TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ BESLEME KANUNU
Kanun No. 5668 |
|
Kabul Tarihi: 24/5/2007 |
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
ve kapsam
MADDE
1-
(1) Bu Kanun, Türk Silahlı Kuvvetlerinde beslenme ve temizlik gereksinimleri
Devlet tarafından karşılanacaklara yönelik yürütülecek işlemlerin
ilke ve yöntemlerini belirler.
Tanımlar
MADDE
2-
(1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Türk Silahlı Kuvvetleri: Kara,
Deniz ve Hava Kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil
Güvenlik Komutanlığını,
b) Askerî personel: Subay, astsubay,
uzman jandarma, uzman erbaş, askerî öğrenci, sivil memur, işçi, erbaş
ve erleri,
c) Kazandan besleme: Yükümlülük ve
zorunluluktan dolayı toplu olarak sıcak veya kumanya olarak bütün
giderleri Devlet tarafından karşılanan beslemeyi,
ç) Tayın bedeli: Kazandan beslemeye
alınamayanlara, 22/6/1978 tarihli ve 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline
Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun kapsamında ödenen aylık yemek
parasını,
d) Günlük yemek bedeli: En az üç öğün
ve gerektiğinde de ara öğünleri içeren, yemek çizelgesinin hazırlanmasında
ölçüt olarak kullanılan harcamaya esas paranın üst miktarını,
e) Güçlendirilmiş yemek bedeli:
Normal çalışma koşullarından daha yoğun beden hareketini içeren
görev ve eğitimlerin yapılması için gerekli kaloriyi sağlamak amacıyla
günlük yemek bedelinin yüzde yirmibeş artırılmasıyla
elde edilen paranın miktarını,
f) Ara öğün: Günlük üç öğün yemeğin dışında;
meyve, çerez, tatlı, ikramlık gibi gerektiğinde soğuk veya sıcak
olarak verilen yiyecek ve içecekleri,
g) Günlük yemek çizelgesi: Besleneceklere
verilecek yemeklerin öğün bazında dağılımını, yemeklerin içeriklerini,
kalorisini, parasal değerini ve kullanılacak yiyecek maddelerinin
miktarı gibi bilgileri içeren denetime bağlı tüketim belgesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Günlük Yemek Bedeli, İlkeler ve Uygulama
Günlük
yemek bedeli
MADDE
3-
(1) Günlük yemek bedeli; bu Kanuna ekli ölçüt tablosunda gösterilen
gıda maddelerinin fiyatlandırılmasıyla belirlenir. Belirlenen
bu değere; salça, tuz, baharat, sarımsak, maydanoz, dereotu, limon,
sirke gibi tatlandırıcılar için yüzde beş eklenerek, yapılacak yemek
çizelgesinin günlük üst sınırı bulunur.
İlkeler
MADDE
4-
(1) Günlük yemek bedelini aşmayacak şekilde, beslenmeye elverişli
her türlü gıda maddeleri ile yeterli ve dengeli beslenmeyi sağlayacak
en az üç öğünlük, gerektiğinde de ara öğünleri içeren günlük yemek çizelgesi
hazırlanır.
(2) 17/3/1981 tarihli ve 2924 sayılı
Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen resmî
ve dinî bayramların her günü ve yılbaşında, ara öğün kapsamındaki
yiyecekleri verebilmek için günlük yemek bedelinin yüzde elli fazlasına
kadar yemek çizelgesi düzenlenir.
(3) Kazandan beslemenin yemekhanelerde
toplu olarak yapılamaması durumunda, günlük yemek bedelini aşmayacak
şekilde, her türlü dayanıklı hazır gıda maddeleriyle ve/veya birlik
tarafından önceden hazırlanarak ambalajlanmış yiyecekler kumanya
olarak verilir.
(4) Kazandan beslemesi olanaksız
olan askerî öğrenci, erbaş ve erlere tayın bedeli verilir. Ayrıca,
askerlik şubelerince celp ve kıtalarına sevk edilenlere, kıt’a veya
kurumlarından terhis edilenlere ve hava değişimine gönderilenlere,
askerlikten sayılan gün kadar tayın bedeli ödenir.
