Dönem: 22 Yasama Yılı: 5
TBMM (S.
Sayısı: 1347)
Yurt Dışına Çıkış Harcı Hakkında Kanun Tasarısı ile
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/1274)
|
|
|
|
T.C. |
|
|
Başbakanlık |
|
|
Kanunlar
ve Kararlar |
|
|
Genel
Müdürlüğü |
|
|
Sayı:
B.02.0.KKG.0.10/101-1338/5538 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Maliye
Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca
Gereğini
arz ederim.
Recep
Tayyip Erdoğan
Başbakan
GENEL GEREKÇE
29/6/2001 tarihli 4705 sayılı Kanunun 1
inci maddesi ile yurt dışına çıkış yapan (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
hariç) Türk vatandaşlarından çıkış başına 50 ABD Doları harç
alınması hükme bağlanmış ve Bakanlar Kuruluna bu harçtan muaf tutulacaklar ile
harcın ödenmesine ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi verilmiştir.
Söz konusu madde, 4736 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle değiştirilerek
ödenecek harç tutarı 70 YTL olarak belirlenmiştir.
Halihazırda, yurt dışına
çıkış harcı pasaport üzerine “Yurt Dışına Çıkış Harç Pulu” yapıştırılmak
suretiyle veya makbuz mukabili tahsil edilmektedir. Yurt dışına
çıkış kapılarında bulunan gümrük saymanlıklarınca “Yurt Dışına
Çıkış Harç Pulu” satışları yapılmakta, saymanlık bulunmayan kapılarda
ise harç Emniyet Genel Müdürlüğünce görevlendirilmiş sayman mutemetlerince
makbuz mukabili tahsil edilmektedir. Ayrıca vergi daireleri, mal
müdürlükleri ya da vergi tahsil
yetkisi verilmiş bankalar tarafından da yurt dışına çıkış harcı,
makbuz mukabili tahsil edilebilmektedir.
Kanunun verdiği yetkiye
istinaden, Bakanlar Kurulunca harçtan muaf tutulacak kişiler belirlenmektedir.
Yurt dışına çıkış harcından muaf olanların belirlendiği ilk düzenlemede
toplam 15 muafiyet öngörülmüş olmasına rağmen bu rakam giderek artmış
ve sayı şu an itibarıyla 23’e ulaşmıştır. Muafiyet kapsamında yer
alan kişilerin yine Bakanlar Kurulu kararında belirlenmiş belgeleri
ilgili kurum ve kuruluşlardan almaları ve bu belgeleri yurt dışına
çıkışta emniyet görevlisine ibraz etmeleri gerekmektedir. Son 3
yıl verilerinin incelenmesi sonucunda, pasaport ile yurt dışına
çıkış yapanlardan yaklaşık olarak 2003 yılında % 15’inin, 2004 yılında
% 13’ünün ve 2005 yılında da % 14’ünün harç ödediği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yapılan
açıklamalar çerçevesinde, harç tutarının nispeten yüksek olarak
belirlenmiş olması, yurt dışına çıkış harcı ödeme prosedüründe yaşanan
sorunlar ile geniş muafiyet uygulamasının yarattığı bürokrasi
dolayısıyla yurt dışına çıkış harcı uygulamasının gözden geçirilerek
söz konusu sorunları giderici yeni bir düzenleme yapılması ihtiyacı
hasıl olmuştur.
Bu çerçevede; yurt dışına çıkış harcının
bilet bedeli ile birlikte tahsili suretiyle uygulamada basitliği
ve etkinliği sağlamak, sınır kapılarında işlemlerin daha süratli
gerçekleştirilmesini temin etmek amacıyla harç tutarı düşürülmek
ve sadece çıkış tarihi itibariyla son bir yılda altı aydan fazla
yurt dışında ikamet edenler ve 7 yaşını doldurmamış olanlar ile yurt
dışına ticari amaçla sefer yapan yük ve toplu yolcu taşıma araçlarının
mürettebatını harç ödeme kapsamı dışında tutmak suretiyle yurt dışına
çıkışlarda harç alınmasına ilişkin yeni bir düzenleme yapılması
amaçlanmaktadır.
Yapılan düzenleme
ile; yurt dışına çıkış yapacak kişiler açısından yakınmalara yol
açan yurt dışına çıkış harcı ödeme prosedürü olabildiğince basitleştirilmekte
ve bu kişilere hiçbir ekstra yük yüklenmemektedir. Bunun dışında harç ödeyeceklere
ilişkin muafiyetin daraltılması ve harç tutarının makul bir seviyeye
indirilmesi suretiyle vergide adalet ve genellik prensibine de
uyum sağlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Madde
ile yurt dışına çıkış harcının mükellefi ve bu harçtan muaf olanlar
ile harcın beyan ve ödenmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.
Buna göre, Türkiye
Cumhuriyeti pasaportu ile yurt dışına çıkış yapanlar, söz konusu
harcın mükellefi olup harç tutarı her bir çıkış için 15 YTL olarak belirlenmektedir.
