Dö­nem: 22                                                                           Ya­sa­ma Yı­lı: 5

 

TBMM                                                   (S. Sa­yı­sı: 1409)

 

Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Grup Baş­ka­nı Si­irt Mil­let­ve­ki­li Re­cep Tay­yip Er­do­ğan, Grup Baş­kan­ve­kil­le­ri Ha­tay Mil­let-ve­ki­li Sa­dul­lah Er­gin, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Sa­lih Ka­pu­suz, Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Fa­ruk Çe­lik, Or­du Mil­let­ve­ki­li Eyüp  Fat­sa, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li İr­fan Gün­düz ve Ana­va­tan    Par­ti­si Grup Baş­kan­ve­ki­li An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Mu­zaf­fer Rem­zi Kur­tul­mu­şoğ­lu ile 354 Mil­let­ve­ki­li­nin; Tür­ki­ye Cumhu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın Ba­zı Mad­de­le­rin­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi ve Ana­ya­sa Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru (2/1015)

 

TÜR­Kİ­YE BÜ­YÜK MİL­LET MEC­Lİ­Sİ BAŞ­KAN­LI­ĞI­NA

Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sın­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi­miz ve Ge­rek­çe­si ili­şik­te­dir.

Ge­re­ği­ni arz ede­riz.

 

Re­cep Tay­yip Er­do­ğan

Sa­dul­lah Er­gin

Sa­lih Ka­pu­suz

 

 

 

Si­irt

Ha­tay

An­ka­ra

 

 

 

Fa­ruk Çe­lik

Eyüp Fat­sa

İr­fan Gün­düz

 

 

 

Bur­sa

Or­du

İs­tan­bul

 

 

 

Mu­zaf­fer R. Kur­tul­mu­şoğ­lu

İb­ra­him Öz­do­ğan

Hü­se­yin Öz­can

 

 

 

An­ka­ra

Er­zu­rum

Mer­sin

 

 

 

Meh­met Er­de­mir

Mah­mut Ko­çak

M. Sa­it Ar­ma­ğan

 

 

 

Yoz­gat

Af­yon­ka­ra­hi­sar

Is­par­ta

 

 

 

Mu­har­rem Do­ğan

Hü­se­yin Gü­ler

Tu­ran Tüy­süz

 

 

 

Mar­din

Mer­sin

Şan­lı­ur­fa

 

 

 

Atil­la Ba­şoğ­lu

Ay­han Zey­nep Te­kin Bö­rü

Ab­dul­lah Ça­lış­kan

 

 

 

Ada­na

Ada­na

Ada­na

 

 

 

Ömer Çe­lik

Re­cep Ga­rip

Va­hit Ki­riş­çi

 

 

 

Ada­na

Ada­na

Ada­na

 

 

 

Ali Kü­çü­kay­dın

Ab­dul­lah To­run

Zi­yat­tin Yağ­cı

 

 

 

Ada­na

Ada­na

Ada­na

 

 

 

Mah­mut Gök­su

Şev­ket Gür­soy

Feh­mi Hüs­rev Kut­lu

 

 

 

Adı­ya­man

Adı­ya­man

Adı­ya­man

 

 

 

Meh­met Öz­yol

Ah­met Fa­ruk Ün­sal

Sa­it Aç­ba

 

 

 

Adı­ya­man

Adı­ya­man

Af­yon­ka­ra­hi­sar

 

 

 

Ha­lil Ay­do­ğan

Ah­met Ko­ca

Na­ci As­lan

 

 

 

Af­yon­ka­ra­hi­sar

Af­yon­ka­ra­hi­sar

Ağ­rı

 

 

 

Ha­lil Öz­yol­cu

Meh­met Ke­rim Yıl­dız

Ru­hi Açık­göz

 

 

 

Ağ­rı

Ağ­rı

Ak­sa­ray

 

 

 

Ali Rı­za Ala­bo­yun

Ra­ma­zan Top­rak

Ah­met Ya­şar

 

 

 

Ak­sa­ray

Ak­sa­ray

Ak­sa­ray

 

 

 

Akif Gül­le

İs­ma­il Alp­te­kin

Be­şir Ata­lay

 

 

 

Amas­ya

An­ka­ra

An­ka­ra

 

 

 

Ali Ba­ba­can

Ce­mil Çi­çek

Re­ha De­ne­meç

 

 

 

An­ka­ra

An­ka­ra

An­ka­ra

 

 

 

Bü­lent Ge­dik­li

Ha­luk İpek

Te­lat Ka­ra­pı­nar

 

 

 

An­ka­ra

An­ka­ra

An­ka­ra

 

 

 

Fa­ruk Ko­ca

Meh­met Ze­kai Öz­can

Rem­zi­ye Öz­top­rak

 

 

 

An­ka­ra

An­ka­ra

An­ka­ra

 

 

 

Ey­yüp Sa­nay

Nur Do­ğan To­pa­loğ­lu

Mus­ta­fa Tu­na

 

 

 

An­ka­ra

An­ka­ra

An­ka­ra

 

 

 

Er­sön­mez Yar­bay

Mus­ta­fa Sa­id Ya­zı­cı­oğ­lu

Os­man Ak­man

 

 

 

An­ka­ra

An­ka­ra

An­tal­ya

 

 

 

Fik­ret Ba­daz­lı

Mev­lüt Ça­vu­şoğ­lu

Meh­met Dül­ger

 

 

 

An­tal­ya

An­tal­ya

An­tal­ya

 

 

 

Bur­han Kı­lıç

Ke­nan Al­tun

Or­han Yıl­dız

 

 

 

An­tal­ya

Ar­da­han

Art­vin

 

 

 

Ah­met Rı­za Acar

Ah­met Er­türk

Atil­la Koç

 

 

 

Ay­dın

Ay­dın

Ay­dın

 

 

 

Se­mi­ha Öyüş

Ali Ay­dın­lı­oğ­lu

Tur­han Çö­mez

 

 

 

Ay­dın

Ba­lı­ke­sir

Ba­lı­ke­sir

 

 

 

İs­ma­il Öz­gün

Ali Os­man Sa­li

A. Edip Uğur

 

 

 

Ba­lı­ke­sir

Ba­lı­ke­sir

Ba­lı­ke­sir

 

 

 

Ha­cı İb­ra­him Ka­ba­rık

Meh­met Asım Ku­lak

Afif De­mir­kı­ran

 

 

 

Bar­tın

Bar­tın

Bat­man

 

 

 

Meh­met Ali Su­çin

Fe­ta­ni Bat­tal

Fah­ret­tin Poy­raz

 

 

 

Bat­man

Bay­burt

Bi­le­cik

 

 

 

Ab­dur­rah­man Anık

Fey­zi Ber­di­bek

Mah­fuz Gü­ler

 

 

 

Bin­göl

Bin­göl

Bin­göl

 

 

 

Ab­dur­ra­him Ak­soy

Ze­ki Er­ge­zen

Va­hit Ki­ler

 

 

 

Bit­lis

Bit­lis

Bit­lis

 

 

 

Yük­sel Coş­kun­yü­rek

Meh­met Gü­ner

Me­tin Yıl­maz

 

 

 

Bo­lu

Bo­lu

Bo­lu

 

 

 

Meh­met Alp

Bay­ram Öz­çe­lik

Ab­dul­me­cit Alp

 

 

 

Bur­dur

Bur­dur

Bur­sa

 

 

 

Fa­ruk An­bar­cı­oğ­lu

Şe­rif Bi­rinç

Ah­met İnal

 

 

 

Bur­sa

Bur­sa

Bat­man

 

 

 

Mus­ta­fa Dün­dar

Za­fer Hı­dı­roğ­lu

Meh­met Al­tan Ka­ra­pa­şa­oğ­lu

 

 

 

Bur­sa

Bur­sa

Bur­sa

 

 

 

Se­dat Kı­zıl­cık­lı

Şev­ket Or­han

Ni­ya­zi Pak­yü­rek

 

 

 

Bur­sa

Bur­sa

Bur­sa

 

 

 

Meh­met Emin Tu­tan

Meh­met Da­niş

İb­ra­him Köş­de­re

 

 

 

Bur­sa

Ça­nak­ka­le

Ça­nak­ka­le

 

 

 

Tev­fik Ak­bak

İs­ma­il Eri­cek­li

Hik­met Öz­de­mir

 

 

 

Çan­kı­rı

Çan­kı­rı

Çan­kı­rı

 

 

 

Agah Kaf­kas

Ali Yük­sel Ka­vuş­tu

Mu­zaf­fer Kül­cü

 

 

 

Ço­rum

Ço­rum

Ço­rum

 

 

 

Mu­rat Yıl­dı­rım

Meh­met Sa­lih Er­do­ğan

Os­man Nu­ri Fi­liz

 

 

 

Ço­rum

De­niz­li

De­niz­li

 

 

 

Meh­met Yük­sek­te­pe

Aziz Ak­gül

M. İh­san Ars­lan

 

 

 

De­niz­li

Di­yar­ba­kır

Di­yar­ba­kır

 

 

 

Os­man As­lan

Meh­met Meh­di Eker

Ali İh­san Mer­da­noğ­lu

 

 

 

Di­yar­ba­kır

Di­yar­ba­kır

Di­yar­ba­kır

 

 

 

Ca­vit To­run

Meh­met Feh­mi Uya­nık

İr­fan Rı­za Ya­zı­cı­oğ­lu

 

 

 

Di­yar­ba­kır

Di­yar­ba­kır

Di­yar­ba­kır

 

 

 

Fah­ri Ça­kır

Me­tin Ka­şı­koğ­lu

Ya­şar Ya­kış

 

 

 

Düz­ce

Düz­ce

Düz­ce

 

 

 

Ali Ayağ

Nec­det Bu­dak

M. Ne­ca­ti Çe­tin­ka­ya

 

 

 

Edir­ne

Edir­ne

Ela­zığ

 

