Dönem: 22 Yasama Yılı: 5
TBMM (S.
Sayısı: 1428)
Merkezi Finans ve İhale Biriminin
İstihdam ve Bütçe Esasları Hakkında Kanun Tasarısı ve Avrupa Birliği
Uyum Komisyonu Raporu ile İçtüzüğün 37 nci Maddesine Göre Doğrudan
Gündeme Alınma Önergesi (1/1317)
Not: Tasarı; Başkanlıkça Avrupa Birliği Uyum ile
Plan ve Bütçe komisyonlarına havale edilmiştir.
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar
ve Kararlar
Genel
Müdürlüğü 10/05/2007
Sayı:
B.02.0.KKG.0.10/101-1039/2082
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
İlgi: 1/3/2007 tarihli
ve B.02.0.KKG.0.10/101-1039/873 sayılı yazı.
İlgide kayıtlı
yazımız ekinde Başkanlığınıza sunulan “Merkezi Finans ve İhale Biriminin
İstihdam ve Bütçe Esasları Hakkında Kanun Tasarısı”nın, Plan ve Bütçe
Komisyonundaki görüşmeleri kırkbeş gün içinde sonuçlandırılamadığından,
Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 37 nci maddesi uyarınca
doğrudan Genel Kurul gündemine alınması hususunda gereğini arz
ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar
ve Kararlar
Genel
Müdürlüğü 01/03/2007
Sayı:
B.02.0.KKG.0.10/101-1039/873
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlığınıza
arzı Bakanlar Kurulunca 5/2/2007 tarihinde kararlaştırılan “Merkezi
Finans ve İhale Biriminin İstihdam ve Bütçe Esasları Hakkında Kanun
Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz
ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GENEL GEREKÇE
Bilindiği üzere, Avrupa Birliği (AB)’nden üyelik
öncesi mali yardımlar kapsamında
sağlanacak hibelerin, ülkemizde oluşturulmuş bulunan Merkezi
Olmayan Uygulama Sistemi vasıtasıyla kullandırılması öngörülmektedir.
Bu çerçevede, söz konusu sistemin ana unsurlarından birisi
olan Merkezi Finans ve İhale Biriminin
Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptı 14 Şubat 2002 tarihinde imzalanarak,
4 Şubat 2003 tarihli ve 25014 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4802
sayılı Kanun ile uygun bulunmuştur.
Söz konusu Mutabakat
Zaptında değişiklik yapan, 31/3/2006 tarihinde imzalanan ve 5500 sayılı Kanun ile uygun bulunan
“Merkezi Finans ve İhale Biriminin Kuruluşuna İlişkin Türkiye Hükümeti
ile Avrupa Komisyonu Arasındaki Mutabakat Zaptına 1 Nolu Ek”in Diğer
Hükümlere ilişkin 3 üncü maddesi;
“Merkezi Finans
ve İhale Birimi Hazine Müsteşarlığına tüm personeli ve varlıkları
ile birlikte aşağıdaki hükümler altında idari olarak bağlanacaktır;
1. Teknik ve mesleki
deneyimine ihtiyaç duyulan devlet memurları ve gerçek kişiler
631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uyarınca sözleşmeli
olarak istihdam edilebilir.
2. Merkezi Finans
ve İhale Birimince hizmet sözleşmesi teklif edilen devlet memurları,
hizmet sözleşmesinin imzalandığı tarihte, ilave bir işleme gerek
kalmaksızın asıl kurumlarından ücretsiz izinli statüsü kazanır.
3. Hazine Müsteşarlığı
ile idari ilişki, personel alımı, personelin statüsü, personelin
mali hakları ve bütçe gibi konuların kapsamı ve detayları uygun
bir yasal düzenleme ile tanzim edilecektir.”
hususlarını amirdir.
Bahse konu maddenin (3) numaralı fıkrası uyarınca,
AB ile mali işbirliği kapsamındaki programların uygulanması esnasında
temel olarak ihale ve ödeme işlevlerini yerine getirmekle yükümlü
Merkezi Finans ve İhale Biriminin nitelik ve nicelik itibariyle
daha istikrarlı ve motivasyonu yüksek bir personel yapısına kavuşturulması
için özel bir yasal düzenleme yapılması zorunluluğu bulunmaktadır.
Nitekim AB mali yardımlarına ilişkin yılı finansman anlaşmalarında
Birimin personel sayısına ilişkin asgari şartlar getirilmekte
(örneğin 2005 yılı programı için 80, 2006 yılı programı için 100 kişi),
yetkili AB organlarınca yapılan denetimlerde de Birimin personel
sayısındaki yetersizlikler ve statülerinin belirsiz oluşu, Birimin
özerkliğini sağlayacak mali imkanlarının bulunmayışı gibi hususlar
mali yardımların askıya alınması yönündeki önerilere gerekçe
olarak gösterilmektedir.
