­le­rin tes­pi­ti ve ön­len­me­si ama­cıy­la risk yö­ne­tim sis­tem­le­ri de da­hil ol­mak üze­re et­kin bir iç de­ne­tim sis­te­mi kur­mak zo­run­da­dır. İç de­ne­tim, dı­şa­rı­dan hiz­met alı­mı yo­luy­la da ya­pı­la­bi­lir.

Ruh­sat

MAD­DE 5- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri, fa­ali­ye­te ge­çe­bil­mek için, fa­ali­yet gös­ter­mek is­te­dik­le­ri her bir si­gor­ta bran­şın­da Müs­te­şar­lık­tan ruh­sat al­mak zo­run­da­dır. Alı­nan ruh­sat­lar, ti­ca­ret si­ci­li­ne tes­cil ve Ti­ca­ret Si­cil Ga­ze­te­si ile Tür­ki­ye ça­pın­da da­ğı­tı­mı ya­pı­lan ve ti­raj ba­kı­mın­dan ilk on sı­ra­da yer alan gün­lük ga­ze­te­ler­den iki­sin­de ilan et­ti­ri­lir.

 (2) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ha­yat ve ha­yat dı­şı si­gor­ta grup­la­rın­dan sa­de­ce bi­rin­de fa­ali­yet gös­te­re­bi­lir. Bu grup­lar­da yer alan si­gor­ta branş­la­rı Ba­kan ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir.

(3) Ku­ru­luş iş­lem­le­ri­ni ta­mam­la­yan ve ruh­sat ta­le­bin­de bu­lu­nan si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri, öden­miş ser­ma­ye­le­ri­ni, ruh­sat ta­lep edi­len si­gor­ta branş­la­rı için ön­gö­rü­len ser­ma­ye tu­tar­la­rı ile ve­ril­mek is­te­nen te­mi­nat­la­ra bağ­lı ola­rak, beş mil­yon Türk Li­ra­sın­dan az ol­ma­mak kay­dıy­la, Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­ne­cek mik­ta­ra yük­selt­mek zo­run­da­dır. Müs­te­şar­lık, söz ko­nu­su mik­ta­rı, Tür­ki­ye İs­ta­tis­tik Ku­ru­mu ta­ra­fın­dan açık­la­nan Üre­ti­ci Fi­yat­la­rı En­dek­si ar­tış ora­nı­nı aş­ma­mak kay­dıy­la ar­tır­ma­ya yet­ki­li­dir.

(4) Ku­ru­luş iş­lem­le­ri­nin ta­mam­lan­ma­sın­dan iti­ba­ren bir yıl için­de ruh­sat baş­vu­ru­sun­da bu­lun­ma­mış si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri, ti­ca­ret un­van­la­rın­da si­gor­ta şir­ke­ti ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti iba­re­si­ni kul­la­na­maz.

Ruh­sat ta­le­bi­nin de­ğer­len­di­ril­me­si

MAD­DE 6- (1) Ruh­sat ta­le­bi;

a) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin ku­ru­cu­la­rı ile yö­ne­ti­ci ve de­net­çi­le­ri­nin bu Ka­nun­da ön­gö­rü­len şart­la­rı ta­şı­ma­ma­sı,

b) İş pla­nı­na ve ib­raz edi­len bel­ge­le­re gö­re si­gor­ta söz­leş­me­si­ne ta­raf olan­la­rın hak ve men­fa­at­le­ri­nin ye­te­rin­ce ko­ru­na­ma­ya­ca­ğı­nın an­la­şıl­ma­sı ve­ya yü­küm­lü­lük­le­rin sü­rek­li ve ye­ter­li ola­rak ye­ri­ne ge­ti­ri­le­bi­le­cek şe­kil­de oluş­tu­rul­ma­ma­sı,

c) Baş­vu­ru­nun ye­ter­li be­yan ve bil­gi­le­ri içer­me­me­si ve­ya bu Ka­nun­da ön­gö­rü­len şart­la­rı ta­şı­ma­dı­ğı­nın an­la­şıl­ma­sı,

 ç) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin, ge­rek­li tek­nik do­na­nım ya da ye­ter­li sa­yı­da ni­te­lik­li per­so­ne­le sa­hip ol­ma­dı­ğı­nın ve­ya ruh­sat ta­lep edi­len alan­da si­gor­ta­cı­lık yap­ma ye­ter­li­li­ği­nin bu­lun­ma­dı­ğı­nın ya­pı­lan de­ne­tim­le tes­pit edil­me­si,

halle­rin­den en az bi­ri­nin ger­çek­leş­me­si du­ru­mun­da red­de­di­lir.

Ruh­sat ip­ta­li

MAD­DE 7- (1) Bu Ka­nu­nun ruh­sat ip­ta­li­ne iliş­kin hü­küm­le­ri sak­lı kal­mak kay­dıy­la;

a) Ruh­sat ve­ril­me­si­ne iliş­kin şart­la­rın bir kıs­mı­nın ve­ya ta­ma­mı­nın kay­bol­ma­sı halin­de, üç ay­dan az ol­ma­mak üze­re, Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan ve­ri­le­cek sü­re için­de du­ru­mun dü­zel­til­me­miş ol­ma­sı,

b) Ruh­sa­tın ve­ril­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren bir yıl için­de ve­ya Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şüy­le ya­pı­lan­lar ha­riç ol­mak üze­re ara­lık­sız ola­rak al­tı ay sü­re ile si­gor­ta ve­ya re­asü­rans söz­leş­me­si ak­de­dil­me­me­si,

c) Si­gor­ta­cı­lık mev­zu­atı­na ay­kı­rı uy­gu­la­ma­lar so­nu­cun­da si­gor­ta söz­leş­me­si ile il­gi­li ki­şi­le­rin hak ve men­fa­at­le­ri­nin teh­li­ke­ye düş­tü­ğü­nün an­la­şıl­ma­sı,

ç) 20 nci mad­de hük­mü ha­riç ol­mak üze­re, bu Ka­nun hü­küm­le­rin­den do­ğan yü­küm­lü­lük­le­rin ağır şe­kil­de ihlâl edil­me­si ve­ya yü­küm­lü­lük­le­rin ihlâli­nin mu­tat hale gel­me­si du­ru­mun­da, Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan, üç ay­dan az ol­ma­mak kay­dıy­la, ve­ri­le­cek sü­re için­de du­ru­mun dü­zel­til­me­miş ol­ma­sı,

d) İş pla­nın­da be­lir­ti­len he­def­ler­den, Müs­te­şar­lı­ğın bil­gi­si da­hi­lin­de ya­pı­lan de­ği­şik­lik dı­şın­da ma­kul ne­den­ler ol­mak­sı­zın aşı­rı de­re­ce­de uzak­la­şıl­mış ol­ma­sı,

halle­rin­den en az bi­ri­nin ger­çek­leş­me­si du­ru­mun­da, si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin il­gi­li branş ya da bü­tün branş­lar­da­ki ruh­sat­la­rı Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan ip­tal edi­le­bi­lir. Ruh­sat ip­ta­li, ti­ca­ret si­ci­li­ne tes­cil ve Ti­ca­ret Si­cil Ga­ze­te­si ile Tür­ki­ye ça­pın­da da­ğı­tı­mı ya­pı­lan ve ti­raj ba­kı­mın­dan ilk on sı­ra­da yer alan gün­lük ga­ze­te­ler­den iki­sin­de ilan et­ti­ri­lir.

(2) Ruh­sa­tı ip­tal edi­len şir­ket­ler, al­tı ayı geç­me­mek üze­re Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan ve­ri­le­cek sü­re için­de ip­tal edi­len ruh­sat­la bağ­lan­tı­lı port­föy­le­ri­ni dev­ret­mek zo­run­da­dır. Ak­si tak­dir­de Müs­te­şar­lık re’­sen de­vir de dâhil ol­mak üze­re port­fö­yün tas­fi­ye­si­ne yö­ne­lik her tür­lü ted­bi­ri al­ma­ya yet­ki­li­dir.

Ana söz­leş­me de­ği­şik­lik­le­ri

MAD­DE 8- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin ana söz­leş­me­le­ri­nin de­ğiş­ti­ril­me­sin­de, Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü ara­nır. Müs­te­şar­lık­ça uy­gun gö­rül­me­yen de­ği­şik­lik ta­sa­rı­la­rı ge­nel ku­rul gün­de­mi­ne alı­na­maz ve ge­nel ku­rul­da gö­rü­şü­le­mez. Si­cil me­mu­ru, Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü ol­mak­sı­zın ana söz­leş­me de­ği­şik­lik­le­ri­ni ti­ca­ret si­ci­li­ne tes­cil ede­mez.

İn­ti­fa ve oy kul­lan­ma hak­la­rı­nın edi­nil­me­si

MAD­DE 9- (1) Doğ­ru­dan ve­ya do­lay­lı ola­rak bir si­gor­ta ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti­nin ser­ma­ye­si­nin yüz­de onu­nu, yüz­de yir­mi­si­ni, yüz­de otu­zü­çü­nü ve­ya yüz­de el­li­si­ni bu­la­cak ya da aşa­cak şe­kil­de­ki his­se edi­nim­le­ri ile bir or­ta­ğa ait his­se­le­rin söz ko­nu­su oran­la­rı bul­ma­sı ve­ya bu oran­la­rın al­tı­na düş­me­si so­nu­cu­nu do­ğu­ran his­se de­vir­le­ri Müs­te­şar­lı­ğın iz­ni­ne tâbi­dir.

(2) Şir­ke­tin de­ne­tim ve yö­ne­ti­me et­ki­li ola­bi­le­cek şe­kil­de yö­ne­tim ku­rul­la­rı­na üye be­lir­le­me im­ti­ya­zı­nı ve­ren his­se dev­ri, oran­sal sı­nır­la­ma­la­ra ba­kıl­mak­sı­zın Müs­te­şar­lı­ğın iz­ni­ne tâbi­dir.

(3) Bi­rin­ci ve ikin­ci fık­ra hü­küm­le­ri­ne ay­kı­rı ola­rak izin alın­mak­sı­zın ya­pı­lan his­se de­vir­le­ri pay def­te­ri­ne kay­do­lun­maz.

(4) İn­ti­fa hak­kı ile oy hak­kı­nın edi­nil­me­sin­de de bu mad­de hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır.

(5) Doğ­ru­dan ve­ya do­lay­lı ola­rak ser­ma­ye­nin ya da oy ve in­ti­fa hak­la­rı­nın yüz­de on ve da­ha faz­la­sı­na sa­hip olan ve­ya bu oran­la­rın al­tın­da ol­sa da­hi şir­ke­tin de­ne­tim ve yö­ne­ti­mi­ne et­ki­li ola­bi­le­cek şe­kil­de yö­ne­tim ku­rul­la­rı­na üye be­lir­le­me im­ti­ya­zı­nı ve­ren his­se­le­re sa­hip olan or­tak­la­rın, si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti ku­ru­cu­la­rın­da ara­nan ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­sı şart­tır. Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri, bu ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­yan or­tak­la­rı­nı Müs­te­şar­lı­ğa bil­di­rir. Ku­ru­cu­lar­da ara­nan ni­te­lik­le­ri kay­be­den or­tak­lar te­met­tü dı­şın­da­ki or­tak­lık hak­la­rın­dan ya­rar­la­na­maz. Bu halde di­ğer or­tak­lık hak­la­rı kay­yım ta­ra­fın­dan kul­la­nı­lır.

(6) Ba­kan, fa­ali­yet alan­la­rı iti­ba­rıy­la si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin ma­lî bün­ye­le­ri­ni olum­suz et­ki­le­ye­cek du­rum­da­ki or­tak­la­ra, bu şir­ket­ler­de his­se sı­nır­la­ma­la­rı ge­ti­re­bi­lir.

Tas­fi­ye, bir­leş­me, de­vir, port­föy dev­ri ve if­las

MAD­DE 10- (1) Bir si­gor­ta şir­ke­ti­nin ken­di ta­le­bi ile tas­fi­ye edil­me­si, bir ve­ya bir­kaç şir­ket ile bir­leş­me­si ve­ya ak­tif ve pa­sif­le­ri ile baş­ka bir şir­ke­te dev­ro­lun­ma­sı, si­gor­ta port­fö­yü­nü te­mi­nat ve kar­şı­lık­la­rı ile bir­lik­te kıs­men ve­ya ta­ma­men di­ğer bir şir­ke­te dev­ret­me­si Ba­ka­nın iz­ni­ne tâ­bi­dir. Re­asü­rans şir­ket­le­ri hak­kın­da da bu fık­ra hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır. Bu fık­ra hük­mü­ne ay­kı­rı ola­rak ya­pı­lan tas­fi­ye, bir­leş­me, dev­ral­ma ve port­föy de­vir­le­ri hü­küm­süz­dür.

(2) Müs­te­şar­lık, lü­zu­mu halin­de, tas­fi­ye me­mur­la­rı­nın de­ğiş­ti­ril­me­si­ni ta­lep ede­bi­lir.

(3) Bir­leş­me, de­vir ve port­föy de­vir­le­ri, Tür­ki­ye ça­pın­da da­ğı­tı­mı ya­pı­lan ve ti­raj ba­kı­mın­dan ilk on sı­ra­da yer alan gün­lük ga­ze­te­ler­den iki­sin­de, bi­rer haf­ta aray­la en az iki­şer de­fa ya­yım­lan­mak su­re­tiy­le du­yu­ru­lur. Si­gor­ta söz­leş­me­le­ri dev­re­di­len port­föy­de yer al­mak kay­dıy­la port­fö­yü­nü dev­re­den ve­ya bir şir­ke­te dev­ro­lu­nan ya da bir­le­şen şir­ket­ler­le si­gor­ta söz­leş­me­si ak­det­miş olan ki­şi­ler; bir­leş­me, de­vir ya da port­föy dev­ri­ni öğ­ren­dik­le­ri ta­rih­ten iti­ba­ren, de­vir, bir­leş­me ya da port­föy dev­ri ne­de­niy­le, üç ay için­de söz­leş­me­le­ri­ni fes­he­de­bi­lir.

(4) Si­gor­ta şir­ke­ti­nin if­la­sı halin­de si­gor­ta­lı­lar, if­las ma­sa­sı­na üçün­cü sı­ra­da iş­ti­rak eder.

(5) Müs­te­şar­lık, lü­zu­mu halin­de if­las ma­sa­sın­da­ki yet­ki­li­le­rin de­ğiş­ti­ril­me­si­ni ta­lep ede­bi­lir.

ÜÇÜN­CÜ BÖ­LÜM

Si­gor­ta Söz­leş­me­le­ri

Si­gor­ta söz­leş­me­le­ri

MAD­DE 11- (1) Si­gor­ta söz­leş­me­le­ri­nin ana muh­te­va­sı, Müs­te­şar­lık­ça onay­la­nan ve si­gor­ta şir­ket­le­rin­ce ay­nı şe­kil­de uy­gu­la­na­cak olan ge­nel şart­la­ra uy­gun ola­rak dü­zen­le­nir. An­cak, si­gor­ta söz­leş­me­le­rin­de işin özel­li­ği­ne uy­gun ola­rak özel şart­lar te­sis edi­le­bi­lir. Bu hu­sus­lar, si­gor­ta söz­leş­me­si üze­rin­de ve özel şart­lar baş­lı­ğı al­tın­da her­han­gi bir ya­nıl­gı­ya ne­den ol­ma­ya­cak şe­kil­de açık ola­rak be­lir­ti­lir.

(2) Ha­yat si­gor­ta­la­rı­na iliş­kin söz­leş­me­le­rin ya­pıl­ma­sı­na da­ir tek­lif­na­me­nin si­gor­ta şir­ke­ti­ne ulaş­tı­ğı ta­rih­ten iti­ba­ren otuz gün için­de si­gor­ta şir­ke­ti ta­ra­fın­dan red­de­dil­me­me­si halin­de si­gor­ta söz­leş­me­si ya­pıl­mış olur.

(3) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve si­gor­ta acen­te­le­ri ta­ra­fın­dan, ge­rek söz­leş­me­nin ku­rul­ma­sı ge­rek­se söz­leş­me­nin de­va­mı sı­ra­sın­da si­gor­ta et­ti­ren, leh­dar ve si­gor­ta­lı­ya ya­pı­la­cak bil­gi­len­dir­me­ye iliş­kin hu­sus­lar yö­net­me­lik­le dü­zen­le­nir.

(4) Si­gor­ta söz­leş­me­le­rin­de kap­sam da­hi­li­ne alın­mış olan risk­ler ha­ri­cin­de, kap­sam dı­şı bı­ra­kıl­mış risk­ler açık­ça be­lir­ti­lir. Be­lir­til­me­miş olan risk­ler te­mi­nat kap­sa­mın­da sa­yı­lır.

(5) Si­gor­ta söz­leş­me­le­rin­de ya­ban­cı ke­li­me­le­re yer ve­ri­le­mez. Ya­ban­cı ke­li­me­le­rin kar­şı­lı­ğı ola­rak Türk Dil Ku­ru­mu ta­ra­fın­dan be­lir­le­nen ke­li­me­le­rin kul­la­nı­mı esas­tır.

Ta­ri­fe­ler

MAD­DE 12- (1) Si­gor­ta ta­ri­fe­le­ri, si­gor­ta­cı­lık esa­sı­na ve ge­nel ka­bul gör­müş ak­tü­er­yal tek­nik­le­re uy­gun ola­rak si­gor­ta şir­ket­le­ri ta­ra­fın­dan ser­best­çe be­lir­le­nir. An­cak, bu Ka­nu­na ve di­ğer ka­nun­la­ra gö­re ih­das edi­len zo­run­lu si­gor­ta­la­rın te­mi­nat tu­tar­la­rı ile ta­ri­fe ve ta­li­mat­la­rı Ba­kan ta­ra­fın­dan tes­pit olu­nur ve Resmî Ga­ze­te­de ya­yım­la­nır.

(2) Ba­kan, ge­rek gö­rü­len haller­de ha­yat, bir yıl­dan uzun sü­re­li ferdî ka­za, sağ­lık, has­ta­lık ve ihtiyarî dep­rem si­gor­ta­la­rı ta­ri­fe­le­ri ile prim, for­mül ve cet­vel­le­ri­nin uy­gu­la­ma­ya ko­nu­la­bil­me­si­ni Müs­te­şar­lı­ğın ona­yı­na tâbi kı­la­bi­lir ve­ya özel ka­nun­lar­da­ki hü­küm­ler sak­lı kal­mak kay­dıy­la ge­rek­li gö­rü­len haller­de, tes­pit ve ilan et­ti­ği ara­cı­lık ko­mis­yon­la­rı­nı, tas­di­ke tâ­bi kıl­dı­ğı ve­ya tes­pit et­ti­ği her tür­lü ta­ri­fe­yi ser­best bı­ra­ka­bi­lir.

Zo­run­lu si­gor­ta­lar

MAD­DE 13- (1) Ba­kan­lar Ku­ru­lu, ka­mu ya­ra­rı açı­sın­dan ge­rek­li gör­dü­ğü haller­de zo­run­lu si­gor­ta­lar ih­das ede­bi­lir. Si­gor­ta şir­ket­le­ri, 20 nci mad­de­nin ikin­ci fık­ra­sı­nın (b) ben­di ile üçün­cü fık­ra­sı hü­küm­le­ri sak­lı kal­mak kay­dıy­la fa­ali­yet gös­ter­di­ği si­gor­ta branş­la­rı­nın kap­sa­mın­da bu­lu­nan zo­run­lu si­gor­ta­la­rı yap­mak­tan ka­çı­na­maz.

(2) Müs­te­şar­lık, zo­run­lu si­gor­ta­ya ko­nu teş­kil eden men­fa­at üze­rin­de ya­pa­cak­la­rı iş ve iş­lem­ler ne­de­niy­le, il­gi­li ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın gö­rüş­le­ri­ni ala­rak zo­run­lu si­gor­ta de­ne­ti­mi ya­pa­bi­le­cek­le­ri be­lir­le­me­ye yet­ki­li­dir.

(3) Bir fa­ali­ye­tin ic­ra­sı ya da bir şe­yin kul­la­nıl­ma­sı için izin ve­ya ruh­sat ver­me­ye ve­ya bun­la­rı de­net­le­me­ye yet­ki­li mer­ci­ler ile ikin­ci fık­ra uya­rın­ca be­lir­le­nen ku­rum ve ku­ru­luş­lar; yü­rü­te­cek­le­ri iş ve iş­lem­ler­de, ya­pıl­ma­sı zo­run­lu si­gor­ta­la­rın ge­çer­li te­mi­nat tu­tar­la­rı dâhi­lin­de yap­tı­rı­lıp yap­tı­rıl­ma­dı­ğı­nı araş­tır­mak­la yü­küm­lü­dür. Bu ku­rum ve ku­ru­luş­lar ile izin ve­ya ruh­sat ver­me­ye ve de­net­le­me­ye yet­ki­li mer­ci­ler­ce, ge­çer­li te­mi­nat tu­ta­rın­da si­gor­ta ya­pıl­ma­mış ol­du­ğu­nun tes­pi­ti halin­de iş­lem ya­pıl­maz. Ge­çer­li te­mi­nat alı­na­na ka­dar si­gor­ta­lı­nın zo­run­lu si­gor­ta­ya ko­nu teş­kil eden fa­ali­ye­ti yet­ki­li mer­ci­ler ta­ra­fın­dan dur­du­ru­lur.

Gü­ven­ce He­sa­bı

MAD­DE 14- (1) Bu Ka­nu­nun 13 ün­cü mad­de­si, 13/10/1983 ta­rih­li ve 2918 sa­yı­lı Ka­ra­yol­la­rı Tra­fik Ka­nu­nu ve 10/7/2003 ta­rih­li ve 4925 sa­yı­lı Ka­ra­yo­lu Ta­şı­ma Ka­nu­nu ile ih­das edi­len zo­run­lu so­rum­lu­luk si­gor­ta­la­rı ile bu Ka­nun­la mül­ga 21/12/1959 ta­rih­li ve 7397 sa­yı­lı Si­gor­ta Mu­ra­ka­be Ka­nu­nu çer­çe­ve­sin­de ih­das edil­miş olan zo­run­lu si­gor­ta­la­ra iliş­kin ola­rak aşa­ğı­da­ki ko­şul­la­rın oluş­ma­sı halin­de or­ta­ya çı­kan za­rar­la­rın bu si­gor­ta­lar­la sap­ta­nan ge­çer­li te­mi­nat mik­tar­la­rı­na ka­dar kar­şı­lan­ma­sı ama­cıy­la Tür­ki­ye Si­gor­ta ve Re­asü­rans Şir­ket­le­ri Bir­li­ği nez­din­de Gü­ven­ce He­sa­bı oluş­tu­ru­lur.

(2) He­sa­ba;

a) Si­gor­ta­lı­nın tes­pit edi­le­me­me­si du­ru­mun­da ki­şi­ye ge­len be­den­sel za­rar­lar için,

b) Ri­zi­ko­nun mey­da­na gel­di­ği ta­rih­te ge­çer­li olan te­mi­nat tu­tar­la­rı dâhi­lin­de si­gor­ta­sı­nı yap­tır­ma­mış olan­la­rın ne­den ol­du­ğu be­den­sel za­rar­lar için,

c) Si­gor­ta şir­ke­ti­nin ma­lî bün­ye za­afi­ye­ti ne­de­niy­le sü­rek­li ola­rak bü­tün branş­lar­da ruh­sat­la­rı­nın ip­tal edil­me­si ya da if­la­sı halin­de öde­mek­le yü­küm­lü ol­du­ğu maddî ve be­den­sel za­rar­lar için,

ç) Ça­lın­mış ve­ya gasp edil­miş bir ara­cın ka­rış­tı­ğı ka­za­da, Ka­ra­yol­la­rı Tra­fik Ka­nu­nu uya­rın­ca iş­le­te­nin so­rum­lu tu­tul­ma­dı­ğı haller­de, ki­şi­ye ge­len be­den­sel za­rar­lar için,

d) Ye­şil Kart Si­gor­ta­sı uy­gu­la­ma­la­rı için fa­ali­yet gös­te­ren Tür­ki­ye Mo­tor­lu Ta­şıt Bü­ro­sun­ca ya­pı­la­cak öde­me­ler için,

baş­vu­ru­la­bi­lir. Ba­kan­lar Ku­ru­lu, ge­rek­li gö­rü­len haller­de, eş­ya­ya ge­le­cek za­rar­la­rın kıs­men ve­ya ta­ma­men He­sap­tan kar­şı­lan­ma­sı­na ka­rar ver­me­ye yet­ki­li­dir.

(3) He­sa­bın ge­lir­le­ri; bi­rin­ci fık­ra­da be­lir­ti­len zo­run­lu si­gor­ta­lar ve ye­şil kart si­gor­ta­la­rı için tah­sil edi­len top­lam prim­le­rin yüz­de bi­ri ora­nın­da si­gor­ta şir­ket­le­rin­ce öde­ne­cek ka­tıl­ma pay­la­rı ile si­gor­ta et­ti­ren­ler­den safî prim­le­rin yüz­de iki­si ora­nın­da tah­sil edi­le­cek ka­tıl­ma pay­la­rın­dan olu­şur. Ba­kan, bu oran­la­rı bin­de be­şe ka­dar in­dir­me­ye ve­ya tek­rar kanunî sı­nır­la­rı­na ka­dar yük­selt­me­ye yet­ki­li­dir.

(4) Si­gor­ta şir­ket­le­ri, üçün­cü fık­ra hük­mü ge­re­ğin­ce ken­di­le­ri ta­ra­fın­dan öden­me­si ge­re­ken bir tak­vim yı­lı­na iliş­kin ka­tıl­ma pay­la­rı­nı ta­kip eden yı­lın Şu­bat ayı so­nu­na ka­dar; si­gor­ta et­ti­ren­ler­den tah­sil edi­len ka­tıl­ma pay­la­rı­nı ise tah­sil edil­dik­le­ri ayı ta­kip eden ayın so­nu­na ka­dar He­sa­ba ya­tır­mak zo­run­da­dır.

(5) He­sap kap­sa­mın­da­ki her zo­run­lu si­gor­ta ve ye­şil kart si­gor­ta­sı için ay­rı he­sap açı­lır ve bun­la­rın ge­lir ve gi­der­le­ri bu he­sap­lar­da iz­le­nir.

(6) He­sa­bın ge­lir ve gi­der­le­ri ile iş­lem­le­ri, Müs­te­şar­lık­ça her yıl de­net­le­nir.

(7) He­sa­bın ku­ru­lu­şu­na, iş­le­yi­şi­ne, fon var­lık­la­rı­nın ne­ma­lan­dı­rıl­ma­sı­na, He­sap­tan ya­pı­la­cak öde­me­le­re, ge­rek il­gi­li­le­re ge­rek­se Tür­ki­ye Mo­tor­lu Ta­şıt Bü­ro­su­na ya­pı­la­cak rü­cû­la­ra, 24 ün­cü mad­de uya­rın­ca oluş­tu­ru­la­cak bil­gi mer­ke­zi­ne ve Ko­mis­yo­na ya­pı­la­cak kat­kı pa­yı ve di­ğer har­ca­ma­la­ra iliş­kin esas­lar yö­net­me­lik­le dü­zen­le­nir.

Yurt dı­şın­da yap­tı­rı­la­bi­le­cek si­gor­ta­lar

MAD­DE 15- (1) Tür­ki­ye’de yer­le­şik ki­şi­ler, Tür­ki­ye’de­ki si­gor­ta­la­na­bi­lir men­fa­at­le­ri­ni, Tür­ki­ye’de fa­ali­yet­te bu­lu­nan si­gor­ta şir­ket­le­ri­ne ve Tür­ki­ye’de yap­tır­mak zo­run­da­dır.

(2) An­cak;

a) İh­ra­cat ve it­ha­lat ko­nu­su mal­lar için nak­li­yat si­gor­ta­sı,

b) Uçak, ge­mi, he­li­kop­ter için dış kre­di ile sa­tın alın­dık­la­rın­da, mün­ha­sı­ran dış kre­di mik­ta­rı ile sı­nır­lı ola­rak ve dış borç öde­nin­ce­ye ka­dar; yurt dı­şın­dan fi­nan­sal ki­ra­la­ma yo­lu ile ge­ti­ril­me­le­rin­de ise fi­nan­sal ki­ra­la­ma söz­leş­me­si sü­re­si ile sı­nır­lı ola­rak yap­tı­rı­la­cak tek­ne si­gor­ta­la­rı,

c) Ge­mi­le­rin iş­le­til­me­sin­den do­ğan so­rum­lu­luk si­gor­ta­sı,

ç) Ha­yat si­gor­ta­la­rı,

d) Ki­şi­le­rin Tür­ki­ye ha­ri­cin­de bu­lu­na­cak­la­rı sü­re için bu sü­re ile sı­nır­lı ol­mak kay­dıy­la ve­ya ge­çi­ci ola­rak yurt dı­şın­da kal­dık­la­rı sı­ra­da yap­tı­ra­bi­le­cek­le­ri ferdî ka­za, has­ta­lık, sağ­lık ve mo­tor­lu ta­şıt si­gor­ta­la­rı,

yurt dı­şın­da da yap­tı­rı­la­bi­lir.

(3) Ba­kan­lar Ku­ru­lu yurt dı­şın­da yap­tı­rı­la­bi­le­cek si­gor­ta­la­rın kap­sa­mı­nı ge­niş­let­me­ye yet­ki­li­dir.