Yurt dışına başka
ülke pasaportu ile çıkış yapanların ya da çifte pasaport sahibi
olanlardan yabancı ülke pasaportu ile yurt dışına çıkış yapanların
harç ödeme mükellefiyetleri bulunmamaktadır.
4705 sayılı Kanunun 1 inci maddesine
göre yurt dışına çıkış harcından muaf tutulacakların Bakanlar Kurulunca
belirlenmesi ilkesi yerine, bu harçtan muaf tutulacaklar maddede
açıkça belirlenmiş ve 7 yaşını doldurmamış olanlar ve iş, ticaret,
eğitim gibi amaçlarla son bir yılda altı aydan fazla yurt dışında ikamet
edenler ile yurt dışına ticari amaçla sefer yapan; kara, deniz, hava
ve demiryolu toplu taşıma araçları ve kamyon, tır, çekici gibi yük
taşıma araçlarının mürettebatı yurt dışına çıkış harcının kapsamı
dışına çıkartılmıştır.
Maddede esas olarak
iki tür harç ödeme yöntemi belirlenmiştir. Bunlar, toplu taşıma araçları
ile yurt dışına çıkış yapanlarda bu seyahate ilişkin biletin düzenlendiği
anda söz konusu harcın ödenmesi ve bilet düzenlenmeyen durumlarda
harcın Gelir İdaresi Başkanlığının belirleyeceği usul ve esaslar
çerçevesinde makbuz mukabili tahsil edilmesidir.
Yine madde ile, Türkiye
Cumhuriyeti pasaportuna sahip kişiler adına yurt dışına seyahat
bileti düzenleyen gerçek ya da tüzel kişilerin, biletin düzenlendiği
anda söz konusu harcı bilet üzerinde ayrıca göstermek suretiyle
tahsil etmeleri ve bağlı oldukları vergi dairelerine Kanunda belirtilen
sürelerde yatırmaları öngörülmekte; bilet bedeliyle birlikte
tahsil edilen harç tutarı, katma değer vergisine ilişkin matrahın
tespitinde dikkate alınmayarak mükerrer vergilemenin önlenmesi
sağlanmaktadır.
Yabancı ülkelere yapılan
seyahatlere ilişkin biletlerin yurt dışında düzenlenmesi durumunda,
Türkiye Cumhuriyeti pasaportu ile yurt dışına çıkış yapacaklara
ilişkin biletle birlikte harcın tahsil ve ödenmesine ilişkin sorumluluğun
taşımayı yapan firmalara ait olduğu hükme bağlanmaktadır. Bununla
birlikte, harca tabi işlemlere taraf olanların harcın ödenmesinden
sorumlu tutulması, harca ilişkin beyan dönemlerinin, tahsilat tutarına
bağlı olarak aylık ya da üçer aylık dönemler itibarıyla tespit edilmesi
ile Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasların belirlenmesi
konularında Gelir İdaresi Başkanlığına yetki verilmektedir.
Biletin çıkış yapılmadan
önce iptal edilmesi durumunda ise, tahsil edilen harcın Gelir İdaresi
Başkanlığının belirleyeceği usul ve esaslar dahilinde ilgiliye
iade edilmesi öngörülmektedir.
Madde 2- Yurt dışına çıkışlardan
harç alınmasına ilişkin hükümler bu Kanunla yeniden belirlendiğinden,
29/6/2001 tarihli ve 4705 sayılı Yurt Dışına Çıkışlardan Harç Alınması
ve 4481 Sayılı Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun yürürlükten
kaldırılmaktadır.
Madde 3- Yürürlük maddesidir.
Madde 4- Yürütme maddesidir.
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
|
|
Plan ve Bütçe Komisyonu |
|
|
Esas No.: 1/1274 |
|
|
Karar No.: 121 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Maliye Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar
Kurulunca 1/12/2006 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
sunulan ve Başkanlıkça 7/12/2006 tarihinde esas komisyon olarak Komisyonumuza
havale edilen 1/1274 esas numaralı “Yurt Dışına Çıkış Harcı Hakkında
Kanun Tasarısı”, Komisyonumuzun 8/2/2007 tarihinde yaptığı 36 ncı
Birleşiminde Hükümeti temsilen Maliye Bakanı Kemal UNAKITAN ve
Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Hazine
Müsteşarlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Emniyet Genel
Müdürlüğü, Gelir İdaresi Başkanlığı temsilcilerinin katılımlarıyla
incelenip görüşülmüştür.
Bilindiği gibi, 29/6/2001 tarihli ve
4705 sayılı Yurt Dışına Çıkışlardan Harç Alınması ve 4481 Sayılı Kanunda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca, yurt dışına çıkan
Türk vatandaşlarından, yurt dışına yapılan her bir çıkış için 50 ABD
doları olarak tahsil edilen harç miktarı, daha sonra yapılan değişiklikle
70 YTL olarak belirlenmiştir.
Mevcut durumda
yurt dışına çıkış harcı; yurt dışına çıkış kapılarında bulunan gümrük
saymanlıkları; saymanlık bulunmayan kapılarda Emniyet Genel Müdürlüğünce
görevlendirilen sayman mutemetleri, vergi daireleri, mal müdürlükleri
ve tahsil yetkisi verilmiş bankalar tarafından makbuz karşılığı
tahsil edilebilmektedir.