Öte yandan, anılan Mutabakat Zaptının 5 inci maddesinin
(2) numaralı fıkrasında,
“Merkezi Finans ve İhale Biriminin idari, maaş
ve diğer tüm işletme giderleri Türk Hükümetinin ulusal bütçesinden
karşılanacaktır.”
hükmü yer almış olup; söz konusu hükmün iç hukuk ve
bütçe düzeni açısından işlerliğini temin edecek bir yasal düzenlemeye
ihtiyaç bulunmaktadır. Halihazırda, Birimin idari giderleri Mutabakat
Zaptının aynı maddesinin değişiklikten önceki hükmü uyarınca, Birim
ile Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu arasında imzalanan hibe
sözleşmesi kapsamında karşılanmakta olup; söz konusu sözleşmenin
süresi 30 Eylül 2007 tarihinde sona erecektir. Bu tarihten önce herhangi
bir yasal düzenleme yapılamaması durumunda Birim işlerliğini
kaybedecek ve AB fonlarının kullanımı mümkün olamayacaktır.
Bu Kanunla, anılan Birimin Hazine Müsteşarlığı
ile idari ilişkisi, personel istihdamı ve bütçe esasları düzenlenerek mevcut ve gelecekteki
sorunların giderilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Kanunun amacı belirtilmiştir.
Madde 2- Kanunda geçen terimlerin hangi anlama
geldiği açıklanmıştır.
Madde 3- Birim personelinin
nitelik, statü ve hakları düzenlenmiştir. Birimde, sözleşmeli ve
geçici görevli personel istihdam edilebileceği belirtilmiş ve
personel temin edilecek kurumlar ile ilgili hükümlere yer verilmiştir.
Ayrıca, Birimde istihdam edilecek personelin nitelikleri ile görevlendirilme
ve görevden alınmasına ilişkin usul ve esaslar da belirlenmiştir. Birimin
AB fonlarının yönetiminden sorumlu olması ve halihazırdaki istihdam
keyfiyeti de dikkate alınarak, yabancı uzmanların sözleşmeli olarak
istihdam edilmesine de imkan sağlanmıştır.
Sözleşmeli personel
istihdamı yanında geçici görevli personel alımına da imkan tanınmasının
temel nedeni, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan nitelikli
personelin Birimde istihdamını teşvik ederek uygun görülenlerin
sözleşmeli olarak istihdamını sağlamaktır. Diğer taraftan, getirilen
düzenleme ile, geldikleri kurum veya kuruluşta aldıkları ücret
Birimde sözleşme ile önerilen ücretten yüksek olanlar sözleşme yapmaksızın
çalışmayı da tercih edebileceklerdir.
Kamu kurumlarından geçici görevle temin edilen
personelin Birimle sözleşme imzalamaları halinde, sözleşmenin
imzalandığı tarihten itibaren kadrolarının bulunduğu kurumdan
aylıksız izinli sayılması öngörülmüştür. Kamu personelinin bu şekilde
istihdamını teşvik etmek ve bir güvence mekanizması oluşturmak
maksadıyla, geri dönüşlerinde herhangi bir hak kaybına uğramalarını
önleyecek düzenlemeler yapılmıştır. Gereksiz personel istihdamını
ve kaynak savurganlığı ihtimalini bertaraf etmek adına destek personelinin
sayısı Birimin toplam personel sayısının yüzde yirmisi ile sınırlandırılmaktadır.
Bu alandaki genel uygulamaya paralel olarak, Birim personelinin
657 sayılı Kanunda öngörülen disiplin ve sicil hükümlerine tabi
kılınması esası benimsenmektedir.
Birimin sorumluluğundaki AB fonlarının yönetiminin
dinamik, hantallıktan uzak ve performans değerlendirmesine dayalı
bir yapıyı gerekli kılması nedenleriyle, sözleşmeli personelin
“hizmet sözleşmesi” kapsamında istihdam edilmesi esası benimsenmektedir.
Madde 4- Birimin bütçe ve harcama esasları düzenlenmekte,
özerkliğini temin edecek mali imkanlara kavuşturulması amaçlanmaktadır.
Madde 5- Kanunun uygulanmasına ilişkin düzenleyici
işlem yapma yetkisi belirlenmektedir.
Madde 6- Halihazırdaki duruma paralel olarak,
Birimin vergi, resim ve harç muafiyeti belirtilmektedir.
Geçici Madde 1- Madde
ile Birimin mevcut personelinin muhafazasını temin edecek düzenlemeler
yapılmaktadır.
Madde 7- Yürürlük maddesidir.
Madde 8- Yürütme maddesidir.
Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Avrupa Birliği Uyum Komisyonu 29/03/2007
Esas No.: 1/1317
Karar No.: 3
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Bakanlar Kurulunca hazırlanarak, 02/03/2007 tarihinde
Başkanlığınıza sunulan “Merkezi Finans ve İhale Biriminin İstihdam
ve Bütçe Esasları Hakkında Kanun Tasarısı”, Başkanlığınızca,
07/03/2007 tarihinde esas Komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonumuz
da, tali komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmiş, Komisyonumuz
da 29/03/2007 tarihli toplantısında Hazine Müsteşarlığı, Merkezi
Finans ve İhale Birimi ve Avrupa Birliği Genel Sekreterliği temsilcilerinin
de katılımlarıyla tasarıyı inceleyip görüşmüştür.
