Dönem: 22                                                                           Yasama Yılı: 5

 

TBMM                                                        (S. Sayısı: 1278)

 

Samsun Milletvekili Ahmet Yeni’nin; 15/11/2000 Tarihli ve 4603 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi ve Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (2/901)

 

TÜR­KİYE BÜYÜK MİL­LET MEC­LİSİ BAŞ­KAN­LIĞINA

4603 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası A.Ş. ve Türkiye Emlak Bankası A.Ş. Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifim ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.                                             

Gereğini arz ederim.                                                                                  06/12/2006

                                                                                                                  Ahmet Yeni

                                                                                                                     Samsun

 

GENEL GEREK­ÇE

4603 sa­yı­lı Ka­nu­na ta­bi ban­ka­lar sek­tör­de­ki ban­ka­lar­la re­ka­bet ede­bil­me­le­ri ve çağ­daş ban­ka­cı­lı­ğın ge­rek­le­rin­den olan müş­te­ri odak­lı ve kâr amaç­lı ola­rak fa­ali­yet gös­te­re­bil­me­le­ri ve de­ğer­li­lik­le­ri­ni ar­tı­ra­bil­me­le­ri için ka­mu ser­ma­ye­li ol­ma­la­rın­dan kay­nak­la­nan kı­sıt­la­ma­la­rı gi­der­mek üze­re ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­mış­lar­dır. Böy­le­ce eko­no­mik prog­ra­ma uy­gun bir şe­kil­de özel­leş­ti­ril­me­ye ha­zır­lan­ma­la­rı söz ko­nu­su ol­muş­tur. An­cak, uy­gu­la­ma­da özel­leş­tir­me sü­re­ci­ni olum­suz yön­de et­ki­le­ye­bi­le­cek birta­kım sı­kın­tı­lar ya­şan­mış­tır.

4603 sa­yı­lı Ka­nun­la ya­pı­lan dü­zen­le­me uya­rın­ca, ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma ve his­se sa­tış iş­lem­le­ri için ta­nı­nan sü­re 25.11.2005 ta­ri­hin­de so­na er­miş­tir. Bu sü­reç içe­ri­sin­de 4603 sa­yı­lı Ka­nu­nun amaç­la­rın­dan bi­ri­ni oluş­tu­ran ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma sü­re­ci ta­mam­lan­mış olup özel­leş­tir­me sü­re­ci ise ha­len de­vam et­mek­te ol­du­ğun­dan, anı­lan Ka­nu­nun 2’nci maddesinin 2’nci fık­ra­sın­da yer alan beş yıl­lık sü­re­nin uza­tıl­ma­sı ih­ti­ya­cı doğ­muş­tur.

Tek­lif yu­ka­rı­da be­lir­ti­len amaç­la ha­zır­lan­mış­tır.

 

MADDE GEREK­ÇELERİ

Mad­de 1- 4603 sa­yı­lı Ka­nun­la ya­pı­lan dü­zen­le­me uya­rın­ca, ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma ve his­se sa­tış iş­lem­le­ri için ta­nı­nan sü­re 25.11.2005 ta­ri­hin­de so­na er­miş­tir. An­cak, bu sü­reç içe­ri­sin­de 4603 sa­yı­lı Ka­nu­nun ama­cı­nı oluş­tu­ran özel­leş­tir­me sü­re­ci ha­len de­vam et­mek­te ol­du­ğun­dan, anı­lan Ka­nu­nun 2’nci mad­de­si­nin 2’nci fık­ra­sın­da yer alan beş yıl­lık sü­re­nin uza­tıl­ma­sı ih­ti­ya­cı doğ­muş­tur.

Mad­de 2- Yü­rür­lük mad­de­si­dir.

Mad­de 3- Yü­rüt­me mad­de­si­dir.