(5) Görev koşullarına bağlı olarak,
bir kişinin günlük beslenme gereksinimini karşılayacak şekilde,
öğünlere göre özel olarak oluşturulmuş hazır yemek ve yiyecekler verildiğinde,
yiyeceklerin parasal değerinin, günlük yemek bedelinin altında
veya üstünde olması durumu dikkate alınmaz.
(6) Gerektiğinde yedirilmek üzere
depolanan, ancak değişim için tüketilmesi gereken dayanıklı hazır
gıda maddeleri, tek tek veya tam olarak yemek
çizelgesinde gösterilerek yedirilir. Üç öğünü karşılayacak şekilde
ve bunlarla birlikte gerektiğinde ekmek eklenmesiyle yeterli ve
dengeli beslenmeyi sağlayacak şekilde yedirildiğinde bu yiyeceklerin
parasal değerinin, günlük yemek bedelinin altında veya üstünde olması
durumu dikkate alınmaz. Ancak, ayrı gün ve öğünlerde tek tek yedirilmesi
günlük yemek bedeli içerisinde yapılır.
(7) Zorunlu nedenlerle içme suyu
gereksinimi olduğunda, Kuvvet Komutanı,
Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanının onayı
ile zorunluluğun devamı süresince ve bedeli dikkate alınmadan,
bir kişi için günlük üç litreye kadar ambalajlanmış içme suyu verilir.
Yemek
hizmetinin satın alınması
MADDE
5-
(1) Kazandan beslenecek personel için; yemek hazırlama, pişirme,
dağıtım ve temizlik gibi yemek öncesi ve sonrasına yönelik mal ve
hizmetlerden bir kısmı veya tamamı satın alınabilir. Bu durumda,
beslenecek hedef kitleye bağlı olarak günlük yemek bedeli veya güçlendirilmiş
yemek bedeline; yönetmelikle oranları belirlenen, yemek dağıtımı
öncesi ve sonrasında yapılan işletme ve genel giderler eklenir.
Kazandan
beslenen askerî personele tayın bedeli verilmesi
MADDE 6- (1) Birlik ve kurum nöbetçileri ile savaş, iç güvenlik harekâtı, sınır ötesi harekât veya yüzer birlik personeli hariç olmak üzere, bu Kanun kapsamında tayın bedeli veya yemek yardımı aldığı halde kazandan beslenen askerî personelin, tayın bedeli veya yemek yardımının beslendikleri gün ve öğün sayılarına karşılık gelen kısmı aylıklarından kesilir.
Kazandan
beslenecekler
MADDE
7-
(1) Günlük yemek bedeli kapsamında askerî öğrenci, erbaş ve erler
ile aşağıda belirtilenler de kazandan beslenirler:
a) Askerî ceza ve tutukevleri ile
disiplin ceza ve tutukevlerinde tutuklu, hükümlü ve askerî birliklerde
gözaltında bulunan askerî personel ile sivil kişiler.
b) Disiplin cezası nedeniyle birlikten
ayrılamayan askerî personel.
c) Harp esirleri, gözaltına alınan
veya iltica eden yabancı ordu personeli.
ç) Yapılan uluslararası anlaşmalarda
hüküm olması koşuluyla veya Millî Savunma Bakanlığının onayıyla,
Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı için
İçişleri Bakanlığının onayıyla Türkiye’deki askerî okullarda eğitilen
yabancı ordu personeli.
d) Kuvvet Komutanı, Jandarma Genel
Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanının onayıyla, Türk Silahlı
Kuvvetlerinin kadrosunda olmayan ancak askerî birliklerle beraber
görev yapan veya tatbikatlara katılan ve görev koşullarının kazandan
besleme yapılmasını zorunlu kıldığı kişiler.