 

 

Zül­fü De­mir­bağ

Şem­set­tin Mu­rat

Ab­dul­ba­ki Tür­koğ­lu

 

 

 

Ela­zığ

Ela­zığ

Ela­zığ

 

 

 

Ta­lip Ka­ban

Tev­hid Ka­ra­ka­ya

Mus­ta­fa Nu­ri Ak­bu­lut

 

 

 

Er­zin­can

Er­zin­can

Er­zu­rum

 

 

 

Re­cep Ak­dağ

Mü­ca­hit Da­loğ­lu

Mu­zaf­fer Gül­yurt

 

 

 

Er­zu­rum

Er­zu­rum

Er­zu­rum

 

 

 

Mus­ta­fa Ilı­ca­lı

Ömer Öz­yıl­maz

Fah­ri Kes­kin

 

 

 

Er­zu­rum

Er­zu­rum

Es­ki­şe­hir

 

 

 

Ha­san Mu­rat Mer­can

Mu­har­rem Toz­çö­ken

Nu­ret­tin Ak­taş

 

 

 

Es­ki­şe­hir

Es­ki­şe­hir

Ga­zi­an­tep

 

 

 

Mah­mut Dur­du

Meh­met Sa­rı

Fat­ma Şa­hin

 

 

 

Ga­zi­an­tep

Ga­zi­an­tep

Ga­zi­an­tep

 

 

 

Kür­şad Tüz­men

Ah­met Uzer

Ha­san Ay­dın

 

 

 

Ga­zi­an­tep

Ga­zi­an­tep

Gi­re­sun

 

 

 

Nu­ret­tin Ca­nik­li

Adem Tat­lı

Ali Te­mür

 

 

 

Gi­re­sun

Gi­re­sun

Gi­re­sun

 

 

 

Sab­ri Va­ran

Te­mel Yıl­maz

Feh­mi Öz­tunç

 

 

 

Gü­müş­ha­ne

Gü­müş­ha­ne

Hakkâri

 

 

 

Mus­ta­fa Zey­dan

Meh­met Soy­dan

İs­ma­il Soy­lu

 

 

 

Hak­ka­ri

Ha­tay

Ha­tay

 

 

 

Meh­met Emin Mu­rat Bil­giç

Re­cep Özel

Meh­met Mus­ta­fa Açı­ka­lın

 

 

 

Is­par­ta

Is­par­ta

İs­tan­bul

 

 

 

Ab­dül­ka­dir Ak­su

Gül­dal Ak­şit

İl­han Al­bay­rak

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Tay­yar Al­tı­ku­laç

Mus­ta­fa Ataş

Az­mi Ateş

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Lok­man Ay­va

Ege­men Ba­ğış

Mus­ta­fa Baş

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Yah­ya Baş

Mu­rat Ba­şes­gi­oğ­lu

Nus­ret Bay­rak­tar

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Hü­se­yin Bes­li

Ala­at­tin Bü­yük­ka­ya

Ali Coş­kun

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Ni­met Çu­buk­çu

Meh­met Be­ya­zıt De­ni­zol­gun

Na­zım Ek­ren

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Ek­rem Er­dem

Gür­soy Erol

Ali İbiş

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Ha­li­de İn­ce­ka­ra

Ünal Ka­cır

Hü­se­yin Kan­su

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Cen­giz Kap­ta­noğ­lu

Mu­har­rem Kars­lı

Re­cep Ko­ral

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

İb­ra­him Rey­han Özal

İn­ci Öz­de­mir

Meh­met Sek­men

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

İd­ris Na­im Şa­hin

Meh­met Ali Şa­hin

Gülseren Topuz

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Ke­mal Una­kı­tan

Zey­nep Ka­ra­han Us­lu

Nev­zat Yal­çın­taş

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İs­tan­bul

 

 

 

Ha­ya­ti Ya­zı­cı

Bi­na­li Yıl­dı­rım

Ze­ke­ri­ya Ak­çam

 

 

 

İs­tan­bul

İs­tan­bul

İz­mir

 

 

 

Meh­met Ay­dın

Tev­fik En­sa­ri

Nük­het Gök­sel Ho­tar

 

 

 

İz­mir

İz­mir

İz­mir

 

 

 

Fa­zıl Ka­ra­man

İs­ma­il Kat­mer­ci

Meh­met S. Te­ke­li­oğ­lu

 

 

 

İz­mir

İz­mir

İz­mir

 

 

 

Fa­tih Arı­kan

Meh­met Ali Bu­lut

Av­ni Do­ğan

 

 

 

Kah­ra­man­ma­raş

Kah­ra­man­ma­raş

Kah­ra­man­ma­raş

 

 

 

Ha­ne­fi Mah­çi­çek

Nev­zat Pak­dil

Ali Se­zal

 

 

 

Kah­ra­man­ma­raş

Kah­ra­man­ma­raş

Kah­ra­man­ma­raş

 

 

 

Meh­met Yıl­maz­can

Ha­san Bi­lir

Meh­met Cey­lan

 

 

 

Kah­ra­man­ma­raş

Ka­ra­bük

Ka­ra­bük

 

 

 

Ali Öğü­ten

Mev­lüt Ak­gün

Yük­sel Ça­vu­şoğ­lu

 

 

 

Ka­ra­bük

Ka­ra­man

Ka­ra­man

 

 

 

Yu­suf Se­la­hat­tin Bey­ri­bey

Ze­ki Ka­ra­ba­yır

Hak­kı Köy­lü

 

 

 

Kars

Kars

Kas­ta­mo­nu

 

 

 

Si­nan Öz­kan

Mu­sa Sı­va­cı­oğ­lu

Adem Baş­türk

 

 

 

Kas­ta­mo­nu

Kas­ta­mo­nu

Kay­se­ri

 

 

 

Mus­ta­fa Du­ru

Mus­ta­fa Eli­taş

Mu­har­rem Es­ki­ya­pan

 

 

 

Kay­se­ri

Kay­se­ri

Kay­se­ri

 

 

 

 Ab­dul­lah Gül

Ni­ya­zi Öz­can

Sa­dık Ya­kut

 

 

 

Kay­se­ri

Kay­se­ri

Kay­se­ri

 

 

 

Ta­ner Yıl­dız

Ra­ma­zan Can

Va­hit Er­dem

 

 

 

Kay­se­ri

Kı­rık­ka­le

Kı­rık­ka­le

 

 

 

Mu­rat Yıl­ma­zer

Ah­met Gök­han Sa­rı­çam

Mi­ka­il Ars­lan

 

 

 

Kı­rık­ka­le

Kırk­la­re­li

Kır­şe­hir

 

 

 

Ha­cı Tu­ran

Ha­san Ka­ra

Ve­li Ka­ya

 

 

 

Kır­şe­hir

Ki­lis

Ki­lis

 

 

 

Eyüp Ayar

Mu­zaf­fer Baş­top­çu

Nev­zat Do­ğan

 

 

 

Ko­ca­eli

Ko­ca­eli

Ko­ca­eli

 

 

 

Ni­hat Er­gün

Meh­met Vec­di Gö­nül

Os­man Pe­pe

 

 

 

Ko­ca­eli

Ko­ca­eli

Ko­ca­eli

 

 

 

Ha­san An­gı

Ah­met Bü­yü­kak­kaş­lar

Mu­har­rem Can­dan

 

 

 

Kon­ya

Kon­ya

Kon­ya

 

 

 

Rem­zi Çe­tin

Ab­dul­lah Çe­tin­ka­ya

Or­han Er­dem

 

 

 

Kon­ya

Kon­ya

Kon­ya

 

 

 

Sa­mi Güç­lü

Ah­met Işık

Meh­met Kı­lıç

 

 

 

Kon­ya

Kon­ya

Kon­ya

 

 

 

Öz­kan Ök­süz

Ke­rim Öz­kul

Ha­run Tü­fek­çi

 

 

 

Kon­ya

Kon­ya

Kon­ya

 

 

 

Mus­ta­fa Ünal­dı

Ha­lil Ürün

So­ner Ak­soy

 

 

 

Kon­ya

Kon­ya

Kü­tah­ya

 

 

 

Ab­dul­lah Er­dem Can­ti­mur

Ala­et­tin Gü­ven

Ha­san Feh­mi Kı­nay

 

 

 

Kü­tah­ya

Kü­tah­ya

Kü­tah­ya

 

 

 

Hüs­nü Or­du

Ali Os­man Baş­kurt

Ah­met Mü­nir Er­kal

 

 

 

Kü­tah­ya

Ma­lat­ya

Ma­lat­ya

 

 

 

Fu­at Öl­mez­top­rak

İs­ma­il Bi­len

Meh­met Çer­çi

 

 

 

Ma­lat­ya

Ma­ni­sa

Ma­ni­sa

 

 

 

Hü­se­yin Tan­rı­ver­di

Ha­kan Taş­çı

Sü­ley­man Tur­gut

 

 

 

Ma­ni­sa

Ma­ni­sa

Ma­ni­sa

 

 

 

Se­la­hat­tin Dağ

Ni­hat Eri

Meh­met Be­şir Ha­mi­di

 

 

 

Mar­din

Mar­din

Mar­din

 

 

 

Saf­fet Ben­li

Ali Er

Mus­ta­fa Eyi­ce­oğ­lu

 

 

 

Mer­sin

Mer­sin

Mer­sin

 

 

 

Den­gir Mir Meh­met Fı­rat

Ömer İnan

Or­han Sey­fi Ter­zi­ba­şı­oğ­lu

 

 

 

Mer­sin

Mer­sin

Muğ­la

 

 

 

Sa­ba­hat­tin Yıl­dız

Me­de­ni Yıl­maz

Se­ra­cet­tin Ka­ra­ya­ğız

 

 

 

Muş

Muş

Muş

 

 

 