DÖR­DÜN­CÜ BÖ­LÜM

Ma­lî Bün­ye

Tek­nik kar­şı­lık­lar

MAD­DE 16- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri si­gor­ta söz­leş­me­le­rin­den do­ğan yü­küm­lü­lük­le­ri için, bu mad­de­de be­lir­ti­len esas­la­ra gö­re ye­te­ri ka­dar kar­şı­lık ayır­mak zo­run­da­dır.

(2) Ka­za­nıl­ma­mış prim­ler kar­şı­lı­ğı; yü­rür­lük­te bu­lu­nan her bir si­gor­ta söz­leş­me­si­ne iliş­kin ola­rak ya­zı­lan brüt pri­min gün esa­sı­na gö­re ta­kip eden he­sap dö­ne­mi­ne ve­ya dö­nem­le­ri­ne sar­kan kıs­mın­dan; yü­rür­lük­te bu­lu­nan yıl­lık ha­yat si­gor­ta­la­rı ile sü­re­si bir yı­lı aşan bi­ri­kim pri­mi­nin de alın­dı­ğı ha­yat si­gor­ta­la­rın­da ise ya­zı­lan brüt prim­ler­den var­sa bi­ri­ki­me ay­rı­lan kı­sım dü­şül­dük­ten son­ra ka­lan tu­ta­rın ta­kip eden dö­ne­me ve­ya dö­nem­le­re sar­kan kıs­mın­dan olu­şur. An­cak, gün esa­sı­na gö­re kar­şı­lık he­sap­la­ma­sı müm­kün ol­ma­yan re­asü­rans ve ret­ro­ses­yon iş­lem­le­rin­de, se­kiz­de bir esa­sı­na gö­re ka­za­nıl­ma­mış prim­ler kar­şı­lı­ğı ay­rıl­ma­sı müm­kün­dür.

(3) De­vam eden risk­ler kar­şı­lı­ğı; si­gor­ta söz­leş­me­si­nin sü­re­si bo­yun­ca üst­le­ni­len risk dü­ze­yi ile ka­za­nı­lan prim­le­rin za­ma­na bağ­lı da­ğı­lı­mı­nın uyum­lu ol­ma­dı­ğı ka­bul edi­len si­gor­ta branş­la­rın­da, ay­rı­ca ka­za­nıl­ma­mış prim­ler kar­şı­lı­ğı­nın şir­ke­tin ta­şı­dı­ğı risk ve bek­le­nen mas­raf dü­ze­yi­ne gö­re ye­ter­siz kal­ma­sı halin­de ay­rı­lır.

(4) Den­ge­le­me kar­şı­lı­ğı; ta­kip eden he­sap dö­nem­le­rin­de mey­da­na ge­le­bi­le­cek taz­mi­nat oran­la­rın­da­ki dal­ga­lan­ma­la­rı den­ge­le­mek ve ka­tas­tro­fik risk­le­ri kar­şı­la­mak üze­re Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nen branş­lar için ay­rı­lan kar­şı­lık­tır. Müs­te­şar­lık, bu kar­şı­lı­ğı ika­me ede­cek şe­kil­de, be­lir­le­nen usûl ve esas­lar çer­çe­ve­sin­de ih­ti­yat ay­rıl­ma­sı­na ka­rar ve­re­bi­lir.

(5) Ma­te­ma­tik kar­şı­lık; bir yıl­dan uzun sü­re­li ha­yat, sağ­lık, has­ta­lık ve ferdî ka­za si­gor­ta­sı söz­leş­me­le­ri için si­gor­ta şir­ket­le­ri ta­ra­fın­dan si­gor­ta et­ti­ren­ler ile leh­dar­la­ra olan yü­küm­lü­lük­le­ri­ni kar­şı­la­mak üze­re söz­leş­me tek­nik esas­la­rın­da be­lir­ti­len, is­ta­tis­tik­sel ve ak­tü­er­yal yön­tem­ler kul­la­nı­la­rak he­sap­la­nan kar­şı­lık­lar ile ta­ah­hüt edil­miş­se, bu kar­şı­lık­la­rın ya­tı­rı­ma yön­len­di­ril­me­si so­nu­cu el­de edi­len ge­lir­den si­gor­ta­lı­la­ra ay­rı­lan pay kar­şı­lık­la­rı top­la­mı­dır.

(6) Mu­al­lâk taz­mi­nat kar­şı­lı­ğı; kay­da geç­miş an­cak öden­me­miş taz­mi­nat tu­tar­la­rı ile ger­çek­leş­miş an­cak kay­da geç­me­miş tah­mi­ni taz­mi­nat tu­tar­la­rı ve bu taz­mi­nat­lar ile il­gi­li ya­pı­lan gi­der kar­şı­lık­la­rı ve bu tu­tar­la­rın ye­ter­siz kal­ma­sı du­ru­mun­da ye­ter­li­lik için Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nen esas­lar çer­çe­ve­sin­de ay­rı­lan ek kar­şı­lık­lar­dan olu­şur.

(7) İk­ra­mi­ye­ler ve in­di­rim­ler kar­şı­lı­ğı; si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin ik­ra­mi­ye ve­ya in­di­rim uy­gu­la­ma­sı­na git­me­si du­ru­mun­da, carî yı­lın tek­nik so­nuç­la­rı­na gö­re si­gor­ta­lı­lar ve­ya leh­dar­lar için ay­rı­lan ik­ra­mi­ye ve in­di­rim tu­tar­la­rın­dan olu­şur.

 (8) Tek­nik kar­şı­lık­lar­da re­asü­rör pa­yı­nın, dev­re­di­len risk ve prim­le oran­tı­lı ol­ma­sı esas­tır. An­cak, Müs­te­şar­lık ma­lî açı­dan be­lir­le­ye­ce­ği kri­ter­le­ri kar­şı­la­ya­ma­yan re­asü­rör­le­re dev­re­di­len iş­ler­de re­asü­rör pa­yı­nın dü­şül­me­me­si­ni is­te­ye­bi­lir.

(9) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin var­lık­la­rı, tek­nik kar­şı­lık­la­rı kar­şı­la­ya­cak dü­zey­de ol­ma­lı­dır. Tek­nik kar­şı­lık­la­ra iliş­kin usûl ve esas­lar ile tek­nik kar­şı­lık­la­rın ya­tı­rı­la­ca­ğı var­lık­la­ra iliş­kin hu­sus­lar yö­net­me­lik­le dü­zen­le­nir.

Te­mi­nat­lar

MAD­DE 17- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri, yurt için­de ak­det­miş ol­duk­la­rı si­gor­ta söz­leş­me­le­rin­den do­ğan ta­ah­hüt­le­ri­ne kar­şı­lık ola­rak bu mad­de­de be­lir­le­nen esas­la­ra gö­re te­mi­nat ayır­mak zo­run­da­dır.

(2) Ha­yat bran­şın­da fa­ali­yet gös­te­ren si­gor­ta şir­ket­le­ri, Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nen dö­nem­ler iti­ba­rıy­la ay­rı­lan ma­te­ma­tik kar­şı­lık­la­rı ile mu­al­lak taz­mi­nat kar­şı­lık­la­rı­nın top­la­mın­dan, 29/6/1956 ta­rih­li ve 6762 sa­yı­lı Türk Ti­ca­ret Ka­nu­nu uya­rın­ca ya­pı­lan ik­raz­lar ve he­nüz tah­sil edil­me­miş prim ala­cak­la­rı tu­ta­rı­na isa­bet eden ma­te­ma­tik kar­şı­lık­la­rın dü­şül­me­sin­den son­ra ka­lan tu­ta­ra kar­şı­lık ge­len var­lık­la­rı Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nen sü­re­ler için­de ve Müs­te­şar­lık le­hi­ne te­mi­nat ola­rak blo­ke ve­ya ipo­tek et­tir­mek zo­run­da­dır. Ye­ni ku­ru­lan si­gor­ta şir­ket­le­rin­de ilk üç yıl iti­ba­rıy­la te­sis edi­le­cek te­mi­nat tu­ta­rı, şir­ke­tin öden­miş ser­ma­ye­si de dik­ka­te alı­na­rak Müs­te­şar­lık­ça tes­pit edi­lir. An­cak, bu şir­ket­le­rin bir yıl ve bir yıl­dan kı­sa sü­re­li ver­dik­le­ri ha­yat, ferdî ka­za, sağ­lık ve has­ta­lık te­mi­nat­la­rı için dör­dün­cü fık­ra hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır.

(3) He­sap yı­lı için­de, ha­yat bran­şın­da­ki tah­si­la­tı aşa­cak şe­kil­de bu branş­ta si­gor­ta­lı­la­ra öde­me yap­mak zo­run­da ka­lan si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin, söz ko­nu­su bran­şa ait te­mi­nat ola­rak gös­te­ri­len ve blo­ke edi­len var­lık­la­rın­dan, aşı­lan mik­tar dâhi­lin­de Müs­te­şar­lık­ça uy­gun gö­rü­le­cek kı­sım ser­best bı­ra­kı­lır.

(4) Ha­yat dı­şı si­gor­ta şir­ket­le­ri, he­sap­la­ma yön­te­mi yö­net­me­lik­le be­lir­le­ne­cek ser­ma­ye ye­ter­li­li­ği­nin üç­te bi­rin­den az ol­ma­mak kay­dıy­la te­mi­nat ola­rak mi­ni­mum ga­ran­ti fo­nu te­sis eder. Mi­ni­mum ga­ran­ti fo­nu, hiç bir dö­nem­de ça­lı­şı­lan branş­lar iti­ba­rıy­la ge­rek­li olan as­ga­rî ser­ma­ye tu­tar­la­rı­nın üç­te bi­rin­den az ola­maz. Müs­te­şar­lık te­sis edi­len mi­ni­mum ga­ran­ti fo­nu var­lık­la­rı üze­ri­ne blo­ke ve­ya ipo­tek te­sis et­tir­me­ye yet­ki­li­dir. An­cak, bu şir­ket­le­rin bir yıl­dan uzun sü­re­li yap­tık­la­rı ferdî ka­za, has­ta­lık ve sağ­lık si­gor­ta söz­leş­me­le­ri için ayı­ra­cak­la­rı te­mi­nat­lar hak­kın­da ikin­ci fık­ra hük­mü uy­gu­la­nır.

(5) Si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin fa­ali­ye­ti­ne son ver­di­ği branş­la­ra ait te­mi­nat blo­ka­jı, si­gor­ta­lı­la­ra kar­şı bu bran­şa ait tüm öde­me­le­rin ya­pıl­mış ol­ma­sı kay­dıy­la Müs­te­şar­lık­ça ser­best bı­ra­kı­lır. An­cak, şir­ke­tin öde­me güç­lü­ğü­ne düş­me­si halin­de, Müs­te­şar­lık, si­gor­ta­lı­la­ra te­mi­nat­lar­dan öde­me ya­pıl­ma­sı­na ka­rar ve­re­bi­lir.

(6) Te­mi­nat­lar, si­gor­ta­lı­la­rın tüm ala­cak­la­rı öden­me­den if­las ve­ya tas­fi­ye ma­sa­sı­na dâhil edi­le­mez, hac­zo­lu­na­maz, üzer­le­ri­ne ih­ti­ya­ti ted­bir ve ih­ti­ya­ti ha­ciz ko­nu­la­maz. An­cak, Müs­te­şar­lı­ğın, si­gor­ta­lı ala­cak­la­rı­nın ko­run­ma­sı ama­cıy­la te­mi­nat­lar üze­rin­de ih­ti­ya­ti ted­bir koy­durt­ma hak­kı sak­lı­dır.

 (7) Müs­te­şar­lık, si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri ile si­gor­ta­cı­lık ya­pan di­ğer ku­ru­luş­la­rın ma­lî bün­ye ve öz­kay­nak ye­ter­li­li­ği­ne iliş­kin dü­zen­le­me­le­ri yap­ma­ya ve blo­ke edi­le­cek var­lık­la­rın tür, de­ğer­le­me esas­la­rı ile blo­kaj, deb­lo­kaj, ipo­tek te­si­si ve fek­ki­ne iliş­kin usûl ve esas­la­rı be­lir­le­me­ye yet­ki­li­dir. Bu iş­lem­le­re iliş­kin mas­raf­lar il­gi­li şir­ket ta­ra­fın­dan kar­şı­la­nır.

He­sap esas­la­rı, ka­yıt dü­ze­ni ile te­mel ma­lî tab­lo ve ma­lî bün­ye dü­zen­le­me­le­ri

MAD­DE 18- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri, he­sap­la­rı­nı ve ma­lî tab­lo­la­rı­nı, Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­ne­cek esas­la­ra ve ör­ne­ğe uy­gun ola­rak dü­zen­le­mek, ilan et­tir­mek ve Müs­te­şar­lı­ğa gön­der­mek zo­run­da­dır.

(2) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri bi­lan­ço­la­rı­nın, kâr ve za­rar cet­vel­le­ri­nin ve Müs­te­şar­lık­ça uy­gun gö­rü­le­cek di­ğer ma­lî tab­lo­la­rı­nın ba­ğım­sız de­ne­tim ku­ru­luş­la­rı­na de­net­let­ti­ril­me­si ve ilan et­ti­ril­me­si zo­run­lu­dur. Müs­te­şar­lık, si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin ba­ğım­sız dış de­ne­tim ku­ru­luş­la­rın­ca de­net­len­me­le­ri­ni dü­zen­le­me­ye yet­ki­li­dir.

(3) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­rin­ce ilan edi­len ma­lî tab­lo­la­rın ger­çe­ğe ay­kı­rı­lı­ğı­nın tes­pi­ti halin­de Müs­te­şar­lık, ge­nel ka­bul gör­müş mu­ha­se­be ku­ral ve il­ke­le­ri­ni göz önün­de bu­lun­du­ra­rak söz ko­nu­su ma­lî tab­lo­la­rı dü­zel­til­miş ola­rak ye­ni­den ilan et­ti­re­bi­lir.

(4) Müs­te­şar­lık, si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­rin­den, di­ğer ka­nun­la­rın zo­run­lu kıl­dı­ğı def­ter­ler­den baş­ka, özel def­ter­ler tut­ma­la­rı­nı ta­lep et­me­ye ve bu def­ter­le­rin tâ­bi ola­ca­ğı esas ve usûl­le­ri tes­pi­te, be­lir­le­ye­ce­ği esas­lar ve ör­nek­le­re uy­gun ola­rak her tür­lü bil­gi, cet­vel, ra­por, he­sap özet­le­ri ve ma­lî tab­lo­lar is­te­me­ye, ge­rek­li gör­dü­ğü tak­dir­de ma­lî tab­lo­la­rı ilan et­tir­me­ye, si­gor­ta­cı­lık sek­tö­rü­nün ma­lî ya­pı­sı­nın güç­len­di­ril­me­si için fi­nan­sal oran­lar tes­pit et­me­ye, şir­ket kay­nak­la­rı­nın han­gi ak­tif­le­re ve ne oran­da ya­tı­rı­la­ca­ğı­nı be­lir­le­me­ye yet­ki­li­dir.

(5) Ge­rek­li gö­rü­len haller­de Müs­te­şar­lık, si­gor­ta şir­ket­le­ri, re­asü­rans şir­ket­le­ri, ara­cı­lar ve si­gor­ta eks­per­le­rin­den her tür­lü bil­gi, bel­ge ve ra­po­ru is­te­me­ye yet­ki­li­dir. Kon­so­li­de tab­lo­la­rın oluş­tu­rul­ma­sın­da Müs­te­şar­lık ana or­tak­tan, ana or­tak­lık ise kon­so­li­de fi­nan­sal ra­por­la­ma ile il­gi­li ku­ru­luş­lar­dan bu ko­nu­da her tür­lü bil­gi ve bel­ge­yi ta­lep et­me­ye yet­ki­li­dir.

Ak­tif azal­tı­cı iş­lem ya­sa­ğı

MAD­DE 19- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin or­tak­la­rı, yö­ne­tim ku­ru­lu üye­le­ri, de­net­çi­le­ri ve ça­lı­şan­la­rı, şir­ket ana söz­leş­me­si ve­ya ge­nel ku­rul ya da yö­ne­tim ku­ru­lu ka­ra­rı ile sap­ta­nan hü­küm­ler dâhi­lin­de per­so­ne­le ya­pı­lan öde­me­ler, yar­dım ve­ya ve­ri­len avans­lar ha­riç, şir­ket kay­nak­la­rı­nı do­lay­lı ya da do­lay­sız kul­la­na­maz, iyi­ni­yet ku­ral­la­rı­na ay­kı­rı ola­rak ak­ti­fin de­ğe­ri­ni dü­şü­ren iş­lem­ler­de bu­lu­na­maz ve hiç­bir su­ret­te ör­tü­lü ka­zanç ak­ta­rı­mı ya­pa­maz. Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri ken­di borç­la­rı ve­ya si­gor­ta iş­lem­le­rin­den do­ğan­lar ha­riç ol­mak üze­re per­so­ne­li, or­tak­la­rı, iş­ti­rak­le­ri ve­ya di­ğer ki­şi ve ku­rum­lar le­hi­ne mal var­lı­ğı­nı te­mi­nat ola­rak gös­te­re­mez, ke­fil ola­maz ve kre­di sağ­la­ya­maz.

Ma­lî bün­ye­nin güç­len­di­ril­me­si

MAD­DE 20- (1) Bir si­gor­ta ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti­nin mi­nu­mum ga­ran­ti fo­nu tu­ta­rı­nı kar­şı­la­ya­ma­dı­ğı­nın, te­sis et­me­si ge­re­ken te­mi­na­tı te­sis ede­me­di­ği­nin, tek­nik kar­şı­lık­la­rı kar­şı­la­ya­cak ye­ter­li ve­ya tek­nik kar­şı­lık­la­ra uy­gun var­lık­la­rı­nın bu­lun­ma­dı­ğı­nın ya da söz­leş­me­ler­den do­ğan yü­küm­lü­lük­le­ri­ni ye­ri­ne ge­ti­re­me­di­ği­nin ya­hut şir­ke­tin ma­lî bün­ye­si­nin si­gor­ta­lı­la­rın hak ve men­fa­at­le­ri­ni teh­li­ke­ye dü­şü­re­cek de­re­ce­de za­yıf­la­mak­ta ol­du­ğu­nun tes­pi­ti halle­rin­de, Ba­kan uy­gun bir sü­re ve­re­rek, ma­lî bün­ye­nin güç­len­di­ril­me­si­ne yö­ne­lik ola­rak il­gi­li si­gor­ta ve re­asü­rans şir­ke­tin­den;

a) Ma­lî bün­ye­sin­de­ki zaa­fi­ye­tin na­sıl gi­de­ri­le­ce­ği­ni ve si­gor­ta­lı­la­rın hak ve men­fa­at­le­ri­nin na­sıl ko­ru­na­ca­ğı­nı içe­ren kap­sam­lı bir iyi­leş­tir­me pla­nı su­nul­ma­sı ve uy­gu­lan­ma­sı­nı,

b) Ser­ma­ye­si­nin ar­tı­rıl­ma­sı, öden­me­miş kıs­mı­nın öden­me­si, ser­ma­ye­ye mah­su­ben şir­ke­te öde­me ya­pıl­ma­sı ve­ya kâr da­ğı­tı­mı­nın dur­du­rul­ma­sı ya da ila­ve te­mi­nat te­sis edil­me­si­ni,

c) Var­lık­la­rı­nın kıs­men ya da ta­ma­men el­den çı­ka­rıl­ma­sı ve­ya el­den çı­ka­rıl­ma­sı­nın dur­du­rul­ma­sı­nı, ye­ni iş­ti­rak ve sa­bit de­ğer­ler edi­nil­me­me­si­ni,

ç) Ma­lî bün­ye­si­ni ve li­ki­di­te­si­ni güç­len­di­ri­ci ve ris­ki azal­tı­cı ben­zer ted­bir­ler alın­ma­sı­nı,

d) Tes­pit edi­le­cek gün­dem­le ge­nel ku­ru­lun ola­ğa­nüs­tü top­lan­tı­ya çağ­rıl­ma­sı­nı ve­ya ge­nel ku­rul top­lan­tı­sı­nın er­te­len­me­si­ni,

e) Ben­ze­ri di­ğer hu­sus­la­rın ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si­ni,

is­te­ye­bi­lir.

(2) Ay­rı­ca, Ba­kan;

a) Si­gor­ta şir­ket­le­rin­de şir­ke­tin fa­ali­yet­te bu­lun­du­ğu si­gor­ta branş­la­rın­dan, re­asü­rans şir­ket­le­rin­de ise si­gor­ta grup­la­rın­dan bi­ri­ne ve­ya ta­ma­mı­na ait si­gor­ta port­fö­yü­nü te­mi­nat ve kar­şı­lık­la­rı ile bir­lik­te baş­ka şir­ket ve­ya şir­ket­le­re dev­ret­me­ye, dev­ra­la­cak şir­ket bu­lu­na­ma­dı­ğı tak­dir­de ise dev­re­di­le­cek port­fö­yün tas­fi­ye­si­ne yö­ne­lik her tür­lü ted­bi­ri al­ma­ya,

b) Si­gor­ta port­fö­yü­nü sı­nır­lan­dır­ma­ya,

c) Yö­ne­tim ve­ya de­ne­tim ku­ru­lu üye­le­rin­den bir kıs­mı­nı ve­ya ta­ma­mı­nı gö­rev­den ala­rak ya da bu ku­rul­lar­da­ki mev­cut üye sa­yı­sı­nı ar­tı­ra­rak bu ku­rul­la­ra üye ata­ma­ya ve­ya si­gor­ta ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti­nin yö­ne­ti­mi­nin kay­yı­ma dev­re­dil­me­si­ni ta­lep et­me­ye,

ç) Ma­lî bün­ye­nin güç­len­di­ril­me­si­ne yö­ne­lik ben­ze­ri di­ğer ted­bir­le­ri al­ma­ya,

yet­ki­li­dir. 4 ün­cü mad­de­de ön­gö­rü­len şart­lar, bu fık­ra­nın (c) ben­di uya­rın­ca ata­na­cak ki­şi­ler için de ara­nır.

(3) Bu mad­de­de ön­gö­rü­len ted­bir­le­rin uy­gu­lan­ma­ma­sı ve­ya uy­gu­la­na­ma­ya­ca­ğı­nın an­la­şıl­ma­sı, si­gor­ta ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti­nin öde­me­le­ri­ni ta­til et­me­si, si­gor­ta­lı­la­ra olan yü­küm­lü­lük­le­ri­ni ye­ri­ne ge­ti­re­me­me­si ve­ya şir­ket öz­kay­nak­la­rı­nın mi­ni­mum ga­ran­ti fo­nu­nun al­tı­na düş­me­si halin­de, Ba­kan, si­gor­ta ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti­nin tüm branş­lar­da ve­ya il­gi­li branş­lar­da ye­ni si­gor­ta söz­leş­me­si ak­det­me ve tem­dit yet­ki­si­ni kal­dır­ma­ya, ruh­sat­la­rı­nı ip­tal ve var­lık­la­rı­nı blo­ke et­me­ye yet­ki­li­dir.

 (4) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri dı­şın­da ve ken­di özel ka­nun­la­rı uya­rın­ca, Türk Ti­ca­ret Ka­nu­nu hü­küm­le­ri­ne gö­re si­gor­ta ve­ya re­asü­rans söz­leş­me­si ya­pan di­ğer ku­rum ve ku­ru­luş­la­rın, söz­leş­me­ler­den do­ğan yü­küm­lü­lük­le­ri­ni ye­ri­ne ge­ti­re­me­di­ği­nin ve ma­lî bün­ye­si­nin si­gor­ta­lı­la­rın hak ve men­fa­at­le­ri­ni teh­li­ke­ye dü­şü­re­cek şe­kil­de za­yıf­la­mak­ta ol­du­ğu­nun tes­pit edil­me­si halin­de, Ba­kan, ma­lî bün­ye­nin güç­len­di­ril­me­si­ne yö­ne­lik ted­bir­ler al­ma­ya, yö­ne­tim ve de­ne­tim­de yer alan ki­şi­le­rin ta­ma­mı­nı ve­ya bir kıs­mı­nı gö­rev­den ala­rak ye­ni­le­ri­ni ata­ma­ya ve­ya yö­ne­ti­min kay­yı­ma dev­re­dil­me­si­ni ta­lep et­me­ye yet­ki­li­dir.

(5) Ma­lî bün­ye za­afi­ye­ti­nin kri­ter­le­ri yö­net­me­lik­le be­lir­le­nir.

(6) Bu mad­de uya­rın­ca şir­ket yö­ne­tim ve de­ne­ti­mi­ne ata­nan­lar, şir­ke­te ait doğ­muş ve­ya do­ğa­cak ka­mu borç­la­rın­dan, sos­yal gü­ven­lik ku­ru­luş­la­rı­na olan borç­la­rın­dan ve şir­ke­tin di­ğer ma­lî yü­küm­lü­lük­le­rin­den so­rum­lu tu­tu­la­maz. Bu mad­de uya­rın­ca ata­nan ka­mu gö­rev­li­le­ri hak­kın­da ce­za da­va­sı açı­la­bil­me­si Ba­ka­nın iz­ni­ne tâ­bi ol­du­ğu gi­bi bu ki­şi­ler hak­kın­da açı­lan hu­kuk da­va­la­rı da Müs­te­şar­lı­ğa kar­şı açıl­mış sa­yı­lır. Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan açı­lan da­va­lar ha­riç ol­mak üze­re bu ki­şi­ler hak­kın­da açı­lan da­va­lar ve baş­la­tı­lan so­ruş­tur­ma ve ko­vuş­tur­ma­lar­da, yar­gı­la­ma gi­der­le­ri ve Tür­ki­ye Ba­ro­lar Bir­li­ğin­ce açık­la­nan as­ga­rî üc­ret ta­ri­fe­sin­de be­lir­le­nen avu­kat­lık üc­re­ti, Müs­te­şar­lık büt­çe­sin­den kar­şı­la­nır. Türk Ti­ca­ret Ka­nu­nu­nun yö­ne­tim ku­ru­lu­nun ib­ra­sı­na iliş­kin hü­küm­le­ri bu mad­de uya­rın­ca ata­nan­lar hak­kın­da uy­gu­lan­maz.

BE­ŞİN­Cİ BÖ­LÜM

Ak­tü­er­ler, Ara­cı­lar ve Si­gor­ta Eks­per­le­ri

Ak­tü­er­ler ve bro­ker­ler

MAD­DE 21- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri, ye­ter­li sa­yı­da ak­tü­er­le ça­lış­mak zo­run­da­dır. Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan ak­tü­er­le­rin kay­de­dil­di­ği bir Ak­tü­er­ler Si­ci­li tu­tu­lur. Si­ci­le kay­do­lun­ma­dan ak­tü­er­lik ya­pı­la­maz. Ak­tü­er­lik un­va­nı­nın ka­za­nıl­ma­sı ile ak­tü­er­le­rin gö­rev ve yet­ki­le­ri­ne iliş­kin usûl ve esas­lar yö­net­me­lik­le be­lir­le­nir.

(2) Bro­ker­lik, Müs­te­şar­lık­tan alı­nan bro­ker­lik ruh­sa­tı ile ya­pı­lır. Müs­te­şar­lık, ruh­sat ile il­gi­li iş­lem­le­rin in­ce­le­me­ye ve ona­ya ha­zır hale ge­ti­ril­me­si hu­su­sun­da il­gi­li si­vil top­lum ve mes­lek ku­ru­luş­la­rı­na gö­rev ve­re­bi­lir. Bro­ker­le­rin gö­rev ve yet­ki­le­ri­ne iliş­kin usûl ve esas­lar yö­net­me­lik­le be­lir­le­nir.

(3) Si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin, si­gor­ta acen­te­le­ri­nin ve si­gor­ta eks­per­le­ri­nin or­tak­la­rı, yö­ne­tim ve de­ne­ti­min­de bu­lu­nan ki­şi­ler ve bun­lar adı­na im­za at­ma­ya yet­ki­li olan­lar ile meslekî fa­ali­yet­te bu­lu­nan şir­ket ça­lı­şan­la­rı; bro­ker­lik ya­pa­maz, tü­zel ki­şi bro­ke­rin yö­ne­tim ve de­ne­tim ku­rul­la­rın­da gö­rev ala­maz, im­za­ya yet­ki­li ola­rak ça­lı­şa­maz, bun­la­ra or­tak ola­maz ve bun­lar­dan üc­ret kar­şı­lı­ğı her­han­gi bir iş ka­bul ede­mez. Bu sı­nır­lan­dır­ma­lar söz ko­nu­su kim­se­le­rin eş ve ve­la­ye­ti al­tın­da­ki ço­cuk­la­rı için de ge­çer­li­dir.

(4) Si­gor­ta bro­ker­li­ği yap­ma­sı ya­sak­la­nan­lar, bro­ker­lik ile il­gi­li fa­ali­yet­ler­de ça­lış­tı­rı­la­maz ve her ne şe­kil­de olur­sa ol­sun bu ki­şi­ler­le bro­ker­lik mes­le­ği­nin ic­ra­sı için iş­bir­li­ği ya­pı­la­maz.

(5) Si­gor­ta bro­ker­le­ri ve bun­la­rın yan­la­rın­da ça­lı­şan­lar, iş­le­ri do­la­yı­sıy­la öğ­ren­dik­le­ri bil­gi ve sır­la­rı il­gi­li­le­rin iz­ni ol­mak­sı­zın açık­la­ya­maz. An­cak, suç teş­kil eden halle­rin yet­ki­li mer­ci­le­re du­yu­rul­ma­sı zo­run­lu­dur.