Tasarı ile Merkezi Finans ve İhale Biriminin, Hazine
Müsteşarlığı ile idari ilişkisi, personel istihdamı ve bütçe esasları
düzenlenmektedir.
Tasarının geneli üzerinde yapılan görüşmeler
sırasında, komisyonumuzda şu görüşler ileri sürülmüştür:
- Avrupa Birliği Komisyonu’nun 17.12.2001 tarih
ve 2500 sayılı Tüzüğü 7. maddesi uyarınca, Ülkemizin
katılım öncesi mali yardımlardan yararlanabilmesi için “ademi
merkezi” esaslı bir yönetim ve mali kontrol sisteminin oluşturulması
öngörülmüştür.
- Avrupa Birliği’nden Türkiye’ye sağlanan yardım
miktarı ve bununla ilgili olarak uygulanmakta olan proje ve programların
sayısının artması, yardımların Türkiye’nin Katılım Öncesi Stratejisini
destekleyici bir araç olma yönünde değişen rolü, etkin bir mali kontrolün
gerekliliği ve AB düzenlemeleri ve bütçe usulleri ile uyumlu etkin
bir mali yönetim sisteminin kurulması ihtiyacı doğrultusunda
Merkezi Finans ve İhale Biriminin kurulması gerekli görülmüştür.
- Bu gerekçe ile; AB Komisyonu ve faydalanan ülke
olarak Türk Hükümeti arasında, “Merkezi Finans ve İhale Birimi”nin
Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptı, 14 Şubat 2002 tarihinde imzalanarak,
4802 sayılı Kanun ile uygun bulunmuştur.
- Söz konusu Mutabakat Zaptına 1 nolu ekin onaylanmasının
uygun bulunduğuna dair 5500 sayılı kanun ile Merkezi Finans ve İhale
Birimi, idari açıdan Hazine Müsteşarlığına bağlanmış, personelin
özlük hakları için özel bir yasal düzenleme yapılması öngörülmüştür.
- 2002 ve 2005 yılları arası Merkezi Finans ve İhale
Biriminin, sorumluluğunda yürütülen yıllık programların toplam
bütçesi 835,8 milyon Euro olup 2006 yılı finansman anlaşmasının imzalanmasıyla
birlikte bu miktar 1.241 milyon Euro’ya ulaşacaktır. Söz konusu anlaşmanın
imzalanabilmesi için personelin özlük haklarını düzenleyen mevcut
kanun tasarısının yasalaşması gerekmektedir.
- Tasarının geneli üzerinde söz alan Merkezi Finans
ve İhale Birimi Başkanı, söz konusu birim yapısının, AB’ye aday ülkelerde
standart bir yapılanma içinde olduğunu, organizasyonun iki ayağının
bulunduğunu, ödemelerle ilgili kısmının “finans”, ihalelerin yapılması
ve sözleşmelerin imzalanması ile ilgili bölümün ise “ihale” bölümü
olduğunu belirtmiştir. Yöneltilen bir soru üzerine birim başkanı;
Mutabakat zaptının orijinal halinde; Merkezi Finans ve İhale Biriminin
organizasyon şemasının, AB Komisyonu Türkiye Delegasyonu’nun
onayıyla yürürlüğe gireceğine dair bir ifade varken, zapta değişiklik
yapan 1 No’lu ekle; söz konusu organizasyona Delegasyonun vereceği
onaya ek olarak, ulusal yetkilendirme görevlisinin yani; Türkiye
Cumhuriyeti Hazine Müsteşarının da onay vermesinin kararlaştırıldığını,
böylelikle; Türk idari yapısının parçası olan bir teşkilat yapısını,
Avrupa Birliği mi belirliyor? gibi iddia ve
endişelerin, eş onaya tabi tutulmak suretiyle giderildiğini ifade
etmiştir.
Tasarının geneli üzerindeki görüşmelerin ardından
maddelerinin görüşülmesine geçilmiş, tasarının bütün maddeleri
aynen kabul edildiğinden, ayrı bir metin düzenlenmesine gerek görülmemiştir.
Raporumuz, Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulmak
üzere saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Yaşar Yakış |
Onur Öymen |
Öner Gülyeşil |
|
|
Düzce |
İstanbul |
Siirt |
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Nevin Gaye Erbatur |
Ertuğrul Yalçınbayır |
Necdet Budak |
|
|
Adana |
Bursa |
Edirne |
|
|
(Muhalefet
şerhi ektedir) |
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Ceylan |
Musa Sıvacıoğlu |
Aydın Dumanoğlu |
|
|
Karabük |
Kastamonu |
|
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
|
|
|
Afif Demirkıran |
Fatma Şahin |
|
|
|
Batman |
|
|
KARŞI OY YAZISI
AB’nin
ülkemize sağladığı hibe nitelikli yardımların, AB yöntem ve kurallarına
uygun şekilde kullanılması için diğer aday ülkelerde de uygulandığı
üzere, ülkemizde yeni bazı yapıların kurulması gerekmiştir.