Meh­met El­kat­mış

Rıt­van Köy­ba­şı

Os­man Sey­fi

 

 

 

Nev­şe­hir

Nev­şe­hir

Nev­şe­hir

 

 

 

Mah­mut Uğur Çe­tin

Er­do­ğan Öze­gen

Meh­met Hil­mi Gü­ler

 

 

 

Niğ­de

Niğ­de

Or­du

 

 

 

Ha­mit Taş­çı

Ce­mal Uy­sal

En­ver Yıl­ma

z

 

 

Or­du

Or­du

Or­du

 

 

 

Dur­du Meh­met Kas­tal

Meh­met Sa­rı

Şük­rü Ünal

 

 

 

Os­ma­ni­ye

Os­ma­ni­ye

Os­ma­ni­ye

 

 

 

İl­yas Ça­kır

Ab­dül­ka­dir Kart

İm­dat Süt­lü­oğ­lu

 

 

 

Ri­ze

Ri­ze

Ri­ze

 

 

 

Erol As­lan Ce­be­ci

Ha­san Ali Çe­lik

Sü­ley­man Gün­düz

 

 

 

Sa­kar­ya

Sa­kar­ya

Sa­kar­ya

 

 

 

Ay­han Se­fer Üs­tün

Şa­ban Diş­li

Re­cep Yıl­dı­rım

 

 

 

Sa­kar­ya

Sa­kar­ya

Sa­kar­ya

 

 

 

Mus­ta­fa Ça­kır

Ce­mal Yıl­maz De­mir

Mus­ta­fa De­mir

 

 

 

Sam­sun

Sam­sun

Sam­sun

 

 

 

Su­at Kı­lıç

Meh­met Kurt

Mu­sa Uzun­ka­ya

 

 

 

Sam­sun

Sam­sun

Sam­sun

 

 

 

Ah­met Ye­ni

Öner Er­genç

Öner Gül­ye­şil

 

 

 

Sam­sun

Si­irt

Si­irt

 

 

 

Ca­hit Can

Mus­ta­fa Öz­türk

Os­man Kı­lıç

 

 

 

Si­nop

Si­nop

Si­vas

 

 

 

Ömer Ku­lak­sız

Ab­dul­la­tif Şe­ner

Or­han Taş

 

 

 

Si­vas

Si­vas

Si­vas

 

 

 

Se­la­mi Uzun

Yah­ya Ak­man

Meh­met Fa­ruk Bay­rak

 

 

 

Si­vas

Şan­lı­ur­fa

Şan­lı­ur­fa

 

 

 

Sa­ba­hat­tin Cev­he­ri

Zül­fi­kar İzol

Mah­mut Kap­lan

 

 

 

Şan­lı­ur­fa

Şan­lı­ur­fa

Şan­lı­ur­fa

 

 

 

Meh­met Atil­la Ma­raş

Meh­met Öz­lek

A. Mü­fit Yet­kin

 

 

 

Şan­lı­ur­fa

Şan­lı­ur­fa

Şan­lı­ur­fa

 

 

 

İb­ra­him Hak­kı Bir­lik

Ab­dul­lah Ve­li Sey­da

Tev­fik Zi­ya­ed­din Ak­bu­lut

 

 

 

Şır­nak

Şır­nak

Te­kir­dağ

 

 

 

Ah­met Kam­bur

Ze­yit As­lan

Şük­rü Aya­lan

 

 

 

Te­kir­dağ

To­kat

To­kat

 

 

 

İb­ra­him Çak­mak

Meh­met Er­gun Dağ­cı­oğ­lu

Re­sul To­sun

 

 

 

To­kat

To­kat

To­kat

 

 

 

Asım Ay­kan

Mus­ta­fa Cu­mur

Ali Ay­dın Du­ma­noğ­lu

 

 

 

Trab­zon

Trab­zon

Trab­zon

 

 

 

Cev­det Er­döl

Ke­ma­let­tin Gök­taş

Fa­ruk Na­fiz Özak

 

 

 

Trab­zon

Trab­zon

Trab­zon

 

 

 

Ah­met Çağ­la­yan

Alim Tunç

Ma­li­ki Ej­der Ar­vas

 

 

 

Uşak

Uşak

Van

 

 

 

Ha­cı Bi­ner

Yek­ta Hay­da­roğ­lu

Cü­neyt Ka­ra­bı­yık

 

 

 

Van

Van

Van

 

 

 

Ha­lil Ka­ya

Hü­se­yin Çe­lik

Şük­rü Ön­der

 

 

 

Van

Van

Ya­lo­va

 

 

 

Be­kir Boz­dağ

Meh­met Çi­çek

Meh­met Ya­şar Öz­türk

 

 

 

Yoz­gat

Yoz­gat

Zon­gul­dak

 

 

 

Faz­lı Er­do­ğan

Kök­sal Top­tan

Po­lat Türk­men

 

 

 

Zon­gul­dak

Zon­gul­dak

Zon­gul­dak

 

 

 

 

 

GE­NEL GE­REK­ÇE

Par­la­men­ter sis­tem­de cum­hur­baş­ka­nı ya­sa­ma, yü­rüt­me ve yar­gı or­gan­la­rı ara­sın­da­ki uyu­mu dev­let baş­ka­nı sı­fa­tıy­la sağ­lar ve dev­le­ti tem­sil eder. Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti’nin en bü­yük tem­sil ma­ka­mı olan Cum­hur­baş­ka­nı­nın se­çil­me­sin­de, se­çim ta­ba­nı­nın ge­niş­le­til­me­si ya­ni Cum­hur­baş­ka­nı­nı hal­kın seç­me­si, de­mok­ra­tik ka­tı­lı­mın sağ­lan­ma­sı ba­kı­mın­dan da­ha ile­ri bir dü­zen­le­me ola­cak­tır.

Cum­hur­baş­ka­nı­nın halk ta­ra­fın­dan se­çi­mi, doğ­ru­dan de­mok­ra­si­nin de bir uyar­la­ma­sı, yö­ne­ten­le­ri be­lir­le­me sü­re­ci­ne mil­le­tin et­kin ka­tıl­ma­sı sağ­la­na­cak­tır.

Bu de­ği­şik­lik­le, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si se­çim­le­ri­nin 4 yı­la dü­şü­rül­me­si­nin ön­gö­rül­me­si, sü­re­si 5 yıl olan Cum­hur­baş­ka­nı­na gö­rev sü­re­sin­de fark­lı si­ya­sal ço­ğun­luk­la bir­lik­te ça­lış­ma im­ka­nı sağ­la­ya­cak ve hal­kın seç­ti­ği Cum­hur­baş­ka­nı­nın ta­raf­sız, par­ti­ler üs­tü bir tu­tum ser­gi­le­me­si­ni müm­kün kı­la­cak­tır.

Ana­ya­sa­mız­da ya­pı­lan de­ği­şik­lik­ler ne­de­niy­le Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­ne iliş­kin hü­küm­le­rin, 11 in­ci Cum­hur­baş­ka­nı se­çim­le­rin­de de uy­gu­la­na­bil­me­si­ni sağ­la­mak ama­cıy­la bir ge­çi­ci mad­de ek­len­miş­tir.

 

MAD­DE GE­REK­ÇE­LE­Rİ

Mad­de 1- Bu de­ği­şik­lik­le, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si se­çim­le­ri­nin 5 yıl ye­ri­ne 4 yıl­da ya­pıl­ma­sı ön­gö­rül­mek­te­dir. Uy­gu­la­ma­da son yir­mi yıl­dır, 22 n­ci dö­nem ha­riç, se­çim­ler ge­nel­lik­le   4 yıl­da bir ya­pıl­mak­ta­dır.

Mad­de 2 - Mad­dey­le, mil­let­ve­ki­li se­çi­mi­ne iliş­kin Ana­ya­sa­nın 79 un­cu mad­de­sin­de be­lir­ti­len se­çim­le­rin ge­nel yö­ne­tim ve de­ne­ti­min­den so­rum­lu olan Yük­sek Se­çim Ku­ru­lu­nun gö­rev ve yet­ki­le­ri kap­sa­mı­na, Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi­ne iliş­kin usul ve esas­lar da­hil edil­mek­te­dir.

Mad­de 3 - Uy­gu­la­ma­da kar­şı­la­şı­lan so­run­la­rı gi­der­mek ve da­ha net an­la­şı­lır bir dil ile mad­de tan­zim edil­miş­tir.

Mad­de 4- Bu mad­dey­le, Cum­hur­baş­ka­nı­nın halk ta­ra­fın­dan se­çil­me­si ve gö­rev sü­re­si­nin 5 yıl ol­ma­sı ile bir ki­şi­nin iki de­fa­dan faz­la Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­me­ye­ce­ği; Mec­lis için­den ve­ya dı­şın­dan Cum­hur­baş­kan­lı­ğı aday­lı­ğı için en az yir­mi mil­let­ve­ki­li­nin ya­zı­lı tek­li­fi­nin ge­rek­li ol­du­ğu, en son ya­pı­lan mil­let­ve­ki­li ge­nel se­çim­le­rin­de ge­çer­li oy­lar top­la­mı bir­lik­te he­sap­lan­dı­ğın­da yüz­de onu ge­çen par­ti­le­rin or­tak aday gös­te­re­bil­me­si hu­sus­la­rı dü­zen­len­mek­te­dir.

Mad­de 5- Mad­dey­le, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­ne iliş­kin Ana­ya­sa­nın 102 nci mad­de­si ye­ni­den dü­zen­len­mek­te­dir. Mad­de­de, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­ne baş­lan­ma ile se­çi­min ta­mam­lan­ma sü­re­si, se­çil­me için ge­rek­li oy ço­ğun­lu­ğu, oy­la­ma sa­yı­la­rı, aday­la­rın ölüm ve­ya se­çil­me ye­ter­li­ği­ni kay­bet­me­si ha­lin­de iz­len­me­si ge­re­ken usul ve esas­lar; se­çi­min her ha­lükârda ta­mam­lan­ma­sı­na iliş­kin iş­lev­sel ye­ni­lik­ler ön­gö­rül­mek­te­dir.