Si­gor­ta eks­per­le­ri

MAD­DE 22- (1) Si­gor­ta eks­per­li­ği ger­çek ve­ya tü­zel ki­şi­ler­ce ya­pı­lır.

(2) Si­gor­ta eks­per­li­ği yap­mak is­te­yen ki­şi­le­rin;

a) Müs­te­şar­lık­tan si­gor­ta eks­per­lik ruh­sa­tı al­ma­sı,

b) Lev­ha­ya ya­zı­lı ol­ma­sı,

ge­re­kir.

(3) Ya­ban­cı si­gor­ta eks­per­le­ri­nin fa­ali­yet­le­ri­ne iliş­kin usûl ve esas­la­rı be­lir­le­me­ye Ba­kan­lar Ku­ru­lu yet­ki­li­dir.

(4) Si­gor­ta eks­pe­ri un­va­nı, si­gor­ta eks­per­li­ği ruh­sat­na­me­si­nin alın­ma­sın­dan son­ra ka­za­nı­lır. Si­gor­ta eks­per­li­ği ya­pa­cak­lar, ruh­sat­na­me­le­ri­ni al­dık­tan son­ra Lev­ha­ya ka­yıt ol­mak için Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği­ne baş­vu­rur. Müs­te­şar­lık, ruh­sat­na­me­ye iliş­kin iş­lem­le­rin in­ce­le­me­ye ve ona­ya ha­zır hale ge­ti­ril­me­si hu­su­sun­da il­gi­li si­vil top­lum ve mes­lek ku­ru­luş­la­rı­na gö­rev ve­re­bi­lir.

(5) Si­gor­ta eks­pe­ri­nin kay­dı;

a) Al­mış ol­du­ğu ruh­sat­la­rın tü­mü ip­tal edil­miş­se,

b) Hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ril­miş­se,

c) Lev­ha­ya ya­zıl­ma­sın­dan iti­ba­ren al­tı ay için­de mes­le­ği­ni ifa et­mez­se,

ç) Si­gor­ta eks­per­li­ğin­den ay­rıl­mış­sa,

d) Tes­pit edi­len ka­yıt üc­re­ti­ni sü­re­si için­de ya­tır­ma­mış­sa ve­ya ai­da­tı­nı üç yıl üst üs­te hiç öde­me­miş­se,

Lev­ha­dan si­li­nir.

(6) Lev­ha­dan si­lin­me ka­ra­rı ve­ril­me­den ön­ce si­gor­ta eks­pe­ri­nin ya­zı­lı sa­vun­ma­sı is­te­nir. Ay­rı­ca, Lev­ha­dan si­lin­me ka­ra­rı­nın ve­ri­le­bil­me­si için si­gor­ta eks­pe­ri­nin sa­vun­ma­sı­nın din­len­me­si ve­ya din­len­mek üze­re ken­di­si­ne ya­pı­lan çağ­rı­ya uy­ma­mış ol­ma­sı ge­re­kir. Lev­ha­dan si­lin­me ka­ra­rı ge­rek­çe­li ola­rak ve­ri­lir.

(7) Lev­ha­dan si­lin­me­yi ge­rek­ti­ren halle­ri­nin so­na er­di­ği­ni is­pat eden si­gor­ta eks­pe­ri, Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma hak­kı­nı ka­za­nır. An­cak, hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ril­miş olan ki­şi­nin bir da­ha Lev­ha­ya ya­zıl­ma­sı müm­kün de­ğil­dir. Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zı­lan si­gor­ta eks­pe­rin­den ka­yıt üc­re­ti alın­maz.

(8) Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bin­de bu­lu­nan­lar, Lev­ha­ya ya­zıl­ma şart­la­rı­nın var­lı­ğı­nın de­vam et­ti­ği­ni is­pat­la zo­run­lu tu­tu­la­bi­lir. Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bi­nin red­di­ne iliş­kin ka­rar ge­rek­çe­li ola­rak ve­ri­lir.

(9) Lev­ha­dan si­li­nen ve­ya Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bi red­do­lu­nan ki­şi, bu ka­rar­la­ra kar­şı on­beş iş gü­nü için­de Müs­te­şar­lı­ğa ya­zı­lı iti­raz­da bu­lu­na­bi­lir. Ya­pı­la­cak iti­raz kar­şı­sın­da Müs­te­şar­lık en geç on­beş iş gü­nü için­de gö­rü­şü­nü bil­dir­mek zo­run­da­dır. Bu ka­rar ke­sin­dir.

 (10) Ger­çek ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri, si­gor­ta eks­per­li­ği­ni mu­tat mes­lek halin­de yap­mak zo­run­da­dır. Ger­çek ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri, bu fa­ali­yet­le­ri­ne de­vam et­tik­le­ri sü­re­de es­naf ve­ya ta­cir sı­fa­tıy­la mes­le­ğin ni­te­li­ği ile bağ­daş­ma­sı müm­kün ol­ma­yan baş­ka bir iş­le uğ­ra­şa­maz, si­gor­ta acen­te­li­ği ve bro­ker­lik fa­ali­ye­tin­de bu­lu­na­maz.

(11) Bir ger­çek ki­şi si­gor­ta eks­pe­ri bir­den faz­la bü­ro aça­maz.

(12) Tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri mün­ha­sı­ran si­gor­ta eks­per­li­ği ko­nu­sun­da fa­ali­yet gös­ter­mek zo­run­da­dır. Tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­pe­ri ile iş ya­pıl­ma­sı du­ru­mun­da, eks­per­lik işi tü­zel ki­şi­ye ve­ri­lir. An­cak, işi ta­kip ede­cek olan si­gor­ta eks­pe­ri­ne tü­zel ki­şi ta­ra­fın­dan yet­ki bel­ge­si dü­zen­le­nir. Eks­per­tiz ra­po­run­da şir­ket ka­şe­si ya­nın­da ger­çek ki­şi si­gor­ta eks­pe­ri­nin de im­za­sı yer alır. Tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri nez­din­de ça­lı­şan si­gor­ta eks­per­le­ri, tü­zel ki­şi­ler­den ba­ğım­sız ola­rak iş ka­bul ede­mez, üc­ret­li ve­ya ma­aş­lı bir gö­rev­de bu­lu­na­maz ve hiç­bir şe­kil­de bir baş­ka tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­pe­ri­nin nam ve he­sa­bı­na ça­lı­şa­maz.

(13) Si­gor­ta eks­pe­ri ta­raf­sız ol­mak zo­run­da­dır. Si­gor­ta eks­per­le­ri, ta­raf­lar­dan bi­ri­si ile ara­sın­da ta­raf­sız­lı­ğı­nı şüp­he­ye dü­şü­re­cek önem­li ne­den­ler ve­ya ta­raf­lar­dan bi­ri­si ile 18/6/1927 ta­rih­li ve 1086 sa­yı­lı Hu­kuk Usûlü Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nu­nun 245 in­ci mad­de­si­nin (1), (2) ve (3) nu­ma­ra­lı bent­le­rin­de ya­zı­lı de­re­ce­ler­de ak­ra­ba­lı­ğı ve­ya bir iş or­tak­lı­ğı var­sa, si­gor­ta eks­per­li­ği gö­re­vi­ni ka­bul ede­mez. Bu hü­küm, tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri­nin ya­nın­da ça­lış­tır­dık­la­rı si­gor­ta eks­per­le­ri için de ge­çer­li­dir. Bu hük­me ay­kı­rı ola­rak dü­zen­le­nen ra­por­lar ge­çer­siz­dir.

(14) Si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin, si­gor­ta acen­te­le­ri­nin ve bro­ker­le­rin or­tak­la­rı, yö­ne­tim ve de­ne­ti­min­de bu­lu­nan ki­şi­ler ve bun­lar adı­na im­za at­ma­ya yet­ki­li olan­lar ile meslekî fa­ali­yet­te bu­lu­nan şir­ket ça­lı­şan­la­rı si­gor­ta eks­per­li­ği ya­pa­maz; tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri­nin yö­ne­tim ve de­ne­tim ku­rul­la­rın­da gö­rev ala­maz, im­za­ya yet­ki­li ola­rak ça­lı­şa­maz, bun­la­ra or­tak ola­maz ve bun­lar­dan üc­ret kar­şı­lı­ğı her­han­gi bir iş ka­bul ede­mez. Bu sı­nır­lan­dır­ma­lar söz ko­nu­su kim­se­le­rin eş ve ve­la­ye­ti al­tın­da­ki ço­cuk­la­rı için de ge­çer­li­dir.

(15) Si­gor­ta eks­per­le­ri ve bun­la­rın yan­la­rın­da ça­lı­şan­lar, iş­le­ri do­la­yı­sıy­la öğ­ren­dik­le­ri bil­gi ve sır­la­rı il­gi­li­le­rin iz­ni ol­mak­sı­zın açık­la­ya­maz. An­cak, suç teş­kil eden halle­rin yet­ki­li mer­ci­le­re du­yu­rul­ma­sı zo­run­lu­dur.

(16) Si­gor­ta eks­per­li­ği yap­ma­sı ya­sak­la­nan­lar, si­gor­ta eks­per­li­ği ile il­gi­li fa­ali­yet­ler­de ça­lış­tı­rı­la­ma­ya­cak­la­rı gi­bi bu ki­şi­ler­le her ne şe­kil­de olur­sa ol­sun si­gor­ta eks­per­li­ği mes­le­ği­nin ic­ra­sı için iş­bir­li­ği ya­pı­la­maz.

(17) Maddî ha­sar­la so­nuç­la­nan tra­fik ka­za­la­rı için yet­ki­li si­gor­ta eks­per­le­ri ta­ra­fın­dan dü­zen­len­miş, ör­ne­ği İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğın­ca tes­pit olu­na­cak ra­por, si­gor­ta taz­mi­na­tı­nın öden­me­sin­de Ka­ra­yol­la­rı Tra­fik Ka­nu­nu­nun 99 un­cu mad­de­sin­de­ki ka­za ve za­ra­ra iliş­kin tes­pit tu­ta­na­ğı hük­mün­de­dir. Eks­per­ler ta­ra­fın­dan dü­zen­le­nen ra­por­lar de­lil ni­te­li­ğin­de­dir.

(18) Si­gor­ta eks­per­le­ri, ken­di­le­ri­ne tek­lif edi­len işi her­han­gi bir se­bep gös­ter­mek­si­zin red­de­de­bi­lir; an­cak, müc­bir ne­den­ler ve umul­ma­yan haller ha­riç ol­mak üze­re en geç üç iş gü­nü için­de işi ka­bul edip et­me­di­ği­ni, işi tek­lif ede­ne ya­zı­lı ola­rak bil­dir­mek zo­run­da­dır. Bil­di­rim­de bu­lun­ma­yan si­gor­ta eks­pe­ri, işi ka­bul et­miş sa­yı­lır.

 (19) Si­gor­ta eks­pe­ri, si­gor­ta­cı ve­ya si­gor­ta et­ti­ren ya da si­gor­ta söz­leş­me­sin­den men­fa­at sağ­la­yan ki­şi­ler ta­ra­fın­dan ser­best­çe ta­yin edi­le­bi­lir. Si­gor­ta söz­leş­me­sin­de, si­gor­ta eks­pe­ri­nin si­gor­ta et­ti­ren ve­ya si­gor­ta söz­leş­me­sin­den men­fa­at sağ­la­yan ki­şi­ler ta­ra­fın­dan ta­yin edil­me­si halin­de üc­re­tin han­gi ta­raf­ça kar­şı­la­na­ca­ğı be­lir­ti­lir. Söz­leş­me­de be­lir­til­me­di­ği tak­dir­de üc­ret si­gor­ta­cı ta­ra­fın­dan öde­nir. İki si­gor­ta eks­pe­ri ta­ra­fın­dan red­do­lu­nan ki­şi, ken­di­si­ne si­gor­ta eks­pe­ri ta­yin edil­me­si­ni Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­den ta­lep ede­bi­lir. Ta­yin olu­nan si­gor­ta eks­pe­ri, Ko­mi­te ta­ra­fın­dan be­lir­le­nen üc­ret kar­şı­lı­ğın­da işi ka­bul et­mek zo­run­da­dır. An­cak, işi ka­bul zo­run­lu­lu­ğu bu mad­de­nin on­ye­din­ci fık­ra­sı uya­rın­ca dü­zen­le­nen ka­za ve za­ra­ra iliş­kin tes­pit tu­ta­na­ğı için uy­gu­lan­maz.

(20) Eks­per­tiz üc­re­ti­nin mik­ta­rı, si­gor­ta eks­pe­ri ile ken­di­si­ni ta­yin eden ta­raf ara­sın­da ser­best­çe ka­rar­laş­tı­rı­lır.

(21) Si­gor­ta eks­per­li­ği kurs­la­rı, sı­nav­la­rı ve sta­jı, yö­net­me­lik­le be­lir­le­ne­cek her bir eks­per­lik da­lı için ay­rı ay­rı ya­pı­lır. Si­gor­ta eks­per­lik kur­su ve di­ğer eği­tim fa­ali­yet­le­ri, 8/2/2007 ta­rih­li ve 5580 sa­yı­lı Özel Öğ­re­tim Ku­rum­la­rı Ka­nu­nu­na tâ­bi de­ğil­dir.

(22) Bu Ka­nu­na gö­re yet­ki­li olan­lar dı­şın­da hiç­bir ki­şi, si­gor­ta eks­per­li­ği fa­ali­ye­tin­de bu­lu­na­ma­ya­ca­ğı gi­bi ti­ca­ret un­van­la­rın­da ve­ya her­han­gi bir bel­ge­de, si­gor­ta eks­per­li­ği iş ve iş­lem­le­riy­le uğ­raş­tı­ğı iz­le­ni­mi­ni ya­ra­ta­cak ke­li­me ve işa­ret­ler kul­la­na­maz.

Si­gor­ta acen­te­le­ri

MAD­DE 23- (1) Si­gor­ta acen­te­li­ği ger­çek ve­ya tü­zel ki­şi­ler­ce ya­pı­lır. Si­gor­ta acen­te­li­ği yap­mak is­te­yen­le­rin Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ğin­ce tu­tu­lan Lev­ha­ya ya­zı­lı ol­ma­sı ge­re­kir.

(2) Si­gor­ta acen­te­li­ği ya­pa­cak­la­rın ni­te­lik­le­ri­ne iliş­kin usûl ve esas­lar yö­net­me­lik ile be­lir­le­nir. Si­gor­ta acen­te­li­ği ya­pa­cak­lar, Müs­te­şar­lık­tan bu ni­te­lik­le­ri ta­şı­dık­la­rı­nı gös­te­ren bir bel­ge ala­rak Lev­ha­ya ka­yıt ol­mak için Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği­ne baş­vu­rur. Müs­te­şar­lık, bel­ge alın­ma­sı­na iliş­kin iş­lem­le­rin in­ce­le­me­ye ve ona­ya ha­zır hale ge­ti­ril­me­si için Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği­ne gö­rev ve­re­bi­lir. Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği bu iş­lem­le­rin ger­çek­leş­ti­ril­me­si için uy­gun gör­dü­ğü il­gi­li si­vil top­lum ve mes­lek ku­ru­luş­la­rı ile iş­bir­li­ği ya­pa­bi­lir.

(3) Ban­ka­lar ile özel ka­nun­la ku­rul­muş ve ken­di­si­ne si­gor­ta acen­te­li­ği yap­ma yet­ki­si ta­nı­nan ku­rum­lar hak­kın­da bu mad­de­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da yer alan Lev­ha­ya ka­yıt zo­run­lu­lu­ğu ile Müs­te­şar­lık­tan bel­ge al­ma­ya iliş­kin ikin­ci fık­ra­sı hük­mü uy­gu­lan­maz.

(4) Aşa­ğı­da­ki haller­de si­gor­ta acen­te­si­nin kay­dı;

a) Si­gor­ta acen­te­li­ği yap­ma­sı için ge­rek­li ni­te­lik­le­ri kay­bet­miş­se,

b) Hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ril­miş­se,

c) Lev­ha­ya ya­zıl­ma­sı­nı mü­te­akip al­tı ay için­de fa­ali­ye­te geç­mez­se,

ç) Si­gor­ta acen­te­li­ğin­den ay­rıl­mış­sa,

d) Ti­ca­ret ve­ya ti­ca­ret ve sa­na­yi oda­sın­da­ki kay­dı si­lin­miş­se,

e) Tes­pit edi­len ka­yıt üc­re­ti­ni sü­re­si için­de ya­tır­ma­mış­sa ve­ya ai­da­tı­nı üç yıl üst üs­te hiç öde­me­miş­se,

Lev­ha­dan si­li­nir.

(5) Lev­ha­dan si­lin­me ka­ra­rı ve­ril­me­den ön­ce si­gor­ta acen­te­si­nin ya­zı­lı sa­vun­ma­sı is­te­nir. Lev­ha­dan si­lin­me ka­ra­rı­nın ve­ri­le­bil­me­si için si­gor­ta acen­te­si­nin sa­vun­ma­sı­nın din­len­me­si ve­ya sa­vun­ma­sı din­len­mek üze­re ken­di­si­ne ya­pı­lan çağ­rı­ya uy­ma­mış ol­ma­sı ge­re­kir. Lev­ha­dan si­lin­me ka­ra­rı ge­rek­çe­li ola­rak ve­ri­lir.

(6) Lev­ha­dan si­lin­me­yi ge­rek­ti­ren halle­ri­nin so­na er­di­ği­ni is­pat eden si­gor­ta acen­te­si, Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma hak­kı­nı ka­za­nır. An­cak, hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ril­miş olan ki­şi­nin bir da­ha Lev­ha­ya ya­zıl­ma­sı müm­kün de­ğil­dir. Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zı­lan si­gor­ta acen­te­sin­den ka­yıt üc­re­ti alın­maz.

(7) Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bin­de bu­lu­nan­lar, Lev­ha­ya ya­zıl­ma şart­la­rı­nın var­lı­ğı­nın de­vam et­ti­ği­ni is­pat­la zo­run­lu tu­tu­la­bi­lir. Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bi­nin red­di­ne iliş­kin ka­rar ge­rek­çe­li ola­rak ve­ri­lir.

(8) Lev­ha­dan si­li­nen ve­ya Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bi red­do­lu­nan ki­şi, bu ka­rar­la­ra kar­şı on­beş iş gü­nü için­de Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­na ya­zı­lı iti­raz­da bu­lu­na­bi­lir. Ya­pı­la­cak iti­raz kar­şı­sın­da Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu en geç on­beş iş gü­nü için­de gö­rü­şü­nü bil­dir­mek zo­run­da­dır. Bu ka­rar ke­sin­dir.

(9) 23/2/1995 ta­rih­li ve 4077 sa­yı­lı Tü­ke­ti­ci­nin Ko­run­ma­sı Hak­kın­da Ka­nu­nun 4/A mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sı hük­mü si­gor­ta acen­te­le­ri için sa­de­ce acen­te­lik fa­ali­ye­ti do­la­yı­sıy­la su­nu­lan hiz­met­ler­de uy­gu­la­nır. Si­gor­ta şir­ke­ti­nin sağ­la­yı­cı ola­rak yap­tı­ğı ayıp­lı hiz­met­ler­den si­gor­ta acen­te­si so­rum­lu de­ğil­dir.

(10) Ban­ka­lar ile özel ka­nun­la ku­rul­muş ve ken­di­si­ne si­gor­ta acen­te­li­ği yap­ma yet­ki­si ta­nı­nan ku­rum­lar ve söz­leş­me yap­ma­ya ve­ya prim tah­si­li­ne, ha­yat si­gor­ta­la­rı ve­ya zo­run­lu si­gor­ta­lar­la sı­nır­lı ola­rak yet­ki ve­ri­len si­gor­ta acen­te­le­ri ha­riç ol­mak üze­re ken­di­le­ri­ne söz­leş­me yap­ma ve­ya prim tah­sil et­me yet­ki­si ve­ri­len si­gor­ta acen­te­le­ri, bi­rey­sel emek­li­lik iş­lem­le­riy­le il­gi­li acen­te­lik fa­ali­ye­ti dı­şın­da baş­ka bir ti­ca­rî fa­ali­yet­te bu­lu­na­maz.

(11) Ba­kan­lar Ku­ru­lu, ya­ban­cı si­gor­ta acen­te­le­ri­nin Tür­ki­ye’de­ki fa­ali­yet­le­ri ile Tür­ki­ye’de fa­ali­yet gös­te­ren si­gor­ta acen­te­le­ri­nin ya­ban­cı si­gor­ta şir­ket­le­ri adı­na Tür­ki­ye’de­ki ara­cı­lık hiz­met­le­ri­ne iliş­kin dü­zen­le­me yap­ma­ya yet­ki­li­dir.

(12) Si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin, si­gor­ta söz­leş­me­le­ri için bro­ker­lik ya­pan­la­rın ve si­gor­ta eks­per­le­ri­nin yö­ne­tim ve de­ne­ti­min­de bu­lu­nan ki­şi­ler ile bun­lar adı­na im­za at­ma­ya yet­ki­li olan­lar si­gor­ta acen­te­le­ri­nin yö­ne­tim ve de­ne­tim ku­rul­la­rın­da gö­rev ala­maz; im­za­ya yet­ki­li ola­rak ça­lı­şa­maz; bu şir­ket­le­re or­tak ola­maz ve bun­lar­dan üc­ret kar­şı­lı­ğı her­han­gi bir iş ka­bul ede­mez. Bu sı­nır­lan­dır­ma­lar söz ko­nu­su kim­se­le­rin eş ve ve­la­ye­ti al­tın­da­ki ço­cuk­la­rı için de ge­çer­li­dir. An­cak, si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin yö­ne­ti­min­de, de­ne­ti­min­de bu­lu­nan ki­şi­ler ile bun­lar adı­na im­za at­ma­ya yet­ki­li olan­la­rın eş ve ve­la­ye­ti al­tın­da­ki ço­cuk­la­rı için sı­nır­lan­dır­ma bu ki­şi­le­rin fa­ali­yet­te bu­lun­du­ğu şir­ke­tin si­gor­ta acen­te­li­ği için­dir.

 (13) Bu Ka­nu­na gö­re yet­ki­li olan­lar dı­şın­da hiç­bir ger­çek ve­ya tü­zel ki­şi, si­gor­ta acen­te­li­ği fa­ali­ye­tin­de bu­lu­na­ma­ya­ca­ğı gi­bi ti­ca­ret un­van­la­rın­da ve­ya her­han­gi bir bel­ge­de, si­gor­ta acen­te­li­ği iş ve iş­lem­le­riy­le uğ­raş­tı­ğı iz­le­ni­mi­ni ya­ra­ta­cak ke­li­me ve işa­ret­ler kul­la­na­maz.

(14) Si­gor­ta acen­te­li­ği yap­mak­tan ya­sak­la­nan­lar, si­gor­ta acen­te­li­ğiy­le il­gi­li fa­ali­yet­ler­de ça­lış­tı­rı­la­ma­ya­cak­la­rı gi­bi bu ki­şi­ler­le her ne şe­kil­de olur­sa ol­sun si­gor­ta acen­te­li­ği mes­le­ği­nin ic­ra­sı için iş­bir­li­ği ya­pı­la­maz.

(15) Si­gor­ta acen­te­si, acen­te­lik söz­leş­me­si­nin so­na er­me­si ha­lin­de, si­gor­ta et­ti­ren­ler­le yap­tı­ğı ve­ya kı­sa bir sü­re için­de ya­pa­ca­ğı iş­ler­le il­gi­li söz­leş­me iliş­ki­si de­vam et­miş ol­say­dı el­de ede­ce­ği ko­mis­yo­na hak ka­za­nır.

(16) Söz­leş­me iliş­ki­si­nin so­na er­me­sin­den son­ra si­gor­ta şir­ke­ti si­gor­ta acen­te­si­nin port­fö­yü sa­ye­sin­de önem­li men­fa­at­ler el­de edi­yor ve hak­ka­ni­yet ge­rek­ti­ri­yor­sa, si­gor­ta acen­te­si, si­gor­ta şir­ke­tin­den taz­mi­nat ta­lep ede­bi­lir. An­cak, si­gor­ta acen­te­si­nin hak­lı bir ne­de­ne da­yan­mak­sı­zın söz­leş­me­yi fes­het­me­si ya da ken­di ku­su­ruy­la söz­leş­me­nin fes­hi­ne ne­den ol­ma­sı ha­lin­de taz­mi­nat hak­kı dü­şer.

(17) Si­gor­ta acen­te­le­ri ile bun­la­rın yan­la­rın­da ça­lı­şan­lar, iş­le­ri do­la­yı­sıy­la öğ­ren­dik­le­ri bil­gi ve sır­la­rı il­gi­li­le­rin iz­ni ol­mak­sı­zın açık­la­ya­maz. An­cak, suç teş­kil eden halle­rin yet­ki­li mer­ci­le­re du­yu­rul­ma­sı zo­run­lu­dur.

(18) Türk Ti­ca­ret Ka­nu­nu­nun acen­te­le­re iliş­kin hü­küm­le­ri si­gor­ta acen­te­le­ri hak­kın­da da uy­gu­la­nır.

AL­TIN­CI BÖ­LÜM

Mes­lek Ör­güt­len­me­le­ri

Tür­ki­ye Si­gor­ta ve Re­asü­rans Şir­ket­le­ri Bir­li­ği

MAD­DE 24- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri, mer­ke­zi İs­tan­bul’da bu­lu­nan ve ka­mu ku­ru­mu ni­te­li­ğin­de bir mes­lek ku­ru­lu­şu olan, Tür­ki­ye Si­gor­ta ve Re­asü­rans Şir­ket­le­ri Bir­li­ği­ne, ruh­sat al­ma­la­rın­dan iti­ba­ren bir ay için­de üye ol­mak zo­run­da­dır. An­cak, Ba­kan­lar Ku­ru­lu, üye ol­ma zo­run­lu­lu­ğu­nu kal­dır­ma­ya yet­ki­li­dir. Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri hak­kın­da 18/5/2004 ta­rih­li ve 5174 sa­yı­lı Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nu­nun 9 un­cu mad­de­si­nin ye­din­ci fık­ra­sı hük­mü uy­gu­lan­maz.

(2) Bir­lik üye­si olan si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti­nin, Bir­lik Yö­ne­tim Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan derhal Lev­ha­ya kay­de­dil­me­si ge­re­kir. Aşa­ğı­da­ki haller­de si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti­nin kay­dı;

a) Al­mış ol­du­ğu ruh­sat­la­rın tü­mü ip­tal edil­miş­se,

b) Tüm branş­lar­da ye­ni si­gor­ta ve re­asü­rans söz­leş­me­si yap­ma yet­ki­si kal­dı­rıl­mış­sa,

c) Ruh­sa­tın ve­ril­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren bir yıl için­de ve­ya Müs­te­şar­lı­ğın bil­gi­si dâhi­lin­de ya­pı­lan­lar ha­riç ol­mak üze­re, ara­lık­sız ola­rak al­tı ay sü­re ile si­gor­ta ve­ya re­asü­rans söz­leş­me­si ak­det­me­miş­se,

ç) Si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti hak­kın­da if­las ve­ya tas­fi­ye ka­ra­rı ve­ril­miş­se,

d) Ken­di­si­ne ya­pı­lan teb­li­ga­ta rağ­men sü­re­si için­de gi­der­le­re ka­tıl­ma pay­la­rı­nı ve ai­dat­la­rı­nı öde­me­miş­se,

Lev­ha­dan si­li­nir.

(3) Lev­ha­ya ka­yıt­lı ol­ma­yan si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti Ge­nel Ku­rul­da seç­me ve se­çil­me hak­kı­na sa­hip de­ğil­dir. Lev­ha­dan si­lin­me­yi ge­rek­ti­ren halle­ri­nin so­na er­di­ği­ni is­pat eden si­gor­ta şir­ke­ti ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti, Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma hak­kı­nı ka­za­nır. Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zı­lan si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­tin­den gi­riş ai­da­tı alın­maz.

(4) Bir­lik Yö­ne­tim Ku­ru­lu ge­rek­li gör­dü­ğü haller­de, ne­den­le­ri­ni de açık­la­mak su­re­tiy­le Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bin­de bu­lu­nan si­gor­ta şir­ke­ti ve­ya re­asü­rans şir­ke­ti­ni, Lev­ha­ya ya­zıl­ma şart­la­rı­nın var­lı­ğı­nın de­vam et­ti­ği­ni is­pat­la zo­run­lu tu­ta­bi­lir. Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bi­nin red­di­ne iliş­kin ka­rar ge­rek­çe­li ola­rak ve­ri­lir.

(5) Lev­ha­dan si­li­nen ve­ya Lev­ha­ya ye­ni­den ya­zıl­ma ta­le­bi red­do­lu­nan si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti, Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun sil­me ve­ya ret ka­ra­rı­na kar­şı on­beş iş gü­nü için­de Müs­te­şar­lı­ğa ya­zı­lı iti­raz­da bu­lu­na­bi­lir. Ya­pı­la­cak iti­raz kar­şı­sın­da Müs­te­şar­lık en geç on­beş iş gü­nü için­de ka­ra­rı­nı bil­dir­mek zo­run­da­dır. Müs­te­şar­lı­ğın bu ko­nu­da ve­re­ce­ği ka­rar ke­sin­dir.