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

         Türkiye Büyük Millet Meclisi

           Plan ve Bütçe Komisyonu

                  Esas No.: 2/901                                                                      13/12/2006

                   Karar No.: 115

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Sam­sun Mil­let­ve­ki­li Ah­met YE­Nİ ta­ra­fın­dan ha­zır­la­na­rak 6.12.2006 ta­ri­hin­de Tür­ki­ye Bü­yük Mil­let Mec­li­si Baş­kan­lı­ğı­na su­nu­lan ve Baş­kan­lık­ça ay­nı ta­rih­te esas ko­mis­yon ola­rak Ko­mis­yo­nu­mu­za ha­va­le edi­len (2/901) esas nu­ma­ra­lı, “15.11.2000 Ta­rih­li ve 4603 Sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Zi­ra­at Ban­ka­sı, Tür­ki­ye Halk Ban­ka­sı Ano­nim Şir­ke­ti ve Tür­ki­ye Em­lak Ban­ka­sı Ano­nim Şir­ke­ti Hak­kın­da Ka­nun­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Da­ir Ka­nun Tek­li­fi”, Ko­mis­yo­nu­mu­zun 12.12.2006 ta­ri­hin­de yap­tı­ğı 26 ncı bir­le­şi­min­de; Hü­kü­me­ti tem­si­len Ener­ji ve Ta­bii Kay­nak­lar Ba­ka­nı Hil­mi GÜ­LER ile Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı, Ha­zi­ne Müs­te­şar­lı­ğı, Dev­let Plan­la­ma Teş­ki­la­tı Müs­te­şar­lı­ğı ve Özel­leş­tir­me İda­re­si Baş­kan­lı­ğı tem­sil­ci­le­ri­nin ka­tı­lım­la­rıy­la in­ce­le­nip gö­rü­şül­müş­tür.

Bi­lin­di­ği gi­bi; 4603 sa­yı­lı Ya­say­la, Av­ru­pa Bir­li­ği ile ger­çek­le­şe­cek üye­lik ön­ce­sin­de ban­ka­cı­lık sis­te­mi­nin bü­tü­nüy­le kuv­vet­len­me­si ve ulu­sal re­ka­bet gü­cü­nün art­ma­sı ama­cıy­la ka­mu ban­ka­la­rı ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­mış; idarî ve malî ya­pı­la­rı da­ha da kuv­vet­li ha­le ge­ti­ril­miş­tir. Böy­le­ce tüm sek­tö­rün re­ha­bi­li­tas­yo­nu im­kan da­hi­li­ne gir­miş­tir. Ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma­nın ar­dın­dan, ka­mu ban­ka­la­rı, ka­mu ser­ma­ye­li ol­ma­la­rın­dan kay­nak­la­nan kı­sıt­la­rı aşa­rak pi­ya­sa şart­la­rın­da re­ka­bet ede­bi­len ve kar ama­cı gü­den ya­pı­ya ka­vuş­tu­rul­mak­la özel­leş­tir­me­ye da­ha da ha­zır ha­le ge­ti­ril­miş­ler­dir. Sü­reç içe­ri­sin­de uy­gu­la­ma­dan kay­nak­la­nan birta­kım kı­sıt­la­rın aşı­la­bil­me­si ve ban­ka­la­rın özel­leş­tir­me­ye tam ola­rak ha­zır ha­le ge­le­bil­me­si için 4603 sa­yı­lı Ya­sa­da ön­gö­rü­len ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma ve his­se sa­tış iş­lem­le­ri­ne iliş­kin sü­re­nin uza­tıl­ma­sı ge­rek­mek­te­dir.

Tek­lif ile; 4603 sa­yı­lı Ya­say­la ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma ve his­se sa­tış iş­lem­le­ri için ta­nı­nan ve 25.11.2005 ta­ri­hin­de so­na er­miş bu­lu­nan 5 yıl­lık sü­re­nin, özel­leş­tir­me sü­re­ci­nin ha­len de­vam et­mek­te ol­ma­sın­dan do­la­yı 10 yı­la çı­ka­rıl­ma­sı ön­gö­rül­mek­te­dir.