Mad­de 6- Bu mad­de, Ana­ya­sa­mız­da ya­pı­lan de­ği­şik­lik­ler ne­de­niy­le Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­ne iliş­kin hü­küm­le­rin, 11 in­ci Cum­hur­baş­ka­nı se­çim­le­rin­de de uy­gu­la­na­bil­me­si­ni sağ­la­mak­ta ve Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­nin ya­pı­la­ca­ğı sü­re­yi be­lir­le­mek­te­dir.

Mad­de 7- Mad­de, yü­rür­lük ve hal­koy­la­ma­sı­na iliş­kin­dir.

Ana­ya­sa Ko­mis­yo­nu Ra­po­ru

                   Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si

                         Ana­ya­sa Ko­mis­yo­nu                                                                                       05/05/2007

                           Esas No.: 2/1015

                              Ka­rar No.: 10

 

TÜR­Kİ­YE BÜ­YÜK MİL­LET MEC­Lİ­Sİ BAŞ­KAN­LI­ĞI­NA

Baş­kan­lık­ça 4.5.2007 ta­ri­hin­de Ana­ya­sa Ko­mis­yo­nu­na ha­va­le edi­len “Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Grup Baş­ka­nı Si­irt Mil­let­ve­ki­li Re­cep Tay­yip Er­do­ğan, Grup Baş­kan­ve­kil­le­ri Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Sa­dul­lah Er­gin, An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Sa­lih Ka­pu­suz, Bur­sa Mil­let­ve­ki­li Fa­ruk Çe­lik, Or­du Mil­let­ve­ki­li Eyüp Fat­sa, İs­tan­bul Mil­let­ve­ki­li İr­fan Gün­düz ve Ana­va­tan Par­ti­si Grup Baş­kan­ve­ki­li An­ka­ra Mil­let­ve­ki­li Mu­zaf­fer Rem­zi Kur­tul­mu­şoğ­lu ile 354 Mil­let­ve­ki­li­nin; Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın Ba­zı Mad­de­le­rin­de De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun Tek­li­fi (2/1015)” Ko­mis­yo­nu­mu­zun 4.5.2007 ve 5.5.2007 ta­rih­li top­lan­tı­la­rın­da gö­rü­şül­müş­tür.

Top­lan­tı­mı­za Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Sa­yın Meh­met Ali Şa­hin ve Ada­let Ba­kan­lı­ğı yet­ki­li­le­ri ka­tıl­mış­lar­dır.

Tek­lif ;

- Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si se­çim­le­ri­nin 5 yıl ye­ri­ne 4 yıl­da ya­pıl­ma­sı­nı,

- Yük­sek Se­çim Ku­ru­lu­nun gö­rev ve yet­ki­le­ri kap­sa­mı­na, Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi­ne iliş­kin usul ve esas­la­rın da­hil edil­me­si­ni,    

- Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si’nin tüm top­lan­tı­la­rı ve ya­pa­ca­ğı se­çim­ler­de üye tam­sa­yı­sı­nın en az üç­te bi­ri ile top­lan­ma­sı­nı,

- Cum­hur­baş­ka­nı­nın halk ta­ra­fın­dan 5 yıl­lık sü­re için se­çil­me­si, bir ki­şi­nin iki de­fa­dan faz­la Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­me­me­si ve aday gös­ter­me ile il­gi­li hu­sus­la­rı,

- Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­nin halk ta­ra­fın­dan ya­pıl­ma­sı usu­lü ile il­gi­li dü­zen­le­me­le­ri,

- Cum­hur­baş­ka­nı­nın halk ta­ra­fın­dan se­çil­me­si ile il­gi­li ge­çi­ci hü­küm­le­ri içer­mek­te­dir.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si’nin 99 un­cu bir­le­şi­min­de Tek­li­fin kırk­se­kiz sa­at­lik sü­re geç­me­den Ko­mis­yo­nu­muz­da gö­rü­şül­me­si tav­si­ye edil­miş­tir.

Ko­mis­yon Baş­ka­nı Prof. Dr. Bur­han Ku­zu 96 ncı mad­dey­le il­gi­li ola­rak Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ka­ra­rın­dan son­ra olu­şan tar­tış­ma­lı du­ru­mun açık­lı­ğa  ka­vuş­tu­rul­ma­sı­nın amaç­lan­dı­ğı­nı, Cum­hur­baş­ka­nı­nın halk ta­ra­fın­dan se­çil­me­si ile Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si se­çim­le­ri­nin 4 yıl­da bir ya­pıl­ma­sıy­la il­gi­li hü­küm­le­rin Tek­lif met­nin­de yer al­dı­ğı­nı su­nuş ko­nuş­ma­sın­da be­lirt­miş­tir.

Tek­lif sa­hip­le­ri adı­na Ha­tay Mil­let­ve­ki­li Sa­dul­lah Er­gin Tek­li­fin te­mel ama­cı­nın Tür­ki­ye’de bu­gü­ne ka­dar Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si’nin seç­ti­ği Cum­hur­baş­ka­nı­nı hal­kın seç­me­si­nin sağ­lan­ma­sı ama­cı­na yö­ne­lik ol­du­ğu­nu be­lirt­miş ve Tek­lif hak­kın­da Ko­mis­yo­nu­mu­za bil­gi ver­miş­tir. Ay­rı­ca Av­ru­pa ül­ke­le­rin­den Cum­hur­baş­ka­nı­nı hal­kın seç­me­siy­le il­gi­li ör­nek­ler ver­miş, ka­mu­oyun­da da bu yön­de bek­len­ti ol­du­ğu­nu be­lirt­miş­tir.

Tek­lif sa­hip­le­rin­den Bit­lis Mil­let­ve­ki­li Edip Saf­ter Gay­da­lı yet­ki­le­ri ay­nen kul­la­na­cak olan Cum­hur­baş­ka­nı­nın hal­kın seç­me­siy­le da­ha güç­lü ha­le ge­le­ce­ği­ni, ar­ka­sın­da mil­le­tin des­te­ği ola­ca­ğı­nı ifa­de et­miş­tir.

Dev­let Ba­ka­nı ve Baş­ba­kan Yar­dım­cı­sı Sa­yın Meh­met Ali Şa­hin, Tek­li­fe pren­sip ola­rak olum­lu bak­tık­la­rı­nı, Tek­li­fe ko­nu de­ği­şik­lik­le­rin ön­ce­ki par­la­men­to­la­rın da gün­de­min­de ol­du­ğu­nu be­lirt­miş­tir.

Tek­lif üze­rin­de üye­le­ri­miz şu gö­rüş­le­ri di­le ge­tir­miş­ler­dir;

- Tek­lif çok er­ken gün­de­me alın­mış, in­ce­len­me­si için ye­ter­li sü­re ta­nın­ma­mış­tır. Sis­tem de­ği­şik­li­ği ge­ti­ren bu önem­li Tek­lif ay­rın­tı­lı in­ce­len­me­li­dir. Bu du­rum de­mok­ra­tik ge­le­nek­ler açı­sın­dan ya­ra­la­yı­cı bir du­rum­dur. Ana­ya­sa de­ği­şik­li­ği te­mel kon­sen­sus ala­nı­dır. Uz­la­şıy­la ger­çek­leş­mez­se va­him bo­yut­lar­da yan­sı­ma­la­rı ola­cak­tır.

- Cum­hur­baş­ka­nı­nı hal­kın seç­me­si ti­pik par­la­men­ter sis­tem­de gö­rül­me­yen bir usul­dür. Ya­rı baş­kan­lık ya­da baş­kan­lık sis­te­mi­nin uy­gu­lan­dı­ğı  ül­ke­ler­de ge­çer­li­dir. Bu ül­ke­ler­de da­hi bu sis­tem­le­rin sa­kın­ca­la­rı ve terk edil­me­si ge­rek­ti­ği tar­tı­şıl­mak­ta­dır. Ko­nu ka­mu­oyun­da ve bi­lim­sel plart­form­lar­da de­ğer­len­di­ril­me­li­dir. Se­çi­len Cum­hur­baş­ka­nı­nın ar­tık ta­raf­sız­lı­ğı ko­nu­su tar­tı­şı­lır ha­le ge­le­cek­tir. Si­ya­si bir kim­lik ta­şı­ya­cak­tır. Şu an ül­ke­mi­zin için­de bu­lun­du­ğu bu­na­lım­dan çı­kış yo­lu ola­rak gö­rü­len bu yol ye­ni bu­na­lım­la­ra yol aça­cak­tır. Ül­ke­miz, ye­ni Cum­hur­baş­ka­nı­nı seç­me ve se­çim sü­re­ci­ne gir­miş­tir. Böy­le bir dö­nem­de ya­pıl­ma­ma­sı ge­rek­li dü­zen­le­me­ler­dir. Ön­ce se­çim ya­pıl­ma­lı, bu de­ği­şik­lik­ler hal­ka so­nuç­la­rıy­la an­la­tıl­ma­lı ve ye­ni olu­şa­cak par­la­men­to ta­ra­fın­dan ger­çek­leş­ti­ril­me­li­dir. Si­ya­si yön­den doğ­ru olan bu­dur. Ege­men­lik Ka­yıt­sız Şart­sız Mil­le­tin­dir, an­cak  Türk mil­le­ti ege­men­li­ği­ni Ana­ya­sa­da be­lir­ti­len or­gan­lar ta­ra­fın­dan kul­la­nır. Ana­ya­sa­nın koy­du­ğu esas­la­ra kon­jenk­tü­rel ge­liş­me­ler doğ­rul­tu­sun­da Ana­ya­sa de­ği­şik­li­ği ya­pıl­ma­ma­lı­dır. Ana­ya­sa­lar top­lum­sal söz­leş­me­dir, mu­ta­ba­kat­la de­ğiş­me­li­dir.