Bu bağlamda; “Ulusal Fon’un ve “Merkezi
Finans ve İhale Birimi”nin kurulması amacıyla, Türkiye ile AB arasında
14 Şubat 2002 tarihinde “Ulusal Fon’un Kurulmasına İlişkin Mutabakat
Zaptı” ile “Merkezi Finans ve İhale Biriminin Oluşturulmasına
İlişkin Mutabakat Zaptı” imzalanmıştır.
İmzalanan bu Zabıt’lar
4802 sayılı Kanunla onaylanan
“Merkezi Finans ve İhale Birimi’nin Kurulmasına İlişkin Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ve Avrupa Birliği Komisyonu Mutabakat Zaptı” ile “Ulusal
Fon’un Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptı” Bakanlar Kurulu tarafından
24/2/2003 tarihinde onaylanmış ve bu Karar da 20/3/2003 tarihli Resmi
Gazetede yayınlanmıştır.
Merkezi Finans ve İhale Birimi’nin
Kurulmasına İlişkin Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Avrupa Birliği
Komisyonu Mutabakat Zaptının 13 üncü maddesi, yıllık uygulamayı
takiben Zaptın yeniden gözden geçirilebileceği hükmünü içermektedir.
Bu çerçevede, yapılan müzakereler neticesinde Avrupa
Komisyonu ile Ek Mutabakat Zaptı imzalanmıştır.
Bu Ek Mutabakat Zaptıyla daha önceki
düzenlemede “Merkezi Finans ve İhale Birimi, Türk idare sisteminin
tamamlayıcı parçası olacaktır” şeklindeki ibare: “Merkezi Finans
ve İhale Birimi Hazine Müsteşarlığına bağlı bir birim olarak kurulacak”
şeklinde değiştirilmiştir.
Ayrıca Ek Mutabakat Zaptında:
“Hazine Müsteşarlığı ile idari ilişki, personel alımı, personelin
statüsü, personelin
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne
sunulan Kanun Tasarısının içerdiği konuları ilke olarak uygun
görmekle birlikte, Tasarıda yer alan bazı düzenlemeler
Mutabakat Zabıtlarının hükümleri ile çeliştiğinden, idari ve
1. Ek Mutabakat Zaptıyla, Merkezi
Finans ve İhale Birimi’nin Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptının
2. maddesi değiştirilmiştir. Önceki düzenlemede:
“Merkezi Finans ve İhale Birimi, Türk idare sisteminin tamamlayıcı
parçası olacaktır” denirken, bu ibare; Ek Mutabakat Zaptıyla “Merkezi
Finans ve İhale Birimi Hazine Müsteşarlığına bağlı bir birim olarak
kurulacak” şeklinde değiştirilmiştir.
Kanun
Tasarısının amacının, Merkezi Finans ve İhale Birimi’nin Hazine
Müsteşarlığı ile ilişkisini düzenlemek olduğu belirtilmişse de,
Tasarıda personel istihdamı ve bütçe esasları dışında düzenlemelere
yer verilmemiştir. Oysa, Ek Mutabakat
Zaptı özellikle Merkezi Finans ve İhale Biriminin Hazine Müsteşarlığına
bağlı bir birim olarak kurulmasını öngördüğünden bu türden bir belirleme
kaçınılmaz hale gelmiştir.
Ek Mutabakat Zaptıyla Merkezi Finans
ve İhale Biriminin Hazine Müsteşarlığına
bağlı bir birim olarak kurulacağı belirtilmiş ise de, Merkezi Finans
ve İhale Birimi Hazine Müsteşarlığının ana hizmet birimi veya destek
birimi şeklinde yapılandırılmamıştır. Bu nedenle
Devlet tüzel kişiliği kapsamında bir tüzel kişiliğe sahip değildir.
Öte yandan bu birim, Hazine Müsteşarlığının bağlı,
ilgili veya ilişkili kuruluşu da değildir. Çünkü
bu birime tüzel kişilik verilmemiştir.
Bu birimin
Hazine Müsteşarlığı ile olan ilişkisinin, İdare Hukukunun bilinen
ilişkilerinden biri olmayacağı açıktır. O halde
nasıl bir ilişki öngörülmektedir? Yani, oluşturulan
bu birim, Hazine Müsteşarlığının herhangi bir ana hizmet ya da destek
birimi olarak oluşturulmadığına göre, Hazine Müsteşarlığı’nın idari yapısı
içindeki yeri, nasıl olacaktır? Bağlı olmaktan
kastedilen nedir? Bağlılık ilişkisi neleri içermekte, neleri içermemektedir?