Ko­mis­yo­nu­muz­da Tek­li­fin tü­mü üze­rin­de ya­pı­lan gö­rüş­me­ler­de, Tek­lif sa­hi­bi Ah­met YE­Nİ ve Ko­mis­yon üye­le­ri ta­ra­fın­dan;

- Birçok ül­ke­nin özel­leş­tir­me­ye biz­den son­ra baş­la­ma­sı­na rağ­men ta­mam­la­mış ol­duk­la­rı, ül­ke­miz­de ha­len özel­leş­tir­me kap­sa­mın­da 3, kap­sam ve prog­ram­da 12 ol­mak üze­re top­lam 15 ku­ru­lu­şun bu­lun­du­ğu ve bir an ön­ce bu uy­gu­la­ma­la­rın ta­mam­lan­ma­sı ge­rek­ti­ği,

- KİT’le­rin özel­leş­ti­ril­me­si­nin eko­no­mi­nin ve bu ku­ru­luş­la­rın ras­yo­nel­leş­ti­ril­me­si an­la­mı­na gel­di­ği, bu ku­ru­luş­la­rın pi­ya­sa ko­şul­la­rın­da ha­re­ket ede­bil­me­le­ri­nin an­cak özel­leş­tir­mey­le müm­kün ola­bi­le­ce­ği,

- 4603 sa­yı­lı Ka­nun uya­rın­ca  ban­ka­la­rın ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­ma­sı­nın bu ban­ka­la­rın özel­leş­ti­ril­me­si he­de­fi çer­çe­ve­sin­de baş­la­tıl­dı­ğı,

- 4603 sa­yı­lı Ka­nun­la ya­pı­lan dü­zen­le­me uya­rın­ca, ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma ve his­se sa­tış iş­lem­le­ri için ta­nı­nan 5 yıl­lık sü­re­nin 25.11.2005 ta­ri­hin­de son er­di­ği, bu sü­reç içe­ri­sin­de ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma sü­re­ci­nin so­nuç­lan­dı­rıl­dı­ğı, ye­ni­den ya­pı­lan­dır­ma çer­çe­ve­sin­de ban­ka­la­rın iyi du­ru­ma gel­miş ve de­ğer­len­miş ol­du­ğu ve özel­leş­ti­ril­me­le­ri için uy­gun bir or­ta­mın oluş­tu­ğu an­cak, özel­leş­tir­me sü­re­ci­nin ta­mam­la­na­ma­dı­ğı, bu ne­den­le Ka­nun­da ön­gö­rü­len sü­re­nin uza­tıl­ma­sı ih­ti­ya­cı bu­lun­du­ğu,

- Özel­leş­tir­me­de yal­nız­ca ser­ma­ye­nin el de­ğiş­tir­me­si­nin söz ko­nu­su ol­du­ğu, ban­ka­nın tüm var­lık­la­rıy­la ül­ke­de kal­dı­ğı ve is­tih­da­ma kat­kı­sı­nın de­vam et­ti­ği, ya­ban­cı ya­tı­rım­cı­la­rın ül­ke­mi­ze ya­tı­rım yap­ma­sı­nın ül­ke­nin eko­no­mi­si­ne ve ge­le­ce­ği­ne duy­duk­la­rı gü­ve­ni yan­sıt­tı­ğı, bir ül­ke­ye ya­tı­rım ya­pı­yor­lar­sa o ül­ke­nin eko­no­mi­si­nin iyi du­rum­da ol­ma­sı­nı gö­zet­mek du­ru­mun­da ol­duk­la­rı,

- Yer­li de ol­sa ya­ban­cı da ol­sa bir ül­ke­de­ki ban­ka­la­rın o ül­ke için­den mev­du­at top­la­dı­ğı ve bu mev­du­atın kre­di şek­lin­de o ül­ke­de kul­la­nıl­dı­ğı,

- Ban­ka­la­rın özel­leş­ti­ril­me­si­nin es­naf ve sa­nat­kar­lar ile çift­çi­ler açı­sın­dan sa­kın­ca ya­rat­ma­ya­ca­ğı, bu ke­sim­le­rin çe­şit­li yön­tem­ler­le des­tek­le­ne­bi­le­ce­ği, özel ban­ka­la­rın da bu ke­si­min süb­van­se edil­me­sin­de kul­la­nı­la­bi­le­ce­ği,