Par­la­men­ter sis­tem ül­ke­mi­zin ta­ri­hi şart­la­rı için­de şe­kil­len­miş, bi­ze en uy­gun ve dü­zel­til­me­ye­cek sı­kın­tı­la­rı ol­ma­yan bir sis­tem­dir. Ak­sa­yan yön­le­ri dü­zel­ti­le­bi­lir. Bu­nun  dı­şın­da­ki sis­tem­le­ri zor­la­ma­nın ül­ke­mi­ze ya­ra­rı ol­ma­ya­cak­tır.

Par­la­men­ter sis­tem den­ge­ler sis­te­mi­dir. Tüm si­ya­si par­ti­ler 1982 Ana­ya­sa­sı­nı sin­di­re­me­dik­le­ri­ni çe­şit­li çev­re­ler­de  ifa­de et­miş­ler­dir. İle­ri de­re­ce­de bir ya­rı baş­kan­lık sis­te­mi­nin ha­kim ol­du­ğu bu du­rum  par­la­men­ter sis­te­me  uy­ma­mak­ta­dır. Son Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ka­ra­rıy­la ni­te­lik­li ço­ğun­luk­la se­çi­mi ge­re­ken tüm hal­ler iş­le­mez du­ru­ma gel­miş, par­la­men­to­nun ça­lış­ma­sı im­kan­sız ha­le gel­miş­tir. Bu ko­nu ül­ke­nin önü­nü aça­cak­tır. Ül­ke­miz­de Hü­kü­met­le-Cum­hur­baş­ka­nı ara­sın­da sür­tüş­me hep ola gel­miş­tir ve tar­tı­şıl­ma­sı ge­re­ken bir ko­nu­dur. Halk­tan yük­se­len ses Cum­hur­baş­ka­nı­nı hal­kın seç­me­si­dir.

Ba­zı üye­le­ri­miz bir ta­raf­tan halk ira­de­siy­le ge­len Baş­ba­kan öte yan­dan ay­nı güç­te Cum­hur­baş­ka­nı­nın yü­rüt­me ça­tı­sı al­tın­da ça­tış­ma ya­ra­ta­ca­ğı­nı do­ğa­cak ih­ti­laf­la­rı ön­le­me­ye yö­ne­lik bir dü­zen­le­me bu­lun­ma­dı­ğı­nı be­lirt­miş­ler­dir. Yü­rüt­me bö­lü­mü tü­müy­le ele alın­ma­lı, bağ­lan­tı­lar dü­zen­len­me­li­dir. Böy­le bir dü­zen­le­me ye­ni bir tı­kan­ma ya­ra­ta­cak­tır. Tep­ki­sel ha­re­ket­le, kız­gın­lık ve duy­gu­sal­lık­la ana­ya­sal de­ği­şik­lik ya­pıl­ma­sı ha­ta ola­cak­tır.

Ve­ri­len ye­ter­li­lik öner­ge­si­nin ka­bu­lüy­le tü­mü üze­rin­de­ki gö­rüş­me­ler ta­mam­lan­mış ve mad­de­le­re ge­çil­me­si Ko­mis­yo­nu­muz­ca ka­bul edil­miş­tir.

Tek­li­fin 1 in­ci mad­de­si Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si se­çim­le­ri­nin 5 yıl ye­ri­ne 4 yıl­da ya­pıl­ma­sı­nı ön­gör­mek­te­dir. Mad­de Ko­mis­yo­nu­muz­ca ka­bul edil­miş­tir.                            

Tek­li­fin 2 nci mad­de­si ile Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­miy­le ile il­gi­li hu­sus­lar Yük­sek Se­çim Ku­ru­lu­nun gö­rev­le­ri ara­sı­na so­kul­mak­ta­dır. Mad­de Ko­mis­yo­nu­muz­ca oy çok­lu­ğu ile ka­bul edil­miş­tir.

Tek­li­fin 3 ün­cü mad­de­si Mec­li­sin tüm iş­le­rin­de  en az üye tam­sa­yı­sı­nın üç­te bi­ri ile top­la­na­ca­ğı­nı  ve ka­rar ye­ter sa­yı­sı­nı dü­zen­le­mek­te­dir. Mad­de Ko­mis­yo­nu­muz­ca oy çok­lu­ğu ile ka­bul edil­miş­tir.

Tek­li­fin 4, 5 ve 6 ncı mad­de­le­ri Cum­hur­baş­ka­nı­nın halk ta­ra­fın­dan 5 yıl sü­re ile se­çil­me­si­ni, bir kim­se­nin en faz­la iki de­fa Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­bil­me­si­ni, aday gös­ter­me usul­le­ri­ni ve se­çim sü­re­ci­ni dü­zen­le­mek­te­dir. Mad­de­ler Ko­mis­yo­nu­muz­ca oy çok­lu­ğu ile ka­bul edil­miş­tir. Çer­çe­ve   6 ncı mad­de­ye bağ­lı ge­çi­ci mad­de nu­ma­ra­la­rı ve­ri­len bir öner­ge­nin ka­bu­lü ile ge­çi­ci mad­de 18 ve 19    ola­rak dü­zen­len­miş ve ge­çi­ci 19 un­cu mad­de  11 in­ci Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­min­de uy­gu­lan­mak üze­re ge­ti­ri­len usul­le­ri dü­zen­le­miş­tir. 

Tek­li­fin yü­rür­lük ve hal­koy­la­ma­sı­nı dü­zen­le­yen 7 nci mad­de­si ile tü­mü ve Ko­mis­yo­nu­mu­za re­dak­si­yon yet­ki­si ve­ril­me­si oya su­nul­muş ve Ko­mis­yo­nu­muz­ca oy çok­lu­ğu ile ka­bul edil­miş­tir.

Ra­po­ru­muz, Ge­nel Ku­ru­lun ona­yı­na arz edil­mek üze­re Yük­sek Baş­kan­lı­ğa say­gı ile su­nu­lur.

 

Baş­kan

Baş­kan­ve­ki­li

Söz­cü

 

Bur­han Ku­zu

Se­mi­ha Öyüş

Meh­met Ali Bu­lut

 

İs­tan­bul

Ay­dın

Kah­ra­man­ma­raş

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Ay­han Se­fer Üs­tün

Uğur Ak­söz

Ab­dul­lah To­run

 

Sa­kar­ya

Ada­na

Ada­na

 

 

(Mu­ha­le­fet şer­him ek­li)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Meh­met Zi­ya Yer­gök

Oya Aras­lı

Er­sön­mez Yar­bay

 

Ada­na

An­ka­ra

An­ka­ra

 

(Kar­şı oyum var)

(Mu­ha­li­fim. Kar­şı oy ya­zı­sı ek­te­dir)

 

 

Üye

Tun­cay Er­cenk

Üye

Edip Saf­ter Gay­da­lı

Üye

Meh­met Sa­lih Er­do­ğan

 

An­tal­ya

Bit­lis

De­niz­li

 

(Kar­şı oy var)

(İmzada bulunmadı)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Me­tin Ka­şı­koğ­lu

Gül­dal Ak­şit

Ze­ke­ri­ya Ak­çam

 

Düz­ce

İs­tan­bul

İz­mir

 

Üye

Üye

Üye

 

Yıl­maz Ka­ya

Mev­lüt Ak­gün

Atil­la Kart

 

İz­mir

Ka­ra­man

Kon­ya

 

(Kar­şı oy ya­zı­sı ek­te­dir)

 

(Mu­ha­le­fet ge­rek­çe­si ek­te­dir)

 

Üye

Üye

Üye

 

Ke­rim Öz­kul

İs­ma­il Bi­len

Su­at Kı­lıç

 

Kon­ya

Ma­ni­sa

Sam­sun

 

Üye

Üye

 

 

Meh­met Kurt

Ömer Ku­lak­sız

 

 

Sam­sun

Si­vas

 

 

MU­HA­LE­FET ŞER­Hİ

Ön­ce­lik­le ge­ti­ri­len bu Ana­ya­sa De­ği­şik­li­ği Tek­li­fi­nin za­man­la­ma­sı ve içe­ri­ği­nin de­ğer­len­di­ril­me­si ge­rek­mek­te­dir.

Ana­ya­sal dü­zen­de çok kök­lü de­ği­şik­lik so­nu­cu­nu do­ğu­ra­cak böy­le bir dü­zen­le­me­nin, top­lum­sal des­te­ği­nin en az bir Mil­let­ve­ki­li Ge­nel Se­çi­mi sü­re­cin­de araş­tı­rıl­ma­sı ya­pıl­ma­dan, top­lum­da ye­te­rin­ce tar­tı­şıl­ma­dan, Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si’n­de­ki par­ti­ler ara­sın­da bir uz­laş­ma aran­ma­dan Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si gün­de­mi­ne ta­şın­ma­sı, sa­yı­sız so­ru­na ka­pı aç­mak an­la­mı­nı ta­şı­mak­ta­dır.

Böy­le bir tek­li­fin Mil­let­ve­ki­li Ge­nel Se­çi­mi­nin ya­pı­la­ca­ğı 22 Tem­muz 2007 ta­ri­hi­ne 2 ay ka­la gün­de­me ge­ti­ril­me­si, bu tek­li­fin ka­dük ol­ma­sı ola­sı­lı­ğı­nı da or­ta­ya çı­kar­mak­ta­dır. Tek­lif, Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi yön­te­mi­ni de­ğiş­ti­rir­ken, bu yön­te­min ana­ya­sal sis­te­min di­ğer un­sur­la­rı, Ba­kan­lar  Ku­ru­lu-Cum­hur­baş­ka­nı ara­sın­da­ki yet­ki bö­lü­mü gi­bi bağ­lan­tı­lı hu­sus­lar­la il­gi­li hiç­bir dü­zen­le­me­yi de yap­ma­mak­ta­dır.