e) Hava Harp Okuluna geldikleri tarihten,
deneme uçuşu ve paraşütle atlama eğitimlerinin tamamlanmasına
kadar geçen süre içindeki aday öğrenciler ile günlük veya öğün bazında
beslenme desteğinin verilmesinin zorunlu olduğu koşullarda, askerî
okulların sınavına girecek aday öğrenciler.
f) Birlik komutanlığı tarafından
askerî personele görev yaptıkları yerlerde yemek yeme ortamının
sağlanamaması ve birliğin konumu gereği yerleşim yerlerine uzaklığı
veya görevin yapıldığı yer gereğince toplu beslenmesi uygun görülen
birlik personeli.
g) Birlik veya kurumun nöbetçi personeli.
ğ) Yurt dışında görev yapan ve besleme
desteğini bünyesinde bulunduran askerî birlik personeli (Bu birliklerin
yiyecek maddelerini bulundukları ülkeden karşılamaları durumunda,
günlük yemek bedeli, satın alma fiyatlarına göre hesaplanır.).
h) Eğitim ve öğrenimleri süresince
askerî okullarda öğrenci olan ön sözleşmeli subay ve astsubaylar.
Güçlendirilmiş
yemek ile beslenecekler
MADDE
8-
(1) Aşağıda sıralanan görev ve eğitimleri yapan personel, bu durumları
süresince güçlendirilmiş yemek bedeli üzerinden beslenir. Bu kapsamda,
Kuvvet Komutanlıkları için Genelkurmay Başkanlığının önerisine
göre Millî Savunma Bakanının, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil
Güvenlik Komutanlığı için İçişleri Bakanının onayı alınır.
a) Savaş ve askerî harekâtlarda bulunan
birlik personeli,
b) Deprem, sel, orman yangınları gibi
doğal afetlerde arama, kurtarma ve söndürme görevi yapan birlik personeli,
c) Terörle yaygın ve yoğun bir şekilde
mücadeleye yönelik iç güvenlik harekâtı ile görevli birlik personeli,
ç) Çalışma koşullarının gereği yoğun
beden hareketini içeren görev ve eğitimleri yapan birlik personeli,
d) Türk Silahlı Kuvvetleri spor takımlarından,
yoğun beden hareketlerini yapan takımların toplu olarak çalışma
kamplarında bulunan personeli.
Bazı
birlik ve kurumlara besleme desteği sağlanması
MADDE
9-
(1) Askerlik şubeleri, jandarma karakolları ve bağlı birliklerinden
ayrı bir bölgede geçici bir süre veya sürekli görev yapan birlik
personeli, yemek hizmetlerine yönelik işlerde çalışan personel
kadrosunun veya gereken olanakların yetersiz olması durumunda;
bölgelerinde bulunan ve besleme desteği verebilecek en yakın askerî
birlik tarafından beslenirler.
Uygulama
MADDE
10- (1)
Yıllık yiyecek bütçesinin belirlenmesinde kullanılan hesaplamalar
için yemek bedeli ölçüt tablosundaki kuru baklagiller, meyve ve
sebzelerin hangi gıda maddelerinden oluşacağı ve diğer yiyecek
maddelerinin tahmini fiyatları, her yıl Millî Savunma ve İçişleri
Bakanlığı tarafından birlikte hazırlanan, bütçe yapımına dayanak
olacak fiyatlandırma kitapçığında gösterilir.
(2) Depo ve bütçe olanaklarına göre,
yemek çizelgesinin yeterli ve dengeli beslenmeyi sağlayacak düzeyde
yapılmasından sonra, günlük yemek bedelinden artan parasal değerler
sonraki günlere aktarılmaz.