Diğer yandan, 4705 sayılı Kanunun verdiği yetkiye
istinaden, Bakanlar Kurulunca harçtan muaf tutulacak kişiler belirlenebilmektedir.
Yapılan ilk düzenlemede 15 olan muafiyet sayısı, günümüz
itibariyle 23’e çıkmıştır. Muafiyet sayısının artış göstermesinin
yanı sıra; muafiyet kapsamında yer alan kişilerin,
öngörülen belgeleri ilgili kurum ve kuruluşlardan almak ve emniyet
görevlisine ibraz etmek zorunda olmaları ve yurt dışına çıkış harcı
tahsil yetkisinin bu kadar geniş düzenlenmiş olması, harç ödeme prosedüründe
bir takım sorunlara neden olmaktadır.
Yukarıda sayılan
gerekçeler doğrultusunda; nispeten yüksek olan yurt dışı harç tutarının
düşürülmesi, harç ödeme prosedürünün kolaylaştırılması ve kapsamı
geniş tutulan muafiyet düzenlemesinin tekrar gözden geçirilmesi
ihtiyacı hasıl olmuştur.
Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;
- 29/6/2001 tarihli ve 4705 sayılı Kanunda
70 YTL olarak belirlenen yurt dışı çıkış harcının 15 YTL olarak değiştirilmesinin,
- Yurt dışına çıkış harcıyla ilgili
olarak; harcın tahsil usulü ve muaf tutulacak mükelleflerle ilgili
düzenlemelerin yapılmasının,
öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda, Tasarının geneli
üzerinde yapılan görüşmelerde;
- Önceki uygulamalara bakıldığında,
yurt dışı çıkış harcı konusunda birçok muafiyetin tanındığı, ilk
halinde 17 olan muafiyet sayısının
daha sonra 23’e çıkarıldığı, Tasarıda harçtan muaf olacakların
sınırlı şekilde sayılmasının olumlu karşılandığı,
- Ticaret erbabının, mevcut durumda,
yurt dışı çıkış harcı muafiyetinden yararlanabilmek için bir dizi
bürokratik işlemi yapmak zorunda olduğu; Tasarı ile öngörülen düzenleme
çerçevesinde; ticaret erbabının muafiyet kapsamı dışında bırakıldığı,
buna karşın harç ödemede bürokratik işlemlerin kaldırıldığı ve
prosedürün oldukça basitleştirildiği,
- Harç ödenmesinin sadece pasaportla
yurt dışına çıkışlarda söz konusu olacağı, sınır kapısı bulunan
illerde idari mektupla yurt dışına çıkış yapan vatandaşlardan harç
alınmasının söz konusu olmayacağı,
- Harç olarak tahsil edilen miktarların
toplu konut fonuna aktarıldığı, Tasarı ile basitleştirilen harç
tahsilatı sonucunda fona daha kolay ve hızlı para akışının sağlanabileceği,
- Mevcut uygulamaya bakıldığında,
yurt dışına çıkan vatandaşların ancak %14’ünden harç tahsilatının
yapıldığı, yeni düzenleme sonucunda harç tahsilatında bir azalma
görülmeyeceği gibi vatandaşlara herhangi bir ek yükün de getirilmeyeceği,
- AB’ye üyeliği söz konusu olan bir ülkenin
yurt dışına çıkan vatandaşlarından harç almasının doğru bir uygulama
olmadığı,
- Mevcut durumda, tedavi için yurt dışına
çıkan vatandaşların harçtan muaf tutulduğu; ancak bu vatandaşlar
için Tasarıda herhangi bir muafiyetin öngörülmediği; her ne kadar eşitlik ilkesi gözetilmiş olunsa da, Tasarıyla
sosyal devlet anlayışının da dikkate alınması gerektiği,
şeklindeki görüş, eleştiri ve önerileri
müteakip, Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;
- Yurt dışı çıkış harcının 4705 sayılı
Kanuna göre yurt dışına çıkan vatandaşlardan 70 YTL olarak tahsil
edildiği, harcın tahsili mukabili makbuz verildiği veya pasaportlara
pul yapıştırıldığı, bu durumun harç tahsilinde karşılaşılan bürokrasiyi
artırdığı,
- 4705 sayılı Kanunla yurt dışı çıkış
harcından muaf tutulacaklarla ilgili olarak Bakanlar Kuruluna
yetki tanındığı, Bakanlar Kuruluna tanınan bu geniş yetki doğrultusunda muafiyetlerle ilgili birçok Bakanlar
Kurulu kararının çıkarıldığı, bu durumun uygulamada karışıklığa
yol açtığı,
- Yıllar itibariyle yurt dışı çıkış harcından
elde edilen gelirlere bakıldığında; 2003’te 65.1, 2004’te 66.8,
2005’te 79.4 ve 2006 yılında ise 94,7 milyon YTL gelir elde edildiği,
yıllar arasında görülen farklılıkların tamamen yurt dışına çıkan
vatandaşların sayısında yaşanan değişime bağlı olduğu, Tasarıyla
öngörülen düzenleme sonucunda da harç gelirlerinde bir azalmanın
söz konusu olmayacağı,
- Yurt dışı çıkış harcından elde edilen
gelirin tümünün toplu konut fonuna aktarıldığı ve bu gelirlerin
özellikle dar gelirli vatandaşlara yapılan konutların finansmanında
kullanıldığı,
ifade edilmiştir.