Cum­hur­baş­ka­nı­nın hal­ko­yuy­la se­çil­me­si kuş­ku­suz Cum­hur­baş­ka­nı be­lir­le­mek ko­nu­sun­da uy­gu­la­na­bi­le­cek bir yön­tem­dir. An­cak, be­ra­be­rin­de ge­ti­re­cek­le­ri ve gö­tü­re­cek­le­ri ye­te­rin­ce top­lum ta­ra­fın­dan tar­tı­şıl­ma­dan top­lu­mun ter­ci­hi or­ta­ya çık­ma­dan, bu yön­te­min uy­gu­lan­ma­sı­nın bir Ana­ya­sa de­ği­şik­li­ği çer­çe­ve­sin­de ka­bul edil­me­si, en azın­dan top­lu­mu bir ol­du bit­tiy­le kar­şı kar­şı­ya ge­tir­mek an­la­mı­nı ta­şı­mak­ta­dır. Ay­rı­ca 2002 Mil­let­ve­ki­li Ge­nel Se­çim­le­ri so­nu­cun­da top­lum­da or­ta­ya çı­kan Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si’nde­ki si­ya­si tem­sil ada­le­ti tar­tış­ma­la­rı­nın,   22 Tem­muz’da ya­pı­la­cak Mil­let­ve­ki­li Ge­nel Se­çi­mi ari­fe­sin­de iyi­ce be­lir­gin­leş­ti­ği bir or­tam­da, böy­le bir Ana­ya­sa de­ği­şik­li­ği­nin gün­de­me ta­şın­ma­sı­nın bir­çok olum­suz­lu­ğu be­ra­be­rin­de ge­ti­re­ce­ğin­den kuş­ku yok­tur. Di­ğer yan­dan, Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­min­de tek­li­fin ge­ti­re­ce­ği yön­te­min, par­la­men­ter sis­tem­den baş­kan­lık-ya­rı baş­kan­lık sis­tem­le­ri­ne ka­yış an­la­mın­da çok kök­lü de­ği­şik­lik so­nu­cu­nu ya­ra­ta­ca­ğı, ya­sa­ma-yü­rüt­me ara­sın­da­ki ve yü­rüt­me için­de­ki mev­cut den­ge­le­ri bo­za­ca­ğı kuş­ku­suz­dur.

Se­çim yo­luy­la ge­len Baş­ba­kan ile yi­ne hal­ko­yuy­la se­çi­len Cum­hur­baş­ka­nı ara­sın­da ih­ti­laf­la­rın doğ­ma­sı ka­çı­nıl­maz ha­le ge­le­cek­tir. Yü­rüt­me or­ga­nı için­de  hal­ko­yuy­la ge­len iki ay­rı bi­rim or­ta­ya çı­ka­cak­tır. Bu bi­rim­le­rin fark­lı si­ya­si par­ti kö­ken­le­rin­den gel­me­si ha­lin­de, cid­di çe­kiş­me­ler ve tı­kan­ma­lar ya­şa­na­bi­le­cek ve dev­let yö­ne­ti­min­de kar­ma­şa do­ğa­bi­le­cek­tir. Hat­ta ay­nı si­ya­si par­ti­ye men­sup olan Baş­ba­kan ile Cum­hur­baş­ka­nı ara­sın­da da çe­kiş­me ve çe­liş­ki­le­rin doğ­ma­sı ka­çı­nıl­maz ola­bi­le­cek­tir.

Hal­ko­yuy­la se­çim gi­bi bir si­ya­si sü­reç­ten ge­çe­rek Cum­hur­baş­kan­lı­ğı gö­re­vi­ne baş­la­ya­cak bir ki­şi­nin se­çim sü­re­cin­de si­ya­si par­ti des­tek­le­ri­ni ar­ka­sın­da tut­mak ara­yı­şı, gö­re­vin­de ta­raf­sız­lı­ğı­nı ko­ru­ma­sı­nı ve ka­mu­oyu­na bu yön­de gü­ven ver­me­si­ni güç­leş­ti­re­cek­tir.

Yü­rür­lük­te­ki Ana­ya­sa­da Cum­hur­baş­ka­nı­na ta­nı­nan yet­ki­le­rin faz­la ol­du­ğu, bu du­ru­mun par­la­men­ter sis­tem­le bağ­daş­ma­dı­ğı ta­raf­lı ta­raf­sız pek çok ki­şi ta­ra­fın­dan ifa­de edil­mek­te­dir. Bu yet­ki­le­re sa­hip olan Cum­hur­baş­ka­nı­nın ay­rı­ca hal­ko­yuy­la se­çi­le­rek gö­re­ve gel­me­si ha­lin­de, Baş­ba­kan ile Cum­hur­baş­ka­nı ara­sın­da­ki yet­ki dağ­ılı­mın­dan do­ğa­bi­le­cek sı­kın­tı­la­rı gi­de­re­bil­mek için yu­ka­rı­da da ifa­de edil­di­ği gi­bi Cum­hur­baş­ka­nı­nın yet­ki­le­ri­nin ye­ni baş­tan göz­den ge­çi­ril­me­si ve dü­zen­len­me­si ge­re­ke­cek­tir. Ne var ki, ge­ti­ri­len ve Ana­ya­sa Ko­mis­yo­nun­ca ka­bul edi­len tek­lif­te bu yön­ler­de hiç­bir dü­zen­le­me ya­pıl­ma­mış­tır.

Tek­lif­te ve ka­bul edi­len ko­mis­yon met­nin­de ya­sa­ma dö­ne­mi­nin 5 yıl ye­ri­ne 4 yıl ola­rak dü­zen­len­me­si kuş­ku­suz ye­rin­de ol­muş­tur. Çün­kü si­ya­sal sis­te­mi­miz için­de 4 yıl­dan son­ra ya­sa­ma or­ga­nı­nın ve­rim­li­li­ği­nin azal­dı­ğı yad­sı­na­maz bir ger­çek­tir.

Tek­li­fe ko­mis­yon­da ek­le­nen Cum­hur­baş­ka­nı se­çim sü­re­ci ile il­gi­li tak­vi­mi içe­ren ek mad­de ise as­lın­da an­cak ge­ti­ri­len Ana­ya­sa de­ği­şik­li­ği­nin yü­rür­lü­ğe gir­me­sin­den son­ra, ka­nun­la ya­pı­la­bi­le­cek bir dü­zen­le­me­dir. Bu dü­zen­le­me­nin bu Ana­ya­sa de­ği­şik­li­ği met­nin­de yer al­ma­sı, sa­yı­sız hu­ku­ki so­ru­na ve uy­gu­la­ma­da çok bü­yük güç­lük­le­re yol aça­bi­le­cek­tir.

Tek­li­fin ko­mis­yon­da gö­rü­şül­me sü­re­ci­ne ge­lin­ce, bu sü­reç Ana­ya­sa­ya ve İç­tü­zük­te ay­kı­rı uy­gu­la­ma­lar­la örü­şe­rek ge­liş­miş­tir. Şöy­le ki:

4 ün­cü mad­de­nin mü­za­ke­re­si­ne baş­lan­ma­dan ev­vel Ko­mis­yon Baş­kan­lı­ğı'na Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si Gru­bu’na men­sup 3 mil­let­ve­ki­li ta­ra­fın­dan su­nu­lan ve ko­nuş­ma sü­re­le­riy­le öner­ge sa­yı­la­rı­na kı­sıt­la­ma ge­ti­ren öner­ge, İç­tü­zük'e ay­kı­rı bir ni­te­lik ta­şı­mak­ta­dır. Çün­kü İç­tü­zük'te ko­mis­yon gö­rüş­me­le­rin­de öner­ge sa­yı­sı­nın ve ko­nuş­ma sü­re­le­ri­nin kı­sıt­la­na­ca­ğı­na da­ir hiç­bir hü­küm yok­tur. Ko­mis­yon Baş­ka­nı bu hu­sus­lar ay­rın­tı­lı ola­rak ifa­de edil­me­si­ne rağ­men bu öner­ge­yi an­la­şı­lır bir bi­çim­de oy­la­ma­ya koy­ma­mış, oy­la­dı­ğı­nı ile­ri­ye sü­re­rek ka­bul edil­di­ği­ne iliş­kin fi­ili bir du­rum ya­rat­mış ve uy­gu­la­ma­ya ge­çir­miş­tir. Bu­nun ola­ma­ya­ca­ğı­na iliş­kin ta­ra­fı­mız­dan ya­pı­lan ıs­rar­lı iti­raz­la­rı göz önü­ne al­ma­mış­tır. Da­ha son­ra 4 ün­cü ve 5 in­ci mad­de­ler de mad­de me­tin­le­ri okun­ma­dan, üze­rin­de tar­tış­ma açıl­ma­dan, ge­len öner­ge­ler ko­mis­yo­na bil­di­ril­me­den ve oy­la­ma­ya ge­çi­le­ce­ği açık­lan­ma­dan, oy­la­nıp ka­bul edil­dik­le­ri ko­mis­yo­na baş­kan­ca açık­lan­mak su­re­tiy­le bir fi­ili du­rum ya­ra­tıl­mış­tır. Da­ha son­ra Ko­mis­yon Baş­ka­nı tek­li­fin 6 ncı mad­de­si­nin mü­za­ke­re­le­ri­ne geç­miş­tir. Bü­tün bu hu­ku­ka ve İç­tü­zük'e ay­kı­rı uy­gu­la­ma­lar es­na­sın­da Ko­mis­yon Baş­ka­nı, ka­bul edil­di­ği­ni id­dia et­ti­ği Ada­let ve Kal­kın­ma Par­ti­si mil­let­ve­kil­le­ri­nin sun­muş ol­du­ğu öner­ge­nin bi­le ge­re­ği­ni yap­ma­mış­tır. Gö­rüş­me­ler sı­ra­sın­da uy­gu­la­nan bu yön­tem­le­rin açık­ça İç­tü­zük'e ve Ana­ya­sa­ya ay­kı­rı ol­du­ğu kuş­ku­suz­dur. Çün­kü bu uy­gu­la­ma ile mil­let­ve­kil­le­ri­nin Ana­ya­sa­nın 87 nci mad­de­si­nin ve İç­tü­zük’ün ön­gör­dü­ğü bi­çim­de ya­sa­ma ça­lış­ma­la­rı­na ka­tıl­ma ola­nak­la­rı or­ta­dan kal­dı­rıl­mış­tır.