Bu birim ve üst düzey görevlileri kime karşı hesap vermekle yükümlü
olacaklardır? Atanan veya görevlendirilen personel kime, neden
karşı sorumlu olacaklardır? Tasarıda bunlara ve benzeri sorulara
yanıt verilmemiştir.
2. Kanun Tasarısının
bir başka amacı, Merkezi Finans ve İhale Biriminin istihdam esaslarını
belirlemektir.
Halen “Ulusal
Yardım Koordinatörü” görevi Avrupa Birliği Genel Sekreteri,
“Ulusal Yetkilendirme Görevlisi” görevi Hazine Müsteşarı olan kişiler
tarafından yürütülmektedir.
Tasarının 3.
Maddesinde yer alan düzenlemeye göre, Merkezi Finans ve İhale Biriminin
Başkanı, Hazine Müsteşarı tarafından Avrupa Birliği Genel Sekreterinin
görüşü alınarak atanacaktır. Ara Yöneticiler, Başkanın teklifi
üzerine Hazine Müsteşarının onayı ile görevlendirilecek, uzman
personel ise Hazine Müsteşarının onayı ile istihdam edilecektir.
Görüldüğü gibi,
Başkan atanacak, ara yöneticiler görevlendirilecek, uzman personel
ise istihdam edilecektir. Kamu Hukukunda atama, görevlendirme, istihdam
edilme gibi kavramlar aynı zamanda personelin statüsünü belirleyen
kavramlardır.
Merkezi Finans
ve İhale Biriminin Hazine Müsteşarlığına
bağlı bir birim olarak kurulması, bu birimin yürüteceği faaliyetlerin
Devletin asli ve sürekli görevlerinden olduğunu gösterir ve bu görevlerden
bir bölümünün memurlar veya diğer kamu görevlileri eliyle yürütülmesini
zorunlu kılar.
Memur veya diğer
kamu görevlilerinde kadroya atama söz konusudur. Merkezi Finans
ve İhale Birimi Başkanlığına atama yapılacağı belirtilmiş ama
kadro ihdas edilmemiştir. Alt Yöneticilerin memur statüsüne haiz
olup olmadıkları belli değildir. Bunlar için atama sözcüğü yerine
görevlendirme sözcüğü seçilmiştir. Alt Yöneticilerin yürüttükleri
görevler, Devletin asli ve sürekli görevlerinden olduğundan bunların
da memur statüsünde olmaları Anayasal zorunluluktur. Bu zorunluluğa
uyulmamıştır. Kaldı ki Merkezi Finans ve İhale Birimi Mutabakat Zaptının
7.1 Maddesinde kıdemli Program Görevlilerinin de atanan bir kamu
görevlisi olacağı belirtilmiştir. Öte yandan söz konusu Mutabakat
Zaptının 4. Maddesinde, Merkezi Finans ve İhale Biriminin personeli
ile ilgili esas ve usullerin Türk mevzuatı çerçevesinde düzenleneceği
açıkça belirtilmiştir.
Kanun Tasarısının
3. Maddesinin 4. Fıkrasında yer alan düzenlemeye göre, Merkezi Finans
ve İhale Biriminin Başkanı dahil tüm personel sözleşmeli olarak çalışacak
ve bunlarla hizmet sözleşmesi yapılacaktır. Merkezi Finans ve İhale
Biriminde görev alacak personelin statüsü belirli olmadığı gibi
bu personelle yapılacak hizmet sözleşmelerinin niteliği de belli
değildir. Sözleşmeler 657 sayılı Kanuna tabi personel ile mi yapılacak,
İş kanununa tabi personel ile mi yapılacaktır? Belirsizlikler sadece
bundan ibaret değildir. Sözleşmeli olarak istihdam edilen personelin
Anayasa Mahkemesinin iptal kararından sonra 5510 sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğü ertelendiğinden
Emekli Sandığına mı, Sosyal Sigortalara mı tabi olarak çalışacaklarının
da belirlenmesi gereklidir.
Kanun Tasarısının
3. Maddesinin 5. Fıkrasına göre, kurum personelinin çalışma usul
ve esasları, hak ve yükümlülükleri, hangi hallerde işlerine son verilecekleri
çıkarılacak yönetmelikte belirlenecektir. Memur statüsünde
olanların sözleşmeli olarak çalıştırılsalar bile hak ve yükümlülüklerinin
yasa ile belirlenmesi Anayasal zorunluluktur.
3. Kanun Tasarısının
5. Maddesinde, bu kanunda belirtilen hususların uygulanmasına
ilişkin her türlü düzenleyici işlemleri yapmak için müsteşarlığın
bağlı olduğu Devlet Bakanı yetkili kılınmıştır.