- Ban­ka­la­rın de­ğer­le­ri tes­pit edi­lir­ken, ak­tif ve pa­sif­le­ri ile bir­lik­te dü­şü­nül­dü­ğün­de bü­yük ra­kam­la­rın or­ta­ya çık­tı­ğı, an­cak Türk banka­la­rı­nın öz var­lık­la­rı­nın çok kü­çük mik­tar­la­ra te­ka­bül et­ti­ği, do­la­yı­sıy­la özel­leş­tir­me­ler­de ban­ka­la­rın de­ğer­le­ri­nin bu hu­sus gö­ze­ti­le­rek tes­pit edil­me­si­nin ye­rin­de ola­ca­ğı,

- Halk Ban­ka­sı ve Zi­ra­at Ban­ka­sı­nın ban­ka­cı­lık sis­te­mi­nin te­mel taş­la­rın­dan ol­du­ğu, bu iki ban­ka­nın önem­li mik­tar­da­ki şu­be sa­yı­sı ile is­tih­da­ma önem­li kat­kı­la­rı­nın bu­lun­du­ğu, eko­no­mi­ye olan kat­kı­la­rı­nın ve es­naf ve sa­nat­kar ile çift­çi­ye olan des­te­ği­nin önem­li ol­du­ğu, özel­leş­tir­me ger­çek­leş­ti­ri­lir­ken bu gi­bi hu­sus­la­rın da göz önün­de bu­lun­du­ru­la­rak ge­rek­li ted­bir­le­rin alın­ma­sı ge­rek­ti­ği,

- Özel­leş­ti­ril­me­si dü­şü­nü­len bu iki ban­ka­nın Türk eko­no­mi­si­ne son üç yıl­da 10 mil­yar YTL gi­bi önem­li mik­tar­da bir kat­kı yap­tı­ğı, bu du­ru­mun, ban­ka­la­rın, re­ka­bet­çi pi­ya­sa ko­şul­la­rı için­de ça­lış­ma­la­rı­nı ba­şa­rı­lı bir bi­çim­de yü­rüt­tü­ğü­nün gös­ter­ge­si ol­du­ğu ve özel­leş­ti­ril­me­le­ri­nin doğ­ru ol­ma­ya­ca­ğı,

- Zi­ra­at Ban­ka­sı­nın özel­leş­ti­ril­me­siy­le çift­çi­nin ban­ka­sız ka­la­ca­ğı ve ta­rım ve hay­van­cı­lı­ğın tam ola­rak des­tek­le­ne­me­ye­ce­ği,

- Özel­leş­tir­me­ler­de yer­li-ya­ban­cı pa­yı­nın ül­ke eko­no­mi­si açı­sın­dan has­sa­si­yet arz eden bir ko­nu ol­du­ğu, bu ne­den­le ban­ka­la­rın yer­li ser­ma­ye­nin elin­de kal­ma­sı hu­su­su­na dik­kat edil­me­si ge­rek­ti­ği,

- Ban­ka­la­rın özel­leş­ti­ril­me­si so­nu­cu el­de edi­le­cek ge­lir­le­rin, ca­ri açı­ğın ka­pa­tıl­ma­sı gi­bi, eko­no­mi­nin den­ge­si­ni sağ­la­ma­ya yö­ne­lik alan­lar­da kul­la­nıl­ma­sı­nın doğ­ru ol­ma­ya­ca­ğı,

- Ül­ke­mi­zin ta­sar­ruf açı­ğı ol­du­ğu ve doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rı­ma ih­ti­ya­cı bu­lun­du­ğu, an­cak ya­ban­cı ya­tı­rım­cı­la­rın ban­ka gi­bi ha­zır de­ğer­le­rin sa­tın alın­ma­sı şek­lin­de ül­ke­ye ya­tı­rım yap­ma­sı­nın eko­no­mi­ye fay­da sağ­la­ma­ya­ca­ğı, ya­ban­cı ban­ka­la­rın bi­rey­sel ban­ka­cı­lı­ğa da­ha çok önem ver­di­ği, re­el sek­tö­rü des­tek­le­mek ve Türk eko­no­mi­si­nin ön­ce­lik­le­ri­ni gö­zet­mek ko­nu­sun­da ye­ter­siz kal­dık­la­rı,