Bü­tün bu açık­la­ma­lar gös­ter­mek­te­dir ki ko­mis­yon met­ni ve ra­po­run­da be­lir­ti­len 4 ün­cü ve         5 in­ci mad­de mü­za­ke­re­sin­de uy­gu­la­nan bu iş­lem­ler, ka­bul edi­len hü­küm­le­ri hu­ku­ken yok sa­yıl­mak du­ru­mu ile kar­şı kar­şı­ya ge­tir­miş­tir. Ko­mis­yon ra­po­run­da bu hu­sus­la­rın, ya­şa­nan Ana­ya­sa­ya, İç­tü­zük’e ve hu­ku­kun ge­nel il­ke­le­ri­ne ay­kı­rı uy­gu­la­ma­la­rın yer al­ma­mış ol­ma­sı ne­de­niy­le bu ra­po­ra kar­şı çık­tı­ğı­mı­zı ve söz ko­nu­su Ana­ya­sa de­ği­şik­li­ği ko­nu­sun­da­ki tek­li­fe iliş­kin ko­mis­yon ka­ra­rı­na ka­tıl­ma­mış bu­lun­du­ğu­mu­zu say­gıy­la bil­di­ri­riz.

 

Atil­la Kart

Tun­cay Er­cenk

Oya Aras­lı

 

Kon­ya

An­tal­ya

An­ka­ra

 

Yıl­maz Ka­ya

M. Zi­ya Yer­gök

Uğur Ak­söz

 

İz­mir

Ada­na

Ada­na

 

                             

                             

 

ADA­LET VE KAL­KIN­MA PAR­Tİ­Sİ GRUP BAŞ­KA­NI Sİ­İRT MİL­LET­VE­Kİ­Lİ RE­CEP TAY­YİP ER­DO­ĞAN, GRUP BAŞ­KAN­VE­KİL­LE­Rİ HA­TAY MİL­LET­VE­Kİ­Lİ SA­DUL­LAH ER­GİN, AN­KA­RA MİL­LET­VE­Kİ­Lİ SA­LİH KA­PU­SUZ, BUR­SA MİL­LET­VE­Kİ­Lİ FA­RUK ÇE­LİK, OR­DU MİL­LET­VE­Kİ­Lİ EYÜP FAT­SA, İS­TAN­BUL MİL­LET­VE­Kİ­Lİ İR­FAN Gündüz VE ANA­VA­TAN PAR­Tİ­Sİ GRUP BAŞ­KAN­VE­Kİ­Lİ AN­KA­RA MİL­LET­VE­Kİ­Lİ MU­ZAF­FER REM­Zİ KUR­TUL­MU­ŞOĞ­LU İLE 354 MİL­LET­VE­Kİ­Lİ­NİN TEK­Lİ­Fİ

 

TÜR­Kİ­YE CUM­HU­Rİ­YE­Tİ ANA­YA­SA­SI­NIN BA­ZI MAD­DE­LE­RİN­DE DE­Ğİ­ŞİK­LİK YA­PIL­MA­SI HAK­KIN­DA KA­NUN TEK­Lİ­Fİ

 

MAD­DE 1- 7/11/1982 ta­rih­li ve 2709 sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 77 nci mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sın­da ge­çen "beş" iba­re­si "dört" ola­rak de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

MAD­DE 2- 2709 sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 79 un­cu mad­de­si­nin ikin­ci fık­ra­sın­da ge­çen "se­çim tu­ta­nak­la­rı­nı" iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re, "ve Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi tu­ta­nak­la­rı­nı" iba­re­si; son fık­ra­sın­da ge­çen "hal­ko­yu­na su­nul­ma­sı" iba­re­sin­den son­ra gel­mek üze­re "Cum­hur­baş­ka­nı­nın halk ta­ra­fın­dan se­çil­me­si" iba­re­si ek­len­miş­tir.

MAD­DE 3- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 96 ncı mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, tüm top­lan­tı ve ya­pa­ca­ğı se­çim­ler­de üye tam­sa­yı­sı­nın en az üç­te bi­ri ile top­la­nır. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, Ana­ya­sa­da baş­ka­ca bir hü­küm yok­sa top­lan­tı­ya ka­tı­lan­la­rın salt ço­ğun­lu­ğu ile ka­rar ve­rir; an­cak ka­rar ye­ter sa­yı­sı hiç­bir şe­kil­de üye tam­sa­yı­sı­nın dört­te bi­ri­nin bir faz­la­sın­dan az ola­maz.”

MAD­DE 4- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 101 in­ci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"MAD­DE 101- Cum­hur­baş­ka­nı; kırk ya­şı­nı dol­dur­muş ve yük­sek öğ­re­nim yap­mış Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­le­ri ve­ya bu ni­te­lik­le­re ve mil­let­ve­ki­li se­çil­me ye­ter­li­ği­ne sa­hip Türk va­tan­daş­la­rı ara­sın­dan, halk ta­ra­fın­dan se­çi­lir.

Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­rev sü­re­si beş yıl­dır. Bir kim­se en faz­la iki de­fa Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­bi­lir.

Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­na Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­le­ri için­den ve­ya Mec­lis dı­şın­dan aday gös­te­ri­le­bil­me­si yir­mi mil­let­ve­ki­li­nin ya­zı­lı tek­li­fi ile müm­kün­dür. Ay­rı­ca, en son ya­pı­lan mil­let­ve­ki­li ge­nel se­çim­le­rin­de ge­çer­li oy­lar top­la­mı bir­lik­te he­sap­lan­dı­ğın­da yüz­de onu ge­çen par­ti­ler or­tak aday gös­te­re­bi­lir.

Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­nin, var­sa par­ti­si ile ili­şi­ği ke­si­lir ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­li­ği so­na erer.”

MAD­DE 5- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 102 nci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

"B. Se­çi­mi

MAD­DE 102- Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi, Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­rev sü­re­si­nin dol­ma­sın­dan ön­ce­ki alt­mış gün için­de; ma­ka­mın her­han­gi bir se­bep­le bo­şal­ma­sı ha­lin­de ise bo­şal­ma­yı ta­kip eden alt­mış gün için­de ta­mam­la­nır.

Ge­nel oy­la ya­pı­la­cak se­çim­de, ge­çer­li oy­la­rın salt ço­ğun­lu­ğu­nu alan aday Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur. İlk oy­la­ma­da bu ço­ğun­luk sağ­la­na­maz­sa, bu oy­la­ma­yı iz­le­yen ikin­ci pa­zar gü­nü ikin­ci oy­la­ma ya­pı­lır. Bu oy­la­ma­ya, ilk oy­la­ma­da en çok oy al­mış bu­lu­nan iki aday ka­tı­lır ve ge­çer­li oy­la­rın ço­ğun­lu­ğu­nu alan aday Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur.

İkin­ci oy­la­ma­ya ka­tıl­ma­ya hak ka­za­nan aday­lar­dan bi­ri­nin ölüm ve­ya se­çil­me ye­ter­li­ği­ni kay­bet­me­si ha­lin­de; ikin­ci oy­la­ma, bo­şa­lan aday­lı­ğın bi­rin­ci oy­la­ma­da­ki sı­ra­ya gö­re ika­me edil­me­si su­re­tiy­le ya­pı­lır. İkin­ci oy­la­ma­ya tek ada­yın kal­ma­sı ha­lin­de, bu oy­la­ma re­fe­ran­dum şek­lin­de ya­pı­lır. Aday, ge­çer­li oy­la­rın ço­ğun­lu­ğu­nu al­dı­ğı tak­dir­de Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur.

Cum­hur­baş­ka­nı gö­re­ve baş­la­yın­ca­ya ka­dar gö­rev sü­re­si do­lan Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­re­vi de­vam eder.

Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­ne iliş­kin usul ve esas­lar ka­nun­la dü­zen­le­nir."

MAD­DE 6- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­na aşa­ğı­da­ki ge­çi­ci mad­de­ler ek­len­miş­tir.

"GE­Çİ­Cİ MAD­DE 1-Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 67 nci mad­de­si­nin son fık­ra­sı, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çim­le­ri­nin ya­pı­la­bil­me­si için çı­ka­rıl­ma­sı ge­re­ken ka­nun hü­küm­le­ri ile se­çim ka­nun­la­rın­da ya­pı­la­cak de­ği­şik­lik­ler ba­kı­mın­dan ya­pı­la­cak Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­min­de dik­ka­te alın­maz.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 2- Bu Ka­nu­nun yü­rür­lü­ğe gir­me­sin­den iti­ba­ren ilk Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi alt­mış gün için­de ya­pı­lır.”

MAD­DE 7- Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer ve hal­ko­yu­na su­nul­ma­sı ha­lin­de mad­de­ler bir­lik­te oy­la­nır.

 

 

ANA­YA­SA KO­MİS­YO­NU­NUN KA­BUL ET­Tİ­Ğİ  ME­TİN

 

TÜR­Kİ­YE CUM­HU­Rİ­YE­Tİ ANA­YA­SA­SI­NIN BA­ZI MAD­DE­LE­RİN­DE DE­Ğİ­ŞİK­LİK YA­PIL­MA­SI HAK­KIN­DA KA­NUN TEK­Lİ­Fİ

 

MADDE 1- Tek­li­fin 1 in­ci  mad­de­si Ko­mis­yo­nu­muz­ca ay­nen ka­bul edil­miş­tir.