Anayasa Mahkemesinin
pek çok kararında belirtildiği gibi: “Yasayla düzenleme ilkesi,
düzenlenen konudan yalnız kavram, ad ve kurum olarak söz edilmesi değil,
bunların yasa metninde kurallaştırılmasıdır. Kurallaştırma ise,
düzenlenen alanda temel ilkelerin konulmasını ve çerçevenin çizilmiş
olmasını ifade eder. Ancak bu koşulla uzmanlık ve teknik konulara
ilişkin ayrıntıların belirlenmesi yürütme organının takdirine
bırakılabilir. Anayasada yasayla düzenlenmesi öngörülen konularda
yürütme organına genel ve sınırları belirsiz bir düzenleme yetkisinin
verilmesi olanaklı değildir. Yürütmenin düzenleme yetkisi, sınırlı,
tamamlayıcı ve bağımlı bir yetkidir. Bu nedenle Anayasada öngörülen
ayrık durumlar dışında, yasalarla düzenlenmemiş bir alanda, yasa
ile yürütmeye genel nitelikte kural koyma yetkisi verilemez. Yürütme
organına düzenleme yetkisi veren bir yasa kuralının Anayasanın
7. maddesine uygun olabilmesi için temel ilkeleri
koyması çerçeveyi çizmesi, sınırsız, belirsiz, geniş bir alanı yürütmenin
düzenlemesine bırakmaması gerekir.”
Bu nedenle hem
Kanun Tasarısının 3. Maddesinin 5. Fıkrasında, hem 5. Maddesinde
idareye verilen asli düzenleme yetkisi, yasama yetkisinin devri
niteliğindedir.
4. Kanun Tasarısında
Merkezi Finans ve İhale Biriminin denetimi ile ilgili hiçbir düzenlemeye
yer verilmemiştir. Merkezi Finans ve İhale Biriminin iç denetiminin
Hazine Müseteşarlığınca, dış denetiminin ise Sayıştay tarafından
uluslararası denetim standartlarına uygun bir şekilde yapılacağının
açıkça belirtilmesi uygun olacaktır. Çünkü, değişik tarihlerde imzalanan
Merkezi Finans ve İhale Biriminin Kurulmasına İlişkin Mutabakat
Zaptında ve Ulusal Fonun Kurulmasına İlişkin Mutabakat Zaptında
“denetim” konusunda farklı düzenlemeler vardır.
Türkiye Cumhuriyeti
adına Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz tarafından
imzalanan Merkezi Finans ve İhale Biriminin Kurulmasına İlişkin
Mutabakat Zaptının “Denetleme”ye ilişkin 12. maddesinde
yer alan düzenlemede: “Merkezi Finans ve İhale Biriminin Avrupa
Birliği programları ve projelerine ve ilgili ortak finansmanlara
yönelik hesapları ve işlemlerinin Avrupa Birliği Denetleme Kurumunun
sorumluluklarına halel getirmeksizin düzenli aralıklarla Hazine
Kontrolörleri ve/veya Komisyonunu anlaştığı bir dış denetçi tarafından
denetlenebilir denilmektedir.
Buna karşılık,
Türkiye Cumhuriyeti adına Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
Kemal Derviş tarafından imzalanan Ulusal Fonun Kurulmasına İlişkin
Mutabakat Zaptında Denetime ilişkin 7.
Maddesinde ise: Merkezi Finans ve Uygulama Birimi veya her
bir Uygulama Birimi ile imzalanmış olan Finansman Anlaşmalarının
uygulanması hususunda gerekli denetim, uluslararası denetim
standartlarına uygun olarak Sayıştay tarafından gerçekleştirilecektir
denilmektedir.
5018 sayılı Kamu
Malî Yönetimi Kontrol Kanununun 2 nci maddesine göre ise; Avrupa
Birliği fonları ile yurt içi ve yurt dışından kamu idarelerine sağlanan
kaynakların kullanımı ve kontrolü de uluslararası anlaşmaların
hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu Kanun hükümlerine tâbidir.
Ek Mutabakat
Zaptında; Hazine Müsteşarlığı ile idari ilişki, bütçe, personelin
statüsü ve malî hakları gibi konuların kapsam ve detaylarının uygun
bir yasal düzenleme ile tanzim edilmesi öngörüldüğünden, Merkezi
Finans ve İhale Biriminin denetiminin, tereddütlere ve belirsizliğe
yol açmayacak şekilde düzenlenmesi gerekir. Merkezi Finans ve İhale
Biriminin iç denetiminin Hazine Müsteşarlığınca, dış denetiminin
ise Sayıştay tarafından uluslararası denetim standartlarına uygun
bir şekilde yapılacağının açıkça belirtilmesi 5018 sayılı Kamu
Malî Yönetimi Kontrol Kanununun getirdiği ilkelerle de uyumlu olacağından
bu biçimdeki düzenleme, AB yöntem ve kurallarına da uygun olacaktır.