(6) Ruh­sat­la­rı­nın tü­mü ip­tal edi­len, hak­kın­da if­las ve tas­fi­ye ka­ra­rı ve­ri­len ve­ya baş­ka ne­den­ler­le fa­ali­ye­ti so­na eren si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin Bir­lik üye­lik­le­ri dü­şer.

(7) Bir­li­ğin ama­cı;

a) Si­gor­ta­cı­lık mes­le­ği­nin ge­liş­me­si­ni te­min et­mek,

b) Üye­le­ri­nin da­ya­nış­ma, bir­lik ve si­gor­ta­cı­lık mes­le­ği­nin ge­rek­tir­di­ği va­kar ve di­sip­lin için­de eko­no­mi­nin ih­ti­yaç­la­rı­na uy­gun ola­rak ça­lış­ma­la­rı­nı sağ­la­mak,

c) Hak­sız re­ka­be­ti ön­le­mek üze­re ge­rek­li ka­rar­la­rı al­mak ve uy­gu­la­mak­tır.

(8) Bir­li­ğin gö­rev ve yet­ki­le­ri şun­lar­dır:

a) Si­gor­ta­cı­lık mes­le­ği­nin ge­liş­me­si­ni sağ­la­yı­cı ön­lem­ler al­mak, bu amaç­la araş­tır­ma ku­ru­luş­la­rı te­sis et­mek ve bu ko­nu­da­ki araş­tır­ma ve ça­lış­ma­la­rı des­tek­le­mek.

b) Tür­ki­ye’de si­gor­ta­cı­lı­ğı tem­sil et­mek ve ta­nıt­mak için ge­rek­li gi­ri­şim­ler­de bu­lun­mak, yurt içi ve yurt dı­şın­da­ki il­gi­li ku­ru­luş­la­ra ge­rek­ti­ğin­de üye ol­mak ve de­le­ge gön­der­mek.

c) Ge­rek­ti­ğin­de si­gor­ta söz­leş­me­le­ri­ne iliş­kin reh­ber ta­ri­fe­le­ri ha­zır­la­ya­rak sek­tö­rün hiz­me­ti­ne sun­mak.

ç) Si­gor­ta­cı­lık mev­zu­atı ile ken­di­si­ne ve­ri­len gö­rev­le­ri ye­ri­ne ge­tir­mek ve al­dı­ğı ka­rar­la­rın ve ön­lem­le­rin uy­gu­lan­ma­sı­nı iz­le­mek.

d) Uyul­ma­sı zo­run­lu mes­lek ku­ral­la­rı­nı be­lir­le­mek, üye­le­ri­nin mes­le­ğin ge­rek­tir­di­ği di­sip­lin için­de eko­no­mi­nin ih­ti­yaç­la­rı­na uy­gun ola­rak ça­lış­ma­la­rı­nı sağ­la­mak, üye­le­ri ara­sın­da­ki hak­sız re­ka­be­ti ön­le­mek ama­cıy­la, ge­rek­li her tür­lü ted­bi­ri al­mak ve uy­gu­la­mak.

e) Si­gor­ta­cı­lık ko­nu­sun­da eği­tim ver­mek ama­cıy­la il­gi­li ku­ru­luş ve der­nek­ler­le iş­bir­li­ği yap­mak, se­mi­ner­ler ve kon­fe­rans­lar dü­zen­le­mek, ki­tap, der­gi ve bro­şür­ler ya­yım­la­mak.

f) Ge­rek­li sa­yı ve ni­te­lik­te si­gor­ta in­ce­le­me ve araş­tır­ma ko­mi­te­le­ri kur­mak, gö­rev, yet­ki ve ça­lış­ma şe­kil­le­ri­ni dü­zen­le­mek.

g) Üye­le­ri­nin yıl­lık fa­ali­yet so­nuç­la­rı hak­kın­da her yıl ra­por­lar ha­zır­la­mak ve bu ra­por­la­rı üye­le­ri­ne ve il­gi­li­le­re da­ğıt­mak.

ğ) Si­gor­ta­lar­la il­gi­li bil­gi­le­rin tu­tul­ma­sı­nı sağ­la­mak ve bu amaç­la bil­gi mer­ke­zi oluş­tur­mak.

h) Si­gor­ta­cı­lık­ta tah­ki­min iş­le­yi­şi­ni dü­zen­le­mek ve si­gor­ta ha­kem­le­ri­nin lis­te­si­ni tut­mak.

(9) Bir­lik, il­gi­li ol­du­ğu mes­lek­ler ko­nu­sun­da­ki mev­zu­at ile al­mış ol­du­ğu ka­rar ve ön­lem­le­rin uy­gu­lan­ma­sı­nı ta­kip eder ve Müs­te­şar­lık­ça alın­ma­sı ta­lep edi­len ted­bir­le­ri alır.

(10) Bir­lik, Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü alı­na­rak bu Ka­nun hü­küm­le­ri çer­çe­ve­sin­de si­gor­ta­cı­lık­la il­gi­li tü­zel ki­şi­li­ği ha­iz bü­ro, şir­ket ve va­kıf kur­ma­ya ve ku­ru­lu şir­ket­le­re iş­ti­rak et­me­ye yet­ki­li­dir.

(11) Bir­li­ğin or­gan­la­rı; Ge­nel Ku­rul, Yö­ne­tim Ku­ru­lu, Baş­kan­lık, Baş­kan­lık Di­va­nı, Di­sip­lin Ku­ru­lu ve De­ne­tim Ku­ru­lu­dur. Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri Ge­nel Ku­rul dı­şın­da bu or­gan­lar­dan yal­nız bi­rin­de asıl üye ile tem­sil edi­lir.

(12) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri Ge­nel Ku­rul­da, ge­nel mü­dür ve­ya ve­ki­li ta­ra­fın­dan tem­sil edi­lir. Müs­te­şar­lık, Bir­lik Ge­nel Ku­ru­lun­da tem­sil­ci bu­lun­du­ra­bi­lir.

(13) Ge­nel Ku­rul­ca iki yıl için se­çi­len Baş­kan­lık Di­va­nı; baş­kan, baş­kan yar­dım­cı­sı ile Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun ilk top­lan­tı­da ken­di ara­la­rın­dan se­çe­cek­le­ri say­man­dan olu­şur.

(14) Bir­lik Baş­ka­nı ile Yö­ne­tim Ku­ru­lu, Di­sip­lin Ku­ru­lu ve De­ne­tim Ku­ru­lu asıl ve ye­dek üye­le­ri Ge­nel Ku­rul ta­ra­fın­dan se­çi­lir. Bir­lik Baş­ka­nı Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun da baş­ka­nı­dır. Yö­ne­tim Ku­ru­lu üye sa­yı­sı, Ge­nel Ku­rul ya­pıl­dı­ğı ta­rih­te ka­yıt­lı olan üye sa­yı­sı­na gö­re be­lir­le­nir. Üye sa­yı­sı el­li ve el­li­den az ise ye­di, el­li ve alt­mış ara­sın­da ise do­kuz, alt­mış ve da­ha faz­la ise on­bir üye­den ve her halükârda dört ye­dek üye­den olu­şur. Di­sip­lin Ku­ru­lu ve De­ne­tim Ku­ru­lu, üçer asıl ve iki­şer ye­dek üye­den te­şek­kül eder. Bir­lik Baş­ka­nı, Yö­ne­tim Ku­ru­lu, Di­sip­lin Ku­ru­lu ve De­ne­tim Ku­ru­lu­nun gö­rev sü­re­si iki yıl­dır. Di­sip­lin Ku­ru­lu ve De­ne­tim Ku­ru­lu ilk top­lan­tı­da bir baş­kan se­çer.

(15) Bir­li­ğin ça­lış­ma esas­la­rı ve fa­ali­yet­le­ri­nin kap­sa­mı yö­net­me­lik­le be­lir­le­nir. Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri, Bir­lik ta­ra­fın­dan alı­na­cak ka­rar ve ted­bir­le­re uy­mak zo­run­da­dır.

(16) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri Bir­lik üye­li­ği­ne gi­riş­te ve her yıl Ge­nel Ku­rul ta­ra­fın­dan be­lir­le­nen mik­tar­da gi­riş ai­da­tı öder. Bir­li­ğin mas­raf­la­rı­na iş­ti­rak pay­la­rı, üye­le­ri­nin bir yıl zar­fın­da Tür­ki­ye da­hi­lin­de el­de et­tik­le­ri di­rekt prim ge­lir­le­ri top­la­mı­na gö­re yö­net­me­lik­te­ki esas­lar da­ire­sin­de he­sap edi­lir ve pay­laş­tı­rı­lır. Ai­dat­lar ve gi­der­le­re ka­tıl­ma pay­la­rı yö­net­me­lik­le be­lir­ti­len sü­re için­de öden­me­di­ği tak­dir­de Bir­lik ta­ra­fın­dan ic­ra yo­luy­la tah­sil olu­nur. Gi­der­le­re ka­tıl­ma pay­la­rı­nın öden­me­si­ne da­ir ka­rar­lar 9/6/1932 ta­rih­li ve 2004 sa­yı­lı İc­ra ve İf­las Ka­nu­nu­nun 68 in­ci mad­de­sin­de ya­zı­lı resmî bel­ge ni­te­li­ğin­de­dir.

 (17) Bir­lik, oluş­tu­ra­ca­ğı bil­gi mer­ke­zi­nin gi­der­le­ri­ne kat­kı için de si­gor­ta şir­ket­le­rin­den ka­tı­lım ta­lep ede­bi­lir. Ka­tıl­ma pa­yı, bil­gi mer­ke­zin­de ve­ri­le­ri­nin top­lan­ma­sı­na ka­rar ve­ri­len si­gor­ta­la­ra iliş­kin şir­ket­ler ta­ra­fın­dan ger­çek­leş­ti­ri­len prim üre­ti­mi­nin bin­de bi­ri­ni aş­ma­mak üze­re Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nir. Müs­te­şar­lık, bu ora­nın yüz­de el­li ora­nın­da azal­tıl­ma­sı­na ve­ya ar­tı­rıl­ma­sı­na ka­rar ve­re­bi­lir. Bil­gi mer­ke­zi gi­der­le­ri­ne, ge­rek­li gö­rül­me­si du­ru­mun­da, Bir­lik büt­çe­sin­den ve Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü alı­na­rak He­sap­tan kat­kı sağ­la­na­bi­lir.

(18) Bir­li­ğin bu mad­de uya­rın­ca al­dı­ğı ka­rar ve ted­bir­le­re za­ma­nın­da ve tam ola­rak uy­ma­yan üye­ler hak­kın­da Yö­ne­tim Ku­ru­lun­ca iki­bin Türk Li­ra­sın­dan al­tı­bin Türk Li­ra­sı­na ka­dar idarî pa­ra ce­za­sı uy­gu­la­nır.

(19) Bir­li­ğin tüm fa­ali­yet­le­ri Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan de­net­le­nir.

Bir­lik or­gan­la­rı­nın se­çim esas­la­rı ve ya­sak­lar

MAD­DE 25- (1) Bir­li­ğin or­gan se­çim­le­ri giz­li oy ve açık tas­nif ile ya­pı­lır ve or­gan­lar­da her üye­nin bir oy hak­kı var­dır.

(2) Se­çim ya­pı­la­cak Ge­nel Ku­rul top­lan­tı­sın­dan en az on­beş gün ön­ce Bir­lik se­çim­le­ri için üye­le­rin tem­sil­ci­le­ri­ni be­lir­le­yen lis­te, top­lan­tı­nın gün­de­mi, ye­ri, gü­nü, sa­ati ile ço­ğun­luk ol­ma­dı­ğı tak­dir­de ya­pı­la­cak ikin­ci top­lan­tı­ya da­ir hu­sus­la­rı be­lir­ten bir ya­zıy­la bir­lik­te üç nüs­ha ola­rak o yer il­çe se­çim ku­ru­lu baş­ka­nı olan hâki­me tev­di edi­lir. Se­çim ya­pı­la­cak yer­de bir­den faz­la il­çe se­çim ku­ru­lu bu­lun­ma­sı halin­de, gö­rev­li hâkim, Yük­sek Se­çim Ku­ru­lun­ca be­lir­le­nir. Top­lan­tı ta­rih­le­ri­nin, gün­dem­de yer alan di­ğer ko­nu­lar göz önün­de bu­lun­du­ru­la­rak gö­rüş­me­le­rin bir cu­mar­te­si gü­nü ak­şa­mı­na ka­dar so­nuç­lan­ma­sı ve se­çim­le­rin, er­te­si gü­nü olan pa­zar gü­nü­nün do­kuz ile on­ye­di sa­at­le­ri ara­sın­da ya­pıl­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak şe­kil­de dü­zen­len­me­si zo­run­lu­dur.

(3) Hâkim, ge­rek­ti­ğin­de il­gi­li ka­yıt ve bel­ge­le­ri de ge­tir­tip in­ce­le­mek su­re­tiy­le var­sa nok­san­la­rı ta­mam­lat­tır­dık­tan son­ra se­çi­me ka­tı­la­cak üye­le­ri be­lir­le­yen lis­te ile ikin­ci fık­ra­da be­lir­ti­len di­ğer hu­sus­la­rı onay­lar. Onay­la­nan lis­te ile top­lan­tı­ya ait di­ğer hu­sus­lar Bir­li­ğin ilan yer­le­rin­de asıl­mak su­re­tiy­le üç gün sü­re ile ilan edi­lir.

(4) İlan sü­re­si için­de lis­te­ye ya­pı­la­cak iti­raz­lar hâkim ta­ra­fın­dan in­ce­le­nir ve en geç iki gün için­de ka­ra­ra bağ­la­nır.

(5) Bu su­ret­le ke­sin­le­şen lis­te­ler ile top­lan­tı­ya ait di­ğer hu­sus­lar onay­la­na­rak Bir­li­ğe gön­de­ri­lir.

(6) Hâkim, aday ol­ma­yan üye­ler ara­sın­dan bir baş­kan ile iki üye­den olu­şan bir se­çim san­dık ku­ru­lu atar. Ay­nı şe­kil­de ay­rı­ca üç ye­dek üye de hâkim ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir. Se­çim san­dık ku­ru­lu baş­ka­nı­nın yok­lu­ğun­da ku­ru­la en yaş­lı üye baş­kan­lık eder.

(7) Se­çim san­dık ku­ru­lu, se­çim­le­rin Ka­nu­nun ön­gör­dü­ğü esas­la­ra gö­re yü­rü­tül­me­si, yö­ne­ti­mi ve oy­la­rın tas­ni­fi ile gö­rev­li olup, bu gö­rev­le­ri se­çim ve tas­nif iş­le­ri bi­tin­ce­ye ka­dar ara­lık­sız ola­rak de­vam eder.

(8) Se­çim sü­re­si­nin so­nun­da se­çim so­nuç­la­rı tu­ta­nak­la tes­pit edi­lip se­çim san­dık ku­ru­lu baş­kan ve üye­le­ri ta­ra­fın­dan im­za­la­nır. Bir­den faz­la san­dık bu­lun­ma­sı halin­de tu­ta­nak­lar, hâkim ta­ra­fın­dan bir­leş­ti­ri­lir. Tu­ta­nak­la­rın bi­rer ör­ne­ği se­çim ye­rin­de asıl­mak su­re­tiy­le ge­çi­ci se­çim so­nuç­la­rı ilan edi­lir. Kul­la­nı­lan oy­lar ve di­ğer bel­ge­ler tu­ta­na­ğın bir ör­ne­ği ile bir­lik­te üç ay sü­rey­le sak­lan­mak üze­re il­çe se­çim ku­ru­lu baş­kan­lı­ğı­na tev­di edi­lir.

(9) Se­çi­min de­va­mı sı­ra­sın­da ya­pı­lan iş­lem­ler ile tu­ta­nak­la­rın dü­zen­len­me­sin­den iti­ba­ren iki gün için­de se­çim so­nuç­la­rı­na ya­pı­la­cak iti­raz­lar, hâkim ta­ra­fın­dan ay­nı gün in­ce­le­nir ve ke­sin ola­rak ka­ra­ra bağ­la­nır. İti­raz sü­re­si­nin geç­me­si ve iti­raz­la­rın ka­ra­ra bağ­lan­ma­sın­dan he­men son­ra hâkim, yu­ka­rı­da­ki hü­küm­le­re gö­re ke­sin so­nuç­la­rı ilan eder ve Bir­li­ğe bil­di­rir.

(10) Lis­te­de adı ya­zı­lı ol­ma­yan üye­ler oy kul­la­na­maz. Oy­lar, oy ve­re­nin kim­li­ği­ni Bir­lik ve­ya resmî ku­ru­luş­ça ve­ri­len bel­ge ile is­pat et­me­sin­den ve lis­te­de­ki is­mi­nin kar­şı­sın­da­ki ye­rin im­za­lan­ma­sın­dan son­ra kul­la­nı­lır. Oy­lar, or­gan­la­ra gö­re bir­lik­te ve­ya ay­rı ay­rı dü­zen­le­nen oy pusula­la­rı­nın, üze­rin­de il­çe se­çim ku­ru­lu mü­hü­rü bu­lu­nan ve oy ver­me sı­ra­sın­da san­dık ku­ru­lu baş­ka­nı ta­ra­fın­dan ve­ri­le­cek zar­fa ko­nul­ma­sı su­re­tiy­le kul­la­nı­lır. Bun­la­rın dı­şın­da­ki zarf­la­ra ko­nu­lan oy­lar ge­çer­siz sa­yı­lır. Se­çim­ler­de kul­la­nı­la­cak araç ve ge­reç­ler il­çe se­çim ku­ru­lun­dan sağ­la­nır ve san­dık­la­rın ko­na­ca­ğı yer­ler hâkim ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir.

(11) Hâkim, se­çim so­nuç­la­rı­nı et­ki­le­ye­cek öl­çü­de bir usûl­süz­lük ve­ya ka­nu­na ay­kı­rı uy­gu­la­ma se­be­biy­le se­çim­le­rin ip­ta­li­ne ka­rar ver­di­ği tak­dir­de, sü­re­si bir ay­dan az ve iki ay­dan faz­la ol­ma­mak üze­re se­çi­min ye­ni­le­ne­ce­ği pa­zar gü­nü­nü tes­pit ede­rek Bir­li­ğe bil­di­rir. Be­lir­le­nen gün­de yal­nız­ca se­çim ya­pı­lır ve se­çim iş­lem­le­ri bu mad­de ile Ka­nu­nun ön­gör­dü­ğü di­ğer hü­küm­le­re uy­gun ola­rak yü­rü­tü­lür.

(12) İl­çe se­çim ku­ru­lu baş­ka­nı­na, hâki­me ve se­çim san­dık ku­ru­lu baş­ka­nı ile üye­le­ri­ne, 26/4/1961 ta­rih­li ve 298 sa­yı­lı Se­çim­le­rin Te­mel Hü­küm­le­ri ve Seç­men Kü­tük­le­ri Hak­kın­da Ka­nun­da be­lir­ti­len esas­la­ra gö­re üc­ret öde­nir. Bu üc­ret ve di­ğer se­çim gi­der­le­ri Bir­lik büt­çe­sin­den kar­şı­la­nır.

(13) Se­çim­ler sı­ra­sın­da san­dık ku­ru­lu baş­kan ve üye­le­ri­ne kar­şı iş­le­nen suç­lar ka­mu gö­rev­li­le­ri­ne kar­şı iş­len­miş gi­bi ce­za­lan­dı­rı­lır.

(14) Bir­lik, ku­ru­luş amaç­la­rı dı­şın­da fa­ali­yet­te bu­lu­na­maz. Bir­lik or­gan­la­rı­nın se­çim­le­rin­de si­ya­si par­ti­ler aday gös­te­re­mez. Amaç­la­rı dı­şın­da fa­ali­yet gös­te­ren Bir­li­ğin so­rum­lu or­gan­la­rı­nın gö­re­vi­ne, Ba­ka­nın ve­ya Cum­hu­ri­yet sav­cı­sı­nın is­te­mi üze­ri­ne mah­ke­me ka­ra­rıy­la son ve­ri­lir ve yer­le­ri­ne ye­ni­le­ri seç­ti­ri­lir.

(15) Gö­rev­le­ri­ne son ve­ri­len or­gan­la­rın ye­ri­ne en geç bir ay için­de ye­ni­le­ri se­çi­lir. Ye­ni se­çi­len­ler es­ki­le­rin sü­re­si­ni ta­mam­lar.

(16) Gö­re­ve son ver­me hü­küm­le­ri Bir­lik Ge­nel Ku­ru­lu hak­kın­da uy­gu­lan­maz.

(17) Ba­kan ve­ya Müs­te­şar­lı­ğın bu Ka­nun uya­rın­ca Bir­lik or­gan­la­rı ta­ra­fın­dan yü­rü­tü­len iş­lem­ler hak­kın­da ver­di­ği ka­rar­la­rı, gö­rev­li or­gan­lar ay­nen ye­ri­ne ge­tir­mek­le yü­küm­lü­dür. Bu ka­rar­la­rı kanunî bir se­bep ol­mak­sı­zın ye­ri­ne ge­tir­me­yen ve­ya es­ki ka­rar­da di­ren­me ni­te­li­ğin­de ye­ni bir ka­rar ve­ren ve­ya ka­nu­nun zo­run­lu kıl­dı­ğı iş­lem­le­ri uya­rıl­ma­sı­na rağ­men ye­ri­ne ge­tir­me­yen Bir­lik or­gan­la­rı hak­kın­da da on­dör­dün­cü fık­ra hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır.

 (18) Gö­rev­le­ri­ne son ve­ri­len or­gan üye­le­ri­nin ve tü­zel ki­şi tem­sil­ci­le­ri­nin cezaî so­rum­lu­luk­la­rı sak­lı­dır. Bu or­gan­la­rın on­ye­din­ci fık­ra ge­re­ğin­ce gö­rev­le­ri­ne son ve­ril­me­si­ne se­bep olan ta­sar­ruf­la­rı hü­küm­süz­dür.

(19) Millî gü­ven­li­ğin, ka­mu dü­ze­ni­nin, suç iş­len­me­si­ni ve­ya su­çun de­va­mı­nı ön­le­me­nin ya­hut ya­ka­la­ma­nın ge­rek­tir­di­ği haller­de ge­cik­me­de sa­kın­ca var­sa, Ba­kan, Bir­li­ği fa­ali­yet­ten men ede­bi­lir. Ba­ka­nın ka­ra­rı yir­mi­dört sa­at için­de gö­rev­li hâki­min ona­yı­na su­nu­lur. Hâkim ka­ra­rı­nı kırk­se­kiz sa­at için­de açık­lar; ak­si halde bu idarî ka­rar ken­di­li­ğin­den yü­rür­lük­ten kal­kar.

(20) Bir­lik yö­ne­tim ve de­ne­ti­min­de yer alan­lar ile Bir­lik ça­lı­şan­la­rı, iş­le­ri do­la­yı­sıy­la öğ­ren­dik­le­ri bil­gi ve sır­la­rı il­gi­li­le­rin iz­ni ol­mak­sı­zın açık­la­ya­maz. An­cak, suç teş­kil eden halle­rin yet­ki­li mer­ci­le­re du­yu­rul­ma­sı zo­run­lu­dur.

Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si

MAD­DE 26- (1) Dört yıl için se­çi­len ve do­kuz ki­şi­den olu­şan Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­nin ye­di asıl ve ye­di ye­dek üye­si, Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ta­ra­fın­dan tu­tu­lan Lev­ha­ya ka­yıt­lı ve mes­le­ğin­de iti­bar ve tec­rü­be sa­hi­bi si­gor­ta eks­per­le­ri ara­sın­dan, Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nen usûl ve esas­la­ra gö­re se­çi­lir. Ay­rı­ca bu Ko­mi­te­ye Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lun­dan bir üye ile Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Ge­nel Sek­re­te­ri ve­ya gö­rev­len­di­re­ce­ği yar­dım­cı­sı da­imî üye ola­rak ata­nır. Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­ne se­çi­le­bil­mek için en az on yıl bil­fi­il si­gor­ta eks­per­li­ği yap­mış ol­mak ge­re­kir. Ye­dek üye­ler­de de asıl üye­ler­de ara­nan ni­te­lik­ler ara­nır. Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si ilk top­lan­tı­da ken­di için­den bir baş­kan ve bir baş­kan yar­dım­cı­sı se­çer. Tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri, Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­de ge­nel mü­dür­le­ri ve­ya şir­ke­ti tem­si­le yet­ki­li ki­şi­ler ta­ra­fın­dan tem­sil edi­lir. Geç­miş beş yıl için­de di­sip­lin ce­za­sı alan­lar ile hak­kın­da si­gor­ta eks­per­li­ği­ne en­gel bir suç­tan do­la­yı ko­vuş­tur­ma açıl­ma­sı­na ka­rar ve­ri­len­ler ko­vuş­tur­ma ta­mam­la­na­na ka­dar Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­ne se­çi­le­mez ve tü­zel ki­şi­yi tem­sil ede­mez. Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­de yer al­mak­la bir­lik­te da­ha son­ra se­çim ye­ter­li­li­ği­ni kay­be­den, ar­dı ar­dı­na ya­pıl­mış üç top­lan­tı­ya ge­çer­li bir öz­rü ol­ma­dan ken­di­si ve­ya tü­zel ki­şi açı­sın­dan tem­sil­ci­si ka­tıl­ma­yan üye­le­rin üye­lik­le­ri ken­di­li­ğin­den dü­şer.

(2) Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si, aşa­ğı­da be­lir­ti­len gö­rev­le­ri ye­ri­ne ge­ti­rir:

a) Si­gor­ta eks­per­li­ği fa­ali­yet­le­ri­nin adil ve dü­rüst ol­ma­sı, iş ah­la­kı­nın sağ­lan­ma­sı, mes­lek men­sup­la­rı­nın mes­le­ğin ge­rek­tir­di­ği özen, di­sip­lin ve da­ya­nış­ma için­de ça­lış­ma­sı ama­cıy­la mes­lek ku­ral­la­rı­nı oluş­tur­mak.

b) Mes­lek men­sup­la­rı ara­sın­da hak­sız re­ka­be­ti ön­le­mek için ge­rek­li bü­tün ted­bir­le­ri al­mak ve uy­gu­la­mak.

c) Yurt için­de ve yurt dı­şın­da­ki meslekî ge­liş­me­ler ile idarî ve ya­sal dü­zen­le­me­le­ri iz­le­ye­rek, bu ko­nu­da üye­le­ri­ni ay­dın­lat­mak.

ç) Si­gor­ta eks­per­li­ği fa­ali­ye­ti­ne iliş­kin ola­rak, ulu­sal ve­ya ulus­la­ra­ra­sı ma­lî, iktisadî ve meslekî ku­rum ve ku­ru­luş­lar ile iliş­ki­ler kur­mak.

d) Si­gor­ta eks­per­li­ği mes­le­ği­nin ge­liş­ti­ril­me­si ama­cıy­la kurs­lar ter­tip et­mek, se­mi­ner ve kon­fe­rans gi­bi eği­tim fa­ali­yet­le­rin­de bu­lun­mak.

e) Si­gor­ta­cı­lık ve si­gor­ta eks­per­li­ği mes­le­ği­ne iliş­kin ge­liş­me­le­ri iz­le­mek, bu ko­nu­da­ki ya­yın ve iç­ti­hat­la­rı der­le­ye­rek mes­lek men­sup­la­rı­nın ya­ra­rı­na sun­mak.

f) Meslekî ko­nu­lar­da mü­ta­laa ver­mek ve yet­ki­li mer­ci­le­re gö­rüş bil­dir­mek.

g) Si­gor­ta­cı­lık mev­zu­atı uya­rın­ca si­gor­ta eks­per­li­ği ya­pa­bil­mek için ge­rek­li olan Lev­ha­ya ka­yıt iş­lem­le­ri ile ka­yıt­tan si­lin­me iş­lem­le­ri­ni yü­rüt­mek.

ğ) Si­gor­ta eks­per­le­ri hak­kın­da si­gor­ta­cı­lık fa­ali­ye­ti ile il­gi­li ko­nu­lar­da di­sip­lin ce­za­sı ver­mek.

h) Müs­te­şar­lık­ça ve­ri­le­cek di­ğer gö­rev­le­ri ye­ri­ne ge­tir­mek.

(3) Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce alı­nan ka­rar­lar en geç on­beş gün için­de Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­na bil­di­ri­lir. Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce alı­nan ka­rar­la­rın iş­le­me ko­nu­la­bil­me­si­ne yö­ne­lik usûle iliş­kin iş­lem­ler Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan ye­ri­ne ge­ti­ri­lir. Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu, Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce ken­di­si­ne bil­di­ri­len ka­rar­la­rın ge­re­ği­ni bil­di­rim ta­ri­hin­den iti­ba­ren  en geç on­beş gün için­de ye­ri­ne ge­tir­mek zo­run­da­dır. Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si, ikin­ci fık­ra­da sa­yı­lan iş­lem­le­ri ye­ri­ne ge­ti­re­bil­mek için ge­rek­ti­ğin­de Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu ile Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü ile ti­ca­ret ve­ya ti­ca­ret ve sa­na­yi oda­la­rı­na gö­rev ve­re­bi­lir.

(4) Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nu­nun 94 ün­cü mad­de­si Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si için de uy­gu­la­nır. Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si üye­le­ri­ne öde­ne­cek hu­zur hak­kı ve di­ğer öde­me­ler, Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun tek­li­fi ve Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü ile Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Ge­nel Ku­ru­lun­ca tes­pit edi­lir.