 

MADDE 2- Tek­li­fin 2 nci mad­de­si Ko­mis­yo­nu­muz­ca ay­nen ka­bul edil­miş­tir.

 

MADDE 3- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 96 ncı mad­de­si­nin bi­rin­ci fık­ra­sı aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

 “Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, ya­pa­ca­ğı se­çim­ler da­hil bü­tün iş­le­rin­de üye tam­sa­yı­sı­nın en az üç­te bi­ri ile top­la­nır. Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si, Ana­ya­sa­da baş­ka­ca bir hü­küm yok­sa top­lan­tı­ya ka­tı­lan­la­rın salt ço­ğun­lu­ğu ile ka­rar ve­rir; an­cak ka­rar ye­ter sa­yı­sı hiç­bir şe­kil­de üye tam­sa­yı­sı­nın dört­te bi­ri­nin bir faz­la­sın­dan az ola­maz.”

MADDE 4- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 101 in­ci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

“MAD­DE 101- Cum­hur­baş­ka­nı, kırk ya­şı­nı dol­dur­muş ve yük­sek öğ­re­nim yap­mış Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­le­ri ve­ya bu ni­te­lik­le­re ve mil­let­ve­ki­li se­çil­me ye­ter­li­ği­ne sa­hip Türk va­tan­daş­la­rı ara­sın­dan, halk ta­ra­fın­dan se­çi­lir.     

Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­rev sü­re­si beş yıl­dır. Bir kim­se en faz­la iki de­fa Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­bi­lir.

Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­na Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­le­ri için­den ve­ya Mec­lis dı­şın­dan aday gös­te­ri­le­bil­me­si yir­mi mil­let­ve­ki­li­nin ya­zı­lı tek­li­fi ile müm­kün­dür. Ay­rı­ca, en son ya­pı­lan mil­let­ve­ki­li ge­nel se­çim­le­rin­de ge­çer­li oy­lar top­la­mı bir­lik­te he­sap­lan­dı­ğın­da yüz­de onu ge­çen si­ya­si  par­ti­ler or­tak aday gös­te­re­bi­lir.

Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­nin, var­sa par­ti­si ile ili­şi­ği ke­si­lir ve Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si üye­li­ği so­na erer.”

MADDE 5- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 102 nci mad­de­si aşa­ğı­da­ki şe­kil­de de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

 

“MAD­DE 102- Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi, Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­rev sü­re­si­nin dol­ma­sın­dan ön­ce­ki alt­mış gün için­de; ma­ka­mın her­han­gi bir se­bep­le bo­şal­ma­sı ha­lin­de ise bo­şal­ma­yı ta­kip eden alt­mış gün için­de ta­mam­la­nır.

Ge­nel oy­la ya­pı­la­cak se­çim­de, ge­çer­li oy­la­rın salt ço­ğun­lu­ğu­nu alan aday Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur. İlk oy­la­ma­da bu ço­ğun­luk sağ­la­na­maz­sa, bu oy­la­ma­yı iz­le­yen ikin­ci pa­zar gü­nü ikin­ci oy­la­ma ya­pı­lır. Bu oy­la­ma­ya, ilk oy­la­ma­da en çok oy al­mış bu­lu­nan iki aday ka­tı­lır ve ge­çer­li oy­la­rın ço­ğun­lu­ğu­nu alan aday Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur.

İkin­ci oy­la­ma­ya ka­tıl­ma­ya hak ka­za­nan aday­lar­dan bi­ri­nin ölüm ve­ya se­çil­me ye­ter­li­ği­ni kay­bet­me­si ha­lin­de; ikin­ci oy­la­ma, bo­şa­lan aday­lı­ğın bi­rin­ci oy­la­ma­da­ki sı­ra­ya gö­re ika­me edil­me­si su­re­tiy­le ya­pı­lır. İkin­ci oy­la­ma­ya tek ada­yın kal­ma­sı ha­lin­de, bu oy­la­ma re­fe­ran­dum şek­lin­de ya­pı­lır. Aday, ge­çer­li oy­la­rın ço­ğun­lu­ğu­nu al­dı­ğı tak­dir­de Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur.

Cum­hur­baş­ka­nı gö­re­ve baş­la­yın­ca­ya ka­dar gö­rev sü­re­si do­lan Cum­hur­baş­ka­nı­nın gö­re­vi de­vam eder.

Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çi­mi­ne iliş­kin usul ve esas­lar ka­nun­la dü­zen­le­nir.”           

MAD­DE 6- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­na aşa­ğı­da­ki ge­çi­ci mad­de­ler ek­len­miş­tir.

“GE­Çİ­Cİ MAD­DE   18- Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Ana­ya­sa­sı­nın 67 nci mad­de­si­nin son fık­ra­sı, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı se­çim­le­ri­nin ya­pı­la­bil­me­si için çı­ka­rıl­ma­sı ge­re­ken ka­nun hü­küm­le­ri ile se­çim ka­nun­la­rın­da ya­pı­la­cak de­ği­şik­lik­ler bakımından dik­ka­te alın­maz.

GE­Çİ­Cİ MAD­DE 19- On­bi­rin­ci Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­mi­nin ilk tur oy­la­ma­sı, bu Ka­nu­nun Res­mi Ga­ze­te­de ya­yı­mı­nı ta­kip eden kır­kın­cı gün­den son­ra­ki ilk Pa­zar gü­nü, ikin­ci tur oy­la­ma­sı ise ilk tur oy­la­ma­yı ta­kip eden ikin­ci Pa­zar gü­nü ya­pı­lır.

Ana­ya­sa’nın 101 in­ci mad­de­si uya­rın­ca gös­te­ri­len aday­lar, ya­zı­lı mu­va­fa­kat­la­rı ve Ana­ya­sa­nın de­ği­şik 101 in­ci mad­de­sin­de­ki şart­la­rı ih­ti­va eden ve di­ğer il­gi­li bel­ge­ler­le bir­lik­te ilk tur oy­la­ma ta­ri­hin­den otuz gün ön­ce Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na baş­vu­rur­lar. Aday­la­rın baş­vu­ru­la­rın­da ek­sik bil­gi ve bel­ge­le­rin tes­pit edil­me­si ha­lin­de Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı ta­ra­fın­dan, ek­sik­lik­le­rin gi­de­ril­me­si için üç gün­lük ke­sin sü­re ve­ri­lir. Bu sü­re için­de ek­sik­lik­le­rin gi­de­ril­me­me­si ha­lin­de aday­lar, ken­di­lik­le­rin­den aday­lık­tan çe­kil­miş sa­yı­lır­lar.

Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğın­ca, Ana­ya­sa’nın 101 in­ci mad­de­sin­de be­lir­ti­len ni­te­lik­le­ri ta­şı­dık­la­rı an­la­şı­lan aday­la­ra iliş­kin ke­sin lis­te iki gün için­de ilan edi­lir ve Yük­sek Se­çim Ku­ru­lu Baş­kan­lı­ğı­na bil­di­ri­lir.

Cum­hur­baş­ka­nı ada­yı gös­te­ri­len ka­mu gö­rev­li­si, aday gös­te­ril­di­ği ta­rih­ten iti­ba­ren gö­re­vin­den ay­rıl­mış sa­yı­lır. Gö­re­vin­den ay­rı­lan ka­mu gö­rev­li­si­nin Cum­hur­baş­ka­nı se­çi­le­me­me­si ha­lin­de gö­re­vi­ne ge­ri dön­me­si ko­nu­sun­da il­gi­li ka­nun hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır.

Bi­rin­ci tur se­çim so­nuç­la­rı­nın ke­sin­leş­me­sin­den ikin­ci tur oy­la­ma­nın so­nuç­lan­ma­sı­na ka­dar, ikin­ci oy­la­ma­ya ka­tıl­ma­ya hak ka­za­nan aday­lar­dan bi­ri­nin ölü­mü ve­ya se­çil­me ye­ter­li­ği­ni kay­bet­me­si ha­lin­de;  ikin­ci  oy­la­ma, bo­şa­lan aday­lı­ğın bi­rin­ci oy­la­ma­da­ki oy sı­ra­la­ma­sı esas alı­na­rak sı­ra­da­ki aday­la dol­du­rul­ma­sı su­re­tiy­le ya­pı­lır. İkin­ci oy­la­ma­ya tek ada­yın kal­ma­sı ha­lin­de, bu oy­la­ma re­fe­ran­dum şek­lin­de ya­pı­lır. Aday, ge­çer­li oy­la­rın ço­ğun­lu­ğu­nu al­dı­ğı tak­dir­de Cum­hur­baş­ka­nı se­çil­miş olur.

Cum­hur­baş­ka­nı­nın se­çil­me­si­ne iliş­kin usul ve esas­la­rın ka­nun­la dü­zen­len­me­si­ne ka­dar, 10/06/1983 ta­rih­li ve 2839 sa­yı­lı Mil­let­ve­ki­li Se­çi­mi Ka­nu­nu, 26/04/1961 ta­rih­li ve 298 sa­yı­lı Se­çim­le­rin Te­mel Hü­küm­le­ri ve Seç­men Kü­tük­le­ri Hak­kın­da Ka­nun, 22/04/1983 ta­rih­li ve 2820 sa­yı­lı Si­ya­si Par­ti­ler Ka­nu­nu, 23/05/1987 ta­rih­li ve 3376 sa­yı­lı Ana­ya­sa De­ği­şik­lik­le­ri­nin Hal­ko­yu­na Su­nul­ma­sı Hak­kın­da Ka­nun ile di­ğer ka­nun­la­rın bu mad­de­ye ay­kı­rı ol­ma­yan hü­küm­le­ri uy­gu­la­nır.”

MADDE 7- Tek­li­fin 7 nci  mad­de­si Ko­mis­yo­nu­muz­ca ay­nen ka­bul edil­miş­tir.