Tasarı ve gerekçesi
Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının;
- 1inci maddesi; Tasarıya
yeni maddeler eklenmesi sonucunda Tasarının kapsamının genişlemesi
nedeniyle madde metninde yer alan “kanunun” ibaresinin, “maddenin”
olarak değiştirilmesi suretiyle,
- 14/7/1976 tarihli ve
2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına
Aylık Bağlanması Hakkında Kanun uyarınca aylık bağlanacak özürlüler
kapsamının, 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun
ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanunla yapılan düzenlemeler çerçevesinde artmış olması ve başvurularda
istenilen sağlık raporlarının incelenmesi için tek bir sağlık kurulunun
artan iş yükünü kaldıramaması nedeniyle, 26/12/2006 tarihli ve
5565 sayılı 2007 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 30 uncu maddesi
ile birden çok sağlık kurulu oluşturulmasının temin edildiği; ancak
bu düzenlemenin kurum dışından görevlendirilecek doktorların temininde
karşılaşılan sorunlara çözüm getirilmesini teminen bir düzenlemenin
yeni 2 nci madde olarak metne eklenmesi suretiyle,
- Sosyal Güvenlik Kurumunun
yaptığı geri ödemeler çerçevesinde, sağlık kurullarında ve Kurumun
satın aldığı sağlık hizmetlerine ilişkin belgelerin incelemesinde
Kurum dışından görevlendirilen personele bu görevi için ayrıca
ödeme yapılabilmesini ve Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığının Sosyal
Güvenlik Kurumu altında birleşmesi nedeniyle, Kurum Yönetim Kurulunun
etkin ve verimli bir şekilde çalışması için devredilen kurumların
yönetim kurullarına Kanunla verilen yetki devrine ilişkin 2007 Yılı
Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda yapılan düzenlemenin teşkilat
kanununa taşınmasını öngören bir düzenlemenin yeni 3 üncü madde
olarak metne eklenmesi suretiyle,
- Geri ödeme kurumları
tarafından yapılan fatura, reçete ve diğer tedavi dokümanı incelemelerinde
alışılagelmiş tarzda yapılan inceleme ve kontrollerin bu kurumların
iş yükünü arttırması nedeniyle, incelemelerde örnekleme yönteminin
Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık ocağı, dispanser, poliklinik ve
hastaneler ile Devlet eliyle kurulan
üniversite hastanelerinin yanı sıra gerçek ve tüzel diğer kişi ve
kuruluşlara ait sağlık işletmelerini ve eczaneleri de kapsayacak
şekilde genişletilmesini, fatura inceleme ve kontrolünde Kurum
dışından tabip görevlendirilebilmesine imkan sağlanmasını ve
birinci basamak sağlık kurum ve kuruluşlarında yapılan tedavilerde
provizyon alınması ve işlemlerin belgelendirilmesi için yapılan
kırtasiye faaliyetlerinin hizmet süresini uzatması nedeniyle,
bu sakıncanın giderilmesini teminen birinci basamakta Sağlık Bakanlığından
yapılacak hizmet temininin bütçelendirilmesini öngören bu düzenlemelerin
yeni 4 üncü madde olarak metne eklenmesi suretiyle,
- Yürürlükten kaldırılan
hükümleri düzenleyen 2 nci maddesi; 2022 ve 5502 sayılı Kanunlarla
ilgili Tasarıya eklenen maddelerle yapılan düzenlemelerle,
5335 ve 5565 sayılı Kanunların ilgili maddelerinde yer alan paralel
hükümlerin yürürlükten kaldırılmasını öngören bir düzenlemenin
metne eklenmesi ve madde numarasının 5 olarak teselsül ettirilmesi
suretiyle,
- Yürürlüğe ilişkin
3 üncü maddesi; Tasarı metnine ikame edilen yeni maddelerin yürürlük
tarihlerinin de düzenlenmesini teminen verilen bir önerge doğrultusunda
değiştirilmesi suretiyle 6 ncı madde olarak,
- Yürütmeye ilişkin
4 üncü maddesi, madde numarasının 7 olarak teselsül ettirilmesi
suretiyle aynen,
kabul edilmiştir.