(5) Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce, mes­le­ğin va­kar ve onu­ru­na ay­kı­rı fi­il ve ha­re­ket­ler­de bu­lu­nan­lar­la, gö­rev­le­ri­ni yap­ma­yan ve­ya ku­sur­lu ola­rak ya­pan ya­hut gö­re­vi­nin ge­rek­tir­di­ği gü­ve­ni sar­sı­cı ha­re­ket­ler­de bu­lu­nan si­gor­ta eks­per­le­ri hak­kın­da, si­gor­ta eks­per­li­ği hiz­met­le­ri­nin ge­re­ği gi­bi yü­rü­tül­me­si mak­sa­dı ile du­ru­mun ni­te­li­ği­ne ve ağır­lık de­re­ce­si­ne gö­re aşa­ğı­da­ki di­sip­lin ce­za­la­rı ve­ri­lir:

a) Uyar­ma; si­gor­ta eks­pe­ri­ne mes­le­ği­nin ic­ra­sın­da da­ha dik­kat­li dav­ran­ma­sı ge­rek­ti­ği­nin ya­zı ile bil­di­ril­me­si­dir.

b) Kı­na­ma; si­gor­ta eks­pe­ri­ne gö­re­vin­de ve dav­ra­nı­şın­da ku­sur­lu sa­yıl­dı­ğı­nın ya­zı ile bil­di­ril­me­si­dir.

c) Ge­çi­ci ola­rak meslekî fa­ali­yet­ten alı­koy­ma; si­gor­ta eks­per­li­ği sı­fa­tı sak­lı kal­mak üze­re al­tı ay­dan az, bir yıl­dan çok ol­ma­mak üze­re meslekî fa­ali­yet­ten alı­koy­ma­dır.

ç) Mes­lek­ten çı­kar­ma; si­gor­ta eks­pe­ri­nin mes­lek­ten çı­kar­tı­la­rak bir da­ha bu mes­le­ği ic­ra et­me­si­ne izin ve­ril­me­me­si­dir.

 (6) Hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ri­len tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­pe­ri­ni tem­si­le ve il­za­ma yet­ki­li olup mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ril­me­sin­de so­rum­lu­lu­ğu bu­lu­nan­lar bir da­ha si­gor­ta eks­per­li­ği ya­pa­maz ve baş­ka bir tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­pe­rin­de de­net­çi ve­ya tem­si­le ve il­za­ma yet­ki­li ola­rak ça­lı­şa­maz.

(7) Mes­lek ku­ral­la­rı­na, mes­le­ğin va­kar ve onu­ru­na ay­kı­rı fi­il ve ha­re­ket­te bu­lu­nan­lar­la gö­re­vin ge­rek­tir­di­ği gü­ve­ni sar­sı­cı ha­re­ket­te bu­lu­nan si­gor­ta eks­per­le­ri hak­kın­da, uyar­ma, tek­ra­rın­da ise kı­na­ma ce­za­sı uy­gu­la­nır.

(8) Gö­re­vi­ni ba­ğım­sız­lık, ta­raf­sız­lık ve dü­rüst­lük­le yap­ma­yan ve­ya ku­sur­lu ola­rak ya­pan ve­ya mes­le­ğin ge­nel il­ke­le­ri­ne ay­kı­rı ha­re­ket­te bu­lu­nan si­gor­ta eks­per­le­ri için ge­çi­ci ola­rak meslekî fa­ali­yet­ten alı­koy­ma ce­za­sı uy­gu­la­nır.

(9) Kas­ten ger­çe­ğe ay­kı­rı eks­per­tiz ra­po­ru dü­zen­le­dik­le­ri mah­ke­me ka­ra­rı ile ke­sin­le­şen mes­lek men­sup­la­rı­na mes­lek­ten çı­kar­ma ce­za­sı ve­ri­lir.

(10) Hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ce­za­sı ge­rek­ti­re­bi­le­cek ma­hi­yet­te­ki bir iş­ten do­la­yı so­ruş­tur­ma ya­pıl­mak­ta olan si­gor­ta eks­pe­ri, Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­nin ka­ra­rıy­la, ted­bir ma­hi­ye­tin­de iş­ten el çek­ti­ri­le­bi­lir. İş­ten el çek­tir­me ka­ra­rı, il­gi­li mer­ci­le­re derhal du­yu­ru­lur. İş­ten el çek­tir­me ka­ra­rı, so­ruş­tur­ma­nın dur­du­rul­muş ve­ya si­gor­ta eks­per­li­ği­ne en­gel ol­ma­yan bir ce­za ve­ril­miş ol­ma­sı halin­de ken­di­li­ğin­den or­ta­dan kal­kar. İş­ten el çek­tir­me ka­ra­rı, bu ka­ra­rın ve­ril­me­si­ne esas olan hal ve şart­la­rın bu­lun­ma­dı­ğı ve­ya son­ra­dan kalk­tı­ğı­nın sa­bit ol­ma­sı du­ru­mun­da kal­dı­rı­lır.

(11) Üç yıl­lık bir dö­nem için­de iki ve­ya da­ha faz­la di­sip­lin ce­za­sı­nı ge­rek­ti­ren dav­ra­nış­ta bu­lu­nan si­gor­ta eks­pe­ri hak­kın­da, her ye­ni su­çu için bir ön­ce­kin­den da­ha ağır ce­za uy­gu­la­nır.

(12) Ge­çi­ci ola­rak meslekî fa­ali­yet­ten alı­koy­ma ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rıl­ma­sın­dan son­ra beş yıl­lık dö­nem için­de bu ce­za­yı ge­rek­ti­ren fi­ili ye­ni­den iş­le­yen si­gor­ta eks­per­le­ri hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ce­za­sı uy­gu­la­nır.

(13) Ko­vuş­tur­ma ve hü­küm te­si­si, di­sip­lin so­ruş­tur­ma­sı ya­pıl­ma­sı­na ve di­sip­lin ce­za­sı uy­gu­lan­ma­sı­na en­gel de­ğil­dir.

(14) Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si üye­le­ri hak­kın­da­ki so­ruş­tur­ma­lar Müs­te­şar­lık­ça ya­pı­lır. Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan ve­ri­len ka­rar­lar ke­sin­dir.

(15) Di­sip­lin ce­za­sı­nı ge­rek­ti­re­cek ey­lem­le­rin iş­len­me­sin­den iti­ba­ren üç yıl geç­miş ise di­sip­lin so­ruş­tur­ma­sı ya­pı­la­maz. An­cak, Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce işe el ko­nul­muş ise bu sü­re iş­le­mez.

(16) Di­sip­lin ce­za­sı­nı ge­rek­ti­re­cek ey­lem­le­rin iş­len­me­sin­den iti­ba­ren beş yıl geç­miş ise di­sip­lin ce­za­sı ve­ri­le­mez.

(17) Di­sip­lin ce­za­sı­nı ge­rek­ti­ren ey­lem ay­nı za­man­da suç teş­kil edi­yor­sa ve bu suç için il­gi­li ka­nun­lar­da da­ha uzun bir za­man aşı­mı sü­re­si tes­pit olun­muş­sa, bu mad­de­de­ki za­man aşı­mı sü­re­le­ri ye­ri­ne il­gi­li ka­nun­lar­da­ki za­man aşı­mı sü­re­si uy­gu­la­nır.

(18) Di­sip­lin ka­rar­la­rı­na kar­şı, ka­ra­rın Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce teb­li­ğin­den iti­ba­ren on­beş gün için­de Müs­te­şar­lı­ğa iti­raz­da bu­lu­nu­la­bi­lir. Müs­te­şar­lık en geç bir ay içe­ri­sin­de iti­ra­zı ka­ra­ra bağ­lar. Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan ve­ri­len ka­rar­lar ke­sin­dir.

 (19) Di­sip­lin ce­za­la­rı­na iliş­kin ka­rar­lar ke­sin­leş­me­dik­çe uy­gu­la­na­maz.

(20) Mes­lek­ten çı­kar­ma ve ge­çi­ci ola­rak meslekî fa­ali­yet­ten alı­koy­ma ce­za­la­rın­dan baş­ka bir di­sip­lin ce­za­sı ve­ri­len si­gor­ta eks­per­le­ri, söz ko­nu­su ce­za­la­rın uy­gu­lan­ma­sın­dan iti­ba­ren beş yıl geç­tik­ten son­ra Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­ne baş­vu­ra­rak hak­la­rın­da­ki di­sip­lin ce­za­la­rı­nın si­cil­le­rin­den si­lin­me­si­ni ta­lep ede­bi­lir. İl­gi­li­nin bu sü­re için­de di­sip­lin ce­za­sı al­ma­mış ol­ma­sı halin­de, di­sip­lin ce­za­sı­nın si­lin­me­si­ne ka­rar ve­ri­lir.

(21) Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­nin bu mad­de uya­rın­ca al­dı­ğı ka­rar ve ted­bir­le­re za­ma­nın­da ve tam ola­rak uy­ma­yan üye­ler hak­kın­da Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce iki­bin Türk Li­ra­sın­dan al­tı­bin Türk Li­ra­sı­na ka­dar idarî pa­ra ce­za­sı uy­gu­la­nır.

(22) Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği, Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­nin gö­rev­le­ri­ni et­kin bir bi­çim­de ger­çek­leş­ti­re­bil­me­si için uy­gun me­kan, ye­ter­li sa­yı­da per­so­nel ve ge­rek­li tek­nik do­na­nı­mı te­min eder.

(23) Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si, Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun uy­gun gö­rü­şü ile Lev­ha­ya ka­yıt üc­re­ti ve­ya ai­da­tı be­lir­le­me­ye yet­ki­li­dir. Bu öde­me­ler Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği büt­çe­si­ne ge­lir kay­de­di­lir.

(24) Müs­te­şar­lık, mev­zu­ata ve si­gor­ta­cı­lık sek­tö­rü­nün ge­nel men­fa­at­le­ri­ne ay­kı­rı­lık tes­pit et­me­si halin­de Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ğin­den si­gor­ta eks­per­le­ri­ne iliş­kin ya­pı­lan dü­zen­le­me­le­rin ip­tal edil­me­si­ni ve­ya dü­zen­le­me­ler­de de­ği­şik­lik ya­pıl­ma­sı­nı is­te­ye­bi­lir.

(25) Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­nin ça­lış­ma esas ve usûl­le­ri Müs­te­şar­lı­ğın bağ­lı ol­du­ğu Ba­kan­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü ile Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğın­ca çı­ka­rı­la­cak yö­net­me­lik­le be­lir­le­nir.

Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si

MAD­DE 27- (1) Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği nez­din­de Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­si oluş­tu­ru­lur. Kırk ki­şi­den olu­şan Mec­lis üye­le­ri, mes­le­ğin­de iti­bar ve tec­rü­be sa­hi­bi ti­ca­ret oda­sı ve­ya ti­ca­ret ve sa­na­yi oda­sı men­su­bu si­gor­ta acen­te­le­ri ara­sın­dan, Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ğin­ce ve Müs­te­şar­lık­ça or­tak­la­şa be­lir­le­nen usûl ve esas­la­ra gö­re se­çi­lir. Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nu­nun 57 nci mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sı hük­mü Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­si hak­kın­da uy­gu­lan­maz. 

(2) Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­si üye­le­ri, dört yıl sü­re ile gö­rev yap­mak üze­re do­kuz ki­şi­den olu­şan Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­de gö­rev al­mak üze­re ye­di asıl ve ye­di ye­dek üye se­çer. Bu Ko­mi­te­ye Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lun­dan bir üye ile Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Ge­nel Sek­re­te­ri ve­ya gö­rev­len­di­re­ce­ği yar­dım­cı­sı da­imî üye ola­rak ata­nır. Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­si­ne ve Ko­mi­te­ye se­çi­le­bil­mek için en az on yıl bil­fi­il si­gor­ta acen­te­li­ği yap­mış ol­mak ge­re­kir. Ye­dek üye­ler­de de asıl üye­ler­de ara­nan ni­te­lik­ler ara­nır. Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si ilk top­lan­tı­da ken­di için­den bir baş­kan ve bir baş­kan yar­dım­cı­sı se­çer. Tü­zel ki­şi si­gor­ta acen­te­le­ri, Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­sin­de ve Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­de ge­nel mü­dür­le­ri ve­ya şir­ke­ti tem­si­le yet­ki­li ki­şi­ler ta­ra­fın­dan tem­sil edi­lir. Geç­miş beş yıl için­de di­sip­lin ce­za­sı alan­lar ile hak­kın­da si­gor­ta acen­te­li­ği­ne en­gel bir suç­tan do­la­yı ko­vuş­tur­ma açıl­ma­sı­na ka­rar ve­ri­len­ler ko­vuş­tur­ma ta­mam­la­na­na

ka­dar Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­ne se­çi­le­mez ve tü­zel ki­şi­yi tem­sil ede­mez. Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­de yer al­mak­la bir­lik­te da­ha son­ra se­çim ye­ter­li­li­ği­ni kay­be­den, ar­dı ar­dı­na ya­pıl­mış üç top­lan­tı­ya ge­çer­li bir öz­rü ol­ma­dan ken­di­si ve­ya tü­zel ki­şi açı­sın­dan tem­sil­ci­si ka­tıl­ma­yan üye­le­rin üye­lik­le­ri ken­di­li­ğin­den dü­şer.

(3) Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si aşa­ğı­da be­lir­ti­len gö­rev­le­ri ye­ri­ne ge­ti­rir:

a) Si­gor­ta acen­te­li­ği fa­ali­yet­le­ri­nin adil ve dü­rüst bir bi­çim­de ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si, iş ah­la­kı­nın sağ­lan­ma­sı, mes­lek men­sup­la­rı­nın da­ya­nış­ma ve si­gor­ta acen­te­li­ği mes­le­ği­nin ge­rek­tir­di­ği özen ve di­sip­lin için­de ça­lış­ma­sı için mes­lek ku­ral­la­rı­nı oluş­tur­mak.

b) Si­gor­ta acen­te­li­ği­nin etik ku­ral­la­rı­nı be­lir­le­mek ve si­gor­ta acen­te­li­ği uy­gu­la­ma­la­rın­da bir­lik sağ­lan­ma­sı­na ça­lış­mak.

c) Si­gor­ta acen­te­le­ri ara­sın­da hak­sız re­ka­be­ti ve hak­sız uy­gu­la­ma­la­rı or­ta­dan kal­dır­mak için ge­rek­li bü­tün ön­lem­le­ri al­mak ve uy­gu­la­mak.

ç) Yurt için­de ve yurt dı­şın­da si­gor­ta­cı­lık ve si­gor­ta acen­te­li­ği­ne ait ge­liş­me­ler ile idarî ve ya­sal dü­zen­le­me­le­ri iz­le­ye­rek top­la­ya­ca­ğı bil­gi­le­ri men­sup­la­rı­na ve il­gi­li­le­re ulaş­tır­mak.

d) Yurt için­de ve yurt dı­şın­da si­gor­ta acen­te­li­ği ile il­gi­li di­ğer mes­lek ku­ru­luş­la­rı ile iliş­ki kur­mak.

e) Si­gor­ta acen­te­li­ği mes­le­ği­nin ge­liş­ti­ril­me­si ama­cıy­la ge­rek­ti­ğin­de kurs­lar ter­tip et­mek, se­mi­ner ve kon­fe­rans gi­bi eği­tim fa­ali­yet­le­rin­de bu­lun­mak.

f) Si­gor­ta acen­te­li­ği fa­ali­ye­ti için ge­rek­li as­ga­rî fi­zi­kî şart­la­rı be­lir­le­mek.

g) Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­na su­nul­mak üze­re yıl­lık ra­por ha­zır­la­mak.

ğ) Si­gor­ta­cı­lık mev­zu­atı uya­rın­ca si­gor­ta acen­te­li­ği ya­pa­bil­mek için ge­rek­li olan Lev­ha­ya ka­yıt iş­lem­le­ri ile ka­yıt­tan si­lin­me iş­lem­le­ri­ni yü­rüt­mek.

h) Si­gor­ta acen­te­le­ri hak­kın­da si­gor­ta­cı­lık fa­ali­yet­le­ri ile il­gi­li ko­nu­lar­da di­sip­lin ce­za­sı ver­mek.

ı) Si­gor­ta acen­te­le­rin­de söz­leş­me dü­zen­le­me­ye yet­ki­li per­so­ne­lin ni­te­lik­le­ri­ni be­lir­le­mek ve bun­la­ra iliş­kin si­cil tut­mak.

i) Müs­te­şar­lık­ça ve­ri­le­cek di­ğer gö­rev­le­ri ye­ri­ne ge­tir­mek.

(4) Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce alı­nan ka­rar­lar en geç on­beş gün için­de Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­na bil­di­ri­lir. Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce alı­nan ka­rar­la­rın iş­le­me ko­nu­la­bil­me­si­ne yö­ne­lik usûle iliş­kin iş­lem­ler Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan ye­ri­ne ge­ti­ri­lir. Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu, Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce ken­di­si­ne bil­di­ri­len ka­rar­la­rın ge­re­ği­ni bil­di­rim ta­ri­hin­den iti­ba­ren  en geç on­beş gün için­de ye­ri­ne ge­tir­mek zo­run­da­dır. Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si, üçün­cü fık­ra­da sa­yı­lan iş­lem­le­ri ye­ri­ne ge­ti­re­bil­mek için ge­rek­ti­ğin­de Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun uy­gun gö­rü­şü ile ti­ca­ret ve­ya ti­ca­ret ve sa­na­yi oda­la­rı­na gö­rev ve­re­bi­lir.

 (5) Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nu­nun 94 ün­cü mad­de­si Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si için de uy­gu­la­nır. Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si üye­le­ri­ne öde­ne­cek hu­zur hak­kı ve di­ğer öde­me­ler, Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun tek­li­fi ve Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü ile Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Ge­nel Ku­ru­lun­ca tes­pit edi­lir.

(6) Si­gor­ta acen­te­le­ri­nin, si­gor­ta acen­te­li­ği fa­ali­ye­ti­ne iliş­kin ola­rak ve­ri­le­cek di­sip­lin ce­za­la­rın­da Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nu­nun 87 nci, 88 in­ci ve 89 un­cu mad­de­sin­de be­lir­ti­len yet­ki­ler Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si ta­ra­fın­dan kul­la­nı­lır ve söz ko­nu­su Ka­nu­nun 87 nci mad­de­si, si­gor­ta acen­te­le­ri hak­kın­da ve­ri­le­cek di­sip­lin suç ve ce­za­la­rı için de uy­gu­la­nır. An­cak, Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nu­nun 87 nci mad­de­si­nin üye­lik­ten ge­çi­ci çı­kar­ma ve üye­lik­ten uzun sü­re­li çı­kar­ma­ya iliş­kin hü­küm­le­ri; mes­lek­ten ge­çi­ci çı­kar­ma ve mes­lek­ten uzun sü­re­li çı­kar­ma şek­lin­de uy­gu­la­nır. Si­gor­ta acen­te­le­ri­nin, si­gor­ta acen­te­li­ği fa­ali­ye­ti­ne iliş­kin ola­rak yö­net­me­lik­le be­lir­le­ne­cek suç­lar için ay­rı­ca mes­lek­ten men ce­za­sı da ve­ri­le­bi­lir. Hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ri­len tü­zel ki­şi si­gor­ta acen­te­le­ri­ni tem­si­le ve il­za­ma yet­ki­li olup mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ril­me­sin­de so­rum­lu­lu­ğu bu­lu­nan­lar bir da­ha si­gor­ta acen­te­li­ği ya­pa­maz ve baş­ka bir tü­zel ki­şi si­gor­ta acen­te­sin­de de­net­çi ve­ya tem­si­le ve il­za­ma yet­ki­li ola­rak ça­lı­şa­maz. Hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ce­za­sı ge­rek­ti­re­bi­le­cek ma­hi­yet­te­ki bir iş­ten do­la­yı so­ruş­tur­ma ya­pıl­mak­ta olan si­gor­ta acen­te­si, Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si ka­ra­rıy­la, ted­bir ma­hi­ye­tin­de iş­ten el çek­ti­ri­le­bi­lir. İş­ten el çek­tir­me ka­ra­rı, so­ruş­tur­ma­nın dur­du­rul­muş ve­ya si­gor­ta acen­te­li­ği­ne en­gel ol­ma­yan bir ce­za ve­ril­miş ol­ma­sı halin­de ken­di­li­ğin­den or­ta­dan kal­ka­ca­ğı gi­bi bu ka­ra­rın ve­ril­me­si­ne esas olan hal ve şart­la­rın bu­lun­ma­dı­ğı ve­ya son­ra­dan kalk­tı­ğı­nın sa­bit ol­ma­sı du­ru­mun­da da Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si ta­ra­fın­dan kal­dı­rı­lır. Ge­rek iş­ten el çek­tir­me ka­ra­rı, ge­rek­se bu ka­ra­rın kal­dı­rıl­ma­sı si­gor­ta acen­te­si­nin ka­yıt­lı ol­du­ğu oda­ya ve il­gi­li mer­ci­le­re derhal bil­di­ri­lir. Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si üye­le­ri hak­kın­da sa­de­ce si­gor­ta acen­te­li­ği fa­ali­ye­ti do­la­yı­sıy­la ya­pı­la­cak di­sip­lin so­ruş­tur­ma­la­rı­nın yü­rü­tül­me­si ve bu fık­ra­da­ki di­sip­lin ce­za­la­rı­nın ve­ril­me­si ise Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yük­sek Di­sip­lin Ku­ru­lu­nun yet­ki­sin­de­dir. Si­gor­ta acen­te­le­ri hak­kın­da ve­ri­le­cek di­sip­lin ce­za­la­rı için Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nu­nun 92 nci mad­de­si uy­gu­la­nır.

(7) Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si, Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu­nun uy­gun gö­rü­şü ile Lev­ha­ya ka­yıt üc­re­ti ve­ya ai­da­tı be­lir­le­me­ye yet­ki­li­dir. Bu öde­me­ler Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği büt­çe­si­ne ge­lir kay­de­di­lir.

(8) Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği, Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­nin gö­rev­le­ri­ni et­kin bir bi­çim­de ger­çek­leş­ti­re­bil­me­si için uy­gun me­kan, ye­ter­li sa­yı­da per­so­nel ve ge­rek­li tek­nik do­na­nı­mı te­min eder.

(9) Müs­te­şar­lık, mev­zu­ata ve si­gor­ta­cı­lık sek­tö­rü­nün ge­nel men­fa­at­le­ri­ne ay­kı­rı­lık tes­pit et­me­si halin­de Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ğin­den si­gor­ta acen­te­le­ri­ne iliş­kin ya­pı­lan dü­zen­le­me­le­rin ip­tal edil­me­si­ni ve­ya dü­zen­le­me­ler­de de­ği­şik­lik ya­pıl­ma­sı­nı is­te­ye­bi­lir.

 (10) Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­si ile Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­nin ça­lış­ma esas ve usûl­le­ri Müs­te­şar­lı­ğın bağ­lı ol­du­ğu Ba­kan­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü ile Sa­na­yi ve Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğın­ca çı­ka­rı­la­cak yö­net­me­lik­le be­lir­le­nir.

YE­DİN­Cİ BÖ­LÜM

De­ne­tim ve Bil­gi Ver­me

De­ne­tim

MAD­DE 28- (1) Tür­ki­ye’de fa­ali­yet gös­te­ren si­gor­ta şir­ket­le­ri, re­asü­rans şir­ket­le­ri, özel ka­nun­la­rı­na gö­re si­gor­ta­cı­lık fa­ali­ye­tin­de bu­lu­nan ku­ru­luş­lar, si­gor­ta ve re­asü­rans ara­cı­la­rı, si­gor­ta eks­per­lik fa­ali­yet­le­ri, ak­tü­er­ler ve si­gor­ta­cı­lık iş­le­mi ya­pan ve­ya si­gor­ta­cı­lık ala­nın­da fa­ali­yet gös­te­ren di­ğer ki­şi­le­rin her tür­lü si­gor­ta­cı­lık iş­lem­le­ri­nin de­ne­ti­mi, Si­gor­ta De­net­le­me Ku­ru­lu ta­ra­fın­dan ya­pı­lır.

(2) Si­gor­ta De­net­le­me Ku­ru­lu, bir baş­kan ile si­gor­ta de­net­le­me uz­man­la­rı, si­gor­ta de­net­le­me ak­tü­er­le­ri ile bun­la­rın yar­dım­cı­la­rın­dan olu­şur. Bu Ka­nun ve di­ğer ka­nun­la­rın si­gor­ta­cı­lı­ğa, si­gor­ta­ya ve­ya si­gor­ta­cı­lık ala­nın­da fa­ali­yet gös­te­ren ki­şi ve ku­ru­luş­la­ra iliş­kin hü­küm­le­ri­nin Müs­te­şar­lı­ğın bağ­lı ol­du­ğu Ba­kan­lı­ğa ve­ya Müs­te­şar­lı­ğa ver­di­ği tef­tiş, de­ne­tim, in­ce­le­me ve so­ruş­tur­ma gö­rev ve yet­ki­le­ri si­gor­ta de­net­le­me uz­man­la­rı, si­gor­ta de­net­le­me ak­tü­er­le­ri ve bun­la­rın yar­dım­cı­la­rı eliy­le ifa edi­lir ve kul­la­nı­lır.

(3) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin fa­ali­yet­le­ri, var­lık­la­rı, iş­ti­rak­le­ri, ala­cak­la­rı, öz­kay­nak­la­rı ve borç­la­rı ile kâr ve za­rar he­sap­la­rı ara­sın­da­ki il­gi ve den­ge­le­rin ve ma­lî bün­ye­le­ri­ni ve idarî ya­pı­la­rı­nı et­ki­le­yen di­ğer tüm un­sur­la­rın, tah­sil edi­len prim­ler ile bi­ri­kim­le­rin de­ğer­len­di­ril­me­si ve ko­run­ma­sı ile ak­tü­er­yal ve fi­nan­sal he­sap ve den­ge­le­rin in­ce­len­me­si, tes­pit ve de­ne­ti­mi si­gor­ta de­net­le­me uz­man­la­rı, si­gor­ta de­net­le­me ak­tü­er­le­ri ile bun­la­rın yar­dım­cı­la­rı ta­ra­fın­dan ya­pı­lır.

(4) Si­gor­ta de­net­le­me uz­man­la­rı, si­gor­ta de­net­le­me ak­tü­er­le­ri ile bun­la­rın yar­dım­cı­la­rı; si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri ile bun­la­rın bağ­lı or­tak­lık­la­rı, iş­ti­rak­le­ri, şu­be­le­ri ile tem­sil­ci­lik­le­rin­den, ara­cı­lar ve ban­ka­lar da dahil ol­mak üze­re di­ğer ki­şi­ler­den bu Ka­nun ve di­ğer ka­nun­la­rın si­gor­ta­cı­lık­la il­gi­li hü­küm­le­ri ba­kı­mın­dan ge­rek­li gö­re­cek­le­ri bil­gi­le­ri is­te­me­ye ve bun­la­rın tüm def­ter, ka­yıt ve bel­ge­le­ri­ni in­ce­le­me­ye yet­ki­li­dir.

(5) Ka­mu ku­rum ve ku­ru­luş­la­rı, Bir­lik ile di­ğer ben­ze­ri si­vil top­lum ve mes­lek ku­ru­luş­la­rı, bu mad­de kap­sa­mı­na gi­ren ko­nu ve iş­lem­ler­le sı­nır­lı ol­mak üze­re, Dev­le­tin gü­ven­li­ği ve te­mel dış ya­rar­la­rı­na kar­şı ağır so­nuç­lar do­ğu­ra­cak hal­ler ile ai­le ha­ya­tı­nın giz­li­li­ği ve sa­vun­ma hak­kı­na iliş­kin hü­küm­ler sak­lı kal­mak kay­dıy­la, özel ka­nun­lar­da­ki ya­sak­la­yı­cı ve sı­nır­la­yı­cı hü­küm­ler dik­ka­te alın­mak­sı­zın giz­li da­hi ol­sa si­gor­ta de­net­le­me uz­man­la­rı, si­gor­ta de­net­le­me ak­tü­er­le­ri ve bun­la­rın yar­dım­cı­la­rı ta­ra­fın­dan is­te­ne­cek gö­rev­le­riy­le il­gi­li her tür­lü bil­gi ve bel­ge­yi uy­gun sü­re ve or­tam­da ver­me­ye, is­te­ne­cek def­ter ve bel­ge­le­ri ib­raz et­me­ye ve in­ce­le­me­ye ha­zır bu­lun­dur­mak­la, bil­gi iş­lem sis­te­mi­ni de­ne­tim amaç­la­rı­na uy­gun ola­rak aç­ma­ya ve ve­ri­le­rin gü­ven­li­ği­ni sağ­la­ma­ya mec­bur­dur. Si­gor­ta de­net­le­me uz­man­la­rı, si­gor­ta de­net­le­me ak­tü­er­le­ri ve bun­la­rın yar­dım­cı­la­rı bu mad­de kap­sa­mın­da­ki ku­ru­luş­la­rın yö­ne­tim ve de­ne­tim ku­rul­la­rı­nın top­lan­tı  tu­ta­nak­la­rı  ile  bu  ku­rul­la­ra ve­ri­len ra­por­la­rı is­te­me­ye, in­ce­le­me ko­nu­su olan iş­lem­ler­le il­gi­si olan di­ğer ki­şi, ku­rum ve ku­ru­luş­lar nez­din­de in­ce­le­me yap­ma­ya yet­ki­li­dir.