(3) Günlük yemek çizelgesi içeriğinin
mutfaklarda uygulandığı sırada, birliğe gelen ve gidenlerin olması
durumunda; gelenler için depo olanaklarına göre öğün bazında ek çizelge
düzenlenir. Gidenler için mutfak ve yemekhanede henüz işlenmemiş
olan gıda maddeleri kiler fazlalığı olarak depoya geri alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Son Hükümler
Yönetmelikler
MADDE
11-
(1) Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin düzenlemeler; askerî öğrenci,
erbaş ve erlerin dışında, kazandan beslenen askerî personelin aylıklarından
yapılacak kesintilere yönelik uygulama yöntemi ve beslenme gereksinimleri
sağlanamayan askerî birlik personeline aylık beslenme bedellerinin
peşin olarak ödenmesi konusunda uygulamalara yönelik kurallar,
Maliye Bakanlığı ile Sayıştay Başkanlığının görüşü alınarak,
Millî Savunma ve İçişleri Bakanlıkları tarafından birlikte hazırlanacak
yönetmelik ile düzenlenir.
(2) Deney, binek, güvenlik, eğitim
ve yardım gibi amaçlarla Türk Silahlı Kuvvetlerinde bulunan her
cins hayvanın yem gereksinimleri, Maliye Bakanlığı ve konuyla ilgili
kamu idarelerinin görüşleri alınarak, Millî Savunma ve İçişleri Bakanlıkları
tarafından birlikte hazırlanacak yönetmelik ile düzenlenir.
(3) Yemek hazırlama, pişirme ve sonrasında
kullanılan araç ve gereçlerin temizliği, erbaş, er ve askerî öğrencilerin
kişisel temizlikleri ile kullandıkları giyecek ve eşyalarının
temizliği için gereken temizlik maddelerinin cins, miktar ve uygulama
yöntemleri Millî Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanlıkları tarafından
birlikte hazırlanacak yönetmelik ile düzenlenir.
(4) Savaş şartlarında besleme desteği
verebilmek için birliğin sefer kadrosuna bağlı olarak bulundurulacak
depolamaya elverişli gıda maddelerinin; cinsi, niteliği, bir kişi
için günlük miktarı, kaç günlük olacağı, hangi birliklerde depolanacağı
ve tüketim koşulları ile yine olağanüstü durumlarda kullanılmak
üzere en az iki günlük öğünlere göre düzenlenmiş dayanıklı hazır gıdaların;
hangi birliklerde ve askerî araçlarda bulundurulacağı ile cins, nitelik,
miktar ve tüketim koşulları, Millî Savunma ve İçişleri Bakanlıkları
tarafından birlikte hazırlanacak yönetmelik ile düzenlenir.
(5) Satın alınacak yemek hizmeti uygulamalarına
yönelik kurallar Maliye Bakanlığı, Sayıştay ve Kamu İhale Kurumunun
görüşleri alınarak Millî Savunma ve İçişleri Bakanlığı tarafından
birlikte hazırlanacak yönetmelik ile düzenlenir.
Yürürlükten
kaldırılan mevzuat ve atıflar
MADDE
12-
(1) 12/9/1330 tarihli Askeri Tayinat ve Yem Kanunu
Muvakkati,
(2) 22/4/1925 tarihli ve 657 sayılı
Harita Genel Komutanlığı Kanununun ek 1 inci maddesi,
(3) 23/5/1928 tarihli ve 1325 sayılı
12 Eylül 1330 Tarihli Askeri Tayinat ve Yem Kanunu
Muvakkatine Müzeyyel Kanun,
(4) 23/3/1931 tarihli ve 1776 sayılı
Kuvvetli Tayın Kanunu,
(5) 21/7/1931 tarihli ve 1861 sayılı
Jandarma Eratı Kanununun 14 üncü maddesi,
(6) 14/5/1932 tarihli ve 1960 sayılı
14 Eylül 1330 tarihli Tayınat ve Yem Kanununa
Müzeyyel (Demirbaş Erzak ve Yem) Kanunu,