Ayrıca; metnin tamamı,
kanunların hazırlanmasında uygulanan esas ve usuller doğrultusunda
redaksiyona tâbi tutulmuş, bu çerçevede Tasarının başlığı, metinde
yapılan değişiklikleri yansıtacak şekilde değiştirilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
Sait Açba |
M. Altan Karapaşaoğlu |
Sabahattin Yıldız |
|
Afyonkarahisar |
Bursa |
Muş |
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
Mehmet Sekmen |
Mehmet Zekai Özcan |
Ahmet İnal |
|
İstanbul |
Ankara |
Batman |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Osman Nuri Filiz |
Muhsin Koçyiğit |
Alaattin Büyükkaya |
|
Denizli |
Diyarbakır |
İstanbul |
|
|
(Ayrışık ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
A. Kemal Kumkumoğlu |
Birgen Keleş |
Kemal Kılıçdaroğlu |
|
İstanbul |
İstanbul |
İstanbul |
|
(Ayrışık oy
yazısı ektedir) |
(Karşı oy yazısı
ektedir) |
(Ayrışık oy
ekte) |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
M. Mustafa Açıkalın |
Bülent Baratalı |
Y. Selahattin Beyribey |
|
İstanbul |
İzmir |
Kars |
|
|
(Karşı oy yazım
ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Mustafa Elitaş |
Taner Yıldız |
Mikail Arslan |
|
Kayseri |
Kayseri |
Kırşehir |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Muzaffer Baştopçu |
Mustafa Ünaldı |
Muharrem Doğan |
|
Kocaeli |
Konya |
Mardin |
|
|
|
(Karşı oy ektedir) |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Gürol Ergin |
O. Seyfi Terzibaşıoğlu |
Osman Seyfi |
|
Muğla |
Muğla |
Nevşehir |
|
(Ayrışık oy
yazısı ektedir) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Cemal Uysal |
Kazım Türkmen |
İmdat Sütlüoğlu |
|
Ordu |
Ordu |
Rize |
|
|
(Ayrışık oy
yazısı ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Sabahattin Cevheri |
M. Ergun Dağcıoğlu |
M. Akif Hamzaçebi |
|
Şanlıurfa |
Tokat |
Trabzon |
|
|
|
(Ayrışık oy
yazısı ektedir) |
|
|
|
|
AYRIŞIK OY
Yurt Dışı Çıkış Harcı
uygulamasının tarihi 1970 li yıllara kadar
uzanmaktadır. O dönemde Dış Seyahat Harcamaları Vergisi uygulanmıştı.
1980 li yıllarda bu vergi kaldırılarak yerine Toplu Konut Fonu getirildi.
Toplu Konut Fonu uygulamasının başarısız olması üzerine ise bundan
vazgeçildi. 2001 yılında da Yurt Dışı Çıkış Harcı uygulamasına geçildi.
Hükümet Tasarısının gerekçesinden bu uygulamanın da başarısız
olduğu anlaşılmaktadır.
AB’ye aday Türkiye Cumhuriyeti’nin,
vatandaşlarından yurt dışı seyahatlerinde harç almasını doğru
bulmuyoruz. Ayrıca kamu görevlilerinin ödeyeceği harç bütçeden
karşılanacaktır. Ama üzerinde kamu görevi olmamakla birlikte yaptıkları
işler nedeniyle ülkemizi temsil konumunda olan kişiler ise harcı
kendileri ödeyecektir. Bu da eşitliğe aykırıdır.
Bu nedenlerle Tasarıya
katılmıyoruz.
|
M. Akif Hamzaçebi |
Kemal Kılıçdaroğlu |
Birgen Keleş |
|
Trabzon |
İstanbul |
İstanbul |
|
Bülent Baratalı |
A. Kemal Kumkumoğlu |
Gürol Ergin |
|
İzmir |
İstanbul |
Muğla |
|
|
Kazım Türkmen |
|
|
|
Ordu |
|
AYRIŞIK OY
08.02.2007 Perşembe günü
Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülen Yurt Dışına Çıkış Harcına ait
düzenlenmiş bulunan Yasa Tasarısı sosyal boyutu ve sosyal getirisi
bakımından adil olmamıştır.
Bu yasa tasarısının
alt komisyonda daha sağlıklı ve daha geniş tartışılması için verdiğimiz
teklif reddedilmiştir.
Ayrıca, bu yasa tasarısıyla
elde edilen hasılatların amacına uygun kullanılmayacağı (Altyapı,
Eğitim ve Sağlık hizmetlerinde kullanılmayacağından) aşikardır.
Bu nedenle bu yasa tasarısına
karşı olduğumuzu belirtiriz.
|
|
|
12.02.2007 |
|
|
|
|
|
Muharrem Doğan |
Muhsin Koçyiğit |
|
|
Mardin |
Diyarbakır |
|
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ
METİN
YURT DIŞINA ÇIKIŞ HARCI HAKKINDA
KANUN TASARISI
Yurt dışına çıkış harcı
MADDE 1- (1) Türkiye Cumhuriyeti pasaportu ile yurt dışına
çıkış yapanlardan çıkış başına 15 YTL harç alınır.