(6) Si­gor­ta de­net­le­me uz­man­la­rı, si­gor­ta de­net­le­me ak­tü­er­le­ri ve bun­la­rın yar­dım­cı­la­rı ta­ra­fın­dan ger­çek­leş­ti­ri­len de­ne­tim, in­ce­le­me ve so­ruş­tur­ma­lar sı­ra­sın­da ta­lep edil­me­si halin­de, in­ce­le­me­ye, de­ne­ti­me ve­ya so­ruş­tur­ma­ya tâ­bi ku­ru­luş­lar ta­ra­fın­dan, risk yö­ne­ti­mi ve iç de­ne­tim sis­tem­le­rin­de ça­lı­şan­la­rın yar­dı­mı da dahil ol­mak üze­re her tür­lü des­tek sağ­la­nır.

(7) Bu Ka­nun hü­küm­le­ri ile di­ğer ka­nun­lar­da yer alan hü­küm­ler çer­çe­ve­sin­de, bu Ka­nu­na tâbi ku­ru­luş­la­rın fa­ali­yet­le­ri­nin, risk ya­pı­sı­nın, var­lık­la­rı, ala­cak­la­rı, öz­kay­nak­la­rı, borç­la­rı, yü­küm­lü­lük­le­ri ve ta­ah­hüt­le­ri, ge­lir ve gi­der he­sap­la­rı ara­sın­da­ki il­gi ve den­ge­le­rin ve ma­lî bün­ye­yi et­ki­le­yen di­ğer tüm un­sur­la­rın ve bu ku­ru­luş­lar­ca kar­şı­la­şı­lan risk­le­rin gö­ze­tim fa­ali­yet­le­ri çer­çe­ve­sin­de tes­pi­ti, tah­li­li, iz­len­me­si ve öl­çül­me­si çı­kar­tı­la­cak yö­net­me­li­ğe gö­re Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan ya­pı­lır.

(8) Müs­te­şar­lık, bu Ka­nu­na tâbi ku­ru­luş­la­ra ait bil­gi ve bel­ge­le­ri, bu ku­ru­luş­la­rın kon­so­li­de ve kon­so­li­de ol­ma­yan baz­da ma­lî bün­ye­le­ri ve idarî ya­pı­la­rı­nın mev­zu­ata uy­gun­lu­ğu­nu iz­le­mek, ana­liz et­mek, il­gi­li ku­ru­luş­la­ra ait ra­por, tab­lo ve iç de­ne­tim ra­por­la­rı ile Müs­te­şar­lı­ğın de­ne­tim ve gö­ze­tim so­nuç­la­rı­nı kar­şı­laş­tır­mak su­re­tiy­le de­ğer­len­dir­mek, el­de edi­len so­nuç­la­ra gö­re ku­ru­luş­la­rın ta­şı­dık­la­rı risk­le­rin tür­le­ri, bü­yük­lü­ğü ve ku­ru­luş­la­rı et­ki­le­me du­ru­mu­nu, risk yö­ne­tim sis­te­mi­nin gü­ve­ni­lir­li­ği ile de­ne­tim ris­ki­ni dik­ka­te al­mak su­re­tiy­le ku­ru­luş­lar hak­kın­da ge­rek­li gö­rü­len tüm ted­bir­le­rin alın­ma­sı­nı ve so­nuç­lan­dı­rıl­ma­sı­nı sağ­la­mak, söz ko­nu­su ku­ru­luş­la­rın bağ­lı or­tak­lık­la­rı­nın, ma­lî iş­ti­rak­le­ri­nin ve şu­be­le­ri­nin fa­ali­yet­le­ri­ni önem­li öl­çü­de et­ki­le­yen ve­ya et­ki­le­ye­bi­le­cek uy­gu­la­ma­la­rı ta­kip et­mek, ge­re­kir­se il­gi­li­ler nez­din­de gi­ri­şim­de bu­lun­mak ko­nu­la­rın­da yet­ki­li­dir.

(9) Bu Ka­nu­na tâ­bi ki­şi ve ku­ru­luş­lar he­sap ve ka­yıt dü­zen­le­riy­le uyum­lu ola­rak Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nen for­mat­la­ra uy­gun bir şe­kil­de üre­te­cek­le­ri bil­gi, bel­ge, cet­vel, ra­por ve ma­lî tab­lo­la­rı Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nen ile­ti­şim ka­nal­la­rı­nı kul­lan­mak su­re­tiy­le be­lir­le­nen sü­re­ler için­de Müs­te­şar­lı­ğa tev­di et­mek­le yü­küm­lü­dür. Ku­ru­luş­lar ta­ra­fın­dan elek­tro­nik or­tam­da gön­de­ri­len bil­gi­ler, iç de­ne­tim sis­te­mi kap­sa­mın­da yö­ne­tim ku­ru­lu­nun so­rum­lu­lu­ğun­da­dır.

Bil­gi ver­me yü­küm­lü­lü­ğü

MAD­DE 29- (1) Bu Ka­nu­na tâbi ki­şi­ler ile si­gor­ta­cı­lık­la il­gi­li her tür meslekî fa­ali­yet ic­ra eden­ler, si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin iş­ti­rak­le­ri, ban­ka­lar ve di­ğer ki­şi­ler, özel ka­nun­lar­da­ki ya­sak­la­yı­cı ve sı­nır­la­yı­cı hü­küm­ler dik­ka­te alın­mak­sı­zın giz­li da­hi ol­sa bu Ka­nu­nun uy­gu­lan­ma­sı ile il­gi­li ola­rak Müs­te­şar­lık­ça is­te­nen her tür­lü bil­gi ve bel­ge­yi ver­mek­le yü­küm­lü­dür. Dev­le­tin gü­ven­li­ği ve te­mel dış ya­rar­la­rı­na kar­şı ağır so­nuç­lar do­ğu­ra­cak hal­ler ile ai­le ha­ya­tı­nın giz­li­li­ği ve sa­vun­ma hak­kı­na iliş­kin hü­küm­ler sak­lı­dır.

 (2) Mü­te­ka­bi­li­yet çer­çe­ve­sin­de ve bu Ka­nu­nun uy­gu­lan­ma­sı ile il­gi­li ola­rak ya­ban­cı ül­ke ka­nun­la­rı­na gö­re de­ne­ti­me yet­ki­li mer­ci­le­rin, ken­di ül­ke­le­rin­de­ki si­gor­ta­cı­lık sek­tö­rün­de fa­ali­yet gös­te­ren ku­ru­luş­la­rın bu Ka­nu­na tâbi Tür­ki­ye’de­ki teş­ki­lât ve­ya or­tak­lık­la­rın­da de­ne­tim yap­ma ve bil­gi is­te­me ta­lep­le­ri­nin ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si Müs­te­şar­lı­ğın iz­ni­ne tâbi­dir. Bu mer­ci­ler­ce is­te­nen bil­gi­ler, açık­lan­ma­ma­sı kay­dıy­la Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan ve­ri­le­bi­lir. Müs­te­şar­lık, ya­ban­cı ül­ke­le­rin de­ne­ti­me yet­ki­li mer­ci­le­ri ile ya­pa­ca­ğı an­laş­ma­lar çer­çe­ve­sin­de si­gor­ta­cı­lık­la il­gi­li her tür­lü iş­bir­li­ği ve bil­gi alış­ve­ri­şin­de bu­lu­na­bi­lir.

SE­Kİ­ZİN­Cİ BÖ­LÜM

Tah­kim

Si­gor­ta­cı­lık­ta tah­kim

MAD­DE 30- (1) Si­gor­ta et­ti­ren ve­ya si­gor­ta söz­leş­me­sin­den men­fa­at sağ­la­yan ki­şi­ler ile ris­ki üst­le­nen ta­raf ara­sın­da si­gor­ta söz­leş­me­sin­den do­ğan uyuş­maz­lık­la­rın çö­zü­mü ama­cıy­la Bir­lik nez­din­de Si­gor­ta Tah­kim Ko­mis­yo­nu oluş­tu­ru­lur. Si­gor­ta­cı­lık ya­pan ku­ru­luş­lar­dan, si­gor­ta tah­kim sis­te­mi­ne üye ol­mak is­te­yen­ler, du­ru­mu ya­zı­lı ola­rak Ko­mis­yo­na bil­dir­mek zo­run­da­dır. Si­gor­ta tah­kim sis­te­mi­ne üye olan ku­ru­luş­lar­la uyuş­maz­lı­ğa dü­şen ki­şi, uyuş­maz­lık ko­nu­su söz­leş­me­de özel bir hü­küm ol­ma­sa bi­le tah­kim usûlün­den fay­da­la­na­bi­lir.

(2) Ko­mis­yon, bir Müs­te­şar­lık tem­sil­ci­si, iki Bir­lik tem­sil­ci­si, bir tü­ke­ti­ci der­ne­ği tem­sil­ci­si ile Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­ne­cek bir aka­de­mis­yen hu­kuk­çu tem­sil­ci­nin ka­tı­lı­mı ile olu­şur. Müs­te­şar­lık tem­sil­ci­si­nin as­ga­rî on yıl ka­mu hiz­me­tin­de ça­lış­mış, si­gor­ta­cı­lık ala­nın­da de­ne­yim sa­hi­bi ve en az da­ire baş­ka­nı se­vi­ye­sin­de ol­ma­sı; Bir­lik tem­sil­ci­le­ri­nin de 4 ün­cü mad­de­de ge­nel mü­dür yar­dım­cı­sı için ön­gö­rü­len şart­la­ra sa­hip ol­ma­sı ge­re­kir. Tü­ke­ti­ci der­ne­ği tem­sil­ci­si ise Tür­ki­ye ça­pın­da en faz­la üye­ye sa­hip tü­ke­ti­ci der­ne­ği­nin öne­re­ce­ği üç aday ara­sın­dan Müs­te­şar­lık­ça se­çi­lir. Ko­mis­yon ken­di için­den bir Baş­kan se­çer. Ko­mis­yon­da ka­rar­lar üye tam­sa­yı­sı­nın salt ço­ğun­lu­ğu ile alı­nır. İki yıl için se­çi­len Ko­mis­yon Baş­kan ve üye­le­ri­ne, ka­mu iktisadî te­şeb­büs­le­ri yö­ne­tim ku­ru­lu baş­kan ve üye­le­ri­ne öde­nen ay­lık üc­ret ve di­ğer öde­me­ler tu­ta­rın­da üc­ret öde­nir.

(3) Ko­mis­yon aşa­ğı­da­ki gö­rev­le­ri ye­ri­ne ge­ti­rir:

a) Mü­dür ve mü­dür yar­dım­cı­la­rı­nı ata­mak.

b) Bir­lik­çe ay­rı bir he­sap­ta iz­le­ne­cek olan Ko­mis­yo­nun büt­çe­si­ni ha­zır­la­ya­rak Bir­li­ğe sun­mak.

c) Tah­kim sis­te­mi­nin adil, ta­raf­sız ve et­kin bir bi­çim­de iş­le­yi­şi­ni sağ­la­mak için ge­rek­li ön­lem­le­ri al­mak.

ç) Ko­mis­yo­nun fa­ali­yet so­nuç­la­rı hak­kın­da yıl­lık ra­por ha­zır­la­ya­rak Bir­li­ğe ve Müs­te­şar­lı­ğa gön­der­mek.

d) Bil­gi iş­lem alt ya­pı­sı­nı ha­zır­la­mak.

e) Ka­nun­lar­la ken­di­si­ne ve­ri­len di­ğer gö­rev­le­ri yap­mak.

(4) Ko­mis­yon, ge­rek­li gö­rü­len yer­ler­de bü­ro aç­ma­ya yet­ki­li­dir. Bü­ro mü­dü­rü­nün, Ko­mis­yon mü­dü­rü ile ay­nı ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­sı zo­run­lu­dur. Bü­ro mü­dü­rü­ne ve­ri­le­cek gö­rev­ler Ko­mis­yon ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir.

(5) Ko­mis­yo­na bağ­lı ça­lış­mak üze­re bir mü­dür ve iki mü­dür yar­dım­cı­sı, ra­por­tör­ler ile ye­ter­li sa­yı­da per­so­nel gö­rev­len­di­ri­lir. Mü­dür ve mü­dür yar­dım­cı­la­rı Ko­mis­yon­ca, ra­por­tör­ler ve di­ğer per­so­nel ise mü­dü­rün öne­ri­siy­le Ko­mis­yon ta­ra­fın­dan ata­nır. Gö­rev­den alın­ma, gö­re­ve atan­ma ile ay­nı usûle tâbi­dir. Ko­mis­yon mü­dü­rü­nün;

a) Ma­lî güç dı­şın­da si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti ku­ru­cu­la­rın­da ara­nan ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­sı,

b) En az dört yıl­lık yük­sek okul me­zu­nu ol­ma­sı,

c) Si­gor­ta hu­ku­kun­da en az iki yıl ve­ya si­gor­ta­cı­lık­ta en az beş yıl de­ne­yi­mi ol­ma­sı,

ge­re­kir.

(6) Mü­dür yar­dım­cı­la­rı­nın (c) ben­di ha­riç ol­mak üze­re be­şin­ci fık­ra­da sa­yı­lan ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­sı zo­run­lu­dur. Ay­rı­ca, mü­dür yar­dım­cı­la­rı­nın en az bi­rin­de iki yıl­lık si­gor­ta­cı­lık de­ne­yi­mi ara­nır.

(7) Uyuş­maz­lık­lar, ha­yat ve ha­yat dı­şı si­gor­ta grup­la­rı­nın sa­de­ce bi­rin­de gö­rev ya­pa­cak olan si­gor­ta ha­kem­le­ri ve ra­por­tör­ler ara­cı­lı­ğıy­la çö­zü­lür.

(8) Si­gor­ta ha­kem­le­ri­nin;

a) Ma­lî güç dı­şın­da si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti ku­ru­cu­la­rın­da ara­nan ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­sı,

b) En az dört yıl­lık yük­sek okul me­zu­nu ol­ma­sı,

c) Si­gor­ta hu­ku­kun­da en az beş yıl ve­ya si­gor­ta­cı­lık­ta en az on yıl de­ne­yi­mi ol­ma­sı,

ge­re­kir.

(9) Ko­mis­yon nez­din­de ça­lı­şa­cak olan si­gor­ta ra­por­tör­le­ri, Ko­mis­yon mü­dü­rün­de ara­nan ni­te­lik­le­re sa­hip ol­mak zo­run­da­dır.

(10) Si­gor­ta ha­ke­mi ol­mak is­te­yen­le­rin ge­rek­li ni­te­lik­le­ri ta­şı­dık­la­rı­nı bel­ge­le­mek su­re­tiy­le Ko­mis­yo­na baş­vur­ma­sı ge­re­kir. Baş­vu­ru­su uy­gun gö­rü­len­ler ka­bul için Müs­te­şar­lı­ğa bil­di­ri­lir. Müs­te­şar­lı­ğın ka­bul et­me­si halin­de il­gi­li­nin is­mi, Ko­mis­yon ta­ra­fın­dan tu­tu­la­cak ve bir ör­ne­ği Ada­let Ba­kan­lı­ğı­na gön­de­ri­le­cek olan si­gor­ta ha­kem­li­ği lis­te­si­ne kay­do­lu­nur ve bu lis­te­de de­ği­şik­lik ol­ma­sı halin­de de de­ği­şik­lik­ler al­tı ay­lık dö­nem­ler iti­ba­rıy­la Ada­let Ba­kan­lı­ğı­na ve Müs­te­şar­lı­ğa bil­di­ri­lir.

(11) Si­gor­ta ha­ke­mi­nin is­mi;

a) Si­gor­ta ha­kem­li­ği yap­mak için ge­re­ken ni­te­lik­le­ri kay­bet­miş­se ve­ya ta­raf­sız­lık il­ke­si­ne ay­kı­rı ha­re­ket et­ti­ği tes­pit edil­miş­se sü­rek­li ola­rak,

b) Ken­di­si­ne ula­şan dos­ya­la­rı bir yıl için­de en faz­la üç kez za­ma­nın­da so­nuç­lan­dır­ma­mış­sa bir yıl sü­rey­le,

Lis­te­den si­li­nir.

 (12) Tah­kim sis­te­mi­ne üye ol­mak is­te­yen­ler­den ka­tıl­ma pa­yı, uyuş­maz­lık çö­zü­mü için Ko­mis­yo­na baş­vu­ran­lar­dan ise baş­vu­ru üc­re­ti alı­nır. Uyuş­maz­lı­ğa dü­şen ta­raf­lar ara­sın­da, açık ve ya­zı­lı şe­kil­de ya­pıl­ma­sı ge­re­ken söz­leş­me ile da­ha yük­sek bir tu­tar be­lir­len­me­miş­se, ha­ke­min ver­di­ği kırk­bin Türk Li­ra­sı­na ka­dar olan ka­rar­lar her iki ta­raf için ke­sin­dir. Kırk­bin Türk Li­ra­sı­nın üze­rin­de­ki ka­rar­lar için tem­yi­ze gi­di­le­bi­lir. Her halükârda Hu­kuk Usûlü Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nu­nun 533 ün­cü mad­de­si hü­küm­le­ri sak­lı­dır. Tem­yi­ze iliş­kin usûl ve esas­lar hak­kın­da Hu­kuk Usûlü Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nu uy­gu­la­nır.

(13) Ko­mis­yo­na gi­di­le­bil­me­si için, si­gor­ta­cı­lık ya­pan ku­ru­luş­la uyuş­maz­lı­ğa dü­şen ki­şi­nin, uyuş­maz­lı­ğa ko­nu teş­kil eden olay ile il­gi­li ola­rak si­gor­ta­cı­lık ya­pan ku­ru­lu­şa ge­rek­li baş­vu­ru­la­rı yap­mış ve ta­le­bi­nin kıs­men ya da ta­ma­men olum­suz so­nuç­lan­dı­ğı­nı bel­ge­le­miş ol­ma­sı ge­re­kir. Si­gor­ta­cı­lık ya­pan ku­ru­lu­şun, baş­vu­ru ta­ri­hin­den iti­ba­ren on­beş iş gü­nü için­de ya­zı­lı ola­rak ce­vap ver­me­me­si de Ko­mis­yo­na baş­vu­ru için ye­ter­li­dir.

(14) Mah­ke­me­ye ve Tü­ke­ti­ci­nin Ko­run­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun hü­küm­le­ri uya­rın­ca Tü­ke­ti­ci So­run­la­rı Ha­kem He­ye­ti­ne in­ti­kal et­miş uyuş­maz­lık­lar ile il­gi­li ola­rak Ko­mis­yo­na baş­vu­ru ya­pı­la­maz.

(15) Si­gor­ta­cı­lık ya­pan ku­ru­luş­la uyuş­maz­lı­ğa dü­şen ki­şi­nin Ko­mis­yo­na baş­vu­ru­su, ön­ce­lik­le ra­por­tör­ler ta­ra­fın­dan in­ce­le­nir. Ra­por­tör­ler en geç on­beş gün için­de in­ce­le­me­le­ri­ni ta­mam­la­mak zo­run­da­dır. Ra­por­tör­ler ta­ra­fın­dan çö­züm­len­di­ri­le­me­yen baş­vu­ru­lar si­gor­ta ha­ke­mi­ne ile­ti­lir. Uyuş­maz­lı­ğa han­gi si­gor­ta ha­ke­mi­nin ba­ka­ca­ğı, Ko­mis­yon ta­ra­fın­dan si­gor­ta ha­ke­mi lis­te­sin­den se­çi­lir. Ko­mis­yon, işin ni­te­li­ği­ne bağ­lı ola­rak en az üç si­gor­ta ha­ke­min­den olu­şan bir he­yet oluş­tu­rul­ma­sı­na ka­rar ve­re­bi­lir. An­cak, uyuş­maz­lık ko­nu­su mik­ta­rın on­beş­bin Türk Li­ra­sı ve üze­rin­de ol­du­ğu du­rum­lar­da he­yet te­şek­kü­lü zo­run­lu­dur. He­yet ka­ra­rı­nı ço­ğun­luk­la ve­rir. Ha­kem­ler, sa­de­ce ken­di­le­ri­ne ve­ri­len ev­rak üze­rin­den ka­rar ve­rir. Se­çi­len si­gor­ta ha­ke­mi müc­bir ne­den­ler ve umul­ma­yan haller ha­riç ol­mak üze­re gö­re­vi red­de­de­mez. Bu­nun­la bir­lik­te, ta­raf­lar, Hu­kuk Usûlü Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nun­da yer alan hâki­mi ret ne­den­le­ri­ne da­ya­na­rak ha­ke­mi red­de­de­bi­lir. Ret ta­le­bi Ko­mis­yo­na, du­ru­mun öğ­re­nil­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren en geç beş iş gü­nü için­de bir di­lek­çey­le ya­pı­lır. Ret ta­le­bi üze­ri­ne Ko­mis­yon mü­dü­rü, iki ta­ra­fın gö­rüş­le­ri­ni din­le­dik­ten son­ra bu ko­nu­da en geç beş iş gü­nü için­de ka­rar ve­rir.

(16) Ha­kem­ler, gö­rev­len­di­ril­dik­le­ri ta­rih­ten iti­ba­ren en geç dört ay için­de ka­rar ver­me­ye mec­bur­dur. Ak­si halde, uyuş­maz­lık yet­ki­li mah­ke­me­ce hal­le­di­lir. An­cak, bu sü­re ta­raf­la­rın açık ve ya­zı­lı mu­va­fa­kat­le­riy­le uza­tı­la­bi­lir. Ha­kem, ka­ra­rı­nı Ko­mis­yon mü­dü­rü­ne tev­di eder. Ko­mis­yon mü­dü­rü, ka­ra­rı, en geç üç iş gü­nü için­de, Hu­kuk Usûlü Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nu­nun 532 nci mad­de­si uya­rın­ca ge­re­ği­nin ya­pı­la­bil­me­si için da­va­yı gör­me­ye yet­ki­li mah­ke­me­ye ile­tir.

(17) Ha­kem­lik üc­re­ti, Ko­mis­yo­na baş­vu­ru üc­re­ti ve üye­li­ğe ka­tıl­ma pa­yı, Ko­mis­yo­nun gö­rü­şü alı­na­rak Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nir; ha­kem üc­re­ti Ko­mis­yon ta­ra­fın­dan öde­nir.

(18) Si­gor­ta ha­kem­le­ri ve ra­por­tör­ler ta­raf­sız ol­mak zo­run­da­dır. Si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin,  re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin, si­gor­ta­cı­lık ya­pan di­ğer ku­ru­luş­la­rın, si­gor­ta eks­per­le­ri­nin, si­gor­ta acen­te­le­ri­nin ve bro­ker­le­rin or­tak­la­rı, yö­ne­tim ve de­ne­ti­min­de bu­lu­nan ki­şi­ler ve bun­lar adı­na im­za at­ma­ya yet­ki­li olan­lar ile tüm bu ku­ru­luş­lar­da meslekî fa­ali­yet­te bu­lu­nan­lar ve si­gor­ta eks­per­le­ri, si­gor­ta acen­te­le­ri ve bro­ker­ler si­gor­ta ha­kem­li­ği ya­pa­maz. Bu sı­nır­lan­dır­ma­lar söz ko­nu­su kim­se­le­rin eş ve ço­cuk­la­rı için de ge­çer­li­dir. Hu­kuk Usûlü Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nu­nun 28 in­ci mad­de­si si­gor­ta ha­kem­le­ri hak­kın­da da uy­gu­la­nır.

(19) Ko­mis­yon­da gö­rev alan­lar, ha­kem­ler ve ra­por­tör­ler, iş­le­ri do­la­yı­sıy­la öğ­ren­dik­le­ri bil­gi ve sır­la­rı il­gi­li­le­rin iz­ni ol­mak­sı­zın açık­la­ya­maz. An­cak, suç teş­kil eden halle­rin yet­ki­li mer­ci­le­re du­yu­rul­ma­sı zo­run­lu­dur.

(20) Ko­mis­yo­nun ya­pı­sı ve gö­rev­le­ri ile Ko­mis­yon mü­dü­rü ve Ko­mis­yon mü­dür yar­dım­cı­la­rı­nın ni­te­lik­le­ri, ça­lış­ma usûl ve esas­la­rı, ra­por­tör­le­rin, si­gor­ta ha­kem­le­ri­nin ça­lış­ma usûl ve esas­la­rı, ka­rar­la­rın ne şe­kil­de dü­zen­le­ne­ce­ği, Ko­mis­yo­na baş­vu­ru esas­la­rı, Lis­te tu­tul­ma­sı­na ve büt­çe­ye iliş­kin esas­lar ile ka­tı­lım üc­re­ti gi­bi hu­sus­lar yö­net­me­lik­le be­lir­le­nir.

(21) Müs­te­şar­lık bu mad­de­de yer alan mak­tu pa­ra mik­tar­la­rı­nı, Tür­ki­ye İs­ta­tis­tik Ku­ru­mu ta­ra­fın­dan açık­la­nan Üre­ti­ci Fi­yat­la­rı En­dek­si ar­tış ora­nı­nı aş­ma­mak su­re­tiy­le ar­tır­ma­ya yet­ki­li­dir.

(22) Bu Ka­nun­da hü­küm bu­lun­ma­yan haller­de Hu­kuk Usûlü Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nu­nun hü­küm­le­ri, si­gor­ta­cı­lık­ta­ki tah­kim hak­kın­da da kı­ya­sen uy­gu­la­nır.

(23) Hu­kuk Usûlü Mu­ha­ke­me­le­ri Ka­nu­nu çer­çe­ve­sin­de ya­pı­la­cak tah­kim için se­çi­le­cek ha­kem­le­rin de bu mad­de­de si­gor­ta ha­kem­le­ri için ara­nı­lan ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­sı ge­re­kir.

DO­KU­ZUN­CU BÖ­LÜM

Çe­şit­li Hü­küm­ler

Si­gor­ta­cı­lık eği­tim mer­ke­zi ve di­ğer or­ga­ni­zas­yon­lar

MAD­DE 31- (1) Ba­kan, si­gor­ta­cı­lık­la il­gi­li özel­lik ta­şı­yan ko­nu­lar için ge­rek­li sı­nav­la­rın ta­raf­sız bir şe­kil­de ya­pıl­ma­sı, yurt içi ve­ya yurt dı­şı ya da ulus­la­ra­ra­sı an­laş­ma­lar çer­çe­ve­sin­de­ki eği­tim ta­lep­le­ri­nin kar­şı­lan­ma­sı ve ben­ze­ri amaç­lar­la si­gor­ta­cı­lık eği­tim mer­ke­zi kur­ma­ya yet­ki­li­dir. Si­gor­ta­cı­lık eği­tim mer­ke­zi­nin gi­der­le­ri, si­gor­ta­cı­lık ala­nın­da fa­ali­yet gös­te­ren mes­lek ku­ru­luş­la­rı­nın kat­kı­la­rın­dan, mer­ke­zin hiz­met ve­re­ce­ği il­gi­li ka­mu ve özel sek­tör ku­ru­luş­la­rın­dan ve hi­be­ler­den yö­net­me­lik­le be­lir­le­ne­cek esas­lar çer­çe­ve­sin­de kar­şı­la­nır. Si­gor­ta­cı­lık eği­tim mer­ke­zin­ce ye­ri­ne ge­ti­ri­le­cek eği­tim fa­ali­yet­le­ri, Özel Öğ­re­tim Ku­rum­la­rı Ka­nu­nu­na tâ­bi de­ğil­dir.

(2) Der­nek, fe­de­ras­yon ve bir­lik gi­bi be­lir­li bir ka­nu­na tâbi ola­rak ku­ru­lan ku­ru­luş­lar ha­riç ol­mak üze­re si­gor­ta­cı­lık ve re­asü­rans uy­gu­la­ma­la­rı ile il­gi­li ola­rak or­ga­ni­zas­yon­lar oluş­tu­rul­ma­sı Ba­ka­nın iz­ni­ne tâbi­dir.

(3) Si­gor­ta­cı­lık eği­tim mer­ke­zi ile ikin­ci fık­ra uya­rın­ca oluş­tu­ru­la­cak or­ga­ni­zas­yon­la­ra iliş­kin hu­sus­lar yö­net­me­lik­le dü­zen­le­nir.

İyi­ni­yet

MAD­DE 32- (1) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ve ara­cı­lar, her çe­şit bro­şür, izah­na­me ve di­ğer bel­ge­ler ile ilan ve rek­lam­la­rı­nı, ta­ah­hüt­le­riy­le si­gor­ta­lı­ya sağ­la­ya­cak­la­rı hak ve men­fa­at­le­rin sı­nır ve kap­sa­mı dı­şın­da bir an­la­yı­şa ne­den ola­cak şe­kil­de dü­zen­le­ye­mez ve ki­şi ve ku­ru­luş­la­ra ger­çe­ğe ay­kı­rı, ya­nıl­tı­cı, al­da­tı­cı ve hak­sız re­ka­be­te yol açan be­yan­da bu­lu­na­maz. Bu hük­me ay­kı­rı­lı­ğın tes­pi­ti halin­de du­rum, Tü­ke­ti­ci­nin Ko­run­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun uya­rın­ca fa­ali­yet gös­te­ren Rek­lam Ku­ru­lu­na bil­di­ri­lir.

(2) Si­gor­ta şir­ket­le­ri, re­asü­rans şir­ket­le­ri, ara­cı­lar ve si­gor­ta eks­per­le­ri si­gor­ta­lı­la­rın hak ve men­fa­at­le­ri­ni teh­li­ke­ye so­ka­bi­le­cek ha­re­ket­ler­den ka­çın­mak, mev­zu­at ve iş­let­me pla­nı esas­la­rı­na uy­gun fa­ali­yet­te bu­lun­mak, si­gor­ta­cı­lı­ğın icap­la­rı­na ve iyi­ni­yet ku­ral­la­rı­na uy­gun ha­re­ket et­mek zo­run­da­dır.