(7)
27/11/1935 tarihli ve 2852 sayılı Deniz Mensuplarına Mahsus Yemek Bedeli
Hakkında Kanun,
(8) 10/6/1938 tarihli ve 3433 sayılı
Askeri Hastabakıcı Hemşireler Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin
ikinci cümlesi,
(9) 19/7/1943 tarihli ve 4480 sayılı
Denizaltı Gemileriyle Avcıbotlarında Bulunanlara
Verilecek Hazır Gıda Hakkında Kanun,
(10) 14/6/1944 tarihli ve 4590 sayılı
Ordu Uçaklarında Bulundurulacak Demirbaş Yiyecek Hakkında Kanun,
(11) 9/7/1956 tarihli ve 6779 sayılı
14 Eylül 1330 tarihli Tayınat ve Yem Kanununa
Ek Kanun,
(12) 8/8/1977 tarihli ve 2092 sayılı
Türk Silahlı Kuvvetleri Özel Beslenme Kanunu,
(13) 22/6/1978 tarihli ve 2155 sayılı
Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanunun 1
inci maddesinin ikinci fıkrası ile 2 nci maddesinin
birinci fıkrası,
(14) 25/9/1981 tarihli ve 2528 sayılı
Er Kazanından İaşe Edileceklere İlişkin Kanun,
(15) 11/1/1983 tarihli ve 2780 sayılı
Hava Harp Okuluna Girmeye İstekli Aday Öğrenciler ile Uçuş ve Paraşüt
Eğitimine Tabi Tutulacak Harp Okulu Öğrencileri Hakkında Kanunun
1 inci maddesinin üçüncü fıkrasının son cümlesindeki “,Hava Harp
Okulu öğrencileri istihkakı üzerinden” ibaresi,
(16) 10/3/1983 tarihli ve 2803 sayılı
Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun 23 üncü maddesi,
(17) 25/10/1983 tarihli ve 2935 sayılı
Olağanüstü Hal Kanununun ek 2 nci ve ek 3 üncü
maddeleri,
(18) 31/5/1989 tarihli ve 3566 sayılı
Kazandan İaşe Edilemeyen Erbaş ve Erler ile Askeri Okul Öğrencilerine
Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun,
yürürlükten kaldırılmıştır.
(19) Mevzuatta, 12/9/1330 tarihli Askeri
Tayinat ve Yem Kanunu Muvakkati ve eklerine
yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
GEÇİCİ
MADDE 1-
(1) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren üç ay içinde yürürlüğe konulur. Bu süre içinde
mevcut düzenlemelerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına
devam olunur.
Yürürlük
MADDE
13-
(1) Bu Kanun yayımını takip eden mali yıl başında yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE
14-
(1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
GÜNLÜK YEMEK BEDELİ ÖLÇÜT TABLOSU
Besin
Grubu Besin Türü Miktarı g. Kalori Protein Yağ Karbonhidrat
1 Et, yumurta ve baklagiller Et Sığır eti (kemikli) 300 720 56,10 54,60 0,00
Yumurta Yumurta (adet) 1 80 6,40 5,75 0,35
Kuru baklagiller Kuru baklagiller 35 124 6,98 1,12 18,84
2 Süt ve süt ürünleri Süt Süt 165 106 5,78 4,95 9,08
Süt
ürünleri Yoğurt 165 97 5,28 4,29 8,91
Beyaz peynir 30 87 6,75 6,48 0,00
3 Meyve ve sebze Meyve Taze Meyve 200 110 1,33 0,63 22,40
Sebze Yaş Sebze 400 180 8,04 0,94 29,28
4 Ekmek ve tahıllar Ekmek Ekmek 600 1482 75,00 7,50 418,80
Tahıl Bulgur 30 105 32,70 0,45 22,65
Pirinç 30 108 2,01 0,21 23,67
Makarna 30 110 3,30 0,33 22,89
5 Yağlar ve tatlılar Yağ Ayçiçeği yağı 25 225 0,00 25,00 0,00
Zeytinyağı 10 90 0,00 8,10 0,00
Tereyağı 20 150 0,00 0,02 14,12
Tatlı Toz şeker 35 133 0,00 0,00 34,83
Bal 25 79 0,08 0,00 19,60
Enerji ve Besin öğeleri 3986 209,75 120,37 645,42