(2) Yurt dışına çıkış
harcının mükellefi, yurt dışına çıkış yapan kişilerdir.
(3) Çıkış tarihi itibarıyla
son bir yılda altı aydan fazla yurt dışında ikamet edenler ve 7 yaşını
doldurmamış olanlar ile yurt dışına ticari amaçla sefer yapan kara,
deniz, hava ve demiryolu toplu taşıma ve yük taşıma araçlarının mürettebatından
yurt dışına çıkış harcı alınmaz.
(4) Yurt dışına çıkış
harcı; kara, deniz, hava ve demiryolu toplu taşıma araçları ile gerçekleştirilen
çıkışlarda biletin düzenlendiği anda ve bilet üzerinde ayrıca
gösterilmek suretiyle bileti düzenleyenler tarafından tahsil
edilir. Harç tahsilatını yapan gerçek ya da tüzel kişiler bu şekilde
tahsil ettikleri harcı, gelir veya kurumlar vergisi bakımından
bağlı oldukları vergi dairesine bir beyanname ile bildirmek ve beyanname
verme süresini takip eden üç gün içinde ödemekle yükümlüdürler. Beyannameler,
her ayın bir ila onbeşinci ve onaltı ila sonuncu günlerine ait iki dönem
için ayrı ayrı düzenlenir ve her ayın onbeşinci ve sonuncu gününü
takip eden yedi gün içinde ilgili vergi dairesine verilir.
(5) Yurt dışında düzenlenen
biletlere ilişkin vergi sorumluluğu, taşımayı yapan firmalara
aittir.
(6) Biletin çıkış yapılmadan
önce iptal edilmesi durumunda, tahsil edilen harç iade edilir.
(7) Bilet düzenlenmeyen
durumlarda harç, makbuz mukabili tahsil edilir.
(8) Bu Kanun hükümlerine
göre ödenen harç, katma değer vergisi matrahının hesabında dikkate
alınmaz.
(9) Gelir İdaresi Başkanlığı;
harca tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu
tutmaya, harca ilişkin beyan dönemlerini, tahsilat tutarına bağlı
olarak, aylık ya da üçer aylık dönemler itibarıyla tespit etmeye,
harcın iadesine ve makbuz mukabili tahsiline ilişkin usul ve esaslar
ile bu Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 2- (1) 29/6/2001 tarihli ve 4705 sayılı Yurt Dışına Çıkışlardan
Harç Alınması ve 4481 Sayılı Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 3- (1) Bu Kanun 1/1/2007 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 4- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
YURT DIŞINA ÇIKIŞ HARCI HAKKINDA KANUN İLE ÇEŞİTLİ
KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA
KANUN TASARISI
Yurt dışına çıkış harcı
MADDE 1- (1) Türkiye Cumhuriyeti
pasaportu ile yurt dışına çıkış yapanlardan çıkış başına 15 YTL
harç alınır.
(2) Yurt dışına çıkış harcının mükellefi, yurt dışına
çıkış yapan kişilerdir.
(3) Çıkış tarihi itibarıyla son bir yılda altı aydan
fazla yurt dışında ikamet edenler ve 7 yaşını doldurmamış olanlar
ile yurt dışına ticari amaçla sefer yapan kara, deniz, hava ve demiryolu
toplu taşıma ve yük taşıma araçlarının mürettebatından yurt dışına
çıkış harcı alınmaz.
(4) Yurt dışına çıkış harcı; kara, deniz, hava ve
demiryolu toplu taşıma araçları ile gerçekleştirilen çıkışlarda
biletin düzenlendiği anda ve bilet üzerinde ayrıca gösterilmek
suretiyle bileti düzenleyenler tarafından tahsil edilir. Harç tahsilatını
yapan gerçek ya da tüzel kişiler bu şekilde tahsil ettikleri harcı,
gelir veya kurumlar vergisi bakımından bağlı oldukları vergi dairesine
bir beyanname ile bildirmek ve beyanname verme süresini takip eden
üç gün içinde ödemekle yükümlüdürler. Beyannameler, her ayın bir ila
onbeşinci ve onaltı ila sonuncu günlerine ait iki dönem için ayrı ayrı
düzenlenir ve her ayın onbeşinci ve sonuncu gününü takip eden yedi
gün içinde ilgili vergi dairesine verilir.
(5) Yurt dışında düzenlenen biletlere ilişkin
vergi sorumluluğu, taşımayı yapan firmalara aittir.
(6) Biletin çıkış yapılmadan önce iptal edilmesi
durumunda, tahsil edilen harç iade edilir.
(7) Bilet düzenlenmeyen durumlarda harç, makbuz
mukabili tahsil edilir.