N. Gaye Erbatur
Adana
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN
MERKEZİ FİNANS
VE İHALE BİRİMİNİN İSTİHDAM VE BÜTÇE ESASLARI
HAKKINDA KANUN
TASARISI
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kanunun amacı, Merkezi Finans ve İhale Biriminin
Hazine Müsteşarlığı ile idari ilişkisini, istihdam ve bütçe esaslarını
düzenlemektir.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Ara Yönetici: Mutabakat Zaptındaki usul çerçevesinde
belirlenen Birim organizasyon şemasında gösterilen sayı ve unvanda,
Birim Başkanı ile uzman personel arasında yer alan personeli,
b) Bakan: Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu
bakanı,
c) Birim: Merkezi Finans ve İhale Birimini,
ç) Birim Başkanı: Merkezi Finans ve İhale Birimi
Başkanını,
d) Destek personeli: 27/9/1984 tarihli ve 3046 sayılı
Kanunda yardımcı birimlere ilişkin olarak sayılan görevler çerçevesinde,
idari, mali, güvenlik ve sivil savunma gibi destek hizmetlerini yerine
getirmek üzere istihdam edilen personeli,
e) Komisyon: Ulusal Yetkilendirme Görevlisinin
onayı ile Birim Başkanının başkanlığında, Birimden iki ara yönetici
ve Müsteşarlıktan en az daire başkanı düzeyinde iki yönetici olmak
üzere toplam beş kişiden oluşturulan komisyonu,
f) Mutabakat Zaptı: Birimin kuruluşuna dair
30/1/2003 tarihli ve 4802 sayılı Kanunla uygun bulunan ve 24/2/2003 tarihli
ve 2003/5313 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan Mutabakat Zaptı ile ek ve değişikliklerini,
g) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,
ğ) Ulusal Yardım Koordinatörü: Avrupa Birliği
Genel Sekreterini,
h) Ulusal Yetkilendirme Görevlisi: Hazine Müsteşarını,
ı) Uzman personel: Mutabakat Zaptında belirtilen
görevlerin yerine getirilebilmesi için geçici görevli olarak veya
hizmet sözleşmesi ile istihdam edilecek hukuk müşaviri, bilgisayar
programcısı ve çözümleyicisi dahil personeli,
ifade eder.
İstihdam esasları
MADDE 3- (1) Birimin görevleri, hizmet sözleşmesi kapsamında
istihdam edilen uzman personel ve
destek personeli ile geçici olarak görevlendirilecek kamu görevlileri
eliyle yürütülür. Destek personelinin sayısı, Birimin toplam personel
sayısının yüzde yirmisini geçemez.
(2) Birim Başkanı, Ulusal Yetkilendirme Görevlisi
tarafından, Ulusal Yardım Koordinatörünün görüşü alınarak atanır.
Ara yönetici pozisyonlarına Birim Başkanının teklifi üzerine
Ulusal Yetkilendirme Görevlisinin onayı ile görevlendirme yapılır.
Uzman personel Komisyon marifetiyle seçilir ve Ulusal Yetkilendirme
Görevlisinin onayı ile Birimde istihdam edilir. Söz konusu personelin
görevine son verilmesinde de aynı usuller izlenir.
(3) Birimde hizmet sözleşmesi ile veya geçici görevli
olarak istihdam edilecek bütün yerli personelin 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen genel şartları
taşıması zorunlu olup, ara yöneticiler ile yerli uzman personelde
ayrıca;
a) En az dört yıllık eğitim veren siyasal bilgiler,
hukuk, iktisadi ve idari bilimler, iktisat, işletme ve mühendislik
fakülteleri ile üniversite ve fakültelerin matematik ve istatistik
bölümlerinden veya bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu tarafından
onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak,
b) Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit
Sınavında İngilizce, Almanca veya Fransızca dillerinden en az 80
puan almak veya dil yeterliliği bakımından buna denkliği kabul
edilen uluslararası geçerliliği olan bir belgeye sahip olmak,
şartları aranır.
(4) Sözleşmeli olarak çalışan personelden Birim
Başkanına Müsteşarlıkta görev yapan Genel Müdür; ara yöneticilerden
Kıdemli Finans ve Kıdemli İhale Yöneticilerine Müsteşarlıkta görev
yapan Genel Müdür Yardımcısı, diğerlerine Müsteşarlıkta görev yapan
Daire Başkanı; Uzman personele Müsteşarlıkta 1 inci dereceli kadroda
görev yapan Hazine uzmanı;destek personeline ise Müsteşarlıkta
görev yapan emsali personele her türlü ödemeler dahil ödenmekte
olan tutarı geçmemek üzere ücret ödenir. Bu personele ödenecek ücret
Birim ile aralarında imzalanacak hizmet sözleşmesinde belirlenir.