(3) Si­gor­ta şir­ket­le­ri, iyi­ni­yet ku­ral­la­rı­na ay­kı­rı ola­rak si­gor­ta taz­mi­na­tı­nın öden­me­si­ni ge­cik­ti­re­mez.

(4) Müs­te­şar­lık, si­gor­ta şir­ket­le­ri, re­asü­rans şir­ket­le­ri, ara­cı­lar ve si­gor­ta eks­per­le­ri­nin yu­ka­rı­da sa­yı­lan ku­ral­la­ra uy­ma­la­rı­nı sağ­la­mak üze­re ge­rek­li her tür­lü ted­bi­ri al­ma­ya yet­ki­li­dir.

(5) Ki­şi­le­rin, si­gor­ta şir­ke­ti­ni seç­me hak­kı sı­nır­lan­dı­rı­la­maz. Bir söz­leş­me­nin un­sur­la­rı için­de, ta­raf­lar­dan bi­ri­nin bu söz­leş­me­de yer alan her­han­gi bir hu­sus­ta si­gor­ta yap­ma­ya zo­run­lu tu­tul­du­ğu haller­de, söz ko­nu­su si­gor­ta­nın bel­li bir şir­ke­te yap­tı­rıl­ma­sı­na iliş­kin söz­leş­me­ye ko­nul­muş her tür­lü şart hü­küm­süz­dür.

İh­ti­sas ko­mi­te­le­ri

MAD­DE 33- (1) Müs­te­şar­lık, bu Ka­nu­nun ge­rek­li kıl­dı­ğı ta­ri­fe ve ta­li­mat­lar ile si­gor­ta­cı­lı­ğın ge­liş­ti­ril­me­si için araş­tır­ma ve in­ce­le­me yap­tı­rıl­ma­sı ama­cıy­la si­gor­ta­cı­lık ko­nu­sun­da bil­gi ve uz­man­lık sa­hi­bi ki­şi­ler­den olu­şa­cak ih­ti­sas ko­mi­te­le­ri ku­ra­bi­lir. Oluş­tu­ru­la­cak ko­mi­te­le­rin gi­der­le­ri, Müs­te­şar­lı­ğın bağ­lı ol­du­ğu Ba­kan­lık­ça onay­la­na­cak esas­lar uya­rın­ca si­gor­ta­cı­lık ala­nın­da fa­ali­yet gös­te­ren il­gi­li mes­lek ku­ru­lu­şu ta­ra­fın­dan kar­şı­la­nır.

(2) İh­ti­sas ko­mi­te­le­ri­nin ça­lış­ma usûl ve esas­la­rı yö­net­me­lik­le be­lir­le­nir.

ONUN­CU BÖ­LÜM

Ce­za­lar

İdarî ce­za­lar

MAD­DE 34- (1) Bu Ka­nu­nun 3 ün­cü mad­de­si­nin dör­dün­cü ve be­şin­ci fık­ra­la­rı kap­sa­mın­da be­lir­le­ne­cek esas­la­ra ay­kı­rı dav­ra­nan­lar ile 5 in­ci mad­de­si­ne ay­kı­rı ola­rak ruh­sat­sız fa­ali­yet gös­te­ren­le­rin iş­yer­le­ri, Ba­ka­nın ta­le­bi üze­ri­ne va­li­lik­ler­ce bir yı­lı geç­me­mek üze­re ge­çi­ci ola­rak ka­pa­tı­la­ca­ğı gi­bi ilan ve rek­lam­la­rı da dur­du­ru­lur ya da top­la­tı­lır.

(2) Bu Ka­nu­nun;

a) 3 ün­cü mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da be­lir­ti­len baş­ka iş­le iş­ti­gal ya­sa­ğı­na ay­kı­rı dav­ra­nıl­ma­sı halin­de yir­mi­beş­bin Türk Li­ra­sı,

b) 4 ün­cü mad­de­si­nin iki ilâ ye­din­ci fık­ra­la­rın­da be­lir­ti­len ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­yan ki­şi­le­rin şir­ket­çe atan­ma­sın­dan ve bu fık­ra­lar­da be­lir­ti­len ni­te­lik­le­ri ta­şı­ma­yan ki­şi­le­rin mad­de­de be­lir­ti­len gö­rev­le­ri üst­len­me­sin­den do­la­yı uya­rı­lan şir­ke­tin ya da il­gi­li­nin, bu uya­rı­nın ge­re­ği­ni bir ay için­de ye­ri­ne ge­tir­me­me­si halin­de se­kiz­bin Türk Li­ra­sı; se­ki­zin­ci fık­ra­sı uya­rın­ca et­kin bir iç de­ne­tim sis­te­mi ku­rul­ma­sı ve ye­te­ri ka­dar iç de­ne­tim ele­ma­nı ça­lış­tı­rıl­ma­sı zo­run­lu­lu­ğu­na ay­kı­rı dav­ra­nıl­ma­sı halin­de uya­rı­lan şir­ke­tin al­tı ay için­de du­ru­mu­nu dü­zelt­me­me­si halin­de on­bin Türk Li­ra­sı,

c) 5 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı uya­rın­ca ge­rek­li tes­cil ve ilan iş­lem­le­ri­nin yap­tı­rıl­ma­mış ol­ma­sı halin­de se­kiz­bin Türk Li­ra­sı,

ç) 7 nci mad­de­si uya­rın­ca ge­rek­li tes­cil ve ilan iş­lem­le­ri­nin ya­pıl­ma­mış ol­ma­sı halin­de oni­ki­bin Türk Li­ra­sı,

d) 9 un­cu mad­de­sinin be­şin­ci fık­ra­sı uya­rın­ca ge­rek­li bil­di­ri­mi Müs­te­şar­lı­ğa yap­ma­yan­lar se­kiz­bin Türk Li­ra­sı,

e) 10 un­cu mad­de­si­ne ay­kı­rı ola­rak ge­rek­li iz­nin alın­ma­ma­sı halin­de oni­ki­bin Türk Li­ra­sı,

f) 11 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak ge­nel şart dü­zen­le­me­le­ri­ne ay­kı­rı dav­ra­nıl­ma­sı halin­de on­bin Türk Li­ra­sı,

g) 14 ün­cü mad­de­si­nin dör­dün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı dav­ra­nıl­ma­sı halin­de beş­bin Türk Li­ra­sı,

ğ) 17 nci mad­de­si­nin ye­din­ci fık­ra­sı uya­rın­ca ge­rek­li mas­raf­la­rın kar­şı­lan­ma­ma­sı halin­de iki­bin Türk Li­ra­sı,

h) 18 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci, ikin­ci ve üçün­cü fık­ra­la­rı­na ay­kı­rı dav­ra­nıl­ma­sı, dör­dün­cü fık­ra­sı uya­rın­ca özel def­ter tut­ma, ma­lî tab­lo­la­rı ilan et­me yü­küm­lü­lük­le­ri­nin ye­ri­ne ge­ti­ril­me­me­si ve dör­dün­cü fık­ra uya­rın­ca şir­ket ak­tif ya­pı­la­rı da da­hil ol­mak üze­re Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­ne­cek esas ve usûl­le­re ay­kı­rı dav­ra­nıl­ma­sı halin­de oni­ki­bin Türk Li­ra­sı,

ı) 21 in­ci mad­de­si­ne gö­re ak­tü­er ça­lış­tır­ma zo­run­lu­lu­ğu­na uyul­ma­ma­sı halin­de on­se­kiz­bin Türk Li­ra­sı,

i) 32 nci mad­de­si­nin dör­dün­cü fık­ra­sı uya­rın­ca alı­nan ted­bir­le­re ve be­şin­ci fık­ra­sı hük­mü­ne ay­kı­rı dav­ra­nıl­ma­sı halin­de yir­mi­bin Türk Li­ra­sı,

j) Ba­kan­lar Ku­ru­lu, Müs­te­şar­lı­ğın bağ­lı bu­lun­du­ğu Ba­kan­lık ve Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan bu Ka­nu­na gö­re alı­nan ka­rar­la­ra, çı­ka­rı­lan yö­net­me­lik ve teb­liğ­le­re ve ya­pı­lan di­ğer dü­zen­le­me­le­re uyul­ma­ma­sı halin­de, bu Ka­nun­da ay­rı­ca ön­gö­rül­müş bir ce­za­nın ol­ma­dı­ğı haller­de oni­ki­bin Türk Li­ra­sı,

idarî pa­ra ce­za­sı uy­gu­la­nır.

(3) İdarî pa­ra ce­za­la­rı Müs­te­şar­lık­ça uy­gu­la­nır.

Ad­lî ce­za­lar

MAD­DE 35- (1) Bu Ka­nu­na gö­re ruh­sat al­ma­dan risk üst­len­mek su­re­tiy­le si­gor­ta­cı­lık fa­ali­ye­tin­de bu­lu­nan ve­ya ti­ca­ret un­van­la­rın­da ya da her tür­lü bel­ge­le­ri ya­hut ilan ve rek­lam­la­rın­da ve­ya­hut ka­mu­oyu­na yap­tık­la­rı açık­la­ma­lar­da bu Ka­nun­da be­lir­ti­len ku­ru­luş­la­rın adı­nı kul­la­nan, bu Ka­nun­da dü­zen­le­nen fa­ali­yet­ler­de bu­lun­duk­la­rı iz­le­ni­mi­ni ya­ra­ta­cak söz ve işa­ret­le­ri kul­la­nan ger­çek ki­şi­ler ve tü­zel ki­şi­le­rin yet­ki­li­le­ri, üç yıl­dan beş yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve al­tı­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re bin gü­ne ka­dar ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(2) Bu Ka­nu­nun 3 ün­cü mad­de­si­nin dör­dün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak Müs­te­şar­lık­tan izin alın­ma­dan si­gor­ta söz­leş­me­si ya­pan ko­ope­ra­tif­le­rin yet­ki­li­le­ri beş­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re bin gü­ne ka­dar ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(3) Si­gor­ta şir­ket­le­ri ile re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin yö­ne­tim ku­ru­lu baş­kan ve üye­le­ri ile di­ğer men­sup­la­rı, gö­rev­le­ri do­la­yı­sıy­la ken­di­le­ri­ne tev­di olu­nan ve­ya mu­ha­fa­za­la­rı, de­ne­tim­le­ri ve so­rum­lu­luk­la­rı al­tın­da bu­lu­nan ku­ru­lu­şa ait pa­ra ve­ya sa­ir var­lık­la­rı zim­met­le­ri­ne ge­çir­me­le­ri halin­de, al­tı yıl­dan oni­ki yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. Ay­rı­ca, ku­ru­lu­şun uğ­ra­dı­ğı za­ra­rı da taz­mi­ne mahkûm edi­lir.

(4) Üçün­cü fık­ra­da gös­te­ri­len suç, ku­ru­lu­şu al­da­ta­cak ve fii­lin açı­ğa çık­ma­ma­sı­nı sağ­la­ya­cak her tür­lü hi­le­li fa­ali­yet­te bu­lun­mak su­re­tiy­le iş­len­miş­se fa­il, oni­ki yıl­dan az ol­ma­mak üze­re ha­pis ce­za­sı ve ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. An­cak, ad­lî pa­ra ce­za­sı­nın mik­ta­rı, mey­da­na ge­len za­ra­rın üç ka­tın­dan az ola­maz. Za­ra­rın, ko­vuş­tur­ma ya­pıl­ma­dan ön­ce ta­ma­mıy­la öden­me­si halin­de ve­ri­le­cek ce­za üç­te bir ora­nın­da in­di­ri­lir.

(5) Bu Ka­nun­da gös­te­ri­len yet­ki­li mer­ci­le­rin ve de­ne­tim gö­rev­li­le­ri­nin is­te­dik­le­ri bil­gi ve bel­ge­le­ri ver­me­yen ya da de­ne­tim gö­rev­li­le­ri­nin gö­rev­le­ri­ni yap­ma­la­rı­na en­gel olan ger­çek ki­şi­ler­le tü­zel ki­şi­le­rin yet­ki­li­le­ri, bir yıl­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve iki­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(6) Bu Ka­nun­da gös­te­ri­len mer­ci­le­re, de­ne­tim gö­rev­li­le­ri­ne, mah­ke­me­le­re ve di­ğer resmî da­ire­le­re ya­nıl­tı­cı şe­kil­de yan­lış ya da ger­çe­ğe ay­kı­rı bil­gi ve­ya bel­ge ve­ren ger­çek ki­şi­ler ile tü­zel ki­şi­le­rin yet­ki­li­le­ri, bir yıl­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ve üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(7) Bu Ka­nu­na tâ­bi ku­ru­luş­la­rın iti­ba­rı­nı ze­de­le­ye­bi­le­cek ya da ser­ve­ti­ne za­rar ve­re­bi­le­cek bir hu­su­sa kas­ten se­bep olan ya da bu yol­da asıl­sız ha­ber­ler ya­yan­lar bir yıl­dan iki yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve iki­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. Bu fii­lin 9/6/2004 ta­rih­li ve 5187 sa­yı­lı Ba­sın Ka­nu­nun­da ya­zı­lı araç­lar­la ya da rad­yo, te­le­viz­yon, vi­deo, in­ter­net, kab­lo­lu ya­yın ve­ya elek­tro­nik bil­gi ile­ti­şim araç­la­rı ve ben­zer ya­yın araç­la­rın­dan bi­ri ile iş­len­me­si halin­de ha­pis ce­za­sı iki yıl­dan dört yı­la ka­dar uy­gu­la­nır. İsim­le­ri be­lir­til­me­se da­hi bu Ka­nu­na tâ­bi ku­ru­luş­la­rın gü­ve­ni­lir­li­ği ko­nu­sun­da ka­mu­oyun­da te­red­dü­te yol aça­rak bu ku­ru­luş­la­rın ma­lî bün­ye­le­ri­nin olum­suz et­ki­len­me­si­ne ne­den ola­bi­le­cek ni­te­lik­te asıl­sız ha­ber­le­ri yu­ka­rı­da be­lir­ti­len araç­lar­la ya­yan­lar dört­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re bin gü­ne ka­dar ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(8) Bu Ka­nu­nun uy­gu­lan­ma­sın­da ve uy­gu­lan­ma­sı­nın de­ne­ti­min­de gö­rev alan­lar ile si­gor­ta ha­kem­le­ri ve ra­por­tör­le­ri, sı­fat ve­ya gö­rev­le­ri do­la­yı­sıy­la öğ­ren­dik­le­ri, bu Ka­nun kap­sa­mın­da fa­ali­yet gös­te­ren ki­şi ve ku­ru­luş­lar ile bun­la­rın iş­ti­rak­le­ri, ku­ru­luş­la­rı ve si­gor­ta söz­leş­me­si ile il­gi­li ki­şi­le­re ait sır­la­rı, gö­rev­le­rin­den ay­rıl­ma­la­rın­dan son­ra da­hi, bu Ka­nu­na ve özel ka­nun­la­rı­na gö­re yet­ki­li olan­lar­dan baş­ka­sı­na açık­la­ma­la­rı ve­ya ken­di ya­ra­rı­na kul­lan­ma­la­rı halin­de iki yıl­dan dört yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(9) Bu Ka­nu­na tâ­bi ku­ru­luş­la­rın gö­rev­li­le­ri ve yet­ki­li­le­ri, bu mad­de­nin se­ki­zin­ci fık­ra­sın­da ya­zı­lı ki­şi­ler ha­riç ol­mak üze­re bu Ka­nu­na tâ­bi ki­şi­ler ile bun­la­rın ya­nın­da ça­lı­şan­lar ve dı­şa­rı­dan hiz­met alı­mı yo­luy­la si­gor­ta­cı­lık sek­tö­rün­de iş gö­ren­ler, sı­fat ve gö­rev­le­ri do­la­yı­sıy­la öğ­ren­dik­le­ri bu Ka­nu­na tâ­bi ku­ru­luş­la­ra ve­ya si­gor­ta söz­leş­me­si ile il­gi­li ki­şi­le­re ait sır­la­rı bu ko­nu­da ka­nu­nen açık­ça yet­ki­li kı­lı­nan mer­ci­ler­den baş­ka­sı­na açık­la­ma­la­rı halin­de bir yıl­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve iki­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(10) Se­kiz ve do­ku­zun­cu fık­ra­lar­da ya­zı­lı ki­şi­le­rin bu fık­ra­lar­da be­lir­ti­len tür­den sır­la­rı ken­di­le­ri ya da baş­ka­la­rı­na ya­rar sağ­la­mak ama­cıy­la açık­la­ma­la­rı halin­de, bu ki­şi­ler üç yıl­dan beş yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. Ay­rı­ca, fii­lin öne­mi­ne gö­re bu ki­şi­le­rin gö­rev yap­ma­la­rı sü­rek­li ve­ya al­tı ay­dan bir yı­la ka­dar ge­çi­ci ola­rak ya­sak­la­nır.

(11) Ger­çe­ğe ay­kı­rı ma­lî tab­lo dü­zen­le­yen­ler ile bun­la­rı tas­dik eden si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti de­net­çi­le­ri ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. An­cak ad­lî pa­ra ce­za­sı, ger­çe­ğe ay­kı­rı­lık tu­ta­rı­nın yüz­de bi­rin­den az ola­maz.

(12) Bu Ka­nu­nun 9 un­cu mad­de­si­nin bi­rin­ci, ikin­ci ve dör­dün­cü fık­ra­la­rın­da ya­zı­lan izin­le­ri al­ma­yan­lar üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re; al­tın­cı fık­ra­sı­na gö­re be­lir­le­nen his­se sı­nır­la­ma­la­rı­na uy­ma­yan­lar dört­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re; üçün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak izin alın­ma­dan ya­pı­lan his­se de­vir­le­ri­ni pay def­te­ri­ne kay­det­ti­ren­ler ise dört­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re bin gü­ne ka­dar ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(13) Bu Ka­nu­nun 12 nci mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak ta­ri­fe­le­ri Müs­te­şar­lı­ğın ona­yı ol­mak­sı­zın uy­gu­la­yan­lar beş­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re; Müs­te­şar­lı­ğın tes­pit ve ilan et­ti­ği ara­cı­lık ko­mis­yon­la­rı dı­şın­da ko­mis­yon ve­ren­ler üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re; bu ko­mis­yon­la­rı alan­lar ise yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(14) Bu Ka­nu­nun 13 ün­cü mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı hük­mü­ne ay­kı­rı ola­rak söz­leş­me yap­mak­tan ka­çı­nan­lar beş­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(15) Bu Ka­nu­nun 15 in­ci mad­de­si­ne ay­kı­rı şe­kil­de Tür­ki­ye’de si­gor­ta­la­na­bi­lir men­fa­at­le­ri­ni Tür­ki­ye’de fa­ali­yet­te bu­lu­nan si­gor­ta şir­ket­le­ri ha­ri­cin­de ve Tür­ki­ye dı­şın­da si­gor­ta et­ti­ren­ler ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

 (16) Bu Ka­nu­nun 16 ncı mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak ye­te­ri ka­dar kar­şı­lık ayır­ma­yan­lar ile iki ilâ ye­din­ci fık­ra­la­rı­na ay­kı­rı ola­rak tek­nik kar­şı­lık ayı­ran­lar ve se­ki­zin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak re­asü­rör pa­yı­nı be­lir­le­yen­ler; 17 nci mad­de­si­nin bi­rin­ci ve ikin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak te­mi­nat, dör­dün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak mi­ni­mum ga­ran­ti fo­nu te­sis eden­ler ile be­şin­ci fık­ra uya­rın­ca te­mi­nat­lar­dan öde­me yap­ma­yan­lar ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. An­cak, ad­lî pa­ra ce­za­sı­nın mik­ta­rı, ye­ri­ne ge­ti­ril­me­yen yü­küm­lü­lü­ğün ve­ya yü­küm­lü­lük ek­sik ola­rak ye­ri­ne ge­ti­ril­miş ise ek­sik ka­lan mik­ta­rın yüz­de onun­dan az ola­maz.

(17) Bu Ka­nu­nun 19 un­cu mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı dav­ra­nan­lar bin gü­ne ka­dar; ay­kı­rı­lı­ğın, iyi­ni­yet ku­ral­la­rı­nı ihlâl edi­ci şe­kil­de ak­ti­fin de­ğe­ri­ni dü­şür­me­si halin­de bu iş­le­mi ya­pan­lar, iki­bin gü­ne ka­dar ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır. An­cak, ad­lî pa­ra ce­za­sı­nın mik­ta­rı ak­tif­te ger­çek­le­şen azal­ma­nın yüz­de yir­mi­sin­den az ola­maz.

(18) Bu Ka­nu­nun 21 in­ci mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ha­re­ket eden bro­ker­ler üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re; si­gor­ta bro­ker­li­ği dı­şın­da si­gor­ta acen­te­li­ği ve eks­per­lik ya­pan­lar dört­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re; dör­dün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ha­re­ket eden­ler iki­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(19) Bu Ka­nu­nun 22 nci mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sı uya­rın­ca be­lir­le­ne­cek esas­la­ra ay­kı­rı ha­re­ket eden­ler üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile; onun­cu fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak si­gor­ta eks­per­li­ği dı­şın­da baş­ka bir iş­le uğ­ra­şan­lar yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile; on­bi­rin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak bir­den faz­la bü­ro açan­lar alt­mış gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile; oni­kin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı ha­re­ket eden ger­çek ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri ve tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­per­le­ri­nin yet­ki­li­le­ri yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile; onü­çün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak gö­rev ka­bul eden si­gor­ta eks­per­le­ri ile tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­pe­ri­nin ya­nın­da ça­lı­şan si­gor­ta eks­pe­ri ve­ya ta­raf­sız­lı­ğı ihlâl eden si­gor­ta eks­per­le­ri beş­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile; on­dör­dün­cü fık­ra­sı hük­mü­ne ay­kı­rı dav­ra­nan­lar üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile; onal­tın­cı fık­ra­sı­na ay­kı­rı ha­re­ket eden­ler ile bu fık­ra ge­re­ğin­ce si­gor­ta eks­per­li­ği ile il­gi­li fa­ali­yet­ler­de ça­lış­ma­ma­sı ge­rek­ti­ği hal­de ça­lı­şan­lar iki­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile; yir­mi­ikin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak si­gor­ta eks­per­li­ği yet­ki­le­ri­ni ve­ya un­van­la­rı­nı baş­ka ki­şi­le­re kul­lan­dı­ran­lar ve söz ko­nu­su yet­ki ve un­van­la­rı kul­la­nan­lar beş­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re ad­lî pa­ra ce­za­sı ile; si­gor­ta eks­per­li­ği yap­tı­ğı iz­le­ni­mi­ni uyan­dı­ran­lar yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(20) Bu Ka­nu­nun 23 ün­cü mad­de­si­nin onun­cu fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak ti­ca­rî fa­ali­yet­te bu­lu­nan­lar yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile; oni­kin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı dav­ra­nan­lar üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile; onü­çün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak si­gor­ta acen­te­li­ği yet­ki­le­ri­ni ve­ya un­van­la­rı­nı baş­ka ki­şi­le­re kul­lan­dı­ran­lar ve söz ko­nu­su yet­ki ve un­van­la­rı kul­la­nan­lar beş­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile; si­gor­ta acen­te­li­ği yap­tı­ğı iz­le­ni­mi­ni uyan­dı­ran­lar yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile; on­dör­dün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ha­re­ket eden­ler ile bu fık­ra ge­re­ğin­ce si­gor­ta acen­te­li­ğiy­le il­gi­li fa­ali­yet­ler­de ça­lış­ma­ma­sı ge­rek­ti­ği hal­de ça­lı­şan­lar iki­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

 (21) Si­gor­ta acen­te­li­ği ya­pa­ma­ya­cak­lar­la, si­gor­ta acen­te­li­ği söz­leş­me­si ya­pan si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin bu iş­ten so­rum­lu yö­ne­ti­ci­le­ri beş­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile; prim tah­sil et­me ve­ya söz­leş­me yap­ma yet­ki­si ve­ri­le­me­ye­cek­le­re bu yet­ki­le­ri ve­ren si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin bu iş­ten so­rum­lu yö­ne­ti­ci­le­ri üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile; bu yet­ki­le­ri ka­bul eden ki­şi­ler iki­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(22) Hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ril­di­ği hal­de bu Ka­nu­nun 26 ncı mad­de­si­nin al­tın­cı fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak tü­zel ki­şi si­gor­ta eks­pe­rin­de de­net­çi ve­ya tem­si­le ve il­za­ma yet­ki­li ola­rak ça­lı­şan­lar ve bu ki­şi­le­ri ça­lış­tı­ran­lar ile hak­kın­da mes­lek­ten çı­kar­ma ka­ra­rı ve­ril­di­ği hal­de 27 nci mad­de­nin al­tın­cı fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak tü­zel ki­şi si­gor­ta acen­te­sin­de de­net­çi ve­ya tem­si­le ve il­za­ma yet­ki­li ola­rak ça­lı­şan­lar ve bu ki­şi­le­ri ça­lış­tı­ran­lar bir yıl­dan iki yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(23) Bu Ka­nu­na ay­kı­rı ola­rak ruh­sa­tı ol­ma­dan bro­ker­lik ve si­gor­ta eks­per­li­ği ya­pan­lar; Müs­te­şar­lık­tan uy­gun­luk bel­ge­si ol­ma­dan si­gor­ta acen­te­li­ği ya­pan­lar ile Ak­tü­er­ler Si­ci­li­ne kay­dol­ma­dan ak­tü­er­lik ya­pan­lar bir yıl­dan üç yı­la ka­dar ha­pis ce­za­sı ve dört­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(24) Bu Ka­nun­da ön­gö­rü­len sü­re için­de Bir­li­ğe üye ol­ma­yan si­gor­ta şir­ket­le­ri ve re­asü­rans şir­ket­le­ri­nin yet­ki­li­le­ri ile Lev­ha­ya ka­yıt­lı ol­ma­dan si­gor­ta eks­per­li­ği ve­ya si­gor­ta acen­te­li­ği fa­ali­ye­tin­de bu­lu­nan­lar yü­zel­li gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(25) Ak­tü­er ve bro­ker yet­ki ve­ya un­van­la­rı­nı baş­ka ki­şi­le­re kul­lan­dı­ran­lar ve söz ko­nu­su yet­ki ve un­van­la­rı kul­la­nan­lar beş­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re, bu iş­le­ri yap­tı­ğı iz­le­ni­mi­ni uyan­dı­ran­lar yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(26) Bu Ka­nu­nun 31 in­ci mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sın­da­ki iz­ni al­ma­dan si­gor­ta­cı­lık­la il­gi­li or­ga­ni­zas­yon oluş­tu­ran­lar üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

(27) Bu Ka­nu­nun 32 nci mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sı­na ay­kı­rı dav­ra­nan­lar ile üçün­cü fık­ra­sı­na ay­kı­rı ola­rak iyi­ni­yet ku­ral­la­rı­nı ihlâl edi­ci şe­kil­de si­gor­ta taz­mi­na­tı öde­me­si­ni ge­cik­ti­ren­ler üç­yüz gün­den az ol­ma­mak üze­re adlî pa­ra ce­za­sı ile ce­za­lan­dı­rı­lır.

Ko­vuş­tur­ma

MAD­DE 36- (1) Bu Ka­nun­da ya­zı­lı suç­lar­dan do­la­yı ko­vuş­tur­ma ya­pıl­ma­sı Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan Cum­hu­ri­yet Baş­sav­cı­lı­ğı­na ya­zı­lı baş­vu­ru­da bu­lu­nul­ma­sı­na bağ­lı­dır. Bu baş­vu­ru ile Müs­te­şar­lık ay­nı za­man­da ka­tı­lan sı­fa­tı­nı ka­za­nır.

(2) Cum­hu­ri­yet sav­cı­sı­nın ko­vuş­tur­ma­ya yer ol­ma­dı­ğı­na ka­rar ver­me­si halin­de, Müs­te­şar­lık, 4/12/2004 ta­rih­li ve 5271 sa­yı­lı Ce­za Mu­ha­ke­me­si Ka­nu­nu­na gö­re ken­di­si­ne teb­liğ edi­le­cek ka­rar­la­ra kar­şı iti­ra­za yet­ki­li­dir.

(3) Ara­cı­lar ile si­gor­ta eks­per­le­ri­nin bu Ka­nun­da suç sa­yı­lan fi­il­le­ri hak­kın­da ya­pı­la­cak ko­vuş­tur­ma­lar ile bu Ka­nu­nun 15 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­na ve 35 in­ci mad­de­si­nin al­tı ilâ do­ku­zun­cu fık­ra­la­rı­na ay­kı­rı­lık­tan do­la­yı ya­pı­la­cak ko­vuş­tur­ma­lar hak­kın­da bu mad­de hü­küm­le­ri uy­gu­lan­maz.

 

 

ON­Bİ­RİN­Cİ BÖ­LÜM

Atıf­lar, De­ğiş­ti­ri­len ve Yü­rür­lük­ten

Kal­dı­rı­lan Hü­küm­ler

Atıf­lar

MAD­DE 37- (1) Di­ğer mev­zu­at­ta mül­ga 21/12/1959 ta­rih­li ve 7397 sa­yı­lı Si­gor­ta Mu­ra­ka­be Ka­nu­nu­na ya­pı­lan atıf­lar, bu Ka­nu­nun il­gi­li mad­de­le­ri­ne ya­pıl­mış sa­yı­lır.