(8) Bu Kanun hükümlerine göre ödenen harç, katma
değer vergisi matrahının hesabında dikkate alınmaz.
(9) Gelir İdaresi Başkanlığı; harca tabi işlemlere
taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutmaya, harca ilişkin
beyan dönemlerini, tahsilat tutarına bağlı olarak, aylık ya da
üçer aylık dönemler itibarıyla tespit etmeye, harcın iadesine ve
makbuz mukabili tahsiline ilişkin usul ve esaslar ile bu maddenin uygulanmasına
ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
MADDE 2- 1/7/1976 tarihli ve
2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına
Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrası
“Bu Kanun uyarınca yetkili hastanelerden alınan sağlık kurulu raporları;
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından görevlendirilecek üç uzman hekimden
oluşan bir sağlık kurulunca karara bağlanır. İhtiyaç halinde, Sosyal
Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından aynı usul ve esaslar dahilinde
birden fazla sağlık kurulu oluşturulabilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 3- 16/5/2006 tarihli ve
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununun:
a) 28 inci maddesinin; ikinci fıkrasında yer
alan, “… sözleşmeli personeline” ibaresi, “…sözleşmeli personeline,
sağlık kurullarında ve fatura ile reçetelerin incelenmesi işlerinde
çalışmak üzere Kurum dışından görevlendirilen tabiplere”, aynı
fıkranın ikinci cümlesi; “sağlık
hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda
çalışan personel ile genel idare hizmetleri sınıfına asaleten veya
vekaleten atanan ve Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünde fiilen
çalışan doktor ve eczacılara yapılacak ek ödemenin tavanı %700
olarak uygulanır”, üçüncü fıkrasının ikinci cümlesi "Bu şekilde
çalıştırılacak olanlardan Kurumca belirlenecek en fazla beş kişiye
ödenecek ücret, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun
4 üncü maddesinin (B) bendine göre istihdam edilenlerin sözleşme
ücreti tavanının beş katını, diğer beş kişiye dört katını, geri kalanlara
ise üç katını geçemez ve bunlara bu fıkrada belirtilen ücret dışında
herhangi bir ödeme yapılamaz” şeklinde değiştirilmiştir.
b) Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer
alan "yetkileri Kurum Yönetim Kurulu tarafından mülga kanun
hükümlerine göre kullanılır." ibaresi, "yetkileri Kurum
Yönetim Kurulu tarafından ilgili kanunların mülga hükümlerine
göre kullanılır ve bu yetkilerden uygun gördüklerini Başkana veya
ilgili birimlere devredebilir." şeklinde değiştirilmiş ve
beşinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “birinci fıkrada
belirtilen süre sonunda” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
MADDE 4- 5502 sayılı Kanuna
aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.
“Fatura ve benzeri belgelerin incelenmesi
EK MADDE 1 - a) Örnekleme yoluyla inceleme:
Sağlık hizmeti sunan gerçek veya tüzel kişiler
ile kamu idarelerine ait döner sermayeli işletmelerin hizmet bedeli
olarak düzenledikleri ve ödenmek üzere Kuruma (5502 sayılı Kanunla
devredilen kurumlar dahil) gönderdikleri faturalar, genel sonuçlar
verecek şekilde % 5 ilâ % 10 oranında örnekleme metoduyla incelenir.
Bu inceleme sonucunda sağlık hizmeti sunan gerçek veya tüzel kişiler
ile kamu idarelerine ait döner sermayeli işletmelerin incelenen
döneme ait bütün faturalarına uygulanmak suretiyle ödenecek tutar
tespit edilir ve buna göre ödeme yapılır.
Örnekleme yapılarak fatura incelemesi yöntemini
kabul etmeyen gerçek veya tüzel kişiler ile kamu idarelerine ait
döner sermayeli işletmeler, bu tercihlerini hizmet vermeye başlamadan
önce ilgili kuruma yazılı olarak bildirir. Bildirimde bulunulmaması
halinde örnekleme yöntemi kabul edilmiş sayılır. Örnekleme yöntemini
kabul eden gerçek veya tüzel kişiler ile kamu idarelerine ait döner
sermayeli işletmelerin sözleşme veya ilgili mevzuatı içinde sonuçlandırılamayan
alacaklarına mahsup edilmek üzere incelemesine başlanmamış alacak
tutarını geçmemek üzere Kurum tarafından uygun görülecek oranda
avans ödemesi yapılır. Örnekleme yoluyla tespit edilen hata oranının
tüm alacaklara teşmili sonucunda kalan tutarın ödenmesi dışında
sağlık hizmeti fatura eden gerçek veya tüzel kişiler ile kamu idarelerine
ait döner sermayeli işletmelere başka bir ödeme yapılmaz.
Örnekleme yöntemiyle yapılacak inceleme ve
kontrol için kurum dışından tabip görevlendirilebilir. İhtiyaç halinde,
1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci
Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa tâbi meslek
mensupları ile bağımsız denetim kuruluşlarına da yaptırılabilir.