(5) Birim personelinin çalışma usul ve esasları,
izinleri, hakları, yükümlülükleri ve hangi hallerde işlerine son
verileceği ile yabancı uzmanlara ödenecek ücretler Maliye Bakanlığı
ile Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınmak suretiyle çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
(6) Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri,
özel bütçeli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarında çalışanlar
kendilerinin isteği ve kurumlarının muvafakati ile Birimde hizmet
sözleşmesi ile istihdam edilebilirler. Birimin bu konudaki talepleri,
ilgili idarelerce öncelikle sonuçlandırılır. Bu kapsamdaki personel
hizmet sözleşmesinin yapılmasıyla birlikte kurumlarından aylıksız
izinli sayılır. Bu şekilde istihdam edilenler, Birimdeki görevleri
sona erdiğinde, öğrenim durumları, hizmet yılı ve unvanları dikkate
alınarak önceki kurumlarında kariyerlerine veya durumlarına
uygun boş bir kadro veya pozisyona en geç üç ay içinde atanırlar ve
herhangi bir işleme gerek kalmaksızın en geç bir ay içerisinde göreve
başlatılırlar. Ancak, bu kişilerin atanmalarında, önceki kurumlarındaki
idarî unvanlar dikkate alınmaz. Bu fıkra kapsamındaki kişilerden,
önceki kamu kurum ve kuruluşlarındaki kadrolarına müşterek kararname
ile atananların, bu fıkraya göre yapılacak atama işlemleri ilgili bakanın onayı ile yapılır.
Bu fıkra uyarınca önceki kurumlarına dönen kişilerin Birimde geçen
hizmetleri kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinde değerlendirildiği
gibi emeklilik ikramiyesinin hesabında da dikkate alınır.
(7) Altıncı fıkrada belirtilen idarelerde istihdam
edilen personel kendilerinin isteği ve kurumlarının muvafakati
üzerine aylık, ödenek, her türlü zam ve tazminatları ile diğer mali
ve sosyal hak ve yardımları kurumlarınca karşılanmak kaydıyla Birimde
geçici olarak görevlendirilebilirler. Üniversite öğretim elemanları
da 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 38 inci maddesine göre Birimde
görevlendirilebilirler. Bu madde uyarınca görevlendirilenler
hariç olmak üzere, bu fıkraya göre görevlendirilmiş olması halinde,
Birim Başkanına 3000, ara yöneticilerden Kıdemli Finans ve Kıdemli
İhale Yöneticilerine 2000 gösterge rakamının memur aylıklarına
uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, diğer kanunların
kısıtlayıcı hükümlerine tabi olmaksızın her ay ayrıca Birim tarafından
ödenir. Bu ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz.
(8) Birim personeline 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun disiplin ve sicil hükümleri uygulanır.
Birimin giderleri
MADDE 4- (1) Birimin bütün giderleri, Müsteşarlık bütçesinde
gösterilen transfer ödeneğinden karşılanır. Ödenek tutarı, her mali
yıl başında, Başbakanlık Merkez Muhasebe Birimince Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası veya muhabiri olan Ziraat Bankası nezdinde Birim
adına açılacak özel hesaba yatırılır.
(2) Söz konusu özel hesaptan yapılacak harcamalarda
Harcama Yetkilisi Birim Başkanıdır.
Düzenleyici işlem
yapma yetkisi
MADDE 5- (1) Bu Kanunda belirtilen hususların uygulanmasına
ilişkin her türlü düzenleyici işlemleri
yapmaya Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
Muafiyet
MADDE 6- (1) Birim, bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili iş
ve işlemlerde her türlü vergi, resim ve
harçtan muaftır.
Geçici hükümler
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Birimde
çalışmakta olan geçici görevli personel, Birim ile hizmet sözleşmesi
imzaladıkları tarihten itibaren, kadrolarının bulunduğu kurumlarından
ayrıca bir işleme gerek kalmaksızın aylıksız izinli sayılır. Bunlardan
geçici görevli olarak çalışmaya devam etmek isteyenler ile sözleşme
imzalanmaz ve aynı statüde çalışmaya devam edebilirler.
(2) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Birimde
çalışmakta olan sözleşmeli personelin sözleşmeleri, sözleşme süresi
sonuna kadar devam eder. Sözleşme süresinin sonunda bu personel
ile 3 üncü madde uyarınca hizmet sözleşmesi yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 7- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri Bak.
ve Başb. Yrd. V. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve
Başb. Yrd. |
|
|
K. Tüzmen |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
B.
Atalay |
A.
Babacan |
M.
Aydın |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı V. |
|
|
N.
Çubukçu |
K.
Tüzmen |
A.
Aksu |
|
|
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Maliye Bakanı |
|
|
M. V. Gönül |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
|
Millî Eğitim
Bakanı |
Bayındırlık ve
İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
|
|
H. Çelik |
F. N. Özak |
R. Akdağ |
|
|
Ulaştırma
Bakanı |
Tarım ve Köyişleri
Bakanı |
Çalışma ve Sos.
Güv. Bakanı |
|
|
B. Yıldırım |
M. M. Eker |
M. Başesgioğlu |
|
|
Sanayi ve
Ticaret Bakanı |
En. ve Tab. Kay.
Bakanı |
Kültür ve
Turizm Bakanı |
|
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
A. Koç |
|
|
|
Çevre ve Orman Bakanı |
|
|
|
|
O. Pepe |
|