- Bu ban­ka­lar­la il­gi­li ak­sak­lık­la­rın dü­zel­ti­le­bi­le­ce­ği, an­cak özel­leş­ti­ril­me­le­ri­nin doğ­ru ol­ma­dı­ğı, Halk Ban­ka­sı­nın özel­leş­ti­ril­me­si ye­ri­ne tam ola­rak özerk­li­ğe ka­vuş­tu­rul­ma­sı­nın ül­ke­miz açı­sın­dan da­ha ya­rar­lı ola­ca­ğı,

şek­lin­de­ki, Tek­li­fin ge­ne­li üze­rin­de di­le ge­ti­ri­len gö­rüş ve eleş­ti­ri­le­ri ta­ki­ben, Tek­lif ve ge­rek­çe­si Ko­mis­yo­nu­muz­ca da be­nim­se­ne­rek mad­de­le­rin gö­rü­şül­me­si­ne ge­çil­miş­tir.

Tek­li­fin; 1 in­ci mad­de­si ile yü­rür­lük ve yü­rüt­me­ye iliş­kin 2 ve 3 ün­cü mad­de­le­ri Ko­mis­yo­nu­muz­ca ay­nen ka­bul edil­miş­tir.

Ka­nun Tek­li­fi­nin baş­lı­ğı ka­nun­la­rın ha­zır­lan­ma­sın­da­ki esas ve usul­le­re uy­gun ola­rak re­dak­si­yo­na ta­bi tu­tul­muş­tur.

Ra­po­ru­muz, Ge­nel Ku­ru­lun ona­yı­na su­nul­mak üze­re Yük­sek Baş­kan­lı­ğa say­gı ile arz olu­nur.

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

 

Sait Açba

M. Altan Karapaşaoğlu

Sabahattin Yıldız

 

 

Afyonkarahisar

Bursa

Muş

 

 

Kâtip

Üye

Üye

 

 

Mehmet Sekmen

Halil Aydoğan

Mehmet Zekai Özcan

 

 

İstanbul

Afyonkarahisar

Ankara

 

 

Üye

Üye

Üye

 

 

A. Kemal Deveciler

Ali Osman Sali

Ahmet İnal

 

 

Balıkesir

Balıkesir

Batman

 

 

(Karşı oy yazısı ektedir)

 

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

 

Osman Nuri Filiz

Alaattin Büyükkaya

A. Kemal Kumkumoğlu

 

 

Denizli

İstanbul

İstanbul

 

 

 

 

(Karşı oy yazısı ektedir)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

 

Birgen Keleş

Kemal Kılıçdaroğlu

M. Mustafa Açıkalın

 

 

İstanbul

İstanbul

İstanbul

 

 

(Karşı oy yazım ektedir)

(Karşı oy yazısı ektedir)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

 

Bülent Baratalı

Y. Selahattin Beyribey

Mustafa Elitaş

 

 

İzmir

Kars

Kayseri

 

 

(Karşı oy yazımız ektedir)

 

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

 

Taner Yıldız

Muzaffer Baştopçu

Mustafa Ünaldı

 

 

Kayseri

Kocaeli

Konya

 

 

Üye

Üye

Üye

 

 

Mustafa Özyürek

Gürol Ergin

O. Seyfi Terzibaşıoğlu

 

 

Mersin

Muğla

Muğla

 

 

(Karşı oy yazımız ektedir)

(Karşı oy yazımız ektedir)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

 

Cemal Uysal

Kazım Türkmen

İmdat Sütlüoğlu

 

 

Ordu

Ordu

Rize

 

 

 

(Karşı oy ekte)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

 

Musa Uzunkaya

Sabahattin Cevheri

Enis Tütüncü

 

 

Samsun

Şanlıurfa

Tekirdağ

 

 

 

 

(Ayrışık oy yazısı ektedir)

 

 

 

Üye

 

Üye

 

 

M. Ergün Dağcıoğlu

 

M. Akif Hamzaçebi

 

 

Tokat

 

Trabzon

 

 

 

 

(Ayrışık oy yazısı ektedir)