Örnekleme yoluyla faturası incelenecek gerçek
veya tüzel kişiler ile kamu idarelerine ait döner sermayeli işletmeleri
belirlemeye, örnekleme oranını bu kişi ve işletmeler için birinci
fıkrada yer alan oranlar arasında kalmak kaydıyla farklı oranlarda
uygulamaya, fatura inceleme ve kontrolüne ilişkin diğer usûl ve
esasları, Sağlık Bakanlığı ile Maliye Bakanlığının görüşlerini
alarak düzenlemeye Kurum yetkilidir.
b) Elektronik ortamda inceleme ve saklama:
Kurum, uygun gördüğü sağlık hizmeti sunan gerçek
veya tüzel kişiler ile kamu idarelerine ait döner sermayeli işletmelerden
verdikleri hizmete ilişkin fatura ve benzeri belgeleri 4/1/1961 sayılı
ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun Mükerrer 242 nci maddesine uygun
olarak elektronik ortamda düzenlemelerini ve bunların dayanağı
belgelerle birlikte elektronik ortamda göndermelerini isteyebilir.
Bu takdirde ilgililere yapılacak ödemeler bu belgeler üzerinde
yapılacak incelemelere göre sonuçlandırılır. Elektronik ortamda
belge düzenlenmesine, bu belgelerin saklanmak veya incelenmek
üzere Kuruma veya belirleyeceği gerçek veya tüzel kişiler ile kamu
idarelerine ait döner sermayeli işletmelere iletilmesine, bilgi
aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin
usul ve esasları Maliye Bakanlığının görüşlerini alarak belirlemeye
Kurum yetkilidir.
Bu maddeye uygun olarak yapılan inceleme ve ödeme
10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa
uygun olarak yapılmış sayılır.
EK MADDE 2 - Maliye Bakanlığı, Sosyal Güvenlik
Kurumu ve 18/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların
Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması
Hakkında Kanuna göre tedavi yardımı verilen kişilerin sağlık harcamalarını
karşılamakla görevli kurumlar; sağlık yardımlarını karşıladığı
sigortalı, iştirakçi, emekli ve diğer hak sahipleri için Sağlık Bakanlığına
bağlı birinci basamak sağlık kuruluşları tarafından verilecek
sağlık hizmetlerini doğrudan hizmet alımı sözleşmesiyle sağlamaya
yetkilidir.
Sağlık Bakanlığı, sözleşmede belirtilen tutar
karşılığında yukarıda belirtilen Kurumların sağlık yardımlarını
karşıladığı kişilere bu basamak ve kuruluşlarda verilmesi gereken
her türlü sağlık hizmetini sunmakla yükümlüdür ve sözleşmede belirlenen
tutar dışında bu Kurumlardan ve sağlık yardımı sağlanan kişiden ayrıca
bir bedel isteyemez.
Sözleşme ile doğrudan temin edilmesi öngörülen
hizmetler için Kurumlara ayrıca fatura ve dayanağı belge gönderilmez.
Bu basamak kapsamında sağlık hizmeti verilecek
kişileri ve sağlık hizmetlerini belirlemeye, bu basamaktan ikinci
basamak sağlık kurum ve kuruluşlarına yapılacak sevkin usul ve
esaslarını belirlemeye, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu müştereken
yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan
hükümler
MADDE 5- (1) 29/6/2001 tarihli
ve 4705 sayılı Yurt Dışına Çıkışlardan Harç Alınması ve 4481 Sayılı
Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 21/4/2005 tarihli ve
5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanunun 34 üncü maddesi ve 26/12/2006 tarihli ve
5565 sayılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 30 uncu maddesinin
10, 13 ve 14 numaralı fıkraları yürürlükten
kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 6- (1) Bu Kanunun;
a) 1 inci maddesi yayımını takip eden aybaşında,
b) 2, 3, 4 ve 5 inci maddeleri 1/1/2007 tarihinden
itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
c) Diğer maddeleri ise yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 7- (1) Bu Kanun hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
M. Aydın |
A. Babacan |
M. Aydın |
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Adalet
Bakanı |
|
N. Çubukçu |
K. Tüzmen |
C. Çiçek |
|
Millî
Savunma Bakanı V. |
İçişleri
Bakanı |
Maliye
Bakanı |
|
C. Çiçek |
A. Aksu |
K. Unakıtan |
|
Millî Eğitim Bakanı |
Bayındırlık ve İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
|
H. Çelik |
F. N. Özak |
R. Akdağ |
|
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve Köyişleri Bakanı |
Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı |
|
B. Yıldırım |
M. M. Eker |
M. Başesgioğlu |
|
Sanayi ve Ticaret Bakanı |
En. ve Tab. Kay. Bakanı |
Kültür ve Turizm Bakanı |
|
A. Coşkun |
M. H. Güler |
A. Koç |
|
|
Çevre
ve Orman Bakanı V. |
|
|
|
M. H. Güler |
|