(2) Di­ğer ka­nun­lar­da Müs­te­şar­lık de­ne­tim bi­ri­min­de ça­lı­şan ak­tü­er­le­ri ifa­de et­mek üze­re kul­la­nı­lan tüm iba­re­ler “Si­gor­ta De­net­le­me Ak­tü­eri” ola­rak uy­gu­la­nır.

MAD­DE 38- (1) 18/5/2004 ta­rih­li ve 5174 sa­yı­lı Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği ile Oda­lar ve Bor­sa­lar Ka­nu­nu­na; 

a) 57 nci mad­de­si­nin so­nu­na aşa­ğı­da­ki fık­ra ek­len­miş­tir.

“Si­gor­ta acen­te­le­ri için oluş­tu­ru­la­cak sek­tör mec­li­siy­le il­gi­li Si­gor­ta­cı­lık Ka­nu­nun­da­ki hü­küm­ler sak­lı­dır.”

b) 93 ün­cü mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın (b) ben­di­ne “Yet­ki­li or­gan­lar­ca” iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re aşa­ğı­da­ki iba­re ek­len­miş­tir.

“ve Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si ile Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­sin­ce”

c) Aşa­ğı­da­ki ge­çi­ci mad­de ek­len­miş­tir.

“GE­Çİ­Cİ MAD­DE 15- Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si se­çim­le­ri, oda­la­rın ge­nel or­gan se­çim­le­ri­ni ta­ki­ben alt­mış gün için­de ya­pı­lır. Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si oluş­tu­ru­la­na ka­dar Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı, Si­gor­ta­cı­lık Ka­nu­nu­nun ya­yı­mı­nı mü­te­akip bir ay için­de ge­çi­ci Si­gor­ta Eks­per­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si­ni tes­pit eder.

Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­si­nin se­çi­mi oda­la­rın ge­nel or­gan se­çim­le­ri­ni ta­ki­ben alt­mış gün için­de, Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si se­çim­le­ri ise Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­si­nin oluş­ma­sın­dan iti­ba­ren en geç on­beş gün için­de ya­pı­lır. Si­gor­ta Acen­te­le­ri Sek­tör Mec­li­si oluş­tu­ru­la­na ka­dar Tür­ki­ye Oda­lar ve Bor­sa­lar Bir­li­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu ka­ra­rı ve Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı­nın uy­gun gö­rü­şü ile Si­gor­ta­cı­lık Ka­nu­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­me­si­ni mü­te­akip bir ay için­de ge­çi­ci Si­gor­ta Acen­te­le­ri İc­ra Ko­mi­te­si tes­pit edi­lir.”

MAD­DE 39 - (1) 13/10/1983 ta­rih­li ve 2918 sa­yı­lı Ka­ra­yol­la­rı Tra­fik Ka­nu­nu­nun ek 8 in­ci mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sı aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

“Tür­ki­ye Si­gor­ta ve Re­asü­rans Şir­ket­le­ri Bir­li­ği, el­de et­ti­ği bil­gi­le­ri, tra­fik­ten men edi­le­cek araç­la­rın tes­pi­tin­de kul­la­nıl­mak üze­re İçiş­le­ri Ba­kan­lı­ğı­nın em­ri­ne ha­zır tu­tar ve­ya ge­rek­li gör­dü­ğü bi­rim­le­ri­ne ile­tir.”

MAD­DE 40- (1) 25/11/1999 ta­rih­li ve 587 sa­yı­lı Zo­run­lu Dep­rem Si­gor­ta­sı­na Da­ir Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me­ye aşa­ğı­da­ki mad­de ek­len­miş­tir.

"EK MAD­DE 1- Ku­rum ve bu Ka­nun Hük­mün­de Ka­rar­na­me kap­sa­mın­da ger­çek­leş­ti­ri­len iş ve iş­lem­ler, 10/12/2003 ta­rih­li ve 5018 sa­yı­lı Ka­mu Ma­lî Yö­ne­ti­mi ve Kon­trol Ka­nu­nu ile 4/1/2002 ta­rih­li ve 4734 sa­yı­lı Ka­mu İha­le Ka­nu­nu­na tâ­bi de­ğil­dir."

MAD­DE 41- (1) 28/3/2001 ta­rih­li ve 4632 sa­yı­lı Bi­rey­sel Emek­li­lik Ta­sar­ruf ve Ya­tı­rım Sis­te­mi Ka­nu­nu­nun;

a) 2 nci mad­de­si­nin (l) ben­di aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"l) Bi­rey­sel emek­li­lik ara­cı­la­rı: Emek­li­lik şir­ket­le­ri­nin emek­li­lik söz­leş­me­le­ri­ne ara­cı­lık eden ve­ya bun­la­rı emek­li­lik şir­ke­ti adı­na ya­pan ki­şi­le­ri,"

b) 5 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın be­şin­ci cüm­le­si "Baş­ka bir şir­ke­te ak­ta­rım ta­le­bin­de bu­lu­nu­la­bil­me­si için şir­ket­te en az bir yıl sü­rey­le ka­lın­mış ol­ma­sı ge­rek­li­dir." şek­lin­de, ikin­ci ve üçün­cü fık­ra­la­rı  aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"Şir­ket, kat­kı pay­la­rı­nı, en geç şir­ke­te in­ti­ka­li­ni ta­kip eden ikin­ci iş gü­nün­de ya­tı­rı­ma yön­len­dir­mek zo­run­da­dır. Bu mad­de­de ön­gö­rü­len pay­laş­tır­ma, ak­ta­rım ve ya­tı­rı­ma yön­len­dir­me yü­küm­lü­lük­le­ri­ni be­lir­le­nen sü­re­ler için­de ge­re­ği gi­bi ye­ri­ne ge­tir­me­yen şir­ke­te, ak­ta­rım­lar­da ka­tı­lım­cı­nın da­hil ol­du­ğu; ya­tı­rı­ma yön­len­dir­me­de ise da­hil ola­ca­ğı fo­nun il­gi­li dö­ne­me ait po­zi­tif ge­ti­ri­si­nin iki ka­tı tu­ta­rın­da ge­cik­me ce­za­sı uy­gu­la­nır ve bu tu­tar ka­tı­lım­cı­nın he­sa­bı­na ilâve edi­lir.

Grup emek­li­lik söz­leş­me­si­nin ak­de­dil­me­si­ne ta­raf olan der­nek, va­kıf, tü­zel ki­şi­li­ği ha­iz bir mes­lek ku­ru­lu­şu ve­ya sa­ir ku­ru­luş ya­hut grup ile iş­ve­ren­ler ta­ra­fın­dan ça­lı­şan­la­rı ve­ya üye­le­ri he­sa­bı­na kıs­men ve­ya ta­ma­men kat­kı pa­yı öden­me­si ha­lin­de, bu kat­kı­lar ile ge­ti­ri­le­ri bi­rey­sel emek­li­lik he­sap­la­rın­da ay­rı ola­rak ta­kip edi­lir ve bu he­sap­lar­da­ki bi­ri­kim­le­re iliş­kin hak­la­rın kul­la­nı­mı ve yü­küm­lü­lük­ler Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nen esas ve usûl­ler çer­çe­ve­sin­ce grup emek­li­lik söz­leş­me­sin­de be­lir­le­nir. Ka­tı­lım­cı­nın bu bi­ri­kim­le­re hak ka­zan­ma sü­re­si her halde ka­tı­lım­cı­nın grup emek­li­lik söz­leş­me­si­ne gi­riş ta­ri­hin­den iti­ba­ren beş yı­lı aşa­maz.”

c) 6 ncı mad­de­si­nin son fık­ra­sı aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"Emek­li­lik plan­la­rı­na iliş­kin uy­gu­la­ma esas­la­rı ile yıl­lık ge­lir si­gor­ta­sı­na iliş­kin ta­ri­fe ve tek­nik esas­lar ser­best­çe be­lir­le­nir. Ba­kan, ge­rek­li gör­dü­ğü hal­ler­de uy­gu­la­ma esas­la­rı ile ta­ri­fe ve tek­nik esas­la­rı Müs­te­şar­lı­ğın ona­yı­na tâ­bi kı­la­bi­lir. Bu mad­de kap­sa­mın­da hak sa­hip­le­ri­nin bu­lun­ma­sı için şir­ket ve Tür­ki­ye Cum­hu­ri­yet Mer­kez Ban­ka­sı ta­ra­fın­dan ya­pıl­ma­sı ge­re­ken araş­tır­ma­la­ra, söz ko­nu­su tu­ta­rın on yıl­lık sü­re içe­ri­sin­de şir­ket­çe ve iki yıl­lık sü­re içe­ri­sin­de Tür­ki­ye Cum­hu­ri­yet Mer­kez Ban­ka­sın­ca de­ğer­len­di­ril­me­si­ne iliş­kin esas ve usûl­ler Ku­ru­lun uy­gun gö­rü­şü alı­na­rak Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir."

ç) 17 nci mad­de­si­ne bi­rin­ci fık­ra­sın­dan son­ra gel­mek üze­re aşa­ğı­da­ki fık­ra ek­len­miş ve mev­cut ikin­ci fık­ra­sı­nın son cüm­le­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"Bi­rey­sel emek­li­lik he­sa­bın­da­ki fon pay­la­rın­dan, ka­tı­lım­cı­nın sis­tem­de bu­lun­du­ğu ay sa­yı­sı ile as­ga­rî üc­ret tu­ta­rı­nın çar­pı­mı­na kar­şı­lık ge­len bi­ri­kim tu­ta­rı ve bu Ka­nu­nun 6 ncı mad­de­si kap­sa­mın­da bi­rey­sel emek­li­lik sis­te­min­den emek­li olan­la­ra ya­pı­lan yıl­lık ge­lir si­gor­ta­sı öde­me­le­ri­nin ay­lık öde­me­ye isa­bet eden mik­ta­rı­nın na­fa­ka borç­la­rı ha­riç ol­mak üze­re as­ga­rî üc­ret tu­ta­rı­na ka­dar olan kıs­mı hac­ze­di­le­mez, reh­ne­di­le­mez, if­las ma­sa­sı­na da­hil edi­le­mez. Bu fık­ra­da­ki hü­küm­le­rin uy­gu­lan­ma­sın­da re­hin, ha­ciz ve­ya if­las ta­ri­hin­de ge­çer­li brüt as­ga­rî üc­ret tu­ta­rı esas alı­nır.”“Fon port­föy sı­nır­la­ma­la­rı­na iliş­kin il­ke­ler ile fon port­fö­yün­de­ki var­lık­la­rın de­ğer­len­di­ril­me­si­ne iliş­kin esas ve usûl­ler Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü alı­na­rak Ku­rul ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir.”

d) 18 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı­nın son cüm­le­si "Port­föy yö­ne­tim söz­leş­me­le­ri­nin Ku­rul­ca be­lir­le­nen as­ga­rî un­sur­la­ra uy­gun ol­ma­sı zo­run­lu­dur." şek­lin­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

e) Ge­çi­ci 1 in­ci mad­de­si­ne aşa­ğı­da­ki fık­ra­lar ek­len­miş­tir.

“Yet­ki­li or­gan­la­rın­ca ka­rar alın­ma­sı kay­dıy­la, üye­le­ri­ne ve­ya ça­lı­şan­la­rı­na emek­li­li­ğe yö­ne­lik ta­ah­hüt­te bu­lu­nan der­nek, va­kıf, san­dık, tü­zel ki­şi­li­ği ha­iz mes­lek ku­ru­lu­şu ve­ya sa­ir ti­ca­ret şir­ke­tin­de­ki emek­li­li­ğe yö­ne­lik bi­ri­kim­ler ve ta­ah­hüt­le­re iliş­kin tu­tar­lar kıs­men ve­ya ta­ma­men bu fık­ra­nın yü­rür­lü­ğe gir­me­sin­den iti­ba­ren beş yıl için­de ya­pıl­mak kay­dıy­la ve Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­ne­cek esas­lar çer­çe­ve­sin­de bi­rey­sel emek­li­lik sis­te­mi­ne ve­ya yıl­lık ge­lir si­gor­ta­la­rı­na ak­ta­rı­la­bi­lir. Bi­ri­kim­le­rin ve­ya ta­ah­hüt­le­re iliş­kin tu­tar­la­rın öden­me­si­ne yö­ne­lik gay­ri­men­kul sa­tış­la­rı da­hil ol­mak üze­re ak­ta­rım­lar­la il­gi­li iş­lem­ler, her tür­lü ver­gi, re­sim ve harç­tan mu­af­tır. Bu mu­afi­yet, do­ğa­bi­le­cek ge­lir ver­gi­si yü­küm­lü­lü­ğü­nü de kap­sar. Bu fık­ra kap­sa­mın­da yıl­lık ge­lir si­gor­ta­la­rı­na in­ti­bak et­ti­ri­len­ler­den ve­ya emek­li­lik söz­leş­me­si ak­det­miş olan ka­tı­lım­cı­lar­dan gi­riş ai­da­tı alın­maz ve ak­ta­rı­lan tu­tar üze­rin­den her­han­gi bir ke­sin­ti ya­pıl­maz.

Üye­le­ri­ne ve­ya ça­lı­şan­la­rı­na emek­li­li­ğe yö­ne­lik ta­ah­hüt­te bu­lu­nan der­nek, va­kıf, san­dık, tü­zel ki­şi­li­ği ha­iz mes­lek ku­ru­lu­şu ve­ya sa­ir ti­ca­ret şir­ke­ti­nin emek­li­li­ğe yö­ne­lik fa­ali­yet­le­ri­nin ak­tü­er­yal de­ne­ti­mi­ni Müs­te­şar­lık ya­par.”

MAD­DE 42- (1) 4632 sa­yı­lı Ka­nu­nun 20 nci mad­de­sin­den son­ra gel­mek üze­re aşa­ğı­da­ki mad­de ek­len­miş­tir.

"Emek­li­lik gö­ze­tim mer­ke­zi

MAD­DE 20/A- Müs­te­şar­lık, bi­rey­sel emek­li­lik sis­te­mi­nin gü­ven­li ve et­kin bi­çim­de iş­le­til­me­si­ni sağ­la­mak, ka­tı­lım­cı­la­rın hak ve men­fa­at­le­ri­ni ko­ru­mak ama­cıy­la şir­ket­le­rin ve bi­rey­sel emek­li­lik ara­cı­la­rı­nın fa­ali­yet­le­ri­nin gö­ze­tim ve de­ne­ti­mi­ne yö­ne­lik alt ya­pı oluş­tu­rul­ma­sı­na, bi­rey­sel emek­li­lik he­sap­la­rı­na, emek­li­lik plan­la­rı­na, iş­lem­le­rin kon­so­li­das­yo­nu­na, ka­tı­lım­cı­la­ra ait bil­gi­le­rin sak­lan­ma­sı­na, ka­mu­nun ve ka­tı­lım­cı­la­rın bil­gi­len­di­ril­me­si­ne, is­ta­tis­tik üre­ti­mi­ne, bi­rey­sel emek­li­lik ara­cı­la­rı si­ci­li­ne ve bi­rey­sel emek­li­lik ara­cı­la­rı sı­na­vı­na iliş­kin iş­lem­le­rin ya­pıl­ma­sı ile ha­yat si­gor­ta­la­rı ve di­ğer si­gor­ta branş­la­rı­na iliş­kin ve­ri­le­bi­le­cek di­ğer gö­rev­le­ri ye­ri­ne ge­tir­mek üze­re özel hu­kuk hü­küm­le­ri­ne gö­re ku­rul­muş bir tü­zel ki­şi­yi emek­li­lik gö­ze­tim mer­ke­zi ola­rak gö­rev­len­di­re­bi­lir. Emek­li­lik gö­ze­tim mer­ke­zi­nin ana söz­leş­me­sin­de yer al­ma­sı ge­re­ken hu­sus­lar Müs­te­şar­lık­ça be­lir­le­nir ve bu ana söz­leş­me­de ya­pı­la­cak de­ği­şik­lik­ler­de Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gö­rü­şü ara­nır. Emek­li­lik şir­ket­le­ri, Müs­te­şar­lı­ğın uy­gun gör­me­si ha­lin­de ha­yat bran­şın­da fa­ali­yet gös­te­ren si­gor­ta şir­ket­le­ri ile di­ğer ku­rum ve ku­ru­luş­lar emek­li­lik gö­ze­tim mer­ke­zi­ne or­tak ola­bi­lir. Emek­li­lik gö­ze­tim mer­ke­zi, Müs­te­şar­lı­ğın de­ne­ti­mi­ne tâbi­dir. Bu Ka­nun kap­sa­mın­da­ki şir­ket, ku­rum, ku­ru­luş ve ki­şi­ler, bu Ka­nu­na is­ti­na­den ve­ri­len gö­rev­le­rin ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si­ni te­mi­nen ta­lep edi­len bil­gi ve bel­ge­le­ri emek­li­lik gö­ze­tim mer­ke­zi­ne ak­ta­rır. Emek­li­lik gö­ze­tim mer­ke­zi­nin ça­lış­ma esas ve usûl­le­ri Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan be­lir­le­nir."

MAD­DE  43- (1) 14/7/1965 ta­rih­li ve 657 sa­yı­lı Dev­let Me­mur­la­rı Ka­nu­nu­na ek­li (IV) sa­yı­lı Ma­kam Taz­mi­na­tı Cet­ve­li­nin 8/a sı­ra­sı­na “Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı He­sap Uz­man­la­rı” iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re “Si­gor­ta De­net­le­me Uz­man­la­rı ve Si­gor­ta De­net­le­me Ak­tü­er­le­ri” iba­re­si ek­len­miş­tir.

MAD­DE  44- (1) 14/6/2005 ta­rih­li ve 5363 sa­yı­lı Ta­rım Si­gor­ta­la­rı Ka­nu­nu­nun 14 ün­cü mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­dan son­ra gel­mek üze­re aşa­ğı­da­ki fık­ra ek­len­miş­tir.

“Si­gor­ta şir­ket­le­ri, Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­rar­la­rı çer­çe­ve­sin­de Ha­vuz ta­ra­fın­dan kap­sa­ma alı­nan risk­ler, böl­ge­ler ve ürün­ler için bu Ka­nun­la oluş­tu­ru­lan Ha­vuz sis­te­mi dı­şın­da si­gor­ta söz­leş­me­si ak­de­de­mez. Bu hük­me ay­kı­rı dav­ra­nan si­gor­ta şir­ket­le­ri­nin Ku­rul­ca be­lir­le­ne­cek esas­lar çer­çe­ve­sin­de Ha­vuz sis­te­min­den çı­ka­rıl­ma­la­rı­na ka­rar ve­ri­le­bi­lir.”

MAD­DE 45- (1) 21/12/1959 ta­rih­li ve 7397 sa­yı­lı Si­gor­ta Mu­ra­ka­be Ka­nu­nu yü­rür­lük­ten kal­dı­rıl­mış­tır.

(2) 25/6/1927 ta­rih­li ve 1160 sa­yı­lı Mü­ker­rer Si­gor­ta Hak­kın­da Ka­nun yü­rür­lük­ten kal­dı­rıl­mış­tır.

(3) 13/10/1983 ta­rih­li ve 2918 sa­yı­lı Ka­ra­yol­la­rı Tra­fik Ka­nu­nu­nun 107 nci mad­de­si­nin üçün­cü fık­ra­sı, 108 in­ci mad­de­si ile ek 8 in­ci mad­de­si­nin bi­rin­ci ve ikin­ci fık­ra­la­rı yü­rür­lük­ten kal­dı­rıl­mış­tır.

ONİ­KİN­Cİ BÖ­LÜM

Ge­çi­ci ve Son Hü­küm­ler

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 1- (1) Ka­ra­yo­lu Tra­fik Ga­ran­ti Si­gor­ta­sı He­sa­bı­nın so­rum­lu­luk­la­rı ile var­lık­la­rı­nın, ala­cak­la­rı­nın ve yü­küm­lü­lük­le­ri­nin ta­ma­mı bu Ka­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren bir ay için­de He­sa­ba dev­ro­lu­nur. Ka­ra­yo­lu Tra­fik Ga­ran­ti Si­gor­ta­sı He­sa­bıy­la iliş­ki­li ola­rak açı­lan da­va­lar ve ya­pı­lan ta­kip­ler He­sap­la iliş­ki­li ola­rak de­vam eder.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 2- (1) Bu Ka­nu­nun uy­gu­lan­ma­sı­na iliş­kin yö­net­me­lik­ler bu Ka­nu­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­den iti­ba­ren bir yıl için­de Müs­te­şar­lı­ğın bağ­lı ol­du­ğu Ba­kan­lık­ça çı­kar­tı­lır.

(2) Bu Ka­nun­da ön­gö­rü­len dü­zen­le­me­ler yü­rür­lü­ğe ko­nu­lun­ca­ya ka­dar mev­cut dü­zen­le­me­le­rin bu Ka­nu­na ay­kı­rı ol­ma­yan hü­küm­le­ri­nin uy­gu­lan­ma­sı­na de­vam olu­nur.

(3) Bu Ka­nu­nun 12 nci mad­de­si­nin ta­ri­fe ser­bes­ti­si­ne iliş­kin bi­rin­ci fık­ra­sı hük­mü ile 17 nci mad­de­si­nin dör­dün­cü fık­ra­sı­nın ga­ran­ti fo­nu var­lık­la­rı üze­ri­ne blo­ke ko­nu­la­bil­me­si ve ipo­tek te­sis et­ti­ri­le­bil­me­si­ne iliş­kin hük­mü yü­rür­lü­ğe gi­re­ne ka­dar, bu Ka­nun­la mül­ga 7397 sa­yı­lı Si­gor­ta Mu­ra­ka­be Ka­nu­nu­nun il­gi­li hü­küm­le­ri uy­gu­lan­ma­ya de­vam olu­nur.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 3- (1) Bu Ka­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren bir yıl için­de du­rum­la­rı­nı, bu Ka­nu­nun 5 in­ci mad­de­si ge­re­ğin­ce tes­pit edi­le­cek branş ay­rı­mı­na uyum­lu ha­le ge­tir­me­yen­ler, ye­ni si­gor­ta söz­leş­me­si ak­de­de­mez, ris­ki ar­tı­rı­cı ni­te­lik­te ze­yil, tem­dit ve ye­ni­le­me ya­pa­maz.

 (2) Bu Ka­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­te ha­yat si­gor­ta­sı­na iliş­kin port­föy­le­ri­ni dev­ret­me­miş bu­lu­nan kar­ma şir­ket­ler, bu Ka­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren bir yıl için­de söz ko­nu­su port­föy­le­ri­ni dev­ret­mek zo­run­da­dır. Bu yü­küm­lü­lü­ğü ye­ri­ne ge­tir­me­yen şir­ket­le­rin si­gor­ta port­fö­yü­nü kıs­men ve­ya ta­ma­men dev­ral­ma­yı ka­bul eden bir ve­ya bir­kaç si­gor­ta şir­ke­ti bu­lun­du­ğu tak­dir­de port­föy, Ba­kan ta­ra­fın­dan re’­sen dev­re­di­lir. Port­fö­yü dev­rol­ma­mış şir­ket­ler de­vir iş­le­mi ger­çek­le­şe­ne ka­dar ha­yat si­gor­ta­sı bran­şın­da ye­ni si­gor­ta söz­leş­me­si ak­de­de­mez, ris­ki ar­tı­cı ni­te­lik­te ze­yil, tem­dit ve ye­ni­le­me ya­pa­maz.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 4- (1) Bu Ka­nu­nun 20 nci mad­de­si­nin al­tın­cı fık­ra­sı hük­mü bu Ka­nun­la mül­ga 7397 sa­yı­lı Si­gor­ta Mu­ra­ka­be Ka­nu­nu uya­rın­ca atan­mış ki­şi­ler ile bu ki­şi­ler hak­kın­da açıl­mış da­va­lar ve ta­kip­ler için de ge­çer­li­dir.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 5- (1) Bu Ka­nun­la mül­ga 7397 sa­yı­lı Si­gor­ta Mu­ra­ka­be Ka­nu­nu­nun 25 in­ci mad­de­si uya­rın­ca ay­rı­lan dep­rem ha­sar kar­şı­lık­la­rı, bu Ka­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­me­si­ni iz­le­yen üç ay için­de ih­ti­ya­rî ye­dek ak­çe­le­re dev­ro­lu­nur.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 6- (1) Bu Ka­nu­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­den ön­ce dü­zen­len­miş olan eks­per­lik ve bro­ker­lik ruh­sat­la­rı, Müs­te­şar­lık ta­ra­fın­dan de­ğiş­ti­ri­lin­ce­ye ka­dar ge­çer­li­dir. Söz ko­nu­su de­ğiş­tir­me iş­le­mi­ni, bu Ka­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­me­sin­den iti­ba­ren bir yıl için­de yap­tır­ma­yan­lar meslekî fa­ali­yet­te bu­lu­na­maz. Si­gor­ta eks­per­le­ri­nin eks­per­lik fa­ali­ye­ti­ne de­vam ede­bil­me­si için bu Ka­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren dört ay için­de Lev­ha­ya kay­dı­nı yap­tır­ma­sı da ge­re­kir.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 7- (1) Si­gor­ta acen­te­le­ri, bu Ka­nu­nun ya­yı­mın­dan iti­ba­ren bir yıl için­de Müs­te­şar­lık­tan uy­gun­luk bel­ge­si al­mak ve Lev­ha­ya ka­yıt ol­mak zo­run­da­dır. Bu zo­run­lu­lu­ğu ye­ri­ne ge­tir­me­yen­ler si­gor­ta acen­te­li­ği fa­ali­ye­tin­de bu­lu­na­maz.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 8- (1) 5237 sa­yı­lı Türk Ce­za Ka­nu­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­me­sin­den ön­ce tak­sir­li suç­lar ha­riç ol­mak üze­re af­fa uğ­ra­mış ol­sa­lar da­hi ağır ha­pis ve­ya beş yıl­dan faz­la ha­pis ve­ya si­gor­ta­cı­lık mev­zu­atı­na ay­kı­rı ha­re­ket­le­rin­den do­la­yı ha­pis ve­ya bir­den faz­la ağır pa­ra ce­za­sı­na ya­hut ce­za­sı ne olur­sa ol­sun ba­sit ve ni­te­lik­li zim­met, ir­ti­kâp, rüş­vet, hır­sız­lık, do­lan­dı­rı­cı­lık, sah­te­ci­lik, inan­cı kö­tü­ye kul­lan­ma, do­lan­lı if­las, gö­re­vi kö­tü­ye kul­lan­ma gi­bi yüz kı­zar­tı­cı suç­lar ile is­ti­mal ve is­tih­lak ka­çak­çı­lı­ğı dı­şın­da ka­lan ka­çak­çı­lık suç­la­rı, resmî iha­le ve alım sa­tım­la­ra fe­sat ka­rış­tır­ma, ka­ra­pa­ra ak­la­ma ve­ya Dev­let sır­la­rı­nı açı­ğa vur­ma, ver­gi ka­çak­çı­lı­ğı ve­ya ver­gi ka­çak­çı­lı­ğı­na te­şeb­büs suç­la­rın­dan do­la­yı hü­küm giy­miş bu­lu­nan­lar si­gor­ta şir­ket­le­rin­de ve­ya re­asü­rans şir­ket­le­rin­de ku­ru­cu ola­maz, si­gor­ta acen­te­li­ği, bro­ker­lik ve si­gor­ta eks­per­li­ği ya­pa­maz ve bu amaç­la ku­rul­muş tü­zel ki­şi­ler­de or­tak ola­maz ve ça­lı­şa­maz.

(2) Bu Ka­nun­da si­gor­ta şir­ke­ti ve re­asü­rans şir­ke­ti ku­ru­cu­la­rı­nın ni­te­lik­le­ri­ne ya­pı­lan atıf­lar için de bi­rin­ci fık­ra hük­mü uy­gu­la­nır.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 9- (1) Bu Ka­nun­da ge­çen Türk Li­ra­sı iba­re­si kar­şı­lı­ğın­da, uy­gu­la­ma­da ül­ke­de te­da­vül­de bu­lu­nan pa­ra 28/1/2004 ta­rih­li ve 5083 sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Dev­le­ti­nin Pa­ra Bi­ri­mi Hak­kın­da Ka­nun hü­küm­le­ri ge­re­ğin­ce Ye­ni Türk Li­ra­sı ola­rak ad­lan­dı­rıl­dı­ğı sü­re­ce bu iba­re kul­la­nı­lır.

Yü­rür­lük

MAD­DE 46- (1) Bu Ka­nu­nun;

a) 12 nci mad­de­si­nin ta­ri­fe ser­bes­ti­si­ne iliş­kin bi­rin­ci fık­ra­sı hük­mü ile 17 nci mad­de­si­nin dör­dün­cü fık­ra­sı­nın ga­ran­ti fo­nu var­lık­la­rı üze­ri­ne blo­ke ko­nu­la­bil­me­si ve ipo­tek te­sis et­ti­ri­le­bil­me­si­ne iliş­kin hük­mü, ya­yı­mı ta­ri­hin­den üç ay son­ra,

b) Di­ğer hü­küm­le­ri ya­yı­mı ta­ri­hin­de,

yü­rür­lü­ğe gi­rer.

Yü­rüt­me

MAD­DE 47- (1) Bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.