AYRIŞIK OY

15.11.2000 ta­rih­li ve 4603 sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Zi­ra­at Ban­ka­sı, Tür­ki­ye Halk Ban­ka­sı Ano­nim Şir­ke­ti ve Tür­ki­ye Em­lak Ban­ka­sı Ano­nim Şir­ke­ti Hak­kın­da Ka­nunun 2’nci mad­de­si ka­mu ban­ka­la­rı­nın ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­ma­sı ve özel­leş­ti­ril­me­si ko­nu­sun­da iki yıl­lık bir sü­re ön­gör­müş­tü. Da­ha son­ra 16.07.2004 ta­rih­li ve 5230 sa­yı­lı Ka­nun ile söz ko­nu­su iki yıl­lık sü­re beş yı­la çı­ka­rıl­mış­tır. Mad­de hük­mü­ne gö­re beş yıl­lık sü­re­yi Ba­kan­lar Ku­ru­lu bir de­fa­ya mah­sus ol­mak üze­re ya­rı­sı­na ka­dar uza­ta­bi­le­cek­tir.

Mad­de­de sö­zü edi­len beş yıl­lık sü­re 25.11.2005 ta­ri­hin­de so­na er­miş­tir. Sü­re­nin uza­tıl­ma­sı­na yö­ne­lik bir Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı da bu­lun­ma­mak­ta­dır.

Ka­nun Tek­li­fi söz ko­nu­su beş yıl­lık sü­re­nin on yı­la çı­ka­rıl­ma­sı­nı ön­gör­mek­te­dir.

Tek­lif ger­çek­te Halk­bank'ın özel­leş­tir­me sü­re­cin­de Da­nış­tay'ın ver­miş ol­du­ğu bir "yü­rüt­me­yi dur­dur­ma" ka­ra­rın­dan kay­nak­lan­mak­ta­dır. Da­nış­tay ya­sa­da­ki beş yıl­lık sü­re­nin so­na er­miş ol­ma­sı ne­de­niy­le ya­pı­la­cak özel­leş­tir­me iş­le­mi­ni ya­sa­ya uy­gun bul­ma­mış­tır. Ay­rı­ca söz ko­nu­su sü­re­nin uza­tıl­ma­sı­na iliş­kin bir Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rı da bu­lun­ma­mak­ta­dır. Bu­ra­da il­ginç olan nok­ta Hü­kü­me­tin ken­di çı­kar­mış ol­du­ğu ya­sa­nın ge­rek­le­ri­ne uy­ma­mış ol­ma­sı­dır. Ya­ni hü­kü­met ya­sa­nın ön­gör­dü­ğü sü­re bit­miş ol­ma­sı­na rağ­men sü­re var­mış gi­bi özel­leş­tir­me iş­le­mi­ne de­vam et­miş­tir.

An­cak "tek­lif" ile il­gi­li ola­rak asıl de­ğer­len­di­ril­me­si ge­re­ken hu­sus ban­ka­cı­lık sek­tö­rü­nün bu­gün­kü du­ru­mu­dur.

Ban­ka­cı­lık sek­tö­rün­de ya­şa­nan bir­leş­me ve sa­tı­nal­ma­lar so­nu­cun­da sek­tör­de­ki ya­ban­cı pa­yı yüz­de 31 e ulaş­mış du­rum­da­dır. Ge­rek özel­leş­tir­me­ler, ge­rek­se ba­zı özel sek­tör ban­ka­la­rı­nın ya­ban­cı­la­ra sa­tıl­ma­sı son­ra­sın­da bu ora­nın çok da­ha yük­se­le­ce­ği açık­tır. Ban­ka­cı­lık­ta ya­ban­cı pa­yı­nın yük­sek ol­ma­sı­nı, eko­no­mi­nin di­ğer sek­tör­le­rin­de­ki doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rım (DYY)lar­dan ay­rı ola­rak de­ğer­len­dir­mek ge­re­kir. Tür­ki­ye'nin özel­lik­le ye­ni ya­tı­rım ya­pa­cak ve is­tih­dam ya­ra­ta­cak DYY’la­ra ih­ti­ya­cı var­dır. An­cak ban­ka­cı­lık­ta­ki DYY’la­rın bu ih­ti­yaç­la hiç­bir il­gi­si bu­lun­ma­mak­ta­dır.

Ban­ka­cı­lık­ta ya­ban­cı pa­yı­nın yük­se­le­cek ol­ma­sı­nın eko­no­mi­de ya­ra­ta­ca­ğı baş­lı­ca risk­ler şun­lar­dır:

1. Ya­ban­cı ban­ka­lar bir kriz anın­da fon­la­rı­nı çok da­ha ra­hat bir şe­kil­de yurt­dı­şı­na         yön­len­di­re­bil­mek­te­dir­ler.

2. Kriz son­ra­sın­da re­el sek­tö­rün borç­la­rı­nın ye­ni­den ya­pı­lan­dı­rıl­ma­sın­da ya­ban­cı ban­ka­lar is­tek­li dav­ran­ma­mak­ta­dır. Ör­ne­ğin 2001 kri­zi son­ra­sın­da uy­gu­la­ma­ya ko­nu­lan İs­tan­bul Yak­la­şı­mı'nda hiç­bir ya­ban­cı ban­ka gö­rev al­ma­mış­tır.

3. Eko­no­mi­mi­zin te­mel ön­ce­lik­le­ri ya­ban­cı ban­ka­lar için önem­li ol­ma­ya­bi­le­cek­tir. Ör­ne­ğin KO­Bİ'le­rin ve çift­çi­nin kre­di­len­di­ril­me­si, mü­te­ah­hit­lik sek­tö­rü­nün te­mi­nat mek­tu­bu so­ru­nu gi­bi.

Tek­lif ka­mu ban­ka­la­rı­nın özel­leş­ti­ril­me­si­nin önün­de­ki "sü­re" en­ge­li­ni aşar­ken be­lirt­ti­ği­miz so­run­la­rı de­ğer­len­dir­miş de­ğil­dir.

Ay­rı­ca iki ka­mu ban­ka­sı­nın özel­leş­ti­ril­me­si so­nu­cu KO­Bİ'le­rin ve çift­çi­nin kre­di­len­di­ril­me­sin­de de cid­di so­run­lar ya­şa­na­cak­tır.

Be­lir­ti­len ne­den­ler­le Tek­li­fe ka­tıl­mı­yo­ruz.

 

 

M. Akif Hamzaçebi

Enis Tütüncü

Birgen Keleş

 

Trabzon

Tekirdağ

İstanbul

 

Kazım Türkmen

A. Kemal Deveciler

Kemal Kılıçdaroğlu

 

Ordu

Balıkesir

İstanbul

 

A. Kemal Kumkumoğlu

Bülent Baratalı

Gürol Ergin

 

İstanbul

İzmir

Muğla

 

 

Mustafa Özyürek

 

 

 

Mersin

 

 

SAMSUN MİLLETVEKİLİ

AHMET YENİ’NİN TEKLİFİ

15/11/2000 TARİHLİ VE 4603 SAYILI TÜRKİYE CUMHURİYETİ ZİRAAT BANKASI, TÜRKİYE HALK BANKASI ANONİM ŞİRKETİ VE TÜRKİYE EMLAK BANKASI ANONİM ŞİRKETİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MAD­DE 1- 15/11/2000 ta­rih­li ve 4603 sa­yı­lı Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti Zi­ra­at Ban­ka­sı, Tür­ki­ye Halk Ban­ka­sı Ano­nim Şir­ke­ti ve Tür­ki­ye Em­lak Ban­ka­sı Ano­nim Şir­ke­ti Hak­kın­da Ka­nu­nun 2'nci mad­de­si­nin (2) nu­ma­ra­lı fık­ra­sın­da yer alan "beş yıl" iba­re­si "on yıl" ola­rak de­ğiş­ti­ril­miş­tir.

MAD­DE 2- Bu Ka­nun ya­yı­mı ta­ri­hin­de yü­rür­lü­ğe gi­rer.

MAD­DE 3- Bu Ka­nun hü­küm­le­ri­ni Ba­kan­lar Ku­ru­lu yü­rü­tür.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ZİRAAT BANKASI, TÜRKİYE HALK BANKASI ANONİM ŞİRKETİ VE TÜRKİYE EMLAK BANKASI ANONİM ŞİRKETİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1.- Teklifin 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2.- Teklifin 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3.- Teklifin 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.